Ufak bir ekleme: Uluslararası SI konsorsiyumu, 1960'larda (ve sonra 1980'lerde) fiziksel birimleri standardize ederken, uzunluk birimini (1 metre) "dolaylı" olarak "ışık hızı" üzerinden yapıyor. Yani önce ışık hızı, "ışık, birim-zamanda, c=299,792,458 tane birim-uzunluk mesafesi kadar yol kedecek hızda hareket eder" şeklinde tanımlanıyor, ve sonra da "birim-uzunluk (1 metre) ışığın 1/c sürede kat ettiği mesafedir" deniyor. Burada, 1/c süresinin atomik saatle bile ölçümünde bir miktar belirsizlik olduğu için, dolayısı ile 1-metre'nin uzayda kapladığı mesafenin ölçümünde de yine bir miktar belirsizlik kalıyor. Sonuç olarak ışık hızı, nominal değer şeklinde "kesin" olmakla berbaber, birim zamanda kat edilen mesafenin uzaydaki koordinatları şeklinde ifade edilmeye kalkılırsa, yine bir belirsizlik barındırıyor.
Çok şık, sade, çarpıcı. Hocam gerçekten çok teşekkürler, emeklerinize sağlık. Harika bir konu seçimi olmuş. Ben hiçbir zaman Einstein gibi büyük insanların yazdığı makaleleri okumamıştım. Acaba buna yönelik bir içerik yapılabilir mi? birlikte makalelerini yorumlayıp, üzerine konuştuğunuz. Eğer varsa henüz izlemedim fakat bundan sonra kanalınızdaki videoları daha dikkatli bir biçimde takip edeceğim. İyi çalışmalar hocam
neyi temiz anlattiki ? bi kere yanlisi var. once formul uretiyor ayni anda iki ters yone giden isigin hizini olcen sonra hemen formulu baska bir seyde kullaniyor bu bi kere yanlis. salak o adam bilim adami degil.
Hocam kesinlikle çok faydalı bir videonuz daha. Çok teşekkür ederim. Fizeau' dan da bahsedebilir miydiniz diye düşündüm sadece. Belki ayrı bir video konusu olabilir. Çok selamlar.
Elektromanyetizmada bir dalganın sönümlemeden varlığını devamlı olarak sürdürebilmesi için boşlukta tam da tahtada yazan hızda ilerlemesi gerekiyor. Eğer ışık hedefe giderken veya dönerken bu değerden daha hızlı veya yavaş olursa ışık sönümlemecek ve bize tekrar ulaşamayacaktır. Her yönde eşit olmak zorunda
Çok mantıklı, kaynak atabilir misin + olarak elektromanyetik dalganın enerjisini kaybettiğini ifade etmek için sönümlenmek yerine soğrulmak kavramını kullanmak daha doğru olacaktır
@@bruh4893 sönümlenmekten kastı soğurulmak ile aynı değil diye düşünüyorum. Dalganın sönümlenmesi derken tepe ve çukurların üst üste binerek birbirini götürmesinden kastettiğini anlıyorum. Senin soğurulmak dediğin şey de ışık bir engel ile karşılaştığında olan olay.
Şayet sizin gibi eğitmen biri ortaokul yıllarımda karşıma çıksaydı sanırım şuanda Fen bilimleri ve Fiziğe bakış açım çok farklı olurdu. 6/7. sınıflarımda O kadar çok siz anlamazsınız diyip azarlayan Fen Bilgisi öğretmenleri vardı ki gerçekten anlattığı konuyu anlayamayacağımızı dersin başında kabulleniyorduk. Şuan izliyorum sizleri bam başka bir boyutta anlatıyorsunuz. Keyifle izliyorum ve bakış açım değişiyor. Emeğinize sağlık. Umarım Gölgenizde kaliteli insanlar yetişir. ve Umarım kolunu sallayan eğitmen olmaz.
Saatleri senkronize etmek için kristalden aldığımız saat darbesi ve belli bir kodu paralel olarak iki saate göndeririz. Senkronizasyon problemi büyük ölçüde çözülmüş olur. Muhtemelen saatleri yerinden oynatırken yine zamanları kayacaktır. Sallıyorum 10üzeri -13 saniye seviyesinde sapma payı olur. Bunu iki saati de aynı miktarda aynı hızda birbirinden uzaklaştırarak minimize etmeye çalışırız. Zaten bunu da ölçecek kadar hassas cihazlarımız var mı bilmiyorum fakat ölçtüğümüzü varsayalım hesaplanan hata payı ile ölçülen hata payı çok yakınsa sorun yok. Işık hızı ölçümüne geçilebilir. Bu bir mühendis yaklaşımı. Başta yaptığınız varsayımın çok sağlıklı olduğunu düşünmüyorum. Saatler başta eş zamanlı olmalarına rağmen ışığın iki tarafa farklı sürelerde ulaşması gözlemlediğimiz evrene uymuyor, bunu düşünmek için geçerli bir sebebimiz yok. Ki öyle olsaydı bunu başka bir ölçüm ile görmemiz gerekirdi ama bu yine de problem olmazdı. Fanusta yaşayan bir fizikçi balık olsaydınız fizik yasaları için oluşturduğunuz modeller bizimkinden biraz farklı olabilirdi fakat yine de fanusun içinden yaptığınız gözlemlerle uyuşması konusunda bir sorun yaşamayacaktınız. Dolayısıyla bizim oluşturduğumuz modeller kadar gerçeğe yakınsayacaklardı. Şu anda da bir fanusun içinde yaşamadığımızın kanıtı yok, algımız çok kısıtlı fakat modellerimiz çoğunlukla çalışıyor. Biraz uzun oldu, benim fikrim bu şekilde.🙋♂️
Kısaca, Işık hızı diye bir şey yok demek, Verilebilecek en uygun cevaptır, çünkü bu değer, ortam şartlarına göre değişkendir. Ve biz ne kadar veriye yaklaşırsak yaklaşalım, Doğal olarak ışığın hızı da artacaktır, Bu aynı, uzayın büyüklüğü veya küçüklüğün derinliği gibi, en izahı, Ne kadar az bildiğimizi araştırdığımızda, bildiklerimizin daha da az olma gerçeği, Arka planlarda gizem, oluşumun yaratıcılığını üstleniyor, o sebeple "Bildiğim tek doğru, Doğru diye bir şey yoktur; Her doğru çürütülmeye mahkumdur"
Hocam youtube u açık üniversitesi gibi kullanmaya çalışıyorum sizin bu üniversite de bas hocalardan olmanızı istiyorum lutfen daha fazla video yukleyin vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz
Hocam selamlar, fizik bölümü öğrencisi olarak gerçekten videolarınızı severek izlemekteyim. Kuantum mekaniği veya istatistiksel fizik ile alakalı bir takım fiziksel olayları anlamakta güçlük çekmekteyim zaman zaman, ilerleyen zamanlarda bu konseptlerdeki fenomenler hakkında videolarınızı da sabırsızlıkla bekliyorum..
Anlayacağımız dilden olunca insan hemen üstüne düşünmeye soru sormaya başlıyor o zaman çok keyifli hale geliyor hocam fizik, çok teşekkürler emekleriniz için 😊
Emeklerinize tesekkur ederim, ben de cogu insan gibi "elektrikci videosu" sayesinde sizi kesfettim. Bilimin her alanini ilgiyle taniyip ogrenmeye calisan biri olarak iceriklerinizi cok degerli buldum, devaminin gelmesi dilegiyle, Kibris'tan sevgilerle. Bu arada bir soru sormak istiyorum. Bu olcum zorlugu, isigin hizinin cok buyuk olmasindan dolayi midir? Veya soyle sorayim, ayni sorunsal mesela sesin hizini olcerken de ortaya cikiyor mu?
Sayın hocam, sizi bu video ile tanıyorum/dım (ve ne yaptığınıza baktım biraz). Sizi yanaklarınızdan öper, kanalınızın o kararmış ve buruşuk, tanınmaz haldeki "daş" haklarını ütüleyip bebek cildi ederim. O derece güzel iş yapıyorsunuz.
Isigin olmadigi bir ortamda isiga duyarli bir panel yapsak panel isiga carptigi an sayacin durmasini tetiklese otomatikmen isigin o mesafeyi ne kadar hizla katettigini gorebiliriz tek tarafli olcum yapmis olmaz miyiz ?
hocam sizce quantum entanglement tan yararlanan quantum bilgisayarlar bahsettiğiniz senkronizasyon problemini çözmekte yardımcı olabilir mi çünkü gördüğümüz kadarıyla quantum entanglement içerisinde olan parçacıkların birinde bir değişiklik olduğunda diğerinde de (ışık yılı uzaklıkta bile olsa) aynı değişiklik meydana geliyor.
Hocam, epsilon0 ve mü0 'ın çarpımları arasında da c ile ilgili bir ilişki vardı. Oradan elde edilen değer de aynı yaklaşımsal sıkıntılara sahip miydi? Ben lisanstayken kara büyü gibi gelmişti EMAT dersinde.
Merhaba hocam umarım iyisinizdir. Bir kaç sorum olacak, belki bunlara video yaparsınız.. 1- güneşten gelen ışık (fotonlar) bize dalga fonksiyonu ile geliyor, biz bir gözlemci (sensör vs neyse) çalıştırdığımızda tüm güneşten gelen ışığın dalga fonksiyonunu çökertip parçacık haline mi getirmiş oluyoruz? 2-dalga fonksiyonunda girişim deseninde daha parlak daha koyu yerler var ama günlük hayatımızda gölge oluşturan yerler dışında 'girişim deseni kaynaklı' az aydınlık çok aydınlık yerler göremiyoruz, neden? 3-kuantumda herkesin çözmeye çalıştığı sorunların çoğu tek ve bu da süperpozisyona bağlı diye düşünüyorum ne dersiniz? 4-uzay-zaman yapışıksa, kütle ve hız uzayı genişletip zamanı yavaşlatıyorsa evren eskiden daha küçükken zamanın çok daha hızlı akıyor olması gerekmez mi, bu da evrenin yaşının olması gerekenden daha fazla olmasına neden olmaz mı, bu da yakın zamanda jamess webb ile uzaklarda gözlemlenen ama yaşına nazaran daha gelişmiş galaksiler bulunmasını açıklar mı ? (beyin yakan konular 101) 5- (hala beyin yakamadıksak ) evrenin sonsuz olmaması gerekir, zaten bir başlangıcı olduğu biliniyor dolayısı ile bir kenarı var , evrenin sınırına ulaşmak mümkün değil ama kenarında olmuş olsak yüksek hızla genişleyen evrenin genişleme hızına eşit hızda hareket edip sabit olarak evrenin kenarından baksak camdan bakar gibi, evrenin olmadığı haline, fizik uzay ve zamanın olmadığı bir yere, foton ışık vs olmayan bir yere bakıyor olurduk, tam anlamı ile hiçliğe, dolayısı ile bir şeye bakamaz olurduk, baktığımız yerde zaman uzay yoktur ama evrenin genişleme (yaratılma vs ne derseniz) sürecinin devam ettiği bir yerde bulunuyor olurduk az önce uzay zamanın olmadığı yere genişleme hızında ilerlediğiğimiz için uzay zaman oluştuğu yere devamlı olarak ilerlemiş olurduk, az önce uzay zaman enerji olmayan bir yerde yaratılış (oluşum) gerçekleşir biz (kenardaki gözlemci) oraya ilk gelen olurduk , aslında yoktan uzay zaman oluşuyor olması bir enerji gerektirmez mi, bu bizim kapalı sistemimize sürekli enerji ekleniyor olması anlamına gelmez miydi? 6-hocam kaynak tavsiyesi alabilir miyim selamlar.
Fikir ve teorik soru : Fiber optik kablo içinde lazer ışığı tam yansıma kullanılarak djital bilgi taşıması yapılıyor, uzuun ve metresi belli bir fiber optik kabo kullansak ve iki ucuda elimizde olsa bir uca sinyal versek diğer uçtan ışığı aldığımızda ışığın hızını tek yönlü ölçmüş olmaz mıyız? Hava boşluk yada fiber içindeki hız farklılık gösterir mi ? ne kadar gösterir? Teşekkürler.
Hocam öncelikle elinize sağlık ufuk açıcı bir videoydu. Bir noktada evrenin bazı yerlerinin izotropik olmayışından bahsettiniz bu noktada bir kaç şey merak ediyorum öcelikle zamanda öteleme simetrisi ve mekanda öteleme simetrisine tabi olmadığını düşünüyorum çünkü örnek olarak, ışık hızının gideceği yolu (dünyada ya da daha uzak yerlerde vakum içinde) bu izotropik olmayan yerde daha uzun bir zamanda kat edeceği yoldan daha az sürede kat etmiş olacak. Bunun nedeni belki evrenin genişlemesi için söylenebilir işte lastik balonun gerilmesi gibi analojiler kullanılabilir buna bağlı olarak ışık hızı için evrenin herhangi bir yerinden çıkan ışık hiç bir zaman genişleyen evrenin sınırına ulaşmayacak ya da dünyaya ulaşmayacak olan diğer ışık için de geçerli. Bir noktada evrensel modelimiz sadece gözlemlenebilir evren olacak. Bu da evren için öteleme simetrilerini ortadan kaldırır, yani evrenimiz teoride izotropik değildir. Bu rahatsız edici bir durum. Bu video ile ilgili Fizeau deneyinden ışık kalibrasyon kısmını okumuştum aynı noktalara değinmişsiniz ama orda tek fark ışığın tek bir yönde olmasıydı. Tekrar elinize sağlık.
"Pis bir gerçek, güzel bir teoriyi mahvetti" Thomas Henry Huxley. Aklıma geldi. Kanalını yeni keşfettim. Doğrusu dizi seyretmek yerine kanalı seyretmek çok iyi bir zaman geçirmeme, bilgi dağarcığımı arttırmama ve eski bilgilerimi hatırlamama yardımcı oluyor. Çalışmalarınızın devamını dilerim.
Saatleri aynı noktada ışık harici bir yöntemle senkronize edip (örenğin Cs iztopunu kullanarak) sonra konumlarını ölçüm noktalarına doğru değiştirmek, senkronizasyonu bozacak mıdır?
a noktasindan gonderilen isigin b noktasindan yansiyarak a noktasina geri donmesini saglayacak bir ayna konulsa, sonra a noktasina geri donen isigin bir baska ayna ile tekrar b noktasina geri yansitilmasi saglansa ve olcumler tekrarlansa, isigin farkli yonlerde farkli hizlarla hareket edip etmedigi test edilebilir
Hocam, bu gidiş geliş teknigi ile yaptıgımız ölçümü birebir aynı cihazlar ile ve simetrik olarak karşılıklı iki deney sistemi ile yaparsak belki daha fazla ikna oluruz diyecegim ama yazarken düşündüm de hicbir katkısı olmayacak, sorun halen devam ediyor :)
Hocam bir elektron çiftini dolanıklaştırsak, birini sistemin bir tarafına, diğerini diğer tarafına yerleştirsek, sonra ışığı tam ortadan yollasak, bu şekilde bir ölçüm gerçekleştirsek kabul edilebilir bir doğruluk elde edemez miyiz? Edemezsek ne engel olur?
mesela yıldızlardan bize ulaşan ışıklar tek yönlü olmuyormu o ışığın spektrumlarını veya bozulmalarını ivmesini falan tespit edemiyormuyuz veya o ışığın nereden geldiğini falan buna göre elde ettiğimiz sonuçları elimizde bulundurunca yıldızın kaç yıl önceki halini gördüğümüzü felan anlamıyormuyuz elbette kesindir demiyorum ama hata payı varsa yüksek bir miktar o halde uzay araçlarına koyulcak yakıtlar hakkında yanlış hesaplama yapamazmıyız?
Çok güzel video, teşekkürler. Peki senkronizasyon için kuantum dolanıklılık kullanılabilir mi? Kuantum dolanıklılığın yapısı gereği bilgi aktarımına izin vermeyeceğini okumuştum ama yine de merak ettim.
Senkronizasyonun neden imkansız olduğunu anlayamadım açıkçası, başlangıç ve bitiş noktasına atom saati koyup onun tiklerini kaydeden yazılımı tek bir buton ile aynı anda sıfırlayıp aynı tikleri ve sayıları ürettiğini gördükten sonra başlangıç ve bitiş noktasına koyup ışığı gönderdiğimiz an başlangıç noktasındaki atom saatinin tik sayısını kaydedip bitiş noktasındaki atom saatinin de ışık geldiği an kaydedip hesaplamayı bu şekilde neden yapamıyoruz. Elbette işin içine birçok değişken giriyor ancak bunlar çözülebilir ve hesaplanabilir şeyler bence. Bir de sanırım ölçümün hangi yöne doğru yapıldığı da önemli çünkü biz şuanda bir kütle çekimi etkisi altındayız ve ışık da öyle, kütleçekimi ışığı bükebilir veya daha doğrusu kütleçekiminin daha çok olduğu yerde uzay daha çok büküleceği için mesafe de artar ve hesaplamamızı etkileyebilir, hatta bu deneyi yatay bir şekilde yapsak bile etkileyebilir çünkü kütle çekimi dairesel bir çekim uyguluyor yani herhangi bir noktadan başka bir noktaya gittiğinizde çok az da olsa kütleçekimde farklılık meydana geliyor yani mesafe değişiyor, bunun da hesaplanması gerekiyor sanırım. Boş bir uzayda bu deneyi yapsak bile sanırım yüzde yüz doğru sonucu bulamayız çünkü her zaman bir şeylerin kütle çekimi altında olacağız ve mesafeyi tamamen doğru ölçtüğümüzden emin olamayız
"Tek bir buton ile aynı anda sıfırlayıp..." fikrini çürüten şey ilk cümlen maalesef. Aynı an diye bir şey var mıdır? İşin bu felsefik boyutuna girmek istemiyorsan eğer, şu şekilde devam edeyim: butona bastığında o kodu ileten şey nedir? Elektrik yani elektronların hareketi. Daha ışığın farklı yönlerde aynı hızda gidip gitmediğinin ispatını yapamamışken elektronların aynı hızda hareket ettiğini nasıl varsayabiliriz?
Muhasebeciyim ama fiziğe acaip ilgi duyuyorum ve bu beyfendiyi yeni keşfettim ses tonu konuşma akıcılığı fizikle ilgili olmayan birine bile anlatabilme becerisi muazzam bişey öğrencileri çok şanslı bazı hocalar bazı dersleri gerçekten özel olarak sevdiriyor
O halde ayna kullanarak çözüm bulunabilir. Örneğin Ay üzerindeki aynalardan birine ışık gönderilir ve ne kadar sürede geri geldiği ölçülür. İkiye böldüğümüzde mesafelerin kesinlikle aynı olduğunu biliriz. mevcut teknoloji bu ölçümü hassas yapabilir. Daha uzak mesafe gerekirse, gezegen sondaları üzerine ayna yerleştirerek yapabiliriz belki. Ancak uzay asimetrik büyüyorsa bile, milyarlarca işık yılı mesafe içerisinde birkaç saniye ışık yolculuğu ile ölçeceğimiz sonuçlarda gözlemlenebilir bir hata olmaması muhtemel. tabii ki Dünya ve Ay’ın hatta Güneş’in yerçekiminin bu denklemde nasıl yer alacağı uzmanların konusu.
Hocam kaynağı ortaya alıp ilk ölçümü yaptıktan sonra saatlerin yerini değiştirip tekrar ölçüm yaparsak her iki yöndeki hızlarının eşit olup olmadığının tespitini yapamaz mıyız?
Hocam merhaba içeriklerinizi çok beğeniyorum açıkcası sizden bir ricam var ales sözel sorularını çözerken bir paragraf sorusu görmüştüm 2023 ales 1 "Sayısız çeşidiyle arıların tüm dans repertuarı, kuantum fiziğiyle ilgili matematiksel bir şemaya oturur. " Soruda böyle bir kesit var ve arıların kuantum fiziğine duyarlı oldukları hakkında oldukça garip ifadeler içeriyor. Araştırdım ama pek bir şey bulamadım . Sizin konu hakkında bilginiz var mıdır ?
Bi fikrim aslında, Bu problemdeki sorun saatlerin senkronizasyonu gibi duruyor. Eğer A ve B noktaları çakışık olsaydı sorun çözülürdü. Bunu da pratikte test edilmesi ne kadar mümkün olmasa da ışığı bir karadelik gibi yüksek kütleli bir cisimle bükerek kapalı bi şekil elde edebilirsek çözeriz. Zaten ışığın hızı +x ve -x yönünde farklıysa kapalı bir şekil çizemez daha çok spiral halini alır. Şu an gördüğümüz kadarıyla karadeliklerin etrafında ışık halkaları var.
bende bir şeyekleyeyim ışık hızının bükülmesi kozmolojide artık jeodezik halini alır ve en kısa mesafeye kıyasla öklid uzayı için daha uzun bir yol katedecektir.
Ben yanlış mı anladım yoksa hocamız saatlerı ışıktan hızlı senkron edemediğimiz için mi ışığı tek taraflı ölçemeyeceğimizi söyledi. Yani senkron için ölçmek istediğimiz şeyi baz alırsak zaten yine de bir miktar eksik sonuçlar mı elde ediyoruz?
Hocam saatleri senkronize ettikten sonra yerlerini değiştirirsek ve deneyi tekrarlarsak. Aynı sonucu elde ettiğimizde c1=c2 diyebiliriz. Eğer senkronize ettiğimizi düşündüğümüzde senkronizasyonu aslında bozmuşsak, o hâlde ters çevirdiğimizde fark daha da açılmalıdır.
Tam olarak bu şekilde düşünüyorum. İlla ki bu ter değiştirme tekniği düşünülüp üzerine konuşulmuştur ancak falsosu ne olabilir bir fikrim yok. Keşke hocamız bu mesajı görse de bir cevap verse :))
hocam sizi yeni keşfettim anasayfama düştü bu video anlatımınıza sağlık, sormak istediğim bir şey var görürseniz cevap verirseniz sevinirim; çift yönlü hızını senkron saatler problemi üzerinden düşünüyoruz, sabit kabul ediyoruz peki bunun maxwell denklemlerinden çıkan ışığın hızı ile (hareketin devamlılığı için gerekli eşik hız diyebilirim sanırım), ispat yapmamız mümkün değil mi veya denklemlerle açıklanamayan şey nedir onu anlayamadım. tabiki ortamları aynı kabul ediyoruz bi ortamı su bi ortamı vakum falan saymıyoruz. umarım görür ve yanıtlarsınız. ( elektrik mühendisiyim hocam yıllar oldu görmeyeli tabiki ders olarak ama ilgim var seviyorum fiziği)
Hocam sizin tahtaya yazdiginiz işik hizi denilen sayinin atom saati üzerinden işigin bir saniyedeki frekansi olmasinmi saniye üzerinden yapilan işik degerinin bir saniyedeki degerinin metre cinsinden tahtaya yazdiginiz degerin bir işik demetinin bir saniyedeki frekansinin metre cinsinden degeri olmasinmi işik bilindigi gibi bir kuantum demeti olup bir dna veya bir rna sarmali gibi polarizasyon ve kuantum degerlerine ayrilabilen bir kuantumdemedi toplulugudur ve farkli frekanslara ve farkli hizlara sahip kuantum paketidir. Ve isigi oluşturan herbir frekans tanesi işik frekanslarina ve kuantum degerlerine ayrildiginda farkli hizlarda ve farkli indislerde hareket eder ve magnetik ve elektirik alanlarda farkli özellikler gösterir. Polarizasyonu biliyoruz.Hocam iki yonlü hiz yerine frekans diyebilirmiyiz bence öylediyelim tahtadaki sayi frekans olsun ve iki yönlü hiz olsun yani frekans olsun .tabi isik hizinin yöne göre degişmesi ve kozmik uzayin bir yönedogru daha yaygin ve geniş olmasi bir kuantumdemeti olan işiginda herhangi bir yöne dogru yayilirken farkli özellikler göztermesi polarizasyon degerinin degişmesi magnetik alan ve elektirik alandan farkli etkilenmesini dolayisiyla işik hizinin homojen olmamasini bize saglar
hocam saatleri ikisini a ile b noktasının ortasına koyup ışığı a veya b noktasından gönderip senkronize ettikten sonra saatleri eş zamanlı a ve b noktasına sevk edersek doğru sonucu elde etmiş olmazmıyız? ayrıca farklı metotlarla ışığın hızı hesaplana bilir. teoride gidiş ve dönüşün aynı hızda olmama ihtimalinden bahsediyorsunuz. mesela ışığı gönderdik geri geldi ölçtük elimizde bir sonuç var. aynı ışığı tekrar gönderdik geri geldi tekrar ayna yardımıyla geri gönderdik ve tekrar geldi bir daha ölçtük çıkan sonucu ikiye bölersek gidiş ve dönüş hızının eşit olduğunu çok kolay hesaplayabiliriz.yanılıyormuyum ? veya teknolojide çok ilerledik birden çok saati tek tuşla senkronize edebiliyoruz. (kütle çekimi ışığı da etkisi altına aldığı gibi, dünyanın güneş etrafında dönmesi güneşin galaksinin etrafında dönmesi gibi argumanları var sayarak tam olarak doğru sonuca varmamız zor olsada büyük oranda doğru denilebilecek sonuca ulaşmak mümkün.)
Birden fazla kez yansıtırsak yani 2 kere değil 4 veya daha fazla yolun artışına göre uygun sürede geliyorsa yine aynı hız olmuş oluyor. Tabi ki tek yönde yine ölçmüş olmuyoruz.
Hocam iki yonlü hiz yerine frekans diyebilirmiyiz bence öylediyelim tahtadaki sayi frekans olsun ve iki yönlü hiz olsun yani frekans olsun .tabi isik hizinin yöne göre degişmesi ve kozmik uzayin bir yönedogru daha yaygin ve geniş olmasi bir kuantumdemeti olan işiginda herhangi bir yöne dogru yayilirken farkli özellikler göztermesi polarizasyon degerinin degişmesi magnetik alan ve elektirik alandan farkli etkilenmesini dolayisiyla işik hizinin homojen olmamasini bize saglar.
Saatleri yan yanayken senkron edip sonra uzaklaştırsalar ya(bi de ışık hızının elektromanyeti sabitlerden hesaplandığını biliyordum böyle hesaplanamaz bence)
Öncelikle emeğiniz için teşekkürler hocam. Günümüz teknolojisinde kısa mesafede tek sayaç ile ölçülemiyor mu bu acaba. Mesela arasında 1 mt mesafe olan kaynak ve dedektör ile bunlara bağlı, kaynaktan ışık çıktığında tetiklenen ve dedektöre vardığında tekrar tetiklenen nanosaniye mertebesinde tek sayaç la yapılamıyor mı günümüzde. Bir de maxwell denklemlerinden elde edilebilen c=1/kök(E0*U0) elektromagnetik dalganın tek yönlü hızını vermiyor mu?
@@bilalinci4981 Aynı sayaç ama gecikme olacaksa kaynaktan gelen sinyaldeki gecikmede dedektörden gelen gecikmede aynı olur. Sayılan nanosaniye değişmez ki.
@@fatihylmaz-be2cw turkiyede temel bilim okumak her zaman issiz kalacaksın gibi bir anlama sahip zaten bunun ben de farkındayım ama bunun sebebi temel bilimlere yeteri kadar önem verilmemesi. benim zaten maddiyatta gözüm yok ben kendimi geçindirecek kadar kazanayım ama sevdigim isi yapayım o bana yeter acıkcası
@@schrodinger10_25 sana bı fizik mühendisi abin olarak soyliyim...fizikle alakalı bı işin olsun istiyosan , bu sadece fizik tedavi olsun...Türkiye'de içinde fizik geçen başka herhangi bi meslek seni sadece işsizlik ve bunalıma götürür...
@@fatihylmaz-be2cw ben oyle dusunmuyorum. odtude fizik okuyan tanıdıgım insanlar var ve akademik anlamda ilerleme olanaklarının cok fazla oldugunu soyluyorlar ki benim de hedefim akademi alanında calısmak zaten
@@schrodinger10_25 sadece akademisyenlik ihtimali var zaten okulda kalabilirsen olur başka türlü sadece sürünürsun...fizikte ortalamani 3 ten az tutmayacagina ve kiyida kossede bı dayın olduğuna inanıyorsan akademisyenlik ihtimalinden yuruyebilirsin...devlet yada özel sektör fizik ve fizik mühendisleriyle ilgilenmiyor bunu bil...
Bu konuyu Veritasium kanalı da dile getirmişti ve bence çok yersiz bir varsayım. Işık hızı ölçümü, Öklidyen uzay varsayımına göre yapılıyor. Yoksa elbette uzay yönlere göre çarpık da olabilir, hatta cetveliniz yön değiştirdiğinde uzunluğun aynı olup olmadığını da bilemezsiniz. Ama matematiksel olarak şu da iddia edilebilir ki, sürekliliğin geçerli olduğu fonksiyonlar, çok küçük parçalarla ele alındığında doğrusala yaklaşır. İster genişlesin, ister bükülmüş olsun, uzayın da çok küçük bir parçası ele alındığında Öklidyen uzaya yakınsar. Bizim deney ortamlarımız her ne kadar bizim için büyük olsa da ışık için çok küçük mesafe bunlar. Yani Öklidyen alabiliriz. Şüpheler tamamen yersiz.
Mesafe neden sadece 2 farklı hıza sebep olsun ho hocam? Her mesafe tekrar 2 ye bölünebilir. Planc uzunluğuna kadar yolu var. Bu durumda sonsuza yakın 'c' nin ortalaması olmaz mıydı yoksa ben mi yanlış hesap yapıyorum?
Şu anki teknolojide 2 saat dijital saat 1:00 resetleciye bağlanarak elektronik olarak tam senkronize edilebilir ve bunu yaparak ışığın tek yönlü hızını ölçmekteki senkronizasyon sorunu aşmış olur
Her ölçüm belirsizlik içerir. Standart atanmış değerler istisna edilmiştir aksi durumda kaos olurdu. Uzayda bizimle aynı gelişmişlikte bir medeniyet bulunursa bu sabitlerde küçük farklar olduğu görülecektir. Pi sayısı, avakadro sayısı, elektron yükü, ışık hızı...vs
@@GeneralTheoryOfRelativity Bildiğim kadarıyla pi sayısının farklı olabilmesi şu 2 nedenden kaynaklanabilir: (1) 3+1 boyutlu uzay zamanda düzlemsel bir alanda hesaplanması, (2) pi sayısının hesaplanmasında dairenin sonsuz sayıda küçük açıdan oluştuğunun varsayılmasına rağmen sonsuz küçük açıya ulaşılamaması. Ancak (1) nolu varsayımdan emin değilim. Örneğin üçgende iç açılar toplamı düzlemde 180 iken dış bükey alanda 180'den büyük. Aynı durum daire için de geçerli olmalı. Düzlemde dairenin iç açılar toplamı sonsuz ise, dışbükey bir alanda dairenin iç açılar toplamı sonsuzdan büyük olmalı ama bu durum da tanımsızlığa yol açıyor.
Hocam videonuza hayran kaldık. Çok teşekkür ederiz. 35 yaşındayım bambaşka bir işim var kariyerimi de seviyorum hocam, ben fizik öğrenmek istiyorum ama sıfırım,sıfırdan başlayıp fizik öğrenmek isteyenler için bir kitap önerebilir misiniz. Saygılar selamlar
Hocam malumunuz kuantum dolanıklığı bugün deneyleri yapılan ve çeşitli kullanım alanları geliştirilen bir şey. Bu kullanılarak ışığın tek yöndeki hızı gayet net bir şekilde ölçülebilir. Işık ile aynı anda dolanık parçacığın yönü değiştirilip vardığı anda da süre durdurulabilir. Sonra da iki yönlü hız ile kıyaslaması yapıldığında tutarlılık varsa şüpheye de yer kalmaz diye düşünüyorum. Ama birileri illaki bunu düşünmüştür.
Şu detayı da verseydiniz konuyla ilgisi olmayanlar daha rahat anlarlardı diye düşünüyorum hocam; bizim A ve B noktaları da evrende bayağı yüksek hızlarla hareket ediyor. Örneğin; Dünya, boşlukta saniyede minimum 200km(görece/referans alınarak bulunan sonuç, uzayda referanssız bir hız ölçümü mümkün değildir) hareket ediyor.
Peki değerli hocam aklıma şöyle bir soru geldi. Işık kaynağının hep aynı değerde bir elemandan güç aldığını varsaydığımız zaman 300.000 km/s olarak standart hesap yaparsak farklı güç kaynaklarında bu gene aynı sonucu verir mi. Örneğin 2 volt ile 5 volt beslemesi yapılan bir ışık kaynağının hızı aynı mıdır. Amper değeri de önemli tabii. Ya da lümen değeri. Standart bir hesap var evet ama ortada da güç diye bir kavramda var. Hava şartı görüş mesafesine etki edecek etkenler değiştiğinde de ölçüm değerleri değişmez mi. Işıkta yaşanacak kırılmalar bence ölçüm değerine etki edecektir. ------ gibi giden bir ışının vvvvv şeklinde kırılarak gitmesi ölçüme etki edebilir. Örneğin sisli bir havada yapılacak ölçüm ile açık havada yapılan ölçümde bir değişim olacaktır.
Düşünülmüş mü bilmiyorum ama evrende karanlık alanda farklı yoğunluk(bilmediğimiz bir manyetik olabilirde) ışığı yavaşlatıp bize evreni farklı (büyük anlamında) görmemize sebep olabilir mi? Belki evren düşündüğümüzden daha küçüktür.
Videolarınız gerçekten çok güzel hocam tesadüfen geçenlerde youtube da çıktı karşıma izledim keşke daha önceden izleseydim dedim gerçekten üniversite kalitesinde eğitimler başarılarınızın devamını dilerim ❤️
Saatlerin tam anlamıyla senkronizasyonu ancak yanyana mümkün olabilir. Çünkü mesafedeki fark senkronizasyona da etki eder. Tam anlamıyla senkronizasyon mümkün olsa bile ikinci saatin konuma taşınması sırasında mikro miktarda da olsa görelelik teorisi nedeniyle zamanda daralma gerçekleşecektir. Yani saatleri senkronize etseniz bile bu senkronizasyon hareketin zamanı daraltması nedeniyle bozulacaktır. Bu bozulma da tıpkı ışığın hızı gibi iki yönde eşit miktarda olmadığı için senkronizasyonu korumak mümkün değildir.
@@DoganErbahar hocam biraz saçma bir soru ise bağışlayın lütfen son birkaç gündür aklımdan çıkmayan ve beni bunaltan uyutamayan bir fizikçiye danışmam gereken soru var. fizik bölümü okumuyorum maleseff ama fiziğe meraklı bir eczacılık öğrencisiyim kendimi ilerde bu alanda da geliştireceğim, karadelikler hakkında tek bildiğim kendilerine yaklaşan her şeyi yuttukları ,( ışığı bile büküp yuttukları; muhteşem interstellar filminde de vardı )böylece enerji aldıkça gitgide genişleyip büyüdükleri, oluşumu ise bir yıldızın kendi içine çökmesi ile oluştuğu .Hocam embiriyolojik gelişim basamaklarını bilir misiniz? Bu durumu ona benzetiyorum. Zigot oluştuktan sonra blastula evresine kadar çeşitli bölünmeler gerçekleşir hücrede ve tüm faliyetlerde kendi içindeki besini(enerjiyi) tüketir. Blastula evresinde hücreler pluripotent kök hücrelerdir yani farklılaşma yeteneğine sahip (birçok farklı hücreye dönüşebilen ama henüz dönüşmemiş kök hücreler ne gibi? farklılaşınca bir kısmı kas hücrelerini bir kısmı kan hücrelerini... oluşturacak) ve bu aşamadaya kadar hareketlidir uterusa göç eder, farklılaştığındaki evre ,bir sonraki evre; gastrula evresi ve bu evrede hücreler artık uterusa (endometriyum tabakası) tutunmuştur (çünkü artık besinleri ;farklılaşmak için enerjileri bitmiştir kendi içinde )ki buradaki kılcal damarlardan besin alırlar ve kütleleri artar. Aynı karadelik oluşumu gibi bir yıldız kendi içine çöker ; bu olaylarda yıldız kendi enerjisi kullanılır. Sonrasında her şeyi yuttuğu ve kütlesi arttığı kısımsa embriyolojik gelişim basamağında gastrula evresine denk gelir. Ama biyolojik basamağa benzetecek olursak , karadeliğin her şeyi yuttuğu zmn artık evrende hareketsiz olması gerekir (ki evren sürekli genişliyor ; o zaman mutlak referans noktasını karadelik kabul edelim) ve farklılaşması gerekir kendi içinde peki karadeliğin içini gözlemleyemiyoruz gözlemlesek belki bu benzeşime göre içerisinde farklılaşmalarla yeni bir galaksi dolayısı ile yıldız sistemi oluşacak aslında. canlılar ve evren arasında benzerlikler vardır bir şeyi keşfedeceksek benzeşim kurarak bulmamız gerekir, düşüncesi benden çıkmıyor. Hocam fizikte denklemlerle vs. artık bu karadelikler hakkında ne düşünülüyor ? bu düşünce doğru mu olur? .... Bu aklıma gelen sorulardan ve hemen cvb bulmam gerekiyor hocam yoksa patlayacağım artık
peki hocam ışığın 2 yönde hızının aynı olup olmadığını test edemez miyiz? saatleri senkronize etmeyelim önemli değil. ortadaki kaynaktan 1. saate t1 sürede, 2. saate t2 sürede varsın ışık. aralarında da t2-t1 kadar zaman farkı olsun. orta noktayı sabit tutarak ve de 1. ve 2. saatlerin doğrultusunu ve merkeze uzaklığını da koruyarak döndürürsek t2-t1 zaman farkının değişip değişmediği kontrol edilemez mi?
Işık hızının tanımı benim için; karanlık bir odaya girdiğimde ışığı açtığımda odanın her bir köşesinin aydınlanma hızıdır. Rakamlara çok takılmıyorum😊 Aynı şekilde uzakta gördüğüm odun kıran hasan amcanın balta sesinin bana ulaşması da ses hızı oluyor😁
Ufak bir ekleme: Uluslararası SI konsorsiyumu, 1960'larda (ve sonra 1980'lerde) fiziksel birimleri standardize ederken, uzunluk birimini (1 metre) "dolaylı" olarak "ışık hızı" üzerinden yapıyor. Yani önce ışık hızı, "ışık, birim-zamanda, c=299,792,458 tane birim-uzunluk mesafesi kadar yol kedecek hızda hareket eder" şeklinde tanımlanıyor, ve sonra da "birim-uzunluk (1 metre) ışığın 1/c sürede kat ettiği mesafedir" deniyor. Burada, 1/c süresinin atomik saatle bile ölçümünde bir miktar belirsizlik olduğu için, dolayısı ile 1-metre'nin uzayda kapladığı mesafenin ölçümünde de yine bir miktar belirsizlik kalıyor. Sonuç olarak ışık hızı, nominal değer şeklinde "kesin" olmakla berbaber, birim zamanda kat edilen mesafenin uzaydaki koordinatları şeklinde ifade edilmeye kalkılırsa, yine bir belirsizlik barındırıyor.
Zaten hiç bir ölçüm doğru değildir, her zaman bir hata payı vardır
1/c yaklaşık 3 yapıyor buradaki 3 nedir?
Çok şık, sade, çarpıcı. Hocam gerçekten çok teşekkürler, emeklerinize sağlık. Harika bir konu seçimi olmuş. Ben hiçbir zaman Einstein gibi büyük insanların yazdığı makaleleri okumamıştım. Acaba buna yönelik bir içerik yapılabilir mi? birlikte makalelerini yorumlayıp, üzerine konuştuğunuz. Eğer varsa henüz izlemedim fakat bundan sonra kanalınızdaki videoları daha dikkatli bir biçimde takip edeceğim. İyi çalışmalar hocam
Emeğinize sağlık, sizi ve kanalınızı keşfettiğim için çok mutluyum. Saygılarımla 🙏🏻
emeğinize sağlık hocam. Daha fazla video bekliyoruz.
Bu kadar temiz bir anlatım !!!! Ben de sizi saygı ile selamlıyorum.
neyi temiz anlattiki ? bi kere yanlisi var. once formul uretiyor ayni anda iki ters yone giden isigin hizini olcen sonra hemen formulu baska bir seyde kullaniyor bu bi kere yanlis. salak o adam bilim adami degil.
Çok teşekkürler hocam, lütfen devam edin bildiklerinizi aktarmaya
hocam zaman yolculuğunun fiziksel incelemesini sizden dinlemek çok keyifli olur. kolay gelsin sizlere.. iyi çalışmalar..
Hocam şahane bir anlatım olmuş. Teşekkürler🎉
Hocam çok teşekkür ederim video için, tıp fakültesi öğrencisiyim ama fiziği çok seviyorum ve videolarınızı zevkle izliyorum.❤
Hocam kesinlikle çok faydalı bir videonuz daha. Çok teşekkür ederim. Fizeau' dan da bahsedebilir miydiniz diye düşündüm sadece. Belki ayrı bir video konusu olabilir. Çok selamlar.
Elektromanyetizmada bir dalganın sönümlemeden varlığını devamlı olarak sürdürebilmesi için boşlukta tam da tahtada yazan hızda ilerlemesi gerekiyor. Eğer ışık hedefe giderken veya dönerken bu değerden daha hızlı veya yavaş olursa ışık sönümlemecek ve bize tekrar ulaşamayacaktır. Her yönde eşit olmak zorunda
Çok mantıklı, kaynak atabilir misin + olarak elektromanyetik dalganın enerjisini kaybettiğini ifade etmek için sönümlenmek yerine soğrulmak kavramını kullanmak daha doğru olacaktır
@@bruh4893 sönümlenmekten kastı soğurulmak ile aynı değil diye düşünüyorum. Dalganın sönümlenmesi derken tepe ve çukurların üst üste binerek birbirini götürmesinden kastettiğini anlıyorum. Senin soğurulmak dediğin şey de ışık bir engel ile karşılaştığında olan olay.
@@bruh4893 sönümlenmekle soğurulmak arasında dev bir fark var
Hocam sizi RUclips da dün keşfettim. İyi ki varsınız ..
Bir bilim meraklısı olarak genişlemenin yönünün etkisini merak etmişimdir. Bununla ilgili bir şey duymak beni heyecanlandırdı. Teşekkürler hocam.
Şayet sizin gibi eğitmen biri ortaokul yıllarımda karşıma çıksaydı sanırım şuanda Fen bilimleri ve Fiziğe bakış açım çok farklı olurdu. 6/7. sınıflarımda O kadar çok siz anlamazsınız diyip azarlayan Fen Bilgisi öğretmenleri vardı ki gerçekten anlattığı konuyu anlayamayacağımızı dersin başında kabulleniyorduk. Şuan izliyorum sizleri bam başka bir boyutta anlatıyorsunuz. Keyifle izliyorum ve bakış açım değişiyor. Emeğinize sağlık. Umarım Gölgenizde kaliteli insanlar yetişir. ve Umarım kolunu sallayan eğitmen olmaz.
@@ismailgns93 çok çok teşekkür ederim 🙏
Hocam müthiş video, emeğinize sağlık. Tebeşirin sürtünme sesine aşırı tepki veriyor vücudum, sadece altyazılı izlemek zorunda kaldım:))
Tesekkurler Hocam ufkumuzu genisletiyorsunuz 🙏
(Gerçekten) harikasınız efendim , emeğinize sağlık.
Emeklerinize sağlık, müthiş detay 👏👏👏
konu çok ilginçmiş gerçekten. ayrıca sizi ilk kez seyrettim, çok memnun oldum.
Emeğinize sağlık hocam.
Mükemmel anlattınız. 😊
mükemmel fikir...
""Saatler senkronsa ve zaman farkı olmasa da fark varmış gibi düzeltilecek""
gayet zekice özetlenmiş anlatım. Helal !
Saatleri senkronize etmek için kristalden aldığımız saat darbesi ve belli bir kodu paralel olarak iki saate göndeririz. Senkronizasyon problemi büyük ölçüde çözülmüş olur. Muhtemelen saatleri yerinden oynatırken yine zamanları kayacaktır. Sallıyorum 10üzeri -13 saniye seviyesinde sapma payı olur. Bunu iki saati de aynı miktarda aynı hızda birbirinden uzaklaştırarak minimize etmeye çalışırız. Zaten bunu da ölçecek kadar hassas cihazlarımız var mı bilmiyorum fakat ölçtüğümüzü varsayalım hesaplanan hata payı ile ölçülen hata payı çok yakınsa sorun yok. Işık hızı ölçümüne geçilebilir. Bu bir mühendis yaklaşımı. Başta yaptığınız varsayımın çok sağlıklı olduğunu düşünmüyorum. Saatler başta eş zamanlı olmalarına rağmen ışığın iki tarafa farklı sürelerde ulaşması gözlemlediğimiz evrene uymuyor, bunu düşünmek için geçerli bir sebebimiz yok. Ki öyle olsaydı bunu başka bir ölçüm ile görmemiz gerekirdi ama bu yine de problem olmazdı. Fanusta yaşayan bir fizikçi balık olsaydınız fizik yasaları için oluşturduğunuz modeller bizimkinden biraz farklı olabilirdi fakat yine de fanusun içinden yaptığınız gözlemlerle uyuşması konusunda bir sorun yaşamayacaktınız. Dolayısıyla bizim oluşturduğumuz modeller kadar gerçeğe yakınsayacaklardı. Şu anda da bir fanusun içinde yaşamadığımızın kanıtı yok, algımız çok kısıtlı fakat modellerimiz çoğunlukla çalışıyor. Biraz uzun oldu, benim fikrim bu şekilde.🙋♂️
Tespitinizi zevkle okudum.
Kısaca, Işık hızı diye bir şey yok demek, Verilebilecek en uygun cevaptır, çünkü bu değer, ortam şartlarına göre değişkendir.
Ve biz ne kadar veriye yaklaşırsak yaklaşalım, Doğal olarak ışığın hızı da artacaktır, Bu aynı, uzayın büyüklüğü veya küçüklüğün derinliği gibi, en izahı, Ne kadar az bildiğimizi araştırdığımızda, bildiklerimizin daha da az olma gerçeği,
Arka planlarda gizem, oluşumun yaratıcılığını üstleniyor, o sebeple
"Bildiğim tek doğru, Doğru diye bir şey yoktur; Her doğru çürütülmeye mahkumdur"
Teşekkürler anlatımınız için hocam, çok ilgi çekici bir video olmuş
Hocam youtube u açık üniversitesi gibi kullanmaya çalışıyorum sizin bu üniversite de bas hocalardan olmanızı istiyorum lutfen daha fazla video yukleyin vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz
Hem fiziğe hemde kendine hayran bırakan insan elinize sağlık hocam videolarımızın devamını bekliyoruz
Elinize sağlık hocam çok teşekkürler
Hocam selamlar, fizik bölümü öğrencisi olarak gerçekten videolarınızı severek izlemekteyim. Kuantum mekaniği veya istatistiksel fizik ile alakalı bir takım fiziksel olayları anlamakta güçlük çekmekteyim zaman zaman, ilerleyen zamanlarda bu konseptlerdeki fenomenler hakkında videolarınızı da sabırsızlıkla bekliyorum..
selamlar nerede okuyorsun
Bende merak ettim nerde okuyorsun kaçıncı sınıfsın
İngilizce Fizik bölümü, 3. sınıf öğrencisiyim.
@@faraday4048 Hangi üniversitede okuduğunu sormuştuk🤣 Neysr sanırım söylemek istemiyorsun
@@aliebrar783 Evet biraz öyle , anlayışınız için teşekkür ederim. Siz ne okuyorsunuz ? Fizik mi ?
Teşekkürler hocam iyiki varsınız
Anlayacağımız dilden olunca insan hemen üstüne düşünmeye soru sormaya başlıyor o zaman çok keyifli hale geliyor hocam fizik, çok teşekkürler emekleriniz için 😊
Konudan bağımsız olarak hocam dik durun lütfen eklem rahatsızlıkları çekebilirsiniz biraz boyun bölgenizde skolyoz var gibi.
merhaba hocam, Nazlı ile daha fazla video gelsin lütfen, çocuk eğitimi konusunu önemsiyorum, ileride çocuğum olduğunda benim için örnek video olur
Canim hocam lutfen daha sik video atin videolariniz cok bilgilendirici ve cok hosuma gidiyor
Elinize sağlık hocam teşekkür ederim
Hocam üniversiteye gitmeyecek olmama rağmen sırf merakımdan fiziğe sardım :D Sizi keşfettiğim iyi oldu bu konuda.
Emeklerinize tesekkur ederim, ben de cogu insan gibi "elektrikci videosu" sayesinde sizi kesfettim. Bilimin her alanini ilgiyle taniyip ogrenmeye calisan biri olarak iceriklerinizi cok degerli buldum, devaminin gelmesi dilegiyle, Kibris'tan sevgilerle. Bu arada bir soru sormak istiyorum. Bu olcum zorlugu, isigin hizinin cok buyuk olmasindan dolayi midir? Veya soyle sorayim, ayni sorunsal mesela sesin hizini olcerken de ortaya cikiyor mu?
Yok, bu çok temel bir prensip zaviyesinden bir zorluk büyüklük ile ilgili değil
@@DoganErbahar Tesekkur ederim
Sayın hocam, sizi bu video ile tanıyorum/dım (ve ne yaptığınıza baktım biraz). Sizi yanaklarınızdan öper, kanalınızın o kararmış ve buruşuk, tanınmaz haldeki "daş" haklarını ütüleyip bebek cildi ederim. O derece güzel iş yapıyorsunuz.
Hocam daha çok video atmanızı talep ediyorum.
Isigin olmadigi bir ortamda isiga duyarli bir panel yapsak panel isiga carptigi an sayacin durmasini tetiklese otomatikmen isigin o mesafeyi ne kadar hizla katettigini gorebiliriz tek tarafli olcum yapmis olmaz miyiz ?
Ya yorumları okuyan insanlara bayılıyorum bu insanlar seven ve sevilen insanlardır bence
hocam sizce quantum entanglement tan yararlanan quantum bilgisayarlar bahsettiğiniz senkronizasyon problemini çözmekte yardımcı olabilir mi çünkü gördüğümüz kadarıyla quantum entanglement içerisinde olan parçacıkların birinde bir değişiklik olduğunda diğerinde de (ışık yılı uzaklıkta bile olsa) aynı değişiklik meydana geliyor.
emeğinize sağlık
Hocam, epsilon0 ve mü0 'ın çarpımları arasında da c ile ilgili bir ilişki vardı. Oradan elde edilen değer de aynı yaklaşımsal sıkıntılara sahip miydi? Ben lisanstayken kara büyü gibi gelmişti EMAT dersinde.
Merhaba hocam umarım iyisinizdir. Bir kaç sorum olacak, belki bunlara video yaparsınız..
1- güneşten gelen ışık (fotonlar) bize dalga fonksiyonu ile geliyor, biz bir gözlemci (sensör vs neyse) çalıştırdığımızda tüm güneşten gelen ışığın dalga fonksiyonunu çökertip parçacık haline mi getirmiş oluyoruz?
2-dalga fonksiyonunda girişim deseninde daha parlak daha koyu yerler var ama günlük hayatımızda gölge oluşturan yerler dışında 'girişim deseni kaynaklı' az aydınlık çok aydınlık yerler göremiyoruz, neden?
3-kuantumda herkesin çözmeye çalıştığı sorunların çoğu tek ve bu da süperpozisyona bağlı diye düşünüyorum ne dersiniz?
4-uzay-zaman yapışıksa, kütle ve hız uzayı genişletip zamanı yavaşlatıyorsa evren eskiden daha küçükken zamanın çok daha hızlı akıyor olması gerekmez mi, bu da evrenin yaşının olması gerekenden daha fazla olmasına neden olmaz mı, bu da yakın zamanda jamess webb ile uzaklarda gözlemlenen ama yaşına nazaran daha gelişmiş galaksiler bulunmasını açıklar mı ? (beyin yakan konular 101)
5- (hala beyin yakamadıksak ) evrenin sonsuz olmaması gerekir, zaten bir başlangıcı olduğu biliniyor dolayısı ile bir kenarı var , evrenin sınırına ulaşmak mümkün değil ama kenarında olmuş olsak yüksek hızla genişleyen evrenin genişleme hızına eşit hızda hareket edip sabit olarak evrenin kenarından baksak camdan bakar gibi, evrenin olmadığı haline, fizik uzay ve zamanın olmadığı bir yere, foton ışık vs olmayan bir yere bakıyor olurduk, tam anlamı ile hiçliğe, dolayısı ile bir şeye bakamaz olurduk, baktığımız yerde zaman uzay yoktur ama evrenin genişleme (yaratılma vs ne derseniz) sürecinin devam ettiği bir yerde bulunuyor olurduk az önce uzay zamanın olmadığı yere genişleme hızında ilerlediğiğimiz için uzay zaman oluştuğu yere devamlı olarak ilerlemiş olurduk, az önce uzay zaman enerji olmayan bir yerde yaratılış (oluşum) gerçekleşir biz (kenardaki gözlemci) oraya ilk gelen olurduk , aslında yoktan uzay zaman oluşuyor olması bir enerji gerektirmez mi, bu bizim kapalı sistemimize sürekli enerji ekleniyor olması anlamına gelmez miydi?
6-hocam kaynak tavsiyesi alabilir miyim selamlar.
Fikir ve teorik soru : Fiber optik kablo içinde lazer ışığı tam yansıma kullanılarak djital bilgi taşıması yapılıyor, uzuun ve metresi belli bir fiber optik kabo kullansak ve iki ucuda elimizde olsa bir uca sinyal versek diğer uçtan ışığı aldığımızda ışığın hızını tek yönlü ölçmüş olmaz mıyız? Hava boşluk yada fiber içindeki hız farklılık gösterir mi ? ne kadar gösterir? Teşekkürler.
Hocam özel görelilik teorisine bi videoda değinir misiniz?
Hocam öncelikle elinize sağlık ufuk açıcı bir videoydu. Bir noktada evrenin bazı yerlerinin izotropik olmayışından bahsettiniz bu noktada bir kaç şey merak ediyorum öcelikle zamanda öteleme simetrisi ve mekanda öteleme simetrisine tabi olmadığını düşünüyorum çünkü örnek olarak, ışık hızının gideceği yolu (dünyada ya da daha uzak yerlerde vakum içinde) bu izotropik olmayan yerde daha uzun bir zamanda kat edeceği yoldan daha az sürede kat etmiş olacak. Bunun nedeni belki evrenin genişlemesi için söylenebilir işte lastik balonun gerilmesi gibi analojiler kullanılabilir buna bağlı olarak ışık hızı için evrenin herhangi bir yerinden çıkan ışık hiç bir zaman genişleyen evrenin sınırına ulaşmayacak ya da dünyaya ulaşmayacak olan diğer ışık için de geçerli. Bir noktada evrensel modelimiz sadece gözlemlenebilir evren olacak. Bu da evren için öteleme simetrilerini ortadan kaldırır, yani evrenimiz teoride izotropik değildir. Bu rahatsız edici bir durum. Bu video ile ilgili Fizeau deneyinden ışık kalibrasyon kısmını okumuştum aynı noktalara değinmişsiniz ama orda tek fark ışığın tek bir yönde olmasıydı. Tekrar elinize sağlık.
@Ben10simsekhiz 17 neden
@Ben10simsekhiz Teşekkür ederim. Gitmek istediğim yer şu an CERN. Bir deneyde ya da teorik çalışma fırsatı bekliyorum.
"Pis bir gerçek, güzel bir teoriyi mahvetti" Thomas Henry Huxley. Aklıma geldi.
Kanalını yeni keşfettim. Doğrusu dizi seyretmek yerine kanalı seyretmek çok iyi bir zaman geçirmeme, bilgi dağarcığımı arttırmama ve eski bilgilerimi hatırlamama yardımcı oluyor. Çalışmalarınızın devamını dilerim.
Güzel sözmüş 👍
Video için teşekkürler.
Saatleri aynı noktada ışık harici bir yöntemle senkronize edip (örenğin Cs iztopunu kullanarak) sonra konumlarını ölçüm noktalarına doğru değiştirmek, senkronizasyonu bozacak mıdır?
a noktasindan gonderilen isigin b noktasindan yansiyarak a noktasina geri donmesini saglayacak bir ayna konulsa, sonra a noktasina geri donen isigin bir baska ayna ile tekrar b noktasina geri yansitilmasi saglansa ve olcumler tekrarlansa, isigin farkli yonlerde farkli hizlarla hareket edip etmedigi test edilebilir
Mükemmel fikir 👍
Hocam size hayran kaldım.
Tesekkurler
Hocam, bu gidiş geliş teknigi ile yaptıgımız ölçümü birebir aynı cihazlar ile ve simetrik olarak karşılıklı iki deney sistemi ile yaparsak belki daha fazla ikna oluruz diyecegim ama yazarken düşündüm de hicbir katkısı olmayacak, sorun halen devam ediyor :)
Hocam bir elektron çiftini dolanıklaştırsak, birini sistemin bir tarafına, diğerini diğer tarafına yerleştirsek, sonra ışığı tam ortadan yollasak, bu şekilde bir ölçüm gerçekleştirsek kabul edilebilir bir doğruluk elde edemez miyiz? Edemezsek ne engel olur?
mesela yıldızlardan bize ulaşan ışıklar tek yönlü olmuyormu o ışığın spektrumlarını veya bozulmalarını ivmesini falan tespit edemiyormuyuz veya o ışığın nereden geldiğini falan buna göre elde ettiğimiz sonuçları elimizde bulundurunca yıldızın kaç yıl önceki halini gördüğümüzü felan anlamıyormuyuz elbette kesindir demiyorum ama hata payı varsa yüksek bir miktar o halde uzay araçlarına koyulcak yakıtlar hakkında yanlış hesaplama yapamazmıyız?
Çok güzel video, teşekkürler. Peki senkronizasyon için kuantum dolanıklılık kullanılabilir mi? Kuantum dolanıklılığın yapısı gereği bilgi aktarımına izin vermeyeceğini okumuştum ama yine de merak ettim.
Tam olarak dediğiniz gibi. Bir ölçüm yaparsınız ama diğer tarafın ölçümü ne zaman yaptığını bilemezsiniz
Senkronizasyonun neden imkansız olduğunu anlayamadım açıkçası, başlangıç ve bitiş noktasına atom saati koyup onun tiklerini kaydeden yazılımı tek bir buton ile aynı anda sıfırlayıp aynı tikleri ve sayıları ürettiğini gördükten sonra başlangıç ve bitiş noktasına koyup ışığı gönderdiğimiz an başlangıç noktasındaki atom saatinin tik sayısını kaydedip bitiş noktasındaki atom saatinin de ışık geldiği an kaydedip hesaplamayı bu şekilde neden yapamıyoruz. Elbette işin içine birçok değişken giriyor ancak bunlar çözülebilir ve hesaplanabilir şeyler bence. Bir de sanırım ölçümün hangi yöne doğru yapıldığı da önemli çünkü biz şuanda bir kütle çekimi etkisi altındayız ve ışık da öyle, kütleçekimi ışığı bükebilir veya daha doğrusu kütleçekiminin daha çok olduğu yerde uzay daha çok büküleceği için mesafe de artar ve hesaplamamızı etkileyebilir, hatta bu deneyi yatay bir şekilde yapsak bile etkileyebilir çünkü kütle çekimi dairesel bir çekim uyguluyor yani herhangi bir noktadan başka bir noktaya gittiğinizde çok az da olsa kütleçekimde farklılık meydana geliyor yani mesafe değişiyor, bunun da hesaplanması gerekiyor sanırım. Boş bir uzayda bu deneyi yapsak bile sanırım yüzde yüz doğru sonucu bulamayız çünkü her zaman bir şeylerin kütle çekimi altında olacağız ve mesafeyi tamamen doğru ölçtüğümüzden emin olamayız
"Tek bir buton ile aynı anda sıfırlayıp..." fikrini çürüten şey ilk cümlen maalesef. Aynı an diye bir şey var mıdır? İşin bu felsefik boyutuna girmek istemiyorsan eğer, şu şekilde devam edeyim: butona bastığında o kodu ileten şey nedir? Elektrik yani elektronların hareketi. Daha ışığın farklı yönlerde aynı hızda gidip gitmediğinin ispatını yapamamışken elektronların aynı hızda hareket ettiğini nasıl varsayabiliriz?
Teşekkür ederim hocam
Muhasebeciyim ama fiziğe acaip ilgi duyuyorum ve bu beyfendiyi yeni keşfettim ses tonu konuşma akıcılığı fizikle ilgili olmayan birine bile anlatabilme becerisi muazzam bişey öğrencileri çok şanslı bazı hocalar bazı dersleri gerçekten özel olarak sevdiriyor
O halde ayna kullanarak çözüm bulunabilir. Örneğin Ay üzerindeki aynalardan birine ışık gönderilir ve ne kadar sürede geri geldiği ölçülür. İkiye böldüğümüzde mesafelerin kesinlikle aynı olduğunu biliriz. mevcut teknoloji bu ölçümü hassas yapabilir. Daha uzak mesafe gerekirse, gezegen sondaları üzerine ayna yerleştirerek yapabiliriz belki. Ancak uzay asimetrik büyüyorsa bile, milyarlarca işık yılı mesafe içerisinde birkaç saniye ışık yolculuğu ile ölçeceğimiz sonuçlarda gözlemlenebilir bir hata olmaması muhtemel.
tabii ki Dünya ve Ay’ın hatta Güneş’in yerçekiminin bu denklemde nasıl yer alacağı uzmanların konusu.
Hocam kaynağı ortaya alıp ilk ölçümü yaptıktan sonra saatlerin yerini değiştirip tekrar ölçüm yaparsak her iki yöndeki hızlarının eşit olup olmadığının tespitini yapamaz mıyız?
Hocam merhaba içeriklerinizi çok beğeniyorum açıkcası sizden bir ricam var ales sözel sorularını çözerken bir paragraf sorusu görmüştüm 2023 ales 1 "Sayısız çeşidiyle arıların tüm dans
repertuarı, kuantum fiziğiyle ilgili matematiksel bir
şemaya oturur. " Soruda böyle bir kesit var ve arıların kuantum fiziğine duyarlı oldukları hakkında oldukça garip ifadeler içeriyor. Araştırdım ama pek bir şey bulamadım . Sizin konu hakkında bilginiz var mıdır ?
Hiç duymadım açıkçası
Bi fikrim aslında, Bu problemdeki sorun saatlerin senkronizasyonu gibi duruyor. Eğer A ve B noktaları çakışık olsaydı sorun çözülürdü. Bunu da pratikte test edilmesi ne kadar mümkün olmasa da ışığı bir karadelik gibi yüksek kütleli bir cisimle bükerek kapalı bi şekil elde edebilirsek çözeriz. Zaten ışığın hızı +x ve -x yönünde farklıysa kapalı bir şekil çizemez daha çok spiral halini alır. Şu an gördüğümüz kadarıyla karadeliklerin etrafında ışık halkaları var.
bende bir şeyekleyeyim ışık hızının bükülmesi kozmolojide artık jeodezik halini alır ve en kısa mesafeye kıyasla öklid uzayı için daha uzun bir yol katedecektir.
Hocam şu tebeşiri de MIT hocalarının kullandığı ile değiştirseniz süper olacak. Yine de çok iyisiniz... ❤
Nereden bulacağız onu
Ben yanlış mı anladım yoksa hocamız saatlerı ışıktan hızlı senkron edemediğimiz için mi ışığı tek taraflı ölçemeyeceğimizi söyledi. Yani senkron için ölçmek istediğimiz şeyi baz alırsak zaten yine de bir miktar eksik sonuçlar mı elde ediyoruz?
Hocam saatleri senkronize ettikten sonra yerlerini değiştirirsek ve deneyi tekrarlarsak. Aynı sonucu elde ettiğimizde c1=c2 diyebiliriz. Eğer senkronize ettiğimizi düşündüğümüzde senkronizasyonu aslında bozmuşsak, o hâlde ters çevirdiğimizde fark daha da açılmalıdır.
Tam olarak bu şekilde düşünüyorum. İlla ki bu ter değiştirme tekniği düşünülüp üzerine konuşulmuştur ancak falsosu ne olabilir bir fikrim yok. Keşke hocamız bu mesajı görse de bir cevap verse :))
@@muratdemirkiran01 anladığım kadarıyla yerleri değiştiğinde (ispatlamaya çalıştığımız teori gereği) saatlerde kayma gözlemlemeyi bekliyoruz.
hocam sizi yeni keşfettim anasayfama düştü bu video anlatımınıza sağlık, sormak istediğim bir şey var görürseniz cevap verirseniz sevinirim;
çift yönlü hızını senkron saatler problemi üzerinden düşünüyoruz, sabit kabul ediyoruz peki bunun maxwell denklemlerinden çıkan ışığın hızı ile (hareketin devamlılığı için gerekli eşik hız diyebilirim sanırım), ispat yapmamız mümkün değil mi veya denklemlerle açıklanamayan şey nedir onu anlayamadım. tabiki ortamları aynı kabul ediyoruz bi ortamı su bi ortamı vakum falan saymıyoruz. umarım görür ve yanıtlarsınız. ( elektrik mühendisiyim hocam yıllar oldu görmeyeli tabiki ders olarak ama ilgim var seviyorum fiziği)
Maxwell denklemleri teorik bir ispat veriyor, burada deneysel olarak nasıl ölçülebilirliği üzerinden konuştuk
@@DoganErbahar evet hocam haklısınız o yönlü düşünmemiştim teşekkürler
Yeni kesfettim. Devami diliyorum
Evrende farklı doğrultularda bu deney yapılarak ışığın farklı yönlerde hep aynı mesafede gidip gitmediği ölçülebilir. En azından belirsizlik giderilir
Hocam fiber optik kabloyla tek yöne ölçülemez mi.
sağ olun hocam, bizi videosuz bırakmayın
Hocam sizin tahtaya yazdiginiz işik hizi denilen sayinin atom saati üzerinden işigin bir saniyedeki frekansi olmasinmi saniye üzerinden yapilan işik degerinin bir saniyedeki degerinin metre cinsinden tahtaya yazdiginiz degerin bir işik demetinin bir saniyedeki frekansinin metre cinsinden degeri olmasinmi işik bilindigi gibi bir kuantum demeti olup bir dna veya bir rna sarmali gibi polarizasyon ve kuantum degerlerine ayrilabilen bir kuantumdemedi toplulugudur ve farkli frekanslara ve farkli hizlara sahip kuantum paketidir. Ve isigi oluşturan herbir frekans tanesi işik frekanslarina ve kuantum degerlerine ayrildiginda farkli hizlarda ve farkli indislerde hareket eder ve magnetik ve elektirik alanlarda farkli özellikler gösterir. Polarizasyonu biliyoruz.Hocam iki yonlü hiz yerine frekans diyebilirmiyiz bence öylediyelim tahtadaki sayi frekans olsun ve iki yönlü hiz olsun yani frekans olsun .tabi isik hizinin yöne göre degişmesi ve kozmik uzayin bir yönedogru daha yaygin ve geniş olmasi bir kuantumdemeti olan işiginda herhangi bir yöne dogru yayilirken farkli özellikler göztermesi polarizasyon degerinin degişmesi magnetik alan ve elektirik alandan farkli etkilenmesini dolayisiyla işik hizinin homojen olmamasini bize saglar
hocam saatleri ikisini a ile b noktasının ortasına koyup ışığı a veya b noktasından gönderip senkronize ettikten sonra saatleri eş zamanlı a ve b noktasına sevk edersek doğru sonucu elde etmiş olmazmıyız? ayrıca farklı metotlarla ışığın hızı hesaplana bilir. teoride gidiş ve dönüşün aynı hızda olmama ihtimalinden bahsediyorsunuz. mesela ışığı gönderdik geri geldi ölçtük elimizde bir sonuç var. aynı ışığı tekrar gönderdik geri geldi tekrar ayna yardımıyla geri gönderdik ve tekrar geldi bir daha ölçtük çıkan sonucu ikiye bölersek gidiş ve dönüş hızının eşit olduğunu çok kolay hesaplayabiliriz.yanılıyormuyum ? veya teknolojide çok ilerledik birden çok saati tek tuşla senkronize edebiliyoruz. (kütle çekimi ışığı da etkisi altına aldığı gibi, dünyanın güneş etrafında dönmesi güneşin galaksinin etrafında dönmesi gibi argumanları var sayarak tam olarak doğru sonuca varmamız zor olsada büyük oranda doğru denilebilecek sonuca ulaşmak mümkün.)
Birden fazla kez yansıtırsak yani 2 kere değil 4 veya daha fazla yolun artışına göre uygun sürede geliyorsa yine aynı hız olmuş oluyor. Tabi ki tek yönde yine ölçmüş olmuyoruz.
Hocam iki yonlü hiz yerine frekans diyebilirmiyiz bence öylediyelim tahtadaki sayi frekans olsun ve iki yönlü hiz olsun yani frekans olsun .tabi isik hizinin yöne göre degişmesi ve kozmik uzayin bir yönedogru daha yaygin ve geniş olmasi bir kuantumdemeti olan işiginda herhangi bir yöne dogru yayilirken farkli özellikler göztermesi polarizasyon degerinin degişmesi magnetik alan ve elektirik alandan farkli etkilenmesini dolayisiyla işik hizinin homojen olmamasini bize saglar.
Saatleri yan yanayken senkron edip sonra uzaklaştırsalar ya(bi de ışık hızının elektromanyeti sabitlerden hesaplandığını biliyordum böyle hesaplanamaz bence)
Doğan hocdan gurme bilgiler. Bilgi evrenime yeni bir tohum ektiniz teşekkürler.
Öncelikle emeğiniz için teşekkürler hocam. Günümüz teknolojisinde kısa mesafede tek sayaç ile ölçülemiyor mu bu acaba. Mesela arasında 1 mt mesafe olan kaynak ve dedektör ile bunlara bağlı, kaynaktan ışık çıktığında tetiklenen ve dedektöre vardığında tekrar tetiklenen nanosaniye mertebesinde tek sayaç la yapılamıyor mı günümüzde. Bir de maxwell denklemlerinden elde edilebilen c=1/kök(E0*U0) elektromagnetik dalganın tek yönlü hızını vermiyor mu?
Teorik olarak veriyor
Burda mesafenin az olması bir şeyi ifade etmez. Yine çok ama çok küçük miktarlarda gecikme olucaktır.
@@bilalinci4981 Aynı sayaç ama gecikme olacaksa kaynaktan gelen sinyaldeki gecikmede dedektörden gelen gecikmede aynı olur. Sayılan nanosaniye değişmez ki.
👏👏👏👏
Beynim mest oldu dinlerken, fizik insanın ruhunu aydınlatıyor.
Teşekkürler 😊
zaten universitede fizik okumak isteyen birisiyim videolarınızı cok seviyorum lutfen devamı gelsin hocam
büyük hata yaparsın koç isteme sen
@@fatihylmaz-be2cw turkiyede temel bilim okumak her zaman issiz kalacaksın gibi bir anlama sahip zaten bunun ben de farkındayım ama bunun sebebi temel bilimlere yeteri kadar önem verilmemesi. benim zaten maddiyatta gözüm yok ben kendimi geçindirecek kadar kazanayım ama sevdigim isi yapayım o bana yeter acıkcası
@@schrodinger10_25 sana bı fizik mühendisi abin olarak soyliyim...fizikle alakalı bı işin olsun istiyosan , bu sadece fizik tedavi olsun...Türkiye'de içinde fizik geçen başka herhangi bi meslek seni sadece işsizlik ve bunalıma götürür...
@@fatihylmaz-be2cw ben oyle dusunmuyorum. odtude fizik okuyan tanıdıgım insanlar var ve akademik anlamda ilerleme olanaklarının cok fazla oldugunu soyluyorlar ki benim de hedefim akademi alanında calısmak zaten
@@schrodinger10_25 sadece akademisyenlik ihtimali var zaten okulda kalabilirsen olur başka türlü sadece sürünürsun...fizikte ortalamani 3 ten az tutmayacagina ve kiyida kossede bı dayın olduğuna inanıyorsan akademisyenlik ihtimalinden yuruyebilirsin...devlet yada özel sektör fizik ve fizik mühendisleriyle ilgilenmiyor bunu bil...
Bu konuyu Veritasium kanalı da dile getirmişti ve bence çok yersiz bir varsayım. Işık hızı ölçümü, Öklidyen uzay varsayımına göre yapılıyor. Yoksa elbette uzay yönlere göre çarpık da olabilir, hatta cetveliniz yön değiştirdiğinde uzunluğun aynı olup olmadığını da bilemezsiniz. Ama matematiksel olarak şu da iddia edilebilir ki, sürekliliğin geçerli olduğu fonksiyonlar, çok küçük parçalarla ele alındığında doğrusala yaklaşır. İster genişlesin, ister bükülmüş olsun, uzayın da çok küçük bir parçası ele alındığında Öklidyen uzaya yakınsar. Bizim deney ortamlarımız her ne kadar bizim için büyük olsa da ışık için çok küçük mesafe bunlar. Yani Öklidyen alabiliriz. Şüpheler tamamen yersiz.
Mesafe neden sadece 2 farklı hıza sebep olsun ho hocam?
Her mesafe tekrar 2 ye bölünebilir. Planc uzunluğuna kadar yolu var. Bu durumda sonsuza yakın 'c' nin ortalaması olmaz mıydı yoksa ben mi yanlış hesap yapıyorum?
Çok uzak mesafe için saat senkronize edilir. Yan yana senkronize et çok yavaş hızla uzaklaştır . Yaklaşan cısım ve uzaklaşan cısım üzerinden ölç
Şu anki teknolojide 2 saat dijital saat 1:00 resetleciye bağlanarak elektronik olarak tam senkronize edilebilir ve bunu yaparak ışığın tek yönlü hızını ölçmekteki senkronizasyon sorunu aşmış olur
Her ölçüm belirsizlik içerir. Standart atanmış değerler istisna edilmiştir aksi durumda kaos olurdu. Uzayda bizimle aynı gelişmişlikte bir medeniyet bulunursa bu sabitlerde küçük farklar olduğu görülecektir. Pi sayısı, avakadro sayısı, elektron yükü, ışık hızı...vs
Pi sayısı neden farklı olabilir?
@@GeneralTheoryOfRelativity Bildiğim kadarıyla pi sayısının farklı olabilmesi şu 2 nedenden kaynaklanabilir: (1) 3+1 boyutlu uzay zamanda düzlemsel bir alanda hesaplanması, (2) pi sayısının hesaplanmasında dairenin sonsuz sayıda küçük açıdan oluştuğunun varsayılmasına rağmen sonsuz küçük açıya ulaşılamaması. Ancak (1) nolu varsayımdan emin değilim. Örneğin üçgende iç açılar toplamı düzlemde 180 iken dış bükey alanda 180'den büyük. Aynı durum daire için de geçerli olmalı. Düzlemde dairenin iç açılar toplamı sonsuz ise, dışbükey bir alanda dairenin iç açılar toplamı sonsuzdan büyük olmalı ama bu durum da tanımsızlığa yol açıyor.
Hocam videonuza hayran kaldık. Çok teşekkür ederiz. 35 yaşındayım bambaşka bir işim var kariyerimi de seviyorum hocam, ben fizik öğrenmek istiyorum ama sıfırım,sıfırdan başlayıp fizik öğrenmek isteyenler için bir kitap önerebilir misiniz. Saygılar selamlar
Feynman fizik dersleri
Hocam malumunuz kuantum dolanıklığı bugün deneyleri yapılan ve çeşitli kullanım alanları geliştirilen bir şey. Bu kullanılarak ışığın tek yöndeki hızı gayet net bir şekilde ölçülebilir. Işık ile aynı anda dolanık parçacığın yönü değiştirilip vardığı anda da süre durdurulabilir. Sonra da iki yönlü hız ile kıyaslaması yapıldığında tutarlılık varsa şüpheye de yer kalmaz diye düşünüyorum. Ama birileri illaki bunu düşünmüştür.
Şu detayı da verseydiniz konuyla ilgisi olmayanlar daha rahat anlarlardı diye düşünüyorum hocam; bizim A ve B noktaları da evrende bayağı yüksek hızlarla hareket ediyor. Örneğin; Dünya, boşlukta saniyede minimum 200km(görece/referans alınarak bulunan sonuç, uzayda referanssız bir hız ölçümü mümkün değildir) hareket ediyor.
dolanık saatler kullanılamaz mı? Yani iki atom aynı yerde dolanık halde iken ayrılır ve ölçüm işleminde kullanılır.
Peki değerli hocam aklıma şöyle bir soru geldi. Işık kaynağının hep aynı değerde bir elemandan güç aldığını varsaydığımız zaman 300.000 km/s olarak standart hesap yaparsak farklı güç kaynaklarında bu gene aynı sonucu verir mi. Örneğin 2 volt ile 5 volt beslemesi yapılan bir ışık kaynağının hızı aynı mıdır. Amper değeri de önemli tabii. Ya da lümen değeri. Standart bir hesap var evet ama ortada da güç diye bir kavramda var. Hava şartı görüş mesafesine etki edecek etkenler değiştiğinde de ölçüm değerleri değişmez mi. Işıkta yaşanacak kırılmalar bence ölçüm değerine etki edecektir. ------ gibi giden bir ışının vvvvv şeklinde kırılarak gitmesi ölçüme etki edebilir. Örneğin sisli bir havada yapılacak ölçüm ile açık havada yapılan ölçümde bir değişim olacaktır.
Düşünülmüş mü bilmiyorum ama evrende karanlık alanda farklı yoğunluk(bilmediğimiz bir manyetik olabilirde) ışığı yavaşlatıp bize evreni farklı (büyük anlamında) görmemize sebep olabilir mi? Belki evren düşündüğümüzden daha küçüktür.
Videolarınız gerçekten çok güzel hocam tesadüfen geçenlerde youtube da çıktı karşıma izledim keşke daha önceden izleseydim dedim gerçekten üniversite kalitesinde eğitimler başarılarınızın devamını dilerim ❤️
👏👏👏
M.Morley deneyi ile ilgili video hazırlayabilir misiniz sayın hocam?
Bugün sonuna kadar büyük bir zevkle izlediğim görelilik teorisi dersinizde anlatmışsınız.
Emeğinize sağlık.
Saatlerin tam anlamıyla senkronizasyonu ancak yanyana mümkün olabilir. Çünkü mesafedeki fark senkronizasyona da etki eder. Tam anlamıyla senkronizasyon mümkün olsa bile ikinci saatin konuma taşınması sırasında mikro miktarda da olsa görelelik teorisi nedeniyle zamanda daralma gerçekleşecektir. Yani saatleri senkronize etseniz bile bu senkronizasyon hareketin zamanı daraltması nedeniyle bozulacaktır. Bu bozulma da tıpkı ışığın hızı gibi iki yönde eşit miktarda olmadığı için senkronizasyonu korumak mümkün değildir.
Bravo tam açıklama bu
@@DoganErbahar hocam biraz saçma bir soru ise bağışlayın lütfen son birkaç gündür aklımdan çıkmayan ve beni bunaltan uyutamayan bir fizikçiye danışmam gereken soru var. fizik bölümü okumuyorum maleseff ama fiziğe meraklı bir eczacılık öğrencisiyim kendimi ilerde bu alanda da geliştireceğim, karadelikler hakkında tek bildiğim kendilerine yaklaşan her şeyi yuttukları ,( ışığı bile büküp yuttukları; muhteşem interstellar filminde de vardı )böylece enerji aldıkça gitgide genişleyip büyüdükleri, oluşumu ise bir yıldızın kendi içine çökmesi ile oluştuğu .Hocam embiriyolojik gelişim basamaklarını bilir misiniz? Bu durumu ona benzetiyorum. Zigot oluştuktan sonra blastula evresine kadar çeşitli bölünmeler gerçekleşir hücrede ve tüm faliyetlerde kendi içindeki besini(enerjiyi) tüketir. Blastula evresinde hücreler pluripotent kök hücrelerdir yani farklılaşma yeteneğine sahip (birçok farklı hücreye dönüşebilen ama henüz dönüşmemiş kök hücreler ne gibi? farklılaşınca bir kısmı kas hücrelerini bir kısmı kan hücrelerini... oluşturacak) ve bu aşamadaya kadar hareketlidir uterusa göç eder, farklılaştığındaki evre ,bir sonraki evre; gastrula evresi ve bu evrede hücreler artık uterusa (endometriyum tabakası) tutunmuştur (çünkü artık besinleri ;farklılaşmak için enerjileri bitmiştir kendi içinde )ki buradaki kılcal damarlardan besin alırlar ve kütleleri artar. Aynı karadelik oluşumu gibi bir yıldız kendi içine çöker ; bu olaylarda yıldız kendi enerjisi kullanılır. Sonrasında her şeyi yuttuğu ve kütlesi arttığı kısımsa embriyolojik gelişim basamağında gastrula evresine denk gelir. Ama biyolojik basamağa benzetecek olursak , karadeliğin her şeyi yuttuğu zmn artık evrende hareketsiz olması gerekir (ki evren sürekli genişliyor ; o zaman mutlak referans noktasını karadelik kabul edelim) ve farklılaşması gerekir kendi içinde peki karadeliğin içini gözlemleyemiyoruz gözlemlesek belki bu benzeşime göre içerisinde farklılaşmalarla yeni bir galaksi dolayısı ile yıldız sistemi oluşacak aslında. canlılar ve evren arasında benzerlikler vardır bir şeyi keşfedeceksek benzeşim kurarak bulmamız gerekir, düşüncesi benden çıkmıyor. Hocam fizikte denklemlerle vs. artık bu karadelikler hakkında ne düşünülüyor ? bu düşünce doğru mu olur? .... Bu aklıma gelen sorulardan ve hemen cvb bulmam gerekiyor hocam yoksa patlayacağım artık
peki hocam ışığın 2 yönde hızının aynı olup olmadığını test edemez miyiz? saatleri senkronize etmeyelim önemli değil. ortadaki kaynaktan 1. saate t1 sürede, 2. saate t2 sürede varsın ışık. aralarında da t2-t1 kadar zaman farkı olsun. orta noktayı sabit tutarak ve de 1. ve 2. saatlerin doğrultusunu ve merkeze uzaklığını da koruyarak döndürürsek t2-t1 zaman farkının değişip değişmediği kontrol edilemez mi?
harika
Işık hızının tanımı benim için; karanlık bir odaya girdiğimde ışığı açtığımda odanın her bir köşesinin aydınlanma hızıdır. Rakamlara çok takılmıyorum😊 Aynı şekilde uzakta gördüğüm odun kıran hasan amcanın balta sesinin bana ulaşması da ses hızı oluyor😁
😀 iyiymiş