Ufak bir ekleme: Uluslararası SI konsorsiyumu, 1960'larda (ve sonra 1980'lerde) fiziksel birimleri standardize ederken, uzunluk birimini (1 metre) "dolaylı" olarak "ışık hızı" üzerinden yapıyor. Yani önce ışık hızı, "ışık, birim-zamanda, c=299,792,458 tane birim-uzunluk mesafesi kadar yol kedecek hızda hareket eder" şeklinde tanımlanıyor, ve sonra da "birim-uzunluk (1 metre) ışığın 1/c sürede kat ettiği mesafedir" deniyor. Burada, 1/c süresinin atomik saatle bile ölçümünde bir miktar belirsizlik olduğu için, dolayısı ile 1-metre'nin uzayda kapladığı mesafenin ölçümünde de yine bir miktar belirsizlik kalıyor. Sonuç olarak ışık hızı, nominal değer şeklinde "kesin" olmakla berbaber, birim zamanda kat edilen mesafenin uzaydaki koordinatları şeklinde ifade edilmeye kalkılırsa, yine bir belirsizlik barındırıyor.
neyi temiz anlattiki ? bi kere yanlisi var. once formul uretiyor ayni anda iki ters yone giden isigin hizini olcen sonra hemen formulu baska bir seyde kullaniyor bu bi kere yanlis. salak o adam bilim adami degil.
Elektromanyetizmada bir dalganın sönümlemeden varlığını devamlı olarak sürdürebilmesi için boşlukta tam da tahtada yazan hızda ilerlemesi gerekiyor. Eğer ışık hedefe giderken veya dönerken bu değerden daha hızlı veya yavaş olursa ışık sönümlemecek ve bize tekrar ulaşamayacaktır. Her yönde eşit olmak zorunda
Çok mantıklı, kaynak atabilir misin + olarak elektromanyetik dalganın enerjisini kaybettiğini ifade etmek için sönümlenmek yerine soğrulmak kavramını kullanmak daha doğru olacaktır
@@bruh4893 sönümlenmekten kastı soğurulmak ile aynı değil diye düşünüyorum. Dalganın sönümlenmesi derken tepe ve çukurların üst üste binerek birbirini götürmesinden kastettiğini anlıyorum. Senin soğurulmak dediğin şey de ışık bir engel ile karşılaştığında olan olay.
kimsenin dikkat etmediği bir şey var. Işığın hızı, bulunduğu konuma göre artar veya eksilir. Kütlesi çok olan bir yere gidiyorsa hızlanır, oradan çıkıyorsa daha zorlanır. Çekimden Kurtuldukça hızlanır. Işık hızı asal sabit değildir. Evrende var olan tek sabit öncelikle kendi ekseni etrafında dönmektir. Bütün atomlar, quantlar, gezegenler vb. hepsi döner. Ve bunların bir yörüngesi vardır. Ancak yörüngenin istisnaları vardır.
"Pis bir gerçek, güzel bir teoriyi mahvetti" Thomas Henry Huxley. Aklıma geldi. Kanalını yeni keşfettim. Doğrusu dizi seyretmek yerine kanalı seyretmek çok iyi bir zaman geçirmeme, bilgi dağarcığımı arttırmama ve eski bilgilerimi hatırlamama yardımcı oluyor. Çalışmalarınızın devamını dilerim.
Hocam selamlar, fizik bölümü öğrencisi olarak gerçekten videolarınızı severek izlemekteyim. Kuantum mekaniği veya istatistiksel fizik ile alakalı bir takım fiziksel olayları anlamakta güçlük çekmekteyim zaman zaman, ilerleyen zamanlarda bu konseptlerdeki fenomenler hakkında videolarınızı da sabırsızlıkla bekliyorum..
Saatleri senkronize etmek için kristalden aldığımız saat darbesi ve belli bir kodu paralel olarak iki saate göndeririz. Senkronizasyon problemi büyük ölçüde çözülmüş olur. Muhtemelen saatleri yerinden oynatırken yine zamanları kayacaktır. Sallıyorum 10üzeri -13 saniye seviyesinde sapma payı olur. Bunu iki saati de aynı miktarda aynı hızda birbirinden uzaklaştırarak minimize etmeye çalışırız. Zaten bunu da ölçecek kadar hassas cihazlarımız var mı bilmiyorum fakat ölçtüğümüzü varsayalım hesaplanan hata payı ile ölçülen hata payı çok yakınsa sorun yok. Işık hızı ölçümüne geçilebilir. Bu bir mühendis yaklaşımı. Başta yaptığınız varsayımın çok sağlıklı olduğunu düşünmüyorum. Saatler başta eş zamanlı olmalarına rağmen ışığın iki tarafa farklı sürelerde ulaşması gözlemlediğimiz evrene uymuyor, bunu düşünmek için geçerli bir sebebimiz yok. Ki öyle olsaydı bunu başka bir ölçüm ile görmemiz gerekirdi ama bu yine de problem olmazdı. Fanusta yaşayan bir fizikçi balık olsaydınız fizik yasaları için oluşturduğunuz modeller bizimkinden biraz farklı olabilirdi fakat yine de fanusun içinden yaptığınız gözlemlerle uyuşması konusunda bir sorun yaşamayacaktınız. Dolayısıyla bizim oluşturduğumuz modeller kadar gerçeğe yakınsayacaklardı. Şu anda da bir fanusun içinde yaşamadığımızın kanıtı yok, algımız çok kısıtlı fakat modellerimiz çoğunlukla çalışıyor. Biraz uzun oldu, benim fikrim bu şekilde.🙋♂️
Kısaca, Işık hızı diye bir şey yok demek, Verilebilecek en uygun cevaptır, çünkü bu değer, ortam şartlarına göre değişkendir. Ve biz ne kadar veriye yaklaşırsak yaklaşalım, Doğal olarak ışığın hızı da artacaktır, Bu aynı, uzayın büyüklüğü veya küçüklüğün derinliği gibi, en izahı, Ne kadar az bildiğimizi araştırdığımızda, bildiklerimizin daha da az olma gerçeği, Arka planlarda gizem, oluşumun yaratıcılığını üstleniyor, o sebeple "Bildiğim tek doğru, Doğru diye bir şey yoktur; Her doğru çürütülmeye mahkumdur"
Anlayacağımız dilden olunca insan hemen üstüne düşünmeye soru sormaya başlıyor o zaman çok keyifli hale geliyor hocam fizik, çok teşekkürler emekleriniz için 😊
Guzel video, yalniz zannimca videoya karsi sunulabilecek bir argumani daha ele almak rolativite ile konunun alakasini daha iyi oturtmak acisindan iyi olur. Bahsettigim arguman iki yan yana iken senkronize edilmis saati birbirlerinden ayirarak senkronize etmeye calismak, izleyenler saatler yan yanayken senkronize etmenin arada bir mesafe olmamasindan dolayi mumkun oldugunu dusunebilir, mumkundur de: fakat saatler ancak ayirmaya baslayana kadar senkron kalir. Bildiginiz uzere rolativitenin en kilit noktalarindan biri gorece hiza sahip cisimlerin yine gorece zamanlarinin farkli ilerlemesidir. Bu fenomen de saatlerin hareketinin senkronda bozulmaya sebep olacagini acikca ortaya koyar. Iki saatte de bu zaman genislemelerinin esit yasanmasini saglamak icin saatleri ortak bir noktadan esit hizla birbirlerinden ayirmayi one surebilirsiniz fakat isik hizinin farkli yonlerde farkli olma ihtimali rolativitenin de farkli yonlerde farkli islemesine sebep olacaktir. Bu yuzden saatlerin zamanlarindaki farkli isleyis de birbirlerinden farkli olur ve senkron yeniden korunamaz hale gelir.
a noktasindan gonderilen isigin b noktasindan yansiyarak a noktasina geri donmesini saglayacak bir ayna konulsa, sonra a noktasina geri donen isigin bir baska ayna ile tekrar b noktasina geri yansitilmasi saglansa ve olcumler tekrarlansa, isigin farkli yonlerde farkli hizlarla hareket edip etmedigi test edilebilir
Muhasebeciyim ama fiziğe acaip ilgi duyuyorum ve bu beyfendiyi yeni keşfettim ses tonu konuşma akıcılığı fizikle ilgili olmayan birine bile anlatabilme becerisi muazzam bişey öğrencileri çok şanslı bazı hocalar bazı dersleri gerçekten özel olarak sevdiriyor
Hocam kesinlikle çok faydalı bir videonuz daha. Çok teşekkür ederim. Fizeau' dan da bahsedebilir miydiniz diye düşündüm sadece. Belki ayrı bir video konusu olabilir. Çok selamlar.
Gömülü yazılımcı olarak aynı saati kullanarak da ölçmek mümkün olabilir gibi geldi. Bir bilgisayar sistemine bir adet ışık kaynağı (LED) ve bir adet fotodiyot bağladıktan sonra fiber kablo ile iki ucu birbirine bağlayıp ışık kaynağından çıkış verince zamanlayıcıyı devreye sokup girişte de ışığı görünce sistemi kesmeye soktuğumuzda ve ardından bu tek zamanlayıcının değerine bakınca ışığın katettiği yol hakkında bize bilgi verebilir. Bu durumda ışığın yansımasına gerek kalmadığı gibi (Bir uçtan çıkıp diğer uca ilerlemekte) saatlerin senkronizasyonuna da gerek kalmamış oluyor.
Месяц назад
Hocam tahminlerinizde bence haklısınız. Işığın kütleçekimi gibi kuvvetlerden etkilendiğini biliyoruz. Yani çift taraflı ölçüm yapılan bölgelerden birisi diğerine göre daha fazla kütle çekimine sahipse, teorik olarak ışığın bir yönündeki hızı daha kuvvetli olması gerekiyor. Örneğin dünya ile ay arasında bir ölçüm yapıyorsak ışık dünyaya daha hızlı gelebilir. Ancak düzgün ölçüm bence teorik olarak mümkün. Hesaplamanın içine kütleçekimi etkisi parametrelerini dahil edip dengeli bir ortam bulabilirsek ve ölçüm saatini ayarlamak için dolanık kuantum parçacıklarını kullanabilirsek net olarak düzgün bir ölçüm yapabiliriz gibi geliyor.
Çok şık, sade, çarpıcı. Hocam gerçekten çok teşekkürler, emeklerinize sağlık. Harika bir konu seçimi olmuş. Ben hiçbir zaman Einstein gibi büyük insanların yazdığı makaleleri okumamıştım. Acaba buna yönelik bir içerik yapılabilir mi? birlikte makalelerini yorumlayıp, üzerine konuştuğunuz. Eğer varsa henüz izlemedim fakat bundan sonra kanalınızdaki videoları daha dikkatli bir biçimde takip edeceğim. İyi çalışmalar hocam
Bi fikrim aslında, Bu problemdeki sorun saatlerin senkronizasyonu gibi duruyor. Eğer A ve B noktaları çakışık olsaydı sorun çözülürdü. Bunu da pratikte test edilmesi ne kadar mümkün olmasa da ışığı bir karadelik gibi yüksek kütleli bir cisimle bükerek kapalı bi şekil elde edebilirsek çözeriz. Zaten ışığın hızı +x ve -x yönünde farklıysa kapalı bir şekil çizemez daha çok spiral halini alır. Şu an gördüğümüz kadarıyla karadeliklerin etrafında ışık halkaları var.
bende bir şeyekleyeyim ışık hızının bükülmesi kozmolojide artık jeodezik halini alır ve en kısa mesafeye kıyasla öklid uzayı için daha uzun bir yol katedecektir.
Hocam youtube u açık üniversitesi gibi kullanmaya çalışıyorum sizin bu üniversite de bas hocalardan olmanızı istiyorum lutfen daha fazla video yukleyin vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz
Hocam benim zaman teorime göre, birim alanda evrenin toplam genişlemesi ışık hızına eşit olduğunda, biz onu bir saniye olarak algılıyoruz. Dolayısıyla evrenin kütleçekim anomalisi nedeniyle genişlemesi farklı olabilir. Ancak dünyanın aynı noktasında bu ihmal edilebilecek kadar önemsizdir. Ancak saatlerden birini Mars'a ya da Ay'a götürüp senkronize etmeye kalkarsak asla doğru sonuç alamayız. Aydaki 1 saniye ile Dünya'daki 1 saniye asla aynı olmaz. Bu da başka bir teorim. Kütle çekimlerinin etkisi ile zaman her yerde aynı olmaz çünkü evren aynı hızda genişlemez.
Senkronizasyonun neden imkansız olduğunu anlayamadım açıkçası, başlangıç ve bitiş noktasına atom saati koyup onun tiklerini kaydeden yazılımı tek bir buton ile aynı anda sıfırlayıp aynı tikleri ve sayıları ürettiğini gördükten sonra başlangıç ve bitiş noktasına koyup ışığı gönderdiğimiz an başlangıç noktasındaki atom saatinin tik sayısını kaydedip bitiş noktasındaki atom saatinin de ışık geldiği an kaydedip hesaplamayı bu şekilde neden yapamıyoruz. Elbette işin içine birçok değişken giriyor ancak bunlar çözülebilir ve hesaplanabilir şeyler bence. Bir de sanırım ölçümün hangi yöne doğru yapıldığı da önemli çünkü biz şuanda bir kütle çekimi etkisi altındayız ve ışık da öyle, kütleçekimi ışığı bükebilir veya daha doğrusu kütleçekiminin daha çok olduğu yerde uzay daha çok büküleceği için mesafe de artar ve hesaplamamızı etkileyebilir, hatta bu deneyi yatay bir şekilde yapsak bile etkileyebilir çünkü kütle çekimi dairesel bir çekim uyguluyor yani herhangi bir noktadan başka bir noktaya gittiğinizde çok az da olsa kütleçekimde farklılık meydana geliyor yani mesafe değişiyor, bunun da hesaplanması gerekiyor sanırım. Boş bir uzayda bu deneyi yapsak bile sanırım yüzde yüz doğru sonucu bulamayız çünkü her zaman bir şeylerin kütle çekimi altında olacağız ve mesafeyi tamamen doğru ölçtüğümüzden emin olamayız
"Tek bir buton ile aynı anda sıfırlayıp..." fikrini çürüten şey ilk cümlen maalesef. Aynı an diye bir şey var mıdır? İşin bu felsefik boyutuna girmek istemiyorsan eğer, şu şekilde devam edeyim: butona bastığında o kodu ileten şey nedir? Elektrik yani elektronların hareketi. Daha ışığın farklı yönlerde aynı hızda gidip gitmediğinin ispatını yapamamışken elektronların aynı hızda hareket ettiğini nasıl varsayabiliriz?
Bu konuyu Veritasium kanalı da dile getirmişti ve bence çok yersiz bir varsayım. Işık hızı ölçümü, Öklidyen uzay varsayımına göre yapılıyor. Yoksa elbette uzay yönlere göre çarpık da olabilir, hatta cetveliniz yön değiştirdiğinde uzunluğun aynı olup olmadığını da bilemezsiniz. Ama matematiksel olarak şu da iddia edilebilir ki, sürekliliğin geçerli olduğu fonksiyonlar, çok küçük parçalarla ele alındığında doğrusala yaklaşır. İster genişlesin, ister bükülmüş olsun, uzayın da çok küçük bir parçası ele alındığında Öklidyen uzaya yakınsar. Bizim deney ortamlarımız her ne kadar bizim için büyük olsa da ışık için çok küçük mesafe bunlar. Yani Öklidyen alabiliriz. Şüpheler tamamen yersiz.
O halde ayna kullanarak çözüm bulunabilir. Örneğin Ay üzerindeki aynalardan birine ışık gönderilir ve ne kadar sürede geri geldiği ölçülür. İkiye böldüğümüzde mesafelerin kesinlikle aynı olduğunu biliriz. mevcut teknoloji bu ölçümü hassas yapabilir. Daha uzak mesafe gerekirse, gezegen sondaları üzerine ayna yerleştirerek yapabiliriz belki. Ancak uzay asimetrik büyüyorsa bile, milyarlarca işık yılı mesafe içerisinde birkaç saniye ışık yolculuğu ile ölçeceğimiz sonuçlarda gözlemlenebilir bir hata olmaması muhtemel. tabii ki Dünya ve Ay’ın hatta Güneş’in yerçekiminin bu denklemde nasıl yer alacağı uzmanların konusu.
Mühendis bakış açısı daha basit (ama hatalı mı bilemiyorum); evrende ışık hızının yani sinyal hızının sabit olması gerekiyor. c=1. Eldeki model böyle. Evrenin hangi eğilmiş bükülmüş bölgesinde hangi yönde kaç m/s olduğu yan konu. Hızı beğendiğiniz gibi tanimlarsınız hatta ışık hızını aşan bir ışık hızı bile tanımlayabilirsiniz. Ama sinyal hızının sabit olması kaydıyla.
Hocam öncelikle elinize sağlık ufuk açıcı bir videoydu. Bir noktada evrenin bazı yerlerinin izotropik olmayışından bahsettiniz bu noktada bir kaç şey merak ediyorum öcelikle zamanda öteleme simetrisi ve mekanda öteleme simetrisine tabi olmadığını düşünüyorum çünkü örnek olarak, ışık hızının gideceği yolu (dünyada ya da daha uzak yerlerde vakum içinde) bu izotropik olmayan yerde daha uzun bir zamanda kat edeceği yoldan daha az sürede kat etmiş olacak. Bunun nedeni belki evrenin genişlemesi için söylenebilir işte lastik balonun gerilmesi gibi analojiler kullanılabilir buna bağlı olarak ışık hızı için evrenin herhangi bir yerinden çıkan ışık hiç bir zaman genişleyen evrenin sınırına ulaşmayacak ya da dünyaya ulaşmayacak olan diğer ışık için de geçerli. Bir noktada evrensel modelimiz sadece gözlemlenebilir evren olacak. Bu da evren için öteleme simetrilerini ortadan kaldırır, yani evrenimiz teoride izotropik değildir. Bu rahatsız edici bir durum. Bu video ile ilgili Fizeau deneyinden ışık kalibrasyon kısmını okumuştum aynı noktalara değinmişsiniz ama orda tek fark ışığın tek bir yönde olmasıydı. Tekrar elinize sağlık.
Şu detayı da verseydiniz konuyla ilgisi olmayanlar daha rahat anlarlardı diye düşünüyorum hocam; bizim A ve B noktaları da evrende bayağı yüksek hızlarla hareket ediyor. Örneğin; Dünya, boşlukta saniyede minimum 200km(görece/referans alınarak bulunan sonuç, uzayda referanssız bir hız ölçümü mümkün değildir) hareket ediyor.
Atomik saatlerin iki farklı noktada aynı hızda çalıştığını bilmemizin de yolu yok sanıyorum. İki saat senkronize edilse bile sorunu çözmüş olmuyoruz. Saatlerden biri diğerinden hızlı çalışıyor olabilir.
Sayın hocam, sizi bu video ile tanıyorum/dım (ve ne yaptığınıza baktım biraz). Sizi yanaklarınızdan öper, kanalınızın o kararmış ve buruşuk, tanınmaz haldeki "daş" haklarını ütüleyip bebek cildi ederim. O derece güzel iş yapıyorsunuz.
Şu anki teknolojide 2 saat dijital saat 1:00 resetleciye bağlanarak elektronik olarak tam senkronize edilebilir ve bunu yaparak ışığın tek yönlü hızını ölçmekteki senkronizasyon sorunu aşmış olur
Tam da benim çalıştığım bir konu. Işığı tek yönlü ölçebilmek için yer ve yön çok önemli. Mesela dünya ile ay arasında sağlıklı bir ölçüm yapamazsınız. Ama dünyada mesela deniz seviyesinde tam olarak doğu batı yönünde, yani ekvator çizgisine paralel olacak şekilde yerleştirilmiş alıcılar olursa; alıcılarında önceden aynı yerde tam olarak aynı anda başlatılması, düşük hızla mesela bisikletle 3 km. öteye gönderildiğinde güneş ölçüm yapılacak olan alanın tam tepesindeyken yapılacak olan ölçüm, ölçülebilecek en hassas değeri verir. Eğer ışını dünyaya dik bir şekilde gönderirsen ışın dünyadan uzaklaştıkça daha da hızlanacaktır. Eğer gittiği yönde mesela güneş var farklı, ay varsa farkı, ikisi de yoksa o yönde çekim kuvveti en kuvvetli olan gezegenin etkisiyle hız farklı olacaktır. Ama güneşin çekim kuvveti her zaman baskın olur. Mesela dünya ile en uzak diğer gezegene ölçüm için saat koymuş olalım. Ancak ölçüm yapacağımız anda güneş dünya ve diğer gezegen bir üçgen oluşturmuş olsun. Bu defa çok az da olsa güneş ışığı bükecek, ışık doğrusal gitmeyecek ve ölçüm de yanlış olacaktır. Yani kütle çekimini hesaba katmadan doğru sonucu alamayız.
Hocam saatleri senkronize ettikten sonra yerlerini değiştirirsek ve deneyi tekrarlarsak. Aynı sonucu elde ettiğimizde c1=c2 diyebiliriz. Eğer senkronize ettiğimizi düşündüğümüzde senkronizasyonu aslında bozmuşsak, o hâlde ters çevirdiğimizde fark daha da açılmalıdır.
Tam olarak bu şekilde düşünüyorum. İlla ki bu ter değiştirme tekniği düşünülüp üzerine konuşulmuştur ancak falsosu ne olabilir bir fikrim yok. Keşke hocamız bu mesajı görse de bir cevap verse :))
Yapılan İlk senkronize sonrası ortadaki kaynağın yerini değiştirmeden saatlerin yerini değiştirsek ve aynı kaynaktan tekrar test etseydik farklı yöndeki hızların eşit veya eşit olmadığını varsayımdan öteye taşıyamazmıydık ?
Birden fazla kez yansıtırsak yani 2 kere değil 4 veya daha fazla yolun artışına göre uygun sürede geliyorsa yine aynı hız olmuş oluyor. Tabi ki tek yönde yine ölçmüş olmuyoruz.
1) Saniye'nin tanımında da belirsizlik olamaz mı? Sonuç olarak titreşimler de farklı yönlerde oluyor. Ayrıca titreşimler hep aynı olmak zorunda mı? Zaman, zamanın ölçüldüğü zamana göre değişebilir mi? 2) Videonun başında metrenin ışık hızıyla belirlendiğini söylüyorsunuz, sonra da ışık hızını ölçmek için aldığınız A ve B noktaları arasındaki mesafeyi (hatta yarısını) bir metreyle ölçmenin bir sorun olmayacağını söylüyorsunuz... 3) Işık hızını ölçme deneyini iki paralel aynayla yapmak yerine, altı aynayla düzgün bir altıgenle de yapabilirsiniz tabii. Düzgün olmayan n-genler de denenebilir. 4) Her ışığın aynı hızda gitmesi gerekiyor mu? Virgülden sonraki bir milyonuncu basamakta (aynı yönde olsalar bile) farklılıklar gösteremez mi?
şimdi ilk soruya gelecek olursak saniyenin tanımında elbette belirsizlikler olabilir, gerek ölçümden gerek evrensel sabitlerden mesela bir niceliği (zamanın) kesikli hale getirirsek burda zaman için femtosaniyeler ya da pikosaniyeler bandında indirgersek o sayı bizim ölçtüğümüz saniye mertebesine göre daha hassas olacağı için ölçümde belirsizlikler olabilir ancak bu ışık hızı örneğine doğrudan bağlanmaz atom saatlerinde kullanılan rezonans frekansı ayrı ek bir rezonansa uğratabilecek kuvvet yoksa hep aynıdır (F kuvvetiyle uyguladığım t sürede gerigelir) atom saatlerinde izole bir yerde olduğu için bu durum değişmez. Zaman için ise elbette ki ölçülen zamandan bu yana bir değişiklikler olabilir (t1>t2 farkı gibi) ama bu poetik bir değişikliğe sebep olmaz.
ikinci soru gerçekten iyi bir değinim ışık hızı mertebesinde gidilen hız metre/saniye cinsinden o yüzden bu sorun olmuyor ama sezgisel olarak mükemmel hassasiyette iş yapmak istiyorsak ışık hızı değerinin en hassas noktasına kadar kesikli hale getirmemiz gerek keza 2023 nobel ödülü (atosaniye lazer) bunu içeren bir konu. burda olan şey çok bir sorun yaratmıyor kabaca aradaki mesafeyi metre ile hesaplamanın matematiksel bir hatası yok
üçüncü soru için evet birden fazla ayna koyabilirsin ama bu durum etkileşim süresini uzatır çünkü ışık aynadan yansıdığı zaman dalga boyu değişir ve yansıması için de ek bir enerji gerekeceği için sistem verimliliği düşebilir ve belirsizliğe uğrar
dördüncü soru için her ışık aynı dır ama einstein hareketli bir cisim içinde iki yöne giden ışık için diğer ışığın hızının farklı olduğunu söyler bu da özel göreliliğin bir sonucudur ışığın hızının farklı ölçüldüğü diğer durumda yoğun ortamlara girmesi vs dir burda bahsedilen şey ışığın iki yönlü hızından birinin daha hızlı ya da yavaş olabilmesiye ilgilidir bu genel olarak kabaca ışık hızının iki yönlü hızından birine doğru hereket eden bir araç için, araç c1 yönüne doğru hareket halindeyse ışık hızına teknik olarak daha yakın olduğu için c2 nin yetişmesi gereken bir süre vardır bu 0,0001 bile olsa bir gecikme sözkonusudur. dolayısıyla c2 yönünde doğru dalga boyu büyük c1 için ise kısadır bu deneyi durarak tekrarlarsak videoda bahsedilen iki yönlü hızı gerçekten problemli çünkü ışık hızını ışık referans alınarak ölçülüyor ve bu bir noktada tekrar aynı şeyi yapmak demektir
Saatleri aynı noktada ışık harici bir yöntemle senkronize edip (örenğin Cs iztopunu kullanarak) sonra konumlarını ölçüm noktalarına doğru değiştirmek, senkronizasyonu bozacak mıdır?
*1 Metre Nasıl Hesaplanır?* 1 metre, uluslararası standartlara göre belirlenen bir uzunluk ölçü birimidir. Metre, Işık Hızı ve Uzunluk standartlarına göre tanımlanmıştır. *Tam olarak, 1 metre, vakumda ışığın (elektromanyetik dalgaların) 1/299,792,458 saniyede katettiği mesafeye eşittir.* Bu tanım, metrenin sabit ve evrensel bir uzunluk birimi olarak kabul edilmesini sağlar. Bu nedenle, metre, uzunluk ölçümlerinde kullanılan temel bir birimdir ve dünya genelinde kabul görmüş bir standarttır. *1 Metre Ne Zamandan Beri Kullanıyoruz?* Metrenin modern tanımı, 1983 yılında kabul edilen Uluslararası Birimler Sistemi (SI) revizyonuyla resmileştirildi. Ancak, metre ölçü birimi tarih boyunca farklı tanımlarla ve standartlarla kullanılmıştır. Metrenin kökeni, 18. yüzyılda Fransız Devrimi sırasında ortaya çıkan metrik sistemine dayanmaktadır. Orijinal tanımı, Dünya'nın kutupları arasındaki mesafenin 1/10.000.000'i olan bir kısmın uzunluğu olarak belirlenmişti. Daha sonra 1983'teki revizyona kadar, metre birçok farklı şekilde tanımlanmış ve standartlaştırılmıştır. Ancak, modern tanımı, ışık hızına dayalı olarak net ve evrensel bir şekilde tanımlanmıştır ve günümüzde evrensel olarak kabul görmektedir. *Işık Hızı Tam OIarak Hesaplanabilir mi? Işık Hızı Her Yerde Aynı mıdır?* Işık hızı, evrensel bir sabit olarak kabul edilir ve boşlukta (vakum ortamında) 299.792.458 metre/saniye (yaklaşık olarak 300.000 kilometre/saniye) olarak tanımlanmıştır. Bu değer, vakum ortamında ele alındığında ışığın hareket hızıdır. Ancak, ışığın hızı her zaman aynı değildir ve madde içinde (örneğin, su, cam veya hava gibi) seyreltik olmayan bir ortamda yayıldığında, ışık hızı genellikle vakumda ölçülen hızından daha düşüktür. Işık hızının kesin bir şekilde hesaplanabilir olup olmadığı konusu, kuantum mekaniği ve özel görelilik teorisi gibi alanlarda detaylı çalışmaları gerektirir. Ancak, pratikte, ışık hızının değeri son derece hassas ölçümlerle ve fizik yasalarına dayalı deneylerle belirlenmiştir. Ölçülen değerlerin hassasiyeti ve doğruluğu, modern bilimsel yöntemlerin kullanılmasıyla artmıştır, bu da ışık hızının yaklaşık değerinin kesinlikle hesaplanabilir olduğunu göstermektedir. *Işık Hızı Nasıl Hesaplanmıştır?* Işık hızının ilk hesaplanması, 17. yüzyılın sonlarında Danimarkalı gözlemci Ole Rømer tarafından yapılmıştır. Rømer, Jüpiter'in uydusu Io'nun düzenli geçişlerinin (aydaki bir dolunayın bir uçtan diğerine geçişleri gibi) Dünya'dan ne kadar sürede gerçekleştiğini gözlemledi. Daha sonra, Dünya'nın yörüngesindeki farklı konumlarında bu geçişlerin ne zaman meydana geldiğini karşılaştırdığında, Dünya'nın hareketinin ışığın yolculuğunu etkilediğini keşfetti. Güneş'e yaklaştığı zamanlarda geçişlerin öngörülen zamanından daha erken olduğunu, uzaklaştığı zamanlarda ise daha geç olduğunu gözlemledi. Rømer, bu gözlemlerinden yola çıkarak ışığın belirli bir hızla hareket ettiğini öne sürdü. Ancak, o dönemde ışık hızını doğrudan ölçmek mümkün değildi. Işık hızının ilk doğrudan ölçümü, 19. yüzyılın sonlarında Amerikalı fizikçi Albert A. Michelson ve Edward W. Morley tarafından yapıldı. Michelson ve Morley'nin ünlü deneyi, ışık hızının sabit olduğunu ve eter adı verilen bir ortamda yayıldığını öne süren zamanın popüler görüşlerine meydan okudu. Bu deney, özel görelilik teorisinin gelişiminde önemli bir kilometre taşı oldu. Bugün, ışık hızı modern fizik teorileri ve son teknoloji ölçüm cihazlarıyla belirlenir. Örneğin, lazerler, atomik saatler ve elektromanyetik dalga ölçümleri gibi araçlar, ışık hızının değerinin kesin olarak belirlenmesine katkıda bulunur.
@@fatihylmaz-be2cw turkiyede temel bilim okumak her zaman issiz kalacaksın gibi bir anlama sahip zaten bunun ben de farkındayım ama bunun sebebi temel bilimlere yeteri kadar önem verilmemesi. benim zaten maddiyatta gözüm yok ben kendimi geçindirecek kadar kazanayım ama sevdigim isi yapayım o bana yeter acıkcası
@@i_1025lm sana bı fizik mühendisi abin olarak soyliyim...fizikle alakalı bı işin olsun istiyosan , bu sadece fizik tedavi olsun...Türkiye'de içinde fizik geçen başka herhangi bi meslek seni sadece işsizlik ve bunalıma götürür...
@@fatihylmaz-be2cw ben oyle dusunmuyorum. odtude fizik okuyan tanıdıgım insanlar var ve akademik anlamda ilerleme olanaklarının cok fazla oldugunu soyluyorlar ki benim de hedefim akademi alanında calısmak zaten
@@i_1025lm sadece akademisyenlik ihtimali var zaten okulda kalabilirsen olur başka türlü sadece sürünürsun...fizikte ortalamani 3 ten az tutmayacagina ve kiyida kossede bı dayın olduğuna inanıyorsan akademisyenlik ihtimalinden yuruyebilirsin...devlet yada özel sektör fizik ve fizik mühendisleriyle ilgilenmiyor bunu bil...
Saatleri yan yanayken senkron edip sonra uzaklaştırsalar ya(bi de ışık hızının elektromanyeti sabitlerden hesaplandığını biliyordum böyle hesaplanamaz bence)
mesela yıldızlardan bize ulaşan ışıklar tek yönlü olmuyormu o ışığın spektrumlarını veya bozulmalarını ivmesini falan tespit edemiyormuyuz veya o ışığın nereden geldiğini falan buna göre elde ettiğimiz sonuçları elimizde bulundurunca yıldızın kaç yıl önceki halini gördüğümüzü felan anlamıyormuyuz elbette kesindir demiyorum ama hata payı varsa yüksek bir miktar o halde uzay araçlarına koyulcak yakıtlar hakkında yanlış hesaplama yapamazmıyız?
Hocam Merhaba, Krane, K. (1996). Modern Physics (2nd ed., p. 32). John Wiley & Sons, Inc. Yukarıda referansını verdiğim kitapta, 32. sayfada, figür 2.14'de şöyle bir düzenek kurulmuş: P ile gösterilmiş bir parçacık kaynağı belli bir süratle hareket eden parçacıklar yayıyor. Bu parçacıklar, ulaştıkları zaman, F ile gösterilmiş bir ışık kaynağını uyarıp ıBşık yaymasını sağlıyorlar ve yayılan ışık D ile gösterilen bir dedektöre yakandığında ise saat tik sesi çıkarıyor. Bu tik sesleri arasındaki zaman farkı aşağıdaki formülle gösteriliyor. \delta t = L/v + L/c t tik sesleri arasıdaki zaman farkı, L parçacık kaynağı ve dedektör ile uyarıldığı zaman çalışan ışık kaynağı arasındaki uzaklık, v ise parçacıkların verilen yöndeki hızları. Benim merak ettiğim şey bu düzeneğin problemi çözüp çözmediği ve çözmüyorsa nedeni, çünkü ışığın hareketi tek yönde ve senkronize etmemiz gereken farklı saatler yokmuş gibi duruyor.
Hocam malumunuz kuantum dolanıklığı bugün deneyleri yapılan ve çeşitli kullanım alanları geliştirilen bir şey. Bu kullanılarak ışığın tek yöndeki hızı gayet net bir şekilde ölçülebilir. Işık ile aynı anda dolanık parçacığın yönü değiştirilip vardığı anda da süre durdurulabilir. Sonra da iki yönlü hız ile kıyaslaması yapıldığında tutarlılık varsa şüpheye de yer kalmaz diye düşünüyorum. Ama birileri illaki bunu düşünmüştür.
Hocam iki yonlü hiz yerine frekans diyebilirmiyiz bence öylediyelim tahtadaki sayi frekans olsun ve iki yönlü hiz olsun yani frekans olsun .tabi isik hizinin yöne göre degişmesi ve kozmik uzayin bir yönedogru daha yaygin ve geniş olmasi bir kuantumdemeti olan işiginda herhangi bir yöne dogru yayilirken farkli özellikler göztermesi polarizasyon degerinin degişmesi magnetik alan ve elektirik alandan farkli etkilenmesini dolayisiyla işik hizinin homojen olmamasini bize saglar.
Işık hızının tanımı benim için; karanlık bir odaya girdiğimde ışığı açtığımda odanın her bir köşesinin aydınlanma hızıdır. Rakamlara çok takılmıyorum😊 Aynı şekilde uzakta gördüğüm odun kıran hasan amcanın balta sesinin bana ulaşması da ses hızı oluyor😁
Aslında bir saat olmayan sadece geçen süreyi ölçen ışığa tepki verebilen zamanı sayma konusunda iki ayrı cihazın çalışma sisteminin kuantum dolanıklığı ile birbirine bağlı olduğu bir ölçüm sisteminde ışığın tek yönlü hızı ölçülebilir belkide. Çalışma mantığı şöyle olabilir birbirine kuantum dolanıklığı 2 kronometre var 1. Kronometre ile ışık ışınını gönderecek sistem aynı anahtara bağlı anahtarı açıyorum ve ışık ışını yola çıkıyor ve kronometre saymaya başlıyor kuantum dolanıklı 2. kronometrede haliyle saymaya başlıyor ışık ışını ikinci kronometreye çarptığında 2. Kronometre duruyor haliyle aynı anda 1. Kronometrede duruyor. Varyasyonlar çeşitlendirilebilir burdaki esas nokta kuantum dolanıklığından faydalanma
Fizikçi degilim ama bildiğim kadariyla bu önerideki temel sorun kuantum dolanıklılığına sahip 2 atom ile bir saat yapmanın şu an mümkün olmaması. Dolanık 2 atomun birinin durumunu ölçdüğünüzde kuantum dalga fonksiyonu çöküyor. Çökmeyi tespit edebilmeniz için ölçüm yapmanız gerekiyor ama ölçüm yapınca zaten çökmüş oluyor. Kısır döngü. 😂 Bu nedenle 2. saatin tam olarak ne zaman durduğunu anlamak, 1. saatin durumunu kontrol ederek mümkün değil. Zaten bu çözümü bulursak Albert Einstein'ın hiç bir şey ışıktan hızlı hareket edemez kuramı da çökmüş oluyor. Çünkü siz aslında 2. saatteki bilgiyi ışıktan hızlı bir şekilde 1. saate iletmiş olacaksınız. Bu sorunun bir çözümü bulunursa aslında ışınlanmayı bulmuş oluyoruz :)
Düşünürken şunun farkına vardı aslında ışık hızı diye birşey yok. aslında ışık uzay zaman dokusunda ilerliyor, hatta uzay zaman dokusu dediğimiz şey de göreli çünki karanlık enerji düzleminden yapılmış olabilir. ve bence uzayın her yerinde aynı yoğunlukta değil yani ışığın suda davrandığı gibi az yoğun ortamda daha hızlı ve çok yoğun ortamda daha yavaş ilerliyor olabilir ve bizim yaptığımız bütün gözlemler aslında evrenin yoğunluğu aşağı yukarı aynı olan bölümlerinde olabilir hatta yaşadığımız ortam böyle bir yer olabilir. yani evrenin daha az karanlık enerji yoğun olan yerlerinde daha hızlı ilerliyor olabilir. ancak tüm çıkarımların sonucunda bunu ölçemeyiz, belki ilerde bir gün karanlık enerji ve evren dokusunu daha iyi anlayabilirsek ki bence bu kuantum fiziğini tam anlamaktan geçecek, bu şekilde bunu ölçüp ıspatlayabiliriz.
Işığı bir mermi gibi düşünelim. Mermi; yerçekiminden, havadan, nemden ve diğer faktörlerden etkilenir. İlk çıkış hızıyla hedefe varma hızı farklıdır. Işık hızını ise; bir cisme veya bir kara deliğe kadar ulaşana kadar hep "SABİT BİR HIZLA" ilerlediğini kabul ediyoruz. Aynı çelişkiyi SES HIZINDA da kabul ediyoruz.
@@DoganErbahar ben sizi günlük dilin bakanlığından uzaklaşmak ve bilimsel terimleri öğrenmek adına izliyorum. Biraz da takıntılıyım dilin kullanımı konusunda. Yine de yorumumdan rahatsızım siz bu mesajı gördükten sonra sileceğim. Kanalınızı ve içeriklerinizi takipteyim emeğinize sağlık
Acaba ışıh hızı denen şey zamanın hızı olup aslında dalga gibi algılanan parçacık aslında hep parçacık olarak kalmış olabilirmi. Yolda araçla giderken geriye doğru gitdiği algılanan yol tabelası gibi. Aslında tabela gitmiyor. Ya da boşver quantuma inelim aslında tabela yok peki parçacık oda mı ...... 😮
c=299,792,458 m/s . Bu küsuratlı sayıyla uğraşmak yerine yeni bir uzunluk birimi tanımlayabilir miyiz? 2,99792458 metreye eşit bir "ışık metresi" mesela? Işığın 10 nano saniyede kat ettiği yol. Işık hızı da 100bin ışık kilometresi/saniye olur.
Isigin tek yonde hizini olcmemiz gercekten imkansiz. Ancak Isigin farkli yonlerde farkli hizinin olabilecegi varsayimini Michealson Morley deneyi ile yanlislamistir. Yani basa donup durmaya ne gerek var anlamiyorum.
Peki değerli hocam aklıma şöyle bir soru geldi. Işık kaynağının hep aynı değerde bir elemandan güç aldığını varsaydığımız zaman 300.000 km/s olarak standart hesap yaparsak farklı güç kaynaklarında bu gene aynı sonucu verir mi. Örneğin 2 volt ile 5 volt beslemesi yapılan bir ışık kaynağının hızı aynı mıdır. Amper değeri de önemli tabii. Ya da lümen değeri. Standart bir hesap var evet ama ortada da güç diye bir kavramda var. Hava şartı görüş mesafesine etki edecek etkenler değiştiğinde de ölçüm değerleri değişmez mi. Işıkta yaşanacak kırılmalar bence ölçüm değerine etki edecektir. ------ gibi giden bir ışının vvvvv şeklinde kırılarak gitmesi ölçüme etki edebilir. Örneğin sisli bir havada yapılacak ölçüm ile açık havada yapılan ölçümde bir değişim olacaktır.
Her ölçüm belirsizlik içerir. Standart atanmış değerler istisna edilmiştir aksi durumda kaos olurdu. Uzayda bizimle aynı gelişmişlikte bir medeniyet bulunursa bu sabitlerde küçük farklar olduğu görülecektir. Pi sayısı, avakadro sayısı, elektron yükü, ışık hızı...vs
@@GeneralTheoryOfRelativity Bildiğim kadarıyla pi sayısının farklı olabilmesi şu 2 nedenden kaynaklanabilir: (1) 3+1 boyutlu uzay zamanda düzlemsel bir alanda hesaplanması, (2) pi sayısının hesaplanmasında dairenin sonsuz sayıda küçük açıdan oluştuğunun varsayılmasına rağmen sonsuz küçük açıya ulaşılamaması. Ancak (1) nolu varsayımdan emin değilim. Örneğin üçgende iç açılar toplamı düzlemde 180 iken dış bükey alanda 180'den büyük. Aynı durum daire için de geçerli olmalı. Düzlemde dairenin iç açılar toplamı sonsuz ise, dışbükey bir alanda dairenin iç açılar toplamı sonsuzdan büyük olmalı ama bu durum da tanımsızlığa yol açıyor.
sayın hocam bir ara Ankara'ya gelirseniz haber verin ve bana en az yarım gün ayırın. Ben size kendi teorim olan bütünleşik fizik teorisini anlatayım. Emin olun pek çok şeyi daha iyi anlayacaksınız.
Işığın hızını hesaplamaya gerek yok. Işığın hızı fiziksel bir sabittir. Maxwell in muhteşem denklemlerin bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. Onun için Işığın hızı için bağıl hız olmuyor. (Çünkü fiziksel bir sabit) O zaman, hız değişmiyorsa zaman değişiyor dur. Özel görelilik dediğimiz şey oluyor...
ışık kaynağını ortaya almadan önce ; 1.A noktasından çıkan ışık miktarı ile B noktasına çarpıp A noktasına geri dönen ışık miktarı aynı ise, ve 2.gidiş geliş süresini tam ölçebiliyosam; bu süreye 2t dersek, ışık hızı c=2IABI/2t den _ c= IABI/t olmaz mı ?
peki hocam ışığın 2 yönde hızının aynı olup olmadığını test edemez miyiz? saatleri senkronize etmeyelim önemli değil. ortadaki kaynaktan 1. saate t1 sürede, 2. saate t2 sürede varsın ışık. aralarında da t2-t1 kadar zaman farkı olsun. orta noktayı sabit tutarak ve de 1. ve 2. saatlerin doğrultusunu ve merkeze uzaklığını da koruyarak döndürürsek t2-t1 zaman farkının değişip değişmediği kontrol edilemez mi?
Işık yansıtıcıya kadar gider. Çarptıktan hemen 0 sn kaynağa dönüyor da olabilir. Her şey mümkün. Kütle çekiminden etkilendiği için astronomik ölçümlere de güvenebilir miyiz emin değilim. Sonuçta cetvel (ışık) yamuk.😅
İlk ölçümü tam ortadan değil de, a noktasına 1/3 ve 2/3 uzaklıktan 2 defa yaparak, sonuçları karşılaştırsak peki? Işığın tek yönlü hızını ölçmüş olmayız ama iki yöndeki hızı eşit mi öğrenmiş oluruz
daha ilginç bir fikir atayım. ışık hızi dedigimiz suratte ilerlediğimizde belki bunu farkedemeyeceğiz ve belki biz ışık hızında giderken aynı yonde giden ışık yinede bizden ışık hiziyla uzaklasıyor da olabilir.
Işık hızına yakın hareket eden bir kişi , bizim dünyamızda hareket eden yaklaşık tüm cisimlerden hızlı olduğu için yaklaşık olarak aynı anda yaklaşık birden fazla yerde bulunabilir. Mesela sallarsak 0.00001 içinde saniyede hem Ankara da hem İstanbul'da olabilir.
Demek ki bir videoda rastladığım meselenin özü buydu yani marsa bir ışık gönderdiğimizde diyelim 5 saatte gidiyorsa gidişi belki 4 saat sürüyor dönüşü 1 saat sürüyor olabilir demişti. Demek bu belirsizlik yüzündenmiş
Emeklerinize tesekkur ederim, ben de cogu insan gibi "elektrikci videosu" sayesinde sizi kesfettim. Bilimin her alanini ilgiyle taniyip ogrenmeye calisan biri olarak iceriklerinizi cok degerli buldum, devaminin gelmesi dilegiyle, Kibris'tan sevgilerle. Bu arada bir soru sormak istiyorum. Bu olcum zorlugu, isigin hizinin cok buyuk olmasindan dolayi midir? Veya soyle sorayim, ayni sorunsal mesela sesin hizini olcerken de ortaya cikiyor mu?
Hocam kaynağı ortaya alıp ilk ölçümü yaptıktan sonra saatlerin yerini değiştirip tekrar ölçüm yaparsak her iki yöndeki hızlarının eşit olup olmadığının tespitini yapamaz mıyız?
Hocam, bu gidiş geliş teknigi ile yaptıgımız ölçümü birebir aynı cihazlar ile ve simetrik olarak karşılıklı iki deney sistemi ile yaparsak belki daha fazla ikna oluruz diyecegim ama yazarken düşündüm de hicbir katkısı olmayacak, sorun halen devam ediyor :)
Ufak bir ekleme: Uluslararası SI konsorsiyumu, 1960'larda (ve sonra 1980'lerde) fiziksel birimleri standardize ederken, uzunluk birimini (1 metre) "dolaylı" olarak "ışık hızı" üzerinden yapıyor. Yani önce ışık hızı, "ışık, birim-zamanda, c=299,792,458 tane birim-uzunluk mesafesi kadar yol kedecek hızda hareket eder" şeklinde tanımlanıyor, ve sonra da "birim-uzunluk (1 metre) ışığın 1/c sürede kat ettiği mesafedir" deniyor. Burada, 1/c süresinin atomik saatle bile ölçümünde bir miktar belirsizlik olduğu için, dolayısı ile 1-metre'nin uzayda kapladığı mesafenin ölçümünde de yine bir miktar belirsizlik kalıyor. Sonuç olarak ışık hızı, nominal değer şeklinde "kesin" olmakla berbaber, birim zamanda kat edilen mesafenin uzaydaki koordinatları şeklinde ifade edilmeye kalkılırsa, yine bir belirsizlik barındırıyor.
Zaten hiç bir ölçüm doğru değildir, her zaman bir hata payı vardır
1/c yaklaşık 3 yapıyor buradaki 3 nedir?
metreyi en son planck uzunluğundan almamışlar mıydı ben mi yanlış hatırlıyorum?
@@sahyunus1981 Işığın 1/c sürede kat ettiği mesafe. c çarpı 1/c = 1'dir. 3 nereden çıktı?
@@gandalf94013 1/299792458 = 3.33564....
Ya yorumları okuyan insanlara bayılıyorum bu insanlar seven ve sevilen insanlardır bence
mükemmel fikir...
""Saatler senkronsa ve zaman farkı olmasa da fark varmış gibi düzeltilecek""
gayet zekice özetlenmiş anlatım. Helal !
Bu kadar temiz bir anlatım !!!! Ben de sizi saygı ile selamlıyorum.
neyi temiz anlattiki ? bi kere yanlisi var. once formul uretiyor ayni anda iki ters yone giden isigin hizini olcen sonra hemen formulu baska bir seyde kullaniyor bu bi kere yanlis. salak o adam bilim adami degil.
Elektromanyetizmada bir dalganın sönümlemeden varlığını devamlı olarak sürdürebilmesi için boşlukta tam da tahtada yazan hızda ilerlemesi gerekiyor. Eğer ışık hedefe giderken veya dönerken bu değerden daha hızlı veya yavaş olursa ışık sönümlemecek ve bize tekrar ulaşamayacaktır. Her yönde eşit olmak zorunda
Çok mantıklı, kaynak atabilir misin + olarak elektromanyetik dalganın enerjisini kaybettiğini ifade etmek için sönümlenmek yerine soğrulmak kavramını kullanmak daha doğru olacaktır
@@bruh4893 sönümlenmekten kastı soğurulmak ile aynı değil diye düşünüyorum. Dalganın sönümlenmesi derken tepe ve çukurların üst üste binerek birbirini götürmesinden kastettiğini anlıyorum. Senin soğurulmak dediğin şey de ışık bir engel ile karşılaştığında olan olay.
@@bruh4893 sönümlenmekle soğurulmak arasında dev bir fark var
gelin şu sönümleme işini bilimsel bir temele oturtalım. "Işık yıl aldıkça kızılötesine kayar" diyelim. Ne dersiniz?
kimsenin dikkat etmediği bir şey var. Işığın hızı, bulunduğu konuma göre artar veya eksilir. Kütlesi çok olan bir yere gidiyorsa hızlanır, oradan çıkıyorsa daha zorlanır. Çekimden Kurtuldukça hızlanır. Işık hızı asal sabit değildir. Evrende var olan tek sabit öncelikle kendi ekseni etrafında dönmektir. Bütün atomlar, quantlar, gezegenler vb. hepsi döner. Ve bunların bir yörüngesi vardır. Ancak yörüngenin istisnaları vardır.
"Pis bir gerçek, güzel bir teoriyi mahvetti" Thomas Henry Huxley. Aklıma geldi.
Kanalını yeni keşfettim. Doğrusu dizi seyretmek yerine kanalı seyretmek çok iyi bir zaman geçirmeme, bilgi dağarcığımı arttırmama ve eski bilgilerimi hatırlamama yardımcı oluyor. Çalışmalarınızın devamını dilerim.
Güzel sözmüş 👍
Hocam çok teşekkür ederim video için, tıp fakültesi öğrencisiyim ama fiziği çok seviyorum ve videolarınızı zevkle izliyorum.❤
Hocam şahane bir anlatım olmuş. Teşekkürler🎉
emeğinize sağlık hocam. Daha fazla video bekliyoruz.
Beynim mest oldu dinlerken, fizik insanın ruhunu aydınlatıyor.
Kıymetli hocam teşekkürler you tube âleminde gerçekten keyifli kaliteli içerikler bulmak çok şaşırttı.... abone oluyorum...
Hocam selamlar, fizik bölümü öğrencisi olarak gerçekten videolarınızı severek izlemekteyim. Kuantum mekaniği veya istatistiksel fizik ile alakalı bir takım fiziksel olayları anlamakta güçlük çekmekteyim zaman zaman, ilerleyen zamanlarda bu konseptlerdeki fenomenler hakkında videolarınızı da sabırsızlıkla bekliyorum..
selamlar nerede okuyorsun
Bende merak ettim nerde okuyorsun kaçıncı sınıfsın
İngilizce Fizik bölümü, 3. sınıf öğrencisiyim.
@@faraday4048 Hangi üniversitede okuduğunu sormuştuk🤣 Neysr sanırım söylemek istemiyorsun
@@aliebrar783 Evet biraz öyle , anlayışınız için teşekkür ederim. Siz ne okuyorsunuz ? Fizik mi ?
hocam zaman yolculuğunun fiziksel incelemesini sizden dinlemek çok keyifli olur. kolay gelsin sizlere.. iyi çalışmalar..
Saatleri senkronize etmek için kristalden aldığımız saat darbesi ve belli bir kodu paralel olarak iki saate göndeririz. Senkronizasyon problemi büyük ölçüde çözülmüş olur. Muhtemelen saatleri yerinden oynatırken yine zamanları kayacaktır. Sallıyorum 10üzeri -13 saniye seviyesinde sapma payı olur. Bunu iki saati de aynı miktarda aynı hızda birbirinden uzaklaştırarak minimize etmeye çalışırız. Zaten bunu da ölçecek kadar hassas cihazlarımız var mı bilmiyorum fakat ölçtüğümüzü varsayalım hesaplanan hata payı ile ölçülen hata payı çok yakınsa sorun yok. Işık hızı ölçümüne geçilebilir. Bu bir mühendis yaklaşımı. Başta yaptığınız varsayımın çok sağlıklı olduğunu düşünmüyorum. Saatler başta eş zamanlı olmalarına rağmen ışığın iki tarafa farklı sürelerde ulaşması gözlemlediğimiz evrene uymuyor, bunu düşünmek için geçerli bir sebebimiz yok. Ki öyle olsaydı bunu başka bir ölçüm ile görmemiz gerekirdi ama bu yine de problem olmazdı. Fanusta yaşayan bir fizikçi balık olsaydınız fizik yasaları için oluşturduğunuz modeller bizimkinden biraz farklı olabilirdi fakat yine de fanusun içinden yaptığınız gözlemlerle uyuşması konusunda bir sorun yaşamayacaktınız. Dolayısıyla bizim oluşturduğumuz modeller kadar gerçeğe yakınsayacaklardı. Şu anda da bir fanusun içinde yaşamadığımızın kanıtı yok, algımız çok kısıtlı fakat modellerimiz çoğunlukla çalışıyor. Biraz uzun oldu, benim fikrim bu şekilde.🙋♂️
Tespitinizi zevkle okudum.
Kısaca, Işık hızı diye bir şey yok demek, Verilebilecek en uygun cevaptır, çünkü bu değer, ortam şartlarına göre değişkendir.
Ve biz ne kadar veriye yaklaşırsak yaklaşalım, Doğal olarak ışığın hızı da artacaktır, Bu aynı, uzayın büyüklüğü veya küçüklüğün derinliği gibi, en izahı, Ne kadar az bildiğimizi araştırdığımızda, bildiklerimizin daha da az olma gerçeği,
Arka planlarda gizem, oluşumun yaratıcılığını üstleniyor, o sebeple
"Bildiğim tek doğru, Doğru diye bir şey yoktur; Her doğru çürütülmeye mahkumdur"
Hoca ışığın farklı sürelerde ulaştığını söylemiyor. Öyle ölçüldüğü durumda saatlerin senkronize edilmesinden bahsediyor. Ben böyle anladım en azından
Bir bilim meraklısı olarak genişlemenin yönünün etkisini merak etmişimdir. Bununla ilgili bir şey duymak beni heyecanlandırdı. Teşekkürler hocam.
Anlayacağımız dilden olunca insan hemen üstüne düşünmeye soru sormaya başlıyor o zaman çok keyifli hale geliyor hocam fizik, çok teşekkürler emekleriniz için 😊
(Gerçekten) harikasınız efendim , emeğinize sağlık.
Guzel video, yalniz zannimca videoya karsi sunulabilecek bir argumani daha ele almak rolativite ile konunun alakasini daha iyi oturtmak acisindan iyi olur. Bahsettigim arguman iki yan yana iken senkronize edilmis saati birbirlerinden ayirarak senkronize etmeye calismak, izleyenler saatler yan yanayken senkronize etmenin arada bir mesafe olmamasindan dolayi mumkun oldugunu dusunebilir, mumkundur de: fakat saatler ancak ayirmaya baslayana kadar senkron kalir. Bildiginiz uzere rolativitenin en kilit noktalarindan biri gorece hiza sahip cisimlerin yine gorece zamanlarinin farkli ilerlemesidir. Bu fenomen de saatlerin hareketinin senkronda bozulmaya sebep olacagini acikca ortaya koyar. Iki saatte de bu zaman genislemelerinin esit yasanmasini saglamak icin saatleri ortak bir noktadan esit hizla birbirlerinden ayirmayi one surebilirsiniz fakat isik hizinin farkli yonlerde farkli olma ihtimali rolativitenin de farkli yonlerde farkli islemesine sebep olacaktir. Bu yuzden saatlerin zamanlarindaki farkli isleyis de birbirlerinden farkli olur ve senkron yeniden korunamaz hale gelir.
Gayet yerinde bir açıklama teşekkürler
a noktasindan gonderilen isigin b noktasindan yansiyarak a noktasina geri donmesini saglayacak bir ayna konulsa, sonra a noktasina geri donen isigin bir baska ayna ile tekrar b noktasina geri yansitilmasi saglansa ve olcumler tekrarlansa, isigin farkli yonlerde farkli hizlarla hareket edip etmedigi test edilebilir
Mükemmel fikir 👍
Muhasebeciyim ama fiziğe acaip ilgi duyuyorum ve bu beyfendiyi yeni keşfettim ses tonu konuşma akıcılığı fizikle ilgili olmayan birine bile anlatabilme becerisi muazzam bişey öğrencileri çok şanslı bazı hocalar bazı dersleri gerçekten özel olarak sevdiriyor
Hocam kesinlikle çok faydalı bir videonuz daha. Çok teşekkür ederim. Fizeau' dan da bahsedebilir miydiniz diye düşündüm sadece. Belki ayrı bir video konusu olabilir. Çok selamlar.
Bilimdeki önyargıları kırmaya yönelik güzel bir video olmuş emeğinize sağlık
Konudan bağımsız olarak hocam dik durun lütfen eklem rahatsızlıkları çekebilirsiniz biraz boyun bölgenizde skolyoz var gibi.
Gömülü yazılımcı olarak aynı saati kullanarak da ölçmek mümkün olabilir gibi geldi. Bir bilgisayar sistemine bir adet ışık kaynağı (LED) ve bir adet fotodiyot bağladıktan sonra fiber kablo ile iki ucu birbirine bağlayıp ışık kaynağından çıkış verince zamanlayıcıyı devreye sokup girişte de ışığı görünce sistemi kesmeye soktuğumuzda ve ardından bu tek zamanlayıcının değerine bakınca ışığın katettiği yol hakkında bize bilgi verebilir. Bu durumda ışığın yansımasına gerek kalmadığı gibi (Bir uçtan çıkıp diğer uca ilerlemekte) saatlerin senkronizasyonuna da gerek kalmamış oluyor.
Hocam tahminlerinizde bence haklısınız. Işığın kütleçekimi gibi kuvvetlerden etkilendiğini biliyoruz. Yani çift taraflı ölçüm yapılan bölgelerden birisi diğerine göre daha fazla kütle çekimine sahipse, teorik olarak ışığın bir yönündeki hızı daha kuvvetli olması gerekiyor. Örneğin dünya ile ay arasında bir ölçüm yapıyorsak ışık dünyaya daha hızlı gelebilir. Ancak düzgün ölçüm bence teorik olarak mümkün. Hesaplamanın içine kütleçekimi etkisi parametrelerini dahil edip dengeli bir ortam bulabilirsek ve ölçüm saatini ayarlamak için dolanık kuantum parçacıklarını kullanabilirsek net olarak düzgün bir ölçüm yapabiliriz gibi geliyor.
Çok şık, sade, çarpıcı. Hocam gerçekten çok teşekkürler, emeklerinize sağlık. Harika bir konu seçimi olmuş. Ben hiçbir zaman Einstein gibi büyük insanların yazdığı makaleleri okumamıştım. Acaba buna yönelik bir içerik yapılabilir mi? birlikte makalelerini yorumlayıp, üzerine konuştuğunuz. Eğer varsa henüz izlemedim fakat bundan sonra kanalınızdaki videoları daha dikkatli bir biçimde takip edeceğim. İyi çalışmalar hocam
Çok teşekkürler hocam, lütfen devam edin bildiklerinizi aktarmaya
Bi fikrim aslında, Bu problemdeki sorun saatlerin senkronizasyonu gibi duruyor. Eğer A ve B noktaları çakışık olsaydı sorun çözülürdü. Bunu da pratikte test edilmesi ne kadar mümkün olmasa da ışığı bir karadelik gibi yüksek kütleli bir cisimle bükerek kapalı bi şekil elde edebilirsek çözeriz. Zaten ışığın hızı +x ve -x yönünde farklıysa kapalı bir şekil çizemez daha çok spiral halini alır. Şu an gördüğümüz kadarıyla karadeliklerin etrafında ışık halkaları var.
bende bir şeyekleyeyim ışık hızının bükülmesi kozmolojide artık jeodezik halini alır ve en kısa mesafeye kıyasla öklid uzayı için daha uzun bir yol katedecektir.
Hocam youtube u açık üniversitesi gibi kullanmaya çalışıyorum sizin bu üniversite de bas hocalardan olmanızı istiyorum lutfen daha fazla video yukleyin vakit ayırdığınız için teşekkür ederiz
Hocam benim zaman teorime göre, birim alanda evrenin toplam genişlemesi ışık hızına eşit olduğunda, biz onu bir saniye olarak algılıyoruz. Dolayısıyla evrenin kütleçekim anomalisi nedeniyle genişlemesi farklı olabilir. Ancak dünyanın aynı noktasında bu ihmal edilebilecek kadar önemsizdir. Ancak saatlerden birini Mars'a ya da Ay'a götürüp senkronize etmeye kalkarsak asla doğru sonuç alamayız. Aydaki 1 saniye ile Dünya'daki 1 saniye asla aynı olmaz. Bu da başka bir teorim. Kütle çekimlerinin etkisi ile zaman her yerde aynı olmaz çünkü evren aynı hızda genişlemez.
Senkronizasyonun neden imkansız olduğunu anlayamadım açıkçası, başlangıç ve bitiş noktasına atom saati koyup onun tiklerini kaydeden yazılımı tek bir buton ile aynı anda sıfırlayıp aynı tikleri ve sayıları ürettiğini gördükten sonra başlangıç ve bitiş noktasına koyup ışığı gönderdiğimiz an başlangıç noktasındaki atom saatinin tik sayısını kaydedip bitiş noktasındaki atom saatinin de ışık geldiği an kaydedip hesaplamayı bu şekilde neden yapamıyoruz. Elbette işin içine birçok değişken giriyor ancak bunlar çözülebilir ve hesaplanabilir şeyler bence. Bir de sanırım ölçümün hangi yöne doğru yapıldığı da önemli çünkü biz şuanda bir kütle çekimi etkisi altındayız ve ışık da öyle, kütleçekimi ışığı bükebilir veya daha doğrusu kütleçekiminin daha çok olduğu yerde uzay daha çok büküleceği için mesafe de artar ve hesaplamamızı etkileyebilir, hatta bu deneyi yatay bir şekilde yapsak bile etkileyebilir çünkü kütle çekimi dairesel bir çekim uyguluyor yani herhangi bir noktadan başka bir noktaya gittiğinizde çok az da olsa kütleçekimde farklılık meydana geliyor yani mesafe değişiyor, bunun da hesaplanması gerekiyor sanırım. Boş bir uzayda bu deneyi yapsak bile sanırım yüzde yüz doğru sonucu bulamayız çünkü her zaman bir şeylerin kütle çekimi altında olacağız ve mesafeyi tamamen doğru ölçtüğümüzden emin olamayız
"Tek bir buton ile aynı anda sıfırlayıp..." fikrini çürüten şey ilk cümlen maalesef. Aynı an diye bir şey var mıdır? İşin bu felsefik boyutuna girmek istemiyorsan eğer, şu şekilde devam edeyim: butona bastığında o kodu ileten şey nedir? Elektrik yani elektronların hareketi. Daha ışığın farklı yönlerde aynı hızda gidip gitmediğinin ispatını yapamamışken elektronların aynı hızda hareket ettiğini nasıl varsayabiliriz?
Bu konuyu Veritasium kanalı da dile getirmişti ve bence çok yersiz bir varsayım. Işık hızı ölçümü, Öklidyen uzay varsayımına göre yapılıyor. Yoksa elbette uzay yönlere göre çarpık da olabilir, hatta cetveliniz yön değiştirdiğinde uzunluğun aynı olup olmadığını da bilemezsiniz. Ama matematiksel olarak şu da iddia edilebilir ki, sürekliliğin geçerli olduğu fonksiyonlar, çok küçük parçalarla ele alındığında doğrusala yaklaşır. İster genişlesin, ister bükülmüş olsun, uzayın da çok küçük bir parçası ele alındığında Öklidyen uzaya yakınsar. Bizim deney ortamlarımız her ne kadar bizim için büyük olsa da ışık için çok küçük mesafe bunlar. Yani Öklidyen alabiliriz. Şüpheler tamamen yersiz.
O halde ayna kullanarak çözüm bulunabilir. Örneğin Ay üzerindeki aynalardan birine ışık gönderilir ve ne kadar sürede geri geldiği ölçülür. İkiye böldüğümüzde mesafelerin kesinlikle aynı olduğunu biliriz. mevcut teknoloji bu ölçümü hassas yapabilir. Daha uzak mesafe gerekirse, gezegen sondaları üzerine ayna yerleştirerek yapabiliriz belki. Ancak uzay asimetrik büyüyorsa bile, milyarlarca işık yılı mesafe içerisinde birkaç saniye ışık yolculuğu ile ölçeceğimiz sonuçlarda gözlemlenebilir bir hata olmaması muhtemel.
tabii ki Dünya ve Ay’ın hatta Güneş’in yerçekiminin bu denklemde nasıl yer alacağı uzmanların konusu.
Mühendis bakış açısı daha basit (ama hatalı mı bilemiyorum); evrende ışık hızının yani sinyal hızının sabit olması gerekiyor. c=1. Eldeki model böyle. Evrenin hangi eğilmiş bükülmüş bölgesinde hangi yönde kaç m/s olduğu yan konu. Hızı beğendiğiniz gibi tanimlarsınız hatta ışık hızını aşan bir ışık hızı bile tanımlayabilirsiniz. Ama sinyal hızının sabit olması kaydıyla.
konu çok ilginçmiş gerçekten. ayrıca sizi ilk kez seyrettim, çok memnun oldum.
Hocam öncelikle elinize sağlık ufuk açıcı bir videoydu. Bir noktada evrenin bazı yerlerinin izotropik olmayışından bahsettiniz bu noktada bir kaç şey merak ediyorum öcelikle zamanda öteleme simetrisi ve mekanda öteleme simetrisine tabi olmadığını düşünüyorum çünkü örnek olarak, ışık hızının gideceği yolu (dünyada ya da daha uzak yerlerde vakum içinde) bu izotropik olmayan yerde daha uzun bir zamanda kat edeceği yoldan daha az sürede kat etmiş olacak. Bunun nedeni belki evrenin genişlemesi için söylenebilir işte lastik balonun gerilmesi gibi analojiler kullanılabilir buna bağlı olarak ışık hızı için evrenin herhangi bir yerinden çıkan ışık hiç bir zaman genişleyen evrenin sınırına ulaşmayacak ya da dünyaya ulaşmayacak olan diğer ışık için de geçerli. Bir noktada evrensel modelimiz sadece gözlemlenebilir evren olacak. Bu da evren için öteleme simetrilerini ortadan kaldırır, yani evrenimiz teoride izotropik değildir. Bu rahatsız edici bir durum. Bu video ile ilgili Fizeau deneyinden ışık kalibrasyon kısmını okumuştum aynı noktalara değinmişsiniz ama orda tek fark ışığın tek bir yönde olmasıydı. Tekrar elinize sağlık.
@Ben10simsekhiz 17 neden
@Ben10simsekhiz Teşekkür ederim. Gitmek istediğim yer şu an CERN. Bir deneyde ya da teorik çalışma fırsatı bekliyorum.
Tesekkurler Hocam ufkumuzu genisletiyorsunuz 🙏
Şu detayı da verseydiniz konuyla ilgisi olmayanlar daha rahat anlarlardı diye düşünüyorum hocam; bizim A ve B noktaları da evrende bayağı yüksek hızlarla hareket ediyor. Örneğin; Dünya, boşlukta saniyede minimum 200km(görece/referans alınarak bulunan sonuç, uzayda referanssız bir hız ölçümü mümkün değildir) hareket ediyor.
Atomik saatlerin iki farklı noktada aynı hızda çalıştığını bilmemizin de yolu yok sanıyorum. İki saat senkronize edilse bile sorunu çözmüş olmuyoruz. Saatlerden biri diğerinden hızlı çalışıyor olabilir.
Sayın hocam, sizi bu video ile tanıyorum/dım (ve ne yaptığınıza baktım biraz). Sizi yanaklarınızdan öper, kanalınızın o kararmış ve buruşuk, tanınmaz haldeki "daş" haklarını ütüleyip bebek cildi ederim. O derece güzel iş yapıyorsunuz.
Emeğinize sağlık, sizi ve kanalınızı keşfettiğim için çok mutluyum. Saygılarımla 🙏🏻
Şu anki teknolojide 2 saat dijital saat 1:00 resetleciye bağlanarak elektronik olarak tam senkronize edilebilir ve bunu yaparak ışığın tek yönlü hızını ölçmekteki senkronizasyon sorunu aşmış olur
Tam da benim çalıştığım bir konu.
Işığı tek yönlü ölçebilmek için yer ve yön çok önemli. Mesela dünya ile ay arasında sağlıklı bir ölçüm yapamazsınız. Ama dünyada mesela deniz seviyesinde tam olarak doğu batı yönünde, yani ekvator çizgisine paralel olacak şekilde yerleştirilmiş alıcılar olursa; alıcılarında önceden aynı yerde tam olarak aynı anda başlatılması, düşük hızla mesela bisikletle 3 km. öteye gönderildiğinde güneş ölçüm yapılacak olan alanın tam tepesindeyken yapılacak olan ölçüm, ölçülebilecek en hassas değeri verir. Eğer ışını dünyaya dik bir şekilde gönderirsen ışın dünyadan uzaklaştıkça daha da hızlanacaktır. Eğer gittiği yönde mesela güneş var farklı, ay varsa farkı, ikisi de yoksa o yönde çekim kuvveti en kuvvetli olan gezegenin etkisiyle hız farklı olacaktır. Ama güneşin çekim kuvveti her zaman baskın olur. Mesela dünya ile en uzak diğer gezegene ölçüm için saat koymuş olalım. Ancak ölçüm yapacağımız anda güneş dünya ve diğer gezegen bir üçgen oluşturmuş olsun. Bu defa çok az da olsa güneş ışığı bükecek, ışık doğrusal gitmeyecek ve ölçüm de yanlış olacaktır. Yani kütle çekimini hesaba katmadan doğru sonucu alamayız.
Çok uzak mesafe için saat senkronize edilir. Yan yana senkronize et çok yavaş hızla uzaklaştır . Yaklaşan cısım ve uzaklaşan cısım üzerinden ölç
Hem fiziğe hemde kendine hayran bırakan insan elinize sağlık hocam videolarımızın devamını bekliyoruz
Hocam sizi RUclips da dün keşfettim. İyi ki varsınız ..
Hocam saatleri senkronize ettikten sonra yerlerini değiştirirsek ve deneyi tekrarlarsak. Aynı sonucu elde ettiğimizde c1=c2 diyebiliriz. Eğer senkronize ettiğimizi düşündüğümüzde senkronizasyonu aslında bozmuşsak, o hâlde ters çevirdiğimizde fark daha da açılmalıdır.
Tam olarak bu şekilde düşünüyorum. İlla ki bu ter değiştirme tekniği düşünülüp üzerine konuşulmuştur ancak falsosu ne olabilir bir fikrim yok. Keşke hocamız bu mesajı görse de bir cevap verse :))
@@muratdemirkiran01 anladığım kadarıyla yerleri değiştiğinde (ispatlamaya çalıştığımız teori gereği) saatlerde kayma gözlemlemeyi bekliyoruz.
Hocam müthiş video, emeğinize sağlık. Tebeşirin sürtünme sesine aşırı tepki veriyor vücudum, sadece altyazılı izlemek zorunda kaldım:))
Teşekkür ederim hocam.
Yapılan İlk senkronize sonrası ortadaki kaynağın yerini değiştirmeden saatlerin yerini değiştirsek ve aynı kaynaktan tekrar test etseydik farklı yöndeki hızların eşit veya eşit olmadığını varsayımdan öteye taşıyamazmıydık ?
Birden fazla kez yansıtırsak yani 2 kere değil 4 veya daha fazla yolun artışına göre uygun sürede geliyorsa yine aynı hız olmuş oluyor. Tabi ki tek yönde yine ölçmüş olmuyoruz.
merhaba hocam, Nazlı ile daha fazla video gelsin lütfen, çocuk eğitimi konusunu önemsiyorum, ileride çocuğum olduğunda benim için örnek video olur
1) Saniye'nin tanımında da belirsizlik olamaz mı? Sonuç olarak titreşimler de farklı yönlerde oluyor. Ayrıca titreşimler hep aynı olmak zorunda mı? Zaman, zamanın ölçüldüğü zamana göre değişebilir mi?
2) Videonun başında metrenin ışık hızıyla belirlendiğini söylüyorsunuz, sonra da ışık hızını ölçmek için aldığınız A ve B noktaları arasındaki mesafeyi (hatta yarısını) bir metreyle ölçmenin bir sorun olmayacağını söylüyorsunuz...
3) Işık hızını ölçme deneyini iki paralel aynayla yapmak yerine, altı aynayla düzgün bir altıgenle de yapabilirsiniz tabii. Düzgün olmayan n-genler de denenebilir.
4) Her ışığın aynı hızda gitmesi gerekiyor mu? Virgülden sonraki bir milyonuncu basamakta (aynı yönde olsalar bile) farklılıklar gösteremez mi?
şimdi ilk soruya gelecek olursak saniyenin tanımında elbette belirsizlikler olabilir, gerek ölçümden gerek evrensel sabitlerden mesela bir niceliği (zamanın) kesikli hale getirirsek burda zaman için femtosaniyeler ya da pikosaniyeler bandında indirgersek o sayı bizim ölçtüğümüz saniye mertebesine göre daha hassas olacağı için ölçümde belirsizlikler olabilir ancak bu ışık hızı örneğine doğrudan bağlanmaz atom saatlerinde kullanılan rezonans frekansı ayrı ek bir rezonansa uğratabilecek kuvvet yoksa hep aynıdır (F kuvvetiyle uyguladığım t sürede gerigelir) atom saatlerinde izole bir yerde olduğu için bu durum değişmez. Zaman için ise elbette ki ölçülen zamandan bu yana bir değişiklikler olabilir (t1>t2 farkı gibi) ama bu poetik bir değişikliğe sebep olmaz.
ikinci soru gerçekten iyi bir değinim ışık hızı mertebesinde gidilen hız metre/saniye cinsinden o yüzden bu sorun olmuyor ama sezgisel olarak mükemmel hassasiyette iş yapmak istiyorsak ışık hızı değerinin en hassas noktasına kadar kesikli hale getirmemiz gerek keza 2023 nobel ödülü (atosaniye lazer) bunu içeren bir konu. burda olan şey çok bir sorun yaratmıyor kabaca aradaki mesafeyi metre ile hesaplamanın matematiksel bir hatası yok
üçüncü soru için evet birden fazla ayna koyabilirsin ama bu durum etkileşim süresini uzatır çünkü ışık aynadan yansıdığı zaman dalga boyu değişir ve yansıması için de ek bir enerji gerekeceği için sistem verimliliği düşebilir ve belirsizliğe uğrar
dördüncü soru için her ışık aynı dır ama einstein hareketli bir cisim içinde iki yöne giden ışık için diğer ışığın hızının farklı olduğunu söyler bu da özel göreliliğin bir sonucudur ışığın hızının farklı ölçüldüğü diğer durumda yoğun ortamlara girmesi vs dir burda bahsedilen şey ışığın iki yönlü hızından birinin daha hızlı ya da yavaş olabilmesiye ilgilidir bu genel olarak kabaca ışık hızının iki yönlü hızından birine doğru hereket eden bir araç için, araç c1 yönüne doğru hareket halindeyse ışık hızına teknik olarak daha yakın olduğu için c2 nin yetişmesi gereken bir süre vardır bu 0,0001 bile olsa bir gecikme sözkonusudur. dolayısıyla c2 yönünde doğru dalga boyu büyük c1 için ise kısadır bu deneyi durarak tekrarlarsak videoda bahsedilen iki yönlü hızı gerçekten problemli çünkü ışık hızını ışık referans alınarak ölçülüyor ve bu bir noktada tekrar aynı şeyi yapmak demektir
Saatleri aynı noktada ışık harici bir yöntemle senkronize edip (örenğin Cs iztopunu kullanarak) sonra konumlarını ölçüm noktalarına doğru değiştirmek, senkronizasyonu bozacak mıdır?
Teşekkürler anlatımınız için hocam, çok ilgi çekici bir video olmuş
Evrende farklı doğrultularda bu deney yapılarak ışığın farklı yönlerde hep aynı mesafede gidip gitmediği ölçülebilir. En azından belirsizlik giderilir
*1 Metre Nasıl Hesaplanır?*
1 metre, uluslararası standartlara göre belirlenen bir uzunluk ölçü birimidir. Metre, Işık Hızı ve Uzunluk standartlarına göre tanımlanmıştır. *Tam olarak, 1 metre, vakumda ışığın (elektromanyetik dalgaların) 1/299,792,458 saniyede katettiği mesafeye eşittir.* Bu tanım, metrenin sabit ve evrensel bir uzunluk birimi olarak kabul edilmesini sağlar. Bu nedenle, metre, uzunluk ölçümlerinde kullanılan temel bir birimdir ve dünya genelinde kabul görmüş bir standarttır.
*1 Metre Ne Zamandan Beri Kullanıyoruz?*
Metrenin modern tanımı, 1983 yılında kabul edilen Uluslararası Birimler Sistemi (SI) revizyonuyla resmileştirildi. Ancak, metre ölçü birimi tarih boyunca farklı tanımlarla ve standartlarla kullanılmıştır. Metrenin kökeni, 18. yüzyılda Fransız Devrimi sırasında ortaya çıkan metrik sistemine dayanmaktadır. Orijinal tanımı, Dünya'nın kutupları arasındaki mesafenin 1/10.000.000'i olan bir kısmın uzunluğu olarak belirlenmişti. Daha sonra 1983'teki revizyona kadar, metre birçok farklı şekilde tanımlanmış ve standartlaştırılmıştır. Ancak, modern tanımı, ışık hızına dayalı olarak net ve evrensel bir şekilde tanımlanmıştır ve günümüzde evrensel olarak kabul görmektedir.
*Işık Hızı Tam OIarak Hesaplanabilir mi? Işık Hızı Her Yerde Aynı mıdır?*
Işık hızı, evrensel bir sabit olarak kabul edilir ve boşlukta (vakum ortamında) 299.792.458 metre/saniye (yaklaşık olarak 300.000 kilometre/saniye) olarak tanımlanmıştır. Bu değer, vakum ortamında ele alındığında ışığın hareket hızıdır. Ancak, ışığın hızı her zaman aynı değildir ve madde içinde (örneğin, su, cam veya hava gibi) seyreltik olmayan bir ortamda yayıldığında, ışık hızı genellikle vakumda ölçülen hızından daha düşüktür.
Işık hızının kesin bir şekilde hesaplanabilir olup olmadığı konusu, kuantum mekaniği ve özel görelilik teorisi gibi alanlarda detaylı çalışmaları gerektirir. Ancak, pratikte, ışık hızının değeri son derece hassas ölçümlerle ve fizik yasalarına dayalı deneylerle belirlenmiştir. Ölçülen değerlerin hassasiyeti ve doğruluğu, modern bilimsel yöntemlerin kullanılmasıyla artmıştır, bu da ışık hızının yaklaşık değerinin kesinlikle hesaplanabilir olduğunu göstermektedir.
*Işık Hızı Nasıl Hesaplanmıştır?*
Işık hızının ilk hesaplanması, 17. yüzyılın sonlarında Danimarkalı gözlemci Ole Rømer tarafından yapılmıştır. Rømer, Jüpiter'in uydusu Io'nun düzenli geçişlerinin (aydaki bir dolunayın bir uçtan diğerine geçişleri gibi) Dünya'dan ne kadar sürede gerçekleştiğini gözlemledi. Daha sonra, Dünya'nın yörüngesindeki farklı konumlarında bu geçişlerin ne zaman meydana geldiğini karşılaştırdığında, Dünya'nın hareketinin ışığın yolculuğunu etkilediğini keşfetti. Güneş'e yaklaştığı zamanlarda geçişlerin öngörülen zamanından daha erken olduğunu, uzaklaştığı zamanlarda ise daha geç olduğunu gözlemledi.
Rømer, bu gözlemlerinden yola çıkarak ışığın belirli bir hızla hareket ettiğini öne sürdü. Ancak, o dönemde ışık hızını doğrudan ölçmek mümkün değildi. Işık hızının ilk doğrudan ölçümü, 19. yüzyılın sonlarında Amerikalı fizikçi Albert A. Michelson ve Edward W. Morley tarafından yapıldı. Michelson ve Morley'nin ünlü deneyi, ışık hızının sabit olduğunu ve eter adı verilen bir ortamda yayıldığını öne süren zamanın popüler görüşlerine meydan okudu. Bu deney, özel görelilik teorisinin gelişiminde önemli bir kilometre taşı oldu.
Bugün, ışık hızı modern fizik teorileri ve son teknoloji ölçüm cihazlarıyla belirlenir. Örneğin, lazerler, atomik saatler ve elektromanyetik dalga ölçümleri gibi araçlar, ışık hızının değerinin kesin olarak belirlenmesine katkıda bulunur.
Doğan hocdan gurme bilgiler. Bilgi evrenime yeni bir tohum ektiniz teşekkürler.
Emeğinize sağlık hocam.
Mükemmel anlattınız. 😊
zaten universitede fizik okumak isteyen birisiyim videolarınızı cok seviyorum lutfen devamı gelsin hocam
büyük hata yaparsın koç isteme sen
@@fatihylmaz-be2cw turkiyede temel bilim okumak her zaman issiz kalacaksın gibi bir anlama sahip zaten bunun ben de farkındayım ama bunun sebebi temel bilimlere yeteri kadar önem verilmemesi. benim zaten maddiyatta gözüm yok ben kendimi geçindirecek kadar kazanayım ama sevdigim isi yapayım o bana yeter acıkcası
@@i_1025lm sana bı fizik mühendisi abin olarak soyliyim...fizikle alakalı bı işin olsun istiyosan , bu sadece fizik tedavi olsun...Türkiye'de içinde fizik geçen başka herhangi bi meslek seni sadece işsizlik ve bunalıma götürür...
@@fatihylmaz-be2cw ben oyle dusunmuyorum. odtude fizik okuyan tanıdıgım insanlar var ve akademik anlamda ilerleme olanaklarının cok fazla oldugunu soyluyorlar ki benim de hedefim akademi alanında calısmak zaten
@@i_1025lm sadece akademisyenlik ihtimali var zaten okulda kalabilirsen olur başka türlü sadece sürünürsun...fizikte ortalamani 3 ten az tutmayacagina ve kiyida kossede bı dayın olduğuna inanıyorsan akademisyenlik ihtimalinden yuruyebilirsin...devlet yada özel sektör fizik ve fizik mühendisleriyle ilgilenmiyor bunu bil...
Saatleri yan yanayken senkron edip sonra uzaklaştırsalar ya(bi de ışık hızının elektromanyeti sabitlerden hesaplandığını biliyordum böyle hesaplanamaz bence)
Elinize sağlık hocam çok teşekkürler
mesela yıldızlardan bize ulaşan ışıklar tek yönlü olmuyormu o ışığın spektrumlarını veya bozulmalarını ivmesini falan tespit edemiyormuyuz veya o ışığın nereden geldiğini falan buna göre elde ettiğimiz sonuçları elimizde bulundurunca yıldızın kaç yıl önceki halini gördüğümüzü felan anlamıyormuyuz elbette kesindir demiyorum ama hata payı varsa yüksek bir miktar o halde uzay araçlarına koyulcak yakıtlar hakkında yanlış hesaplama yapamazmıyız?
Hocam üniversiteye gitmeyecek olmama rağmen sırf merakımdan fiziğe sardım :D Sizi keşfettiğim iyi oldu bu konuda.
Hocam Merhaba,
Krane, K. (1996). Modern Physics (2nd ed., p. 32). John Wiley & Sons, Inc.
Yukarıda referansını verdiğim kitapta, 32. sayfada, figür 2.14'de şöyle bir düzenek kurulmuş: P ile gösterilmiş bir parçacık kaynağı belli bir süratle hareket eden parçacıklar yayıyor. Bu parçacıklar, ulaştıkları zaman, F ile gösterilmiş bir ışık kaynağını uyarıp ıBşık yaymasını sağlıyorlar ve yayılan ışık D ile gösterilen bir dedektöre yakandığında ise saat tik sesi çıkarıyor. Bu tik sesleri arasındaki zaman farkı aşağıdaki formülle gösteriliyor.
\delta t = L/v + L/c
t tik sesleri arasıdaki zaman farkı, L parçacık kaynağı ve dedektör ile uyarıldığı zaman çalışan ışık kaynağı arasındaki uzaklık, v ise parçacıkların verilen yöndeki hızları.
Benim merak ettiğim şey bu düzeneğin problemi çözüp çözmediği ve çözmüyorsa nedeni, çünkü ışığın hareketi tek yönde ve senkronize etmemiz gereken farklı saatler yokmuş gibi duruyor.
Yok çözmüyor
Hocam malumunuz kuantum dolanıklığı bugün deneyleri yapılan ve çeşitli kullanım alanları geliştirilen bir şey. Bu kullanılarak ışığın tek yöndeki hızı gayet net bir şekilde ölçülebilir. Işık ile aynı anda dolanık parçacığın yönü değiştirilip vardığı anda da süre durdurulabilir. Sonra da iki yönlü hız ile kıyaslaması yapıldığında tutarlılık varsa şüpheye de yer kalmaz diye düşünüyorum. Ama birileri illaki bunu düşünmüştür.
Hocam size hayran kaldım.
Hocam iki yonlü hiz yerine frekans diyebilirmiyiz bence öylediyelim tahtadaki sayi frekans olsun ve iki yönlü hiz olsun yani frekans olsun .tabi isik hizinin yöne göre degişmesi ve kozmik uzayin bir yönedogru daha yaygin ve geniş olmasi bir kuantumdemeti olan işiginda herhangi bir yöne dogru yayilirken farkli özellikler göztermesi polarizasyon degerinin degişmesi magnetik alan ve elektirik alandan farkli etkilenmesini dolayisiyla işik hizinin homojen olmamasini bize saglar.
Işık hızının tanımı benim için; karanlık bir odaya girdiğimde ışığı açtığımda odanın her bir köşesinin aydınlanma hızıdır. Rakamlara çok takılmıyorum😊 Aynı şekilde uzakta gördüğüm odun kıran hasan amcanın balta sesinin bana ulaşması da ses hızı oluyor😁
😀 iyiymiş
Aslında bir saat olmayan sadece geçen süreyi ölçen ışığa tepki verebilen zamanı sayma konusunda iki ayrı cihazın çalışma sisteminin kuantum dolanıklığı ile birbirine bağlı olduğu bir ölçüm sisteminde ışığın tek yönlü hızı ölçülebilir belkide. Çalışma mantığı şöyle olabilir birbirine kuantum dolanıklığı 2 kronometre var 1. Kronometre ile ışık ışınını gönderecek sistem aynı anahtara bağlı anahtarı açıyorum ve ışık ışını yola çıkıyor ve kronometre saymaya başlıyor kuantum dolanıklı 2. kronometrede haliyle saymaya başlıyor ışık ışını ikinci kronometreye çarptığında 2. Kronometre duruyor haliyle aynı anda 1. Kronometrede duruyor. Varyasyonlar çeşitlendirilebilir burdaki esas nokta kuantum dolanıklığından faydalanma
Fizikçi degilim ama bildiğim kadariyla bu önerideki temel sorun kuantum dolanıklılığına sahip 2 atom ile bir saat yapmanın şu an mümkün olmaması. Dolanık 2 atomun birinin durumunu ölçdüğünüzde kuantum dalga fonksiyonu çöküyor. Çökmeyi tespit edebilmeniz için ölçüm yapmanız gerekiyor ama ölçüm yapınca zaten çökmüş oluyor. Kısır döngü. 😂 Bu nedenle 2. saatin tam olarak ne zaman durduğunu anlamak, 1. saatin durumunu kontrol ederek mümkün değil. Zaten bu çözümü bulursak Albert Einstein'ın hiç bir şey ışıktan hızlı hareket edemez kuramı da çökmüş oluyor. Çünkü siz aslında 2. saatteki bilgiyi ışıktan hızlı bir şekilde 1. saate iletmiş olacaksınız. Bu sorunun bir çözümü bulunursa aslında ışınlanmayı bulmuş oluyoruz :)
emeğinize sağlık
Teşekkürler hocam iyiki varsınız
Düşünürken şunun farkına vardı aslında ışık hızı diye birşey yok. aslında ışık uzay zaman dokusunda ilerliyor, hatta uzay zaman dokusu dediğimiz şey de göreli çünki karanlık enerji düzleminden yapılmış olabilir. ve bence uzayın her yerinde aynı yoğunlukta değil yani ışığın suda davrandığı gibi az yoğun ortamda daha hızlı ve çok yoğun ortamda daha yavaş ilerliyor olabilir ve bizim yaptığımız bütün gözlemler aslında evrenin yoğunluğu aşağı yukarı aynı olan bölümlerinde olabilir hatta yaşadığımız ortam böyle bir yer olabilir. yani evrenin daha az karanlık enerji yoğun olan yerlerinde daha hızlı ilerliyor olabilir. ancak tüm çıkarımların sonucunda bunu ölçemeyiz, belki ilerde bir gün karanlık enerji ve evren dokusunu daha iyi anlayabilirsek ki bence bu kuantum fiziğini tam anlamaktan geçecek, bu şekilde bunu ölçüp ıspatlayabiliriz.
Yeni kesfettim. Devami diliyorum
Saatler senkronize edildikten sonra , yerleri değiştirilip tekrar ölçüm yapılırsa , iki yönlü hızının eşit olduğunu bulamıyor muyuz
Işığı bir mermi gibi düşünelim. Mermi; yerçekiminden, havadan, nemden ve diğer faktörlerden etkilenir. İlk çıkış hızıyla hedefe varma hızı farklıdır.
Işık hızını ise; bir cisme veya bir kara deliğe kadar ulaşana kadar hep "SABİT BİR HIZLA" ilerlediğini kabul ediyoruz.
Aynı çelişkiyi SES HIZINDA da kabul ediyoruz.
Emeklerinize sağlık, müthiş detay 👏👏👏
Keşke o sayıya rakam demeseydiniz. Gözümde tüm bilimselliği gitti videonun
@@premiumhesap2023 yeni mi mezunuz ilkokuldan hayırlı olsun
kitap gibi anlatamayabilir her zaman. ufak tefek dil sürçmesi olabilir burada genel bilgiyi zedeleyen bir durum söz konusu değil.
@soundwave5153 sayıya rakam da denir ayrıca günlük kullanımda
@@DoganErbahar ben sizi günlük dilin bakanlığından uzaklaşmak ve bilimsel terimleri öğrenmek adına izliyorum. Biraz da takıntılıyım dilin kullanımı konusunda. Yine de yorumumdan rahatsızım siz bu mesajı gördükten sonra sileceğim. Kanalınızı ve içeriklerinizi takipteyim emeğinize sağlık
Acaba ışıh hızı denen şey zamanın hızı olup aslında dalga gibi algılanan parçacık aslında hep parçacık olarak kalmış olabilirmi. Yolda araçla giderken geriye doğru gitdiği algılanan yol tabelası gibi. Aslında tabela gitmiyor. Ya da boşver quantuma inelim aslında tabela yok peki parçacık oda mı ...... 😮
c=299,792,458 m/s . Bu küsuratlı sayıyla uğraşmak yerine yeni bir uzunluk birimi tanımlayabilir miyiz? 2,99792458 metreye eşit bir "ışık metresi" mesela? Işığın 10 nano saniyede kat ettiği yol. Işık hızı da 100bin ışık kilometresi/saniye olur.
Isigin tek yonde hizini olcmemiz gercekten imkansiz. Ancak Isigin farkli yonlerde farkli hizinin olabilecegi varsayimini Michealson Morley deneyi ile yanlislamistir. Yani basa donup durmaya ne gerek var anlamiyorum.
Peki değerli hocam aklıma şöyle bir soru geldi. Işık kaynağının hep aynı değerde bir elemandan güç aldığını varsaydığımız zaman 300.000 km/s olarak standart hesap yaparsak farklı güç kaynaklarında bu gene aynı sonucu verir mi. Örneğin 2 volt ile 5 volt beslemesi yapılan bir ışık kaynağının hızı aynı mıdır. Amper değeri de önemli tabii. Ya da lümen değeri. Standart bir hesap var evet ama ortada da güç diye bir kavramda var. Hava şartı görüş mesafesine etki edecek etkenler değiştiğinde de ölçüm değerleri değişmez mi. Işıkta yaşanacak kırılmalar bence ölçüm değerine etki edecektir. ------ gibi giden bir ışının vvvvv şeklinde kırılarak gitmesi ölçüme etki edebilir. Örneğin sisli bir havada yapılacak ölçüm ile açık havada yapılan ölçümde bir değişim olacaktır.
Her ölçüm belirsizlik içerir. Standart atanmış değerler istisna edilmiştir aksi durumda kaos olurdu. Uzayda bizimle aynı gelişmişlikte bir medeniyet bulunursa bu sabitlerde küçük farklar olduğu görülecektir. Pi sayısı, avakadro sayısı, elektron yükü, ışık hızı...vs
Pi sayısı neden farklı olabilir?
@@GeneralTheoryOfRelativity Bildiğim kadarıyla pi sayısının farklı olabilmesi şu 2 nedenden kaynaklanabilir: (1) 3+1 boyutlu uzay zamanda düzlemsel bir alanda hesaplanması, (2) pi sayısının hesaplanmasında dairenin sonsuz sayıda küçük açıdan oluştuğunun varsayılmasına rağmen sonsuz küçük açıya ulaşılamaması. Ancak (1) nolu varsayımdan emin değilim. Örneğin üçgende iç açılar toplamı düzlemde 180 iken dış bükey alanda 180'den büyük. Aynı durum daire için de geçerli olmalı. Düzlemde dairenin iç açılar toplamı sonsuz ise, dışbükey bir alanda dairenin iç açılar toplamı sonsuzdan büyük olmalı ama bu durum da tanımsızlığa yol açıyor.
sayın hocam bir ara Ankara'ya gelirseniz haber verin ve bana en az yarım gün ayırın. Ben size kendi teorim olan bütünleşik fizik teorisini anlatayım. Emin olun pek çok şeyi daha iyi anlayacaksınız.
Hocam şu tebeşiri de MIT hocalarının kullandığı ile değiştirseniz süper olacak. Yine de çok iyisiniz... ❤
Nereden bulacağız onu
Işığın hızını hesaplamaya gerek yok. Işığın hızı fiziksel bir sabittir. Maxwell in muhteşem denklemlerin bir sonucu olarak ortaya çıkıyor. Onun için Işığın hızı için bağıl hız olmuyor. (Çünkü fiziksel bir sabit) O zaman, hız değişmiyorsa zaman değişiyor dur. Özel görelilik dediğimiz şey oluyor...
ışık kaynağını ortaya almadan önce ; 1.A noktasından çıkan ışık miktarı ile B noktasına çarpıp A noktasına geri dönen ışık miktarı aynı ise, ve 2.gidiş geliş süresini tam ölçebiliyosam; bu süreye 2t dersek, ışık hızı c=2IABI/2t den _ c= IABI/t olmaz mı ?
peki hocam ışığın 2 yönde hızının aynı olup olmadığını test edemez miyiz? saatleri senkronize etmeyelim önemli değil. ortadaki kaynaktan 1. saate t1 sürede, 2. saate t2 sürede varsın ışık. aralarında da t2-t1 kadar zaman farkı olsun. orta noktayı sabit tutarak ve de 1. ve 2. saatlerin doğrultusunu ve merkeze uzaklığını da koruyarak döndürürsek t2-t1 zaman farkının değişip değişmediği kontrol edilemez mi?
Harika bir bakış açısı
Işık yansıtıcıya kadar gider. Çarptıktan hemen 0 sn kaynağa dönüyor da olabilir. Her şey mümkün. Kütle çekiminden etkilendiği için astronomik ölçümlere de güvenebilir miyiz emin değilim. Sonuçta cetvel (ışık) yamuk.😅
İlk ölçümü tam ortadan değil de, a noktasına 1/3 ve 2/3 uzaklıktan 2 defa yaparak, sonuçları karşılaştırsak peki?
Işığın tek yönlü hızını ölçmüş olmayız ama iki yöndeki hızı eşit mi öğrenmiş oluruz
saatleri senkronize etmek için, kuantum dolanıklığını kullanabilir miyiz ?
daha ilginç bir fikir atayım. ışık hızi dedigimiz suratte ilerlediğimizde belki bunu farkedemeyeceğiz ve belki biz ışık hızında giderken aynı yonde giden ışık yinede bizden ışık hiziyla uzaklasıyor da olabilir.
Işık hızına yakın hareket eden bir kişi , bizim dünyamızda hareket eden yaklaşık tüm cisimlerden hızlı olduğu için yaklaşık olarak aynı anda yaklaşık birden fazla yerde bulunabilir. Mesela sallarsak 0.00001 içinde saniyede hem Ankara da hem İstanbul'da olabilir.
Hocam daha çok video atmanızı talep ediyorum.
Demek ki bir videoda rastladığım meselenin özü buydu yani marsa bir ışık gönderdiğimizde diyelim 5 saatte gidiyorsa gidişi belki 4 saat sürüyor dönüşü 1 saat sürüyor olabilir demişti. Demek bu belirsizlik yüzündenmiş
M.Morley deneyi ile ilgili video hazırlayabilir misiniz sayın hocam?
Bugün sonuna kadar büyük bir zevkle izlediğim görelilik teorisi dersinizde anlatmışsınız.
Emeğinize sağlık.
Emeklerinize tesekkur ederim, ben de cogu insan gibi "elektrikci videosu" sayesinde sizi kesfettim. Bilimin her alanini ilgiyle taniyip ogrenmeye calisan biri olarak iceriklerinizi cok degerli buldum, devaminin gelmesi dilegiyle, Kibris'tan sevgilerle. Bu arada bir soru sormak istiyorum. Bu olcum zorlugu, isigin hizinin cok buyuk olmasindan dolayi midir? Veya soyle sorayim, ayni sorunsal mesela sesin hizini olcerken de ortaya cikiyor mu?
Yok, bu çok temel bir prensip zaviyesinden bir zorluk büyüklük ile ilgili değil
@@DoganErbahar Tesekkur ederim
Hocam kaynağı ortaya alıp ilk ölçümü yaptıktan sonra saatlerin yerini değiştirip tekrar ölçüm yaparsak her iki yöndeki hızlarının eşit olup olmadığının tespitini yapamaz mıyız?
Hocam, bu gidiş geliş teknigi ile yaptıgımız ölçümü birebir aynı cihazlar ile ve simetrik olarak karşılıklı iki deney sistemi ile yaparsak belki daha fazla ikna oluruz diyecegim ama yazarken düşündüm de hicbir katkısı olmayacak, sorun halen devam ediyor :)