Tak można podziwiać elokwencję, ale dla kogoś, kto zna Stary Testament, to prawdziwy ból serca słuchać tego, co gość mówi o historii Izraela, odwołując się do źródeł biblijnych, ignoruje podstawowe fakty, nie rozumie ich roli i “gdyba”. Bzdury opowiada ten pan:(
@@miczuu92 nie zaufał czarodziejowi z głupiej książeczki. to poważny błąd. kiedyś nawet groził za to stos czy inny paskudny zgon na chwałę boskiej kanalii biblijnej.
Serdecznie dziękuję za materiał. Prof. Niesiołowskiego nigdy za wiele :) PS. O, wpływy perskie! Ja o to próbowałem dopytywać i doszukiwać, bo dla mnie oczywiste było, że kontakty były. Ale nikt mi nie odpowiadał.
Zoroastryjskie wręcz. Piekło to jedna z tych naleciałości. A w King James Bible (KJV) jest nawet wzmianka, że - parafrazując - "Cyrus Wielki przekazał Izraelitom, uwalniając ich z niewoli babilońskiej, święty ogień i polecił zapalić go w odbudowanej świątyni".
Wpływy perskie są ewidentne. Dla mnie ciekawe było, że aniołowie mogą wywodzić się z postaci Spentów perskich. W swoim opowiadaniu Zaratusztra ruclips.net/video/eGLZzDa_SOk/видео.html użyłem grafiki przedstawiającej Ducha Dobrej Myśli Wohu Manaha jako anioła. Pozdrawiam wszystkich myślących...
To fantastyczne, że toczy się tak rozbudowana dyskusja pod filmem, czyli myślimy bracia i siostry, myślimy, zaczęliśmy, tego poprzednim pokoleniom brakowało
Ciesze sie ze moge wysluchac wspanialego wykladu Temat ten jest dla mnie priorytetowy .ogolnie przecietny smiertelnik ma spore trudnosci ze zrozumieniem historii Izraela jako narodu wybranego. Dziekuje.
Chciałabym, żeby Profesor Niesiołowski w tematach, które porusza miał porównywalną lub większą popularność głoszenia wiedzy historycznej, niż profesor Marcin Majewski w głoszeniu wersji teologicznej.
Różnica między panami jest taka, że prof Spano to naukowiec, historyk, ktoremu wiara w zadne bostwa nie zaciemnia obrazu i faktow, a prof Majewski to wierzący biblista 😂 mówią o tych samych czasach ale poglądy mają różne więc z nich dwoch to Majewski nie jest rzetelnym historykiem.
Dla zainteresowanych, kanał MythVision właśnie opublikował wywiad omawiający badania historyka dr. Gad Barnea który dowodzi, że Mojżesz to postać wymyślona w IV w. p.n.e.
nie sądzę, natomiast to on właśnie postawił sobie zadanie wprowadzenia tej grupy ludzi w religię przez siebie tworzoną.pewnikiem jest tu istnienie jedynego Boga jako Stwórcy, reszta zaś jest zaczerpnięta od Egipcjan i zmodyfikowana na użytek stworzenia potęgi Żydów..( to tak w skrócie)
@@januszlepionkoA jakie imię mieli sobie wymyśleć, słowiańskie!? W wczesnych egipskich źródłach jest opisany Mojżesz, to imię pojawia się bodajże 5 razy w różnych źródłach, tylko że żaden z nich nie ma charakterystyk biblijnrgo Mojżesza. Jest na przyklad jeden Egipcjanin Mojżesz który ma misję stworzenia egipskiego osadnictwa na terenach Palestyny i zakłada tam osadę. To nie jest tak, że Kannanici, w tym protoplaści Hebrajczyków którzy Stalin się z czasen Yahwistami nie mieli kontaktów z Egiptem, czy ich grupy nie mieszkały w Egipcie. Mobilność w epoce brązu była spora, a Egipt był państem tak atrakcyjnym jak dzisiaj jest dla imigrantów atrakcyjna Unia Europejska. Tylko, że nie było tam dużej populacji Kananejczyków, tym bardziej w niewoli, a jeszcze tym bardziej która z Egiptu uciekła, a co dopiero podbiła Palestynę wybijając tantejszą ludność. Przeniesieni do Babilonu Hebrajczycy przecież mieli świadomość istnienia Egiptu będącego jednym z centrum cywilizacji tego okresu.
@@JarekKrawczyk « pojawia się bodajże 5 razy w różnych źródłach, tylko że żaden z nich nie ma charakterystyk biblijnrgo Mojżesza. Jest na przyklad jeden Egipcjanin Mojżesz który ma misję stworzenia egipskiego osadnictwa na terenach Palestyny i zakłada tam osadę.» - Proszę więc o namiary na te źródła. Zwłaszcza to mówiące o Mojżeszu, który dostał misję stworzenia egipskiego osadnictwa na terenach Palestyny.
Bardzo dziękuję za wykład. Szkoda że pan Łukasz nie ma swojego kanału na RUclips, jak doktor Majewski. Takie wykłady to uczta dla uszu i rozumu. Prawie po 20 latach bycia religijnym dałem sobie spokój z jakimikolwiek bogami. Pozdrowienia
Trzeba poczekać 4 lata. Jak Niesiołowskiemu skończą się kadencje na Wydziale Historii UW to może wtedy zajmie się internetami. Przynajmniej taką mam nadzieję.
Jestem ciekawy trzech kwesti: 1 Jakimi językami włada biegle Pan Profesor? 2.Według Profesora, czego dowodzi "brak dowodu"? 3 Czy według Profesora pojęcia: nieznane, nieprawdopodobne, nielogiczne są synonimami pojęcia niemożliwe?
Czy tylko mi się wydaje czy ten wykład już kiedyś widziałem na yt? Mam na myśli to że to chyba nie jest jakieś nowe wystąpienie tylko reupload starszego wykładu, mimo to polecam każdemu świetne źródło wiedzy dla zainteresowanych
Obserwuję z fascynacją swoistą rywalizację o słuchaczy Majewskiego i Spano, obydwaj są świetnymi popularyzatorami wiedzy o narodzinach judaizmu i chrześcijaństwa, prof. Majewskiego jak mi się wydaje zgubi ostatecznie wiara w to co sobie dopowiada do tego czego nie da się udowodnić, ta emocja religijna nie da się pogodzić z nauką, ta emocja wypala, i pozostawia pustkę, jest coś pięknego w człowieku myślącym
@ukaszpika4586, też to zauważyłem. Ale u Majewskiego, to raczej lęk przed utratą pracy, więc musi trochę poświrować od rzeczy czasami, by go Kościół nie pozbawił dochodów.
Majewski wychodzi z teologii, Sapno z historii. Majewski nie wyrzeka się katolicyzmu, Spano... nie wiem, ale się domyślam. Obaj są dobrymi popularyzatorami; obaj są też kompetentni i obaj stoją na gruncie nauki. Możesz na to patrzyć, jako na ładną okazję by widzieć na raz dwa skrzydła sporu naukowego (obie w wersji kulturalnej i kompetentnej).
Nie wiem skąd u wielu tu ucztujących bierze się wyobrażenie o konkurencji m-dzy wielkimi profesorami Majewskim i Niesiołowskim-Spanò. Obaj stoją twardo na gruncie nauki natomiast mówią o nieco różnych rzeczach.
Ciekawy wykład. Czy Pan profesor nie sądzi, że judaizm czerpał z Zaratusztry, tak jak to jest opisane tutaj: ruclips.net/video/kx-Su7m1HTA/видео.html Są 2 wersje tej historii (druga, którą wolę jest napisana archaicznym językiem: ruclips.net/video/eGLZzDa_SOk/видео.html ). Szczególnie frapuje mnie Epilog tych historii, który jest w opisie pod nimi. Sprawdziłem źródła historyczne i faktycznie Zaratusztra mógł żyć grubo przed powstaniem judaizmu. Czy można prosić o odniesienie się do tej kwestii zarówno Pana profesora, jak i słuchaczy? Pozdrawiam serdecznie.
To jest oczywiste, że Judaizm czerpał z Zaraszutrianizmu. Ów ostatni był a) starszy (co najmniej XII wiek p.n.e.), b) był pierwszą i jedyną w owym czasie religią monoteistyczną.
@@oskarkasanji2164dwie uwagi. 1. Echnaton, wiek xiv. Wiem, że monoteizm nie zakorzenił się. 2. Nie wiemy, jak wyglądał wówczas zaratustrianizm. Gdyby poddać go silnej krytyce historycznej, jak tutaj judaizm, to różne poli kwiatki mogłyby powychodzić. Inna rzecz, że Abraham (xviii wiek) jest w tym wyeodzie odrzucony.
To naprawdę interesujące, że ludzie uważają, że to akurat oni urodzili się jako wyznawcy jedynej prawdziwej religii. Nie przyjmując do wiadomości, że każda religia została wymyślona przez człowieka jako próba wytłumaczenia niezrozumiałych praw natury oraz narzędzie do przejęcia kontroli nad innymi ludźmi.
@@user333u3 Jeszcze trzeba wiedzieć czym jest nacjonalizm, gdzie i dlaczego powstal i odrozniać go od np szowinizmu. Ile narodow, tyle nacjonalizmow, ale wątpię aby ktorys był śmieszny.
@@Astrotauri wice wersja. Racjonalizm odmawia wierze prawa do prawdy, przejmując nad nią monopol. // Widzę, że odpowiadam Panu w kolejnym wątku. Pozdrawiam
W chrześcijaństwie to przykazanie, o którym mówi prowadzący dalej funkcjonuje tak samo w judaizmie. Prowadzący myli kontekst i mówi o katolickim podejściu do dziesięciu przykazań. Zresztą nawet w bibliach katolickich ono nie zostało usunięte, tylko ze względów teologiczno-biznesowej uczą wiernych skróconej wersji.
"skrócona wersja " to eufemizm. Przy czym to moje określenie "eufemizm" to też eufemizm. Usunięcie przykazania, to nie jest skrócenie. Ile by katolicy nie bełkotali na usprawiedliwienie swojego zamiłowania do obrazków, figurek i wszelkich innych dewocjonaliów.
@@AstrotaurMnie niezmiernie dziwią glosy ludzi nie rozumiejących podstawowej kwestii - katolicyzm to nie judaizm, lecz religia nie tylko odrębna, ale antagonistyczna wobec judaizmu. Odrzucająca jego prymitywizm, mająca wlasne załozenia i zgodnie z nimi wlasną interpretację Pisma. Dzięki temu mamy wspaniałe sztuki jak malarstwo czy rzeźbę, ktore zapelniają galerie, muzea, miejsca publiczne i nasze domy. Czy ktos z was wyobraza sobie, czego by nie bylo, gdyby zastosować literalnie zapis tego przykazania? Na szczęscie tak się nie stało i europejska cywilizacja mogła swobodnie się rozwijać, osiągając poziom ktory dziś jest wyznacznikiem dorobku calej ludzkości.
@@Bokar-mv6jg A mnie wcale nie dziwi, że ludzie z mózgami spranymi przez wielowiekową propagandę kościelną opowiadają odklejone od realu banialuki. *antagonistyczna wobec judaizmu* Aaaa! to na złość judaizmowi katolicy wywalili z dekalogu to przykazanie! *Odrzucająca jego prymitywizm* Jasne! Kiczowaty blichtr, infantylna mitologia to coś o niebo lepszego *Dzięki temu mamy wspaniałe sztuki jak malarstwo* Pewnie tysiąc razy do ciebie trzeba mówić, bez nadziei, że chociaż raz dotrze, ale mimo to dam ci szansę: jeśli zobaczysz przy sztalugach człowieka z pędzlem, to nie masz żadnych podstaw by powiedzieć o nim - katolik. Katolik to ktoś kto uznaje za prawdę brednie o bogu, który bez mamusi sfajdać się nie umie. Katolik to ktoś kto lubi się pożywiać zaklętym w wafelek facetem , kompletnym facetem z zębami, brodą i z kałem w kiszce stolcowej. A Michał Anioł byłby wspaniałym artystą także gdyby niezasłużenie bogaty burżuj na stolcu Piotrowym nie zlecił mu malunków. *czego by nie bylo, gdyby zastosować literalnie zapis tego przykazania* No, np:. w tym punkcie hipokryzji by nie było *europejska cywilizacja mogła swobodnie się rozwijać* Dopiero gdy po wiekach ciemnoty narzuconej przez religię dokonała ponownej lektury greckich akademików. Religia to hamulec wszelkiej rozumnej myśli, hamulec rozwoju, mimo tępego zadowolenia z siebie hamulcowych.
Nie podniecałbym się tak archeologią. W Polsce jest ważny zabytek niemieckiej fabryki mordowania ludzi - Auswitz znany dziś jako Oświęcim, mylony obecnie przez znanych ludzi jako " polski " obóz. Dodając gorliwe zapędy Niemców i Austriaków o amnezji na tamte wydarzenia, za jakiś czas (oby nigdy) obozy na obecnej ziemii polskiej będą polskie. Jeśli za 2000 lat jakiś archeolog " dobrze " przypisze miejsca do narodowości to mamy jak w banku zbrodnicze polskie obozy mordowania ludności europejskiej . Empiryczność czasami działa w okrutny sposób. Często wygodnictwo i chęć zaskoczenia powala niewinnych.
Jako chrześcijanka z przyjemnoscią słucham informacji historycznych. Zarzuca się polskiemu katolicyzmowi,że jest zacofany i zabobonny oraz,że odbiega od chrzescijaństwa.
@@michalmi944 kilkaset, może tysiąc, albo dwa jeśli mówimy o zorganizowanych grupach. Prawie trzy miliardy gdy bierzemy pod uwagę konkretne wierzenia, a te raczej są różne w każdej chrześcijańskiej łepetynie.
Przedziwne dywagacje w komentarzach. Wiara jest fenomenem indywidualnym. Religia jest faktem społecznym. Można wierzyć w boga ale i w płonącą planetę czy czujące ból drzewa. Człowiek ma z trudnych do ustalenia powodów potrzebę wiary. Ta potrzeba może być „zagospodarowana” przez religie (różne). Religia jest świadoma, rozumowa, można do niej przymierzać coś z naszego zasobu narzędzi - naukę. Nauka nie jest właściwa dla rozstrzygania, czy bóg istnieje czy nie. Zatem nauka może odnosić się do religii ale nie tłumaczy wiary.
Profesor ks. Teolog Majewski, stwierdza że ostatnie tłumaczenia pism Egipskich czy to prawniczych czy z księgi Mądrości wykazały że w większości zostały zapożyczone zapożyczone przez żydów II powielone w bibli
1) Wydaje mi się, że Majewski jest świeckim teologiem ;) 2) Nie wiem, gdzie takie datowanie u Majewskiego. Nie wykluczam, ale wydawał mi się bardziej konserwatywny, czyli datował raczej na VI wiek ;)
Sa pewne podobienstwa. Ale zachecam do samodzielnego porownania obu tekstow. Roznic jest o wiele wiecej. Bylem bardzo roczarowany prof.Majewskim bo przedstawil to tak ze sa to bardzo podobne teksty.
Kolejny zajmujący wyklada Pana Profesora. Głębia akademickiej perspektywy opowiedzianej w przystępnej, żywej i pasjonującej narracji. Najsłabszym elementem chyba prowadzący, wyraznie nie dorasta. Ale też nie ma się co dziwić, poprzeczka wysoko.
Czy był wprowadzany czy nie, nie ma znaczenia w porównaniu z faktem, że teraz, jest nie dość że wprowadzany w życie, to jest wprowadzany literalnie - jota w jotę jak zapisano w księdze powtórzonego prawa - co międzynarodowy trybunał sprawiedliwości nazwał zbrodnią przeciwko ludzkości.
Jak można wierzyć w biblijnego Boga Żydów czy chrześcijan, kiedy jest jasne jak słońce, że biblijny Mojżesz nie istniał (Abraham też) stanowi wielką zagadkę przełomu XX i XXI wieku.
zagadke? ciekawe dla kogo, w 99% przypadków ktoś wierzy w jakiegoś boga i wypełnia dane rytuały dlatego, że jego rodzice wypełniali te rytuały, ot i twoja wielka zagadka rozwiązana
@marcinnoga2019 Z jednej strony tak, ale moi rodzice i dziadkowie, i spora część rodziny, i spora część bliskich przyjaciół wypełniała do śmierci czy nadal wypełnia te rutuały. Może gdyby wprowadzić ten okres i temat to zajęć historii w szkolach, zrobiło by się lepiej. W każdym razie zrobiłoby się ciekawiej na lekcjach z religii ;)
Myślę, że spoko. Ja mogę uznawać władzę prezydenta Krakowa, mimo że smok wawelski nigdy nie istniał ;) OK, nieco przesadzam, ale to wszystko będzie zależało od rozumienia religii. Możesz wierzyć w JHWH, nie wierząc w historyczność opisów Jego objawienia. Przepraszam za grube porównanie -- możesz wierzyć w Matkę Boską nie uznając objawień w Medjugorie.
@@PKowalski2009 ale to jest esencja chyba tych naszych rozkmin: rozróżniać to co wiemy od tego w co wierzymy; wierni w swojej masie w ogóle sobie tym nie zaprzątają głowy
Myślę, że zawodowy religioznawca bez zabarwienia wiary religijnej napisałby podręcznik do religioznawstwa w podobnym tonie, czyli: "Biblia" to w przeważająej części bajko-legendy w stylu "Wiedźmina" czy "Kajka i Kokosza", włącznie z historiami o Jezusie. Zatem "pa pa" Kościele ze swoimi praktykami i wiarą ;)
Co do chrześcijaństwa to najbliższy korzeniami jest mu kościół egipski. A judaizm doszedł potem w doczepce że swoim starym i nowym testamentem. Że względów - tak sądzę - politycznych. To samo przecież zadziało się u nas. Chrześcijaństwo wprowadzono wypierają eodzimą wiarę właśnie z tego powodu. Zostało narzucone siłą.
Skąd to wziąłeś? Chrześcijaństwo to adaptacja Judaizmu Świątynnego dla gojów przez Pawła(Szawła, Saula). Judaizm Rabiniczny to adaptacja tego samego judaizmu przez wygnanych z Palestyny .ydów
Źródła - niestety nie weryfikowane - piszą, że pierwotnie Jahwe to nikt inny jak wódz/wojownik jednego z dawnych plemion pustynnych. Panował wtedy zwyczaj utożsamia nią bohaterów z bogami/zesłańcami bogów itd. Stąd ten dawny bohater uzyskał miano Boga i zaistniał. Nic nadzwyczajnego.
Nie spotkałem w poważnych źródłach. Jakiś JHW(H) pojawia się u plemion gdzieś na Synaju (tam gdzieś zauważają istnienie takiego kultu Egipcjanie). Skąd się bierze w Palestynie -- nie wiadomo. Podejrzewa się kontakty handlowe. (Ja bym optował za Mojżeszem, ale jak relacjonuję co mówią, no to relacjonuję.) O dawniejszych źródłach JHWH nigdy nie słyszałem.
@PKowalski2009 trudno o materiały źródłowe. Popalone biblioteki. Do biblioteki watykańskiej mają dostęp tylko uprzywilejowany, tak jak i wewnętrzne biblioteki kościelne, nie są dostępne dla świeckich. Wszystko tajne przez poufne.
@JarekKrawczyk nie. Nie weryfikowane czyli nie poparte fizycznymi dowodami jak np mityczna Troja. Póki Scheliman jej nie odkrył, była miastem z mitów. Tak samo jest i w tym temacie.
@@JarekKrawczyk nie ma żadnego fizycznego dowodu na powstanie kultu Jahwe. Są to tylko badania sięgając wstecz, dotyczące zasięgu, języka itd. I to daje pewne informacje. Jeśli uważa pan że nie mam racji proszę mi podać twardy dowód na istnienie Jahwe-Boga. Ew zaprzeczenie mojej wiedzy. W kontrze, a nie stwierdzenie że z nosa snuję teorie.
1:24 - "Pan to tak tutaj szczegółowo przedstawił - i ja się z tym zgadzam". O łaskawco! Bo mógłby się z prof. Niesiołowskim nie zgodzić. I naucz się człowieku mówić wolniej, bo cię nie można zrozumieć.
Dlaczego Theorie utworzone ze zlepkow i z pustego mialyby byc wiarygodne …sa to tylko czyjes domysly, a wiec nie fakty . Poza tym pierwsi chrzescijanie szerzyli chrzescijanstwo nie przemoca i sila , ktorej nie posiadali,lecz moca slowa i wiary.
W Polsce ciągle pokutuje pogląd, że archeolodzy tamtego rejonu mają w jednym ręku łopatkę, a w drugim biblię. Na świecie to padło już z pół wieku temu, ale w nadwiślańskim grajdołku teologia ciągle góruje nad historią powszechną. I to nie tylko wśród pospólstwa, nie tylko wśród teistów.... Kiedyś Terlikowski w jakiejś rozmowie z Hartmanem powiedział w kwestii historyczności tematów biblijnych: "nie ma sporu co do pustego grobu". A Hartman łyknął to jak pelikan.
No nawet Piłat nakazał mówić, że wykradziono ciało i plotka ta trwa do dziś. Tak napisał autor ewangelii, który stawiał czoła zarzutom nie, że Jezus leży nadal w grobie ale, że grób jest pusty, bo został wyniesiony a nie zmartwychwstał.
@@elvissystemski5767Według historycznych źródeł ciała skazanych na ukrzyżowan nie byly przez Rzymian "wydawane". Celem tej poniżajacej kary było znieważenie godności skazańca i traktowanie go jak śmiecia, co osiągano poprzez pozostswiemie ciała na krzyżu do ciała tego rozkładu i pozbawiwnia godnego pochówku. Ten brak pochówku był właśnie tym głównym poniżajacym godność elementem, gorszym niż sama śmierć. Tak wiec Piłat. Tylko że Jezus został skazany przez Rzymian za podważanie autorytetu Rzymu i buntownictwo. Rzymianie nie "bali się" podbitych ludów. Historyczne źródła: Flawiusz, filozof Filon z Aleksandrii, jak też anonimowego autora Ewangelia według Łukasza, wspominają o przykładach napięć i przemocy między ludnością żydowską a administracją Piłata. Wiele z tych incydentów pokzuje, że Piłat nie miał najmniejszych problemy z postępowaniami które obrażało wrażliwość religijną Żydów i brutalnym tłumieniem protestów. Według historycznych źródeł ciała skazanych na ukrzyżowan nie byly przez Rzymian "wydawane". Celem tej poniżajacej kary było znieważenie godności skazańca i traktowanie go jak śmiecia, co właśnie osiągano poprzez pozostswiemie ciała na krzyżu do ciała tego rozkładu i pozbawiwnia godnego pochówku. Ten brak pochówku był właśnie tym głównym poniżajacym godność elementem, gorszym niż sama śmierć. Istnieje jeden opisany przypadek wydania zwłok ukrzyżowanych, tylko że to był wyjątek z okazji uroczystości urodzin rzymskiego cesarza, jako znak jego wyjątkowej łaski. W drugim przypadku opisanym przez Flawiusza z krzyża zdjęto żywych, dawnych jego kolegów, skazańców, na jego osobistą prośbę, jako przyjaciela cesarza. Tak więc historycznie pozostałe po Jezusie szczątki po śmierci zostały najbardziej prawdopodobnie wrzucone do jakiegoś zbiorowego rowu/grobu.
lubisz proste etykietki? mitologia? tak! opowieści o bogach, duchach, demonach to mitologie. Bez znaczenia czy to opowieści prawdziwe czy nie. A żydowska? Też. Choć nie autorska, bo wiele kalkuje z innych mitologii. I dzisiaj funkcjonuje wiele wersji, nie tylko żydowska. Wystarczy pomyśleć.
@@Maciex295 oczywiście tak! I w sumie żydowska. W omawianym zakresie, czasie, treści... Jej źródła, wpływy innych mitologii na jej tworzenie, a także piętno jakie sama odcisnęła na sąsiednich i późniejszych mitologiach to inna rzecz.
Panie Profesorze, proponowałbym zamiast rzymskiego określenia ziemi Izraela ('Erec Israel') - "Palestyna" - od Filistynów, trochę jak "plastelina", prawda(?), - używać neutralnego, acz biblijnego określenia "Kanaan". Pozdrawiam, skromny 😂Doktorant. P.S. Król Judei - Herod Wielki - był niezlym architektem.
ciekawa interpretacja - uśmiałem się momentami. Ciekawe czy pan prof. przedstawił swoje interpretacje w Knesecie? To mniej więcej tak jakby jakiś np Irakijczyk negował historię budowy Wawelu
W Knesecie akuratnie o tym wiedzą, chociaż nie wszyscy przyjmują te fakty do świadomści. I w Knesecie, i w Polsce. W Knesecie wyjaśniał im to to prof. Israel Finkelstein, izraelski archeolog, emerytowany profesor Uniwersytetu w Tel Awiwie i kierownik Wydziału Archeologii i Kultur Morskich na Uniwersytecie w Hajfie, na którego potrzeby Kneset spędził kupę forsy, ale który żadnych potwierdzeń historyczności hebrajskiej Biblii nie znalazł do czasów po panowaniu rzekomego biblijnego króla Dawida.
Ja tu pozwolę sobie podjąć się próby odpowiedzi na pytanie w kwestii tego, ze imienia boga się nie wymawia w judaizmie, a odpowiedzi tej postaram się poszukać w ramach tak zwanej kabały. Otóż w takiej nie do końca mainstreamowej wersji judaizmu, a bardziej w takiej ludowej, odwołującej się do rytuałów, które nazwalibyśmy dziś zwyczajnie magią (zresztą wtedy też i w Biblii znajdziemy wiele miejsc, w których działalność magiczna jest potępiana). Otóz sytuacja miałaby wyglądać tak, że w taj całej zabawie chodzi o to, aby panowac nad demonami i złymi duchami, czy też kontrolować ulepione z gliny ożywione golemy. I aby to robić trzeba znac imię istoty, nad którą chcemy miec władzę. A z racji na to, że nikt nie może przecież kontrolować Jahwe - dlatego nie tylko nie wolno tego imienia wymawiać, by nawet nie próbować takiej sztuki, ale wręcz nie należy próbować odkryć jakie to prawdziwe imię jest. I legenda głosi, że co prawda tetragram odpowiada prawdziwemu imieniu boga Izraela, ale nikt nie wie, jak je poprawnie wymówić. Ale na przykłąd Lucyufer próbował i (między innymi) dlatego skończył jak skończył.
@@ZdzichaJedziesz jako całośc została ona spisana później, ALE tak samo, jak iblia zawiera jakieś późne powidoki dawnych tradycji, tak i Kabała. To grząski grunt, by tu jednoznacznie mówić co było pierwsze i co na co miało wpływ. A istnieje tez opcja, ze praktyka nie wymawiania imienia była starsza od obu pism i miała ona wpływ i na Biblię i na kabałę.
Jeszcze nie napisałeś kto to jest i jakie ma dokonania. W skrócie pokątny wykładowca w czymś w rodzaju amerykańskiego KULu, z którego został zresztą wywalony. A głównymi dokonaniami są prace o narkotykach, seksie i hermafrodytach w starożytności. Autorytet jak uj, żeby się trzymać jego konwencji :)
Nie jest problem judaizm ale obecna jego dominująca forma oparta o talmud i wynalazki typu rasistowski gojizm, etc, które mają jeden cel-zapobiec asymilacji.
@@marcinnoga2019 Zwykle mówi się, że judaizm się pojawił hm... koło I wieku n.e. Ale tu chodzi o "dzisiejszą" religię. Koło przełomu er to się jeszcze zmienia. Mówi się o mozaizmie czasami, o religii Żydów (no, co do słowa to judaizm by pasował), czy wcześniej -- jahwizmie. Tam, mniej więcej do tego czasu, mamy przemiany -- religia ewoluuje.
Zgadzam się ze StafanProfeta. Dodał bym autor ksiegi - lub autorzy ksiegi, lub redaktor ksiegi, lub liczni redaktorz księgi którzy to czy tamto dodali albo odjęli, albo zmienili - mówi.
Jak duza jest presja idoologii rzymskiej , gdzie naukowiec , nie wykrztusi prawidłowego nazewnictwa ,,ziemia Izraela '' ale mówi zgodnie z idoologią rzymska ,, Juda wraca do ziemi Palestyny '' i gdzie on to wyczytał ?
Uczta dla uszu. Gdyby przeciętny chrześcijanin (jakiegokolwiek wyznania) zadał sobie trud wysłuchania takiego wykładu albo przeczytał dobrą książkę na ten temat - nabrałby niebezpiecznych wątpliwości co do astronomicznych bzdur, którymi go dotąd karmiono.
Powód jest prosty bajkopisarze nie wiedzieli nic o Ugarit a w Babilonie nie mieli możliwości zbadać bibliotek to zmyślili bajeczkę , że Abraham urodził się w Ur Chaldejskim około 1800 lat p.n.e. A wiadomo , że te tereny należały do Isin-Larsa. Chaldejczycy pojawili się tam w latach 626-539 p.n.e.
Chrześcijanin Majewski prowadzi kanał o biblii. A w co on wierzy skoro wie, biblia jest bzdurą? Bógjedenwie! Weź pod uwagę jak mocno sie trzyma religijna/teologiczna biblistyka - pomieszanie z poplątaniem
Kogo to obchodzi. Bo mnie np. bardzo obchodzi. Tyle, że moim wzorem prawdziwego , Wielkiego Uczonego jest jeden z najwybitniejszych na świecie znawców języków starożytnych i tłumaczy rzydowskiego starego testamentu - Profesor Mauro Biglino. Polecam jego kanał, to się wam jedno oko otworzy. A jakbyście chcieli, aby się wam otworzyło drugie oko, to polecam wybitne opracowanie w postaci książki pt.: "Dwa Babilony" autor - Aleksander Hislop.
21:40. Gdyby archeolodzy zbadali dzisiejsze mueszkania w Polsce, znależliby wiele wizerunków św.Marii, Matki Bożej. Niesiołowski-Spano wyciagnąłby wniosek, że katolicyzm jest politeistyczny.
"Nie byłoby chrześcijaństwa bez traumy niewoli babilońskiej"- jak slysze takie stwierdzenia i to tak ogólnie i autorytatywnie formułowane to ręce opadają, a włosy stają dęba na głowie. Widać w nich bowiem deficyt refleksji nad nauką historii, jej polem badawczym i poznawczym statusem twierdzeń. . Wystarczyłoby zaznaczyć, ze formułujący takie stwierdzenia wypowiada sie jako historyk , i tylko jako historyk, a nie fomułuje prawdy uniwersalnie wazne . Wystrarczyloby zatem tylko troche pokory wobec rzeczywistosći, ktora to pokora jest naukowcowi zawsze potrzebna. Polecam prace prof. Ewy Domanskiej i dawny bardzo ale świetny artykuł prof. S. Amsterdamskiego o scjantyzmie czyli tez o wierze, ale wierze w naukę . Przy czym "Wiara religijna" to określenie ma sens , zaś "wiara w naukę" to- mówiąc po młodziezowemu - cos nie halo.
Myślę, że Niesiołowski-Spano ma rację. Wiele elementów rodzącego się judaizmu, z którego wyrosło chrześcijaństwo, datuje się na niewolę babilońską. Wyobrażasz sobie Jezusa bez pism? Bez nauczania w synagodze? Bez idei powrotu Mesjasza?
Pan odwołuje się do emocji nie tworząc żadnej merytorycznej argumentacji. Oczywistym jest, że gdyby w łańcuch przyczynowo skutkowym usunieto ogniwo takie jak Babilońska niewola, to Jezus być może by się nawet nie urodził (efekt motyla), ale nawet gdyby, to nie miałby zielonego pojęcia o potopie, drzewie w raju czy aniołach, a tzw. Mateusz nie robiłby w swojej ewangelii z Jezusa drugiego, lepszego Mojżesza, więc nawet gdyby jakiś Ruch Odnowy Judaizmu Jezusa by powstał, miał by on zupełnie inny kształt.
Tak , tak ale kupcy w świątyni nie mieli odwagi się przeciwstawić człowiekowi który niszczył ich kantory , po osiołka też wysłał uczniów nie płacąc za niego :) i najważniejsze Kaifasz „ Zabiorą nam naszą Świątynię „ , w jaki sposób zagraża Świątyni Jezus , jeśli przestrzega i nakazuje przestrzeganie Prawa co do joty ? Dlatego wysłali po niego zastęp zbrojnych, chyba nie słyszeli nauki o nadstawianiu drugiego policzka . Montevideo
No właśnie a Judejczycy po 150 latach nadal trzymali się JHWH to już prof wyjasnia po swojemu, jakby tam był w Babilonie. Ze Ezechiel i elita judeczykow nagle z kosmosu zbudowali cala historie. Sorry ale to są wymysly własne. generalnie tendencyjny z tezami. Opowiadania prof jak biblia, żeby fajnie się składało. El pratycznie pominiety. Napięcia wzdęcia, skąd on to bierze bardziej twórczy niż Tolkien. Ktoś coś gdzieś...costam gdziestam...mama mia.
El to przecież główny Bóg panteonu bogów Levantu (w którym również znalazł się pomniejszd bóg Yahweh), czyli Kananejczyków, czyli Żydów, gdyż Żydzi to Kananejczycy którzy się oddzielili kulturowo, miedzy innymi mieszając Ella z Yahweh w jednego "Boga Yahweh".
@lusza8464 Wie Pan, istnieje różnica pomiędzy Yahwismem, a judaizmem. Yahwism istniał przed judaizmem. Ten wykład był o tym jak powstał judaizm przez amalgamackę Yahwizmu z mitologią sumeryjską, sumeryjskimi prawami i elementami Zoroastrianizmu. Wyklad nie był o religii Sumerów, religii Zoroastrianistycznej czy Yahwiźmie. Wygląda mi na to, że Pan na siłę szuka by się do czegoś przyczepić, zamiast podziękować za wykład za friko.
@JarekKrawczyk Pana wypowiedz to szukanie dziury w całym. Pan sobie poszufladkowal pojęcia, ale rzeczywistośc starożytna nie była akademicka. Pan profesor jak sam wskazal popularyzuje wiedzę dla idei nie dla pieniędzy. Większość faktycznie JHWH identyfikuje z judaizmem, ale to uproszcenie mocne uproszczenie. Dobranoc u mnie już 22.
@@lusza8464 Za friko oznacza nieodpłatnie. Jak się Panu nie podoba sposób w który prof. Niesiołowski popularyzuje historię starożytności i wiedzę o podstawach religii (czyli ludzkiej wyobraźni) która nawet dzisiaj kształtuje w taki czy inny sposób nasze życie, to Pan to może robić w według Pana lepszy sposób. Niech mi Pan da znać, to to skomentuję.
Fajny wykład. Nie zgadzam się z wyjaśniem przez pana profesora sprawy 10 przykazań. Moim zdaniem to kościół katolicki i prawosławny wykluczyły to przykazanie ( nie czyń sobie podobizny...) bo za bardzo kłuje oczy. Podobnie jest z sabatem, został zamieniony na przykazanie pamiętaj abyś dzień święty święcił.
@@stefarprofeta5277przykazania powinny być tak sformułowanie żeby można było je przestrzegać. Po co ustalać przykazania które mają ulec zmianie. Podobno Bóg jest niezmienny, czy Jego prawo także ???
@@stefarprofeta5277Ale czy to z Możeszem robiącym figurę węża nie było przez przypadek na specyficzne polecenie Boga Yahweh, by tak zrobił? (pytanie jest retoryczne, jeśli Pan kiedyś czytał Tanakh).
Tylko, że tradycja nie opierała się na rzeczywistości. To tak jak tradycja KK odnośnie tego kto napisał pisma NT, gdzie tylko odnośnie 6 listów Pawła panuje zgoda wśrod biblistów kto je faktycznie napisał.
@@olarcheo Odnośnie autorstwa pism NT, jest to akuratnie zdanie poważnej wiekszości expertów biblistów, którzy są w poważnej wiekszości wierzącymi chrześcijanami.
@@olarcheo Biblistyka jest poważniejsza od demonologii czy angeoligii. Pan o dziedzinach biblistyki wydaje się mało wiedzieć, no ale mogę się mylić. W takim razie zapytam się: Jakie nauki składają się na biblistykę i czym one się zajmują?
Profesora ciekawie sie slucha ale ma tendencje do przedstawiania swoich przepuszczen jako niepodwazalnych faktow. Np na temat wielkosci krolestwa Dawida ciagle toczy sie dyskusja wsrod archeologow i historykow. Jak mowi o innych badaczach to tylko o takich ktorzy maja taki sam albo bardzo podobny punkt widzenia jak on.
@@kwantowyhumanista7988 Grawitacja była teorią co najwyżej w momencie jej formułowania przez Newtona. Dzisiaj jest zbadanym fizycznym zjawiskiem, czyli faktem, a nie żadną teorią. Równie dobrze (idąc Twoim tokiem myślenia) można by mówić o teorii fal radiowych, o teorii prądu elektrycznego, teorii elektrolizy wody i tak dalej.
Określenie trauma przez historyka już jest nieuzasadnione, bo jaknon tę traume zbadal jest psychologiem i robil wywiady? To sa juz interpretacje i psy chologizmy. Moze uzasadnione, moze tak bylo, ale juz bledne z punktu widzen ia metodologii naukowej.
@JarekKrawczyk tych ludzi mozna było zapytać zrobić badania. Niektórzy nadal żyją. Judejczykow nie. Zakładamy, ze tak było, ale.to nie jest naukowe. Tylko zgadywanka. Ten pan wypowiada się z punktu nauki, jak rozumiem #sarkazm
@lusza8464 Dedukcja to używana w nauce metoda rozumowania polegająca na wyprowadzaniu poprawnych logicznie wniosków z założeń uznanych za prawdziwe. Pan uważa, że założenie, iż ludzie przeżywają traumę kiedu przegrywają wojnę, burzy im się świątynię Boga który miał ich chronić, pozbawia ich się posiadłości, wywozi się siłą w niewolę do innego kraju, że założenie takie nie jest prawdziwe!?
@JarekKrawczyk ja osobiście popieram dedukcję jako metodę badawcza, ale słowo trauma wskazuje na pojęcie psychologiczne..psychologia jak inne nauki szczegółowe posluguje się indukcja..
@lusza8464 Nikt Panu nie zabrania wierzyć, że Hebrajczycy którzy przegrali wojnę, których nadzieje, że ich bóg ich obroni okazały się płonne, których zniewolono i wygnano do innego kraju, nie przeżyli traumy. W dzisiejszem świecie taka podstawa wcale nie jest szokująca.
Przerażona, porażona. Słucham Profesora Marcina Majewskiego, czytam Biblię i wiele innych o religii i co, nie było Świątyni, Salomona, Dawida. ? I Jezusa?
@Świątynia -- no była -- chyba to nawet pada w tym wywiadzie. Inna rzecz, że nie Salomona ;) @Salomon -- tak, Salomon jest postacią dyskusyjną. Biblia ewidentnie fantazjuje na jego temat, a nie ma świadectw, nawet takich jak dla Dawida. Stąd prof. Niesiołowski-Spano uważa go za legendarnego (i nie jest tu odosobniony). @Dawid -- dyskusyjny, ale przeważa teza, że istniał. Tyle, że nie był królem Izraela; bo królestwa Izraela ze stolicą w Jerozolimie wtedy nie było. @Jezus -- istniał -- mało kto to podważa.
![Pogłębiarka #PODCAST [#88] Czy Biblia jest NAPRAWDĘ natchniona? Biblistyka bez tabu -Marcin Majewski](http://i.ytimg.com/vi/EkWG5tQKqcY/mqdefault.jpg)
Dziękuję za udostępnienie wykładu prof Niesiołowskiego-Spano. Tej tematyki brakowało po polsku. Więcej i częściej proszę.
bo Polska ma być ostoją krześciaństwa. Znajomość prawdy temu szkodzi....
wykłady pana profesora Niesiołowskiego Spano są bardzo interesujące
Jak zwykle bardzo ciekawy wykład o wiedzy której bardzo brakuje w polskojęzycznej strefie.
Bardzo dziękuję.
Profesor Niesiołowski -Spano jest zdecydowanie najlepszym wykładowcą w tej dziedzinie. Ogromna wiedza i zdolności dydaktyczne w idealnym połączeniu.
Tak można podziwiać elokwencję, ale dla kogoś, kto zna Stary Testament, to prawdziwy ból serca słuchać tego, co gość mówi o historii Izraela, odwołując się do źródeł biblijnych, ignoruje podstawowe fakty, nie rozumie ich roli i “gdyba”. Bzdury opowiada ten pan:(
@@likeadeerjakjelen5864 Napisz proszę, w którym miejscu popełnił błąd.
@@miczuu92 nie zaufał czarodziejowi z głupiej książeczki. to poważny błąd. kiedyś nawet groził za to stos czy inny paskudny zgon na chwałę boskiej kanalii biblijnej.
Czy Jezus był żydem?
@@piowil200 Tak, Joshua (bardzo popularne imię wymawiane jako Joszuła) (po grecku Jezus) był Żydem.
Rewelacyjny wykład. Dziękuję.
Serdecznie dziękuję za materiał. Prof. Niesiołowskiego nigdy za wiele :)
PS.
O, wpływy perskie! Ja o to próbowałem dopytywać i doszukiwać, bo dla mnie oczywiste było, że kontakty były. Ale nikt mi nie odpowiadał.
Zoroastryjskie wręcz. Piekło to jedna z tych naleciałości. A w King James Bible (KJV) jest nawet wzmianka, że - parafrazując - "Cyrus Wielki przekazał Izraelitom, uwalniając ich z niewoli babilońskiej, święty ogień i polecił zapalić go w odbudowanej świątyni".
@@MaciekMedyj diabeł też (jako Adwersarz). Patrz dualizm perski.
Wpływy perskie są ewidentne. Dla mnie ciekawe było, że aniołowie mogą wywodzić się z postaci Spentów perskich. W swoim opowiadaniu Zaratusztra ruclips.net/video/eGLZzDa_SOk/видео.html użyłem grafiki przedstawiającej Ducha Dobrej Myśli Wohu Manaha jako anioła. Pozdrawiam wszystkich myślących...
Nic dodać nic ująć pigułka prawdziwej historii i logiki z innymi elementami nauki .
Uwielbiam słuchać wykładów Pana Profesora, ma Pan niesamowity dar do opowiadania o swojej pracy. Dziękuję
Bardzo dziękuję za ten wykład, pozdrawiam serdecznie
Serdeczne dzięki za Gościa programu.👍 👍 👍 Prosimy o częstsze zaproszenia Pana Prof.‼️‼️‼️
Wyborny wykład😁👍👍👍
Mogę słuchać tego człowieka godzinami ❤️
Profesor świetnie tłumaczy różnicę między prawdą historyczną a literaturą historyczną i jej znaczeniem.
Jeśli jest prof. Niesiołowski-Spano, to na 100% będzie oglądane 👍
A jak inny Niesiołowski?
@@dominikkurek1155 to też, ale z bólem zębów.
Niestety wyświetlanych informacji i mapek nie widać, przypuszczalnie oświetlenie jest do niczego.
To fantastyczne, że toczy się tak rozbudowana dyskusja pod filmem, czyli myślimy bracia i siostry, myślimy, zaczęliśmy, tego poprzednim pokoleniom brakowało
W jakim sensie?
Ciesze sie ze moge wysluchac wspanialego wykladu
Temat ten jest dla mnie priorytetowy .ogolnie przecietny smiertelnik ma spore trudnosci ze zrozumieniem historii Izraela jako narodu wybranego. Dziekuje.
Piękny wykład!
Dziękuję za wspaniały wykład
Historia starożytna jest najfajniejsza 👍👍👍👍
też dziękuję, jednak warto by zadbać aby do internetu przygotować możliwość zobaczenia tego co jest wyświetlane na tablicy.
Udało mi się ostatnio zdobyć książkę pana profesora!
Chciałabym, żeby Profesor Niesiołowski w tematach, które porusza miał porównywalną lub większą popularność głoszenia wiedzy historycznej, niż profesor Marcin Majewski w głoszeniu wersji teologicznej.
Musiałby rowadzic własny kanał. A Majewski też często wskazuje na nieprawdę zawarta w biblii
Różnica między panami jest taka, że prof Spano to naukowiec, historyk, ktoremu wiara w zadne bostwa nie zaciemnia obrazu i faktow, a prof Majewski to wierzący biblista 😂
mówią o tych samych czasach ale poglądy mają różne więc z nich dwoch to Majewski nie jest rzetelnym historykiem.
Przecież Profesor Majewski nie neguje odkryć historycznych ani nie promuje tezy o nieomylności Biblii w kwestiach historycznych.
@@miragatka6263Jest rzetelny, oddziela prawdę historyczną od religijnej
Po co?
Dla zainteresowanych, kanał MythVision właśnie opublikował wywiad omawiający badania historyka dr. Gad Barnea który dowodzi, że Mojżesz to postać wymyślona w IV w. p.n.e.
nie sądzę, natomiast to on właśnie postawił sobie zadanie wprowadzenia tej grupy ludzi w religię przez siebie tworzoną.pewnikiem jest tu istnienie jedynego Boga jako Stwórcy, reszta zaś jest zaczerpnięta od Egipcjan i zmodyfikowana na użytek stworzenia potęgi Żydów..( to tak w skrócie)
@ewagorecka7224 Na jakiej podstawie Pani "nie sądzi"?
Dlaczego nie-Egipcjanie mieliby sobie wymyślić proroka o egipskim imieniu?
@@januszlepionkoA jakie imię mieli sobie wymyśleć, słowiańskie!?
W wczesnych egipskich źródłach jest opisany Mojżesz, to imię pojawia się bodajże 5 razy w różnych źródłach, tylko że żaden z nich nie ma charakterystyk biblijnrgo Mojżesza. Jest na przyklad jeden Egipcjanin Mojżesz który ma misję stworzenia egipskiego osadnictwa na terenach Palestyny i zakłada tam osadę.
To nie jest tak, że Kannanici, w tym protoplaści Hebrajczyków którzy Stalin się z czasen Yahwistami nie mieli kontaktów z Egiptem, czy ich grupy nie mieszkały w Egipcie.
Mobilność w epoce brązu była spora, a Egipt był państem tak atrakcyjnym jak dzisiaj jest dla imigrantów atrakcyjna Unia Europejska. Tylko, że nie było tam dużej populacji Kananejczyków, tym bardziej w niewoli, a jeszcze tym bardziej która z Egiptu uciekła, a co dopiero podbiła Palestynę wybijając tantejszą ludność.
Przeniesieni do Babilonu Hebrajczycy przecież mieli świadomość istnienia Egiptu będącego jednym z centrum cywilizacji tego okresu.
@@JarekKrawczyk « pojawia się bodajże 5 razy w różnych źródłach, tylko że żaden z nich nie ma charakterystyk biblijnrgo Mojżesza. Jest na przyklad jeden Egipcjanin Mojżesz który ma misję stworzenia egipskiego osadnictwa na terenach Palestyny i zakłada tam osadę.» - Proszę więc o namiary na te źródła. Zwłaszcza to mówiące o Mojżeszu, który dostał misję stworzenia egipskiego osadnictwa na terenach Palestyny.
Bardzo dziękuję za wykład. Szkoda że pan Łukasz nie ma swojego kanału na RUclips, jak doktor Majewski. Takie wykłady to uczta dla uszu i rozumu. Prawie po 20 latach bycia religijnym dałem sobie spokój z jakimikolwiek bogami. Pozdrowienia
Po 20 licząc od kilkulatka?
@ dokładnie 18 lat od 35 roku życia
Trzeba poczekać 4 lata. Jak Niesiołowskiemu skończą się kadencje na Wydziale Historii UW to może wtedy zajmie się internetami. Przynajmniej taką mam nadzieję.
Dziekuje za te historyczna uczte.
Dawniej nazwisko Niesiołowski mnie odpychało, a od kilku lat przyciąga
+sadze ze nazwisko kaczynski cie przyciaga
@George-kr1de nie zgadłeś
@dominikkurek1155 mam tak samo
Oprócz Stefana (kiedyś nie cierpiałem, potem u znałem, że cóż... specyficzny człowiek), jest jeszcze Maciej, który powinien przyciągać ;)
Tamten też był profesorem, tylko od owadów.
Szkoda że prezentacji nie wklejono inaczej. Nic nie widać. Bez sensu.
Jestem ciekawy trzech kwesti: 1 Jakimi językami włada biegle Pan Profesor? 2.Według Profesora, czego dowodzi "brak dowodu"? 3 Czy według Profesora pojęcia: nieznane, nieprawdopodobne, nielogiczne są synonimami pojęcia niemożliwe?
Czy tylko mi się wydaje czy ten wykład już kiedyś widziałem na yt? Mam na myśli to że to chyba nie jest jakieś nowe wystąpienie tylko reupload starszego wykładu, mimo to polecam każdemu świetne źródło wiedzy dla zainteresowanych
Możliwe, że widziałeś podobny wykład wygłoszony gdzie indziej. Ale zawsze warto sobie utrwalić.
jak to u popularyzatorów...ale żeby się przebić z tym do szerszej rzeszy trzeba tysięcy takich wykładów w tysiącach miejsc. Jutub nie wystarczy
Obserwuję z fascynacją swoistą rywalizację o słuchaczy Majewskiego i Spano, obydwaj są świetnymi popularyzatorami wiedzy o narodzinach judaizmu i chrześcijaństwa, prof. Majewskiego jak mi się wydaje zgubi ostatecznie wiara w to co sobie dopowiada do tego czego nie da się udowodnić, ta emocja religijna nie da się pogodzić z nauką, ta emocja wypala, i pozostawia pustkę, jest coś pięknego w człowieku myślącym
Mieszasz dwie rzeczywistości - niepotrzebnie. One zupełnie ze sobą nie konkurują 😊 peace
@ukaszpika4586, też to zauważyłem. Ale u Majewskiego, to raczej lęk przed utratą pracy, więc musi trochę poświrować od rzeczy czasami, by go Kościół nie pozbawił dochodów.
@@demaskatorr🤦
Majewski wychodzi z teologii, Sapno z historii. Majewski nie wyrzeka się katolicyzmu, Spano... nie wiem, ale się domyślam.
Obaj są dobrymi popularyzatorami; obaj są też kompetentni i obaj stoją na gruncie nauki. Możesz na to patrzyć, jako na ładną okazję by widzieć na raz dwa skrzydła sporu naukowego (obie w wersji kulturalnej i kompetentnej).
Nie wiem skąd u wielu tu ucztujących bierze się wyobrażenie o konkurencji m-dzy wielkimi profesorami Majewskim i Niesiołowskim-Spanò. Obaj stoją twardo na gruncie nauki natomiast mówią o nieco różnych rzeczach.
Jak zwykle w formie
Ciekawy wykład. Czy Pan profesor nie sądzi, że judaizm czerpał z Zaratusztry, tak jak to jest opisane tutaj: ruclips.net/video/kx-Su7m1HTA/видео.html Są 2 wersje tej historii (druga, którą wolę jest napisana archaicznym językiem: ruclips.net/video/eGLZzDa_SOk/видео.html ). Szczególnie frapuje mnie Epilog tych historii, który jest w opisie pod nimi. Sprawdziłem źródła historyczne i faktycznie Zaratusztra mógł żyć grubo przed powstaniem judaizmu. Czy można prosić o odniesienie się do tej kwestii zarówno Pana profesora, jak i słuchaczy? Pozdrawiam serdecznie.
To jest oczywiste, że Judaizm czerpał z Zaraszutrianizmu.
Ów ostatni był a) starszy (co najmniej XII wiek p.n.e.), b) był pierwszą i jedyną w owym czasie religią monoteistyczną.
@@oskarkasanji2164 A chrześcijaństwo czerpało z Judaizmu… I koło się zamyka
@@oskarkasanji2164dwie uwagi.
1. Echnaton, wiek xiv. Wiem, że monoteizm nie zakorzenił się.
2. Nie wiemy, jak wyglądał wówczas zaratustrianizm.
Gdyby poddać go silnej krytyce historycznej, jak tutaj judaizm, to różne poli kwiatki mogłyby powychodzić.
Inna rzecz, że Abraham (xviii wiek) jest w tym wyeodzie odrzucony.
wow, wincej, wincej wiedzy dla ludu pracującego co nie ma czasu na dochodzenie sensu
Dziękuję panie Łukaszu
Wybitny znawca tematu.
dziękuję
To naprawdę interesujące, że ludzie uważają, że to akurat oni urodzili się jako wyznawcy jedynej prawdziwej religii.
Nie przyjmując do wiadomości, że każda religia została wymyślona przez człowieka jako próba wytłumaczenia niezrozumiałych praw natury oraz narzędzie do przejęcia kontroli nad innymi ludźmi.
Bardzo dobra uwaga. Pozdrowienia
Każdy z nich ma jedynie prawdziwą
Niektórzy śmieją się z turbosłowianizmu, no dobra, ja też, ale jak mamy się śmiać z TURBO, to zacznijmy od Izraelitów.
Każdy nacjonalizm jest śmieszny jesli się dobrze zastanowić.
@@user333u3 Jeszcze trzeba wiedzieć czym jest nacjonalizm, gdzie i dlaczego powstal i odrozniać go od np szowinizmu. Ile narodow, tyle nacjonalizmow, ale wątpię aby ktorys był śmieszny.
@@Bokar-mv6jg No ten żydowski mało śmieszny, kiedy jest na poziomie nazizmu, innych ludzi mają za zwierzęta.
@@miczuu92 I to jest śmieszne? Judaizm jako ideologia to czysty rasizm, zgadza się, ale to malo smieszne.
@@Astrotauri wice wersja. Racjonalizm odmawia wierze prawa do prawdy, przejmując nad nią monopol.
// Widzę, że odpowiadam Panu w kolejnym wątku. Pozdrawiam
Szczerze współczuję każdej osobie będącej ofiarą pedofila - w sposób szczególny , gdy katem jest osoba duchowna.
Jestem z Wami❤
W chrześcijaństwie to przykazanie, o którym mówi prowadzący dalej funkcjonuje tak samo w judaizmie. Prowadzący myli kontekst i mówi o katolickim podejściu do dziesięciu przykazań. Zresztą nawet w bibliach katolickich ono nie zostało usunięte, tylko ze względów teologiczno-biznesowej uczą wiernych skróconej wersji.
Jakiż biznes za tym przemawia?
@ handel dewocjonaliami i biznes pielgrzymkowy.
"skrócona wersja " to eufemizm. Przy czym to moje określenie "eufemizm" to też eufemizm. Usunięcie przykazania, to nie jest skrócenie. Ile by katolicy nie bełkotali na usprawiedliwienie swojego zamiłowania do obrazków, figurek i wszelkich innych dewocjonaliów.
@@AstrotaurMnie niezmiernie dziwią glosy ludzi nie rozumiejących podstawowej kwestii - katolicyzm to nie judaizm, lecz religia nie tylko odrębna, ale antagonistyczna wobec judaizmu. Odrzucająca jego prymitywizm, mająca wlasne załozenia i zgodnie z nimi wlasną interpretację Pisma. Dzięki temu mamy wspaniałe sztuki jak malarstwo czy rzeźbę, ktore zapelniają galerie, muzea, miejsca publiczne i nasze domy. Czy ktos z was wyobraza sobie, czego by nie bylo, gdyby zastosować literalnie zapis tego przykazania? Na szczęscie tak się nie stało i europejska cywilizacja mogła swobodnie się rozwijać, osiągając poziom ktory dziś jest wyznacznikiem dorobku calej ludzkości.
@@Bokar-mv6jg A mnie wcale nie dziwi, że ludzie z mózgami spranymi przez wielowiekową propagandę kościelną opowiadają odklejone od realu banialuki.
*antagonistyczna wobec judaizmu*
Aaaa! to na złość judaizmowi katolicy wywalili z dekalogu to przykazanie!
*Odrzucająca jego prymitywizm*
Jasne! Kiczowaty blichtr, infantylna mitologia to coś o niebo lepszego
*Dzięki temu mamy wspaniałe sztuki jak malarstwo*
Pewnie tysiąc razy do ciebie trzeba mówić, bez nadziei, że chociaż raz dotrze, ale mimo to dam ci szansę: jeśli zobaczysz przy sztalugach człowieka z pędzlem, to nie masz żadnych podstaw by powiedzieć o nim - katolik. Katolik to ktoś kto uznaje za prawdę brednie o bogu, który bez mamusi sfajdać się nie umie. Katolik to ktoś kto lubi się pożywiać zaklętym w wafelek facetem , kompletnym facetem z zębami, brodą i z kałem w kiszce stolcowej.
A Michał Anioł byłby wspaniałym artystą także gdyby niezasłużenie bogaty burżuj na stolcu Piotrowym nie zlecił mu malunków.
*czego by nie bylo, gdyby zastosować literalnie zapis tego przykazania*
No, np:. w tym punkcie hipokryzji by nie było
*europejska cywilizacja mogła swobodnie się rozwijać*
Dopiero gdy po wiekach ciemnoty narzuconej przez religię dokonała ponownej lektury greckich akademików. Religia to hamulec wszelkiej rozumnej myśli, hamulec rozwoju, mimo tępego zadowolenia z siebie hamulcowych.
Nie podniecałbym się tak archeologią.
W Polsce jest ważny zabytek niemieckiej fabryki mordowania ludzi - Auswitz znany dziś jako Oświęcim, mylony obecnie przez znanych ludzi jako " polski " obóz.
Dodając gorliwe zapędy Niemców i Austriaków o amnezji na tamte wydarzenia, za jakiś czas (oby nigdy) obozy na obecnej ziemii polskiej będą polskie. Jeśli za 2000 lat jakiś archeolog " dobrze " przypisze miejsca do narodowości to mamy jak w banku zbrodnicze polskie obozy mordowania ludności europejskiej . Empiryczność czasami działa w okrutny sposób. Często wygodnictwo i chęć zaskoczenia powala niewinnych.
Czyżby prof. Nie zgodził się na wrzucenie choćby jpegow z prezentacji? Bo nawet ujęcia na ekran są przeeksponowane.
Czy też widzicie fizyczne podobieństwo prof. Łukasza do doktora House'a?
Jako chrześcijanka z przyjemnoscią słucham informacji historycznych. Zarzuca się polskiemu katolicyzmowi,że jest zacofany i zabobonny oraz,że odbiega od chrzescijaństwa.
A jesteś katoliczką?
Powiedzieć 'chrześcijanin' to jak nic nie powiedzieć.
Jest ok. 41 tyś denominacji tego wyznania. A to tylko te zarejestrowane.
Którego chrześcijaństwa z dziesiątków tysięcy sekt, denominacji?
@@michalmi944 kilkaset, może tysiąc, albo dwa jeśli mówimy o zorganizowanych grupach. Prawie trzy miliardy gdy bierzemy pod uwagę konkretne wierzenia, a te raczej są różne w każdej chrześcijańskiej łepetynie.
Przedziwne dywagacje w komentarzach. Wiara jest fenomenem indywidualnym. Religia jest faktem społecznym. Można wierzyć w boga ale i w płonącą planetę czy czujące ból drzewa. Człowiek ma z trudnych do ustalenia powodów potrzebę wiary. Ta potrzeba może być „zagospodarowana” przez religie (różne). Religia jest świadoma, rozumowa, można do niej przymierzać coś z naszego zasobu narzędzi - naukę. Nauka nie jest właściwa dla rozstrzygania, czy bóg istnieje czy nie. Zatem nauka może odnosić się do religii ale nie tłumaczy wiary.
Tak tylko na marginesie Piastowie nie wiedzieli, ze są Piastami. Próżno szukać tej nazwy przed XVII, czy XVI wiekiem.
Profesor ks. Teolog Majewski, stwierdza że ostatnie tłumaczenia pism Egipskich czy to prawniczych czy z księgi Mądrości wykazały że w większości zostały zapożyczone zapożyczone przez żydów II powielone w bibli
1) Wydaje mi się, że Majewski jest świeckim teologiem ;)
2) Nie wiem, gdzie takie datowanie u Majewskiego. Nie wykluczam, ale wydawał mi się bardziej konserwatywny, czyli datował raczej na VI wiek ;)
Sa pewne podobienstwa. Ale zachecam do samodzielnego porownania obu tekstow. Roznic jest o wiele wiecej. Bylem bardzo roczarowany prof.Majewskim bo przedstawil to tak ze sa to bardzo podobne teksty.
Prościej jest wyjaśnić, jak powstało chrześcijaństwo albo zbrodniczy islam.
Kolejny zajmujący wyklada Pana Profesora. Głębia akademickiej perspektywy opowiedzianej w przystępnej, żywej i pasjonującej narracji. Najsłabszym elementem chyba prowadzący, wyraznie nie dorasta. Ale też nie ma się co dziwić, poprzeczka wysoko.
Kiedy profesor będzie w Gdańsku?
No właśnie, kiedy?
@@51vbxqedBędzie jak tylko wróci z Kalisza.
Czy był wprowadzany czy nie, nie ma znaczenia w porównaniu z faktem, że teraz, jest nie dość że wprowadzany w życie, to jest wprowadzany literalnie - jota w jotę jak zapisano w księdze powtórzonego prawa - co międzynarodowy trybunał sprawiedliwości nazwał zbrodnią przeciwko ludzkości.
A owszem, tym razem np. ja jestem nowa 😊 Pozdrawiam.
prof ,Niesiołowski -Spano jest historykiem ,a prof, Majewski jest biblistą
57'Ale prelegent nie przedstawia faktów tylko swoje insynuacje - które TEŻ są wiarą
Ale facet ,co za wiedza.
Dzięki
Jak można wierzyć w biblijnego Boga Żydów czy chrześcijan, kiedy jest jasne jak słońce, że biblijny Mojżesz nie istniał (Abraham też) stanowi wielką zagadkę przełomu XX i XXI wieku.
zagadke? ciekawe dla kogo, w 99% przypadków ktoś wierzy w jakiegoś boga i wypełnia dane rytuały dlatego, że jego rodzice wypełniali te rytuały, ot i twoja wielka zagadka rozwiązana
@marcinnoga2019 Z jednej strony tak, ale moi rodzice i dziadkowie, i spora część rodziny, i spora część bliskich przyjaciół wypełniała do śmierci czy nadal wypełnia te rutuały.
Może gdyby wprowadzić ten okres i temat to zajęć historii w szkolach, zrobiło by się lepiej.
W każdym razie zrobiłoby się ciekawiej na lekcjach z religii ;)
Myślę, że spoko. Ja mogę uznawać władzę prezydenta Krakowa, mimo że smok wawelski nigdy nie istniał ;)
OK, nieco przesadzam, ale to wszystko będzie zależało od rozumienia religii. Możesz wierzyć w JHWH, nie wierząc w historyczność opisów Jego objawienia. Przepraszam za grube porównanie -- możesz wierzyć w Matkę Boską nie uznając objawień w Medjugorie.
@@PKowalski2009 ale to jest esencja chyba tych naszych rozkmin: rozróżniać to co wiemy od tego w co wierzymy;
wierni w swojej masie w ogóle sobie tym nie zaprzątają głowy
A Mahomet, Budda, Luter istnieli?
Myślę, że zawodowy religioznawca bez zabarwienia wiary religijnej napisałby podręcznik do religioznawstwa w podobnym tonie, czyli: "Biblia" to w przeważająej części bajko-legendy w stylu "Wiedźmina" czy "Kajka i Kokosza", włącznie z historiami o Jezusie. Zatem "pa pa" Kościele ze swoimi praktykami i wiarą ;)
PS Tylko gdzieś tam po cichu przeplata się słówko "prawdopodobnie", "według mnie" ;) Czy w podęczniku też by Pan prelegent tych słówek użył? ;)
31' Jaka figura? Nie było żadnej figury/obrazu.
Ale na pytanie o Zeusa jest odpowiedź w Księdze Machabejskiej.
Co do chrześcijaństwa to najbliższy korzeniami jest mu kościół egipski. A judaizm doszedł potem w doczepce że swoim starym i nowym testamentem. Że względów - tak sądzę - politycznych. To samo przecież zadziało się u nas. Chrześcijaństwo wprowadzono wypierają eodzimą wiarę właśnie z tego powodu. Zostało narzucone siłą.
Dokładnie
Skąd to wziąłeś? Chrześcijaństwo to adaptacja Judaizmu Świątynnego dla gojów przez Pawła(Szawła, Saula). Judaizm Rabiniczny to adaptacja tego samego judaizmu przez wygnanych z Palestyny .ydów
Wszystkim zdrowia i pomyślności w Pokojowej rzeczywistości 🏡 przy okazji Marcin Majewski (religie biblia..)/Wojciech Sady: starożytni 🤚
Czy Żydzi na pewno z Babilonu wrócili do ziemi obiecanej czy właśnie tam gdzie byli potrzebni armii Mezopotamii?
👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌👌
Źródła - niestety nie weryfikowane - piszą, że pierwotnie Jahwe to nikt inny jak wódz/wojownik jednego z dawnych plemion pustynnych. Panował wtedy zwyczaj utożsamia nią bohaterów z bogami/zesłańcami bogów itd. Stąd ten dawny bohater uzyskał miano Boga i zaistniał. Nic nadzwyczajnego.
Nie spotkałem w poważnych źródłach. Jakiś JHW(H) pojawia się u plemion gdzieś na Synaju (tam gdzieś zauważają istnienie takiego kultu Egipcjanie). Skąd się bierze w Palestynie -- nie wiadomo. Podejrzewa się kontakty handlowe. (Ja bym optował za Mojżeszem, ale jak relacjonuję co mówią, no to relacjonuję.) O dawniejszych źródłach JHWH nigdy nie słyszałem.
@PKowalski2009 trudno o materiały źródłowe. Popalone biblioteki. Do biblioteki watykańskiej mają dostęp tylko uprzywilejowany, tak jak i wewnętrzne biblioteki kościelne, nie są dostępne dla świeckich. Wszystko tajne przez poufne.
@@Ludka-ru1bxCzyli tymi Pańskimi źródłami są informacje wyciagnięte tak na prawdę z "czterech liter".
@JarekKrawczyk nie. Nie weryfikowane czyli nie poparte fizycznymi dowodami jak np mityczna Troja. Póki Scheliman jej nie odkrył, była miastem z mitów.
Tak samo jest i w tym temacie.
@@JarekKrawczyk nie ma żadnego fizycznego dowodu na powstanie kultu Jahwe. Są to tylko badania sięgając wstecz, dotyczące zasięgu, języka itd. I to daje pewne informacje. Jeśli uważa pan że nie mam racji proszę mi podać twardy dowód na istnienie Jahwe-Boga. Ew zaprzeczenie mojej wiedzy. W kontrze, a nie stwierdzenie że z nosa snuję teorie.
1:24 - "Pan to tak tutaj szczegółowo przedstawił - i ja się z tym zgadzam". O łaskawco! Bo mógłby się z prof. Niesiołowskim nie zgodzić.
I naucz się człowieku mówić wolniej, bo cię nie można zrozumieć.
A to nie można być nieprzekonanym? Jakiś totalitaryzm?
Dlaczego Theorie utworzone ze zlepkow i z pustego mialyby byc wiarygodne …sa to tylko czyjes domysly, a wiec nie fakty .
Poza tym pierwsi chrzescijanie szerzyli chrzescijanstwo nie przemoca i sila , ktorej nie posiadali,lecz moca slowa i wiary.
Takie pytanie: Czy historyk taki jak pan prof. Łukasz Niesiołowski może wierzyć w Boga???
W Polsce ciągle pokutuje pogląd, że archeolodzy tamtego rejonu mają w jednym ręku łopatkę, a w drugim biblię. Na świecie to padło już z pół wieku temu, ale w nadwiślańskim grajdołku teologia ciągle góruje nad historią powszechną. I to nie tylko wśród pospólstwa, nie tylko wśród teistów....
Kiedyś Terlikowski w jakiejś rozmowie z Hartmanem powiedział w kwestii historyczności tematów biblijnych: "nie ma sporu co do pustego grobu". A Hartman łyknął to jak pelikan.
No nawet Piłat nakazał mówić, że wykradziono ciało i plotka ta trwa do dziś.
Tak napisał autor ewangelii, który stawiał czoła zarzutom nie, że Jezus leży nadal w grobie ale, że grób jest pusty, bo został wyniesiony a nie zmartwychwstał.
@@elvissystemski5767 bo każdy baje jak mu się zdaje....
@@elvissystemski5767Według historycznych źródeł ciała skazanych na ukrzyżowan nie byly przez Rzymian "wydawane". Celem tej poniżajacej kary było znieważenie godności skazańca i traktowanie go jak śmiecia, co osiągano poprzez pozostswiemie ciała na krzyżu do ciała tego rozkładu i pozbawiwnia godnego pochówku. Ten brak pochówku był właśnie tym głównym poniżajacym godność elementem, gorszym niż sama śmierć.
Tak wiec Piłat. Tylko że Jezus został skazany przez Rzymian za podważanie autorytetu Rzymu i buntownictwo.
Rzymianie nie "bali się" podbitych ludów. Historyczne źródła: Flawiusz, filozof Filon z Aleksandrii, jak też anonimowego autora Ewangelia według Łukasza, wspominają o przykładach napięć i przemocy między ludnością żydowską a administracją Piłata. Wiele z tych incydentów pokzuje, że Piłat nie miał najmniejszych problemy z postępowaniami które obrażało wrażliwość religijną Żydów i brutalnym tłumieniem protestów.
Według historycznych źródeł ciała skazanych na ukrzyżowan nie byly przez Rzymian "wydawane". Celem tej poniżajacej kary było znieważenie godności skazańca i traktowanie go jak śmiecia, co właśnie osiągano poprzez pozostswiemie ciała na krzyżu do ciała tego rozkładu i pozbawiwnia godnego pochówku. Ten brak pochówku był właśnie tym głównym poniżajacym godność elementem, gorszym niż sama śmierć.
Istnieje jeden opisany przypadek wydania zwłok ukrzyżowanych, tylko że to był wyjątek z okazji uroczystości urodzin rzymskiego cesarza, jako znak jego wyjątkowej łaski.
W drugim przypadku opisanym przez Flawiusza z krzyża zdjęto żywych, dawnych jego kolegów, skazańców, na jego osobistą prośbę, jako przyjaciela cesarza.
Tak więc historycznie pozostałe po Jezusie szczątki po śmierci zostały najbardziej prawdopodobnie wrzucone do jakiegoś zbiorowego rowu/grobu.
jedno wielkie oszustwo
E, nie przesadzaj, Izraelici nie zawsze kłamali..
do pana profesora a nie można uznać że to wszystko z tą biblią to tylko mitologia żydowska
lubisz proste etykietki?
mitologia? tak! opowieści o bogach, duchach, demonach to mitologie. Bez znaczenia czy to opowieści prawdziwe czy nie.
A żydowska? Też. Choć nie autorska, bo wiele kalkuje z innych mitologii. I dzisiaj funkcjonuje wiele wersji, nie tylko żydowska.
Wystarczy pomyśleć.
@Astrotaur ale mitologia
@@Maciex295 oczywiście tak! I w sumie żydowska. W omawianym zakresie, czasie, treści...
Jej źródła, wpływy innych mitologii na jej tworzenie, a także piętno jakie sama odcisnęła na sąsiednich i późniejszych mitologiach to inna rzecz.
prof. Tadeusz Zieliński - Judaizm i pisma doktorów zakonu jest nienawiści źródłem i ofiarą.
Panie Profesorze, proponowałbym zamiast rzymskiego określenia ziemi Izraela ('Erec Israel') - "Palestyna" - od Filistynów, trochę jak "plastelina", prawda(?), - używać neutralnego, acz biblijnego określenia "Kanaan". Pozdrawiam, skromny 😂Doktorant. P.S. Król Judei - Herod Wielki - był niezlym architektem.
Czy to możliwe,żeby nie było Dawida?
ciekawa interpretacja - uśmiałem się momentami. Ciekawe czy pan prof. przedstawił swoje interpretacje w Knesecie? To mniej więcej tak jakby jakiś np Irakijczyk negował historię budowy Wawelu
W Knesecie akuratnie o tym wiedzą, chociaż nie wszyscy przyjmują te fakty do świadomści. I w Knesecie, i w Polsce. W Knesecie wyjaśniał im to to prof. Israel Finkelstein, izraelski archeolog, emerytowany profesor Uniwersytetu w Tel Awiwie i kierownik Wydziału Archeologii i Kultur Morskich na Uniwersytecie w Hajfie, na którego potrzeby Kneset spędził kupę forsy, ale który żadnych potwierdzeń historyczności hebrajskiej Biblii nie znalazł do czasów po panowaniu rzekomego biblijnego króla Dawida.
Ja tu pozwolę sobie podjąć się próby odpowiedzi na pytanie w kwestii tego, ze imienia boga się nie wymawia w judaizmie, a odpowiedzi tej postaram się poszukać w ramach tak zwanej kabały. Otóż w takiej nie do końca mainstreamowej wersji judaizmu, a bardziej w takiej ludowej, odwołującej się do rytuałów, które nazwalibyśmy dziś zwyczajnie magią (zresztą wtedy też i w Biblii znajdziemy wiele miejsc, w których działalność magiczna jest potępiana).
Otóz sytuacja miałaby wyglądać tak, że w taj całej zabawie chodzi o to, aby panowac nad demonami i złymi duchami, czy też kontrolować ulepione z gliny ożywione golemy. I aby to robić trzeba znac imię istoty, nad którą chcemy miec władzę. A z racji na to, że nikt nie może przecież kontrolować Jahwe - dlatego nie tylko nie wolno tego imienia wymawiać, by nawet nie próbować takiej sztuki, ale wręcz nie należy próbować odkryć jakie to prawdziwe imię jest. I legenda głosi, że co prawda tetragram odpowiada prawdziwemu imieniu boga Izraela, ale nikt nie wie, jak je poprawnie wymówić. Ale na przykłąd Lucyufer próbował i (między innymi) dlatego skończył jak skończył.
Kabala była dużo później od praktyki nie wymawiania imienia JHWH, więc tę hipotezę należy odrzucić
@@ZdzichaJedziesz jako całośc została ona spisana później, ALE tak samo, jak iblia zawiera jakieś późne powidoki dawnych tradycji, tak i Kabała. To grząski grunt, by tu jednoznacznie mówić co było pierwsze i co na co miało wpływ.
A istnieje tez opcja, ze praktyka nie wymawiania imienia była starsza od obu pism i miała ona wpływ i na Biblię i na kabałę.
Judaizm urodził się w 270 r pne. W Aleksandrii . Dr.Ammon Hilman .
Jeszcze nie napisałeś kto to jest i jakie ma dokonania. W skrócie pokątny wykładowca w czymś w rodzaju amerykańskiego KULu, z którego został zresztą wywalony. A głównymi dokonaniami są prace o narkotykach, seksie i hermafrodytach w starożytności. Autorytet jak uj, żeby się trzymać jego konwencji :)
przed 270 r. p.n.e. rozumiem byl new age,a nie judaizm?
Nie jest problem judaizm ale obecna jego dominująca forma oparta o talmud i wynalazki typu rasistowski gojizm, etc, które mają jeden cel-zapobiec asymilacji.
@@marcinnoga2019 Zwykle mówi się, że judaizm się pojawił hm... koło I wieku n.e. Ale tu chodzi o "dzisiejszą" religię. Koło przełomu er to się jeszcze zmienia. Mówi się o mozaizmie czasami, o religii Żydów (no, co do słowa to judaizm by pasował), czy wcześniej -- jahwizmie. Tam, mniej więcej do tego czasu, mamy przemiany -- religia ewoluuje.
Czy nie słuszniej jest mówić "Biblia mówi" zamiast "autor Biblii mówi"?
Poprawnie jest mówić , że autor księgi albo perykopy szczególnie ten o ksywce jahwista to kłamca.
Zgadzam się ze StafanProfeta. Dodał bym autor ksiegi - lub autorzy ksiegi, lub redaktor ksiegi, lub liczni redaktorz księgi którzy to czy tamto dodali albo odjęli, albo zmienili - mówi.
Jak duza jest presja idoologii rzymskiej , gdzie naukowiec , nie wykrztusi prawidłowego nazewnictwa ,,ziemia Izraela '' ale mówi zgodnie z idoologią rzymska ,, Juda wraca do ziemi Palestyny '' i gdzie on to wyczytał ?
Witam! Duzo "wydaje mi sie" i podobnych zwrotow jak na naukowca.
To tylko twoje wrażenie. Mamy bardzo mało kropek z tamtego czasu żeby powiedzieć cokolwiek z pewnością.
Uczta dla uszu. Gdyby przeciętny chrześcijanin (jakiegokolwiek wyznania) zadał sobie trud wysłuchania takiego wykładu albo przeczytał dobrą książkę na ten temat - nabrałby niebezpiecznych wątpliwości co do astronomicznych bzdur, którymi go dotąd karmiono.
Powód jest prosty bajkopisarze nie wiedzieli nic o Ugarit a w Babilonie nie mieli możliwości zbadać bibliotek to zmyślili bajeczkę , że Abraham urodził się w Ur Chaldejskim około 1800 lat p.n.e. A wiadomo , że te tereny należały do Isin-Larsa. Chaldejczycy pojawili się tam w latach 626-539 p.n.e.
Chrześcijanin Majewski prowadzi kanał o biblii. A w co on wierzy skoro wie, biblia jest bzdurą? Bógjedenwie!
Weź pod uwagę jak mocno sie trzyma religijna/teologiczna biblistyka - pomieszanie z poplątaniem
Może być 😅
39:00 Miiędzy wierszami można pójść dalej w szurski klimaty, ze to Babilonczycy nakazali Żydom utworzenie religii judaistycznej ;-)
Kogo to obchodzi. Bo mnie np. bardzo obchodzi. Tyle, że moim wzorem prawdziwego , Wielkiego Uczonego jest jeden z najwybitniejszych na świecie znawców języków starożytnych i tłumaczy rzydowskiego starego testamentu - Profesor Mauro Biglino. Polecam jego kanał, to się wam jedno oko otworzy. A jakbyście chcieli, aby się wam otworzyło drugie oko, to polecam wybitne opracowanie w postaci książki pt.: "Dwa Babilony" autor - Aleksander Hislop.
Czyli konkluzja jest taka że człowiek wymyślił sobie boga
Tysiące różnych bogów.
To nie był wykład z filozofii Boga ale każdy ma prawo wyciągać wnioski filozoficzne już dla siebie
Z tego co widzę usuwacie moje posty !
dziwne by to było...
Bzdura. Robi to algorytm YT jak mu podpadniesz 😁
głupie oskarżenie! Jutub pod względem publikacji wypowiedzi to szambo. A posty, które zniknęły często widać przy sortowaniu "od najnowszych"
Eh, fantasci
21:40. Gdyby archeolodzy zbadali dzisiejsze mueszkania w Polsce, znależliby wiele wizerunków św.Marii, Matki Bożej. Niesiołowski-Spano wyciagnąłby wniosek, że katolicyzm jest politeistyczny.
Nie ośmieszaj się.
@@zbigniewpolicht593
A dlaczego nie? Przecież ośmiesza nie tylko siebie, ale też innych tego typu mądrali; im częściej to czyni, tym lepiej.
@@zbigniewpolicht593Widze ze lubisz uzywac bardzo " mocnych" argumentow.
Bo w praktyce jest - Maryja to niemal bogini, a święci pomniejsze bóstwa.
A nie jest?
"Nie byłoby chrześcijaństwa bez traumy niewoli babilońskiej"- jak slysze takie stwierdzenia i to tak ogólnie i autorytatywnie formułowane to ręce opadają, a włosy stają dęba na głowie. Widać w nich bowiem deficyt refleksji nad nauką historii, jej polem badawczym i poznawczym statusem twierdzeń. . Wystarczyłoby zaznaczyć, ze formułujący takie stwierdzenia wypowiada sie jako historyk , i tylko jako historyk, a nie fomułuje prawdy uniwersalnie wazne . Wystrarczyloby zatem tylko troche pokory wobec rzeczywistosći, ktora to pokora jest naukowcowi zawsze potrzebna. Polecam prace prof. Ewy Domanskiej i dawny bardzo ale świetny artykuł prof. S. Amsterdamskiego o scjantyzmie czyli tez o wierze, ale wierze w naukę . Przy czym "Wiara religijna" to określenie ma sens , zaś "wiara w naukę" to- mówiąc po młodziezowemu - cos nie halo.
Myślę, że Niesiołowski-Spano ma rację. Wiele elementów rodzącego się judaizmu, z którego wyrosło chrześcijaństwo, datuje się na niewolę babilońską. Wyobrażasz sobie Jezusa bez pism? Bez nauczania w synagodze? Bez idei powrotu Mesjasza?
Pan odwołuje się do emocji nie tworząc żadnej merytorycznej argumentacji. Oczywistym jest, że gdyby w łańcuch przyczynowo skutkowym usunieto ogniwo takie jak Babilońska niewola, to Jezus być może by się nawet nie urodził (efekt motyla), ale nawet gdyby, to nie miałby zielonego pojęcia o potopie, drzewie w raju czy aniołach, a tzw. Mateusz nie robiłby w swojej ewangelii z Jezusa drugiego, lepszego Mojżesza, więc nawet gdyby jakiś Ruch Odnowy Judaizmu Jezusa by powstał, miał by on zupełnie inny kształt.
@@JarekKrawczykw punkt!
Nowomowa wasza i Ewy jest supergit.
@@JarekKrawczyk I powstał, Chrześcijanie Jerozolimscy wyeliminowani przez Chrześcijan Pawłowych(Szawłowych, Saulowych)
Jeruzalem powinno być wdzięczne Judaszowi i Kaifaszowi za uratowanie przed zagładą 70 roku. Ament Ament
bez przesady. Siła militarna zwolenników Jezusa była żadna
Tak , tak ale kupcy w świątyni nie mieli odwagi się przeciwstawić człowiekowi który niszczył ich kantory , po osiołka też wysłał uczniów nie płacąc za niego :) i najważniejsze Kaifasz „ Zabiorą nam naszą Świątynię „ , w jaki sposób zagraża Świątyni Jezus , jeśli przestrzega i nakazuje przestrzeganie Prawa co do joty ? Dlatego wysłali po niego zastęp zbrojnych, chyba nie słyszeli nauki o nadstawianiu drugiego policzka . Montevideo
Nie rozumiem, o czym bredzisz? Zagłada Świątyni i tak nastąpiła mniej więcej w 70 roku, więc żaden Kajfasz czy Judasz niczego nie uratowali.
Fajne ale z jakiego powodu zamordowali Jezusa z Nazarethu? Czym przestraszył Kaifasa? Buenos Aires
@@marekadamski9211 1. Bibliści mają wątpliwości co do powodu śmierci Jezusa.
2. W jakim celu swe komentarze kończysz nazwami latynoskich stolic?
No właśnie a Judejczycy po 150 latach nadal trzymali się JHWH to już prof wyjasnia po swojemu, jakby tam był w Babilonie. Ze Ezechiel i elita judeczykow nagle z kosmosu zbudowali cala historie. Sorry ale to są wymysly własne. generalnie tendencyjny z tezami. Opowiadania prof jak biblia, żeby fajnie się składało. El pratycznie pominiety. Napięcia wzdęcia, skąd on to bierze bardziej twórczy niż Tolkien. Ktoś coś gdzieś...costam gdziestam...mama mia.
El to przecież główny Bóg panteonu bogów Levantu (w którym również znalazł się pomniejszd bóg Yahweh), czyli Kananejczyków, czyli Żydów, gdyż Żydzi to Kananejczycy którzy się oddzielili kulturowo, miedzy innymi mieszając Ella z Yahweh w jednego "Boga Yahweh".
@JarekKrawczyk no.l i właśnie.o.tym nie było mowy, a się prosiło, jeśli był już wykład o Judaizmie wczesneh genezie.
@lusza8464 Wie Pan, istnieje różnica pomiędzy Yahwismem, a judaizmem.
Yahwism istniał przed judaizmem. Ten wykład był o tym jak powstał judaizm przez amalgamackę Yahwizmu z mitologią sumeryjską, sumeryjskimi prawami i elementami Zoroastrianizmu.
Wyklad nie był o religii Sumerów, religii Zoroastrianistycznej czy Yahwiźmie.
Wygląda mi na to, że Pan na siłę szuka by się do czegoś przyczepić, zamiast podziękować za wykład za friko.
@JarekKrawczyk Pana wypowiedz to szukanie dziury w całym. Pan sobie poszufladkowal pojęcia, ale rzeczywistośc starożytna nie była akademicka. Pan profesor jak sam wskazal popularyzuje wiedzę dla idei nie dla pieniędzy. Większość faktycznie JHWH identyfikuje z judaizmem, ale to uproszcenie mocne uproszczenie. Dobranoc u mnie już 22.
@@lusza8464 Za friko oznacza nieodpłatnie. Jak się Panu nie podoba sposób w który prof. Niesiołowski popularyzuje historię starożytności i wiedzę o podstawach religii (czyli ludzkiej wyobraźni) która nawet dzisiaj kształtuje w taki czy inny sposób nasze życie, to Pan to może robić w według Pana lepszy sposób. Niech mi Pan da znać, to to skomentuję.
Fajny wykład. Nie zgadzam się z wyjaśniem przez pana profesora sprawy 10 przykazań. Moim zdaniem to kościół katolicki i prawosławny wykluczyły to przykazanie ( nie czyń sobie podobizny...) bo za bardzo kłuje oczy. Podobnie jest z sabatem, został zamieniony na przykazanie pamiętaj abyś dzień święty święcił.
Mojżesz pierwszy wykluczył to przykazanie wywyższając Węża Miedzianego na pustyni.
@@stefarprofeta5277przykazania powinny być tak sformułowanie żeby można było je przestrzegać. Po co ustalać przykazania które mają ulec zmianie. Podobno Bóg jest niezmienny, czy Jego prawo także ???
@@marekrodziewicz4695 Cosik mi sie widzi, ze panocku bredzicie.
@@stefarprofeta5277Ale czy to z Możeszem robiącym figurę węża nie było przez przypadek na specyficzne polecenie Boga Yahweh, by tak zrobił?
(pytanie jest retoryczne, jeśli Pan kiedyś czytał Tanakh).
@@JarekKrawczykTen wąż miedziany zalecony przez Jahwe to b. dziwna sprawa, podobnie jak jego tajemniczy atak na Mojżesza w nocy.
Kolejna bańka, tym razem zagrożona ateizmem. Pewnie, że teksty były przeredagowywane, ale WIERZYMY, że jednak opierały się na jakiejś tradycji.
Tylko, że tradycja nie opierała się na rzeczywistości. To tak jak tradycja KK odnośnie tego kto napisał pisma NT, gdzie tylko odnośnie 6 listów Pawła panuje zgoda wśrod biblistów kto je faktycznie napisał.
To sobie WIERZCIE. Niesiołowski jest historykiem, opiera się na wiedzy, a nie na wierze.
@@olarcheo Odnośnie autorstwa pism NT, jest to akuratnie zdanie poważnej wiekszości expertów biblistów, którzy są w poważnej wiekszości wierzącymi chrześcijanami.
@@JarekKrawczykbiblistyka to nie jest poważna nauka.
@@olarcheo Biblistyka jest poważniejsza od demonologii czy angeoligii.
Pan o dziedzinach biblistyki wydaje się mało wiedzieć, no ale mogę się mylić. W takim razie zapytam się:
Jakie nauki składają się na biblistykę i czym one się zajmują?
Profesora ciekawie sie slucha ale ma tendencje do przedstawiania swoich przepuszczen jako niepodwazalnych faktow. Np na temat wielkosci krolestwa Dawida ciagle toczy sie dyskusja wsrod archeologow i historykow. Jak mowi o innych badaczach to tylko o takich ktorzy maja taki sam albo bardzo podobny punkt widzenia jak on.
Zaznacza, jeśli coś jest jego przypuszczeniem. Zaś w kwestii biblijnego królestwa Dawida archeologia jest bezlitosna.
Królestwo Dawida? Archelogia nie pozostawia złudzeń. Lokalny watażka, Salomon to zupełny mit i bajka.
@@jacekja314 Pitagoras tez?
@@wesluk2608 Co Ty człowieku piszesz?
@@jacekja314 Czy Pitagoras to tez mit i bajka? Nie ma zadnych zrodel ze istnial. Poza tym skad wiesz ze jestem czlowiekiem?
Nie ma takiej litery
Tak, nie ma ewolucji, jest teoria ewolucji. 😅
Tak. Nie ma grawitacji. Jest teoria grawitacji ;)
@@kwantowyhumanista7988Pan Bartosz jak wizytuje ciocię, to wychodzi od niej przez balkonowe okno ... na trzecim piętrze.
Nawet religie ewoluują
@@kwantowyhumanista7988 Grawitacja była teorią co najwyżej w momencie jej formułowania przez Newtona. Dzisiaj jest zbadanym fizycznym zjawiskiem, czyli faktem, a nie żadną teorią.
Równie dobrze (idąc Twoim tokiem myślenia) można by mówić o teorii fal radiowych, o teorii prądu elektrycznego, teorii elektrolizy wody i tak dalej.
Główny wpis to wpis rosyjskiego trolla lub bota. W ogóle nie zadał sobie trudu by tego wysłuchać 😁
Określenie trauma przez historyka już jest nieuzasadnione, bo jaknon tę traume zbadal jest psychologiem i robil wywiady? To sa juz interpretacje i psy chologizmy. Moze uzasadnione, moze tak bylo, ale juz bledne z punktu widzen ia metodologii naukowej.
Rozumiem. Przegrana wojna w 1939 roku, wywiezienie na Sybir polskiej inteligencji z okupowanych terenów, nie było dla tych ludzi traumą.
O.K.
#sarkazm
@JarekKrawczyk tych ludzi mozna było zapytać zrobić badania. Niektórzy nadal żyją. Judejczykow nie. Zakładamy, ze tak było, ale.to nie jest naukowe. Tylko zgadywanka. Ten pan wypowiada się z punktu nauki, jak rozumiem #sarkazm
@lusza8464 Dedukcja to używana w nauce metoda rozumowania polegająca na wyprowadzaniu poprawnych logicznie wniosków z założeń uznanych za prawdziwe.
Pan uważa, że założenie, iż ludzie przeżywają traumę kiedu przegrywają wojnę, burzy im się świątynię Boga który miał ich chronić, pozbawia ich się posiadłości, wywozi się siłą w niewolę do innego kraju, że założenie takie nie jest prawdziwe!?
@JarekKrawczyk ja osobiście popieram dedukcję jako metodę badawcza, ale słowo trauma wskazuje na pojęcie psychologiczne..psychologia jak inne nauki szczegółowe posluguje się indukcja..
@lusza8464 Nikt Panu nie zabrania wierzyć, że Hebrajczycy którzy przegrali wojnę, których nadzieje, że ich bóg ich obroni okazały się płonne, których zniewolono i wygnano do innego kraju, nie przeżyli traumy.
W dzisiejszem świecie taka podstawa wcale nie jest szokująca.
Przerażona, porażona. Słucham Profesora Marcina Majewskiego, czytam Biblię i wiele innych o religii i co, nie było Świątyni, Salomona, Dawida. ? I Jezusa?
Proszę słuchać z zrozumieniem 😂
no niestety nie było
Salomona i jego Świątyni na pewno nie było.
@@dominikkurek1155 : Tak, tak. Od razu muzułmanie wybudowali swoją kopulastą obrzydliwość na Wzgórzu Świątynnym, zanim Adam i Ewa spłodzili potomka.
@Świątynia -- no była -- chyba to nawet pada w tym wywiadzie. Inna rzecz, że nie Salomona ;)
@Salomon -- tak, Salomon jest postacią dyskusyjną. Biblia ewidentnie fantazjuje na jego temat, a nie ma świadectw, nawet takich jak dla Dawida. Stąd prof. Niesiołowski-Spano uważa go za legendarnego (i nie jest tu odosobniony).
@Dawid -- dyskusyjny, ale przeważa teza, że istniał. Tyle, że nie był królem Izraela; bo królestwa Izraela ze stolicą w Jerozolimie wtedy nie było.
@Jezus -- istniał -- mało kto to podważa.
Do pracy się weźcie z gadania nic nie ma.
To dlaczego nie pracujesz tylko gitarę zawracasz?
Na te dyrdymały Polacy MUSZĄ wydawać ok. 25 MILIARDÓW. ROCZNIE!!!
Więc oczywiście jest o czym gadać.
Do roboty byśta się wzieli, za łopaty, bo rów się sam nie wykopie
Akurat Niesiołowski pracuje bez zarzutu.