Jak brzmiał STAROPOLSKI? | Innymi Słowy #5

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 30 окт 2019
  • Linki: bit.ly/innymislowy5
    Kanał pana Jarosława Orłowskiego: / swarog3
    Fragmenty utworów należą do ich prawnych właścicieli i zostały wykorzystane wg prawa cytatu (art.29 ust.1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).
    Wszelkie uwagi, propozycje: podcastinnymislowy (at) gmail.com
    Facebook: podcastinnymislowy
    Instagram: / podcast_innymi_slowy
    Spotify: spoti.fi/2JzypTU
    Apple Podcasts: apple.co/2BY7UU3
    Prasłowiańskie słowa:
    1-10, dąb, kupić, jutro, baba. zima, ty, dym, jęk, biały, widzieć
    Kazania Świętokrzyskie, Kazanie na Dzień Bożego Narodzenia (około 700 lat temu):
    Idzie tobie krol zbawiciel, iżby nas ot wieczne śmirci zbawił. Salvum rex faciet populum suum a pecratis eorum. Tet to, prawi, gdaż przydzie, zbawi lud swoj ot wielikich grzechow. Zawierne nicsz by nam nie mieszkać, aleby naszego zbawiciela i jego przyszcia pożędać, by on raczył togo dnia w na]sza sirca zawitać i nas wrogow naszych widomych i niewidomych uchować. O nichże mówi Jeremijasz:
    Wystąpając z miasta Corrozaim, nieprzyjaciele, to są diabli, wrodzy człowieka grzesznego, głos są, prawi, skruszenia usłyszeli: pośpieszycie się, a kamoć na suszy będziecie siedzieć, iżbyście dusze wasze zdręki wrogów waszych diabłow zwolili, widzcie, bracia miła, zbawienie, widzcie wielikie Syna Bożego przyjaźni. To słowo Oorrozaim wyprawia się: tajnica moja mnie, a znamionuje się sirce tajnymi grzechy skalano i ot togo zbawiciela złymi uczynaniami.
    Bogurodzica:
    Bogurodzica dziewica,
    Bogiem sławiena Maryja.
    U twego syna, Gospodzina,
    matko zwolena, Maryja!
    Zyszczy nam, spuści nam.
    Kyrie eleison.
    Twego dziela Krzciciela, Bożycze,
    Usłysz głosy, napełń myśli człowiecze.
    Słysz modlitwę, jąż nosimy,
    A dać raczy, jenoż prosimy:
    A na świecie zbożny pobyt,
    Po żywocie rajski przebyt.
    Kyrie eleison.
    Biblia Jakuba Wujka, I Księga Kronik, Rozdział 17, wersety 1-5 (około 400 lat temu):
    A gdy mieszkał Dawid w domu swym, rzekł do Natana proroka: Oto ja mieszkam w domu cedrowym, a skrzynia przymierza PANSKIEGO jest pod skórami. I rzekł Natan do Dawida: Uczyń wszytko, co jest w sercu twoim, abowiem Bóg jest z tobą. Onej tedy nocy zstała się mowa Boża do Natana, mówiąc: Idź a powiedz słudze memu Dawidowi: To mówi PAN: Nie będziesz ty mnie budował domu ku mieszkaniu. Abowiemem nie mieszkał w domu od onego czasu, któregom wywiódł Izraela, aż do dnia tego, alem zawsze odmieniał miejsca przybytku i w namieciem mieszkał ze wszytkim Izraelem.
    Dla porównania: Biblia Tysiąclecia, I Księga Kronik, Rozdział 17, wersety 1-5:
    1 Gdy Dawid zamieszkał w swoim domu, rzekł do proroka Natana: «Oto ja mieszkam w pałacu cedrowym, Arka zaś Przymierza Pańskiego pod zasłonami namiotu!» 2 Natan powiedział do Dawida: «Uczyń wszystko, co zamierzasz w sercu, gdyż Bóg jest z tobą». 3 Lecz tejże samej nocy Bóg skierował do Natana następujące słowa: 4 «Idź i powiedz mojemu słudze Dawidowi: To mówi Pan: Nie ty zbudujesz mi dom na mieszkanie. 5 Nie mieszkałem bowiem w domu od dnia, w którym wywiodłem Izraela, aż do tego dnia, ale przechodziłem z namiotu do namiotu lub przybytku.
    #InnymiSlowy #polski #jezyk

Комментарии • 3 тыс.

  •  4 года назад +172

    W opisie znajdziecie teksty z filmu

    • @dariuszgaat5771
      @dariuszgaat5771 4 года назад +14

      Co do ostatniego pytania, to uważam że to głupota zmieniać ortografię. Mnie by osobiście raziło czytanie tekstów po takiej "reformie". Nawiasem, takie pomysły mieli po wojnie komuniści, bo uważali ó, ch, czy ż za „burżuazyjne naleciałości”. Przed wojną nawet taką pisownię wprowadzono w polskich okręgach autonomicznych na sowieckiej Ukrainie i Białorusi (Dzierżowszczyzna i Marchlewszczyzna).

    • @antekbelowicz608
      @antekbelowicz608 4 года назад +22

      Dziękuję z Białorusi.
      Дзякуй пану! 🇧🇾👍

    • @tantus79
      @tantus79 4 года назад +16

      Jeśli chodzi o zmiany w polskiej ortografii, zwiększające powiązanie pisowni z wymową, to ja byłbym ostrożny.
      Po pierwsze - bo możemy zgubić związki pomiędzy różnymi formami tego samego wyrazu w odmianie, przez co stanie się ona nielogiczna. Np. w mianowniku mielibyśmy "ożeł", a w dopełniaczu "orła"?
      Po drugie - bo to utrudni znajdywanie podobnych słów w pokrewnych językach (podobieństwo może pozostać niezauważone) i utrudnić ewentualną naukę języka polskiego przez osoby mówiące pokrewnymi językami. Widać to dobrze na przykładzie języków romańskich. Francuski, który pod względem wymowy odszedł najbardziej od swojego oryginału, czyli tzw. łaciny ludowej, zachowuje mimo wszystko w swojej pisowni bardzo wiele śladów po różnych dźwiękach, które nie są już dziś wymawiane. Dzięki temu osoby mówiące np. językiem hiszpańskim czy włoskim, są w stanie bardzo dobrze rozumieć język francuski PISANY. Z mówionym natomiast nie jest już tak łatwo.
      Rozważyłbym ewentualnie likwidację rozróżnienia między "h" i "ch", tak jak w języku chorwackim. Dziś już nikt nie wie o co chodzi (właśnie, o tym też przydałoby się wspomnieć przy okazji Staropolszczyzny ;) ), powoduje to mnóstwo zamieszania, a wyrazów z "h" jest już dziś w polskim bardzo mało. Choć, z drugiej strony, w odmianie pojawia się oboczność "h" : "ż".
      Zastanawiałem się też, czy nie lepiej byłoby wyrażać palatalizację (zmiękczenie) za pomocą spółgłoski "j" (jak w chorwackim lub słoweńskim), niż za pomocą samogłoski "i" (np. "świnje" zamiast "świnie"). Ta zasada powoduje bowiem, że Polacy uczący się obcych języków, gdzie takiej palatalizacji nie ma, chcą na siłę zmiękczać wszystkie spółgłoski poprzedzające "i", co w większości wypadków jest błędem i to trudnym do wyeliminowania. :)
      Aha, "konieczny" oczywiście oznaczało "końcowy, ostatni". Tak, jak dziś w czeskich autobusach przy dojeździe na pętlę słyszymy komunikat "Konečná zastávka, prosíme výstupte!" :D

    • @bigfinger3690
      @bigfinger3690 4 года назад +5

      NIE wygląda estetycznie lepiej niż NJE w którym pojawia się taka sobie dzirua pomiędzy literami.

    • @ziemowitzmarzy1405
      @ziemowitzmarzy1405 3 года назад +1

      Co było powodem zniknięcia "ł scenicznego" w języku Polskim?

  • @andrzejsantocki5880
    @andrzejsantocki5880 4 года назад +3268

    Drodzy, jestem Białorusinem. Rozumiem prawie wszystko z tego tekstu! Jakie jest to niesamowite, że my jesteśmy bliżej niż się wydaje ;)

    • @mpod_creative
      @mpod_creative 4 года назад +148

      Jestem z terenów przygranicznych, białoruski rozumiem w 70%, rosyjskiego prawie wcale. I nie umiem powiedzieć czy słyszę białoruski, czy rosyjski.

    • @jakifaq2938
      @jakifaq2938 4 года назад +163

      jak by nie patrzeć to genetyka swoje powiedziała i w większości Białorusini jak i Ukraińcy są po prostu Polakami a dla upartego wywodzimy się od tej samej grupy etnicznej (takie moje zdanie na ten temat)

    • @coelka
      @coelka 4 года назад +110

      Ta sama grupa językowa słowiańska. Ja mieszkam koło granicy czeskiej i z Czechami spokojnie są dogadujemy jak mówimy po polsku a oni po czesku. Oczywiście trudności są, ale się dogadamy na tyle te języki są podobne. A białoruski jednak istniał kilkaset lat we wspólnym kraju, razem rozwijały dlatego pewnie jest jeszcze bardziej podobny

    • @jakubjacek2823
      @jakubjacek2823 4 года назад +115

      Białoruski i również ukraiński są dużo bardziej zbliżone do polskiego niż rosyjskiego. To samo państwo i tradycja!

    • @coelka
      @coelka 4 года назад +38

      @@jakubjacek2823 z rosyjskim też mają sporo wspólnego

  • @z0ltan25752
    @z0ltan25752 4 года назад +2555

    Jestem z Serbii, i rozumiem wszystko, tylko po wiedzieniu serbskiego. Myślę że serbski i polski kiedyś na poważnie to byli jednym językem. Zacząłem uczyć się mówić po polsku przed 2 mś, więc przepraszam dla gramatykę. Szacunek dla naszych braci, na podcast sub pewni! 👊

    • @perungromowladny9698
      @perungromowladny9698 4 года назад +165

      StrengthThruOi! prawdziwy serbski tak , potem u nas wpływy niemieckie a u Was tureckie i języki sie porozniły . Oi Oi bracie! Kosovo jest SERBSKIE ;)

    • @marcinszczesny4392
      @marcinszczesny4392 3 года назад +40

      Jesteś z Serbii - byłej Jugosławii, czy Serb Łużycki obecnie wschodnie Niemcy?

    • @z0ltan25752
      @z0ltan25752 3 года назад +34

      @@marcinszczesny4392 Południowej 😄

    • @erwinrogoza614
      @erwinrogoza614 3 года назад +46

      Interesuje się mitologią i historią słowiańską i za ostatnich kilka lat5 dowiedziałem się, że Serbowie i Chorwaci przyszli z okolic gór karpackich, czeskich,polskich, słowackich. W dodatku dowiedziałem się że słowo " Karpaty" (Karpati) to jest stare słowiańskie słowo na "Chorwaty". Na ogół tak, wszyscy słowianie kiedyś mieszkały na terenach współczesnej Ukrainy, Czech, Słowacji i Polski. Też jest inna teoria, że Serbowie przyszłi od Sorbów (bo podobne nazwy)

    • @tam-tam1970
      @tam-tam1970 3 года назад +39

      uczysz sie polskiegi dwa miesiace temu (teraz to juz 9) i piszesz lepiej niz ja? Ta zniewaga krwi wymaga! -:)

  • @svarogsvarga239
    @svarogsvarga239 3 года назад +1364

    Pozdrav z Čech, díky za tohle video, skvěle je rozumět. On je fakt, že Polák a Čech v 14 - 15 století nepotřebovali tlumočníky. Polsky rozumím i mluvím slušně, leč gramatika má rezervy, proto píšu v rodném jazyce. Díky!

    • @octave2405
      @octave2405 3 года назад +116

      Wszystko zrozumiałem 😳🤗

    • @Robertoslaw.Iksinski
      @Robertoslaw.Iksinski 3 года назад +49

      Staropolski: Podle mnie tłumacz jest niepotrzebny i dnieś,
      Česky: Podle mne tlumočník je nepotřebný i dnes.
      Przeto że dnieś w nowopolskim wielmi rzadkie i wielmi staropolskie jest jeno jedno słowo "dnieś" jako nowopolskie "dziś" :)

    • @whiteink225
      @whiteink225 3 года назад +38

      Kocham języki słowiańskie, zrozumiałem większość tego co napisałeś :)

    • @michasomka696
      @michasomka696 3 года назад +29

      Idzie zrozumieć Czecha

    • @marcintv850
      @marcintv850 3 года назад +24

      Pomyśleć, że nie znając czeskiego zrozumiałem tutaj wszystko.

  • @antekbelowicz608
    @antekbelowicz608 4 года назад +648

    Pozdrawiam z Białorusi, braci!

    • @bartjaku9174
      @bartjaku9174 4 года назад +24

      Witaj bracie bialorusinie:)

    • @legion3xf583
      @legion3xf583 4 года назад +5

      тебя тоже! Pozdrawiamy!

    • @denisstefanovich5362
      @denisstefanovich5362 4 года назад +25

      @@K4r0l476 dlaczego nienawidzisz Ukraińców?

    • @denisstefanovich5362
      @denisstefanovich5362 4 года назад +7

      @@K4r0l476 kiedy to było?

    • @K4r0l476
      @K4r0l476 4 года назад +22

      @@denisstefanovich5362 Rzeź Wołynska, Generalne Gubernatorstwo Polskie pod panowaniem III Rzeszy, Wołyń i reszta Kresów Wschodnich lata 1943-1945

  • @zenevych1
    @zenevych1 4 года назад +1311

    In Ukraine of 21 century i understand almost everything in medievel Polish. Slavic languages are amazing.

    • @user-qz9zu1fq9k
      @user-qz9zu1fq9k 4 года назад +33

      Ivan Zenevych old Polish from 10th century changed little compared to most other European languages

    • @werthy1536
      @werthy1536 4 года назад +7

      Co

    • @CrazyLeiFeng
      @CrazyLeiFeng 4 года назад +34

      In the past Slavic languages were much closer. Russian (Muscovite), as a dialect of Old Bulgarian, was further away.

    • @jerzypoprawa7107
      @jerzypoprawa7107 4 года назад +44

      @@user-qz9zu1fq9k Bzdura. Na Islandii swobodnie czytają teksty sag sprzed 1000 lat, a dla nich to brzmi jak dla nas XIX wieczna polszczyzna.

    • @Camel9991
      @Camel9991 4 года назад +13

      Yes! As a historian I had some experience with old Polsh and I can see many similarities to modern Ukrainian.

  • @alexanderbondarik2637
    @alexanderbondarik2637 3 года назад +170

    Spojrzałem. To było bardzo interesujące. Pozdrowienia od mieszkańca Białorusi. Было цікава.

  • @SogoNotDrunk
    @SogoNotDrunk 2 года назад +406

    Jestem z Rosji. I start studying Polish not so long ago, but as a Russian I can understand about 70-80% of staropolski tekst. That's amazing, greetings to you, Poles

  • @DycioOL
    @DycioOL 10 месяцев назад +34

    Potrafię komunikować się w kilku językach - między innymi po rosyjsku i słabo po ukraińsku.
    Kiedyś w Niemczech poproszono mnnie, żebym pomógł jako tłumacz w rozmowie z Ukraińcami.
    Przez pół godziny tłumaczyłem z niemieckiego na ukraiński (i na odwrót). Rozmowa była bez problemów jednoznaczna i jasna. Na koniec ludzie mi serdecznie podziękowali, a ja spytałem ich: gdzie mieszkacie na Ukrainie, bo byłem tam wiele razy i znam wielu ludzi. Oni popatrzyli na mnie z uśmimechem i powiedzieli - my jesteśmy z Bialorusi i nigdy nie byliśmy na Ukrainie....
    Oczy mi się otworzyły i spytałem: to po jakiemu my rozmawialiśmy? Odpowiedź z ich strony: my po białorusku, a ty dobrze zrozumiałą mieszaniną "słowiańską", ale brzmiala jak białoruski.
    I tak to dowiedziałem się, że umiem i po białorusku😉

  • @slawomirslyk
    @slawomirslyk 4 года назад +170

    Wreszcie usłyszałem Bogurodzicę tak jak powinna prawdopodobnie brzmieć i (poza ty, że brzmi lepiej) to zacząłem rozumieć rzeczy, których nikt nie potrafił mi zobrazować w liceum ponad dwadzieścia lat temu... Na czym mogła polegać poezja antyczna. Tak sobie słucham, porownuję i nagle... Bang!

    • @Lukasz-Lach
      @Lukasz-Lach 2 года назад +6

      A nie zauważył Pan, iż jegomość udzielający prelekcyji onej ma ekstra ordynaryjny problem z posługiwaniem się językiem polskim ?

    • @acojapacze
      @acojapacze 11 месяцев назад +2

      ​@@Lukasz-Lach Ja zauważyłem natychmiast po ,,odkryciu" kanału (mój wpis gdzieś na górze). Gość nie ma za grosz talentu do zajmowania się językiem.

  • @zbigniewmalarz6350
    @zbigniewmalarz6350 4 года назад +754

    Mieszkam w Kielcach i jak pojadę w Góry Świętokrzyskie, to ludzie do tej pory tak mówią jak na tych kazaniach. Czasami to trudno ich zrozumieć tak bełkoczą. Oczywiście są trzeźwi. Niektórzy nie mogą się pozbyć tej gwary i wpadają w kompleksy, a to jest po prostu staropolski język. Powinni być dumni.

    • @marcindohc20
      @marcindohc20 4 года назад +80

      Jestem z.okolic Staszowa w świętokrzyskim i moii dziadkowie tak mówili rodzice i my nadal tak mówimy między sobą.
      Kiedyś będąc u mojej dziewczyny zadzwonił do mnie brat i rozmawialiśmy po swojemu to śmiała się z tego jak my mówimy. :)

    • @rafakrzentowski9549
      @rafakrzentowski9549 4 года назад +149

      Ne wim, dloczego ludzie ne godoją jus gworą ji diolektomi, przecies to je dziedzistwo narodowe.
      Nie wstydźta się korzeni

    • @rmbt
      @rmbt 4 года назад +16

      @@marcindohc20 nic dziwnego, że się śmiała będąc u twojego brata 🙄

    • @JolajnaLoja
      @JolajnaLoja 4 года назад +48

      Łu mnie rodzina ze strony mamy tyż godo gwarą. W ogóle kożdy na tyj wsi :D Ale jak przyjado do miasta to się w momencie przestawiajo na "legalny"

    • @dd-tw7qd
      @dd-tw7qd 4 года назад +45

      Jo tyż tego nie rozumim. W mojich łokolicach wiele łosób mówi gworum. Najczyńścij na wsi. Jak bylam mało, to się nałuczyłam gwory, a jak poszłam do szkoły to wszyscy nałuczyciele mówili, że godanie gwarum to jest brzydkie i trza mówić "normalnie."

  • @camponotusalpinus
    @camponotusalpinus 4 года назад +172

    Mój ś.p. ojciec (rocznik 1917) własnie tak czasami wymawiał "ł" - nie zdarzało mu się to często ale było bardzo charakterystyczne. Podobnie trochę inaczej wymawiał "ch" i h. Była to bardzo delikatna różnica, ale do odróżnienia.

    • @reginagrobosz8807
      @reginagrobosz8807 3 года назад +11

      tak, starsi ludzie jeszcze to pamiętali; we współczesnym języku słowacki i czeskim też jest różnica wymowy ch i h :) oni to mają zachowane tylko u nas tak wszystko popsuli

    • @Jot_Pe
      @Jot_Pe 3 года назад +10

      U mnie w rodzinie też rozróżnia się w mowie "h" i "ch". Dzięki temu nigdy nie miałem problemów z ortografią.

    • @reginagrobosz8807
      @reginagrobosz8807 3 года назад +4

      @@Jot_Pe u osób z obszarów wschodnich rzeczywiście jest to chyba zachowane, ale u starszych, młodzi może już się nie nauczyli

    • @mateuszox1992
      @mateuszox1992 3 года назад +1

      @@Jot_PeCześć Uczę się języka Ukraińskiego i tam też jest odróżnie na Ch i H czego ja nie umiem wymawiać, możesz powiedzieć jak ćwiczyć wymowę H?

    • @Jot_Pe
      @Jot_Pe 3 года назад +3

      @@reginagrobosz8807 Zgadza się. Młodzi nauczyli się, jeśli przebywali z dziadkami.

  • @goranjovic3174
    @goranjovic3174 3 года назад +130

    14:56 zvuči/brzmi velmi na serbskohorvatski i slowa su jasnejsa dla nas i akcent bliski:) )))

    • @grzegorzracicki756
      @grzegorzracicki756 3 года назад +3

      14:56 is Kyrie Eleison which is in Latin...

    • @yellew6246
      @yellew6246 3 года назад +3

      Jestem z polski i rozumiem co napisałeś_aś

    • @user-qb4kk3lo2r
      @user-qb4kk3lo2r 2 года назад

      @@grzegorzracicki756 кирие елејсон је на грчком. На српском се то каже - Господе помилуј, не знам на пољском како се каже.
      Иначе, откуд се у Пољској певало Кирие елејсон ако су били католици? Нешто ту не штима.

    • @pliedtka
      @pliedtka 2 года назад

      Kyrie Eleison jest zwrotem Greckim

  • @renaulthowald7832
    @renaulthowald7832 3 года назад +359

    Bravo brate pozdrav od Yugoslavije

    • @kamilslimak9522
      @kamilslimak9522 3 года назад +4

      Kłamstwo Jugosławia Nie istnieje

    • @renaulthowald7832
      @renaulthowald7832 3 года назад +18

      @@kamilslimak9522 jesteśmy jednym narodem Jugosławii wciąż żyjącym, ale nie żyjącym już dla zysków Ameryki i Anglii nadal jesteśmy Jugosłowianami, a jugosłowiańska krew wciąż żyje

    • @renaulthowald7832
      @renaulthowald7832 3 года назад +8

      @@kamilslimak9522 między Słowianami a naszym bractwem nie leży to w interesie innych państw - between the Slavic people and our brotherhood it is not in the interest of other states

    • @kamilslimak9522
      @kamilslimak9522 3 года назад

      @@renaulthowald7832 okej jesteś z serbi albo czarnogóry

    • @renaulthowald7832
      @renaulthowald7832 3 года назад +14

      @@kamilslimak9522 Nie Jugoslavia je Bosnia Serbia Croatia Slovenia Makedonia Montenegro....

  • @andraos1389
    @andraos1389 2 года назад +51

    Naprawdę lubię ten staropolski język, kojarzy się z dziadkami i poczuciem bezpieczeństwa

    • @janhusar9105
      @janhusar9105 10 месяцев назад +1

      Dureń...😂😂😂

  • @_Bernadetta_
    @_Bernadetta_ 7 месяцев назад +12

    Fascynuje mnie dlaczego polski zmienił się bardziej niż inne języki słowiańskie przez wieki. Takie mam przynajmniej wrażenie. Ludzie tutaj piszą z innych krajów,że bardzo dobrze rozumieją polski staropolski. I jest dużo słów, które u nas są już arachizmami, a w innych językach normalnie funkcjonują. Dlatego im większy ma się zasób słownictwa i im lepiej zna się polski, tym łatwiej jest się dogadać np ze Słowakami. Mam ich w pracy sporo i rozumiem ich lepiej dzięki temu, że znam duzo archaizmów, niż np mój chłopak, który potrzebuje więcej wyjaśnień. Po za tym inne języki są wciąż takie... Śpiewne? Dużo bardziej akcentują różne słowa, te ich kreseczki nad literkami wciąż słychać. U nas jest tak.. płasko? Dlatego Słowacy, czy czesi szybciej uczą się polskiego,niz w drugą stronę. Więcej rozumieją od razu ze słuchu. Jakby polski był uposzczony bardzo.Ja musiałam się osłuchać z czesmim i slowackim akcentem, początkowo nie rozumiałam praktycznie nic. A teraz rozumiem większość, chyba, że ktoś mówi z prędkością światła. Tak więc ciekawi mnie dlaczego polski sie tak wypłaszczył. Wciąż w różnych stronach Polski mówi się gwarą przypominającą staropolski, ale to już szczatkowe, przemijające.Moja rodzina z Zakopanego intonuje słowa w taki sposób jak lektor Bogurodzicę.Kiedyś myślałam, że język się wypłaszcza z lenistwa, dla wygody. Ale później zobaczyłam inne języki słowiańskie, które mniej zatraciły swojej swoistości, jakby szly w stronę wypłaszczenia wolniej? Jesli tak, to dlaczego? A może chodzi cos zupełnie innego?

    • @MrAelithe
      @MrAelithe 4 месяца назад

      Polski uległ bardzo duzym przemianom, szczególnie w okresie ostatnich 200 lat. Ludzie, którzy nie są Słowianami, ani Niemcami, a znają Niemiecki, inny słowianski, a potem uczyli się polskiego wprost mówią, że nawet nie zdajemy sobie sprawę jak dużo przejęliśmy z niemieckiego. Słowacki uważa się za lingua franca słowianszczyzny. Na nim opiera się sztuczny język slavio, który jest w stanie zrozumieć każdy Słowianin.

  • @nostra139
    @nostra139 11 месяцев назад +10

    Służyłem w MSW, w dniu przysięgi wojskowej śpiewaliśmy Bogurodzicę. Ale dziś poznałem genezę i prawidłową wymowę. Dziękuję

  • @revan6695
    @revan6695 4 года назад +68

    Świetny materiał 😊 język jest fascynujący. Trudno zauważyć kiedy tak bardzo się zmienia. Widać to dopiero, gdy spojrzymy na język z perspektywy czasu

  • @pawelkwasniewski3818
    @pawelkwasniewski3818 4 года назад +350

    intonacja staropolskiego brzmi jak współczesna wymowa czeskiego czy słowackiego.

    • @Violinist_PL
      @Violinist_PL 4 года назад +17

      Miałem własnie to napisać, bardzo podobne do czeskiego

    • @Nabuhodonozor1000
      @Nabuhodonozor1000 4 года назад +10

      Mi to brzmi bardziej jak japoński.

    • @samuan001
      @samuan001 4 года назад +31

      Lub do podhalańskiej gwary

    • @samuan001
      @samuan001 4 года назад +3

      @@Nabuhodonozor1000 starosłowiański faktycznie tak brzmi przez ton, jakim są sylaby wymawiany

    • @matim7549
      @matim7549 4 года назад +2

      @@samuan001 dla mnie to bardziej jakiś mongolski, z resztą słowianie pochodzą gdzieś z azjatyckich stepów, więc w sumie nic w tym dziwnego, (początkowy fragment to przykład wymowy 700 lat sprzed czasów rozbicia dzielnicowego jak się dowiadujemy)

  • @SaturnineXTS
    @SaturnineXTS 3 года назад +21

    Ogólnie to fajną kwestią jest, że wiele wspólnych słów słowiańskich, które w polskim stały się archaizmami istnieją i mają się dobrze w innych językach. Na przykład nynie, wielmi, czysło, sioło. Wszystkie są dokładnie tymi słowami, z których korzystamy w międzysłowiańskim :D

  • @SilviaKay
    @SilviaKay 4 года назад +83

    Zaujímavé video, rozumiem celkom dosť 👍☺️

  • @TheFervor
    @TheFervor 4 года назад +304

    Jestem z Rosji i dlatego zgadłem co oznaczało słowo konieczny - należący do końca. Takie znaczenie jest w dzisiejszym języku rosyjskim, na przykład stacja konieczna / przystanek konieczny (a raczej конечная станция czyli остановка) to stacja / przystanek w końcu trasy.

    • @zbigniewmalarz6350
      @zbigniewmalarz6350 4 года назад +23

      Po polsku mówi się teraz końcowy.

    • @Robertoslaw.Iksinski
      @Robertoslaw.Iksinski 4 года назад +25

      W staropolskim słowo "konieczny" oznaczało "końcowy", zaś we współczesnym nowopolskim słowo "konieczny" nie ma żadnego sensu, bo "konieczny" jako "obowiązkowy/potrzebny" nie ma nic wspólnego z "końcem". Poza tym w staropolskim słowo "konieczny" jako "obowiązkowy/potrzebny" miało też inny synonim: "nutny" dokładnie jak w czeskim, czyli "нужный (nużnyj)" w rosyjskim.

    • @gordonsh24
      @gordonsh24 4 года назад +6

      Takich przykładów jest cała masa! Np. słowo „Komnata” albo prawie już zapomniane w Polsce słowo „ostów” które oznacza mała wyspę na rzece a brzmi dokładnie tak jak wyspa po rosyjsku.

    • @klotylday
      @klotylday 4 года назад +9

      @@gordonsh24 ostrów😊

    • @rayanpl
      @rayanpl 4 года назад +2

      Kostów :)

  • @piotrjanicki18
    @piotrjanicki18 4 года назад +33

    Wspaniały materiał. Ciekawy i wyczerpujący. Widać, że autor poświęcił dużo pracy nad materiałem. Dzięki temu rozwiązałem masę zagadek naszego języka. Dziękuję.

  • @agata2754
    @agata2754 2 года назад +14

    Ja słyszę w tej piosence z lat trzydziestych dwudziestego wieku jeszcze wymowę "śywiat"... znam taką jeszcze z lat osiemdziesiątych pośród rodowitych warszawiaków. Moja koleżanka przedstawiała się "Agynieszka". Teraz już dawno nie slyszałam 🙁

  • @tomaszgarbino2774
    @tomaszgarbino2774 4 года назад +20

    Język staropolski, tak samo jak prasłowiański zresztą, nie był językiem tonalnym (jak sugeruje się w tym podcaście), lecz posiadał akcent toniczy (ang. pitch accent). Jest między tymi pojęciami zasadnicza różnica i nie wypada ich mylić. Poza tym bardzo ciekawy materiał. Poszedł kciuk w górę :)

  • @venet5024
    @venet5024 4 года назад +99

    Taka mała poprawka, jeśli już jesteśmy na kanale związanym z językiem - "tudzież" nie oznacza "lub" czy "albo", ale "oraz", "też", "również". Poza tym, bardzo ciekawy materiał.

    • @PsyborgMJ
      @PsyborgMJ 3 года назад +1

      Język jest żywym tworem i znaczenia słów także ulegają zmianie.

    • @venet5024
      @venet5024 3 года назад +35

      @@PsyborgMJ Otóż nie. Język się zmienia co najwyżej fonetycznie i w zapisie. Nie ma to nic wspólnego z semantyką słów. To, że ktoś używa np. słowa faszyzm do nazywania rzeczy, które nie są faszystowskie, nie sprawia, że to słowo nagle dostaje szerszego znaczenia. Drugi przykład: jeśli słowa Mulat i Murzyn nie powstały z intencją obrazy kogoś, tylko jako neutralne określenia nazywające osoby o danych pulach genetycznych, to używając ich pejoratywnie, nagle nie robimy z nich obelg per se. Tak na dobrą sprawę słowa same z siebie nie zmieniają swojego znaczenia, tylko robią to ludzie. A więc jeśli ktoś używa źle danego słowa, to nie jest to argument, żeby przez to od razu zmieniać jego znaczenie albo na siłę je poszerzać, żeby ostatecznie nie odnosiło się do niczego konkretnego. W istocie powinniśmy się uczyć używania słów zgodnie z ich zamysłem, pierwotną intencją, a nie naginać je wedle naszego widzimisię. Analogicznie, można kupić buty i nosić je na rękach, jasne, ale nie czyni ich to magicznie rękawiczkami, wszak zakłada się je na stopy.

    • @woczykijpustynny6674
      @woczykijpustynny6674 3 года назад +11

      @@PsyborgMJ bynajmniej nigdy nie będzie znaczyło to samo co przynajmniej. 😉

    • @woczykijpustynny6674
      @woczykijpustynny6674 3 года назад +8

      @@venet5024 mylisz się, bywa tak, że słowa zmieniają swoje znaczenia, ale też nie tak, że słowo zmienia je zupełnie. Nie będziemy na przykład mówić na krzesło podłoga. Samo słowo krzesło pochodzi jednak od słowa krzesać, więc jak widzisz nie ma za bardzo nic wspólnego ze swoją dawną rolą zbyt wiele wspólnego. W staropolskim kobietą określano posługiwaczkę, a "normalna kobieta" była dziewką, dzisiaj jeśli nazwiesz kogoś dziewką to raczej zostanie odebrene jako drwina. Podobnie jak na prostytutkę zaczęto eufemistycznie mówić "dama" przez co słowo to zupełnie straciło swój pierwotny nobilitacyjny charakter. Tu akurat obydwoje się mylicie, ponieważ tudzież może być używane jako "lub" w znaczeniu w jakim prawnicy zapisują "lub/i" - czyli alternatywa bez negacji czyli "jabłka tudzież banany to najpopularniejsze owoce". Ale już nie "kup jabłka tudzież banany" - brzmi dziwnie i nie wiadomo czy kupić i jabłka i banany czy albo jabłka albo banany.

    • @venet5024
      @venet5024 3 года назад +5

      @@woczykijpustynny6674 W porządku, ale znaczenie arbitralne słowa się nie zmienia, tylko użytkowe. Mogłem w sumie zaznaczyć o które znaczenie mi chodzi, mój błąd. Dziewka jest dalej dziewką, a dama nadal arbitralnie oznacza kobietę z wyższych sfer. Żadnego charakteru to słowo nie straciło, tylko ludzie przestali respektować jego znaczenie. Dlatego powszechnie nie jest ono odbierane jak powinno. To, że prawnicy tak używają "tudzież" ma taką samą wartość, co powiedzenie, że poloniści nie. Jeśli chcemy jak najlepiej się porozumiewać, to używajmy słów wedle ich definicji słownikowych, bo inaczej ktoś mający własne rozumienie jakiegoś słowa nie zrozumie drugiej osoby, która rozumie to samo słowo według jego definicji. A nie zawsze można się wszystkiego domyślić. Jeśli każdy w ten sam sposób rozumie dane słowo, to wtedy można rozmawiać bez obaw o manipulowanie jego znaczeniem.

  • @MrNaze12
    @MrNaze12 4 года назад +175

    Świetny materiał. Posłuchałbym jeszcze czegoś więcej na temat historii naszego języka

    •  4 года назад +12

      Polecam posłuchać odcinków #1, #2 lub #4 :)

    • @annajachymiak8982
      @annajachymiak8982 Год назад +1

      Sprawdź "pierwszy jezyk" na RUclips

  • @jaropipsztyk6571
    @jaropipsztyk6571 4 года назад +25

    O kurcze, ale fajny kanał.!!
    Mega mi się podobało lub mnie się podobało.
    Fajnie, że są ludzie, którzy interesują się czymś tak konkretnym i się tym dzielą.
    Zainteresowało mnie gdyż kiedyś, liceum nie interesowalem się historią, a teraz czytam jedną za drugą książkę o przeszłości i wymowa ludzi z tamtych czasów nadaje klimat epoki.
    Mega!

    • @becykkurzaapka7332
      @becykkurzaapka7332 Год назад +1

      Kurde balans downie! Kiedy jesteś zalogowany, to wypróbuj te trzy kropki po prawej u góry własnego postu. Może uda się ci zlikwidować babole językowe. Nota bebene : Skopiuj i zachowaj tekst swojego postu, skasuj dotychczasową jego postać, a po tych manipulacjach swój stuningowany post wklej z powrotem. I szafa grać będzie!

    • @mariaw.1968
      @mariaw.1968 11 месяцев назад

      ​@@becykkurzaapka7332😂👍

  • @syrenka4704
    @syrenka4704 2 года назад +10

    Moi kochani bracia i siostry. Kiedyś byliśmy jednością i mówiliśmy jednym językiem Sławiańskim. Chwała to po serbsku Sława i w Sławiańskim to samo znaczenie. Zdrawiam❤️

    • @maciejmaciej80
      @maciejmaciej80 Год назад

      Jakim sławianskim?

    • @jakubgrzechowiak6447
      @jakubgrzechowiak6447 Год назад

      @@maciejmaciej80 podejrzewam że to zwykła literówka i autorowi chodziło o "słowiański"

  • @Prestigigator
    @Prestigigator 4 года назад +8

    Super podcast, cieszę się że znalazłem ten kanał!
    Swoją drogą łatwiej było mi zrozumieć tekst kazania czytany przez lektora. Możliwe że znajomość języka czeskiego i górnołużyckiego znacząco pomogła.

  • @elzbietajoanna4297
    @elzbietajoanna4297 3 года назад +19

    Bardzo ciekawy i wartościowy materiał! Powinno się mówić o tym w szkołach. :)

  • @andreaskempinski9936
    @andreaskempinski9936 2 года назад +35

    Urodziłem się w 1950 roku. Miałem to szczęście, że w szkole podstawowej uczyła nas języka polskiego świetna polonistka. Kładła szczególny nacisk na wymowę właśnie takich „podobnych“ do siebie spółgłosek, jak ch i h, lub samogłosek, jak u i ó. Wpajała nam również zasady, kiedy na końcu słowa mówi się - ą, a kiedy - om. Dzięki niej - do tej pory - mimo 35 lat poza krajem - potrafię wymówić prawidłowo np. mrówka, a nie mrufka i niestety, ale uważam np., że język polski jest kaleczony, jeśli - zamiast „mówią“, ktoś powie „muwiom“, lub - zamiast „mrówką“, ktoś powie „mrufkom“ itp. Jej dyktanda były super. Najpierw powtarzała krótko różnice w wymowie między ó i u, lub między h i ch, a nawet między rz i ż, a potem było dyktando. Dyktowała powoli i wyraźnie - ze szczególnym uwzględnieniem tych różnic i może mi nie uwierzycie, ale jej uczniowie byli zawsze najlepsi w dyktandach. Co się zaś tyczy wymowy spółgłoski ł, to pamietam, że gdy byłem jeszcze dzieckiem, lub nastolatkiem, to sporo aktorów i piosenkarzy wymawiało ją, jak rosyjskie л, natomiast wszyscy znajomi - wtedy nawet już starsi wiekiem - wymawiali ł tak, jak dzisiaj.

    • @katarzyna915
      @katarzyna915 Год назад +3

      Ale mrówka wymawia się "mrufka", tak samo w języku polskim nie ma w tym momencie różnicy w wymowie między "ch" i "h". Mnie uczono w szkole, że hiperpoprawne wymawianie słów to błąd, po za tym języki zmieniają się cały czas, to jest absolutnie normalny proces

    • @andreaskempinski9936
      @andreaskempinski9936 Год назад +4

      @@katarzyna915 Mam odmienne zdanie w temacie obchodzenia sie z jezykiem ojczystym. Dla mnie wymawianie np. "mrufka" jest dowodem na brak szacunku wobec wlasnego jezyka, a co za tym idzie, jest to oznaka braku patriotyzmu wobec wlasnej ojczyzny i jezyka ojczystego. Nazwalbym to po prostu niechlujnym traktowaniem wlasnego jezyka ojczystego. Jezyki zmienialy sie oczywiscie caly czas, jednak nigdy nie bylo tego, co jest teraz . czyli braku szacunku do wlasnego jezyka. Brak szacunku wobec wlasnego jezyka objawia sie rowniez w tym, ze slowa we wlasnym jezyku zastepuje sie anglizmami. Jest to powszechnie stosowane np. w jezyku niemieckim, ale rowniez i w Polsce przejmuje sie maniere zastepowania slow polskich, slowami angielskimi. Dlaczego? Co w tym jest cool? ;)

    • @arkadiuszdobrzynski5908
      @arkadiuszdobrzynski5908 Год назад +6

      @@andreaskempinski9936 w słowie mrówka występuje zjawisko ubezdźwięcznienia wewnątrzwyrazowego wstecznego. Litera K jest bezdźwięczna i przekazuje bezdźwięczność spółgłosce poprzedniej (czyli wstecznie). Zjawisko to jest właśnie typową cechą standardowej polskiej wymowy. Jaki z tego wniosek? Mówi Pan niepoprawnie tworząc wymyślone zasady wymowy.

    • @SylwesterJackowski
      @SylwesterJackowski Год назад +3

      @@arkadiuszdobrzynski5908 Do każdej głowy można dorobić rogi lub usprawiedliwić niechlujstwo mówienia. Niestey ale ja też popadam w taki słowo-śmietnik :-(

    • @JerzyKulesza-qx6uj
      @JerzyKulesza-qx6uj Год назад

      Błędy wymowy często wynikają z wad wymowy a nie z nieuctwa. A przechwalać i wynosić się nad innych, to naprawdę nie masz powodów!

  • @mijjac777
    @mijjac777 6 месяцев назад +2

    Słuchając tych tekstów odnosiłam wrażenie, ze słucham górali :) Oni również akcentuja pierwsze sylaby
    Super odcinek i miałabym życzenie, aby niczego w naszej ortografii nie zmieniać :)

  • @zbigniewdabrowski6419
    @zbigniewdabrowski6419 4 года назад +124

    Staropolska wersja Bogurodzicy jest dla mnie lepiej rozumiana! Dziwne.

  • @AntonioZett
    @AntonioZett 4 года назад +82

    Спасибо, было очень интересно!

    • @RUMCAJSable
      @RUMCAJSable Год назад +1

      👹🇵🇱🇵🇱👹Spasibo, to sowieckie schamienie. Elegancko, jak kiedyś, po rosyjsku mówiło się : b ł a g o d a r i u ! 👹🇵🇱🇵🇱👹

    • @VladislavYe
      @VladislavYe 9 месяцев назад

      Спасибо, to jest Spasi Bóg

  • @Rachotilko
    @Rachotilko 10 месяцев назад +21

    Krásne zvučala tá reč staropoľská. Aj novopoľská je krásna, ale ako Slovák počujem v reči staropoľskej ozvenu dávnych čias, a našich spoločných koreňov.

    • @anetacharlam9315
      @anetacharlam9315 8 месяцев назад

      Pozdrawiam serdecznie. Trzymaj się ciepło.

  • @sebastianzawadzki7540
    @sebastianzawadzki7540 4 года назад +3

    Świetna robota .Bardzo dziękuję!

  • @PS-ux7cw
    @PS-ux7cw 4 года назад +20

    Fantastyczny wykład!

  • @jozefjurkow6722
    @jozefjurkow6722 10 месяцев назад +1

    Ja pamiętam z dawnych lat, kiedy to jeszcze w szkołach uczono języka rosyjskiego jako obowiązkowego. Pewnego dnia mieliśmy mieć zastępstwo na lekcji języka polskiego a zstępstwo przyjęła nasza nauczycielka języka rosyjskiego. I właśnie wtedy Ta nauczycielka zwróciła nam uwagę na to jak w bardzo prosty sposób określić na podstawie języka rosyjskiego odmianę Rz czy Ż . Np. słowo brzoza nie ma odpowiednika gdzie można by odmienić na R a w rosyjskim ma odmienia się na береза. Podobnie można sobie odmieniać bardzo wiele słów. Nigdy więcej o tym nie słyszałem ale metoda jest przydatna i sprawdza się, choć dzisiaj z powodów dobrze nam znanych nie będzie chętnie stosowana.

  • @d0maupa59
    @d0maupa59 4 года назад +3

    Świetna robota, dzięki wielkie!

  • @goldfreya4192
    @goldfreya4192 4 года назад +206

    Gościu jesteś zajebisty, materiał świetnie zrobiony, przejrzysty i zrozumiały. Sub leci, oby tak dalej!

    • @ziomalisty
      @ziomalisty 4 года назад +9

      I po co tak przekliknać. Zamienniki: świetny, niesamowity, rewelacyjny, wspaniały, cudowny. Zajebisty pochodzi od słowa jebać

    • @nochybanieraczej2307
      @nochybanieraczej2307 4 года назад +2

      @@ziomalisty Nasz język słynie z wulgaryzmów, dlatego jest taki unikatowy.

    • @przemysawjakub60
      @przemysawjakub60 4 года назад +3

      @@nochybanieraczej2307 To bardzo niedobrze.

    • @nochybanieraczej2307
      @nochybanieraczej2307 4 года назад +1

      @@przemysawjakub60 Wymownia wulgaryzmów ma korzyści zdrowotne qurwa twoja mać.

    • @przemysawjakub60
      @przemysawjakub60 4 года назад +4

      @@nochybanieraczej2307 Ale szkodę na duszy ponosi mości panie.

  • @mobo8074
    @mobo8074 4 года назад +161

    Szkoda że RUclips polecił mi ten kanał dopiero teraz - świetna robota!!!!

    • @Micwlo1987
      @Micwlo1987 4 года назад +3

      Mam tak samo :P

    • @marcinkielin
      @marcinkielin 4 года назад +2

      @@Micwlo1987 i ja też 😀

    • @Trojden100
      @Trojden100 Год назад

      Mnie dopiero teraz.

    • @przemekflak7961
      @przemekflak7961 10 месяцев назад

      co mam powiedzieć? mi 3 lata po tobie ;)

  • @LukaszSkyWalker
    @LukaszSkyWalker 4 года назад +3

    Interesujące! Dzięki za materiał :)

  • @martyna8005
    @martyna8005 4 года назад +11

    W niemieckim np jest słowo Polen czyli Polska które Niemcy czytają jako "Poolen" również przedłużają te "o". A za to jest jeszcze słowo "Pollen" które oznacza pyłki i tam już mówią krótkie "o". Taka moja obserwacja, zaciekawiłeś mnie tematem

    • @moje12a
      @moje12a 3 года назад

      Szkoda że nikt do tej pory nikt nie opracował gramatyki języka polskiego przy pisaniu SMS czyli zamienniki polskich liter jednocześnie zachowując oryginalny tekst tak jak ma to miejsce np. W j. Niemieckim
      ä -> ae, ë -> eu, ü -> ue, no i oczywisty ß -> ss.

  • @LigmaFrank
    @LigmaFrank 4 года назад +44

    Świetne przykłady, miło się słuchało.

  • @grzegorzbrzeczyszczykiewic4396
    @grzegorzbrzeczyszczykiewic4396 4 года назад +265

    Do licha! Dlaczego nie uczą tego w szkołach?!

    • @andrzejrakowski7517
      @andrzejrakowski7517 4 года назад +42

      Dlatego ,że narodowości mają być zlikwidowane,poprzez wymieszanie etniczne z Afrykanami ,Azjatami . Ma również nastąpić redukcja populacji Słowian o połowę ,co już się dzieje.Poza tym w budach się oducza, a nie naucza już od ponad 300 lat. Ma nastać NWO .Jest dużo przekłamań. Ja np. nie wierzą w to ,że pod Grunwaldem, czyli po naszemu, to pod Dąbrówką wojowie nie śpiewali żadnej bogurodzicy ,bo w tamtych czasach kult Maryjny w Polsce nie był tak bardzo rozwinięty i właśnie broniliśmy się przed najazdem Zakonu Najświętszej Marii Panny. Jagiełło był z Litwy i miał dość modłów swojej żony Jadwigi.Ciemnota jest nam wciskana systematycznie i nikt tego nie sprawdza ,lecz nawet bierze się to za dobrą monetę ,jako wkład w historię Polski i Europy .A przecież Polska to popłuczyny po Lachach z Lechistanu opanowanego przez Watykan.

    • @grzegorzbrzeczyszczykiewic4396
      @grzegorzbrzeczyszczykiewic4396 4 года назад +66

      Andrzej Rakowski : wiesz co? Takie przekonania naprawdę da się wyleczyć... Unikać podobnych sobie, systematycznie brać leki i powinno pomóc.

    • @ab-en4ci
      @ab-en4ci 4 года назад +46

      Nie wiem dlaczego ale od jakiegoś miesiąca gdzie człowiek nie zajrzy to trafi na spiskowe wysrywy podobnej treści jakichś schizofreników.

    • @andrzejrakowski7517
      @andrzejrakowski7517 4 года назад +7

      @@grzegorzbrzeczyszczykiewic4396 Dziękuję za rady,ale nie skorzystam. Natomiast proszę posłuchać podobnych do mnie wariatów:ruclips.net/video/5MYCZo6PVlE/видео.html

    • @manu3L4
      @manu3L4 4 года назад +11

      Na polskim, przynajmniej rozszerzonym jest ten temat zachaczony, ale przede wszystkim nie uczą, ze o ile jest to temat bardzo ciekawy, to w codziennym, współczesnym życiu nie jest to bardzo przydatne, no a Bogurodzica jeszcze w gimnazjum jest raczej wszędzie dokladnie omawiana

  • @OrbisExterior
    @OrbisExterior 3 года назад +3

    Świetne, niesamowicie interesujące!

  • @JUPIJIOP
    @JUPIJIOP 4 года назад +17

    Kiedyś gdzieś czytałem że koło 12 wieku prawie wszystkie słowiańskie języki były prawie identyczne . Dodam że mam znajomego który jest z pochodzenia Bośniakiem z Sarajewa i byłem w wielkim szoku jak przypadkiem spotkaliśmy się z kobietą która pochodzi ze Słowacji , i zaczęli rozmawiać bez żadnych najmniejszych problemów ze zrozumieniem się a ja rozumiałem tylko mniejsze co nieco.

    • @KemytAsceta16
      @KemytAsceta16 9 месяцев назад

      Przypominam, że nie stawia się przerwy między wyrazem a znakiem interpunkcyjnym. Pozdrawiam. 😉

  • @paabloss9048
    @paabloss9048 4 года назад +49

    Akcent inicjalny (pada na pierwszą sylabę), który występował w staropolskim, występuje także w południowej części Kaszub i gdy słyszałem tutaj np. Bogurodzicę to jakbym słyszał moich rodaków z Kaszub (nie patrząc na wymowę, jedynie na akcent).

    • @user-rg9hi6hf8q
      @user-rg9hi6hf8q 4 года назад +5

      Старопольська мова для мене звучить звичніше, і зрозуміло. Дивно, правда?

    • @K4r0l476
      @K4r0l476 4 года назад +4

      @@user-rg9hi6hf8q znam cyrylice i rozumiem większość co ty napisałeś:)

    • @paabloss9048
      @paabloss9048 4 года назад

      @@K4r0l476 a mógłbyś przetłumaczyć?

    • @K4r0l476
      @K4r0l476 4 года назад +2

      @@paabloss9048 Staropolskaja mowa dlaja mienie zwucit zwicniszie, i zrozumiło. Diwno, prawda? I jest to język prawdopodobnie ukraiński

    • @K4r0l476
      @K4r0l476 4 года назад

      @@paabloss9048 i ten drugi napisał: Nie diwno

  • @mariuszp5229
    @mariuszp5229 4 года назад +7

    bardzo ciekawy materiał, zawsze mnie interesowało jak brzmiał dawniej język mówiony

  • @mariuszmichaek5586
    @mariuszmichaek5586 4 года назад +3

    Materiał bardzo ciekawy. Dzięki za poruszenie tego tematu. Wspaniale usłyszeć jak mogli mówić nasi prapradziadowie. Popracuj jednak nad swoją dykcją.

  • @icxcnikasrb
    @icxcnikasrb 3 года назад +182

    Pomaže Bog braćo i sestre

  • @ghut487
    @ghut487 4 года назад +85

    super materiał, przydałoby się więcej wizualizacji - choćby tekst

    • @regnumpoloniae8996
      @regnumpoloniae8996 4 года назад +3

      To jest podcast xd włączasz, słuchasz i na przykład próbujesz zasnąć tak jak ja teraz :D

    • @blumiciel
      @blumiciel 4 года назад +10

      @@regnumpoloniae8996 To jest RUclips wiec wizualizacje teksty na ekranie by sie przydały.

    • @Allosaurus-B
      @Allosaurus-B 4 года назад

      teksty, co pewnie nie jest łatwe, ale nie pobudzające wyobraźnię i rozpraszające animacje

    • @rexaljimire6775
      @rexaljimire6775 2 года назад

      @@regnumpoloniae8996 No właśnie, dlaczego podcast a nie audycja?

  • @krzysztofsciepuro2280
    @krzysztofsciepuro2280 4 года назад +3

    Przypadkowo natrafiłem,świetna robota!

  • @ilonek1982
    @ilonek1982 2 года назад +1

    Super materiał!! Będę wracać! 😍

  • @redakcjaerudyta
    @redakcjaerudyta Год назад +2

    Świetny podcast! Super jest usłyszeć dawne polskie brzmienie języka.

    • @tomizubi
      @tomizubi Год назад +1

      Redakcja - to wielki zaszczyt dowiedzieć się jak mówili ludzie którzy budowali nasze kościoły.
      Chyba byśmy się nic nie dogadali.
      Ciekawe jakie mieli przekleństwa?
      Licho, szlag, znacie inne?

  • @nikunek
    @nikunek 4 года назад +22

    Dziękuję za ten film i przepiękną Bogurodzicę w staropolskiej wymowie

  • @whiteblossom7958
    @whiteblossom7958 3 года назад +4

    Ohoho jaki fajny kanał mi się napatoczył :) mam nadzieję że będzie więcej odcinków. Super wiedza nt języków 👍

  • @lilianakomorowska
    @lilianakomorowska 2 года назад

    Arcyciekawy program! Dziekuje!

  • @puebloendez4811
    @puebloendez4811 Год назад +2

    Super podcast, dziękuję

  • @meszkemeszke6296
    @meszkemeszke6296 3 года назад +43

    Te słowa po starosłowiańsku brzmią jak liczenie po rosyjsku

  • @84wilku
    @84wilku 2 года назад +9

    Świetny materiał i komentarze pod nim fajne, pozytywne, aż się zaczytałem :) Pozdrawiam wszystkich Słowian :)

    • @tomizubi
      @tomizubi Год назад

      Michał - pomyśl sobie jak taki program byłby w języku chińskim

  • @x-ray-ich1141
    @x-ray-ich1141 10 месяцев назад

    Rozumiem wszystko, co mówią. To znak, że nie jestem z tegoż świata. Poziom wiedzy wspaniały! Thanks!

  • @aleksandrax3465
    @aleksandrax3465 2 года назад +1

    No w końcu poslucham! Ciągle tylko pisma czytać mogłam i nie wiedziałam nie raz jak to odczytać nawet!

  • @monikaniewiadomska4995
    @monikaniewiadomska4995 4 года назад +21

    Witam, ja jestem po filologii rosyjskiej ale historia języka polskiego bardzo mnie interesuje, więc sub, łapka w górę i dzwoneczek ❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️

  • @tomasztomiwisi5250
    @tomasztomiwisi5250 4 года назад +5

    Świetny materiał video. Niesamowite ujęcia ...

  • @wojteksmagaa7430
    @wojteksmagaa7430 4 года назад +2

    Ale jestem wdzięczny i szanuję za materiał poświęcony polskiej fonetyce

  • @marcinkielin
    @marcinkielin 4 года назад +23

    Super, że wreszcie coś sensownego na tym jutubie znalazłem!😀

  • @Scisca1a2a
    @Scisca1a2a 4 года назад +32

    W dzikich ostępach Podlasia nadal występuje stare, piękne "l" ;)

    • @anna0784
      @anna0784 4 года назад +2

      a gdzie te dzikie ostępy? 😃

    • @piecia66
      @piecia66 4 года назад +1

      Nie tylko na podlalasiu, przyjedz na mazury

    • @loulou3738
      @loulou3738 3 года назад +4

      To wcale nie piękne....na Podlasiu to nie słyszałam tego...moze bliżej Białorusi mówią l

    • @graceom7616
      @graceom7616 2 года назад +4

      Jeszcze Holoubek i inni wielcy aktorzy tak wymawiali. Nie tak dawno.

    • @asiakusy
      @asiakusy 2 года назад

      Kojarzę z Hrubieszowa ale go nie orientalizuję jako dziki ostęp 😄

  • @felidiusz
    @felidiusz 4 года назад +3

    Bardzo ciekawy podcast i materiał. Staropolski język fascynuje mnie od lat. Masz moją subskrypcję! :D

    •  4 года назад +2

      Za niedługo nowy odcinek, właśnie o staropolskim ;)

  • @antekb1979
    @antekb1979 4 года назад +6

    Nie jestem ekspertem, ale tak mi się wydaje, że obecny mówiony język polski bardzo dużo "stracił" ze swojej odmiany z Rusi Czerwonej (Lwów i okolice).

  • @jacekmalczewski6272
    @jacekmalczewski6272 10 месяцев назад +1

    fajne było. dziękuję bardzo. Uwielbiam filmy z Emilem Karewiczem, który najpiękniej wymawiał Ł. Nie możemy o tym zapominać. Nie możemy również pozbywać się bogactwa języka i wprowadzać zmian, które pozornie upraszczają życie. Bo one spłycają i zubożają to, co piękne. *8

  • @semireld1528
    @semireld1528 4 года назад +4

    Wspaniala Praca 😃👍

  • @Paulina-fv4bz
    @Paulina-fv4bz 4 года назад +11

    Bardzo dobry podcast, taki rzeczowy i bardzo dobrze mi się słuchało.
    Jedynie można by było ewentualnie popracować nad lepszą dykcją by słuchało się jeszcze lepiej, choć dykcja w filmiku nie przeszkadza^^
    Pozdrawiam serdecznie,
    Paulina:)

  • @CJWarlock
    @CJWarlock 2 года назад

    Interesujący materiał. Z zaciekawieniem go wysłuchałem ot tak, dla przyjemności. :) Bo i przyjemnie się go słucha. Dobre, lekkie tempo mowy i podawania wiedzy. Zdrawiam! :)

  • @ENCJO
    @ENCJO Год назад

    Świetny materiał, wyczerpujący i ciekawy. Frajda, mega frajda tego słuchać.

  • @tomjj3026
    @tomjj3026 4 года назад +19

    6:13
    1,2,3,4,5,6,7,8,9,10, dąb, kupić, jutro, baba zima, ty, dym, jęk, biały, widzieć

  • @moriartiwolfgan2642
    @moriartiwolfgan2642 4 года назад +7

    Nazwami liter oznaczających spółgłoski są: „be”, „ce”, „cie”, „de”, „ef”, „gie” itd. - tylko z „dołączeniem” głoski e.

  • @Tajemniczy265
    @Tajemniczy265 4 года назад +1

    Super materiał.

  • @nonodragovic
    @nonodragovic 2 года назад +1

    . @David Guardado Język rosyjski powstał z cerkiewnosłowiańskiego i ze staro-serbskiego, który był językiem wszystkich Słowian, bo wszyscy Słowianie nazywali się Serbami i mówili jednym językiem, z którego powstało 12 różnych języków, bardzo podobnych. W antyku były to tylko dialekty wspólnego języka.

  • @jakubstepien8756
    @jakubstepien8756 4 года назад +5

    Oczywiście że język powinien być żywy. Powinien się zmieniać i ewoluować, dostosowywać do życia. Materiał super

  • @dorotamcginnis6997
    @dorotamcginnis6997 3 года назад +26

    Jakbym Górala słyszała, te stare teksty czatajacego.

    • @marvju209
      @marvju209 Год назад

      Dlatego Sienkiewicz pisząc "Krzyżaków" wzorował się na gwarze góralskiej

  • @wiesawazych9285
    @wiesawazych9285 3 года назад +2

    Bardzo ciekawy materiał. Długo szukałam materiałów o j. słowiańskim.

  • @wiking1g
    @wiking1g 4 года назад +2

    Dobrze że to znalazłem !

  • @pradrev
    @pradrev 3 года назад +38

    Hi, you don't mention the Slovak language at all, but the Slovak language sounded very much like Polish. Slovak had the nasal sounds. The Slovak town of Galanta keeps the letters =an=, where n is a remain of the nasal sound. Galanta is a Magyar version of frozen old Slovak. Slovak language changed a lot but Magyar preserved the old Slovak forms. It was supposed to sound GoleNta, where N is the nasal sound. The guy in the video talked about the long vowels. The long vowels in Czech and Slovak are from contractions of the nasal sounds and certain syllables. For example Russian kotoraja is Slovak ktorá. =Aja contracted to á. Or DoMbrava changed to Dúbrava. In reality the old Slovak sound was DuNbrava, and from that we have Dúbrava. In Czech, the original form was DoNbrava, the -N- changed to -u-, so they have Doubrava. Old Slovak is captured in Brižinski spomeniki, this is a mixed Pannonian and Moravian (Slovak) original text from I guess 10th century.

    • @zarpa4038
      @zarpa4038 3 года назад

      Galanta is mixed region Slovak Magyar see statistics. For me is interesting changing of B(cyriilics) into V. Velehrad (in Moravia Sk,Cz) == Beograd ( Serbia ). Aquincium == Vuodín old sk == Budín middle sk == Buda ( Buda- Pešť), Uhorský King Belo==Velo Uhorský Kings Ladislav == Vladislav , ecetera....,

    • @reginagrobosz8807
      @reginagrobosz8807 3 года назад +3

      Modern Slovak and modern Polish are very similar, but the Old Polish would be more like Czech (the Czech lg has many of these older features preserved even now)

    • @GordyjSlavjanin
      @GordyjSlavjanin 3 года назад +2

      @@reginagrobosz8807
      I dosic ciekawo, stary czeski jezyk (15. wiek) brzmi wiecej jalk wspolczesny slowacki niz wspolczesny czeski :)

    • @reginagrobosz8807
      @reginagrobosz8807 3 года назад +1

      @@GordyjSlavjanin a to ciekawe, sprawdzę, dziękuję za podpowiedzi

    • @reginagrobosz8807
      @reginagrobosz8807 3 года назад +1

      Thanks for the interesting suggestions, Pradrev, seems like I need some more studies to do

  • @beataiwan2162
    @beataiwan2162 4 года назад +36

    Ależ mam szczęście! Trafić przypadkiem na tak dobry kanał! Dobra robota, działaj dalej :D

  • @xxxx-lt4he
    @xxxx-lt4he 4 года назад +1

    Bardzo fajny materiał.

  • @PawelzLublina
    @PawelzLublina 3 года назад +1

    Niesamowite :)

  • @hannapawlak3516
    @hannapawlak3516 3 года назад +22

    Piekny mój język polski.

  • @Dominik-lc4pl
    @Dominik-lc4pl 4 года назад +8

    Super materiał, dużo czegoś takiego szukałem. Wolałym jeszcze, jakby był czytany tekst na ekranie, oraz użyty alfabet fonetyczny IPA

  • @agapavlovskij7941
    @agapavlovskij7941 Год назад +2

    Przypadkowo natknęłam się na ten podcast - subskrypcja idzie :)

  • @marcinwilczynski1400
    @marcinwilczynski1400 Год назад

    Niesamowity materiał!

  • @lodzinjunior5952
    @lodzinjunior5952 4 года назад +8

    Uważam, że powinno się wprowadzić nauczanie i propagowanie treści związanych z rozwojem standardowego języka polskiego i dialektów. Świetny materiał! Dzięki wielkie!

    • @ChristophorosSokrates
      @ChristophorosSokrates 3 года назад +1

      Tak jest na polskim powinna być uczona historia i ewolucja języka polskiego

  • @MikeGajewski
    @MikeGajewski 4 года назад +12

    W angielskim też istnieje tzw dark L, np w słowie middle ostatni dźwięk i brzmi ono właśnie tak, jak staropolskie ł.

    • @jacektlaga
      @jacektlaga 4 года назад +7

      Co ciekawe, w niektórych dialektach (np. cockney) ciemne L jest wokalizowane i brzmi jak nasze dzisiejsze Ł - czyli zachodzi proces analogiczny do polskiego wałczenia.

    • @michalslusarski
      @michalslusarski 4 года назад +1

      cockney to chyba najbardziej leniwy akcent. Nie mówią /θ/, /ð/, H, ɑː, ŋ zastępują głoską n. Jak ktoś ma problemy z angielską wymową, to może mówić, że jest cockney. Tylko musi się liczyć, że nie każdy go zrozumie xd

    • @hannakonador9478
      @hannakonador9478 3 года назад

      @@michalslusarski - w Londynie bankomaty mają opcję językową >cockney< "Urban w Londynie" o tym mówił...

    • @yuriydun7057
      @yuriydun7057 10 месяцев назад

      Ang. "W" Pol "Ł"
      Ang. "L" Pol "L"
      I macie łatwiej w wymawianiu angielskiego W
      W innych słowiańskich państwach, gdzie nie ma takiego jak w Polsce Ł, jest problem z wymawianiem ang. W. A nawet uważa się jak wada przy wymowie L jak Ł.
      W mojej klasie (w Ukrainie) uczył się chłopak i nie mówił L a właśnie Ł. Chodził do logopedy. A faktycznie nie musiał - ponieważ miał nazwisko Płażyński 😉

  • @renatamatwiejczuk4555
    @renatamatwiejczuk4555 3 года назад

    Dziękuję za zytelny materiał. Posiadam książki z 1876 gramatyka języka polskiego w której napisano wlasnie to o czym pan opowiada. A zapis takich wyrazów jak rzeka lub morze należy odmieniać i porównywac z wyrażamy języka rosyjskiego, ukrainskiego lub czeskiego. :) dziękuję raz jeszcze

    • @tytusdezoo4
      @tytusdezoo4 2 года назад

      żytelny bo z dupy czy może o rzetelny chodzi aczkolwiek takowym nie jest.

  • @szynek3000
    @szynek3000 3 года назад

    Zajebiste, po krótku ująć.

  • @JanPBtest
    @JanPBtest 4 года назад +22

    A dlaczego kolega wymawia końcówki "-ą" jako "-om"?

    • @Syrinx618
      @Syrinx618 3 года назад +2

      Właśnie!

    • @GordyjSlavjanin
      @GordyjSlavjanin 3 года назад +4

      ​@@Syrinx618
      Siema bracie Lachu,
      Nasaly byly kiedys standardem we wsistkich slowianskich jezykach ale do dzisiejszych czasow utrzymaly sie tylko w jedynym slowianskim jezyku - polskim.
      Tez obserwuje ta zmiane i myszle ze za kilku pokolen ani w polskim nie beda. Zal, bo ich polubilem.

    • @mariafriedenstab8235
      @mariafriedenstab8235 3 года назад +1

      @@GordyjSlavjanin będą!

    • @tytusdezoo4
      @tytusdezoo4 2 года назад

      i akcent dziwny...

    • @tytusdezoo4
      @tytusdezoo4 2 года назад

      bardzo dziwnie po polsku mówi

  • @artlew6547
    @artlew6547 4 года назад +5

    Ieee tam, 16 lat temu jak jeszcze w Polsce mieszkałem, miałem sąsiadow ktorzy do dzisiaj podobnie gadają a przeprowadzili sie z okolic Lublina. O ile z ich dziecmi, a moimi rownowieśnikami, rozmawialem normalnie po polsku to ich rodzicow dopiero po latach troche rozumiałem. Podobno 100 % polacy a wioska i pare wiosek okolicznych skad pochodza gadaja tak samo.

    • @tomizubi
      @tomizubi Год назад

      Art lew - wschodnia Polska do dziś ma inną wymowę. Zauważ że po wojnie praktycznie cała zachodnia Polska była na nowo zasiedlona ludźmi ze wschodu. Oni uczyli się języka od nowa. Ich dzieci już nie miały jakiś akcentów. Lublin i okolice tam nikt nie przyjeżdżał, to oni czasem jechali na zachód. Tam język dłużej się zachował.

  • @nicholasmikulski8998
    @nicholasmikulski8998 Год назад

    Very cool 👍 Dziękuję!

  • @pawegolik1209
    @pawegolik1209 4 года назад

    Bardzo ciekawy film ;) Nagrania ze starą wymową robią wrażenie.
    Jeśli chodzi o stare "ł" sceniczne lub zwane też kresowym, to występuje ono we wspomnianym przez Ciebie angielskim słowie "poll", które wymówiłeś źle - tak jak obecne polskie "l" lub w angielskim słowie "lamp". W angielskim nazywa się je odpowiednio dark i light L. Co ciekawe w akcencie znanym jako "Cockney" ze wschodniego Londynu zaszedł analogiczny proces do tego z języka polskiego, owe dark L zmieniło się w /w/. Zatem "meal" wymawia się podobnie do "mił".
    Co do samogłosek długich, wymowa "ó" nie od razu z długiego /o/ zmieniła się w /u/ ale istniały jeszcze samogłoski pochylone, zachowane do dziś w niektórych gwarach.
    Ja osobiście jestem za zmianą pisowni na całkowicie fonetyczną :)
    Pozdrawiam