No, naprawdę używają "ludzkiego" języka, przecież nie są zwierzętami. Jeszcze jak byłem dzieckiem i uczęszczałem na tak zwaną lekcję religii, to mówiono tak. Na początku był Chaos i ciemność, potem zapanowała jasność. Tak nie wybuchła, lecz zapanowała jasność. Dalej dla opisania chronologii, rozwijania się zjawisk na ziemi, używa się pojęcia dnia. A dlaczego, ponieważ mówiąc ludzkim językiem, ludzie wiedzieli, że jasny dzień zaczyna się porankiem, a kończy wieczorem, gdyby im mówiono o erze to nikt nie wiedziałby kiedy ona się zaczyna, a kiedy kończy.
Bardzo dobra dyskusja. Jest bardzo aktualna i przez to komplementarna do klasyki, np. wykładów Michała Hellera, które skupiają się bardziej na dziejach odkrycia Wielkiego Wybuchu i na jego interpretacjach filozoficznych, a o perspektywach dalszych badań tylko wspominają. Tutaj wyłożono całą gamę koncepcji - i paradygmat, czyli lambda-CDM, i popularne hipotezy jak inflacja kosmiczna, i hipotezy mniej popularne jak kosmologia cykliczna Penrose’a, i hipotezy niepopularne jak te Gupty, i te całkiem odrzucone jak zmęczone światło. O tym ostatnim trudno w ogóle coś znaleźć, dlatego pan Tomek daje przykład erudycji, zwłaszcza że chyba specjalizuje się w czymś innym niż kosmologia.
Tak sobie tłumaczę jak kolejna godzinę slucham jakiegoś i interesującego filmiku na yt... może to uzależnienie od telefonu a może od ciekawych opowiadań mądrych ludzi...😊
0:57 Wreszcie udało mi się to nazwać. Widząc Panów razem coś nie dawało mi spokoju. Coś na zasadzie "mam to na końcu języka". Wreszcie wpadłem na to. Zacznę od tego - jeśli jeden jada mięso, a drugi kapustę. To statystycznie jadają gołąbki. A teraz zobaczcie na swe owłosienie na głowach. Jeden ma wszędzie, drugi nigdzie. Lecz nastąpiło zawirowanie fali w czasoprzestrzeni i... statystyka Was Panowie pogodziła ;)
Witam. Gratuluje, Pan jest super geniuszem. Wszyscy wielcy uczeni tego świata się mylą, tylko Pan jest wszechwiedzący i mówi prawdę. Lubię Pana słuchać. Pan mi wyjaśni jeszcze teorię względności Einsteina i powie że się mylił bo prawda jest inna a udam się do Pana studiować fizykę. A fakt że ziemię i człowieka stworzył Bóg to pewnie fikcja ?
Niesamowite jak świat jest skomplikowany i tajemniczy i jak mało jeszcze o nim wiemy. Ciekawe czy za setki lub tysiące lat odkryjemy wszystkie jego tajemnice i będziemy znać odpowiedź na każde pytanie dotyczące natury wszechświata.
Kurcze, już w pierwszej minucie słyszę że ktoś coś wie na temat poczatku wszechświata. A pozniej obalanie mitów, itp itd. luudzie, my g. wiemy na temat początku wszechświata. Coś tam wierzymy, liczymy itp, ale to są tylko MODELE które mogą być różne. To ze model nam pasuje logicznie i matematycznie to nie znaczy że ten model przedstawia prawdę.
Pan Tomasz mógłby częściej rozwijać dane zagadnienia i podawać przykłady. Czasem pomija coś, no i rozumiem że czasem jest to niezbędne aby zachować jaką kolwiek ciągłość i zwięzłość. Raz Piotr powiedział że fajnie by było gdyby coś powiedział mi było super. To są właśnie te smaczki jak np opowiedziane w na początku przewidzenie neutrin na podstawie braku zachowania energii w rozpadzie.
Wszechświat jest jak moje pomidorki rosnące na działce. Na początku malutkie a po jakimś czasie powiększają się i dążą do czerwieni. Nasiona w nich to galaktyki. Pomidory rosnące na jednej kiści to wszechświaty równoległe. Zamiast męczyć się tyle lat na ciężkich studiach, trzeba było założyć sobie działkę XD. Pozdrawiam i czekam na więcej.
Początek i mina Pana Tomasza gdy usłyszał te banialuki rozpoczynające się od "Wielki Wybuch nie istnieje..." mnie rozbawiła. Nie wiem co myślał ale minę miał "Kamerka już nagrywa, nie wypada uciec. Co tu się wyprawia?"
a jak widoczny był wielki wybuch, który nie był wybuchem, z okien rakiety poruszającej się z prędkością światła? istnieje czy może istniał a może będzie istniał? przecierz jednoczesnoś nnie istnieje. to tak by ostudzić zachwyty. ale jesteśmy w polsze i autoryberety maja rację.
Czy pierwotne czarne dziury poprzez swoją grawitację i efekt zamrożenia czasu wokół horyzontu zdarzeń są wstanie uwięzić supergęstą pierwotną materię kwarkowo-gluonową. Jeśli tak to powinno się dać wykryć rozciągnięte światło z tej gorącej plazmy. Może sygnały radiowe FRB są jej efektem.
Już dwa razy zauważyłem, że dr Tomasz Miller udzielił krótkiej trafnej odpowiedzi i czekał aż Piotr mozolnie skończy długie okraszone opisami pytanie. Ma facet stalowe nerwy.
Witam. Od 16 lat interesuję się fizyka i matematyka i połączeniem między tym co realne i nierealne nad duadizmem korposkularno-falowym nad ciągami przyczynowo skutkowym nad czasem przestrzenią czym są kierunki i czy przestrzeń gdzie są granice nieskończoności, Nad strzałka czasu I upływem ,energia i oddziaływaniami. Potrzebuje matematyka i fizyka który mi pomoże wykalibrowac cały system. Mówię o układzie wspolzednych . Osi czasu I przestrzeni rzeczywistości i nierzeczywistości. Połączę wszystkie te rzeczy w tym układzie współrzędnych. W których wyjaśnię wszystko co się dzieje, a w ramach tego modelu wszechswiata wynika mi w prost że to co my teraz obserwujemy jako obserwowalny wszechświat z punktu widzenia czasoprzestrzeni tak to musi właśnie wyglądać. Że nasz wszechświat jest nieskończony ale obserwujemy te dysproporcje materi do grawitacji 1/6. Zasada zachowania Energi oraz naprzemienność wymiarowo przestrzenna to są pra prawa fizyki które istniały przed początkiem czasu I przestrzeni. Mam model takiego wszechświata, który łączy wszystkie te aspekty i wymiary w 1 układ i za pomocą zwykłego układu współrzędnych można logicznie wysowac wnioski co do przyczyn i skutków za pomocą nielogicznych nieciągów nie przyczynowo nie skutkowych wynikających z nielogiki.... jest tam miejsce w przestrzeni na wszystko. Nawet na nie przestrzeń i nieczas w nierzeczywistości. Jak wytłumaczyć że nieskończoność ma koniec i początek w tym samym miejscu i 0 czasie. To jest niesamowite .wytłumaczyć nieskończoność, za pomocą przestrzeni. Pomyślcie o tym co zrobił Einstein z niutonem. Uczynił niutona szczególnym przypadkiem w swojej teori , ja wzielem Einsteina i uczyniłem go szczególnym przypadkiem w moim modelu. Który mówi o tym że zeczywistosc jaka obserwujemy to jedynie 1/6 masy całego wszechświata. Są jeszcze 4 inne oraz dziura w systemie która musi tam byś oraz jest to -1/6 całej masy jednocześnie stanowi opozycję do całej reszty. Oczywiście to że światło jest fala Energi w przestrzeni to od Energi zależy długość tej fali a to w rzeczywistości fizycznej objawia się jako barwa.. jak to wykazać matematycznie i fizycznie potrafię wyprowadzić za pomocą mojego modelu. Mam jakieś konstrukty logiczne i założenia w ramach oraz udało mi się to wszystko połączyć w jedność i w prawdę fizyczna. Z chęcią mogę przesłać moje notatki i założenia co do czasu I przestrzeni , ze one wspolistnienia są naprzmienne i zależne i niezależne jednocześnie. Nieskończoności wynikające z katow prostych. Które to pokazuje różne nieskończoności większe od innych . To niesamowite że piszę ten komentarz słuchając tej rozmowy. Tylko potwierdzam sobie mój model. Z chęcią przesłałbym moje koncepcję założenia i rysunki graficzne i co mi wyszło kiedy udało mi się polaczyc wszystko i nic w jeden byt wszech byt .... 786 186 486. Chętnie wytłumaczyłbym swój punkt widzenia i zakładając de facto to samo co Einstein jedynie w trochę odmienny sposób. Stworzyłem cały ten model wszechświata, zawarty w układzie współrzędnych z czasu I przestrzeni. I nagle patrz Lppp PPP P PPpP p L
A ja się tak zastanawiam, czy np sama przestrzeń nie mogłaby być ciemną materią? Mogłaby ważyć np bardzo mało na m³ np m³ wody waży tonę a przestrzeni jakieś śmieszne ilości miejsc po przecinku ale wody we wszechświecie w porównaniu do przestrzeni jest nieskończenie mało, więc mnożąc ilość przestrzeni przez jej ogrom wychodziłoby tak akurat 5x więcej? Może np całkowita masa "strun kwantowych" w porównaniu do materii barionowej wynosiłabym 5:1 ciekawi mnie to czy sama przestrzeni mogłaby mieć masę.. mam nadzieję, że rozumiecie bo to było pisane na szybko żeby mi z głowy nie wyleciało😄
Z pełnym szacunkiem ale nazwa Neutrino nie jest nazwą nadaną przez Pauliego, a Enrico Fermi. Pauli nie zjawił się na wykładzie. Enrico Fermi zapytany czy te cząstki odkryte przez Pauliego to to samo co neutron, odpowiedział, dość zresztą zabawnie, że nie "to jest neutrino" czyli po włosku maleńki neutron, ponieważ jak wiadomo bardzo rzadko oddziałuje z materią barionową. Miłego dla Was Panowie. Poza konkursem. Bardzo lubię Pana wykłady Panie Tomaszu.
@ReligiaToBzduraReligiaToBzdura W Biblii jest napisane że nawet jak zabiją wszystkich kreacjonistów to nie wymrze. ICR o którym wspomniałem wyżej nawet obalił już kilka razy kluczowe twierdzenia ewolicjonistów.
@Sebastian-kj3cp Znaczy się, obalił też obserwowalny fakt ewolucji? Jeśli jakiś gość "obala" obserwowalne zjawisko, to raczej nie można brać go na poważnie.
W poradni językowej PWN proponowano tłumaczenie ang. _Big Bang_ na Wielki Huk; wspomina o tym polska Wikipedia. Tak jest nie tylko precyzyjniej, ale też krócej o sylabę. (-:
Dziękuję za świetną serię. Pytanie: jeżeli zakładamy że przestrzeń jest nieskończona a wielki wybuch był wszędzie czy to oznacza że jest nieskończenie wiele materii i galaktyk poza obserwowalnym wszechświatem?
Słowo krytyki wśród tych pozytywnych komentarzy. Interesuję się kosmosem i jestem ogarnięty, ale dużo rzeczy nie zrozumiałem. Panowie często zapominają, że ten kanał jest dla amatorów, a nie naukowców:) Choć przyznam, że pan prowadzący czasami prosi o szersze wyjaśnienie dla widzów. Seria pop znacznie przystępniejsza. Mimo tego, nadal słucha się świetnie. Pozdrawiam.
Panowie, jeżeli już polecacie obejrzenie wcześniejszego odcinka, to róbcie to tak, żeby można było go znaleźć. Najlepiej bez doktoratu z wyszukiwania "linku w opisie"
Mam nadzieję że Pan dr się zainteresuje nieskonczonosciami które mogą być wyjaśnione geometria i topologia wszechświata. Powiązać katy z zakrzywieniami wyznaczyć horyzont zdarzeń i osobliwość. I dlaczego fizyka kwantowa musi być taka dziwna
Jest też kwestia ilości wymiarów w jakich żyjemy. My jesteśmy zmuszeni patrzeć z perspektywy trzech wymiarów, być może żeby odgadnąć co było przed, czy w momencie "Wybuchu"nie wystarczą tylko te nasze trzy wymiary
Właściwie to Austriakiem. W wyniku Anschlussu stał się obywatelem Niemiec, potem naturalizował się w Stanach, a obywatelstwo szwajcarskie uzyskał dopiero w 1949.
Zwolnienie procesów, czyli entropii we wczesnym Wszechświecie, można wyjaśnić większą krzywizną czasoprzestrzeni, w której zachodziły procesy, więc prędkość graniczna c, miała mniejszą wartość, co obserwujemy jako spowolnienie "filmu".
To by oznaczało, że przeżywamy to samo życie nieskończoną ilość razy. Do tego nieskończona ilość bardziej lub mniej podobnych żyć i nieskończona ilość cyklów, w których nas nie ma. Jeszcze jest kwestia świadomości, czy to będziemy MY ci sami czy tylko MY tacy sami. Trochę jak przy zagadnieniach o teleportacji i teorii wielu światów.
@@KapitanNem0 OK, ale mnie chodzi o zupelnie co innego. Chodzi o to czy jest mozliwe wykonanie sie nieskonczonej liczby cykli jeden po drugim. Moim zdaniem jest to niemozliwe. Musial byc jakis poczatek.
Super odcinek! Natomiast mam jedno pytanie bo chyba nie do końca to zrozumiałem. Pan Tomek pokazując szachownice zawsze powtarzał że są one nieskończenie wielkie. Pytanie zatem czy w punkcie 0 wszechświat również był nieskończenie wielki (ten punkt był tak wielki) czy jednak był jakimś małym punktem który w jakieś ułamki sekund się rozszerzył. Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
1:04:50 ... Ale przyjmując prędkość rozszerzania się wrzechświata, chodzi o wielkość grapefruit'a gdy to nagrywaliście, czy wielkość grapefruit'a gdy to oglądam?
Zawsze się słyszy, że nie umiemy skwantować grawitacji, a co jeśli tak naprawdę sukces leży po przeciwnej stronie? Tzn, wymaga "odkwantowania" / "zrelatywizowania" fizyki kwantowej? 🤔
2:05 zawsze interesował mie ten problem: przestrzeń się rozszerza i obiekty poruszają się z pewną prędkością względem siebie. A co będzie gdy t prędkość przekroczy prędkość światła? Tak może się stać gdy obiekty są oddalone od siebie wystczajaco daleko, np miliony megaparsecs
Dopóki obiekty nie będą poruszać się szybciej niż c względem przestrzeni to jest git. To ten mistyczny ruch w przestrzeni jest ograniczony do prędkości światła.
Panie Doktorze ja mam jedno pytanie które nurtowało mnie od połowy tego filmu jako to jest że wszechświat z punktowej osobliwości stał się nieskończony? Z góry dziękuję za odpowiedzi.
Jeśli Wszechświat jest przestrzennie nieskończony, to o osobliwości początkowej nie można mówić, że była punktowa. Gdy cofamy się w czasie, przestrzeń nie tyle "kurczy się do punktu", ile jej geometria się degeneruje i w samej chwili zero jest niezdefiniowana.
Mam nadzieję, że będzie poruszany odwrotny kierunek - jaki koniec czeka nasz wszechświat? Czy teoria śmierci cieplnej jest dalej aktualna? Mam też pytanie co do punktu zero: w jaki sposób nieskończona przestrzeń może się skurczyć do nieskończenie małego punktu? Nie powinno być tak, że żeby nieskończona przestrzeń mogła się skurczyć do punktu musiałaby mieć skończone wymiary?
Jeśli Wszechświat jest przestrzennie nieskończony, to w chwili zero on nie tyle "kurczy się do punktu", ile jego geometria się sypie i w samej chwili zero jest niezdefiniowana.
Czy jest to uznawane za możliwe, że wszechświat i jego skrajności nie są opisywalne matematycznie nawet przez matematykę przez duże „M”? Czy brak analitycznego rozwiązania dla wielu trywialnych zdawałoby się problemów (np. problem 3 cial) wskazuje na taką ewentualność?
A dlaczego rozszerzanie się przestrzeni nie powiększa obiektów w niej znajdujących się? Tzn. pionki na szachownicy się nie powiększają w miarę rozrostu szachownicy ?
naprawdę dobry matematyk udowodnić wszystko a inny też dobry matematyk obali każdy dowód nie mówiąc o twierdzeniu.wszystko to kwestia smaku , założeń/ warunków wstepnych/.
W 46:12 powiedziane jest, że Wszechświat się rozszerzał i ochładzał. Ale od dawna zastanawia mnie dlaczego się ochładzał? Przecież chyba zasada zachowania energii obowiązywała i to ciepło nie mogło zniknąć? Sugerowane jest, że ochładzanie spowodowało przezroczystość, a to spowodowało wolność fotonów. A to nie było na odwrót? Tzn. im więcej przestrzeni, tym mniejsza gęstość materii. Im mniejsza gęstość tym mniejsze prawdopodobieństwo, że foton w coś trafi, więc fotony lecą i istnieją co raz dłużej. Dzięki temu co raz więcej energii jest zmagazynowane w falach elektromagnetycznych, a co raz mniej w cząsteczkach. I dzięki temu Wszechświat zaczyna się ochładzać. Czyli uwalnianie fotonów powoduje ochładzanie, a nie ochładzanie umożliwia uwalnianie fotonów.
"Ochładzanie" oznacza tu obniżanie się temperatury Wszechświata. Następowało to oczywiście bez przekazu ciepła (bo i dokąd miałoby być przekazywane?), czyli adiabatycznie. Jak uczy termodynamika, temperatura adiabatycznie rozprężanego gazu spada. Z przezroczystością to bardziej skomplikowane. Problemem dla fotonów była nie tyle gęstość ośrodka, ile jego zjonizowanie. Aby fotony mogły sobie lecieć nie niepokojone, elektrony i jądra atomowe musiały się wpierw połączyć w neutralne elektrycznie atomy. A atomy są stabilne dopiero poniżej pewnej temperatury (nieco wyższej dla helu, nieco niższej dla.wodoru).
W jaki sposób przewidziano fluktuacje w mikrofalowym promieniowania tła przed obserwacją bez wiedzy co je wywołuje? Na jakiej podstawie je przewidziano?
Zderzenia porcji materii powodują zmianę lokalnego poziomu energii. Prędkość światła a zatem też prędkość przekazu energii jest skończona. Początkowe przypadkowe fluktuacje były rozciągane aż były za daleko aby energia się wyrównała. Spodziewano się więc, że fluktuacje temperatury tła będą duże, może nawet zobaczymy tam strukturę kraty. Zamiast tego różnice okazały się bardzo małe, wszechświat jest prawie izotropowy.
Czy ten początek wszechświata omawiany w 46min i 1h02min nie przypomina wielkiej rotującej czarnej dziury, która pierdykła np.: w wyniku przekroczenia masy krytycznej, rozdarcia przez rozszerzającą się czasoprzestrzeń, która istniała już wcześniej? Wyjaśniało by to eksplozje w kształcie dysku, budowę czarnej dziury, blokowanie światła oraz problem z zachowaniem informacji przy "zapadaniu się" materii, a nawet odległość "z14" pochodzącej z innego "wybuchu" (eh, ta wyobraźnia ;) Jeśli "wybuch" był wszędzie, to czy zgonie z przedstawieniem szachownicy jako nieskończonej czasoprzestrzeni, nieskończona powinna być także liczba pionków, a co za tym idzie również nieskończony rozmiar "punktu początkowego" i "obecnego" (niewidzialnego) wszechświata? "Sama przestrzeń jest dynamiczna, a jej skala się zmienia" - dzieje się tak w wyniku "wybuchu (początku)", czy to sam "wybuch (początek)" jest wynikiem zmiany skali czasoprzestrzeni? Dzięki za super odcinek!
pomiędzy atomami, nawet pomiędzy elektronami i jądrami atomów też jest przestrzeń, to dlaczego nie obserwujemy zwiększania się rozmiarów atomów, ogólnie skalowania samej materii?
Ponieważ siły grawitacji i elektromagnetyzmu są silniejsze na takich małych dystansach i ,,kontrują" to rozszerzanie się wszechświata. Odległości zwiększają się dopiero pomiędzy gromadami galaktyk. Jest to wyjaśnione w: ,,Ciemna materia i ciemna energia: Skąd o nich wiemy (i czego nie wiemy)? Tomasz Miller" na kanale Copernicus.
Tak, i na podstawie tego, że równania Einsteina przewidują iż sama przestrzeń może się rozszerzać, a TEORIA względności zakłada...zatem wielki wybuch nie mógł być wielkim wybuchem. To proszę sobie wyobrazić sytuację w której materia zapada się do granic możliwości pod wpływem swej masy. Wszystko ma swoją skończoną granicę i wszystko ma swoje limity. Fizyka obrazuje to nad wymiar rzeczywiście uświadamiając nas o tym. Zatem, proszę wyobrazić sobie zapadanie całej masy wszechświata pod swym ciężarem osiągając krytyczną wartość. Co się wtedy dzieje? Szczerze, po wstępie akurat w tym odcinku, odechciało mi się oglądać kontynuacji. Dlatego za ten występ, podziękuję po dokładnie 2 minutach i trzech sekundach. Brnięcie w bzdury ma swoje granice, bo jak wspomniałem, wszystko je ma.
Kolejne refleksje.... Czy "wypłaszczenie" wszechświata, można wyjaśnić probabilistycznie, czyli splątaniem kwantowym? Jeżeli "wszystko" było w bardzo małej objętości, to "wszystko" powinno być ze sobą splątane kwantowo, tworzyło rodzaj kondensatu, w którym zmiana stanu jednego elementu powoduje zmianę stanu wszystkich elementów.
Ta seria nie powinna się nigdy skończyć 😉😉
Uja wiedzą i w upie byli. Próbują dopasować teorie do faktów
To są same teorie, sam możesz je stworzyć
powinna trwać do końca świata xD
@@ryszardryszard2719 a co, mają dopasowywać fakty do teorii, jak Hegel? xD
@@NeoNikosis nie, tyle że oni nie znają tych faktów
Tomasz Miller chyba najlepiej wyraża skomplikowaną naukę "ludzkim" językiem. Pozdrawiam panowie i oby tak dalej.
Jestem póki co w połowie materiału, ale zdolność przekazywania tak skomplikowanych zagadnień robi duże wrażenie. Super gość!
No, naprawdę używają "ludzkiego" języka, przecież nie są zwierzętami. Jeszcze jak byłem dzieckiem i uczęszczałem na tak zwaną lekcję religii, to mówiono tak. Na początku był Chaos i ciemność, potem zapanowała jasność. Tak nie wybuchła, lecz zapanowała jasność. Dalej dla opisania chronologii, rozwijania się zjawisk na ziemi, używa się pojęcia dnia. A dlaczego, ponieważ mówiąc ludzkim językiem, ludzie wiedzieli, że jasny dzień zaczyna się porankiem, a kończy wieczorem, gdyby im mówiono o erze to nikt nie wiedziałby kiedy ona się zaczyna, a kiedy kończy.
@@77SuperAs super, a co zrozumiałeś do połowy? pytanie nieretoryczne
@@janinaepoka963 obejrzałem do połowy :)
@@77SuperAs to samiec alfa z ciebie jakby napisał Romek z pod warszawy
To jest najlepsza seria ever. Proszę nie kończcie jej! 🎉
Wszystko co ma początek musi mieć też koniec...
@@punk3900 1:10:46 Koniec może być początkiem
@@nikd6807 raczej początek jest końcem
@@janinaepoka963 A w tym przypadku nie wychodzi na to samo?
@@nikd6807 niestety nie zasada przyczynowości
Łatwość ubierania w słowa trudnych tematów zachwyca u dr Millera. Świetna rozmowa. 👍
Czekałem kiedy Pan Tomasz będzie gościem Astrofazy i wreszcie jest ten moment. Bardzo fajna seria ( Kod Wszechświata ).
Można poznać po avatarze i po tym, że ich wypowiedzi są kasowane.
Pan dr, Tomasz Miller, jest jak mistrz zen, mówi takie rzeczy, że nagle wszystko staje się jasne i zrozumiałe.
Czekaj, a kiedy mistrzowie zen mówią jasne i zrozumiałe rzeczy? 😅
@@dzieckochaosu To może napiszesz konspekt wypowiedzi dr. Tomasza Millera?
Poniedziałek nie mógł skończyć się lepiej. Tomasz Miller i Astrofaza! Oglądamy!
Bardzo dobra dyskusja. Jest bardzo aktualna i przez to komplementarna do klasyki, np. wykładów Michała Hellera, które skupiają się bardziej na dziejach odkrycia Wielkiego Wybuchu i na jego interpretacjach filozoficznych, a o perspektywach dalszych badań tylko wspominają. Tutaj wyłożono całą gamę koncepcji - i paradygmat, czyli lambda-CDM, i popularne hipotezy jak inflacja kosmiczna, i hipotezy mniej popularne jak kosmologia cykliczna Penrose’a, i hipotezy niepopularne jak te Gupty, i te całkiem odrzucone jak zmęczone światło. O tym ostatnim trudno w ogóle coś znaleźć, dlatego pan Tomek daje przykład erudycji, zwłaszcza że chyba specjalizuje się w czymś innym niż kosmologia.
Oglądając ten kanał nie mam wyrzutów sumienia że marnuję swój czas. Warto coś wiedzieć 👍
Nie marnujesz. Zdobywasz (nikomu niepotrzebną) wiedzę :)
Tak sobie tłumaczę jak kolejna godzinę slucham jakiegoś i interesującego filmiku na yt... może to uzależnienie od telefonu a może od ciekawych opowiadań mądrych ludzi...😊
@@AliG-co3mw 😅😅👌
to już lepiej obejrzeć jakiś film przyrodniczy
@@xMastJedi nikomu niepotrzebna wiedza sprawia że tak zwany mózg zaczyna pracować ...
Naprawdę mocno czekałem na ten odcinek! Zwięzłość wypowiedzi na wysokim lvl 🤘
0:57 Wreszcie udało mi się to nazwać. Widząc Panów razem coś nie dawało mi spokoju. Coś na zasadzie "mam to na końcu języka". Wreszcie wpadłem na to.
Zacznę od tego
- jeśli jeden jada mięso, a drugi kapustę. To statystycznie jadają gołąbki.
A teraz zobaczcie na swe owłosienie na głowach.
Jeden ma wszędzie, drugi nigdzie. Lecz nastąpiło zawirowanie fali w czasoprzestrzeni i... statystyka Was Panowie pogodziła ;)
SUPER..Pan Tomasz ma dar przekazywania wiedzy zaraz po Panie Leszku...jego opowiadania sa bardziej zrozumiale niz innych np. A.D-na
Jedna z najlepszych serii, ogólnie, nie tylko na YT, kawał dobrej roboty panowie :)
Prowadzący- prawdziwy Omnibus! A Dr Miller to GENIALNY popularyzator nauki !!!!!
Uwielbiam odcinki z dr Millerem
Świetna rozmowa, mnóstwo ciekawej wiedzy. Bardzo dziękuję.
Dziękuję za kolejny materiał, like w ciemno....
Tomasz jak zwykle świetnie przygotowany do wykładu, brawo za ciekawe informacje
Witam. Gratuluje, Pan jest super geniuszem. Wszyscy wielcy uczeni tego świata się mylą, tylko Pan jest wszechwiedzący i mówi prawdę. Lubię Pana słuchać. Pan mi wyjaśni jeszcze teorię względności Einsteina i powie że się mylił bo prawda jest inna a udam się do Pana studiować fizykę. A fakt że ziemię i człowieka stworzył Bóg to pewnie fikcja ?
Niesamowite jak świat jest skomplikowany i tajemniczy i jak mało jeszcze o nim wiemy. Ciekawe czy za setki lub tysiące lat odkryjemy wszystkie jego tajemnice i będziemy znać odpowiedź na każde pytanie dotyczące natury wszechświata.
Więcej poproszę, ta seria to złoto :)
Wspaniały gość, wspaniałe połączenie!
oby tak dalej
Przykład z szachownicami wszystko wyjaśniają. Niesawowity wykład 🎉
huston mamy problem
Brawo panowie... Pan Tomek rewelacja, ale i pana prowadzącego fajnie się słucha. Świetny duet, świetna rozmowa!
Świetne, świetne, świetne. Dr T. Miller jest naprawdę super!
po dr nie stawiamy kropki
Uwielbiam słuchać pana Tomasza😊
Jak zwykle koszula z oryginalnym wzorem 😊
Jak zawsze idealnie w poniedziałek 🎉
Super seria. Świetny gość. Miło się słucha. Chcemy więcej. :D
Łapka w górę i wielkie dzięki za dzielenie się wiedzą.
niech podzielą się pieniedzmi
Długo wyczekiwany. Dobrze że jest 🤘
Bardzo ciekawa rozmowa. Dziękuję i pozdrawiam serdecznie 😊😊😊
Świetne, dziękuję Panowie👏
Seria The Best! Gratuluję! P.S. Pan Tomasz ma zawsze znakomite koszule.
Świetny był ten odcinek. Bardzo dużo wiedzy podanej z przystępnej formie. Bardzo dobra seria.
Kurcze, już w pierwszej minucie słyszę że ktoś coś wie na temat poczatku wszechświata. A pozniej obalanie mitów, itp itd. luudzie, my g. wiemy na temat początku wszechświata. Coś tam wierzymy, liczymy itp, ale to są tylko MODELE które mogą być różne. To ze model nam pasuje logicznie i matematycznie to nie znaczy że ten model przedstawia prawdę.
Wielka Ekspansja :)
Tylko proponuję 😅
TO JEST PRZE KOZACKA SERIA !!!!!!
Pan Tomasz mógłby częściej rozwijać dane zagadnienia i podawać przykłady. Czasem pomija coś, no i rozumiem że czasem jest to niezbędne aby zachować jaką kolwiek ciągłość i zwięzłość. Raz Piotr powiedział że fajnie by było gdyby coś powiedział mi było super. To są właśnie te smaczki jak np opowiedziane w na początku przewidzenie neutrin na podstawie braku zachowania energii w rozpadzie.
Elegancko!
Super program! ❤
Mądrego to aż miło posłuchać
Wszechświat jest jak moje pomidorki rosnące na działce. Na początku malutkie a po jakimś czasie powiększają się i dążą do czerwieni. Nasiona w nich to galaktyki. Pomidory rosnące na jednej kiści to wszechświaty równoległe. Zamiast męczyć się tyle lat na ciężkich studiach, trzeba było założyć sobie działkę XD. Pozdrawiam i czekam na więcej.
Tyle że musi być ktoś co o to dba. Bóg?
Początek i mina Pana Tomasza gdy usłyszał te banialuki rozpoczynające się od "Wielki Wybuch nie istnieje..." mnie rozbawiła. Nie wiem co myślał ale minę miał "Kamerka już nagrywa, nie wypada uciec. Co tu się wyprawia?"
a jak widoczny był wielki wybuch, który nie był wybuchem, z okien rakiety poruszającej się z prędkością światła? istnieje czy może istniał a może będzie istniał? przecierz jednoczesnoś nnie istnieje. to tak by ostudzić zachwyty. ale jesteśmy w polsze i autoryberety maja rację.
Słucham tego gdybania o teoriach i o tym, że teoretycznie to nic nie wiemy i tak sobie myślę, że niewiele się to różni od naszej wiedzy o Bogu.
Czy pierwotne czarne dziury poprzez swoją grawitację i efekt zamrożenia czasu wokół horyzontu zdarzeń są wstanie uwięzić supergęstą pierwotną materię kwarkowo-gluonową. Jeśli tak to powinno się dać wykryć rozciągnięte światło z tej gorącej plazmy. Może sygnały radiowe FRB są jej efektem.
Taki -wydawałoby się- szczupły osobnik a zarazem bardzo charakterny głos ,to są dopiero cuda wszechświata :)
Czy fizyka może odpowiedzieć na pytanie: skąd się wzięło to co "wybuchło" i dlaczego wybuchło?
A tak poza tym świetny odcinek!!!😊
Już dwa razy zauważyłem, że dr Tomasz Miller udzielił krótkiej trafnej odpowiedzi i czekał aż Piotr mozolnie skończy długie okraszone opisami pytanie. Ma facet stalowe nerwy.
Witam. Od 16 lat interesuję się fizyka i matematyka i połączeniem między tym co realne i nierealne nad duadizmem korposkularno-falowym nad ciągami przyczynowo skutkowym nad czasem przestrzenią czym są kierunki i czy przestrzeń gdzie są granice nieskończoności, Nad strzałka czasu I upływem ,energia i oddziaływaniami. Potrzebuje matematyka i fizyka który mi pomoże wykalibrowac cały system.
Mówię o układzie wspolzednych . Osi czasu I przestrzeni rzeczywistości i nierzeczywistości. Połączę wszystkie te rzeczy w tym układzie współrzędnych. W których wyjaśnię wszystko co się dzieje, a w ramach tego modelu wszechswiata wynika mi w prost że to co my teraz obserwujemy jako obserwowalny wszechświat z punktu widzenia czasoprzestrzeni tak to musi właśnie wyglądać. Że nasz wszechświat jest nieskończony ale obserwujemy te dysproporcje materi do grawitacji 1/6. Zasada zachowania Energi oraz naprzemienność wymiarowo przestrzenna to są pra prawa fizyki które istniały przed początkiem czasu I przestrzeni. Mam model takiego wszechświata, który łączy wszystkie te aspekty i wymiary w 1 układ i za pomocą zwykłego układu współrzędnych można logicznie wysowac wnioski co do przyczyn i skutków za pomocą nielogicznych nieciągów nie przyczynowo nie skutkowych wynikających z nielogiki.... jest tam miejsce w przestrzeni na wszystko. Nawet na nie przestrzeń i nieczas w nierzeczywistości. Jak wytłumaczyć że nieskończoność ma koniec i początek w tym samym miejscu i 0 czasie. To jest niesamowite .wytłumaczyć nieskończoność, za pomocą przestrzeni.
Pomyślcie o tym co zrobił Einstein z niutonem. Uczynił niutona szczególnym przypadkiem w swojej teori , ja wzielem Einsteina i uczyniłem go szczególnym przypadkiem w moim modelu. Który mówi o tym że zeczywistosc jaka obserwujemy to jedynie 1/6 masy całego wszechświata. Są jeszcze 4 inne oraz dziura w systemie która musi tam byś oraz jest to -1/6 całej masy jednocześnie stanowi opozycję do całej reszty. Oczywiście to że światło jest fala Energi w przestrzeni to od Energi zależy długość tej fali a to w rzeczywistości fizycznej objawia się jako barwa.. jak to wykazać matematycznie i fizycznie potrafię wyprowadzić za pomocą mojego modelu. Mam jakieś konstrukty logiczne i założenia w ramach oraz udało mi się to wszystko połączyć w jedność i w prawdę fizyczna. Z chęcią mogę przesłać moje notatki i założenia co do czasu I przestrzeni , ze one wspolistnienia są naprzmienne i zależne i niezależne jednocześnie. Nieskończoności wynikające z katow prostych. Które to pokazuje różne nieskończoności większe od innych . To niesamowite że piszę ten komentarz słuchając tej rozmowy. Tylko potwierdzam sobie mój model.
Z chęcią przesłałbym moje koncepcję założenia i rysunki graficzne i co mi wyszło kiedy udało mi się polaczyc wszystko i nic w jeden byt wszech byt .... 786 186 486. Chętnie wytłumaczyłbym swój punkt widzenia i zakładając de facto to samo co Einstein jedynie w trochę odmienny sposób. Stworzyłem cały ten model wszechświata, zawarty w układzie współrzędnych z czasu I przestrzeni. I nagle patrz
Lppp
PPP
P
PPpP
p
L
Nie mogłem się doczekać... 😂
Zajebiscie opowiada
Świetna seria.
A ja się tak zastanawiam, czy np sama przestrzeń nie mogłaby być ciemną materią? Mogłaby ważyć np bardzo mało na m³ np m³ wody waży tonę a przestrzeni jakieś śmieszne ilości miejsc po przecinku ale wody we wszechświecie w porównaniu do przestrzeni jest nieskończenie mało, więc mnożąc ilość przestrzeni przez jej ogrom wychodziłoby tak akurat 5x więcej? Może np całkowita masa "strun kwantowych" w porównaniu do materii barionowej wynosiłabym 5:1 ciekawi mnie to czy sama przestrzeni mogłaby mieć masę.. mam nadzieję, że rozumiecie bo to było pisane na szybko żeby mi z głowy nie wyleciało😄
Jakby tego słuchać zimą, nie mając ciepłego kocyka, to chociaż mózg sobie można rozgrzać.
Jak zobaczyłem w inwokacji "TE dość tajemnicze wydarzenie" to chęć wysłuchania reszty jakoś mi odeszła. PORAŻKA!!!!! TE wydarzenie!!!!
Ty tak zawsze? 😂
Z pełnym szacunkiem ale nazwa Neutrino nie jest nazwą nadaną przez Pauliego, a Enrico Fermi. Pauli nie zjawił się na wykładzie. Enrico Fermi zapytany czy te cząstki odkryte przez Pauliego to to samo co neutron, odpowiedział, dość zresztą zabawnie, że nie "to jest neutrino" czyli po włosku maleńki neutron, ponieważ jak wiadomo bardzo rzadko oddziałuje z materią barionową. Miłego dla Was Panowie. Poza konkursem. Bardzo lubię Pana wykłady Panie Tomaszu.
Jest ciekawa seria na ICR o tym jak współczesne odkrycia potwierdzają kreacjonizm. Warto byłoby zrobić o tym RZETELNY odcinek.
@@Sebastian-kj3cp Kreacjonistyczne baśnie już dawno umarły śmiercią naturalną.
@ReligiaToBzduraReligiaToBzdura W Biblii jest napisane że nawet jak zabiją wszystkich kreacjonistów to nie wymrze. ICR o którym wspomniałem wyżej nawet obalił już kilka razy kluczowe twierdzenia ewolicjonistów.
@Sebastian-kj3cp Znaczy się, obalił też obserwowalny fakt ewolucji? Jeśli jakiś gość "obala" obserwowalne zjawisko, to raczej nie można brać go na poważnie.
@@przemog88 Nigdy nie zaobserwowano mutacji pozytywnej. To ewolucjoniści żyją w fantazji i kłamią w żywe oczy
Uwielbiam tę serię🎉🎉🎉
W poradni językowej PWN proponowano tłumaczenie ang. _Big Bang_ na Wielki Huk; wspomina o tym polska Wikipedia. Tak jest nie tylko precyzyjniej, ale też krócej o sylabę. (-:
Dziękuję za świetną serię. Pytanie: jeżeli zakładamy że przestrzeń jest nieskończona a wielki wybuch był wszędzie czy to oznacza że jest nieskończenie wiele materii i galaktyk poza obserwowalnym wszechświatem?
Jeśli faktycznie jest przestrzennie nieskończony, to tak.
koszule Pana dr. są fajnym kontrastem
A "Wielki wybuch" nie był po prostu początkiem zaburzenia jakiejś formy uporządkowanej przed?
Słowo krytyki wśród tych pozytywnych komentarzy. Interesuję się kosmosem i jestem ogarnięty, ale dużo rzeczy nie zrozumiałem. Panowie często zapominają, że ten kanał jest dla amatorów, a nie naukowców:) Choć przyznam, że pan prowadzący czasami prosi o szersze wyjaśnienie dla widzów. Seria pop znacznie przystępniejsza. Mimo tego, nadal słucha się świetnie. Pozdrawiam.
Panowie, jeżeli już polecacie obejrzenie wcześniejszego odcinka, to róbcie to tak, żeby można było go znaleźć. Najlepiej bez doktoratu z wyszukiwania "linku w opisie"
Super. Taki gość i taki prowadzący - czegóż więcej chcieć?
Faktów a nie teorii
Rozważycie może publikacje tej serii na spotify jako podcast? Pozdrawiam serdecznie! ❤
Oby z każdym kolejnym odcinkiem Kod Wszechświata bardziej puchł w treści.
Mam nadzieję że Pan dr się zainteresuje nieskonczonosciami które mogą być wyjaśnione geometria i topologia wszechświata. Powiązać katy z zakrzywieniami wyznaczyć horyzont zdarzeń i osobliwość. I dlaczego fizyka kwantowa musi być taka dziwna
Jest też kwestia ilości wymiarów w jakich żyjemy. My jesteśmy zmuszeni patrzeć z perspektywy trzech wymiarów, być może żeby odgadnąć co było przed, czy w momencie "Wybuchu"nie wystarczą tylko te nasze trzy wymiary
Uwaga do 17:10 - pan Pauli nie był Włochem, tylko Szwajcarem. Możliwe, że nazwa „neutrino” nie pochodzi od niego.
Właściwie to Austriakiem. W wyniku Anschlussu stał się obywatelem Niemiec, potem naturalizował się w Stanach, a obywatelstwo szwajcarskie uzyskał dopiero w 1949.
Zwolnienie procesów, czyli entropii we wczesnym Wszechświecie, można wyjaśnić większą krzywizną czasoprzestrzeni, w której zachodziły procesy, więc prędkość graniczna c, miała mniejszą wartość, co obserwujemy jako spowolnienie "filmu".
Super seria i dobrzy dyskutanci❤
Jesli zalozmy, ze bylo nieskonczenie wiele cykli w modelu Penroes'a to czy jest mozliwe aby doszlo do cyklu w ktorym obecnie jestesmy?
To by oznaczało, że przeżywamy to samo życie nieskończoną ilość razy. Do tego nieskończona ilość bardziej lub mniej podobnych żyć i nieskończona ilość cyklów, w których nas nie ma. Jeszcze jest kwestia świadomości, czy to będziemy MY ci sami czy tylko MY tacy sami. Trochę jak przy zagadnieniach o teleportacji i teorii wielu światów.
@@KapitanNem0 OK, ale mnie chodzi o zupelnie co innego. Chodzi o to czy jest mozliwe wykonanie sie nieskonczonej liczby cykli jeden po drugim. Moim zdaniem jest to niemozliwe. Musial byc jakis poczatek.
Bardzo chciałbym posłuchać odcinna poświęconego mechanice Bohma - na ile jest rozważana, jakie są dowody za, jakie przeciw.
Wspaniały odcinek 😊
To jest odcinek po ktorym rozumiemy jak dziala wszechwswiat
Super odcinek! Natomiast mam jedno pytanie bo chyba nie do końca to zrozumiałem. Pan Tomek pokazując szachownice zawsze powtarzał że są one nieskończenie wielkie. Pytanie zatem czy w punkcie 0 wszechświat również był nieskończenie wielki (ten punkt był tak wielki) czy jednak był jakimś małym punktem który w jakieś ułamki sekund się rozszerzył. Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
W punkcie 0 cały opis geometryczny się załamuje.
1:04:50 ... Ale przyjmując prędkość rozszerzania się wrzechświata, chodzi o wielkość grapefruit'a gdy to nagrywaliście, czy wielkość grapefruit'a gdy to oglądam?
Zawsze się słyszy, że nie umiemy skwantować grawitacji, a co jeśli tak naprawdę sukces leży po przeciwnej stronie? Tzn, wymaga "odkwantowania" / "zrelatywizowania" fizyki kwantowej? 🤔
2:05 zawsze interesował mie ten problem: przestrzeń się rozszerza i obiekty poruszają się z pewną prędkością względem siebie. A co będzie gdy t prędkość przekroczy prędkość światła? Tak może się stać gdy obiekty są oddalone od siebie wystczajaco daleko, np miliony megaparsecs
Dopóki obiekty nie będą poruszać się szybciej niż c względem przestrzeni to jest git. To ten mistyczny ruch w przestrzeni jest ograniczony do prędkości światła.
Czy przestrzeń między jądrem atomu i elektronami też pulchnie?
nie wiem ale na pewno przestrzeń między jądrem a pochwą puchnie
Tak, ale inne siły ściągają części składowe atomu do siebie
Dlaczego pionki zaczeły by na siebie włazić ? Czy nie zmniejszały by się równocześnie z przestrzenią ?
Panie Doktorze ja mam jedno pytanie które nurtowało mnie od połowy tego filmu jako to jest że wszechświat z punktowej osobliwości stał się nieskończony? Z góry dziękuję za odpowiedzi.
Jeśli Wszechświat jest przestrzennie nieskończony, to o osobliwości początkowej nie można mówić, że była punktowa. Gdy cofamy się w czasie, przestrzeń nie tyle "kurczy się do punktu", ile jej geometria się degeneruje i w samej chwili zero jest niezdefiniowana.
28:07 Co nie jest, dla mnie dziwne, bo to w tym czasie był ośrodek ciągły!
Jako przedstawiciela MOCy (Mechanika Ośrodków Ciągłych)
Mam nadzieję, że będzie poruszany odwrotny kierunek - jaki koniec czeka nasz wszechświat? Czy teoria śmierci cieplnej jest dalej aktualna?
Mam też pytanie co do punktu zero: w jaki sposób nieskończona przestrzeń może się skurczyć do nieskończenie małego punktu? Nie powinno być tak, że żeby nieskończona przestrzeń mogła się skurczyć do punktu musiałaby mieć skończone wymiary?
Jeśli Wszechświat jest przestrzennie nieskończony, to w chwili zero on nie tyle "kurczy się do punktu", ile jego geometria się sypie i w samej chwili zero jest niezdefiniowana.
Wszystko się rozszerza, my, rośliny, owoce, warzywa, drzewa, powietrze, po prostu wszystko to co widzimy😊
Czy jest to uznawane za możliwe, że wszechświat i jego skrajności nie są opisywalne matematycznie nawet przez matematykę przez duże „M”?
Czy brak analitycznego rozwiązania dla wielu trywialnych zdawałoby się problemów (np. problem 3 cial) wskazuje na taką ewentualność?
1:07:05 uuu nigdy, no i Dragan przestaje w tym momencie słuchać, ale i tak długo wytrzymał :P
A dlaczego rozszerzanie się przestrzeni nie powiększa obiektów w niej znajdujących się? Tzn. pionki na szachownicy się nie powiększają w miarę rozrostu szachownicy ?
naprawdę dobry matematyk udowodnić wszystko a inny też dobry matematyk obali każdy dowód nie mówiąc o twierdzeniu.wszystko to kwestia smaku , założeń/ warunków wstepnych/.
W 46:12 powiedziane jest, że Wszechświat się rozszerzał i ochładzał. Ale od dawna zastanawia mnie dlaczego się ochładzał? Przecież chyba zasada zachowania energii obowiązywała i to ciepło nie mogło zniknąć? Sugerowane jest, że ochładzanie spowodowało przezroczystość, a to spowodowało wolność fotonów. A to nie było na odwrót?
Tzn. im więcej przestrzeni, tym mniejsza gęstość materii. Im mniejsza gęstość tym mniejsze prawdopodobieństwo, że foton w coś trafi, więc fotony lecą i istnieją co raz dłużej. Dzięki temu co raz więcej energii jest zmagazynowane w falach elektromagnetycznych, a co raz mniej w cząsteczkach. I dzięki temu Wszechświat zaczyna się ochładzać. Czyli uwalnianie fotonów powoduje ochładzanie, a nie ochładzanie umożliwia uwalnianie fotonów.
"Ochładzanie" oznacza tu obniżanie się temperatury Wszechświata. Następowało to oczywiście bez przekazu ciepła (bo i dokąd miałoby być przekazywane?), czyli adiabatycznie. Jak uczy termodynamika, temperatura adiabatycznie rozprężanego gazu spada.
Z przezroczystością to bardziej skomplikowane. Problemem dla fotonów była nie tyle gęstość ośrodka, ile jego zjonizowanie. Aby fotony mogły sobie lecieć nie niepokojone, elektrony i jądra atomowe musiały się wpierw połączyć w neutralne elektrycznie atomy. A atomy są stabilne dopiero poniżej pewnej temperatury (nieco wyższej dla helu, nieco niższej dla.wodoru).
W jaki sposób przewidziano fluktuacje w mikrofalowym promieniowania tła przed obserwacją bez wiedzy co je wywołuje? Na jakiej podstawie je przewidziano?
Zderzenia porcji materii powodują zmianę lokalnego poziomu energii. Prędkość światła a zatem też prędkość przekazu energii jest skończona. Początkowe przypadkowe fluktuacje były rozciągane aż były za daleko aby energia się wyrównała. Spodziewano się więc, że fluktuacje temperatury tła będą duże, może nawet zobaczymy tam strukturę kraty. Zamiast tego różnice okazały się bardzo małe, wszechświat jest prawie izotropowy.
Czy ten początek wszechświata omawiany w 46min i 1h02min nie przypomina wielkiej rotującej czarnej dziury,
która pierdykła np.: w wyniku przekroczenia masy krytycznej, rozdarcia przez rozszerzającą się czasoprzestrzeń, która istniała już wcześniej?
Wyjaśniało by to eksplozje w kształcie dysku, budowę czarnej dziury, blokowanie światła oraz problem z zachowaniem informacji przy "zapadaniu się" materii,
a nawet odległość "z14" pochodzącej z innego "wybuchu" (eh, ta wyobraźnia ;)
Jeśli "wybuch" był wszędzie, to czy zgonie z przedstawieniem szachownicy jako nieskończonej czasoprzestrzeni, nieskończona powinna być także liczba pionków,
a co za tym idzie również nieskończony rozmiar "punktu początkowego" i "obecnego" (niewidzialnego) wszechświata?
"Sama przestrzeń jest dynamiczna, a jej skala się zmienia" - dzieje się tak w wyniku "wybuchu (początku)", czy to sam "wybuch (początek)" jest wynikiem zmiany skali czasoprzestrzeni?
Dzięki za super odcinek!
pomiędzy atomami, nawet pomiędzy elektronami i jądrami atomów też jest przestrzeń, to dlaczego nie obserwujemy zwiększania się rozmiarów atomów, ogólnie skalowania samej materii?
Ponieważ siły grawitacji i elektromagnetyzmu są silniejsze na takich małych dystansach i ,,kontrują" to rozszerzanie się wszechświata.
Odległości zwiększają się dopiero pomiędzy gromadami galaktyk.
Jest to wyjaśnione w:
,,Ciemna materia i ciemna energia: Skąd o nich wiemy (i czego nie wiemy)? Tomasz Miller" na kanale Copernicus.
Udało się "policzyć" czy "doświadczyć"? Oto jest pytanie! Pozdrawiam, Borucki, PL*
Jeździ się rozszerza to czy jest jakiś moment kiedy coś pęknie w fizyce materii?
Tak, i na podstawie tego, że równania Einsteina przewidują iż sama przestrzeń może się rozszerzać, a TEORIA względności zakłada...zatem wielki wybuch nie mógł być wielkim wybuchem.
To proszę sobie wyobrazić sytuację w której materia zapada się do granic możliwości pod wpływem swej masy. Wszystko ma swoją skończoną granicę i wszystko ma swoje limity. Fizyka obrazuje to nad wymiar rzeczywiście uświadamiając nas o tym. Zatem, proszę wyobrazić sobie zapadanie całej masy wszechświata pod swym ciężarem osiągając krytyczną wartość. Co się wtedy dzieje?
Szczerze, po wstępie akurat w tym odcinku, odechciało mi się oglądać kontynuacji. Dlatego za ten występ, podziękuję po dokładnie 2 minutach i trzech sekundach. Brnięcie w bzdury ma swoje granice, bo jak wspomniałem, wszystko je ma.
Kolejne refleksje.... Czy "wypłaszczenie" wszechświata, można wyjaśnić probabilistycznie, czyli splątaniem kwantowym? Jeżeli "wszystko" było w bardzo małej objętości, to "wszystko" powinno być ze sobą splątane kwantowo, tworzyło rodzaj kondensatu, w którym zmiana stanu jednego elementu powoduje zmianę stanu wszystkich elementów.
Hej wiem że nie na temat ale może są tu jacyś ludzie którzy powiedzą mi czy po studiach z astronomii ciężko jest znaleźć pracę i się utrzymać?
Nie, czemu, w maku czy tam magazynach amazona bierą wszystkich