हजार वर्षांपूर्वी ठाणे हे आताच्या मुंबई महानगरातील सर्वात महत्वाचे ठिकाण होते. त्यावेळच्या ठाणे परिसरात मुंबई आणि त्याभोवतीची बेटं ही लहान अशी दुर्लक्षित गावं होती. त्यामुळे व्यापारी वसई/ भाईंदर च्या खाडी जवळ आल्यावर ठाणे आलं असं म्हणत असावेत. सध्याच्या मुंबई शहराचा इतिहास पाहता कल्याण आणि अंबरनाथ यांना प्राचीन मुंबईचा महत्वाचा भाग म्हणून ऐतिहासिक नोंद केली जाते. ज्यांना साष्टीचे बेट म्हटलं जातं ती बेटं अजूनही त्याच नावाने ओळखली जातात. मध्ययुगीन काळात मुंबई महानगरचे सत्ता केंद्र हे वसई झाले. ह्यावेळी देखील मुंबई आणि त्याभोवतीची बेटं ही लहान अशी दुर्लक्षित गावंच होती. १८४३ मध्ये बॉम्बे प्रेसिडेन्सीच्या स्थापनेमुळे मुंबई खऱ्या अर्थाने एक प्रबळ असं सत्ता केंद्र म्हणून नावारूपास आलं. प्राचीन काळात ठाणे, मध्ययुगीन काळात वसई आणि आधुनिक काळात मुंबई, असे मुंबई महानगरमध्ये सत्ता केंद्र बदलत राहिले. निव्वळ साष्टी आणि मुंबई ची बेटं मिळून आजची मुंबई असं गृहीत धरणं अयोग्य आहे. कारण कल्याण, अंबरनाथ आणि वसई हे साष्टीचे बेट किंवा मुंबईच्या बेटांवर नाहीत. ते भारतीय मुख्य भूमीवर आहेत.
गोष्ट मुंबईची ही मालिका मला अतिशय प्रिय आहे. ह्या मालिके मुळे मुंबईचा इतिहास, भूगोल, आणि दुर्मिळ माहिती मिळते. प्राचीन मुंबईची ही सफर भावली. उत्तम विवेचन.🙏🏻🙏🏻🙏🏻
माहिती छान पुरवली त्याबद्दल खूप खूप लोकसत्ताचे धन्यवाद. विनायक पवार सरांचा आवाज खूप छान आहे आणखीनही त्यांनी यावर व्हिडिओ बनवावे ही विनंती बऱ्याच दिवसापासून या मालिकेची वाट बघत होतो
खूप दुर्मिळ फोटो आणि लिखाणासहित महत्वपूर्ण माहिती दिल्याबद्दल आपले धन्यवाद 🙏 मुंबईच्या ब्रिटिश इतिहासामुळे काळाच्या पडद्याआड गेलेली अतिप्राचीन माहिती भारताच्या गौरवशाली आणि वैभवशाली इतिहासाची ओळख करून देणारी आहे.
थोडी दुरुस्ती..कुठच्याही शहराचे मुख्य पोस्ट ऑफिस GPO (General Post Office) हे ० मैल (zero mile) समजले जाते. तिथून शहराची सुरुवात होते असे ब्रिटीशांनी प्रशासनाच्या सोयीच्या दृष्टीने ठरविले. त्यामुळे आजची मुंबई दहिसर आणि मुलुंड येथून सुरु होत असली तरी रस्त्यावरील दिशादर्शक मुंबई अनुक्रमे ४३ किलोमीटर व ३५ किलोमीटर.. असे दाखवितात. पुणे व इतर शहरात देखील हीच पद्धत आहे.
' SIR, JAY JAMBUDVIP, NAMO BUDDHAYE, JAY SAMRAT ASHOK MAHAN, JAY BHIM, JAY INDIAN CONSTITUTE, TO ALL '. SIR SAMRAT ASHOK YANI TYANCHA SON MAHENDRA VA MULAGI SANGHAMITRA. DOGHANA TATHAGAT GAUTAM BUDDHANCHYA TITH GHEVUN SRI LANKE LA MUMBAI TUNACH PATHWALE HOTE SIR.
उत्तम शब्दांकन, उत्तम छायाचित्रण, उत्तम निवेदन आणि उत्तम सादरीकरण...! आताच प्रथम हा भाग पाहिला आणि इतिहासात डोकावलो..! या आधीचे भाग पाहण्याची उत्सुकता आता शिगेला पोचली आहे. उत्तम माहिती..❤
सुरत हे त्याकाळचे खरे प्रख्यात बंदर होते .संपूर्ण उत्तर हिंदुस्थान शी तेथून च व्यापार चालायचा .त्यामुळे इंगर्ज व पोर्तुगीज ह्यांच्या वखारी तेथे होत्याच !
माहिती खूपच छान सकारात्मक उपयुक्त ठरेल अशी आहे संपूर्ण महाराष्ट्रात देशात अनेक ठिकाणी गावात शहरात हीच माहिती दिली पाहिजे असे वाटते मला नेहमी वाटते मला माझ्या कुटुंबालाही एक पार्श्वभूमी आहे तीच माहीत नाही पुढील पिढीला प्रेरणा मिळाली पाहिजे
🤣🤣🤣👌👌👌👌👌🥰🥰🥰👍👍👍🙏🙏🙏🙏🙏 ... व्व्व्व्वा ह व्व्व्व्वा ह व्व्व्व्वा... अप्रतिम च संदेश कार्य विश्लेषण अन् माहिती * जुन्या प्राचीन विदेशी व्यापारी बोटीं जलमार्ग अन् व्यापारी मुंबई ची कहाणी * ... अप्रतिम च संदेश कार्य * कोटी कोटी धन्यवाद😘💕😘💕😘💕 नमन वंदन🙏🙏🙏 अभिनंदन भीं👋👋👋👋👋
खरचं खुप चांगली माहिती मिळाली,पण मग दक्षिण मुंबई व समुद्र,खाडी किनारी आता जो समाज आहे तो केव्हा पासुन आहे आणि त्यांचे मूळ कोणते याबद्दल माहिती असेल तर नक्की शेअर करा
पुर्तगिस रोमन ईगराज फक्त हेच अले होते क्या मुस्लिम चा ईतिहास हा 1000 1200 वर्षा पुर्वीच्या है बम्बई माहीम पुरतीच होती चे मोठे मोठे नवाब बादशाह अपला योगदान दिला है पुर्तगिस भारतात अले पन नसते मुस्लिम ईस्पेन मध्ये 700 1500 ईवी मध्ये मुस्लिम राज्य होत त्याच काळात युरोप हा 300 ते1600 ईवी मध्ये डार्क एज मध्ये होता स्पेन मध्ये मोट मोट्य युनिव्हर्सिटीत होत्या अनी आज पण आहे त्या युनिव्हर्सिटीत information knowledge हासील करायला यऐचे 1500 ईवी मध्ये मुस्लिम राज गेला त्या नंतर स्पेनीस पुर्तगिस फ्रान्सिस यायला लगले स्पेन युनिव्हर्सिटीत मध्ये ईन्फोमेसान ज्ञान हासिल केला मुसलमान ज्ञान मुसलमान वर ईसतेमाल केला स्पेन मोरोक्को मुस्लिम 1000 1200 ईवी मध्येच अमेरिकेत सोढुन काढली अमेरिकेत 700 800 वर्षापूर्वीच मजीद है माजार है मुस्लिम स्पेन गोल्डन ऐज जगाला गती मिळाली information knowledge च्या खाजाना मिळाला मुस्लिम ज्ञान स्पेन फ्रान्स ईग्लेनड मध्ये 1000 1200 वर्षांपूर्वीच मुस्लिम पुस्तक ज्ञान हासील करत आहे आज पण कोणाला हात लावायला देत नाही
परत चालू केला पाहिजे हा मार्ग अगदी जुन्नर ला जोडून त्याने खूप मोठा खर्च वाचेल आणि खाडीत व्यापार वाढेल वेळ वाचेल पैसा वाचेल आणि वाढेल जर उत्तर प्रदेश मध्ये केंद्र सरकार ने हे केलं तर भाजप च्या नेत्यांनी हा मार्ग पुनर्जीवित केला पाहिजे
Parasaheb - Please go beyond, more than 1000 years before, like Mahabharat times. How was Mumbai that time and what was its name during that time. How was overseas trading during that time, etc.
लोणावळा मधील कार्ला लेणी, आणि मुंबई मध्ये पण जे बुद्ध लेण्या आहेत ते सगळे व्यापारी साठी केलेले केंद्र होते, यात बुद्ध चा धम्म चा प्रचार पण व्ह्याचा आणि trading पण होत होते. एक विसावा म्हणून त्याचा वापर होत होता असे मला वाटते.
निसर्गरम्य मराठी मुंबई शहराची धंनदानंडग्या परप्रांतीय आणि स्वार्थी मराठी नेत्यांनी वाट लावली
त्यांना धन धांडगे मराठी माणसाने बनवले.
हातात फक्त एक लोटा घेउन आले होते.
आपण त्यांना पोसले
mumbaicya devlachi muhiti dya
हजार वर्षांपूर्वी ठाणे हे आताच्या मुंबई महानगरातील सर्वात महत्वाचे ठिकाण होते. त्यावेळच्या ठाणे परिसरात मुंबई आणि त्याभोवतीची बेटं ही लहान अशी दुर्लक्षित गावं होती. त्यामुळे व्यापारी वसई/ भाईंदर च्या खाडी जवळ आल्यावर ठाणे आलं असं म्हणत असावेत. सध्याच्या मुंबई शहराचा इतिहास पाहता कल्याण आणि अंबरनाथ यांना प्राचीन मुंबईचा महत्वाचा भाग म्हणून ऐतिहासिक नोंद केली जाते. ज्यांना साष्टीचे बेट म्हटलं जातं ती बेटं अजूनही त्याच नावाने ओळखली जातात. मध्ययुगीन काळात मुंबई महानगरचे सत्ता केंद्र हे वसई झाले. ह्यावेळी देखील मुंबई आणि त्याभोवतीची बेटं ही लहान अशी दुर्लक्षित गावंच होती. १८४३ मध्ये बॉम्बे प्रेसिडेन्सीच्या स्थापनेमुळे मुंबई खऱ्या अर्थाने एक प्रबळ असं सत्ता केंद्र म्हणून नावारूपास आलं. प्राचीन काळात ठाणे, मध्ययुगीन काळात वसई आणि आधुनिक काळात मुंबई, असे मुंबई महानगरमध्ये सत्ता केंद्र बदलत राहिले. निव्वळ साष्टी आणि मुंबई ची बेटं मिळून आजची मुंबई असं गृहीत धरणं अयोग्य आहे. कारण कल्याण, अंबरनाथ आणि वसई हे साष्टीचे बेट किंवा मुंबईच्या बेटांवर नाहीत. ते भारतीय मुख्य भूमीवर आहेत.
मुंबईची तुम्ही दिलेली माहिती खूपच अनोळखी आणि गमतीची तितकीच उत्सुकता वर्धक आहे
ही मालिका ऐकायला निश्चितच आवडेल
मरोळ साशेट्टी मद्ये कोंडीवाटे ला आम्ही राहतो, 1 नंबर👌👌👌👌👌💐💐💐💐💐💐💐
जुन्या मुंबई चे प्रवेश द्वार आणि मुंबईची प्राचीन इतिहास माहिती फार उत्तम रीत्या आपण शब्दांकन केले.. त्या बद्दल आभार छान ! धन्यवाद.
महाराजांची एवढी सुंदर माहिती दिल्या बद्दल पोक्षे साहेब तुमचे खूप खूप आभार 🙏❤️
गोष्ट मुंबईची ही मालिका मला अतिशय प्रिय आहे. ह्या मालिके मुळे मुंबईचा इतिहास, भूगोल, आणि दुर्मिळ माहिती मिळते. प्राचीन मुंबईची ही सफर भावली. उत्तम विवेचन.🙏🏻🙏🏻🙏🏻
मुंबईत राहातो तर त्याचा थोडाफार इतिहास माहित असावा, म्हणून मुंबईकरांनी हा एपिसोड जरूर पहावा 🙏
माहिती छान पुरवली त्याबद्दल खूप खूप लोकसत्ताचे धन्यवाद. विनायक पवार सरांचा आवाज खूप छान आहे आणखीनही त्यांनी यावर व्हिडिओ बनवावे ही विनंती बऱ्याच दिवसापासून या मालिकेची वाट बघत होतो
विनायक पवार नाही, विनायक परब सर
विनायक, आज प्रथमच गोष्ट मुंबईची चा भाग पहिला.. तुझे आणि तुझ्या टीम चे अभ्यासपूर्ण सादरीकरण पाहिले.. जबरदस्त संशोधनात्मक माहिती.. खूप अभिमान वाटला.. 😊
सातवाहन काळातील इतिहास सांगा सर , त्या वेळेस चा व्यापारी मर्गाबद्दल माहिती द्या
खुपच महत्वाचा सत्य आणि खरा इतिहास मुंबई शहराच्या बाबतीत आपल्या मार्फत समजला.🙏😊धन्यवाद सर.
शालेय पाठ्यपुस्तकात ही अशी उपयुक्त माहिती शिकवायला हवी
धन्यवाद 🙏🌹
पवार सर खूप छान माहिती दिली त्याबद्दल लोकसत्ताचे खूप खूप आभार ❤
खूप दुर्मिळ फोटो आणि लिखाणासहित महत्वपूर्ण माहिती दिल्याबद्दल आपले धन्यवाद 🙏
मुंबईच्या ब्रिटिश इतिहासामुळे काळाच्या पडद्याआड गेलेली अतिप्राचीन माहिती भारताच्या गौरवशाली आणि वैभवशाली इतिहासाची ओळख करून देणारी आहे.
थोडी दुरुस्ती..कुठच्याही शहराचे मुख्य पोस्ट ऑफिस GPO (General Post Office) हे ० मैल (zero mile) समजले जाते. तिथून शहराची सुरुवात होते असे ब्रिटीशांनी प्रशासनाच्या सोयीच्या दृष्टीने ठरविले. त्यामुळे आजची मुंबई दहिसर आणि मुलुंड येथून सुरु होत असली तरी रस्त्यावरील दिशादर्शक मुंबई अनुक्रमे ४३ किलोमीटर व ३५ किलोमीटर.. असे दाखवितात. पुणे व इतर शहरात देखील हीच पद्धत आहे.
' SIR, JAY JAMBUDVIP, NAMO BUDDHAYE, JAY SAMRAT ASHOK MAHAN, JAY BHIM, JAY INDIAN CONSTITUTE, TO ALL '. SIR SAMRAT ASHOK YANI TYANCHA SON MAHENDRA VA MULAGI SANGHAMITRA. DOGHANA TATHAGAT GAUTAM BUDDHANCHYA TITH GHEVUN SRI LANKE LA MUMBAI TUNACH PATHWALE HOTE SIR.
फारच सुंदर माहिती दिल्या बद्दल खूप खूप धन्यवाद.
सर्वात प्राचीन बंदर सोपारा (नालासोपारा) ला विसरलात सर...
Yes त्याचे नाव सुप्परक होते.
उत्तम शब्दांकन, उत्तम छायाचित्रण, उत्तम निवेदन आणि उत्तम सादरीकरण...! आताच प्रथम हा भाग पाहिला आणि इतिहासात डोकावलो..! या आधीचे भाग पाहण्याची उत्सुकता आता शिगेला पोचली आहे. उत्तम माहिती..❤
किती सुंदर आणि नवीन माहिती मिळाली मुंबईची....
अभिनंदन आपले, मुंबई विशेष परिचय दिल्या साठी.
Khup khup dhanyawad Dada tumche 🙏🏻😊 tumchya sarkhe shodhak aahet mhanun pushachya pidhila samdhan labhate khup prashna chi Uttara milatat 🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻😊 . Pudhachya pravaasala subhechha tumhala.
Parab saheb..lokasatha.thanks🎉
धन्यवाद, अत्युत्तम माहिती, ड्रोनचा वापर केला असता तर अजून उद्बोधक झाले असते. 🙏
खूप छान माहीती सांगितली.आपल्या मुंबईचं जुन्या काळातील वैभव ऐकून बरं वाटलं.
Namo bhudday very good thanks
खुप खुप छान माहिती मिळाली, मनस्वी धन्यवाद..🙏🌹
कानेहेरी आणि जोगेश्वरी मधील गुमफा न बद्दल विसरलात सर, खूप मोठा पुरावा आहे तो तर
धन्यवाद सर आम्हाला अभिमान आहे आपल्या मुंबई व आमच्या जुन्नर बद्दल.
सुरत हे त्याकाळचे खरे प्रख्यात बंदर होते .संपूर्ण उत्तर हिंदुस्थान शी तेथून च व्यापार चालायचा .त्यामुळे इंगर्ज व पोर्तुगीज ह्यांच्या वखारी तेथे होत्याच !
खूप छान माहिती मिळाली धन्यवाद
फार उत्तम व महत्वाची माहिती आपण देत आहेत..God bless you ♥️
खरोखर मुंबई म्हणजे सोन्याची खाणं. ब्रिटिश तिला बिघडविले. आपली माहिती छान होती आणि शेवट म्हणजे नाणेघाट चे महत्त्व आणि जुन्नर.....
🙏
Lodha
अप्रतिम
अप्रतिम माहिती. आपला व्हिडिओ फारच छान आहे. आपले आभारी आहोत. धन्यवाद.
सर ,छान माहिती दिलीत...
मी मनापासून मुंबईकर अत्यंत ऊपयुक्त माहीती
लक्ष लक्ष आभार....
फारच छान संदेश,माहिती दिली.
Kharokhar khup chhan mahiti dili
माहिती खूपच छान सकारात्मक उपयुक्त ठरेल अशी आहे संपूर्ण महाराष्ट्रात देशात अनेक ठिकाणी गावात शहरात हीच माहिती दिली पाहिजे असे वाटते मला नेहमी वाटते मला माझ्या कुटुंबालाही एक पार्श्वभूमी आहे तीच माहीत नाही पुढील पिढीला प्रेरणा मिळाली पाहिजे
JAI Chandra Gupta morya (akhand bharat)
चांगली माहिती मिळाली विनायक जी. धन्यवाद.
छान माहिती मिळाली. आभारी आहे
सुंदर, उपयुक्त माहितीबद्दल आभार
मुंबई महाराष्ट्राचं काळीज आहे.
N omsaira omsairam omsairam omsaira omsairam omsairam omsaira omsairam omsairam omsaira omsairam
अतिशय महत्वाची माहिती दिली
धन्यवाद
खूप छान आवश्यक माहिती सांगितली. धन्यवाद.
I was travelling in train on bhyandar creek while watching the video mumbai starting place thanks for information
उत्तम माहिती मिळाली,धन्यवाद
धन्यवाद
Thane is a Old Historical city❤
खूप छान सर माहिती बद्द्ल
कल्याण हेच व्यापारी बंदर होते.
मुंबई चे तेव्हा अस्तित्व नव्हते.
कृपया ही सर्व माहीती पुस्तक रुपात प्रसिद्ध करावी ही विनंती .
विषय गोल गोल फिरवताय तेच तेच. बाकी माहिती चांगली मिळते.
Khoop chan mahiti dileet .
फार छान माहिती दिलीत.
मागील भागातील काॅलंबर बसाल्ट dockyard रोड mazgaon येथील सेंट जोसेफ baptista उद्यान येथे ही आहे.
दगडांची नैसर्गिकरित्या उभी रचना असावी. तशी रचना बाप्तिस्टा उद्यानातील टेकडीमध्ये दिसत नाही. गुगल मॅप वरील फोटोंवरून मी हे निरीक्षण नोंदवतोय.
खुप छान मस्त
Thank u so much mala apya ithihas vachyla ani aika avadt sure mi share Karen thank u again
सूंदर
Khu. Changli. Mahiti
Sir Nice Information Good Research Old Mumbai ❤
😊Chann mahiti milali....Apan jar History teacher astat mazhya shale madhe tar mala 💯/💯 gun milale aste😊
Khup chan mahiti dilit
Jai maharashtra
Wonderful, great information.
धन्यवाद खूप छान माहिती दिली
Chhan mahiti idli sir, thank you
मुंबईचा अज्ञात इतिहास हे पुस्तक वाचा बरीच माहिती मिळेल
🤣🤣🤣👌👌👌👌👌🥰🥰🥰👍👍👍🙏🙏🙏🙏🙏 ... व्व्व्व्वा ह व्व्व्व्वा ह व्व्व्व्वा... अप्रतिम च संदेश कार्य विश्लेषण अन् माहिती * जुन्या प्राचीन विदेशी व्यापारी बोटीं जलमार्ग अन् व्यापारी मुंबई ची कहाणी * ... अप्रतिम च संदेश कार्य * कोटी कोटी धन्यवाद😘💕😘💕😘💕 नमन वंदन🙏🙏🙏 अभिनंदन भीं👋👋👋👋👋
अतिशय सुंदर माहिती दिली
Mumbai ❤
Very nice information.
खरचं खुप चांगली माहिती मिळाली,पण मग दक्षिण मुंबई व समुद्र,खाडी किनारी आता जो समाज आहे तो केव्हा पासुन आहे आणि त्यांचे मूळ कोणते याबद्दल माहिती असेल तर नक्की शेअर करा
Khup chan 👌
Super explanation of Mumbai.❤❤
छान माहीती
Very well explained Sir.... Just like Bharat Gothaskar 👌👍
पुर्तगिस रोमन ईगराज फक्त हेच अले होते क्या मुस्लिम चा ईतिहास हा 1000 1200 वर्षा पुर्वीच्या है बम्बई माहीम पुरतीच होती चे मोठे मोठे नवाब बादशाह अपला योगदान दिला है पुर्तगिस भारतात अले पन नसते मुस्लिम ईस्पेन मध्ये 700 1500 ईवी मध्ये मुस्लिम राज्य होत त्याच काळात युरोप हा 300 ते1600 ईवी मध्ये डार्क एज मध्ये होता स्पेन मध्ये मोट मोट्य युनिव्हर्सिटीत होत्या अनी आज पण आहे त्या युनिव्हर्सिटीत information knowledge हासील करायला यऐचे 1500 ईवी मध्ये मुस्लिम राज गेला त्या नंतर स्पेनीस पुर्तगिस फ्रान्सिस यायला लगले स्पेन युनिव्हर्सिटीत मध्ये ईन्फोमेसान ज्ञान हासिल केला मुसलमान ज्ञान मुसलमान वर ईसतेमाल केला स्पेन मोरोक्को मुस्लिम 1000 1200 ईवी मध्येच अमेरिकेत सोढुन काढली अमेरिकेत 700 800 वर्षापूर्वीच मजीद है माजार है मुस्लिम स्पेन गोल्डन ऐज जगाला गती मिळाली information knowledge च्या खाजाना मिळाला मुस्लिम ज्ञान स्पेन फ्रान्स ईग्लेनड मध्ये 1000 1200 वर्षांपूर्वीच मुस्लिम पुस्तक ज्ञान हासील करत आहे आज पण कोणाला हात लावायला देत नाही
खूप छान माहिती दिली सर.👌👌
Barobar aahe
Very good information about Mazi Mumbai
Sopara manhje nalasopara ha mauryan kaatil mumbai hota.
Absolutely right.
स्वप्न नगरी मुंबई ❤❤❤❤❤
साष्टी एकच होती आणि मरोळ मालाड ही त्या बेटांत होती
Great vedio ,perfect uchhar of vandre
खूप छान माहिती दिली तुम्ही सर ❤❤
परत चालू केला पाहिजे हा मार्ग अगदी जुन्नर ला जोडून त्याने खूप मोठा खर्च वाचेल आणि खाडीत व्यापार वाढेल वेळ वाचेल पैसा वाचेल आणि वाढेल जर उत्तर प्रदेश मध्ये केंद्र सरकार ने हे केलं तर भाजप च्या नेत्यांनी हा मार्ग पुनर्जीवित केला पाहिजे
Bjp cant do this। only they can do is riots and blunders like notenandi, berojagari, bhrashtachar
Very nice information
अतिशय महत्वपुर्ण माहिती, 👍
Parasaheb - Please go beyond, more than 1000 years before, like Mahabharat times. How was Mumbai that time and what was its name during that time. How was overseas trading during that time, etc.
Namaskar n thanks for the information adun hamala gnandaan kara
Kalyan was considered an important trade hub during Satvahanas time, is it the same Kalyan that stands today?
Nahi khup ghaan keli aata lokkani tithe dumping ground tar 😐
दुर्गाडीच्या आसपास असावे...
Great
सुंदर माहिती
खूप छान माहिती
लोणावळा मधील कार्ला लेणी, आणि मुंबई मध्ये पण जे बुद्ध लेण्या आहेत ते सगळे व्यापारी साठी केलेले केंद्र होते, यात बुद्ध चा धम्म चा प्रचार पण व्ह्याचा आणि trading पण होत होते.
एक विसावा म्हणून त्याचा वापर होत होता असे मला वाटते.
मस्त माहिती सर