Enflasyonun matematiği
HTML-код
- Опубликовано: 1 окт 2024
- @malumathders
Bu videoda son zamanda yine gündemde olan enflasyondan ve onun matematiğinden bahsettim. Konuya hazırlanırken videoda da belirttiğim gibi Mahfi Eğilmez'in makalelerinden yararlandım, ilgili makale linklerini de aşağıda bulabilirsiniz. İyi seyirler...
Mahfi Eğilmez'in makaleleri:
www.mahfiegilm...
www.mahfiegilm...
www.mahfiegilm...
Her Cuma saat 15.00'da yeni bir videoyla matematiğin bir başka alanını ele alacağım.
Facebook: / malumathh
Instagram: / malu.math
Enflasyonun düşmesi, fiyatların artış hızının düşmesi demek... Fiyatların düşmesi demek değil... Aslında halkımız sadece bunu bilse yeter...
Matematiğin gerçek hayattaki kullanımını anlatan bu tür videoların desteklenmesi lazım. Çünkü okullarda anlatılan matematik sadece ezberden ibaret... Bize matematiğin gerçekte ne işe yaradığını, neden önemli olduğunu anlattığınız için çok teşekkürler. Başarılarınızın devamını dilerim. T-shirt ünüzde çok manidar bu arada 😉
Teşekkür ederim güzel yorumunuz için. Tişörtü de içimizden geçenlerin veciz bir özeti olduğundan tercih ettim. Sevgiler...
"Enflasyon her zaman ve her yerde parasal bir olgudur." - Milton Friedman Yani diyorki basarsan karşılıksız parayı enflasyon sözcüğünün manasını sözlüklerden bile sildirip değiştirirsiniz. Size herşeye gelen zam olarak öğretirler oysa karşılıksız basılan paranın neticesi alım gücü düşüklüğü ve hayat pahalılığıdır.
Hayatımda ilk defa bir matematik öğretmenin günlük hayatta işime yarayacak bilgiler anlattığını görüyorum. Üniversite öğrencisiyim bundan sonra sizi takipteyim hocam :)
Hocam ağzınıza sağlık.Benim verdiğiniz enflasyon tanımıyla ilgili tereddüt ettiğim nokta şu Serbest piyasada paranın sayısının sürekli artması ve paranın değersizleşmesi yani malın değeri aynı (bir ev yine bir ev değerinde) değer ölçtüğün birim küçülüyor. Örnek olarak bir gün arayla boyumuzu birinde 30 cm'lik cetvel ile ölçelim diğerinde 40cm'lik cetvelle ölçelim. ilkinde 4 kerede boyumuzu ölçeriz 2. de 3 kerede ölçeriz boyumuz ancak boyumuz uzamaz. Enflasyon boyumuzu ölçtüğümüz cetvelin sürekli olarak kısalmasıdır. Saygılar sevgiler.
Beki de soru şu olmalı: 1923'de 200 gram ekmek kaç gram altın ediyordu.
Hocam emeğinize sağlık. Sizden ricam BES kazandırıyormu yoksa körü körüne para mı yatırıyoruz.
Enflasyonu olan para birimi biriktirilmez .
Güzel bir içerik önerisi. Kısa cevap; yıllık getiri enflasyon oranının altındaysa kazanmıyorsunuz demektir. Sevgiler...
Emeklilik için değil mi o zaten yani bes?
Hocam merhabalar geçenlerde bir belgesel izlerken kafama takıldı , eski para miktarını günümüze çevirme tam olarak nasıl oluyor yani demeye çalıştığım şey mesela eski 600TL günümüzde neye tekabül ediyor bunun hesaplaması nasıl yapılıyor onun videosunu çekerseniz çok sevinirim . İyi günler.
Süper bir içerik önerisi oldu bu, teşekkür ederim. İlgileneceğim...
İşin icerisinde enflasyon ve para birimi değişmeside var nasıl olcak ki o
Yanlış bilmiyorsam merkez bankasıda böyle bir hesaplama aracı paylaşmıştı sitelerinde ve galiba para basma oranına göre hesaplanıyor diye biliyorum
www.bls.gov/data/inflation_calculator.htm dolar için olanı
herkesicin.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/ekonomi/hie/icerik/enflasyon+hesaplayici TL için olanı
Aškin matematigini yap hocam evliligin matematigi
Daha fazla izlenmeyi hak ediyor videolarınız
Enflasyon TL birikimleri nasıl eritiyor, bu konuda da bir video yaparsanız çok sevinirim.
Şuan vaktim olmadığı için izleyemiyorum ama emeğine sağlık. Böyle bilim eğitim tarzı bilgi verici kanallara çok ihtiyacımız var.
Hocamızı destekleyin lütfen! Çok değerli anlatımları için..
Hocam enflasyon termometre dir. Termometre sıcaklık ölçer. Ekonomide sıcaklıkta aşırı para basmaktan geçer. Ne kadar para basıldığını ise enflasyon ile ölçersiniZ. Saygılar
Hocam teşekkürler guzel sade bir anlatım
Çok güzel anlatım olmuş teşekkürler. Ancak enflasyonun sebebine değinmemişsiniz.Enflasyonun sebebi büyümenin üzerinde para basmak.Parayı bastın mı ne yaparsam yap bir süre sonra enflasyon gelir,teşekkürler.
Haklısınız ancak enflasyonun artışı konusu pek çok farklı ekonomik değişkene de bağlı bir yanıyla. O konulara girmek istemedim açıkçası. Sevgiler...
Her gün duyduğumuz şeylerin detaylarını öğrettiğiniz için teşekkürler. Matematiği seviyorum.
Hocam kâr, zarar, maliyet, yüzde kâr, parite hesabı vs. anlatabilir misiniz?
Tesekkürler
Sayın hocam şöyle yapalım, ben 1991'de asgari ücret alıyorum diyelim, o zamanda evime 200 gramlık kaç ekmek götürüyordum, şimdi kaç ekmek götürüyorum. Bunun yıllar içindeki değişen grafiği sanırım anlamlı olacak.
Bizler, ekmek kırıntısı bile yere düştüğünde yerden toparlayan bir ahlaka sahibiz. Öpüp alnımıza yaslar karıncalara bırakırız.
Bence asgari ücretle satın alınabilecek 200 gram ekmek miktarının 1923 ile 2022 arasındaki grafiğine ihtiyacımız var.
Ne dersiniz.
Ekmek gibi tahıl ürünleri bütün devletler tarafından sübvanse edilir,o yüzden doğru sonuç vermeme ihtimali yüksektir.
Merhabalar. Güzel bir içerik önerisi, Sadece ekmek değil farklı ürünlerle de kıyaslamak daha güvenilir bir sonuç verecektir. Sevgiler...
@@hakandundar1703 İhtimali bırakalım. Bu durumu standart kabul edelim.
Yani herşeye yine zam gelmeye devam edecek enfilasyon düşse bile ama daha az zam gelecek
Ekonomisi bu kadar bozuk bir memleketin ekonomistlerinin işsiz gezmesi de enteresan bir ironi.
Not: Hocam matematiksel olarak ( teknik bakımdan) anlatım güzel olmuş da teorisiz olunca birkaç nüans farkından (mal ve hizmet sepeti, nispi ve reel alım gücü vs.) dolayı yavan (doğru tabir bu olmadı ama doğrusu da aklıma gelmedi şimdi) kalmış. Tabi o kadar olması normal.
bu kanalın matematikten hoşlanan insanları yanyana getirecek bir discord sunucusuna ihtiyacı var :)
Tahta kullanırken, üst satırda yana doğru yıllar geçtikçe enflasyonun düştüğünü, alt satırdada buna mukabil fiyatların sürekli arttığını, sadece artış ivmesinin azaldığını gösterseydiniz süper olurdu. Fiyatların düşmesi için eksi enflasyon (deflasyon) olması gerektiğini, bununda ülkemizde yıllık olarak hiç görülmediği de ekstra güzel olurdu.
Güzel olurdu dediğiniz gibi. O kadar çok şeye değinmek istedim ki aslında ama o zaman da uzayacaktı, daha tartışmalı konulara girecektim. Böyle olmasını tercih etti o nedenle. Sevgiler...
hangi vatandaş yüzde 14 konuta veriyomuş ? %150 veriyoruz konuta
matematik sadece ezberden ibaret... Bize matematiğin gerçekte ne işe yaradığını, neden önemli olduğunu anlattığınız
Gayet Faydalı, içeriklere devam 👍
Emeğinize sağlık hocam çok faydalı oluyor severek takip ediyoruz içerik önerim yok ama yorumlarda güzel öneriler var umarım devam edersiniz :)
Sırf keyfine izliyorum harika bişey
Bravo çok açıklayıcı olmuş umarım izlenme sayısı artar ve insanlar bu bilgilerden faydalanır seçim öncesi
Muhalefet kanalında mısınız dedi 😂
hocam ağzınıza sağlık.. bir şey sormak istiyorum bu HPO formülündeki 1 ler nereden geliyor?
1 oradaki kesri 1 ile kıyaslamak için var. Kıyas sonucu elde edilen değer negatifse hayat pahalılığından olumlu, pozitifse olumsuz etkilenmiş oluyoruz. Sevgiler...
Teşekkür ederim hocam mükemmel bir anlatım olmuş elinize sağlık
Teşekkürler tokiye de mi el atsanız
Kardesim hocanın çizgisi çok iyi o da politize olmasa iyi olur bence
Furkan çok güzel konuya değinmişsin.Ekonomik olarak matematiksel açıklık getirse hocamız çok iyi olur.Matematiğe uzak tutulmuş halk başına ne gelebileceğini önceden analiz edebilmeli.
El atalım da bunlar netameli konular...
Merhabalar videolarınızı yeni keşfettim, herkesin anlayacağı dilden güzel içerikler oluşturmuşsunuz, tebrik ederim.
Bir sorum olacak videoyla ilgili. Zeytin ve benzin üzerinden verdiğiniz örnekte çıkan sonucun daha yüksek olması gerekli gibi düşünüyorum.
Mesela benzin fiyatını 10'dan 20'ye değil de 100'den 200'e çıktığını varsayarak, aynı artış oranıyla, aynı hesabı yaparsak sonuç farklı çıkıyor. Malın fiyatının değil artış oranının hesaplamada kullanılması gerekli diye düşünüyorum.
Çok detaylı düşünemeye fırsatım olmadı üzerine, videoyu izlemişken sormak istedim.
Yorumunuzu bekliyorum. Ben de düşüneceğim boş vakitte, fikrim değişirse ben de yorumu düzeltirim.
Ağırlıklı ortalama aldığımız için sonuç farklı olmayacaktır. Siz de aynı ağırlıklarla deneyin isterseniz. Tabi ki ödenen miktar daha çok olacak ancak oranlarsaniz aynı enflasyon oranını elde edersiniz. Sevgiler...
@@malumath Hocam 1 sene sonra yeniden merhaba. Maalesef ki koşturmaca içerisinde soruma cevap verdiğinizi görmedim hatta bu videoya yorum attığımı bile unutmuşum 1 sene öncesinde. Tesadüfen karşıma çıktı ve cevabınızı henüz görebildim.
Videoyu tekrar izledim ve yanıtınız doğrultusunda yeniden hesapladım fakat kendi tezimin arkasındayım. Hesaplamada baz alınması gereken değerler ürünün o yıldaki ortalama fiyatları değil yıllık artış oranları olması gerektiğini düşünüyorum. Kendi ifade etmek istediğim durumu matematiksel olarak aşağıda örneklemeye çalışacağım. Umarım açıklayıcı olur.
Durum 1: ( Videoda hesaplanan örnek)
Zeytin 2021: 50 ₺, Zeytin 2022: 80 ₺, Ağırlık: %1
Benzin 2021: 10 ₺, Benzin 2022: 20 ₺, Ağırlık: %10
Hesap: (50*0,01 + 10*0,1) / (80*0,01 + 20*0,1) = 2,8/1,5 = 1,87 : %87 Enf.
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Durum 2: (Benzin fiyatları x2 değerde olduğu ve fiyatın aynı oranda arttığını varsayarsak)
Zeytin 2021: 50 ₺, Zeytin 2022: 80 ₺, Ağırlık: %1
Benzin 2021: 100 ₺, Benzin 2022: 200 ₺, Ağırlık: %10
Hesap: (50*0,01 + 100*0,1) / (80*0,01 + 200*0,1) = 20,8/10,5 = 1,98 : %98 Enf.
Değerlendirme: Ağırlıklı ortalama ile enflasyon hesaplaması yapılırken şu formülü kullanmamız gerektiğini düşünüyorum:
[(Ürün-1 ağırlık oranı)*(Ürün-1 yıllık artış yüzdesi) + (Ürün-2 ağırlık oranı)*(Ürün-2 yıllık artış yüzdesi) + .. ] / Toplam Ağırlık oranı
Bu formüle göre:
Durum 1: ( Videoda hesaplanan örnek)
Zeytin 2021: 50 ₺, Zeytin 2022: 80 ₺, Ağırlık: %1
Benzin 2021: 10 ₺, Benzin 2022: 20 ₺, Ağırlık: %10
Zeytin yıllık fiyat artışı= %60, Benzin yıllık fiyat artışı= %100
Hesap: [(60*0,01)+(100*0,1)] / (0,01+0,1) = 10,6/0,11 = 96,3 : %96,3 Enf.
Uzun zamandır video atmadığınızı gördüm profilinize girince. Umarım bu yorumu görürsünüz. Fikirlerinizi merak ediyorum.
Saygılar, sevgiler...
Emeğinizi takdir ettim. Ancak enflasyon tam olarak böyle hesaplanmaz. Enflasyon hesaplaması bir endekse dayanır. Endeks de baz yılı kavramını gündeme getirir. Bir de merak edenler bu işin matematiğinin temelinde zincirleme Las Peyres endeks hesaplaması vardır. Selamlar.
Anlaşılabilir olanı yani TÜFE'yi hesaplıyor kendi dedi zaten çeşitli girdileri olur diğer türlerin
hocam merhaba para icat edilir :)
hocam aynısını deflation için de çeker misiniz?
Enag nasıl hesaplar
Enag'ın hesaplama yöntemini incelemedim ancak benzer bir yöntem uyguluyor olabilirler. Sevgiler...
@@malumath mümkünse bu konu hakkında da video yapabilir misiniz. Enag daha doğru gibi.
Size de sevgiler.
Para basılması
.
Cok bilgilendirici olmus tesekkurler. Enflasyon hesaplamasinda agirliklandirma hesaplamasindan sonra su formulu kullanirsaniz daha iyi anlasilir hocam: ((2.8-1.5)/1.5)x100=~ %87
Ağzınıza sağlık gayet açıklayıcı
çok güzel bir anlatım olmuş. tahşiş uygulaması ile de yanılmıyorsam bugünkü literatürde kullandığımız BOZUK PARA deyimi orta çıktı şeklinde biliyorum. yani bizim metal paralar için kullandığımız bozuk para deyimi aslında Gümüş paraların içindeki gümüş miktarının düşürülmesi ile ortaya çıkan değeri daha düşük olan gümüş para diye biliyorum.
Enflasyon ivme gibi.
Matematik ne işe yarar serisi daha çok gelsin.
👏👏