The station and the "Warszawa Wschodnia" railway station around 1980 [HD/AI upscaled].

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 17 дек 2024
  • The old railway station "Warszawa Wschodnia" in 1979/1980 /1981 or 1982. In this old film, see what railway connections existed, where trains used to go and which railway connections have been closed down. A real treat for railway enthusiasts, the footage also features the train sets of the time and with sound!
    The footage has been 'tweaked', the quality has been significantly improved, and the resolution has been increased so that even more detail can be seen in Full HD.
    The film was created during the shooting of Claude Lanzmann's Shoah. The source material is owned by the United States Holocaust Memorial Museum.
    We encourage you to watch it!
    ✔️ Subscribe to our channel! / @worldhistoryepisodes
    📣 New videos every few days!

Комментарии •

  • @WorldHistoryEpisodes
    @WorldHistoryEpisodes  4 месяца назад +1

    ⚠ Podobają Ci się nasze materiały? Chcesz nasz wesprzeć, abyśmy mogli publikować jeszcze więcej ciekawszych treści? Od teraz możesz nas wesprzeć stawiając nam wirtualną kawę❗
    Można tego dokonać pod tym linkiem: buycoffee.to/world-history-episodes
    🙏 Za każdorazowe wsparcie bardzo serdecznie dziękujemy! ❤

  • @DarekDźwirzyński
    @DarekDźwirzyński Год назад +18

    Coś pięknego ❤

  • @wieslawkruczala3205
    @wieslawkruczala3205 6 дней назад +3

    Bardzo ciekawy film dla tych co pamiętają tamte czasy.

  • @Tomo-ow8zp
    @Tomo-ow8zp 8 месяцев назад +80

    Jest to prawdopodobnie jesień 1981 roku, czyli jeszcze przed stanem wojennym. Godziny odjazdów wywieszone w hali na dworcu zgadzają się z Sieciowym Rozkładem Jazdy Pociągów 1981/1982.

    • @kalkowscy
      @kalkowscy 7 месяцев назад +9

      Piękne śledztwo.

    • @ICE3Lokfuhrer
      @ICE3Lokfuhrer 7 месяцев назад +1

      Danke

    • @NorbertTkaczykbr44ty4tkt48
      @NorbertTkaczykbr44ty4tkt48 20 дней назад +2

      ​​@@kalkowscyTo nie śledztwo, a hobby.

    • @piotrry2321
      @piotrry2321 10 дней назад

      No, stan wojenny już wisi na włosku, więc że ich żadna milicja ani SOKiście nie zawinęli za takie filmowanie infrastruktury krytycznej…? Zachodni imperialiści kręcą co chcą. Pewnie pogłebiające się napięcie, niepokoje, kryzys, itd. spowodowały daleko idące rozluźnienie dyscypliny i wszyscy mieli już na wszystko wywalone😜

    • @ignacypaderewski2685
      @ignacypaderewski2685 5 дней назад

      Jako że rozkład 81/82 wchodził w życie w grudniu 81, musi to być jesień 82.

  • @BestofthebestFootball-q7t
    @BestofthebestFootball-q7t Месяц назад +9

    Przepiękna historia uwielbiam takie filmy

  • @marianek25
    @marianek25 Год назад +15

    Dobra Robota 🙂

  • @konradxtofik
    @konradxtofik 7 месяцев назад +43

    Ta kobieta z 05:07 wypatruje za pociągiem nie mogąc się go doczekać. Dzisiaj, 43 lata później, my na nią patrzymy zakładając, że wolałaby zatrzymać pędzący czas.

    • @lubelak31
      @lubelak31 7 месяцев назад +12

      Magia kina no nie? Uwielbiam podglądać świat którego już nie ma.

    • @marektln
      @marektln 7 месяцев назад +8

      Gdyby wiedziała, że Polska tak wypięknieje i komuna się skończy, to napewno chciałaby przyśpieszyć ten czas

    • @enuajsifoto
      @enuajsifoto 7 месяцев назад

      @@marektln Tak tak po 89 roku kapitalizm otworzyl ludziom droge do wyjazdow na zbieranie owocow miekkich na zachodzie czy na zmywaku a ta pani byc moze nawet dostala dobrze platna prace w Hamburgu w salonie masazu. W miare jak Polacy wyjezdzali do pracy na zachod zachodni oligarchowie wykupowali polska gospodarke za grosze z rak uslyznych posrednikow przy wladzy za niewielka oplata manipulacyjna. Wiem ze moj zaklad przemyslowy FSM zbudowany wspolnym wysilkiem wszystkich Polakow paru gosci przy wladzy sprzedalo za symboliczna sume wloskiej rodzinie Agnelli i dzisiaj Polacy w niepodleglej podobno Polsce pracuja nie na siebie tylko na Wlochow. W reakcji na te mafijna operacje pracownicy FSMu zorganizowali najwiekszy i najdluzszy od 1980 roku strajk ale media zarowno polskie jak i zachodnie o takich strajkach nie chcialy juz pisac bo to by znaczylo ze ludzie pracy protestuja przeciwko kapitalizmowi a oligarchowie popieraja moralnie i finansowo jedynie strajki ktore prowadza do obalenia komunizmu:) Nieodlacznym elementem poprawnie funkcjonujacego kapitalizmu jest kryzys a ten ktory mamy na horyzoncie rysuje sie bardzo kolorowo zycze zatem wszystkim apologetom kapitalizmu zeby na ten okres czas stanal dla niej w miejscu:)

    • @albertszymanski1530
      @albertszymanski1530 7 месяцев назад +8

      @@marektln lecz wiedząc zawczasu, że jej zakład pracy zostanie zlikwidowany, ona i rodzina popadnie w długi i trafi na kuroniówkę, a czołowi działacze S okażą się zwykłymi złodziejami i aferzystami, zastanowiłaby się nad tą perspektywiczną "pięknością"

    • @marektln
      @marektln 7 месяцев назад

      @@albertszymanski1530 Jeśli pracowała w drukarni talonów na samochody FIAT 126p to ja jestem tylko "za" likwidacją tego gówna. Gdy już wpłaciłeś całą sumę na fiacika, to dostawałeś taki talon i czekałeś na odbiór samochodu 15 lat.

  • @chaser1254
    @chaser1254 7 месяцев назад +24

    O fuck! co za jakość! co za klimat i ujęcia!

    • @WorldHistoryEpisodes
      @WorldHistoryEpisodes  7 месяцев назад +9

      Nad jakością nagrania trzeba było trochę popracować ;-)

    • @chaser1254
      @chaser1254 7 месяцев назад +5

      @@WorldHistoryEpisodes wspaniała praca! Gratuluję efektu i fachu!!

    • @WorldHistoryEpisodes
      @WorldHistoryEpisodes  7 месяцев назад +6

      @@chaser1254 Dziękujemy. Niebawem pojawi się kilkadziesiąt nowych filmów, aczkolwiek nieco związanych z Gdańskiem i latami 30. XX wieku. Stare nagrania jak to na pewien czas odpuszczamy, ale mamy jeszcze sporo w zanadrzu :)

    • @gabiq7454
      @gabiq7454 3 месяца назад

      Jakość zachodnia 💪

  • @aleksanderrzepka5648
    @aleksanderrzepka5648 7 месяцев назад +5

    Byłem na tym dworcu w Stanie Wojennym w grudniu przed świętami po odbiór radiostacji wojskowej, a później powrót na kołach na zachodnią granicę😂. Zima była niemiłosierna i mroźna , ale Star dał sobie radę, no i my w samochodzie też. Klimat dworca na tamte czasy , cóż można byłoby długo opowiadać, ale kolejarz zawsze ma sentyment do tamtych czasów. Pozdrawiam.

  • @Martin-o1b8v
    @Martin-o1b8v 7 месяцев назад +35

    ET22 ciągnie skład pasażerski. Dzisiaj to rzadki widok, ale w PRL-u to było normalne. A propos, ten konkretny egzemplarz ET22-415 został wyprodukowany w 1978 roku, jego stacją macierzystą do 1993r. było Kutno. 24.10.2017 roku został zdjęty z ewidencji, a 19.10.2021r wyzłomowany

    • @czikibrikiartefakciki365
      @czikibrikiartefakciki365 7 месяцев назад +5

      nawet nie rzadkie a w ogóle niespotykane

    • @Martin-o1b8v
      @Martin-o1b8v 7 месяцев назад

      @@czikibrikiartefakciki365 Ja 2012 roku ostatni raz jechałem regularnym pociągiem ciągniętym przez ET22. To był pociąg RegioExpress "Warta" relacji Lublin-Poznań Główny. Cały skład liczył 4 wagony (w tym trzy siedzące 2 klasy i jeden Wars). Za bilet studencki (51% ulga) z Lublina do W-wy Wschodniej płaciłem 18zł12gr i był o złotówkę tańszy od biletu spółki PKP IC. W tamtym czasie spółka Przewozy Regionalne nie miała swoich lokomotyw i wynajmowała od PKP Cargo ET-22. Potem dorwali skądś paręnaście EU07 w budyniowym kolorze

    • @Jakidziad182
      @Jakidziad182 7 месяцев назад +7

      Ale i po PRL-u takie przypadki się zdarzały, i to wcale nie tak dawno temu.
      Jedną z dwóch rozbitych maszyn pod Szczekocinami w 2012 r. było właśnie ET-22.

    • @Martin-o1b8v
      @Martin-o1b8v 7 месяцев назад +3

      @@Jakidziad182 Ja ostatni raz jechałem pociągiem prowadzonym przez ET22 w 2012 roku. To był RegioExpress "Warta" relacji Lublin-Poznań Gł. Cały skład liczył zaledwie 4 wagony (3 siedzące II klasy i jeden Wars). W tamtym czasie Przewozy Regionalne (obecnie PolRegio) nie posiadały własnych lokomotyw i dzierżawili od PKP Cargo te ET22. Później załatwili sobie skądś kilkanaście EU07 w kolorze budyniu. Wtedy za bilet studencki (zniżka 51%) z Lublina do W-wy Wschodniej płaciłem 18zł12gr i był on złotówkę tańszy niż na TLK tej samej relacji.

    • @Martin-o1b8v
      @Martin-o1b8v 7 месяцев назад +1

      @@Jakidziad182 Pamiętam ten wypadek, to była sobota i całe szczęście, bo gdyby to była niedziela to mięsa byłoby 2-3 razy więcej. Akurat zjechałem wtedy do domu pociągiem z Lublina. Wszedłem do pokoju a tam w TV pokazują roztrz.askaną EP09. Aż przysiadłem z wrażenia. Później przez następne 2 lata miałem taki syndrom, że jak tylko wsiadałem do pociągu, od razu biegłem do ostatniego wagonu i ostatniego przedziału (wtedy jeszcze w wagonach 2 klasy nie trzeba było posiadać miejscówki)

  • @Helvett222
    @Helvett222 7 месяцев назад +1

    Film Shoah oglądnąłem w całości , długo na niego "polowałem" żeby znalezc po polsku ale nie było go. Parę lat temu wreszcie był i to na youtube z dobrymi polskimi napisami. Wcześniej widziałem tylko fragmenty w których mówiono po polsku.

  • @bester36
    @bester36 7 дней назад +4

    Stare dobre czasy. Kolej dojeżdżała do Łomży...

  • @TheBarcelona73
    @TheBarcelona73 7 месяцев назад +11

    Tym 14.05 jeździłem od Babci do Szczecina Głównego

  • @zschucki
    @zschucki 7 месяцев назад +19

    I would have never thought, that trains ran between Warszawa and Leipzig, Paris, Burgas, etc. It's quite sad what happened to the European inter-city network, but hopefully it will become better in the future.

    • @KrzysztofK1982
      @KrzysztofK1982 7 месяцев назад +2

      Today from Warsaw you can still take trains to the capitals of most neighbouring countries.

    • @vernongoodey5096
      @vernongoodey5096 7 месяцев назад

      Strange comment I just travelled to Warsaw from London and onto Gdansk

    • @NerdX151
      @NerdX151 7 месяцев назад +2

      Quite many international trains ran to Burgas as it was one of the most popular holiday resorts in former eastern bloc. There was a direct train from Berlin to Burgas too.

    • @plonss
      @plonss 7 месяцев назад +1

      You are right, many of these long range connections disappeared. Currently only 2 trains a day from Romania to Bulgaria, that's all.

    • @dzonikg
      @dzonikg 7 месяцев назад +2

      @@plonss I thing former socialist countres train network suffer the most ,in 1980 here in Belgrade you could buy train ticket to almost any country in europe ,even Sweden .Every small town was connected with railway and had regular schedule .Now there is almost nothing

  • @johanswenson8775
    @johanswenson8775 6 дней назад +3

    to prawdziwa podróż w czasie: 5:44 - kobieta rozmawia przez komórkę w latach 80 ;)

  • @rzizmont89
    @rzizmont89 7 месяцев назад +9

    Niektóre wagony w PeKaPie jeżdżą do dzisiaj, tyle że po modernizacji. W intercity dalekobieżne składy mają starszy tabor, na trasie Białystok - Wrocław.

    • @krystiankrystian5392
      @krystiankrystian5392 7 месяцев назад +1

      Do Koszalina raczej też..to chyba najsłabszy skład w Polsce 😅

    • @lukask7445
      @lukask7445 5 дней назад

      Parę lat temu niektóre pociągi TLK jeździły bez żadnych modernizacji. 8-osobowe przedziały, chropowata tkanina na siedzeniach, firanek PKP chyba już nie było, tylko jakieś takie bez wyrazu.

  • @plonss
    @plonss 7 месяцев назад +3

    There was even a direct train to Burgas, Bulgaria in 1980 (0:41) !

  • @piotrciborski108
    @piotrciborski108 7 месяцев назад +3

    "Pociąg osobowy do Łomży... " OMG!!! Dlaczego nie nagrano odjazdu i zestawienia tego cudeńka???

  • @piotrjanicki18
    @piotrjanicki18 4 дня назад

    Memorial. Moje dzieciństwo.

  • @kbst8411
    @kbst8411 Месяц назад +2

    Do you have videos from Czechoslovakia from this period?

  • @mateuszkiszka2065
    @mateuszkiszka2065 12 дней назад +2

    Wagony sie niewiele zmieniły szczerze mówiąc, trochę zmienili okna, zmniejszyli miejsca do 6 w przedziale, jest klima.

  • @krzysiucieslar4357
    @krzysiucieslar4357 7 месяцев назад +3

    4:36 Ten sam gong jest w Sosnowcu :)

  • @kukumuniu5658
    @kukumuniu5658 Год назад +5

    Katowice też będą??

  • @lukask7445
    @lukask7445 5 дней назад +1

    4:30 torowisko na stacji w stanie agonalnym

  • @andrzejkomorowski6588
    @andrzejkomorowski6588 7 месяцев назад +6

    Pamiętam ten dworzec od lat 50 . Widać zmiany na korzyść ale już nie ma tego uroku , gdy pociagi prowadziły Pt47 , Ol49 czy Ok1 a manewry prowadziły Tp.4 i Tr201 a z pięciu peronow jakie wtedy były, słychać było pracę parowozowni Wwa Wsch . Jako ciekawostka, tam gdzie była kotłownia i ogródki kiedyś był peron 6 dalekobieżny .

  • @PawełKałużyński
    @PawełKałużyński 7 месяцев назад +4

    Wspaniale udokumentowany kawał historii. To do filmu SHOAH, Lanzamanna.

  • @NerdX151
    @NerdX151 7 месяцев назад

    Wow, the track quality was not good. Did the soviets not offer any kind of financial aid for rebuilding infrastructure in Poland? It's crazy when you compare it with neighbouring East Germany and Czechoslovakia at the time.

  • @asiersanz8941
    @asiersanz8941 7 месяцев назад

    I don't know if it was a reliable service, but it looks great and superclean

  • @islandor1000
    @islandor1000 9 месяцев назад +10

    Burgas o.O

  • @jasbindersingh2441
    @jasbindersingh2441 7 месяцев назад +16

    to były dobre czasy. czas przed flipperami i inwestorami

    • @kamilbudziak6982
      @kamilbudziak6982 7 месяцев назад +6

      Czas nędzy i rozpaczy. Bez flipperów ale za to z wielogodzinnymi kolejkami do sklepu po podstawowe artykuły. Z dwojga złego wole zdecydowanie flipperów. A inwestycje to zaleta, dzięki nim powstają miejsca pracy.

    • @maroman3366
      @maroman3366 7 месяцев назад +1

      Juz bez przesady. Kolejki I brak towarow to okres po stanie wojennym. A wynikalo to wprost ze splaty kredytow, gdzie 1/5 to rata, a 4/5 to odsetki. Tak jak ostatnie raty w kredycie zlotowkowym. A dodatkowo duzo towarow wysylano do zsrr, praktycznie za darmo.

    • @tmlodzik
      @tmlodzik 7 месяцев назад +2

      ​@@maroman3366bzdura czlowieku z tym wysylaniem do zsrr. Produkcja sie zalamala przez ciagle strajki.

    • @tmlodzik
      @tmlodzik 7 месяцев назад +2

      ​@@kamilbudziak6982jakie miejsca pracy? W uslugach....

    • @kamilbudziak6982
      @kamilbudziak6982 7 месяцев назад +1

      @@tmlodzik a co złego w usługach?

  • @gsgk9674
    @gsgk9674 Год назад +14

    W sumie nic się nie zmieniło, tylko teraz tablice elektroniczne i wszędzie szpilki na gołębie... Nawet lokomotywy jeszcze te same jeżdżą EU 07 i wagony, tylko przemalowane ;)

    • @rzizmont89
      @rzizmont89 7 месяцев назад +1

      Przyjrzałem się i masz rację. Zwłaszcza intercity na te bardziej odległe trasy.

    • @ryszardadamski
      @ryszardadamski 7 месяцев назад +4

      A według mnie zmieniło się dużo.

    • @gsgk9674
      @gsgk9674 7 месяцев назад +1

      @@ryszardadamski Poprawił się poziom usług.

    • @maniekmankowski2724
      @maniekmankowski2724 7 месяцев назад +2

      ​Wagony z pewnością nie. Te co tu widać to albo zostały kompletnie zmodernizowane albo gniją na bocznicach albo już dawno poszły na żyletki. Lokomotywy owszem EU/EP07 i ET22 nadal są używane ale wiele egzemplarzy również już poszło do kasacji@@rzizmont89

    • @rzizmont89
      @rzizmont89 7 месяцев назад +1

      @@maniekmankowski2724 , nawet wagony po modernizacji bryłę mają podobną. Być może został ten sam projekt szablonu (budy), ale odnowione wnętrza. Dali klimę i sprawne ogrzewanie.
      Dlatego mówię, że jest to wszystko naprawdę zbliżone (tj. przypomina mi te wagoniki z filmu).
      I nie oszukujmy się, PKP aż tak walutą nie szasta. Kupili nowe składy a wciąż jeździ też starszy tabor na długich trasach.

  • @film16mm-vs7gq
    @film16mm-vs7gq 7 месяцев назад

    Czy to film 35mm czy 16mm?

  • @marektln
    @marektln 11 дней назад

    1:49 Paris !! Do Paryża przez Lipsk się jechało? Jechałem tym pociągiem w latach 90' Ale jechał on przez Berlin. Były też ruskie pociągi do Paryża z Moskwy, ale w czasach PRL, Polakom nie sprzedawali na nie biletów.

  • @wuesik
    @wuesik 7 месяцев назад +2

    I mój Bełżec się załapał 🙂

    • @adamkiszko4106
      @adamkiszko4106 4 дня назад +1

      I mój Hrubieszów. Ale one chyba łączone były i w Zawadzie rozpinane i część jechała do Hrubieszowa a część do Bełżca.

  • @Performer_sm
    @Performer_sm 7 месяцев назад +2

    Ух-ты! Даже есть вагоны VEB Waggonbau Bautzen!

  • @KrzysztofK1982
    @KrzysztofK1982 7 месяцев назад +3

    W USA nawet dzisiaj większość miejscowości nie ma pociągów a jest rok 2024

    • @enuajsifoto
      @enuajsifoto 7 месяцев назад +3

      to nawet nie o to chodzi bo kraj ogromny i gestosc zaludnienia tylko 35osob na kilometr kwadratowy czyli 4 razy mniej niz w Polsce ale chodzi o brak elektryfikacji linii kolejowych - nawet w najzamozniejszych hrabstwach wokol Nowego Jorku ruch podmiejski odbywa sie przy pomocy spalinowozow bo przy publicznej dyskusji na temat potrzeby elektryfikacji wladze posluguja sie argumentem wysokich kosztow....w najzamozniejszym podobno kraju na swiecie ktory stac na ciagle wojny i utrzymywanie 850 baz na calym swiecie brzmi to niezbyt wiarygodnie - szczegolnie kiedy rzad planuje narzucenie obywatelom uzywania samochodow elektrycznych ale sam jezdzi sobie na dieslach:) Mysle ze daje to tez pojecie wzglednosci pojecia zamoznosc panstw: w PRLu ktore w oczach zachodu uchodzilo za panstwo bardzo biedne linie kolejowe elektryfikowano na potege.

    • @dzonikg
      @dzonikg 7 месяцев назад +1

      @@enuajsifoto USA is weird country and for me not first world country by any real mean .Try use Public transportation in USA. 99.9% off cites look totally the same ,boring ,ugly buildings ,parking lots and suburbs.

  • @mickadatwist1620
    @mickadatwist1620 7 месяцев назад

    Polska came a long way

  • @lukask7445
    @lukask7445 5 дней назад

    Czy to są niewykorzystane fragmenty kronik filmowych? Kto za głębokiej komuny miał prawo tak bez przeszkód filmować na ważnym dworcu PKP?

  • @nicolasuj
    @nicolasuj 7 месяцев назад +2

    nowoczesność

  • @trzywazy
    @trzywazy Месяц назад

    Gdy film pachnie...

    • @WorldHistoryEpisodes
      @WorldHistoryEpisodes  Месяц назад

      PRL-em? :)

    • @trzywazy
      @trzywazy Месяц назад +1

      @@WorldHistoryEpisodes PRLowskim dworcem ;) (lata 90 też się łapią)

    • @andi73c
      @andi73c 10 дней назад +1

      Chyba smrodem z toalet lub Lizolem. Oczywiście toalety w pociągach bez papieru lub ze zbitym lustrem nad umywalką i kranu z któregi nie rzadko - nie leci woda. Klimat taki że Hej.

    • @trzywazy
      @trzywazy 10 дней назад

      @@andi73c oczywiście że głównie lizolem, zwłaszcza w nocy :)

  • @sebastiandenenfeld9886
    @sebastiandenenfeld9886 3 дня назад

    Sie wtedy urodziłem

  • @fernandovergara3119
    @fernandovergara3119 7 месяцев назад

    Noo viaje tren nooo

  • @karl234
    @karl234 4 дня назад

    gornik widac co bylo na topie dzisiaj to raczej bez szans

  • @enuajsifoto
    @enuajsifoto 7 месяцев назад +4

    Dla mnie wyglada to jak film krecony przez szpiega - to czas kiedy zachod zorganizowal Polakom kolorowa rewolucje pod nazwa Solidarnosc wiec roilo sie wtedy w kraju od roznej masci ciemnych typow.

    • @rprail
      @rprail 6 месяцев назад +2

      Ekipa miała pozwolenie na filmowanie z ówczesnego ministerstwa transportu.

    • @PrekiFromPoland
      @PrekiFromPoland Месяц назад +1

      Ta, szpiega... Ty, mieszkający od urodzenia przy stacji, za zrobienie filmu czy zdjęcia kolei byłbyś zawinięty w moment przez SOK i Milicję i przekopany na komendzie jako agent obcego wywiadu, a tymczasem turysta dewizowy ze złego i zgniłego zachodu robił sobie kolejowe safari jakby nic tylko dlatego, że zapłacił za to "twardą" walutą. Smutne i żałosne.

    • @andi73c
      @andi73c 10 дней назад +3

      A co Tatuś był w PZPR? A może sam Towarzysz na linii, co?! Rozmowa kontrolowana???!!!

    • @enuajsifoto
      @enuajsifoto 10 дней назад +1

      @@andi73c Hi Johny:) to kiedy nastepna baze budujecie w Polsce? musicie jeszcze w otwartej dyskusji bez podsluchow namowic polskich parlametarzystow zeby zwiekszyli wydatki na zbrojenia 6% bo to wiecej polskich pieniazkow dla waszych amerykanskich koncernow zbrojeniowych - good job Johny!

    • @andi73c
      @andi73c 10 дней назад

      @@enuajsifoto Jak trzeba będzie - to będzie i 10%. Ukraina dowali 80% u siebie, bo Zachód jej pomoże ekonomicznie.
      Żadna dyktatura nie trwa wiecznie - wystarczy spojrzeć DZISIAJ na Syrię - od 1971 męczyli ludzi. I Przyszedł kres.
      Rosja tym razem nie pomogła, bo sama traci siły ...