Chùa Tây Phương ( Thạch Thất, Hà Nội) có những pho tượng La Hán vô cùng đẹp, rất là sinh động.Được tạc vào thế kỷ 18 . Nhà nghệ sĩ xưa đã vô tình hay hữu ý mượn đề tài chuyện Phật mà miêu tả xã hội quằn quại đau khổ trong nhiều biến động, và bế tắc không tìm được lối ra. Là kiệt tác nghệ thuật vô giá. Mô tả đúng chiều sâu nhân thế . Bản tuyên ngôn về dân chủ của người xưa. Bài thơ sau được nhà nghệ sĩ viết trong chuyến thăm về xứ Đoài. Về thăm Nhà Trịnh ( Xứ Đoài ). Lúc khó khăn trong lịch sử . Nhà Trịnh ( Xứ Đoài ) có tiếng nói rất lớn đại diện cho tiếng nói và mong muốn của nhân dân . Nhà Trịnh ( Xứ Đoài ) có công lao vô cùng to lớn với dân tộc và đất nước Việt Nam. Các vị La Hán chùa Tây Phương Tôi đến thăm về lòng vấn vương. Há chẳng phải đây là xứ Phật, Mà sao ai nấy mặt đau thương? Đây vị xương trần chân với tay Có chi thiêu đốt tấm thân gầy Trầm ngâm đau khổ sâu vòm mắt Tự bấy ngồi y cho đến nay. Có vị mắt giương, mày nhíu xệch Trán như nổi sóng biển luân hồi Môi cong chua chát, tâm hồn héo Gân ( dân) vặn bàn tay mạch máu sôi. Có vị chân tay co xếp lại Tròn xoe từa thể chiếc thai non Nhưng đôi tai rộng dài ngang gối Cả cuộc đời nghe đủ chuyện buồn.... Các vị ngồi đây trong lặng yên Mà nghe giông bão nổ trăm miền Như từ vực thẳm đời ( dân tộc ) nhân loại Bóng tối đùn ra trận gió đen. Mỗi người một vẻ, mặt con người Cuồn cuộn đau thương cháy dưới trời Cuộc họp lạ lùng trăm vật vã Tượng không khóc cũng đổ mồ hôi. Mặt cúi, mặt nghiêng, mặt ngoảnh sau Quay theo tám hướng hỏi trời sâu Một câu hỏi lớn. Không lời đáp Cho đến bây giờ mặt vẫn chau. Có thực trên đường tu đến Phật Trần gian tìm cởi áo trầm luân Bấy nhiêu quằn quại run lần chót Các vị đau theo lòng chúng nhân? Nào đâu, bác thợ cả xưa đâu? Sống lại cho tôi hỏi một câu: Bác tạc bấy nhiêu hình khổ hạnh Thật chăng chuyện Phật kể cho nhau? Hay bấy nhiêu hồn ( người )trong gió bão Bấy nhiêu tâm sự, bấy nhiêu đời Là cha ông đó bằng xương máu Đã khổ, không yên cả đứng ngồi. Cha ông năm tháng đè lưng nặng Những bạn đương thời của Nguyễn Du Nung nấu tâm can (gò võ chán ) vò võ trán Đau đời có cứu được đời đâu. Đứt ruột cha ông trong cái thuở ( trách quở) Cuộc sống giậm chân hoài một chỗ Bao nhiêu hi vọng thúc bên sườn Héo tựa mầm non thiếu ánh dương. Hoàng hôn thế kỷ phủ ( khổ )bao la Sờ soạng, cha ông tìm lối ra Có phải thế mà trên mặt tượng Nửa như khói ám, nửa sương tà. Các vị La Hán chùa Tây Phương! Hôm nay ( đất nước) xã hội đã lên đường Tôi nhìn mặt tượng dường tươi lại Xua bóng hoàng hôn, tản khói sương. Cha ông yêu mến thời xưa cũ Trần trụi đau thương bỗng hoá gần! Những bước mất ( nước mắt) đi trong thớ gỗ. Về đây, tươi vạn dặm đường xuân. Bản gốc 27-12-1960
Phan Đăng không nên dừng nghỉ dài như thế ở mỗi khổ thơ ( nhịp thơ ) . Nghỉ dài quá làm cảm xúc người nghe phần nào bị “ mềm, bị nhão ra “, giảm đi ít nhiều cảm xúc. Chân thành.
Chùa Tây Phương ( Thạch Thất, Hà Nội) có những pho tượng La Hán vô cùng đẹp, rất là sinh động.Được tạc vào thế kỷ 18 . Nhà nghệ sĩ xưa đã vô tình hay hữu ý mượn đề tài chuyện Phật mà miêu tả xã hội quằn quại đau khổ trong nhiều biến động, và bế tắc không tìm được lối ra. Là kiệt tác nghệ thuật vô giá. Mô tả đúng chiều sâu nhân thế . Bản tuyên ngôn về dân chủ của người xưa.
Bài thơ sau được nhà nghệ sĩ viết trong chuyến thăm về xứ Đoài. Về thăm Nhà Trịnh ( Xứ Đoài ). Lúc khó khăn trong lịch sử . Nhà Trịnh ( Xứ Đoài ) có tiếng nói rất lớn đại diện cho tiếng nói và mong muốn của nhân dân . Nhà Trịnh ( Xứ Đoài ) có công lao vô cùng to lớn với dân tộc và đất nước Việt Nam.
Các vị La Hán chùa Tây Phương
Tôi đến thăm về lòng vấn vương.
Há chẳng phải đây là xứ Phật,
Mà sao ai nấy mặt đau thương?
Đây vị xương trần chân với tay
Có chi thiêu đốt tấm thân gầy
Trầm ngâm đau khổ sâu vòm mắt
Tự bấy ngồi y cho đến nay.
Có vị mắt giương, mày nhíu xệch
Trán như nổi sóng biển luân hồi
Môi cong chua chát, tâm hồn héo
Gân ( dân) vặn bàn tay mạch máu sôi.
Có vị chân tay co xếp lại
Tròn xoe từa thể chiếc thai non
Nhưng đôi tai rộng dài ngang gối
Cả cuộc đời nghe đủ chuyện buồn....
Các vị ngồi đây trong lặng yên
Mà nghe giông bão nổ trăm miền
Như từ vực thẳm đời ( dân tộc ) nhân loại
Bóng tối đùn ra trận gió đen.
Mỗi người một vẻ, mặt con người
Cuồn cuộn đau thương cháy dưới trời
Cuộc họp lạ lùng trăm vật vã
Tượng không khóc cũng đổ mồ hôi.
Mặt cúi, mặt nghiêng, mặt ngoảnh sau
Quay theo tám hướng hỏi trời sâu
Một câu hỏi lớn. Không lời đáp
Cho đến bây giờ mặt vẫn chau.
Có thực trên đường tu đến Phật
Trần gian tìm cởi áo trầm luân
Bấy nhiêu quằn quại run lần chót
Các vị đau theo lòng chúng nhân?
Nào đâu, bác thợ cả xưa đâu?
Sống lại cho tôi hỏi một câu:
Bác tạc bấy nhiêu hình khổ hạnh
Thật chăng chuyện Phật kể cho nhau?
Hay bấy nhiêu hồn ( người )trong gió bão
Bấy nhiêu tâm sự, bấy nhiêu đời
Là cha ông đó bằng xương máu
Đã khổ, không yên cả đứng ngồi.
Cha ông năm tháng đè lưng nặng
Những bạn đương thời của Nguyễn Du
Nung nấu tâm can (gò võ chán ) vò võ trán
Đau đời có cứu được đời đâu.
Đứt ruột cha ông trong cái thuở ( trách quở)
Cuộc sống giậm chân hoài một chỗ
Bao nhiêu hi vọng thúc bên sườn
Héo tựa mầm non thiếu ánh dương.
Hoàng hôn thế kỷ phủ ( khổ )bao la
Sờ soạng, cha ông tìm lối ra
Có phải thế mà trên mặt tượng
Nửa như khói ám, nửa sương tà.
Các vị La Hán chùa Tây Phương!
Hôm nay ( đất nước) xã hội đã lên đường
Tôi nhìn mặt tượng dường tươi lại
Xua bóng hoàng hôn, tản khói sương.
Cha ông yêu mến thời xưa cũ
Trần trụi đau thương bỗng hoá gần!
Những bước mất ( nước mắt) đi trong thớ gỗ.
Về đây, tươi vạn dặm đường xuân.
Bản gốc
27-12-1960
Đọc thơ hay quá. Cám ơn nghệ sỹ.
Bài thơ này rất hay. Và ý nghĩa
Phan Đăng không nên dừng nghỉ dài như thế ở mỗi khổ thơ ( nhịp thơ ) . Nghỉ dài quá làm cảm xúc người nghe phần nào bị “ mềm, bị nhão ra “, giảm đi ít nhiều cảm xúc. Chân thành.
Bây giờ là lúc nghỉ ngơi thả hồn chiêm ngưỡng nghe PĐ đọc thơ hay lắm !!!
We huong Đất nước con Người
Giông tố gió lớn canh diều chẳng băng.
VN ta xưa nay vậy.
Á Ra Hăn Wả hướng Phật không Tây.🇻🇳🙏🌈
Những khoảng lặng làm cho lời thơ thêm thắm thía.
Mỗi lần nghe thơ xong không được nghe thêm vài câu bình luận thấy trống vắng, tiếc quá ,tiếc quá
🍎🍎🍎😍
Bình luận nữa nhé PĐ
Nhà báo đọc và bình bài Tràng Giang của nhà thơ Huy Cận
Hay , ths NBPĐ
Hay quá,Phan Đăng giỏi giọng đọc quá truyền cảm cho người nghe,cám ơn Phan Đăng nhiều lắm.
👍
Đồ hai lúa!
Tôi thích nền văn hóa xứ Đoài 😘😍
Đi vào lịch sử Việt ♥️♥️
Chùa TP cổ kính
Nhiều lần đã từng đến
Chiêm ngưỡng từng pho tượng 🙏🙏🙏
Xứ Đoài có câu
Còn Trịnh còn ta
Mất Trịnh ta lưu
Thịnh hưng do chúa tạm
Không chạy sống với dân.