Co za kopalnia wiedzy! Wszystko zrozumiałe, zrobiłam masę notatek, temat znacznie jaśniejszy :) dopiero zaczynam przygodę z inwestowaniem, a z Tobą jest to dużo łatwiejsze - dziękuję!
Robisz mega robotę ! I nieważne czy Twój słuchacz ma 20, 30, 40 czy 50 lat, a nawet więcej. Twój blog/yt/fb powinien być obowiązkowy dla uczniów klas 4 (liceum/technikum etc.) Łącznie z egzaminem. A nawet pokuszę się o stwierdzenie, że brak zdanego egzaminu powinien być równoważny z brakiem wydania dowodu osobistego. Serio serio ;) Wpis o ETF LS bardzo dobry. Dokładnie tego szukałem. Dzięki i pozdrawiam !
Wpis na blogu czytałem już kilka razy, ale ten materiał słucham po raz pierwszy i w sumie przyklepał moją decyzję o wyborze Vanguard Lifestrategy jako jednego z instrumentów inwestycyjnych. Gratulacje za 3 urodziny bloga i tu! :D
Panie Mateuszu! W dobie niepewnej sytuacji międzynarodowej poszukuję ETFów, których wartość i płynność na rynku nie spadłaby rażąco w razie sytuacji podobnej do 24.02.2024 (ale obejmującej większą liczbę krajów). Waluty i rynki wschodnioeuropejskie odpadają. EUR też może spadać w takiej sytuacji bardzo mocno. Jakie konkretnie ETFy na wypadek W by Pan polecił? W jakie aktywa inwestujące? Akcje USA, obligacje USA? Kraje rozwijające się? Surowce? Czy Vanguard Life Strategy 20% akcji sprawdziłby się Pana zdaniem na taki (czarny) scenariusz?
Co wydarzyło się 24.02.2024? Czy nie chodziło Panu o inny rok? Nie mogę niczego polecać, bo nie jestem doradcą inwestycyjnym, ale materiałów o ETF-ach mam mnóstwo. V20A to przeciętny wybór dla polskiego inwestora, bo jest tam mnóstwo zagranicznych obligacji. Zdecydowanie wolałbym V60A.
Hej super materiał. Może powiesz Mateo jak Ty to widzisz. Mam 37 lat, 13 do emerytury, mogę pociągnąć do 55 roku życia aby z ike ominąć podatek, więc wychodzi 18 lat inwestowania. V80A czy V60A w tym przypadku, tolerancja na ryzyko średniowysoka xd. A może 💯 akcje i VWCE?
Cześć Mateusz Gratulacje i podziękowania dla Ciebie za super robotę. Mam pytanie co myślisz o portfelu dla gościa 50+, w którym V60 lub V80 stanowi jego ok 10-20%, 50 % część obligacyjna w EDO dla zmniejszenia ryzyka walutowego, a resztę ETF-y globalne wybrane "samodzielnie"
Hej Zbigniew! Możesz równie dobrze przemyśleć inwestycję w V80A w 50%, a drugie 50% mogą stanowić EDO. Tym sposobem będziesz miał 40% akcji, 10% obligacji globalnych zabezpieczonych do euro i 50% złotego w możliwie bezpiecznej formie. Nie wiem czemu miałbyś komplikować sobie życie tymi "samodzielnie wybieranymi ETF-ami globalnymi" jeśli podobny efekt osiągniesz dzięki tylko dwóm instrumentom.
@@Inwestomat Jasne :). Dzięki serdeczne. Opcja z V80A w portfelu jest bardzo kusząca. Nurtuje mnie jednak pytanie, czy taki pomysł nie wymaga rebalansowania celem utrzymania 40% akcji w portfelu bądź zmiany proporcji wraz z wiekiem? (perspektywa ok. 15 lat inwestowania). Czy w takiej sytuacji nie prościej EDO+ ETF globalne DM/EM?
Matek a taki ETF a dokładnie jego jednostki które zakupię, nie znikną gdy np. moje XTB czy mBank etc szlaG trafi prawda? Co za durne pytanie 😂 Dywidendy akumulujące, co sie z nimi dzieje? ETF kupuje za nie więcej jednostek czy po prostu zwiększa się w jakiś sposób cena całego indeksu? Chodzi mi o to czy ilość moich jednostek się zmienia czy nie? Nie kumam co z tą dywidendą akumulującą się :D
Jednostki ETF-ów są przechowywane w zagranicznych odpowiednikach KDPW (Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych) na kontach/rejestrach imiennych, a nie na koncie biura/domu maklerskiego. Akumulujące działają tak, że z dywidend ze spółek kupuje się więcej ich akcji, a więc "szybciej rosną" od ETF-ów wypłacających. Liczba się nie zmienia.
BOSSA i mBank nie mają aktualnych kursów notowań zagranicznych papierów. By kupić instrument z zagranicznej giełdy musisz sprawdzić jego bieżący kurs np. na Stooq.pl albo na Google i na tej podstawie składać zlecenie.
Bardzo dokładnie omówiony temat. Chcę zainwestować w ten ETF w ramach IKE, horyzont inwestycji ok. 15 lat, tylko zastanawiam się tylko który ETF wybrać zastanawiam się nad 80/20 lub 60/40. Twoim zdaniem która opcja będzie lepsza ?
Kwestia osobista. Większość osób wybrałoby "czysty" VWRA + EDO na osobnym koncie w PKO Obligacje, by nie "ryzykować do euro" w części obligacyjnej. Prawdopodobieństwo jest po stronie V80A, a rozsądek i niepewność tego jak zareagujesz w kryzysach po stronie V60A (zawsze to niższa zmienność).
@@Inwestomat Ok, dzięki za szybką odpowiedź. Szkoda, że w ramach konta Super IKE w PKO BP nie można inwestować w zagraniczne ETF-y tylko w instrumenty z GPW, wtedy kupiłbym VWRA +EDO i sprawa by była rozwiązana. Planuję przenieść IKE do DM BOSSA i wybrać V80A ,tylko się zastanawiam czy w miarę zbliżania się do końca inwestycji np.na 3 lata przed końcem ,nie zamienić tego ETF-a na jakiś bezpieczniejszy instrument z większą ilością obligacji lub nawet zmienić IKE na IKE obligacje w PKO BP. Po prostu obawiam się, że gdy będę chciał wypłacić pieniądze z IKE, a rynek będzie po dużych spadkach i jeszcze nie odrobi strat to będę w plecy zamiast zarobić.
@@Inwestomat tylko jak zrobić rebalansing jak akcję na IKE mocno urosną i nie można sprzedać ich części żeby kupić EDO albo gdy EDO mocno urosną względem akcji a skończy się limit na IKE? Z drugiej strony V80A ma niską płynność i pytanie czy wytrwa te 30 lat do emerytury.
@@marcinb781 Nie trzeba mieć w części obligacyjnej samych EDO. Zamienniki? Dowolne obligacje stałoprocentowe nowane na catalyst, ewentualnie ETF na TBSP, ale tu jest większe ryzyko zmian.
Uważaj na 40/60, bo ma za dużo obligacji zabezpieczonych do eur (efektywnie więc ryzykujesz zbyt wiele na linii EUR/PLN). W akcjach - jeśli kupujesz co miesiąc - to nawet 5 lat to wystarczająco długi termin. Jesli wszedłbyś całym kapitałem w jednym momencie to historycznie bywało, że kilka lat byłeś "pod wodą". Dla mnie (prywatnie) 10 lat i więcej to sensowny termin. Pytanie czy od razu na emeryturze musisz wypłacić środki, czy możesz je potrzymać jeszcze parę lat.
@@Inwestomat Raczej jestem zabezpieczony (nie przed inflacją) interesuje mnie akurat ten FTF ,bo jest prosty. Czy jast teraz czas na zakup? Czy zostać przy obligacjach skarbowych .Mój cel to dowieść całą kwotę do emerytury nie tracąc i żyć na emeryturze na obecnym poziomie.
Witam zastanawiam się mocna nad V60A plus brak rebalansingu czyli brak podatków. Tylko czy nie lepszym wariantem byłyby akcje na rynki rozwinięte i rozwijające sie po 30% i reszta oblogacje tipsy 40%? 🤔
Czy jest sens zbudować portfel z V80 i dorzucić do niego faktorowy iShares Edge MSCI EM Minimum Volatility - w celu uzupełnienia ekspozycji na rynki EM? Horyzont 20+, wpłaty 2x/rok.
Hej Wojtek, W V80A już jest ekspozycja na EM, więc pewnie masz na myśli "w celu przeważenia ekspozycji w stronę EM"? Nie wiem czy w przypadku EM wybrałbym "min vol" czy po prostu nie zwykły MSCI EM.
Ostatnio stwierdziłem, że nie chcę mi się samodzielnie robić rebalancingu itd i zamierzam przebudować portfel na całkowicie, że tak powiem - dla totalnie leniwych. Czy przy horyzoncie 20 letnim jest sens prowadzić portfel w takim sposób, że przy maksymalnych wpłatach w danym roku za IKE/IKZE to 1 konto IKE to Obligacje EDO, 1 konto IKZE to ETC na złoto, 2 konto IKZE i 2 konto IKE to całość Vanguard LS 60. Oprócz tego poduszka (25% gótówka, reszta albo EDO albo 3 miesięczne)? I wtedy odkładamy sobie co miesiąc jakąś kwotę aby uzbierać na ten limit i w nowym roku dokupić odpowiednie instrumenty dla każdego konta IKE/IKZE.
Większośc osób powie Ci, że przy horyzoncie 20-letnim to jest sens każde z kont prowadzić z akcjami. Nie wiem czy większosć ma racje, bo nie znam przyszłości :D.
Co do bezpiecznej porcji portfolio to nasze 3-miesięczne obligacje skarbowe praktycznie w ogóle się nie opłacają. Przejrzyj sobie stopy zwrotu innych obligacji nawet w przypadku szybkiego przedterminowego wykupu. 4-latki COI nawet przy wczesnym przedterminowym wykupie niewiele tracą w zakresie wypracowanego zysku do innych typów obligacji o krótszym terminie wykupu. A jeśli okaże się, że nie będziemy mieli potrzeby po nie sięgnąć, to później wychodzą dużo korzystniej. Z tych samych powodów myślę, że EDO też się zupełnie nadają na przynajmniej część tej części portofolio na ewentualne nagłe potrzeby.
Uważam, że dla osoby żyjącej w Polsce i wydającej na życie w PLN żaden dzień nie jest dobry na inwestycję w V40A. Dlaczego? Jej 60% obligacji ma zabezpiecznie do euro, a nie do PLN, więc z natury jest jak gra na EUR/PLN na 4X, a nie inwestycja w obligacje. O wiele lepiej zbudować portfel oparty na ETF na globalne akcje i 60% obligacji EDO.
Od jakiej kwoty jest w ogóle sens zacząć inwestować w tego typu ETFy? Planowałem założenie inPZU żeby dokonywać regularnych małych wpłat i pasywnie inwestować ale może lepszym wyjsciem byłby ten Vanguard? A może warto mieć i jedno i drugie?
Wystarczy Vanguard (jeśli nie przeszkadza Ci część obligacyjna w EUR). Od takich kwot, od których się opłaca u Twojego brokera. W XTB nawet za 500 zł/transakcję, w mBanku/BOŚ od około 5000 (dokładniej 6550) zł.
@@Inwestomat dzięki za odpowiedź. To jeszcze pytanie co myślisz o takiej strategi żeby założyć inPZU z IKE/IKZE i odkładać sobie po 100 zł/mc do emerytury (bo taka 100/mc to zaden problem, nawet sie tego nie odczuje), a oprócz tego od czasu do czasu np 1 w roku kupować sobie u brokera (ja mam akurat xtb) vanguarda, za powiedzmy 1000 lub wiecej. Takie podejście mialoby w ogóle sens, czy mija się z celem?
@@adrianglica1935 Tylko po co wtedy korzystać z XTB i kupować Vanguarda? Zdecyduj się. Albo IKE/IKZE u maklera i raz w roku Vanguard, albo IKE/IKZE w inPZU i co miesiąc (czy też raz w roku) kupowanie ich funduszy pasywnych. Mieszanie dostawców to tylko pozorne bezpieczeństwo, więc "nie oszukujmy się" i nie komplikujmy sobie życia.
@@Inwestomat próbuje zrozumieć skąd biorą się te kwoty od ktoryxh opłaca się kupować ETF np w Bossa. Jest na ten temat jakiś materiał? Chce inwestować 12000 rocznie to lepiej podzielić to na dwie wpłaty czy lepiej wychodzi raz na kwartał?
A co myślisz o tym by np z wiekiem dorzucać np. 10 % w obligacje edo czyli np. w wieku 40 lat 10 % edo reszta portfela czyli 90 % w etf Vangarda czyli sumując około 70% akcje 30 % obligacje. Też koszt zerwania edo w razie potrzeby gotówki nagle jest chyba bardziej optymalny niż sprzedaż 10 % etf gdy na rynku nie dzieje się zbyt dobrze.
Zadaj sobie pytanie, czy z wiekiem rosną, czy maleją potrzeby wydatkowe ;). Paradoksalnie, szczyt potrzeb mamy, gdy rodzą nam się dzieci + pierwsze kilka lat ich życia aż do studiów. Później zazwyczaj potrzeby maleją. Nie każdemu tolerancja ryzyka spada (sama z siebie) wraz z wiekiem.
Część, po takim powierzchownym przeanalizowaniu jak rozwinęły się spółki technologiczne i fakt, że praktycznie przejęły one top 10 w indeksie S&P 500 chciałbym w swoim portfelu mieć większą ekspozycję właśnie na te spółki. Docelowo skłaniam się ku portfelowi 60% akcji, 40% obligacji to czy warto kupić lifestrategy 60 i dokupić sobie trochę etf akcji właśnie spółek technologicznych np i shares s&p500 information technology? Czy mija się to z celem i lepiej zbudować taki portfel od podstaw samemu? Np 30% wspomniany etf na spółki technologiczne, 30% akcji globalnych, 20% obligacji skarbowych i 20% obligacji korporacyjnych US?
Ciężko powiedzieć. "Na oko" lepiej budować samemu, bo nie masz dużej kontroli nad 60/40 i może się okazać, że nagle masz prawie same spółki technologiczne :).
@@Inwestomat tylko zapomniałem dodać, że portfel będzie budowany od zera, małymi kwotami 1000-1500zl co kwartał. Zbudowanie portfela samemu jednak zajęłoby sporo czasu zanim osiągnąłby docelowy rozkład procentowy. Z drugiej strony jednak kupując akcje spółek globalnych to i tak dubluje sobie akcje takich technologicznych "mocarzy" jak Apple, Microsoft, NVIDIA, Visa, Google... Bo będą one stanowiły duża część praktycznie każdego etf opartego o akcje największych spółek globalnych
Akcje nie należą do funduszu ani prowadzącego, a przechowywane są u depozytariusza. Odpowiedź: nic, odzyskasz swoje środki. Jeśli już to bankrutuje nie fundusz, a jego dostawca, więc firma Vanguard.
Hej. Który lepszy dla inwestora w wieku 29 lat z horyzontem inwestycyjnym 15 lat (w wieku 45 lat planuje pół-emeryturę - prace max na pół etatu zdalnie w IT)? 80/20 czy 60/40? Czy może lepiej etf na cały świat 80 i 20 etf obligacji na cały świat?
@@Inwestomat A jak to się ma do nadchodzącego kryzysu i przedrożonych akcji USA aktualnie? Z tego co zrozumiałem w tym wariancie 80/20 aż 40% akcji jest z rynku USA, dobrze zrozumiałem? Czy w tym kontekście, wiedząc, że bessa jest nieunikniona nie lepiej zacząć ostrożnie od 60/40 i ewentualnie przeskoczyć na 80/20 jak sytuacja się ustabilizuje w perspektywie kilku następnych lat?
@@yeldistir3778 "Bessa jest nieunikniona", ale nie wiadomo kiedy się zacznie "na dobre" i czy w ogóle. To, czego możesz się nauczyć z historii, to to, by "robić swoje" co miesiąc, nie przejmując się cenami akcji. Rzecz jasna jeśli chcesz inwestować pasywnie. Jak chcesz zacząć inwestować aktywnie to czekają Cię dziesiątki lub setki godzin nauki :). Zapraszam do sekcji "polecane" na moim blogu jeśli interesuje Cię analiza fundamentalna.
@@Inwestomat Dzięki za odpowiedzi :) Interesuje mnie wyłącznie inwestowanie pasywne, ponieważ wolę swój czas przeznaczyć na rozwój zawodowy - to lepsza inwestycja w moim przypadku :) Chciałbym jednak zabezpieczyć posiadany kapitał, więc nadal pozostaje dylemat czy 80/20 czy 60/40 :D
@@yeldistir3778 W długim terminie najlepsze jest 100/0. 80/20 jeśli masz problem z obsunięciem kapitału o głębokości 60%. 60/40 jeśli masz problem nawet z obsunięciem o głębokości 40% (około).
Czy wg Ciebie jest sens kupować vangarda np 8020 i dodatkowa msci i Edo (drugi portfel jessce niewiem w jakiej wielkości akcji ale w granicach 40-60%)· Czy jest o bez sensu i wybrać jeden portfel: vangard i mści+Edo?
Skoro Vanguard daje możliwość wyboru opcji ryzyka w postaci różnego udziału akcji 80/20 60/40 20/40 to dlaczego nie zrobić ETFa który zmniejszalby udział akcji z biegiem lat. Na początku inwestowania mamy ryzykowny portfel 100% akcji, budujemy aktywnie kapitał a z biegiem lat zmniejszamy ryzyko i zwiększamy udział obligacji?
Bo musieliby tworzyć mnóstwo takich ETF-ów i nadawać im "daty ważności". Widać woleli stworzyć 4 i mieć spokój, przerzucając odpowiedzialność za kupowanie odpowiednich funduszy na inwestorów.
Nie przepadam za "poduszką finansową", bo dla mnie jest mentalnym księgowaniem portfela. Jeśli Twoją definicją poduszki jest "stabilna alokacja, którą możesz zawsze wypłacić w pełnej wartości" to V60A będzie fatalne, bo zawiera 100% walut obcych i aż 60% akcji. Na "poduszkę" nadają się lepiej np. obligacje EDO.
@@patrykkowalski5448 EDO można zerwać w każdej chwili za 2 zł 100 zł nominału i do wysokości odsetek. EDO w 2 lata dadzą roczny zwrot 7-8% lub więcej nawet, jeśli zerwiesz je po 2 roku,
Zastanawiam sie nad tym własnie etf-em wiele by mi rozwiązał miałbym jeden etf, co miesiąc (a może lepiej co pół roku?) dokupowałbym go mniejszymi kwotami np 600 zł (nie dysponuje większymi) tylko chciałbym go w wersji distr. w ike , ale nie wiem w którym d.m. najtaniej jest on dostępny .Miałem zamiar na ike wrzucić edo lu coi ale w takim układzie chyba lepiej bedzie miec ten etf w ike a obl. polskie ind. infla. w takim razie poza ike bo tez chce je mieć .Tyle że opłaty za ten etf sa większe niz za inne ,bende wdzieczny za uwagi, wskazanie wad ,zalet mojej koncepcji na taki portfel 54-latka .Szkoda że nie zacząłem wcześniej o tym myśleć bo takie etf-y sa raczej dla młodych ,dobrze zarabiających osób ,które maja sporo wolnych środków. pozdrawia Andrzej
Vanguard Life Strategy to fundusz funduszy, to fakt natomiast opłata TER to 0,25% dla każdego z nich. Skąd masz informację że jeszcze dodaje się opłaty tych funduszy, które są w jego środku?
@@Inwestomat Podałbyś link? Bo TER to przecież opłata dla całego funduszu. Nie ma opłat drugiego stopnia, za to co jest w środku, w innym przypadku musiałoby być to uwzględnione właśnie w TER funduszu. Dokładnie chodzi mi o fragment w tym materiale od 5:28 do 6:07.
To trochę tak jak bym przedstawił klientowi ofertę z wyceną, a później powyceniał sobie wewnętrznie dodatkowe prace, które de facto są składową oferty i je ukrył na końcowej fakturze ;)
Co za kopalnia wiedzy! Wszystko zrozumiałe, zrobiłam masę notatek, temat znacznie jaśniejszy :) dopiero zaczynam przygodę z inwestowaniem, a z Tobą jest to dużo łatwiejsze - dziękuję!
Bardzo mi miło, dzięki serdeczne i powodzenia w edukacji!
Robisz mega robotę ! I nieważne czy Twój słuchacz ma 20, 30, 40 czy 50 lat, a nawet więcej. Twój blog/yt/fb powinien być obowiązkowy dla uczniów klas 4 (liceum/technikum etc.) Łącznie z egzaminem. A nawet pokuszę się o stwierdzenie, że brak zdanego egzaminu powinien być równoważny z brakiem wydania dowodu osobistego. Serio serio ;) Wpis o ETF LS bardzo dobry. Dokładnie tego szukałem. Dzięki i pozdrawiam !
Hej Maciek,
Niezwykle miło mi to czytać. Bardzo, bardzo dziękuję i życzę miłego dnia!
Mateo, dzięki za korepetycje z edukacji finansowej.
Dzięki Janek!
Świetny materiał! Pozwala dobrze zrozumieć co dostaje się „pod maską” tych funduszy i w pełni świadomie wybrać odpowiednią dla siebie opcję! Dzięki!!
Cieszę się, że materiał się przydał. Dzięki!
Wpis na blogu czytałem już kilka razy, ale ten materiał słucham po raz pierwszy i w sumie przyklepał moją decyzję o wyborze Vanguard Lifestrategy jako jednego z instrumentów inwestycyjnych. Gratulacje za 3 urodziny bloga i tu! :D
A dziękuję, a ja gratuluję decyzji, bo to prosty (w dobrym tego słowa znaczeniu) portfel w jednym ETF-ie.
Hey Mateusz,
Dziękuje🙏 za dzielenie się wiedzą💸. Tak trzymaj!👏
Dzięki, Ela!
fantastyczny blog, zaczęłam edukację w tym kierunku, mega inspirujesz! niedługo zakupy :)
Hej Karolina,
Dzięki! Cieszę się, że zdołałem Cię zainspirować do inwestowania (bo przecież o to właśnie mi chodzi :)).
Pozdrawiam,
Mateusz
Bardzo ciekawy i konkretny materiał
Dzięki, Tomek!
Super, doceniamy pracę- kawka wpadła :)
Bardzo dziękuję!
Jak zwykle wiedza plus fakty i pasja do tego co robisz 💪
Dziękuję, Gosiu! Pasja: obecna! :)
Dziękuję, tego potrzebowałem
Miło mi :)
Super. Dziękuję bardzo 😊
Bardzo mi miło.
Świetny materiał !!!
Dzięki!
Dobra robota Mattias! :)
Mattias? Tak mnie jeszcze nikt nie nazywał :D
Tak dalej 👍👍👍
Dzięki!
Panie Mateuszu! W dobie niepewnej sytuacji międzynarodowej poszukuję ETFów, których wartość i płynność na rynku nie spadłaby rażąco w razie sytuacji podobnej do 24.02.2024 (ale obejmującej większą liczbę krajów).
Waluty i rynki wschodnioeuropejskie odpadają. EUR też może spadać w takiej sytuacji bardzo mocno.
Jakie konkretnie ETFy na wypadek W by Pan polecił? W jakie aktywa inwestujące? Akcje USA, obligacje USA? Kraje rozwijające się? Surowce?
Czy Vanguard Life Strategy 20% akcji sprawdziłby się Pana zdaniem na taki (czarny) scenariusz?
Co wydarzyło się 24.02.2024? Czy nie chodziło Panu o inny rok?
Nie mogę niczego polecać, bo nie jestem doradcą inwestycyjnym, ale materiałów o ETF-ach mam mnóstwo.
V20A to przeciętny wybór dla polskiego inwestora, bo jest tam mnóstwo zagranicznych obligacji. Zdecydowanie wolałbym V60A.
@@Inwestomat ojej oczywiście chodziło mi o rok 2022
Hej super materiał. Może powiesz Mateo jak Ty to widzisz. Mam 37 lat, 13 do emerytury, mogę pociągnąć do 55 roku życia aby z ike ominąć podatek, więc wychodzi 18 lat inwestowania. V80A czy V60A w tym przypadku, tolerancja na ryzyko średniowysoka xd. A może 💯 akcje i VWCE?
Jeśli słuchasz moich materiałów, to znasz już odpowiedź. Sprawdź sobie historyczne zwroty 60/40 i 80/20.
Cześć Mateusz
Gratulacje i podziękowania dla Ciebie za super robotę.
Mam pytanie co myślisz o portfelu dla gościa 50+, w którym V60 lub V80 stanowi jego ok 10-20%, 50 % część obligacyjna w EDO dla zmniejszenia ryzyka walutowego, a resztę ETF-y globalne wybrane "samodzielnie"
Hej Zbigniew!
Możesz równie dobrze przemyśleć inwestycję w V80A w 50%, a drugie 50% mogą stanowić EDO.
Tym sposobem będziesz miał 40% akcji, 10% obligacji globalnych zabezpieczonych do euro i 50% złotego w możliwie bezpiecznej formie. Nie wiem czemu miałbyś komplikować sobie życie tymi "samodzielnie wybieranymi ETF-ami globalnymi" jeśli podobny efekt osiągniesz dzięki tylko dwóm instrumentom.
@@Inwestomat Jasne :). Dzięki serdeczne.
Opcja z V80A w portfelu jest bardzo kusząca. Nurtuje mnie jednak pytanie, czy taki pomysł nie wymaga rebalansowania celem utrzymania 40% akcji w portfelu bądź zmiany proporcji wraz z wiekiem? (perspektywa ok. 15 lat inwestowania). Czy w takiej sytuacji nie prościej EDO+ ETF globalne DM/EM?
Matek a taki ETF a dokładnie jego jednostki które zakupię, nie znikną gdy np. moje XTB czy mBank etc szlaG trafi prawda? Co za durne pytanie 😂
Dywidendy akumulujące, co sie z nimi dzieje? ETF kupuje za nie więcej jednostek czy po prostu zwiększa się w jakiś sposób cena całego indeksu? Chodzi mi o to czy ilość moich jednostek się zmienia czy nie? Nie kumam co z tą dywidendą akumulującą się :D
Jednostki ETF-ów są przechowywane w zagranicznych odpowiednikach KDPW (Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych) na kontach/rejestrach imiennych, a nie na koncie biura/domu maklerskiego.
Akumulujące działają tak, że z dywidend ze spółek kupuje się więcej ich akcji, a więc "szybciej rosną" od ETF-ów wypłacających. Liczba się nie zmienia.
BOSSA nie aktualizuje kursów. Złożyłem zlecenie, kursy w górę i tak można czekać na realizację chyba tylko w korekcie.
BOSSA i mBank nie mają aktualnych kursów notowań zagranicznych papierów. By kupić instrument z zagranicznej giełdy musisz sprawdzić jego bieżący kurs np. na Stooq.pl albo na Google i na tej podstawie składać zlecenie.
@@Inwestomat Piszą, że to nie ich wina tylko dostawcy danych. System się nie aktualizuje i inwestor "młody" o tym nie wiedział 😉.
Bardzo dokładnie omówiony temat.
Chcę zainwestować w ten ETF w ramach IKE, horyzont inwestycji ok. 15 lat, tylko zastanawiam się tylko który ETF wybrać zastanawiam się nad 80/20 lub 60/40. Twoim zdaniem która opcja będzie lepsza ?
Kwestia osobista. Większość osób wybrałoby "czysty" VWRA + EDO na osobnym koncie w PKO Obligacje, by nie "ryzykować do euro" w części obligacyjnej.
Prawdopodobieństwo jest po stronie V80A, a rozsądek i niepewność tego jak zareagujesz w kryzysach po stronie V60A (zawsze to niższa zmienność).
@@Inwestomat Ok, dzięki za szybką odpowiedź.
Szkoda, że w ramach konta Super IKE w PKO BP nie można inwestować w zagraniczne ETF-y tylko w instrumenty z GPW, wtedy kupiłbym VWRA +EDO i sprawa by była rozwiązana.
Planuję przenieść IKE do DM BOSSA i wybrać V80A ,tylko się zastanawiam czy w miarę zbliżania się do końca inwestycji np.na 3 lata przed końcem ,nie zamienić tego ETF-a na jakiś bezpieczniejszy instrument z większą ilością obligacji lub nawet zmienić IKE na IKE obligacje w PKO BP. Po prostu obawiam się, że gdy będę chciał wypłacić pieniądze z IKE, a rynek będzie po dużych spadkach i jeszcze nie odrobi strat to będę w plecy zamiast zarobić.
@@Inwestomat tylko jak zrobić rebalansing jak akcję na IKE mocno urosną i nie można sprzedać ich części żeby kupić EDO albo gdy EDO mocno urosną względem akcji a skończy się limit na IKE? Z drugiej strony V80A ma niską płynność i pytanie czy wytrwa te 30 lat do emerytury.
@@tomaszkwiatkowski4068 racja przydałby się materiał o tym jak się zachować przy końcu inwestycji.
@@marcinb781 Nie trzeba mieć w części obligacyjnej samych EDO.
Zamienniki? Dowolne obligacje stałoprocentowe nowane na catalyst, ewentualnie ETF na TBSP, ale tu jest większe ryzyko zmian.
Dzień dobry
Jaki jest rekomendowany czas trzymania takiego ETF. Pytam bo za 6 lat przechodzę na emerytukę . Czy warto terza kupić 40/60 czy poczekać?
Uważaj na 40/60, bo ma za dużo obligacji zabezpieczonych do eur (efektywnie więc ryzykujesz zbyt wiele na linii EUR/PLN).
W akcjach - jeśli kupujesz co miesiąc - to nawet 5 lat to wystarczająco długi termin. Jesli wszedłbyś całym kapitałem w jednym momencie to historycznie bywało, że kilka lat byłeś "pod wodą".
Dla mnie (prywatnie) 10 lat i więcej to sensowny termin. Pytanie czy od razu na emeryturze musisz wypłacić środki, czy możesz je potrzymać jeszcze parę lat.
@@Inwestomat Raczej jestem zabezpieczony (nie przed inflacją) interesuje mnie akurat ten FTF ,bo jest prosty. Czy jast teraz czas na zakup?
Czy zostać przy obligacjach skarbowych .Mój cel to dowieść całą kwotę do emerytury nie tracąc i żyć na emeryturze na obecnym poziomie.
Witam zastanawiam się mocna nad V60A plus brak rebalansingu czyli brak podatków. Tylko czy nie lepszym wariantem byłyby akcje na rynki rozwinięte i rozwijające sie po 30% i reszta oblogacje tipsy 40%? 🤔
Dlaczego po 30%? V60A wydaje się być lepszym, bo obligacje TIPSy long-term przegrywają ze zwykłymi bondami US. Poczytaj na ten temat i sam porównaj.
który dm w Polsce oferuje van life str. i VANGUARD S&P 500 UCITS ETF USD ?
Znajdziesz to na liście ETF-ów (link na blogu po prawej stronie).
Czy w takim razie nie taniej wyjdzie zakup ETFów, które zawiera LifeStrategy i samodzielne nimi zarządzanie?
Oczywiście. Taki powinien być wniosek.
Problem tylko w tym, że samodzielny rebalancing nigdy nie będzie tak dobry, jak zrobi to (płatnie) LS.
Czy jest sens zbudować portfel z V80 i dorzucić do niego faktorowy iShares Edge MSCI EM Minimum Volatility - w celu uzupełnienia ekspozycji na rynki EM?
Horyzont 20+, wpłaty 2x/rok.
Hej Wojtek,
W V80A już jest ekspozycja na EM, więc pewnie masz na myśli "w celu przeważenia ekspozycji w stronę EM"? Nie wiem czy w przypadku EM wybrałbym "min vol" czy po prostu nie zwykły MSCI EM.
Ostatnio stwierdziłem, że nie chcę mi się samodzielnie robić rebalancingu itd i zamierzam przebudować portfel na całkowicie, że tak powiem - dla totalnie leniwych. Czy przy horyzoncie 20 letnim jest sens prowadzić portfel w takim sposób, że przy maksymalnych wpłatach w danym roku za IKE/IKZE to 1 konto IKE to Obligacje EDO, 1 konto IKZE to ETC na złoto, 2 konto IKZE i 2 konto IKE to całość Vanguard LS 60. Oprócz tego poduszka (25% gótówka, reszta albo EDO albo 3 miesięczne)? I wtedy odkładamy sobie co miesiąc jakąś kwotę aby uzbierać na ten limit i w nowym roku dokupić odpowiednie instrumenty dla każdego konta IKE/IKZE.
Większośc osób powie Ci, że przy horyzoncie 20-letnim to jest sens każde z kont prowadzić z akcjami. Nie wiem czy większosć ma racje, bo nie znam przyszłości :D.
Co do bezpiecznej porcji portfolio to nasze 3-miesięczne obligacje skarbowe praktycznie w ogóle się nie opłacają. Przejrzyj sobie stopy zwrotu innych obligacji nawet w przypadku szybkiego przedterminowego wykupu. 4-latki COI nawet przy wczesnym przedterminowym wykupie niewiele tracą w zakresie wypracowanego zysku do innych typów obligacji o krótszym terminie wykupu. A jeśli okaże się, że nie będziemy mieli potrzeby po nie sięgnąć, to później wychodzą dużo korzystniej. Z tych samych powodów myślę, że EDO też się zupełnie nadają na przynajmniej część tej części portofolio na ewentualne nagłe potrzeby.
Czy dzień dzisiejszy (obecną sytuacja na rynku) jest dobrym momentem na wykup V40????
Uważam, że dla osoby żyjącej w Polsce i wydającej na życie w PLN żaden dzień nie jest dobry na inwestycję w V40A. Dlaczego? Jej 60% obligacji ma zabezpiecznie do euro, a nie do PLN, więc z natury jest jak gra na EUR/PLN na 4X, a nie inwestycja w obligacje.
O wiele lepiej zbudować portfel oparty na ETF na globalne akcje i 60% obligacji EDO.
@@Inwestomat dzięki za odpowiedź przemyśle sprawę.
Edo już mam trochę, jestem w trakcie budowania i tak szukam.
Od jakiej kwoty jest w ogóle sens zacząć inwestować w tego typu ETFy? Planowałem założenie inPZU żeby dokonywać regularnych małych wpłat i pasywnie inwestować ale może lepszym wyjsciem byłby ten Vanguard? A może warto mieć i jedno i drugie?
Wystarczy Vanguard (jeśli nie przeszkadza Ci część obligacyjna w EUR).
Od takich kwot, od których się opłaca u Twojego brokera. W XTB nawet za 500 zł/transakcję, w mBanku/BOŚ od około 5000 (dokładniej 6550) zł.
@@Inwestomat dzięki za odpowiedź. To jeszcze pytanie co myślisz o takiej strategi żeby założyć inPZU z IKE/IKZE i odkładać sobie po 100 zł/mc do emerytury (bo taka 100/mc to zaden problem, nawet sie tego nie odczuje), a oprócz tego od czasu do czasu np 1 w roku kupować sobie u brokera (ja mam akurat xtb) vanguarda, za powiedzmy 1000 lub wiecej. Takie podejście mialoby w ogóle sens, czy mija się z celem?
@@adrianglica1935 Tylko po co wtedy korzystać z XTB i kupować Vanguarda? Zdecyduj się. Albo IKE/IKZE u maklera i raz w roku Vanguard, albo IKE/IKZE w inPZU i co miesiąc (czy też raz w roku) kupowanie ich funduszy pasywnych. Mieszanie dostawców to tylko pozorne bezpieczeństwo, więc "nie oszukujmy się" i nie komplikujmy sobie życia.
@@Inwestomat próbuje zrozumieć skąd biorą się te kwoty od ktoryxh opłaca się kupować ETF np w Bossa. Jest na ten temat jakiś materiał? Chce inwestować 12000 rocznie to lepiej podzielić to na dwie wpłaty czy lepiej wychodzi raz na kwartał?
@@marcinb781 0,29% min 19 zł. 1000 zł - płacisz 19 zł. 6500 zł - płacisz 19 zł.
A co myślisz o tym by np z wiekiem dorzucać np. 10 % w obligacje edo czyli np. w wieku 40 lat 10 % edo reszta portfela czyli 90 % w etf Vangarda czyli sumując około 70% akcje 30 % obligacje. Też koszt zerwania edo w razie potrzeby gotówki nagle jest chyba bardziej optymalny niż sprzedaż 10 % etf gdy na rynku nie dzieje się zbyt dobrze.
Zadaj sobie pytanie, czy z wiekiem rosną, czy maleją potrzeby wydatkowe ;).
Paradoksalnie, szczyt potrzeb mamy, gdy rodzą nam się dzieci + pierwsze kilka lat ich życia aż do studiów. Później zazwyczaj potrzeby maleją. Nie każdemu tolerancja ryzyka spada (sama z siebie) wraz z wiekiem.
Część, po takim powierzchownym przeanalizowaniu jak rozwinęły się spółki technologiczne i fakt, że praktycznie przejęły one top 10 w indeksie S&P 500 chciałbym w swoim portfelu mieć większą ekspozycję właśnie na te spółki. Docelowo skłaniam się ku portfelowi 60% akcji, 40% obligacji to czy warto kupić lifestrategy 60 i dokupić sobie trochę etf akcji właśnie spółek technologicznych np i shares s&p500 information technology? Czy mija się to z celem i lepiej zbudować taki portfel od podstaw samemu? Np 30% wspomniany etf na spółki technologiczne, 30% akcji globalnych, 20% obligacji skarbowych i 20% obligacji korporacyjnych US?
Ciężko powiedzieć. "Na oko" lepiej budować samemu, bo nie masz dużej kontroli nad 60/40 i może się okazać, że nagle masz prawie same spółki technologiczne :).
@@Inwestomat tylko zapomniałem dodać, że portfel będzie budowany od zera, małymi kwotami 1000-1500zl co kwartał. Zbudowanie portfela samemu jednak zajęłoby sporo czasu zanim osiągnąłby docelowy rozkład procentowy. Z drugiej strony jednak kupując akcje spółek globalnych to i tak dubluje sobie akcje takich technologicznych "mocarzy" jak Apple, Microsoft, NVIDIA, Visa, Google... Bo będą one stanowiły duża część praktycznie każdego etf opartego o akcje największych spółek globalnych
@@ukaszwieczorek3105 Dlatego możesz inwestować pasywnie, a z czasem (ewentualnie) trochę skomplikować portfel, jeśli będziesz chciał.
@@Inwestomat dziękuję za odpowiedź. Pozdrawiam :)
Witam mam pytanie, co sie stanie jak zbankrutuje fundusz Vanguard Life Strategy?
Co sie stanie z moimi pieniędzmi?
Pozdrawiam
Akcje nie należą do funduszu ani prowadzącego, a przechowywane są u depozytariusza. Odpowiedź: nic, odzyskasz swoje środki.
Jeśli już to bankrutuje nie fundusz, a jego dostawca, więc firma Vanguard.
@@Inwestomat OK,dziekuje za odpowiedź 👍
Hej. Który lepszy dla inwestora w wieku 29 lat z horyzontem inwestycyjnym 15 lat (w wieku 45 lat planuje pół-emeryturę - prace max na pół etatu zdalnie w IT)? 80/20 czy 60/40?
Czy może lepiej etf na cały świat 80 i 20 etf obligacji na cały świat?
Zwolennicy FIRE powiedzieliby, że 100% akcji ;). Oczywiście 80/20 też jest ok, bo to bardzo agresywne proporcje.
@@Inwestomat A jak to się ma do nadchodzącego kryzysu i przedrożonych akcji USA aktualnie? Z tego co zrozumiałem w tym wariancie 80/20 aż 40% akcji jest z rynku USA, dobrze zrozumiałem?
Czy w tym kontekście, wiedząc, że bessa jest nieunikniona nie lepiej zacząć ostrożnie od 60/40 i ewentualnie przeskoczyć na 80/20 jak sytuacja się ustabilizuje w perspektywie kilku następnych lat?
@@yeldistir3778 "Bessa jest nieunikniona", ale nie wiadomo kiedy się zacznie "na dobre" i czy w ogóle.
To, czego możesz się nauczyć z historii, to to, by "robić swoje" co miesiąc, nie przejmując się cenami akcji. Rzecz jasna jeśli chcesz inwestować pasywnie.
Jak chcesz zacząć inwestować aktywnie to czekają Cię dziesiątki lub setki godzin nauki :). Zapraszam do sekcji "polecane" na moim blogu jeśli interesuje Cię analiza fundamentalna.
@@Inwestomat Dzięki za odpowiedzi :) Interesuje mnie wyłącznie inwestowanie pasywne, ponieważ wolę swój czas przeznaczyć na rozwój zawodowy - to lepsza inwestycja w moim przypadku :)
Chciałbym jednak zabezpieczyć posiadany kapitał, więc nadal pozostaje dylemat czy 80/20 czy 60/40 :D
@@yeldistir3778 W długim terminie najlepsze jest 100/0.
80/20 jeśli masz problem z obsunięciem kapitału o głębokości 60%. 60/40 jeśli masz problem nawet z obsunięciem o głębokości 40% (około).
Rozumiem, że to taki portfel, który ma służyć do czasu końca kumulowania kapitału i potem zmieniamy to na jakiś etf pod dywidendy?
Zauważ, że te fundusze też mają swoje wersje dywidendowe (V80D, V60D itd.).
Czy wg Ciebie jest sens kupować vangarda np 8020 i dodatkowa msci i Edo (drugi portfel jessce niewiem w jakiej wielkości akcji ale w granicach 40-60%)·
Czy jest o bez sensu i wybrać jeden portfel: vangard i mści+Edo?
Zależy od kont, na których to kupisz. Inwestujesz przez IKE, IKZE i regularne maklerskie? Jakie kwoty miesięcznie/rocznie? Kontekst jest ważny.
Skoro Vanguard daje możliwość wyboru opcji ryzyka w postaci różnego udziału akcji 80/20 60/40 20/40 to dlaczego nie zrobić ETFa który zmniejszalby udział akcji z biegiem lat. Na początku inwestowania mamy ryzykowny portfel 100% akcji, budujemy aktywnie kapitał a z biegiem lat zmniejszamy ryzyko i zwiększamy udział obligacji?
Bo musieliby tworzyć mnóstwo takich ETF-ów i nadawać im "daty ważności". Widać woleli stworzyć 4 i mieć spokój, przerzucając odpowiedzialność za kupowanie odpowiednich funduszy na inwestorów.
Co sądzisz o 60/40 jako główny element "poduszki finansowej" ?
Nie przepadam za "poduszką finansową", bo dla mnie jest mentalnym księgowaniem portfela.
Jeśli Twoją definicją poduszki jest "stabilna alokacja, którą możesz zawsze wypłacić w pełnej wartości" to V60A będzie fatalne, bo zawiera 100% walut obcych i aż 60% akcji. Na "poduszkę" nadają się lepiej np. obligacje EDO.
@@Inwestomat ale EDO to 10 lat.. w chwili obecnej, jeżeli zależy nam na płynności i dostępności kapitału to lokaty dają podobny zwrot, co obligacje.
@@Inwestomat przyznam, że interesujące podejście do poduszki. Przesluchalem Twój podcast i na pewno wpłynie on in plus dla mnie. Dzięki!
@@patrykkowalski5448 EDO można zerwać w każdej chwili za 2 zł 100 zł nominału i do wysokości odsetek. EDO w 2 lata dadzą roczny zwrot 7-8% lub więcej nawet, jeśli zerwiesz je po 2 roku,
@@patrykkowalski5448 Dziękuję za otwarcie się na nowe :).
Zastanawiam sie nad tym własnie etf-em wiele by mi rozwiązał miałbym jeden etf, co miesiąc (a może lepiej co pół roku?) dokupowałbym go mniejszymi kwotami np 600 zł (nie dysponuje większymi) tylko chciałbym go w wersji distr. w ike , ale nie wiem w którym d.m. najtaniej jest on dostępny .Miałem zamiar na ike wrzucić edo lu coi ale w takim układzie chyba lepiej bedzie miec ten etf w ike a obl. polskie ind. infla. w takim razie poza ike bo tez chce je mieć .Tyle że opłaty za ten etf sa większe niz za inne ,bende wdzieczny za uwagi, wskazanie wad ,zalet mojej koncepcji na taki portfel 54-latka .Szkoda że nie zacząłem wcześniej o tym myśleć bo takie etf-y sa raczej dla młodych ,dobrze zarabiających osób ,które maja sporo wolnych środków.
pozdrawia Andrzej
Przepraszam, ale nie wiem co Ci odpisać. Wszystkie informacje masz w klipie.
U mnie na xtb są dostępne. Rozkminiam czy nie kupić xd
Tak. Faktycznie od czasu nagrania dodano je już w XTB, BOSSIE i mBanku (tylko V60A i V80A). Uzupełniłem wpis o te informacje.
mozna inwestowac w etfy np na 3 lata? czy tak sie nie robi? xd
ETF-y na jakie instrumenty finansowe? Akcje? Przynajmniej 10 lat.
Vanguard Life Strategy to fundusz funduszy, to fakt natomiast opłata TER to 0,25% dla każdego z nich. Skąd masz informację że jeszcze dodaje się opłaty tych funduszy, które są w jego środku?
Bezpośrednio od Vanguarda, ale nie mam przecież takiej informacji. Jest wprost przeciwnie, bo 0,25% to opłata łączna i to napisałem w tym wpisie ;).
@@Inwestomat Podałbyś link? Bo TER to przecież opłata dla całego funduszu. Nie ma opłat drugiego stopnia, za to co jest w środku, w innym przypadku musiałoby być to uwzględnione właśnie w TER funduszu. Dokładnie chodzi mi o fragment w tym materiale od 5:28 do 6:07.
To trochę tak jak bym przedstawił klientowi ofertę z wyceną, a później powyceniał sobie wewnętrznie dodatkowe prace, które de facto są składową oferty i je ukrył na końcowej fakturze ;)
@@WebDreamspl Fragment pamiętam, ale po nagraniu materiału sprawdziłem z Vanguardem i 0,25% to łączny TER Vanguard LifeStrategy.
"curvo" :D cóż za dyplomatyczna wymowa hehehe
Łaciną powiało.
Mateusz, masz wygląd nerda, dobrze że się rzadko pokazujesz 😁
Jeden z najdziwniejszych komentarzy, jakie otrzymałem. Miłego dzionka (mimo wszystko).