Jak wyglądały gminy wczesnochrześcijańskie? Co o zmianach we wczesnym chrześcijaństwie mówi Didache?

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 16 ноя 2024

Комментарии • 110

  • @PKowalski2009
    @PKowalski2009 Месяц назад +6

    Bardzo dziękuję za audycję na temat Didache. I wyglądam kolejnych podcastów!

  • @bozenab1878
    @bozenab1878 Месяц назад +9

    Uwielbiam te "tyle tylko" 😏 . Juz mie mogę doczekać się nastepnego podcastu.

  • @radek_X
    @radek_X Месяц назад +4

    pozdrawiam i dziekuje za wlozona prace

  • @Tinakrystyna261
    @Tinakrystyna261 Месяц назад +3

    Serdeczne dzięki za interesujący odcinek 👍 👍 👍

  • @timeless5486
    @timeless5486 Месяц назад +14

    Bardzo chętnie posłucham odcinka o Apokalipsie św Jana

  • @mariannakot1361
    @mariannakot1361 Месяц назад +5

    Jak zwykle bardzo ciekawie, czekam z niecierpliwością na dalsze odcinki o kształtowaniu się liturgii.

  • @PannaDzastin
    @PannaDzastin Месяц назад +15

    My z bobasem nadal słuchamy, tylko bobas już ma 3 miesiące. Ale to wciąż jeden słuchacz więcej niż na liczniku odtworzeń 😏😏😏

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад +5

      Pewnie! Dziękujemy i pozdrawiamy najserdeczniej! :) SP

    • @Mighty.Titan1
      @Mighty.Titan1 Месяц назад +3

      Kciuk w górę dla bobasa

    • @PannaDzastin
      @PannaDzastin Месяц назад +2

      @@Mighty.Titan1 dziękujemy!

  • @DominikRabarbar
    @DominikRabarbar Месяц назад +5

    Super temat👍👍👍👍

  • @Kamil-p8g
    @Kamil-p8g Месяц назад +3

    Czy można spodziewać się kiedyś odcinka w konwencji Q&A? Państwa materiały są tak ciekawe i z taką siłą prowokują do przemyśleń, że w głowie rodzi się mnóstwo pytań o warsztat pracy, podejście do wiary i wiele innych...
    Przy okazji dzięki za godzinę intelektualnej uczty:)

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад +4

      Tak, myślimy o naszym pierwszym Q&A na kanale. SP

    • @DonVitoz88
      @DonVitoz88 Месяц назад +1

      ​@@podcasthistorykowPewnie klasyczek - na 10k subów 👍

  • @jarekrippel9402
    @jarekrippel9402 Месяц назад

    Jeden z tematów na które najbardziej czekałem. Nareszcie, można powiedzieć. Dzięki wielkie i już zabieram się za słuchanie

  • @Davven86
    @Davven86 Месяц назад +2

    Świetny wykład, jak zawsze :)

  • @wacekwacek5971
    @wacekwacek5971 Месяц назад +2

    Bardzo wartościowy materiał!

  • @JAR3CK
    @JAR3CK Месяц назад +2

    Jak zawsze bardzo ciekawy odcinek. Dziękuję!

  • @bogumitwardowski4561
    @bogumitwardowski4561 Месяц назад +2

    Pozdrawiam i czekam z niecierpliwością na następne

  • @andrzejjastrzebski6023
    @andrzejjastrzebski6023 Месяц назад +4

    Pozdrawiam taktycznie

  • @timeless5486
    @timeless5486 Месяц назад +2

    Bardzo interesujący materiał. Dziękuję i pozdrawiam 👍

  • @janmos5178
    @janmos5178 Месяц назад +3

    Dobry film.

  • @Zbigniew_Nowak
    @Zbigniew_Nowak Месяц назад +3

    Dla zasięgów.

  • @KrystynaR67
    @KrystynaR67 Месяц назад

    Super. To wiele wyjaśnia! Dziękuję.

  • @DanekR
    @DanekR 27 дней назад

    Cenię tę serię, te wykłady-audycje, słucham z uwagą, ale muszę przyznać, że po takich informacjach (nie tylko tutaj) niejeden chrześcijanin może popaść w zwątpienie a nawet niewiarę... Podobnie jak po wykładach Marcina Majewskiego. Wszystko zlepek mitów inspirowanych opowieściami kananejskimi, sumeryjskimi, czy wręcz mitologią rzymską i grecką (wyobrażenia i przedstawianie osoby Chrystusa)... Trudna jest ta mowa, któż jej może słuchać, że tak posłużę się znanym cytatem ;)

  • @wiesawad.4462
    @wiesawad.4462 Месяц назад +7

    Taka refleksja mnie "naszła" podczas słuchania audycji. Pan Jezus nauczał, że Boga należy czcić w duchu(wewnętrznie), modlić się w komorze (w odosobnieniu, nawiązywać relację intymną z Bogiem), tymczasem ledwie zabrakło Go cieleśnie na ziemi ludzie natychmiast zaczęli wymyślać kolejne schody dla swoich współwierzących; modlić się tak i siak, dogmaty, nakazy, zakazy (posty w taki dzień, ale nie w siaki), przepisy, ustawy, rozporządzenia...I tak jest do dziś. Bajzel totalny. Zwalczające się nawzajem kościoły/zbory/denominacje...tylko nasz moja społeczność jest najmojsza i jednozbawcza... 🤔
    Zniechęcające to bardzo.
    Niemniej audycja, jak zawsze, bardzo ciekawa i dziękuję za nią.

    • @wysocki922
      @wysocki922 Месяц назад +2

      To nic dziwnego i nie moze byc inaczej . Religie to czesc ludzkiej kultury a kultura ewouluje a wiec zmienia sie i rozrasta na podobienstwo drzewa . Ta wymarzona jednosc moze trwac tylko na poczatku istnienia jakiegos ruchu i to pod warunkiem , ze narzuca ja wystarczajaco charyzmatyczny przywodca sila swojego autorytetu albo przemoca. Wszelkie ruchy religijne i polityczne rozwijaja sie wedlug tego schematu .

    • @wiesawad.4462
      @wiesawad.4462 Месяц назад +4

      @@wysocki922 Jeśli uznać chrześcijaństwo jako jeszcze jeden ruch religijno spooeczny to tak. Jednak ja Jezusa traktuję poważnie. A to zmienia wszystko.

    • @zbigniewdoczan5916
      @zbigniewdoczan5916 Месяц назад +3

      To dlaczego powiedział:
      ,,Gdzie są dwaj albo trzej zebrani w imię moje, tam jestem pośród nich"(Mat.18,20)?

    • @wiesawad.4462
      @wiesawad.4462 Месяц назад +3

      @@zbigniewdoczan5916 ...czyli z żyjącym samotnie - nie jest. Nie bawmy się w absurdy. Ten werset nie ma nic wspólnego z organizacją na przykład kościelną.

    • @wysocki922
      @wysocki922 Месяц назад +2

      @@wiesawad.4462 Tak , masz racje . To sprawa uznawanego autorytetu . Gorzej jest , gdy zaczynaja sie pojawiac rozni szemrani posrednicy , ktorzy probuja przekonac , ze do tej "intymnej relacji z Bogiem " konieczna jesat cala hierarchia tzw."duchownych" i bez niej ani rusz . Dlatego wole Buddyzm . Mozesz byc sam , mozesz byc we wspolnocie , mozesz medytowac jak i kiedy chcesz i nikt ci zlego slowa nie powie . Pzdr.

  • @remigiuszchorazyczewski7262
    @remigiuszchorazyczewski7262 Месяц назад +3

    Pozdrowienia z Legnicy

  • @MrMalcolmplusc
    @MrMalcolmplusc Месяц назад +3

    Boże, wreszcie się dowiem dlaczego Pan nie przyszedł tak szybko

    • @marekadamski9211
      @marekadamski9211 Месяц назад +3

      Mr. Mr. ,,,,,,,,,,,????,,,,,,,,,,,,Pan już tu jest . Ręcznik do Nóg .

    • @MrMalcolmplusc
      @MrMalcolmplusc Месяц назад +3

      @@marekadamski9211 sam muszę myć swoje nogi, wbrew pismu nikt nie chce tego robić :(

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Месяц назад +4

      Myślę że się obraził na JHWH na krzyżu że ten go opuścił no i odmówił dalszej współpracy 😁

    • @marekadamski9211
      @marekadamski9211 Месяц назад +1

      Zdzisławo , nie p. głupot, sprawdź lepiej czy masz wystarczający zapas oliwy , bo jeśli przyjdą Mistrzowie Ceremonii a twoja lampka zgaśnie to nici z podkastu . De Alto Cedro voy para Marcane

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Месяц назад +5

      Przykro mi Marku ale czas minął. Jezus powiedział wyraźnie że królestwo JHWH nadejdzie zanim umrą ostatni jego słuchacze. Polecam tez lekturę najstarszego pisma Nowego Testamentu : pierwszego listu do Tesaloniczan. To miało być za życia pierwszych czytelników tego pisma. Zresztą we wszytkich najstarszych pismach nowego testamentu to oczekiwanie na rychłe przyjście JHWH jest ewidentne. Ja osobiście obstawiam że JHWH znalazł sobie jakąś fajniejszą cywilizację w kosmosie i stąd to jego milczenie nawet w obliczu zbrodni Stalina Hitlera czy Putina, choć w starożytności JHWH odzywał się z o wiele glupszych powodów. Proste 😁

  • @adambartoszynski50
    @adambartoszynski50 Месяц назад +7

    Ciekawe się zapowiada.

  • @nihilistycznyateista
    @nihilistycznyateista Месяц назад +5

    Ja osobiście jestem zwolennikiem tezy, że Didache jest tekstem aktualizowanym i zawiera późniejsze poprawki redakcyjne. Stawiałbym go wręcz na równi z tym, co dzisiaj funkcjonuje w kościele katolickim, jako Katechizm Kościoła Katolickiego - zawierający zatwierdzone prawdy wiary i zasady obrzędowości, wynikające co prawda z dawnych tradycji i powołujące się na nie, ale jednak uwspółcześnione i zaktualizowane do bieżącej sytuacji. Jednym słowem - tekst mający raczej wyjaśniać niejednoznaczności, niż oddawać pierwotne zamysły.
    Ale oczywiście nie ma szans (przynajmniej póki co, bo być może odkryjemy jakieś starsze manuskrypty kiedyś) na potwierdzenie, czy mam rację i pozostaje to w swerze preferencji.

    • @TradeGator
      @TradeGator Месяц назад

      Czy jest pan jakimś biblistą, specjalistą historii pierwszych wieków, historykiem, doktorem filozofii lub jakimś wybitnym znawcom pierwszych zapisków chrześcijańskich ?
      Jeżeli nie to na jakiej podstawie przedstawia pan nam swoje poglądy ?
      1.Bo tam mi się wydaje ?
      2..Bo tak czuje ?
      3. Ten podcast nasunął mi takie wnioski ?
      4. inne motywacje.

  • @ArturArthurus
    @ArturArthurus Месяц назад +1

    NAJPIERW Dzień dobry. A teraz słucham😅

  • @ZdzichaJedziesz
    @ZdzichaJedziesz Месяц назад +3

    No co tak długo? Ile można czekać? 😄

  • @ryszardryszard5842
    @ryszardryszard5842 Месяц назад +1

    Jak wyglądały gminy wczesnochrześcijańskie.
    Mam nadzieję że Panowie rozwiną ten temat a nie bardzo skromnie tylko w oparciu o Didache.
    Mam duży niedosyt i to poraz pierwszy.

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад +1

      Spokojnie, rozwiniemy ten temat w osobnym materiale. SP

    • @krzysztofakierman4583
      @krzysztofakierman4583 Месяц назад

      Tedy pozwole sobie dodac - pierwsze gminy chrzescijanskie zwane byly gminami wspolnotowymi, czyli komuny a jak funkcjonowaly to mozna sobie wyobrazic na podstawie sposobu utrzymywania ludzi w tych gminach przez tzw.sw. Piotra, ktory potrafil nawet zamordowac malzenstwo; Ananiasza i jego zone za to ze, ze sprzedazy swoich wlosci cos tam sobie w kieszeni zostawili !!! Dzis zamordyzm nazywany jest - dyktatura !!!

  • @mateuszwlodarczyk1929
    @mateuszwlodarczyk1929 Месяц назад +5

    Słucham

  • @Robert20241
    @Robert20241 Месяц назад +2

    Dziękuję za kolejny, niesamowicie ciekawy, odcinek. Pytanie, czy wszystkie odcinki będą skupiały się na Chrześcijaństwie czy można spodziewać się również odcinków o innych religiach (buddyzm, hinduizm, kulty pogańskie itd)?

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад +4

      W dłuższej perspektywie chcemy poruszać i szerszą tematykę (zarówno historyczną jak i religioznawczą), ale raczej zapraszając jako gości specjalistów od konkretnych dziedzin i robiąc to w formie dyskusji z nimi. Na razie jesteśmy mało mobilni (jeśli chodzi o sprzęt), ale tak, w planach mamy zarówno poszerzenie formuły podcastu jak i możliwości dojazdu do potencjalnego gościa naszego kanału. SP

    • @Robert20241
      @Robert20241 Месяц назад +2

      @@podcasthistorykow W takim razie czekam z niecierpliwością i mam nadzieję, że nastąpi to szybciej niż później ;) A jeżeli chodzi o dojazd do potencjalnego gościa, w mojej opinii jest to niepotrzebna strata czasu i pieniędzy. Na odległość również można to zrobić w sposób estetyczny i profesjonalny (przykładem mogą być podcasty w Historii Realnej).

    • @Mighty.Titan1
      @Mighty.Titan1 Месяц назад

      ​​@@podcasthistorykowGratuluję zmysłu obserwacyjnego. Nie mam wątpliwości, że to będzie hit na polskim YT. A skoro już wypaplałeś strategię kanału to myślę, że warto teraz nie zwlekać za bardzo.
      Pozdrawiam,
      Łukasz, fan twojego/waszego kanału

  • @DonVitoz88
    @DonVitoz88 Месяц назад +3

    Ale urwali! Ale to było dobre!

  • @Mighty.Titan1
    @Mighty.Titan1 Месяц назад

    20:17 Koncept 'coincidentia oppositorum" / 'unio oppositorum" zawsze czujny, wraca jak bumerang i melduje się do raportu 😁

  • @piotrpolcyn9798
    @piotrpolcyn9798 Месяц назад +4

    Podpowiadam remat: formowanie się kultu maryjnego w oparciu o istniejące kulty Izydy czy Magna Mater. Jestem ciekaw panów zdania na ten temat

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад +11

      Przyjmujemy wyzwanie :) Będzie i o początkach kultu maryjnego i o kwestii szerszego tła kulturowego jego aspektów i wczesnej ikonografii. SP

    • @DominikRabarbar
      @DominikRabarbar Месяц назад +2

      @@podcasthistorykow Bardzo fajnie👍

    • @kenaj23
      @kenaj23 Месяц назад +2

      @@podcasthistorykow Bardzo proszę o wzięcie pod uwagę zbiegu czasowego: odejście od arianizmu (Jezus z pośrednika i "Boga" staje się Bogiem absolutnym) i jednoczesne wywyższenie Marii w to miejsce (wielka pośredniczka). Dla mnie ta koincydencja czasowa jest nieprzypadkowa. Co Państwo o tym myślą ?

    • @PKowalski2009
      @PKowalski2009 Месяц назад +1

      Prędzej Aszery? BTW., ciekawe co Autorzy myślą o tezę Devera, że pewna żeńska religijność, ze zdobionymi drzewami, nadal jest żywa na Bliskim Wschodzie.

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад

      @@kenaj23 Bardzo trafne zauważenie pewnych łączników chronologicznych i tematycznych. Tym bardziej, że dosyć szybko po "pokonaniu" arianizmu przez "ortodoksję" i ostatecznym sformułowaniu credo nicejsko-konstantynopolitańskiego (381 r.) rodzi się nam spór o nestorianizm i tytuł Theotokos, a po nim pojawia się znów kwestia monofizytyzmu (nieco mniej "maryjna", ale wciąż chrystologiczna) i jego mutacji. SP

  • @ZdzichaJedziesz
    @ZdzichaJedziesz Месяц назад +3

    Ciekawe . Jedna z pieśni kościelnych nawiązuje do Didache, więc w formie muzycznego ornamentu ale można powiedzieć że Didache pojawia się i dzisiaj w liturgii. 🤔

    • @MicMic-fy7wg
      @MicMic-fy7wg Месяц назад +3

      Nie tylko pieśń. Inne fragmenty tekstów liturgicznych mszy katolickej też pochodzą z Didache, bo są bardzo podobne.

  • @dominikkurek1155
    @dominikkurek1155 Месяц назад +1

    Ostatnia Wieczerza jako mit założycielski niekoniecznie w cudzysłowie. Są argumenty za tym, że to inwencja św. Pawła, jego zdaniem oczywiście zaczerpnięta z objawienia, a nie fakt z ostatnich dni Jezusa.

    • @TradeGator
      @TradeGator Месяц назад

      Pan Jezus powiedział : " A Pocieszyciel, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy i przypomni wam wszystko, co Ja wam powiedziałem"
      Podkreślę jeszcze raz te dwa ważne słowa :
      NAUCZY i
      PRZYPOMNI.

    • @dominikkurek1155
      @dominikkurek1155 Месяц назад

      @@TradeGator powiedział? To raczej teologiczna narracja autora późnej Ewangelii Janowej.

    • @TradeGator
      @TradeGator Месяц назад +1

      @@dominikkurek1155 Nowy Testament nie dzielimy na lepszy i gorszy. Nie wybieramy sobie Ewangelistów, który miał racje a który nie miał. Nowy Testament to słowa Boga skierowane do mnie i do Ciebie. Wszystko jest ważne bo jest natchnione Duchem Świętym.

    • @dominikkurek1155
      @dominikkurek1155 Месяц назад +1

      @@TradeGator Chcesz, to wierz

  • @Kfynio
    @Kfynio Месяц назад

  • @soczystytelewizor7132
    @soczystytelewizor7132 Месяц назад

    Będzie może coś o hermetyźmie, neoplatonizmie i innych tego typu wynalazkach co się rozwijały gdzieś obok chrześcijaństwa? Albo o samym głównym nurcie pogaństwa w I-III wieku?

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад

      Świata "pogańskiego" nie zamieramy pozostawić więc i takie materiały mamy w planach :) SP

  • @marekadamski9211
    @marekadamski9211 Месяц назад +1

    Szczekam . El Gato

  • @dandewro4078
    @dandewro4078 18 дней назад

    Proponuję taki filmik pierwsi chrześcijanie jak kamikadze się poświęcali coś się stało i z owieczek w wilki się zmienili dajmy na to inkwizycja ale później coś ich zatrzymało może ktoś miał na to wpływ i z powrotem do owieczek jest jakaś historia tego tematu godna opowieści

  • @Tomasz_Kowalski
    @Tomasz_Kowalski Месяц назад +1

    Hmm... dużo o didache, ale o gminach wczesnochrześcijańskich mało.

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад +2

      Trafna uwaga, istotnie, bardziej skupiliśmy się na tekście Didache, ale tematu organizacji gmin wczesnochrześcijańskich nie porzucamy. Zamierzamy go kiedyś poszerzyć w osobnym materiale. SP

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Месяц назад

      Choć oczywiście takie przekrojowe omówienie sporów chrystologicznych pomiędzy soborem w Nicei i kolejnym w Konstantynopolu też byloby ciekawe, bo emocje , spory i zwroty akcji mogły być kanwą do serialu sensacyjnego 😁

  • @DonVitoz88
    @DonVitoz88 Месяц назад +4

    Czy byli to judeochrześcijanie?

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад +5

      Są i takie propozycje badawcze, ja jednak nie jestem do nich przekonany (Didache zawiera pewne elementy polemiki z tradycjami judaizmu, dokł. w kwestii postu, ale wydaje się, że środowisko, w którym postawo Didache było już na poziomie dużego "wyemancypowania" się ze środowiska żydowskiego). SP

  • @mateuszwlodarczyk1929
    @mateuszwlodarczyk1929 Месяц назад

    "listy przypisywane Klemensowi" - czyli Listy Klemensa rzymskiego nie są jego autorstwa?

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад +2

      Mianem 1 i 2 Listu Klemensa określa te utwory zachowana tradycja manuskryptowa, która jest późna (najstarsze poświadczenie to Kodeks Aleksandryjski z V w., potem Kodeks Jerozolimski z XI w. - ten sam, który zawiera Didache - i manuskrypt Cambridge 1700 z XII w., przy czym 1 Klem. ma jeszcze dalszą, późniejszą tradycję manuskryptową). Po raz pierwszy autorstwo tzw. 1 Klem przypisuje Klemensowi Dionizy z Koryntu ok. 170 r. (świadectwo zachowane u Euzebiusza, HE 4.23) i być może Hegesippos, mniej więcej w tym samym czasie. Dalsza tradycja patrystyczna jest w tej kwestii zgodna. Ale Klemensową atrybucję 2 Klem znają dopiero Euzebiusz i Hieronim, i obaj w nią powątpiewają. Pod względem stylistycznym i językowym oba pisma na pewno nie wyszły spod jednej ręki (brak wspólnych elementów wiążących, poza tym 2 Klem to pod względem formy homilia, nie list). 2 Klem coraz częściej określa się jako anonimową homilię powstałą gdzieś w II w., może około połowy tego stulecia. Z kolei w przypadku 1 Klem sytuacja jest bardziej złożona: mimo istniejącej tradycji manuskryptowej i patrystycznej samo pismo nie przedstawia Klemensa jako jego autora. Jest to po prostu list gminy w Rzymie do gminy w Koryncie, pisany zresztą w liczbie mnogiej. Nic w jego treści nie wskazuje na istnienie monoepiskopatu, co więcej, piszący na pocz. II w. Ignacy z Antiochii wydaje się sugerować, że gminą rzymską rządziło jeszcze wtedy kolegium, nie biskup (jego list do Rzymian jako jedyny nie wymienia biskupa i nie nakazuje posłuszeństwa mu, tylko zwraca się do gminy jako takiej). Klemensa jako ważną osobę w gminie rzymskiej wymienia "Pasterz Hermasa" w II w., ale nie nazywa go biskupem (robią to dopiero Ireneusz i Tertulian), wskazuje jedynie, że Klemens wraz z pewną Grapte mają rozesłać spisane wizje Hermasa innym gminom (Pasterz 8.30). Także w kwestii datowania 1 Klem jest pewna dyskusja. Większość badaczy przyjmuje, że został spisany ok. 96 r. Ale opiera się to jedynie na uwadze Euzebiusza, że list miał zostać napisany pod koniec panowania Domicjana. Z kolei O. Zwierlein (Petrus in Rom. Die literarischen Zeugnisse, 2009) próbował argumentować, że pismo w rzeczywistości powstało dużo później, gdzieś w II w. (za Hadriana, o ile dobrze pamiętam). Więc Klemensowe autorstwo 2 Klem jest niemal jednogłośnie odrzucane, a 1 Klem bardzo mocno poddawane w wątpliwość. SP

  • @DominikRabarbar
    @DominikRabarbar Месяц назад +5

    Jezus to kłamczuch, bo mówił ze przyjdzie wkrótce 😂😂

    • @marekkubala7254
      @marekkubala7254 Месяц назад +3

      Może tam, gdzie przebywa, jest duża dylatacja czasu.

    • @dominikkurek1155
      @dominikkurek1155 Месяц назад +2

      ​@@marekkubala7254Jak niebo jest w czarnej dziurze, gdzie czas nie płynie, to wierni będą czekać...

    • @marekkubala7254
      @marekkubala7254 Месяц назад +1

      @@dominikkurek1155 "Jak jest w czarnej dziurze" -- o mało co nie przeczytałem co innego.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Месяц назад +4

      Nie on jeden. Nie jest wyjątkiem. Wielu żydów w tamtym czasie oczekiwało bliskiego królestwa JHWH i końca świata. Patrz Jan Chrzciel czy pisma z Qumran i inne pisma

    • @DominikRabarbar
      @DominikRabarbar Месяц назад +3

      @@ZdzichaJedziesz 👍👍

  • @0000marcin
    @0000marcin Месяц назад +4

    Gminy wczesno chrześcijańskie to były gminy...żydowskie ;)

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад +5

      Ten temat poruszaliśmy w odcinku o Ewangelii Hebrajczyków i judeochrześcijanach :) Teraz przenosimy się do II w. i okresu emancypacji wczesnego chrześcijaństwa z judaizmu. SP

    • @podcasthistorykow
      @podcasthistorykow  Месяц назад +3

      Służymy również linkiem do wyżej wspomnianego filmu: ruclips.net/video/O5Wvbvcn2No/видео.html

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Месяц назад +2

      Byli też helleno chrześcijanie z gmin założonych przez Pawła z Tarsu.

    • @0000marcin
      @0000marcin Месяц назад +1

      @@ZdzichaJedziesz zgadza sie....ciekawe czy sa jakoes info o założolnych przez niego wspólnotach.

    • @ZdzichaJedziesz
      @ZdzichaJedziesz Месяц назад +1

      @@0000marcin No na pewno biskupi z Salonik / Tesalonik w Grecji odwołują się do wspólnoty założonej przez Pawła.

  • @saymon1973
    @saymon1973 Месяц назад

    Ciekawe, ze Didache nigdzie nie nazywa Jezusa - Bogiem.