Jak powstała Szwecja? Epoka wikingów | ok. 750-1050 n.e.
HTML-код
- Опубликовано: 10 июл 2024
- Szwecja jest jednym z tych regionów Europy, dla których rekonstrukcja pierwszych tysięcy lat historii może odbywać się niemal jedynie za pomocą archeologii. Nie dysponujemy żadnymi wiarygodnymi przekazami pisanymi o ziemiach szwedzkich pochodzącymi z okresu przed tzw. n.e. Później jest niewiele lepiej, o jej ziemiach wspomina krótko i mgliście historyk Tacyt końcem I wieku n.e. Wspominał on o Swionach ze Skandii, czyli Skandynawii poświęcając szczególnie wiele uwagi ich łodziom. Oni sami określali się mianem Swearów i to właśnie od tej nazwy wzięła się późniejsza Szwecja - Sverige - królestwo Swearów...
Mroczne Wieki to podcast historyczny prowadzony przez Michała Kuźniara. Mój podcast historyczny jest w całości oparty na publikacjach (naukowych i popularnonaukowych), tekstach źródłowych oraz własnych wnioskach. Nie przepisuję wikipedii :D
Wesprzyj nas na:
patronite.pl/mrocznewieki
buycoffee.to/mrocznewieki
Cover art: fot. Ola Myrin, Historiska museet, CC-BY 4.0
0:00 Początek
2:00 Wczesna historia Szwecji
5:28 Geografia
13:10 Bóndi
16:21 Beowulf
18:15 Ingjald Illrode
25:55 Domaldi
27:24 Frey i świątynia w Uppsali
35:10 Chrześcijaństwo
41:20 Freya
45:20 Birka
50:35 Gotlandia
52:40 Wschodnia ekspansja
Patroni: Magdalena Bednarek-Hubbard, Grzegorz Kaczmarek, Paweł Kociuba, Adam Dobrowolski, Stanisław Wantusiak, Mariusz Rajca, Monika Piaskowska, Karolina Suder, Przemysław Kozioł, Michał Borkowski, Agnieszka Militowska, Aleksandra Cieślicka, Andrzej Borowiak, Grzegorz Olech, Piotr Woldański, Tomasz Rodzynkiewicz, hhczl qq, Bartosz Czeczenski, Eliza Barańska, Norbert Sutkowy, Krzysztof Smuda, Jakob Zimmermann, Rafał Piskadło, Patryk Kaczanowicz, Mateusz Parol, Julia Dalecka, Tomasz Kownacki, Radosław Madej, Krz Dom, Arkadiusz Kwiatek, Karolina Alaska, Maria Wróblewska, Łukasz Gut-Mostowy, Wojciech Kapica, krzysztof Borkiewicz, Zly Los i trzech patronów anonimowych.
Literatura:
Ashby S., Leonard A., Vikings. Pocket Museum
Batey C., Price N., Page R.I., Clarke H., Wikingowie
Foote P., Wilson D., Wikingowie
Kersten A., Historia Szwecji
Price N., Children of Ash and Elm
Teksty źródłowe:
Sturlusson S., Saga o Ynglinach. Heimskringla tom 1
Artykuły i źródła online:
Magnell, O., & Iregren, E. (2010). Veitstu Hvé Blóta Skal: The Old Norse Blót in the Light of Osteological
Remains from Frösö Church, Jämtland, Sweden. Current Swedish Archaeology, 18, 223-250.
www.arkeologiskasamfundet.se/c...
250_magnell_iregren.pdf
The Viking World - Statens historiska museet - vikingar.historiska.se/index....
Słuchaj również na:
Spotify - tinyurl.com/yws22rpe
Apple Podcasts - tinyurl.com/2rzv8hkc
Google Podcasts - tinyurl.com/2k2db7xy
Muzyka w tle:
audiojungle.net/item/dark-mys...
audiojungle.net/item/requiem-...
audiojungle.net/item/high-ten...
audiojungle.net/item/dark-eth...
Joe Mabel, CC BY-SA 4.0 creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
W.carter, CC BY-SA 4.0 creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
The Swedish History Museum, Stockholm from Sweden, CC BY 4.0 creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
L3u, CC BY-SA 3.0 creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Holger.Ellgaard, CC BY-SA 3.0 creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Kulturhistorisk museum, UiO, CC BY-SA 4.0 creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Holger.Ellgaard, CC BY-SA 3.0 creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
Hermann Junghans, CC BY-SA 3.0 DE creativecommons.org/licenses/..., via Wikimedia Commons
I, Berig, CC BY-SA 3.0 creativecommons.org/licenses/b..., via Wikimedia Commons
Mr. Tickle, CC BY-SA 3.0 creativecommons.org/licenses/b..., via Wikimedia Commons
vikingar.historiska.se/index....
canva.com
Kolejny odcinek o historii ziem dzisiejszej Szwecji, wcześniejszym był ten o królu Ingvarze i epoce Vendel. Większość zdjęć artefaktów pochodzi ze strony vikingar.historiska.se/. Skandynawskie muzea udostępniają swoje zbiory na licencji Creative Commons dzięki czemu tworzenie filmów takich jak ten jest bardzo ułatwione. Zrobienie czegoś podobnego np. o Chazarach jest praktycznie niemożliwe. No chyba że ktoś kradnie grafiki z książek albo ma paszport dyplomatyczny i nie boi się lecieć do Rosji aby chodzić po tamtych muzeach :)
Jedna rzecz mnie ciekawi skąd te mapy Skandynawii?
@@longinzaczek5857 w filmie? Robię je w Inkarnate.com
@@mrocznewieki Dzięki serdeczne - fajne narzędzie. Mapa ma stylizację i nie traci na przejrzystości
Po
Listopad
Autor ma chyba niezwykle płodny okres twórczy. Wypada się tylko z tego cieszyć i życzyć mu by ten pomyślny okres trwał cały 2023 rok.
Ten kanał to perełka polskiego YT !
Zaczynam słuchowisko, a dla autora i innych zaangażowanych w ten projekt, życzę wszystkiego dobrego i jeszcze więcej słuchaczy w nowym roku pozdrawiam
Łapka w ciemno i słuchamy 🙂
Znakomite materiały historyczne o dużej wiarygodności pieczołowicie opracowane w oparciu o źródła. Jestem pod wrażeniem. Od jakiegoś czasu to mój ulubiony kanał. Nie daje żadnego wrażenia bylejakości i powierzchowności (mówię o wszystkich podcastach ZBiR). Prawdziwa uczta. Pozdrawiam autora serdecznie.
Jeszcze nie obejrzałem i nie wysłuchałem, ale jeśli będzie jak w poprzednich publikacjach, to wiem że to coś wartego obejrzenia(kilkakrotnie) Pozdrawiam i jak zwykle 👍
dokładnie ma chłop łeb
Idealnie na długi wieczór 😊 Całej ekipie i panu życzę szczęśliwego Nowego Roku oraz dużo w nim zdrowia i rozwoju kanału 🙃
Mega!
Wspaniale, juz slucham i dziekuje! ♥️✌️🇸🇪
Å czytamy jak polskie O. ingjal ilrOde. (Ill Råde = Zła Rada?)
Dziękuje.
Starożytni mieli dobre pomysły, ciekawe czy dziś można by składać polityków w ofierze aby nastał dobrobyt?
Bogowie mogliby nie przyjąć tak lichej ofiary :)
@@mrocznewieki w takim razie aż do skutku xD
Dziękuję za wspaniały materiał. 👍
Ten kanał to po prostu złoto!!! A Sven złota rączka rozwalił mi system 😂😂😂pozdrawiam z Danii🤘🤘🤘
Dla zasięgu .
Świetny materiał zresztą jak zawsze.
Łapkę w górę daję klasycznie - na początku oglądania. Ten kanał i te filmy z tym lektorem to 100% 1-sza klasa 😎🎩
Wszedłem na filmik przypadkiem i ogladałem od poczatku do konca z uwaga ,bo zajebiscie ciekawy film ..Dzieki bardzo !!!
:)
Jak zawsze świetny materiał! 👍
Dzięki
Świetny materiał, bardzo za pracę 😉👍💥💥💥
👍👍👍 szczęśliwego Nowego Roku
Jak zwykle świetny program 👍, uznanie i podziękowanie
... drobna uwaga, jeśli to współczesna wymowa Sverige, to zdecydowanie brzmi to bardziej jak ( sverije)
Łączę wyrazy szacunku ✌️
Najlepszy podcast o dawnych dziejach. Postaram się wesprzeć.
Dziękuje.
Kolejny super materiał.
Siemka, kolejny świetny materiał !!! 🙂😉
Bardzo fajnie się słucha
Gdy tylko usłyszałem o runach na lwie natychmiast przyszło mi na myśl popularne hasło z Halikiem. Halfdan stanął na wysokości zadania :)
Tudzież słynny z US ARMY Kilroy.
Ten moment, kiedy szukam przycisku "lubie" w telefonie już w powiadomieniu o nowym filmie.
Łapka i oglądam :3
Swietna narracja.
you made my day
super!!!
Ekstra !
Też jeszcze nie słuchałem. Polecam w ciemno.
Dziękuję
Coś od samych początków cywilizacji greckiej...albo perskiej ?
Fajny byłby materiał :)
Czy będzie kiedyś o Neronie? Bo również chciałbym zobaczyć podcast o PRAWDZIWEJ historii tego cesarza, a nie plotek ( jak np. z tym rzekomym spaleniem rzymu xDD!) , jak wcześniej u ciebie z kaligulą, bo skoro kaligula zasłużył na pewne jakieś wybielenie to już tym bardziej Neron, którego uważam osobiście za mniej złego człowieka niż jego wujka.
Neron będzie na pewno.
Bardzo ciekawy temat. Myślę, że wiele interpretacji figurek, rysunków jest naciągana bo przecież ilość kształtów i znaków jest skończona i mogło komuś przypadkiem coś wyjść czym dziś się mocno jaramy.
Tak. Większość interpretacji próbuje uchwycić najbardziej prawdopodobne (przy naszym stanie wiedzy) wyjaśnienie. W wielu wypadkach mogą być to mylne interpretacje.
Dziękujemy.
Z podziękowaniem za Twoją pracę. Na pifko :)
Dzięki!
Coz diamentowy material 🔥
Chylę czoła! Szcześliwego nowego roku
Pozdrawiam... :)
W KOŃCU MÓJ WYCZEKIWANY TEMAT!!!
Świetne!
jak zwykle kawał dobrej roboty
Czy wątek exodusu gotów zapełni kiedyś tą skandynawską układankę na Twoim kanale?
Na pewno wymyślili sobie masę królów Karolów, przez co ich liczba do dziś jest znacząco zawyżona :)
Pozdrawiam
Ze Szwecją to jest dziwnie, bo niby zawsze była odrębną krainą geograficzną, ale jako niezależne państwo ukształtowała się dopiero po rozpadzie Unii Kalmarskiej, czyli na przełomie XV i XVI wieku. Gdyby rzeczy potoczyły się inaczej to może w Skandynawii mielibyśmy coś na kształt monarchii brytyjskiej z Walią i Szkocją - analogicznie z duńskimi prowincjami Norwegią i Szwecją. Oczywiście to mało prawdopodobne, bo układ szlaków handlowych jednak ciągnął Danię i Szwecje w przeciwnych kierunkach, ale pogdybać można.
Hej, co do młota Thora że Skåne - jestem w posiadaniu repliki takiego. Z samego poczatku też widziałem tam ptaka, ale im dłużej mu się przygladam tym coraz bardziej zaczynam dostrzegać, że mógłby to być Jörmungandr ze swoim wężowym językiem wysuwajacym sie z pyska i oczami usadowionymi bardziej w przód
Czy redakcja przewiduje recenzję z nowego sezonu tego świetnego serialu komediowego o tematyce wikińskiej? (w sensie Wikingowie:Valhalla... nie miałem na myśli NORSMEN bo ten jest bardziej realistyczny)?
Nie. Ja obejrzałem trailer i mi wystarczy.
@@mrocznewieki Polecam. Można się pośmiać.
❤
👌👌👌👌👌👌
👍
👍🏻
Ciekawe....
Konkretnie, konkretnie.
Na jakim etapie pracujesz nad kulturą nuragii?
Taktyczny :)
✌🏻🤘🏻
Co się stało z odcinkiem o epoce vendel
Jest w edycji.
nie rozumiem po co te uwagi na początku. ani nie na temat ani niepotrzebne - to chyba nie ulega wątpliwości, że wcześni chrześcijanie puścili z dymem kawał historii wielu narodów.
Większa część historii ludzkości została puszczona przez kogoś z dymem. Uwagi są do szczególnej kategorii ludzi, którzy często udzielają się pod moimi filmami.
@@mrocznewieki ok
@@kkr600 Popatrz na komentarze wyżej, a zauważysz, że takie uwagi w sumie nic nie dają.
Może coś o starożytnych wojnach skandynawskich?
Oj może kiedyś, to bardzo spekulacyjny materiał
:)
59:08 ludzie od zawsze tacy sami :D
Czy w planach znajduje się może historia Szkocji? 😁
W najbliższej przyszłości nie, ale kiedyś może :)
Halfdan tu był 😆
Jak powstala Dania I Finlandia
Szwecja nie była jednym z ostatnich krajów w Europie która przyjęła chrzest, ciągle były pogańskie tereny obecnej Finlandii, wtsoni, Łotwy, Litwy i dawne Prusy. Także tereny na wschód od królestwa Węgier. Więc Szwecja nie łapie się na końcu
Tak, Szwecja była jednym z ostatnich ochrzczonych państw ponieważ w XI wieku większa część Europy już oficjalnie przyjęła chrzest. Czyli została mniejszość. Jeden z ostatnich NIE oznacza ostatni.
Jako ciekawostka - Szwedzi prowadzilii propagandę określając swoje wyprawy na wschodnie poganskie tereny jako szwedzkie krucjaty.
Skoro "Beowulf" jest dla Germanów tym czym Illiada jest dla Greków. To czy byliny albo "Słowo o wyprawie Igora" jest tym dla Słowian?
Oczywiście, że byliny oraz Słowo o Wyprawie Ihora są dla Słowian, zwłaszcza wschodnich - właśnie czymś takim!
@@patrickohooliganpl A dla zachodnich? Jest jakiś odpowiednik?
@@djakmalinakot8568 Niestety epika w językach Słowian zachodnich (tych, którzy przyjęli abecadło rzymskie) zaginęła. Kościół rzymski troszczył się tylko o spisywanie kronik królestw Słowian zachodnich po łacinie, a oryginalne podania w językach zachodniosłowiańskich, które służyły częściowo jako źródła tych kronik (np. Galla czy Kadłubka) - zostały zapomniane. Nie wiadomo nawet, czy zostały kiedykolwiek spisane (jeśli w ogóle) i który alfabet z używanych sporadycznie na tych ziemiach przed pismem rzymskim mógłby ewentualnie temu posłużyć (cyrylica, głagolica, rowasz, futhark?). Autorzy łacińscy dbali o podanie wyciągu z przekładu jedynie tych ich części, które mogły posłużyć umacnianiu interesów ich religijnej korporacji z siedzibą w Rzymie, pomijając niemal wszystkie opowieści i przekazy dla niej nieistotne lub niewygodne.
Jeżeli nikt się nie troszczył o zachowanie oryginałów, rytych na materiałach tanich i nietrwałych (jak liście, kora brzozy, surowe deszczułki etc.) albo podawanych ustnie - to nic dziwnego, że po kilku stuleciach zostaje biała plama. W czasach romantyzmu przede wszystkim pisarze czescy próbowali zapełnić powstałą pustkę takimi falsyfikatami i "patchworkami" jak _Rękopis_ _królodworski_ czy _Rękopis_ _zielonogórski,_ wiadomo jednak, że kompilacje i podróbki nigdy nie będą w stanie dorównać nie zachowanym autentykom.
Skali przy artefaktach brakuje. Ale dziękuję
Przy kilku jest, przy innych nie ma bo starałem się wypełnić zdjęciem cały ekran, zachowując skalę niektóre zdjęcia byłyby niewielkie.
@@mrocznewiekihistoria rzeka
Co znaczy "nasza era"?
okres od daty kiedys uznawanej za datę urodzenia Jezusa, ktora jak wiadomo została ustalona błednie, bo Jezus w istocie urodził sie w roku 6 albo 7 przed tą datą... stąd bardziej precyzyjne jest mowienia "nasza era" a nie "po Chrystusie" .. no bo inaczej trzeba by twierdzić że Chrystus urodził sie w 6-7 w. przed Chrystusem... troche dziwne...
@@andrewcarpenter5703 kto to wie. Zdrowia.
Chyba masz więcej czasu Michale. Pozdrawiam.
Tak, przejściowo nieco więcej. Następny odcinek pewnie w połowie stycznia najprędzej.
Przecież to wiedza powszechna że Szwecja powstała z Ikei.
czemu wszystkie podcasty słowiańskich demonów zniknęły?
Będę je przerabiał.
@@mrocznewieki uff już się przestraszyłem ze zniknęły na dobre i będę musiał zasypiać "na sucho"
Żenskie imie Åsa czyta sę nie Asa tylko Osa. Tak jest zresztą ciekawiej i ładniej.
Ok, dziękuję.
@@mrocznewieki Nota bene matka Rudego Orma miała ma imie Osa :)
Słowianie mieli lepszy pomysł na spędzanie równonocy.
turboteutonizm
Sławianie też pływali na viking, to był zawód, profesja.
Ragnar norweski skminil ze wiecej ryb jest w oceanie niz w morzu. Blizej do Ameryk.
Niech sie Szwedzi bija z ruskimi i europa.
A wspolczesni dobili do tego pola naftowe.
Bóg ja wysrał siódmego dnia jak odpoczywal
Sarmaciz Lechici czy Wandalowie to nie są spiskowe teorie . Jeśli brakuje WIEDZy wypadałoby się z nią co najmniej zaznajomić . A może nawet zapoznać i zgłębić. W zależności od zainteresowania tematem. Jeśli jednak coś Ciebie nie interesuje, czyli nie poznajesz WIEDZy z tego tematu. Tak więc wiesz o nim nic. Zabieranie głosu w powyższym jest więc naiwne i nieprofesjonalne.
Ten bełkot miał o czym być?
@@Sattivasa Autor wypowiedzi zaznacza, że nie wie z tej WIEDZy nic czy coś
@@Sattivasa widzę że ktoś się tutaj zna na bełkocie.
@@Sattivasa jeśli tego nie rozumiesz , to już nic nie zrozumiesz. Brodzik intelektualny i bełkot z nim związany masz zarezerwowany chyba dożywotnio. Więc, BUJAJ GARBA we wskazanym kierunku!
Szwedzi to nawet nie psy to tchórzliwe kojoty.
Nie zna pan Szwedów a ja znam.Są na pewno zdrowsi mentalnie od nas i Niemców.
Polacy mają 40 tyś lat historii. I tylko 1 tyś lat zapisanych przez wrogów naszych ( kościoła katolickiego i Niemców) .
Wasze filmy to poprostu perełka w wśród tego typu treści. Fajny klimat, rzetelnie i ciekawie opowiedziane historie. Mam nadzieję że nagracie jeszcze wiele takich filmów. Może coś o historii Polski? Pozdrawiam i powodzenia!