Беларуская мова ў беларускай школе: факты і гісторыя
HTML-код
- Опубликовано: 12 сен 2024
- Абмяркоўваем у відэа сучасны стан беларускай школы. Распавядаем факты з гісторыі, якія паўплывалі на прысутнасць нацыянальнай мовы ў беларускай школе.
Калі вы нічога раней пра гэта не чулі, то будзеце моцна і непрыемна ўражаныя, бо стан беларускай мовы ў школе зараз - катастрафічны.
Аўдыёзапіс кнігі Аліны Нагорнай «Мова 404» - • «Мова 404» Аліна Нагорная
Глядзіце відэа, дзяліцеся ім з сябрамі і пішыце свае меркаванні па агучанай тэме ў каментарах.
Я лічу што мова сёння гэта адное з найважнейшых дзеля нас, Беларусаў.
Дзякуй за цікавае відэа
Дзякаваць Богу, што яшчэ паспеў скончыць сапраўдную беларускую школу. Зараз страх што робіцца. Сапраўды катастрофа
Сябры, пашырайце відэа сярод сяброў! Трэба распраўсюджваць карысную інфармацыю!
Якое цікавае відэа! Цяпер маю больш разумення на конт моўнай дыскрымінацыі. Дзякуй!
Дзякуй за такі якасны ролік! Сітуацыя насамрэч вельмі сумная. Я лічу, што нам трэба браць прыклад з Украіны, зрабіць беларускую адзінай дзяржаўнай, перавесці на яе рэкламу і тэлебачанне, а таксама паступова пераходзіць на яе самастойна. Я перайшла на беларускую з сябрамі, але з незнаёмымі людзьмі гаварыць па-беларуску мне страшна 🥲 (за ўсё жыццё з сваім горадзе ніколі не чула беларускую акрамя заняткаў і іпмрэзаў)
Я з незнаёмымі заўжды па Беларуску размаўляю. Часта па расейску адпачываюць, але я ўсё роўна карыстаюся беларускай. Расейская гэта чужое
Є цікавий приклад народу, що зміг під час жорстоких мовних утисків (за одне слово на вулиці - негайно хапали, посеред дня) зміг *ПІДПІЛЬНО* навчати нове покоління своєю рідною мовою, а після закінчення утисків стрімко свою мову відновити у публічній сфері. Цей народ - баски (сучасна Іспанія)
Є лекція, частково присвячена цій темі:
ruclips.net/video/YqA99r0JBXM/видео.htmlsi=Ea7CoAuc1Wp_HgRF
(зорієнтуйтеся по часовказам)
Також дуже раджу статтю "Поки живуть українські діалекти - живе Україна" (Костянтин Тищенко, 2001). Там показано фундаментальне значення діалектів у житті мови (і народу!) та надана дієва порада по збереженню.
Цяжка будзе гэта ўсё выпраўляць будучаму беларускаму ураду, але ўсё адно давядзецца
Дзякуй за відэа. Сапраўды, сытуацыя вельмі сумная. Думаю, што ў спрыяльных умовах трэба будзе абавязкова зрабіць абавязковымі патрабаваньнемі для дзяржаўных службоўцаў і бізнэсу валоданьне й рэальнае ўжываньне беларускай мовы ў камунікацыі, а пры жаданьні кліента - іншая прыймальная. Наступнае - настаўнікам, якія выкладаюць па-беларуску трэба даплочваць (як гэта рабілі ў позьнім СССР выкладнікам расейскай мовы й літаратуры). Трэцьце, вучням, якія пойдуць у беларускія клясы ці школы, даць бясплатнае наведваньне музэяў, экскурсій, дадатковых заняткаў (прыкладам басэйн, якія-небудзь спартовыя сэкцыі) забясьпечваць іх бясплатна ўсімі падручнікамі ды сшыткамі (каб у бацькоў не было клопату „як сабраць дзіця ў школу“). Зрабіць вышэйшую адукацыю бясплатнай пры ўмове навучаньня па-беларуску (па-расейску, ангельску ці кітайску - за грошы).
Але як гэта робіць, калі расейская мае статус дзяржаўнай? Як абгрунтаваць ненадання бясплатнай вышейшай адукацыі на мове маскалей?
17:05 некалька важных крокаў відна ўжо зараз:
1) ЗАХАВАЦЬ зразуі маўлення носьбітаў беларускай мовы. Можна іх яшчэ і ТРАНСЛЯВАЦЬ па радыё 24/7, як гэта рабілі баскі ў Іспаніі пасля рэпрэсій дыктатара Франка.
Гэта цудоўная ідэя. Заўсёды знайдуцца звычайные людзі, якія ведаюць цікавыя рэчы і умеюць іх захопліва раз разпавядаць.
2) прапагаваць добрыя сямейныя стасункі між новым пакаленням і старшым (бабулі, дзеды). Гэтыя стасункі, а менавіта іх слабасць, - гэта вялікая праблема сучаснай цывілізацыі. Беларусы апынуліся в сытуацыі, калі ўмоцнаванне адносін медзі анучамі і бабулямі пасіліць іх нацыянальную свядомасць і паможа захаваць родную мову, гэту пэрлыну (або жамчужыну?) славянскай прасторы.
Можна арганізаваць акцыю або флэшмоб, хай шкаляры паразмаўляюць з бацькамі бацькоў пра жыццё, нацыю та будучыню, папросяць ім разпавесць пра культуру і традыцыі. Для мяне было адкрыццём, калі мая бабуся паказала знаннё украінскіх песень на розныя сацыяльныя тэматы (пад сытуацыю, так бы мовіць). Она ніколі не спявала па-ўкраінску калі я быў малым, або ж я не памятаю. Песні, казкі - гэта было па-расейску. Затым, вывучыўшы ўжо у школе украінскую мову, я пачаў бачыць, што розныя украінскія словы выкарыстоўваюцца ў побыце (горище - чердак, назвы траў, некаторыя фразы: "гаряче? Дуй, дурачэ" калі апёкся чаем, і падобныя). Я думаю, што ў беларусаў таксама: пад тонкім шаром (пластом?) пылу расыфікацыі знаходзяцца яскравыя кветы роднай мовы.
P.S. Выбачаюся за жахлівую беларускую. Я украінец, "вывучыў" беларускаю слухаючы перадачы і чытаючы тэксты.
P.P.S. Гэты доўгі каментар хоч хтось прачытае?
Гэта вельмі сумна, аднак трэба пачынаць і з сябе - гаварыць самім і перадаваць родную мову нашым дзеткам. І, канешне, стымуляваць на дзяржаўным узроўні, але гэта магчыма толькі ў Новай Беларусі..
Я заўжды размаўляю па Беларуску. Першыя месяцы была дзіўна але я змагаўся і зараз размаўляю толькі па Беларуску. Ў крамах мяне ўже ведаюць і часта адказваюць па Беларуску. Амаль ўсе мае сябры размаўляюць па Беларуску прынаймсці сам мною.
@@user-rv8sm9pj3m я перайшоў на мову (укр.) у сфері абслугоўвання, яшчэ до закону, які гарантуе магчымасць атрымаць сервіс нашай дзяржаўнай мовай.
Было цікава. Большасць людзей намагаліся адпавядаць па-ўкраінску.
Нешта мала каментароў пад такім файным і падрабязным экскурсам у гісторыю, дзіўна!
Žyvie Biełaruś!
Нажаль зараз ё акупацыя праз расеянскамоўных
Ганьба і сум.