Ludwig WITTGENSTEIN 04: Tractatus logico-philosophicus cz. 1

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 6 янв 2025

Комментарии • 62

  • @krzysiekpsw5431
    @krzysiekpsw5431 9 месяцев назад +3

    Prof. Przanowski - wspaniały człowiek. Dziękuję za przypomnienie p. Prof!

  • @wojciechmalicki3340
    @wojciechmalicki3340 10 месяцев назад +16

    Dziękuję bardzo za Pana chęć podzielenia się swoją wiedzą i pasją.

  • @pawechosta3835
    @pawechosta3835 9 месяцев назад +3

    Cenię odwagę Pana Profesora w prezentowaniu własnych poglądów nawet jeśli czasem są niespójne, ale na tym polega postęp. Pan Profesor wzosi wielką wartość do nauki. Dziękuję.

  • @maciejkarczewski9475
    @maciejkarczewski9475 10 месяцев назад +7

    Doskonały wykład Panie profesorze. Dziękuję i pozdrawiam z Poznania

  • @akyt45
    @akyt45 10 месяцев назад +5

    ...za kolejny ciekawy wykład z pogranicza filozofii, logiki i matematyki. Czekam na kolejne...

  • @ksasiadek27
    @ksasiadek27 10 месяцев назад +5

    Dziękuję za kolejny ciekawy wykład

  • @ireneuszpapa8612
    @ireneuszpapa8612 10 месяцев назад +3

    Recenzja książki - MIÓD WSZYSTKICH MIODÓW !! Szczerość jest taką rzadkością... Dziękuję za to ostrzeżenie.

  • @TheMaciejo
    @TheMaciejo 10 месяцев назад +4

    Jest kolejny wykład 😊❤ dziękuję 😊

  • @kmerczerwony1739
    @kmerczerwony1739 9 месяцев назад +3

    Fizyka - to bardzo dobry trop, bo przecież wiemy doskonale (choćby z Traktatu, gdzie pada to nazwisko), iż Wittgenstein czytał Hertza, który przecież był fizykiem. Jest on autorem (zresztą bynajmniej nie oryginalnym, bo wiele ) obrazkowej teorii nauki ("picture theory of science"). Wittgenstein mówi też o stopniach swobody - kolejny termin zaczerpnięty z fizyki (i także, bodajże, Hertz z niego korzystał).

  • @akyt45
    @akyt45 10 месяцев назад +2

    Bardzo dziękuję

  • @kmerczerwony1739
    @kmerczerwony1739 9 месяцев назад +1

    Myślę, że dużo większym problemem przy tłumaczeniu dowolnego tekstu naukowego jest obecność pozornie oczywistych aluzji do dzieł innych autorów wówczas piszących, które trudno dają się zidentyfikować. Wówczas pozornie potoczne użycie terminów może być przetłumaczone w sposób, który nie pozwala się dopatrzeć tej aluzji (np. stanowiącej kryptocytat). I to jest całkowicie niezależne od innych nieścisłości języka potocznego. Oczywiście w wielu tezach Traktatu zawarta jest niecałkowicie czytelna dla współczesnego czytelnika krytyka tez (wczesnego) Russella i Fregego. Terminologia naukowa też bardzo często ewoluuje, np. słowa "analiza" i "synteza" na przestrzeni wieków przybierały rozmaite znaczenia (a wywodzą się bodajże, proszę mnie poprawić, jeśli się mylę, z geometrii starożytnej). A język potoczny i naukowy też się przenikają, np. termin "eksperyment myślowy" dzisiaj uznalibyśmy za przynależący raczej do mowy potocznej, lecz wywodzi się on z pism dwóch fizyków-filozofów (Macha i Oersteda). Nietrudno w takim kontekście o pomyłkę. Nie sądzę, aby teksty filozoficzne tutaj były szczególnie podatne na słabe tłumaczenia. Po prostu w filozofii częściej wydaje się historyczne teksty, gdzie ważne jest zwrócenie uwagi na takie szczegóły. Choć może nie doceniam skali niedookreślenia mowy potocznej - nie jestem tłumaczem, uwagę tę raczej czynię dlatego, że sądzę, iż w tym zakresie zbyt wiele Wittgensteinowi zarzucić nie można.

  • @Voytek777
    @Voytek777 10 месяцев назад +6

    Bogusław Wolniewicz

  • @zarkadiusz123
    @zarkadiusz123 10 месяцев назад

    Zachodzenie a instnienie to ciąg w czasie. Zachodzenie to istnienie w czasie od startu do końca.

  • @Rom50rom
    @Rom50rom 10 месяцев назад +4

    Cz jest szansa na ciąg dalszy serii Wielcy filozofowie?

    • @wojciechsady480
      @wojciechsady480  10 месяцев назад +5

      Wrócę do starożytnych gdy skończę o Traktacie.

    • @Rom50rom
      @Rom50rom 10 месяцев назад +1

      Dziękuję!@@wojciechsady480

  • @leszekjaskulski1095
    @leszekjaskulski1095 10 месяцев назад +1

    - "myślenie POSŁUSZNE prawom logiki" - czyli prawa logiki przed myśleniem, są więc faktem (zdarzaniem się w świecie) - to jakaś transcendencja chyba
    - "struktury rzeczywistości i obrazów są WSPÓLNE" - w jaki sposób, to jakiś fakt (jakoś się zdarza ta wspólnota, a w jakiej przestrzeni?)

    • @MrPoz92
      @MrPoz92 10 месяцев назад

      myślenie POSŁUSZNE prawom logiki - tak. W przeciwnym razie masz bełkot. Potok słów bez ładu i składu. Zdania (o ile byłyby to zdania), z których nic nie wynika.

    • @leszekjaskulski1095
      @leszekjaskulski1095 10 месяцев назад +1

      Chciałem tylko pokazać, z czym Wittgenstein miał problemy, których nie przezwyciężył... I raczej miał tego świadomość.

  • @Forteo89
    @Forteo89 6 месяцев назад

    Czy czytał Pan Profesor pozostałe książki z serii Meandry Kultury wydawnictwa Etiuda? Ciekaw jestem czy słabe tłumaczenie dotyczy jedynie wspomnianej pozycji, czy jest to większy problem.

  • @jankazmierczak5280
    @jankazmierczak5280 9 месяцев назад

    Bardzo ciekawe wykłady, a propo przekładów: czy doczekamy się w Polsce, że ktoś ze świata naukowego przetłumaczy Korzybskiego?

  • @KashmirPL
    @KashmirPL 4 месяца назад

    26:28

  • @jaro3301
    @jaro3301 10 месяцев назад

    A cała historia nowej muzyki. Nie zakłada odtwarzania muzyki z 5 linii

  • @Racjonalista_xd
    @Racjonalista_xd 10 месяцев назад +3

    Jak zwykle znakomity wyklad pana profesora !

  • @riddnz
    @riddnz 10 месяцев назад +1

    Czy ma Pan Profesor jakieś ogólne zdanie na temat jakości przekładów wydawanych przez Vis a Vis? Mam parę książek od nich (Platona, Nietzschego, Radhakrishnana) i zastanawiam się czy jako amator, powinienem je wymienić na jakieś inne.

    • @wojciechsady480
      @wojciechsady480  10 месяцев назад +3

      Nie znam innych wydanych przez nich przekładów. Pozdrawiam.

    • @atanazy333
      @atanazy333 10 месяцев назад

      większość z vis a vis jest słaba polecam kupować droższe a lepsze wydania

    • @idiotafilozofpodludz
      @idiotafilozofpodludz 10 месяцев назад

      Ja też przeczytałem z 10 książek od nich i myślę że merytorycznie jest ok tj. można wyłapać sens dzieła i jego poszczególne przesłanki o filozofii. Natomiast dużo wtrąceń łacińskich i greckich (np. U Kierkegaarda) nie jest przetłumaczonych i albo trzeba na własną rękę nich szukać albo ignorować co zaburza odbiór

    • @zapomniaemstarego4980
      @zapomniaemstarego4980 10 месяцев назад

      Ja ci osobiscie polecam pobierac z neta bo sa prawie wszystkie w wolnym dostepie. W razie gdybys nie mogl znalezc albo chcial o cos dopytac to daj znac podam ci maila swojego.

    • @riddnz
      @riddnz 10 месяцев назад

      @@zapomniaemstarego4980 Dzięki, będę pamiętał ;) właśnie niedawno dorobiłem się czytnika i mam już pobranego Kanta i Schopenhauera

  • @darwcki
    @darwcki 9 месяцев назад

    Może Bolesław też ale raczej Bogusław Wolniewicz bardziej znany ,wiadomo zawsze można się pomylić to normalne .

  • @jaro3301
    @jaro3301 10 месяцев назад

    Czyli byłaby to filozofia wynalazków 20 wieku pierwszej połowy. Tego wieku.

  • @jaro3301
    @jaro3301 10 месяцев назад

    Kompozytor obecnie nie musi zapisywać na 5 linii.

  • @robert0129
    @robert0129 10 месяцев назад +1

    Wysłuchałem i nie wiem czy śmiać się czy płakać. W sumie jednak lepsze takie nieszkodliwe i nic nie wnoszące dywagacyjne zabawy z mniemanologii niż jakieś inne szkodliwe hobby. Ale dla mnie jeden trafny aforyzm pewnego genialnego i sfrustrowanego Rumuna miażdży te całe poplątane i zawikłane wywody które mi nic nie wnoszą do zrozumienia świata.

    • @wojciechsady480
      @wojciechsady480  10 месяцев назад +1

      We mnie Traktat budzi bardzo mieszane uczucia. Tyle że ostatecznie nie chodzi w nim o rozumienie świata, ale o sens życia. A takie pytania z nauką nie mają nic wspólnego. Może zamiast o Wittgensteinie posłucha Pan moich wykładów o historii nauk i o naukowym obrazie świata, wykaz znajduje się na dzieje.us.edu.pl. Pozdrawiam.

    • @robert0129
      @robert0129 10 месяцев назад +1

      Do niedawna lubiłem rozważania o sensie życia bo ta całkowicie bezrozumna iluzja jest istotą zaczadzenia ludzkiej świadomości w stanie naiwno-naturalnym i ma zakorzenienie jeszcze w zwierzęcych popędach. Ostatnio wyżywanie się na tym złudzeniu stało się dla mnie tylko nudne i osobiście niebezpieczne więc przestało mnie interesować. Natomiast nauka jest dla mnie wyłącznie przykrą koniecznością której się poddaję. Gdyby nie nauka nigdy nie musiałbym zaistnieć. To ona mnie do tego zmusiła i wydała pastwę tych wszystkich tortur jakie musimy tu przechodzić. Dla mnie wyraża ona tylko
      ludzką pychę i megalomanię oraz specyficzne dla naszego gatunku spryt, przebiegłość i podstępność czyli sprawy mało szlachetne. Owszem naukowe podejście do badania świata stwarza zwodnicze pozory i daje nam ekscytujące preteksty do działania ale jakie przy tym ma koszmarne efekty uboczne. Moim marzeniem jest upraszczanie życia ale takie mądre i łagodne. Pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.

    • @robertsofronitsky
      @robertsofronitsky 10 месяцев назад +1

      ​@@robert0129 Pycha, megalomania, spryt, przebiegłość i podstępność to przecież bardzo piękny zestaw cech. Swoją wagą przeważają "szlachetność", czymkolwiek miałaby być ta ostatnia. Nie jest to dla mnie oczywiste, dlaczego mielibyśmy wzdychać za utraconą, lub niedostępną nam, szlachetnością. Jest jakaś chwała w przechytrzeniu świata. W byciu cwanym pyłkiem kosmicznym. Narcyzem miłującym się z samowystarczalnością godną bogów.

    • @robertsofronitsky
      @robertsofronitsky 10 месяцев назад

      @@robert0129 I proszę nie przypisywać rozważaniom o sensie życia jakiegokolwiek związku z bezrozumnością. Niezliczoność usprawiedliwień naszego marnego trwania jest oczywistym świadectwem potencjału przerośniętej ludzkiej głowy. i każde z tych usprawiedliwień jest zdolne sprawwić, że zapłoną od środka te wszystkie kukły z mięsa. Jak wielki jest człowiek!

    • @robert0129
      @robert0129 10 месяцев назад +1

      @@robertsofronitsky spryt przebiegłość podstępność to typowo małpie cechy. Człowiek dołożył do tego tylko megalomanię. Darwin zauważył że różnica że między nami a małpami jest nie tyle jakościowa co ilościowa. Szlachetność to złudzenie że możemy wyrzec się agresji podłości i urojeń aby żyć racjonalnie, że stać nas na szacunek i pokorę że możemy zapanować nad skłonnościami prowadzącymi do niepotrzebnego cierpienia, krzywdzenia siebie i innych. To idea pocieszenia czyli mądrości i łagodności.
      Sens życia.
      Subiektywnie każdy z nas jest skazany na iluzję że jego życie ma sens, że ma jakąś wartość, że jest ważne istotne i nieprzypadkowe. Natomiast Życie jako realne zjawisko, fenomen obserwowany obiektywnie nie ma żadnego sensu, ma tylko dwie cechy bestialstwo i irracjonalność oraz cel jakim jest przetrwanie, rzutowanie się w przyszłość. Jest chwilowe przypadkowe tymczasowe i niekonieczne a człowiek ma tego pecha że może wbrew instynktowi samozachowawczemu to sobie uświadomić i jeśli jest za słaby aby odnajdywać sens w sferze instynktowo popędowej próbuje zrzec się naturalnej zasady przyjemności. Wtedy pozostają mu złudzenia szlachetności albo Wzniosłości. Ewentualnie może próbować, szukać chwilowej ulgi w rozpaczy i stawiać się w sytuacji ekstremalnej i konieczności walki o przetrwanie lub odurzać się środkami chemicznymi.
      Szlachetność i wzniosłość to iluzję wytworzone w wyobraźni a ta z kolei jest wytworem popędu samozachowawczego napędzanego lękiem. Ot i cała filozofia z religią w skrócie. Pozdrawiam

  • @thevoiceofschizophrenia7092
    @thevoiceofschizophrenia7092 10 месяцев назад +1

    Czy jestes litera jesli litera to jaka litera i z jakiego alfabetu czy jestes litera mala duza ktoz stworzyl litere ??,A kto slowo stworzyl czy mysl stworzyla cyfry litery slowa ??,czym jest prawda przez male p i czym jest prawda przez dzwiek emocje uczucie ??,Allah zyje a litera p jeszcze nie zginela poki my wszyscy zyjemy niepomijajac nikogo i niczego

  • @Fafifofam
    @Fafifofam 10 месяцев назад +1

    "O czym nie można mówić, o tym trzeba milczeć."
    Jakie to podobne do słów mistyków...
    "Ten, który wie, nie mówi. Ten, który mówi, nie wie."
    lub
    "Kiedy mędrzec wskazuje księżyc, idioci patrzą na palec."
    "Często używamy tego palca, by wyłupić innym oczy."
    A nikt nie próbuje tłumaczyć, lub choćby zagwizdać, niewidomemu od urodzenia, czym jest wrażenie kolorów. Nikt nie tłumaczy też niesłyszącemu od urodzenia jak brzmi "Ich ruf zu dir" Bacha, lub jak je gra Angela Hewitt, a jak Perahia Murray.
    Skoro to, czego codziennie doświadczamy (czyli np. wrażenie kolorów i dźwięków) jest niewyrażalne, to dlaczego wyrażalny miałby być... Niepoznawalny?
    Krishnamurti: "W dniu, w którym nauczysz dziecko słowa ptak, przestaje ono na zawsze widzieć ptaka".

    • @leszekjaskulski1095
      @leszekjaskulski1095 10 месяцев назад +1

      No ale w takim razie dlaczego Jiddu próbuje nas czegoś nauczyć?

    • @Fafifofam
      @Fafifofam 10 месяцев назад +1

      Nie tylko on stawia nam drabinę.

    • @leszekjaskulski1095
      @leszekjaskulski1095 10 месяцев назад +1

      - jego drabina z słów utkana + Ten, który mówi, nie wie = nie wie
      - chyba że jednak można mówić, a z tym dzieckiem to jednak bardziej zniuansowane zjawisko

    • @Fafifofam
      @Fafifofam 10 месяцев назад +1

      Nie można powiedzieć koloru zielonego. Można go tylko zobaczyć.

    • @Fafifofam
      @Fafifofam 10 месяцев назад +1

      "I tak to właśnie jest: jeśli tylko nie silimy się, aby wypowiedzieć to, co niewypowiadalne, nic się nie zatraca. Ale to, co niewypowiadalne, będzie - niewypowiadalnie - zawarte w tym, co zostało wypowiedziane."

  • @jackfilipo6421
    @jackfilipo6421 10 месяцев назад +1

    Filozofy, logiki teologi i teo loszki sa jak pupy. Kazdy ma swoja.