"Δημητρούλα", Μελί Καραμπούρνων Ερυθραίας Μικράς Ασίας
HTML-код
- Опубликовано: 19 фев 2015
- ΜΕΛΙ ΚΑΡΑΜΠΟΥΡΝΩΝ ΕΡΥΘΡΑΙΑΣ ΜΙΚΡΑΣ ΑΣΙΑΣ
«ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑ».
Από ένα λεβέντικο χωριό της Ιωνίας της Μικρασίας, δεν μπορεί παρά να περιμένει κανείς να γνωρίσει λεβέντικα τραγούδια! Έτσι λοιπόν επέλεξα για την 12η κατά σειρά ανάρτησή μου στο χώρο του RUclips το παρόν τραγούδι (2η στη σειρά, επιλογή). Εκτιμώ ότι αξίζει τον κόπο της αφιέρωσης λίγου χρόνου για την ανάγνωση και γνώση, τόσο των στίχων που αναφέρονται κατωτέρω, των συντελεστών του πονήματος αυτού, καθώς και των υπολοίπων ενοτήτων που συνοδεύουν την όλη αυτή ανάρτηση… Σας ευχαριστώ!
«ΔΗΜΗΤΡΟΥΛΑ». Στίχοι
Είδα σε στο παραθύρι, είδα σε στο παραθύρι,
είδα σε στο παραθύρι, ώρα του Εσπερινού,
κ’ ήλαμπε το πρόσωπό σου, σαν τα’ αστέρι τ’ ουρανού,
κ’ ήλαμπε το πρόσωπό σου, σαν τα’ αστέρι τ’ ουρανού.
Άϊντε γιάλα γιάλα Δημητρούλα, δεν το ‘καμες καλά,
να με ρετζιλέψεις πάλι σ’ αυτόν τον μαχαλά!
Αυτά τα μάτια τα γλυκά, αυτά τα μάτια τα γλυκά,
αυτά τα μάτια τα γλυκά, όπου σταθούν και κρίνουν,
τον άρρωστο κάμνουν καλά, και τον νεκρό αναστήνουν,
τον άρρωστο κάμνουν καλά, και τον νεκρό αναστήνουν.
Άϊντε γιάλα γιάλα Δημητρούλα, δεν το ‘καμες καλά,
να με ρετζιλέψεις πάλι σ’ αυτόν τον μαχαλά!
Τα τραγουδάκια που ‘ξερα, τα τραγουδάκια που ‘ξερα,
τα τραγουδάκια που ‘ξερα, όλα θα χαρίσω,
ψάχνω για να ‘βρω μερακλή να μην τα χαραμίσω,
ψάχνω για να ‘βρω μερακλή να μην τα χαραμίσω.
Άϊντε γιάλα γιάλα Δημητρούλα, δεν το ‘καμες καλά,
να με ρετζιλέψεις πάλι σ’ αυτόν τον μαχαλά!
Οι μερακλήδες το ‘χουνε, οι μερακλήδες το ‘χουνε,
οι μερακλήδες το ‘χουνε, να ‘ναι πάντα θλιμμένοι,
να ‘ναι στα χείλη γελαστοί και στην καρδιά καμένοι,
να ‘ναι στα χείλη γελαστοί και στην καρδιά καμένοι.
Άϊντε γιάλα γιάλα Δημητρούλα, δεν το ‘καμες καλά,
να με ρετζιλέψεις πάλι σ’ αυτόν τον μαχαλά!
Το τραγούδι αυτό συμπεριλαμβάνεται στο CD που εκδόθηκε τον Σεπτέμβριο του έτους 2007 από τον Προοδευτικό και Πολιτιστικό Σύλλογο Μελιού Μεγάρων «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος», με τίτλο «Στου Μελιού τους καφενέδες».
Η ηχογράφηση των δώδεκα πρώτων τραγουδιών πραγματοποιήθηκε με το μουσικό σχήμα «Εν Χορδαίς», όπου στο συγκεκριμένο τραγούδι συμμετέχουν:
Κυριάκος Πετράς: βιολί
Κυριάκος Καλαϊτζίδης: ούτι
Δρόσος Κουτσοκώστας: τραγούδι
Άλκης Ζαπόγλου: κανονάκι
Κώστας Σιδερής: λαούτο και
Πέτρος Παπαγεωργίου: τουμπελέκι.
Συγχαρητήρια!!! Και η Δημητρούλα η συνονόματη
αγαπημένη!!
Συγχαρητήρια Δημήτρη και πάλι μας έδωσες μία πολύ καλή δουλειά. !!!!
Από τον υπεύθυνο της καταγραφής και της σύνθεσης του όλου έργου «Στου Μελιού τους καφενέδες» κ. Κυριάκο Καλαϊτζίδη:
Τον Φεβρουάριο του 2007 επικοινώνησαν μαζί μου ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Προοδευτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Μελιού Μεγάρων «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος» Θοδωρής Καλαϊτζής και ο Υπεύθυνος του Έργου «Παραγωγή Πολιτιστικών Προϊόντων» Νίκος Λάμψας, προκειμένου να συζητήσουμε την έκδοση ενός δίσκου με τραγούδια από το Μελί της Μικράς Ασίας. Πολύ σύντομα συμφωνήσαμε στις λογής διαδικαστικές λεπτομέρειες που χρειάζεται μια παρόμοια εργασία και ξεκίνησα τις ερευνητικές αποστολές στον Συνοικισμό Νέο Μελί στα Μέγαρα Αττικής.
Η μουσική παράδοση του Μελιού δεν μου ήταν εντελώς άγνωστη. Τραγούδια του έγιναν ευρύτερα γνωστά από την ιστορική για τους Μελιώτες, εκπομπή στην Ελληνική Τηλεόραση το 1982 με τη συμμετοχή ομίλου τραγουδιστών και χορευτών από το Νέο Μελί Μεγάρων, την Δόμνα Σαμίου με δύο σχετικά αφιερώματά της στην Ελληνική Ραδιοφωνία την δεκαετία του 1980, καθώς και με την ενσωμάτωση Μελιώτικων τραγουδιών στους δίσκους βυνιλίου με τίτλο «Μικρασιάτικα Τραγούδια 1&2» που κυκλοφόρησαν από την ίδια.
Τέλος στα 2001 ο Σύλλογος «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος» κυκλοφόρησε την πρώτη δισκογραφική έκδοση με τραγούδια από το Μελί που έχει τον τίτλο «Τα τραγουδάκια μου πουλώ».
Πριν από τα παραπάνω, είχε προηγηθεί η μέριμνα και διορατική εργασία των αείμνηστων Μανώλη Βαγιανού και Ιωάννη Τζήκα, οι οποίοι κατέγραψαν Μελιώτικα τραγούδια ηχογραφώντας γέροντες και γερόντισσες που είχαν γεννηθεί στο Μελί της Μικράς Ασίας. Δημοσίευσαν επίσης τους στίχους πολλών από αυτά μαζί με πλήθος ιστορικών, γεωγραφικών, λαογραφικών και λοιπών στοιχείων στα βιβλία τους «Μελί Καραμπούρνων Ερυθραίας Μικράς Ασίας, Μέγαρα 1981» και «Αρχαία Ερυθραία, Χαλάνδρι 1979».
Τέλος για την Ιστορία θα πρέπει να αναφέρουμε ότι σχετικές ερευνητικές αποστολές έχουν ακόμη πραγματοποιήσει το Κέντρο Ερεύνης Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών και το Κέντρο Μικρασιάτικων Σπουδών.
Σ’ αυτή τη δεύτερη δισκογραφική έκδοση του Συλλόγου επιχειρείται μια αποτύπωση της μουσικής πραγματικότητας του Μελιού πριν την Καταστροφή του 1922. Ακούγονται τραγούδια από Μελιώτες δεύτερης γενεάς που γεννήθηκαν στην νέα πατρίδα και μεγάλωσαν με τη νοσταλγία της παλιάς, με αφηγήσεις, τραγούδια και γλέντια. Τέλος, συμμετέχουμε και εμείς που κληθήκαμε να παίξουμε και να τραγουδήσουμε τα τραγούδια του Μελιού, αν και δεν μας συνδέουν δεσμοί αίματος με τον συγκεκριμένο τόπο. Όμως σχεδόν όλοι μας καταγόμαστε από προσφυγικές οικογένειες, μεγαλωμένοι με τα μεράκια και τους καημούς των αγαπημένων πατρίδων της Ανατολής.
Το μουσικό σχήμα «Εν Χορδαίς» κλήθηκε να καλύψει το κενό της μη ύπαρξης μουσικών ανάμεσα στους Μελιώτες και, οφείλουμε να πούμε ότι το βάρος της ευθύνης ήταν βαρύ.
Ο χώρος και ο χαρακτήρας της έκδοσης δεν μας επιτρέπει εκτενείς αναφορές και αναλύσεις. Σημειώνουμε επιγραμματικά τα βασικά σημεία που συνοδεύουν την ακρόαση του δίσκου.
Το μουσικό υλικό καλύπτει ποικίλα μουσικά ύφη και ιδιώματα διαφορετικών λειτουργιών (κύκλος του Χρόνου, κύκλος της Ζωής, τραγούδια του γλεντιού). Πολλά από τα τραγούδια φέρουν ένα ιδιαίτερο νησιώτικο χρώμα, γεγονός που εξηγείται, συν τοις άλλοις, από τις εμπορικές και ναυτικές σχέσεις του Μελιού με τα νησιά του Αιγαίου.
…
Με εξαίρεση τη γκάϊντα, οι πληροφορίες που έχουμε στη διάθεσή μας για όργανα και οργανοπαίχτες είναι πενιχρές. Τόσο πριν, όσο και μετά την μετοικεσία, η κύρια πρακτική στα γλέντια των Μελιωτών ήταν το τραγούδι και ο χορός με τη συνοδεία ταψιών (νταβάδες ή νταβαδάκια, ταψιά δηλαδή). Από την άλλη, το γεγονός ότι σε αρκετά από τα τραγούδια διασώθηκαν οι εισαγωγές τους τραγουδισμένες με το στόμα, υποδηλώνει την ύπαρξη μελωδικών μουσικών οργάνων που κάποτε έπαιζαν αυτά τα οργανικά μέρη.
Μέλημά μας ήταν να μην αποτυπώσουμε μόνο πιστά τη μελωδία, τον ρυθμό και τους στίχους των τραγουδιών, αλλά και το ήθος της μουσικής και των ανθρώπων.
Ελπίζουμε να τα καταφέραμε. Καλή ακρόαση.
Κυριάκος Καλαϊτζίδης
Θεσσαλονίκη, Καλοκαίρι 2007.
Ο Πρόλογος του Προέδρου του Διοικητικού Συμβουλίου του Προοδευτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου Μελιού Μεγάρων «Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος», όπως καταγράφεται στο ένθετο έντυπο του CD:
Αγαπητοί φίλοι
Ο πολιτισμός στη σύγχρονη κοινωνία αποτελεί διάσταση, που θέτει στο κέντρο του ενδιαφέροντος τον Άνθρωπο και την βελτίωση της καθημερινότητάς του. Έτσι η ενασχόληση με τον πολιτισμό είναι πλέον επιβεβλημένος τρόπος ζωής.
Ο Σύλλογός μας ως πολιτιστικός φορέας, έχει συμβάλλει καθοριστικά στην διάσωση και διάδοση της μικρασιατικής μας πολιτιστικής παράδοσης και κληρονομιάς. Επιθυμία αλλά και στόχος μας είναι η συμβολή στην αναβάθμιση του πνευματικού, πολιτισμικού και γενικότερα του επιπέδου της ιστορικής συνοικίας Μελί των Μεγάρων.
…
Ο πολιτισμός για μια κοινωνία είναι κύρια προτεραιότητα και μέγιστη παραγωγική επένδυση. Επενδύοντας στον πολιτισμό σεβόμαστε την ιστορία μας και εξασφαλίζουμε την συνέχειά μας. Μέλημα αλλά και αγωνία μας όλα αυτά τα χρόνια μεταξύ των άλλων, είναι η αποτύπωση των μουσικών σκοπών, καθώς και η ανάδειξη της μουσικής μας παράδοσης.
Οι προσπάθειες δείχνουν να ευδοκιμούν και η αγωνία μας να παίρνει τέλος. Το 2001 το Υπουργείο Πολιτισμού χρηματοδότησε την προσπάθειά μας και έτσι καταφέραμε να ηχογραφήσουμε το πρώτο μουσικό CD με ανέκδοτα Μελιώτικα τραγούδια που έχει τον τίτλο «Τα τραγουδάκια μου πουλώ». Σύντομα τα τραγούδια του γίνονται γνωστά και παίρνουν μια θέση στην δισκοθήκη μας αλλά και στην καρδιά μας. Τα τραγούδια μας αρχίζουν να σιγοτραγουδιούνται και οι σκοποί τους να χορεύονται σε διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις που συμμετέχουμε σε ολόκληρη την Ελλάδα.
Με την διεκδίκηση και συμμετοχή του Συλλόγου μας στο Πρόγραμμα του ΠΕΠ Αττικής και με τη Δράση «Παραγωγή Πολιτιστικών Προϊόντων» τον Σεπτέμβρη του 2007, εκδίδουμε το δεύτερο μουσικό CD με τίτλο «Στου Μελιού τους καφενέδες» ολοκληρώνοντας έτσι μια μεγάλη προσπάθεια που αφορά την Μελιώτικη μουσική παράδοση.
Τώρα πλέον τα Μελιώτικα τραγούδια έχουν «όνομα και ταυτότητα».
Νοιώθουμε ικανοποίηση και έχουμε την πεποίθηση ότι τα τραγούδια αυτά δεν θα χαθούν. Θα θυμίζουν τις ρίζες μας και θα χρωματίζουν έντονα τα συναισθήματά μας. Οι στίχοι και η μουσική τους θα συντροφεύουν και τις επόμενες μελιώτικες γενιές, θα ανασύρονται από το συρτάρι της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, στις εκδηλώσεις μας και στα γλέντια μας.
Σεπτέμβριος 2007
Ο Πρόεδρος του Προοδευτικού και Πολιτιστικού Συλλόγου
«Άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος»
Θεόδωρος Νικ. Καλαϊτζής.
Θα πρέπει να ειπωθεί ότι ,οι αναρτήσεις στο κανάλι σας, είναι κατάθεση πολιτιστικής κληρονομιάς! Ευχαριστούμε σας!
Ο οικισμός Πορτάκια θυμίζει Λοιβήσι