Atalarından kalma 'Gardıç' bıçağı üretimi yapıyorlar
HTML-код
- Опубликовано: 11 окт 2024
- Antalya'nın Kumluca ilçesinde atalarının yapıp geliştirdiği ve adına 'Gardıç' dedikleri bıçak türünü yaşatmak için çalışan ustaların sayısı 2'ye düştü. Emekli olduktan sonra baba mesleği olan bıçakçılığa dönen Feyzullah Bölük (69), Gardıç bıçağının ünlü olduğunu ve bu bıçak için özel siparişler aldıklarını anlattı.
Kumluca'ya bağlı Kuzca Mahallesi'ne özgü bir değer olan 'Kuzca' veya 'Gardıç' adlarıyla bilinen bıçak yapımını sürdüren 2 usta kaldı. Özellikle kurban kesiminde kullanılan ve eskiden demirden dövülerek özel olarak yapılan bu bıçağı şimdilerde paslanmaz çelikten sipariş üzerine yapan ustalar, ıslak olmayan kuru bir beze sarılıp, sadece tek kişinin kullanması halinde bu bıçağın 30- 40 yıl ömrü olduğunu söyledi.
'BABAMIN BAYRAĞINI DEVAM ETTİRMEK İSTİYORUM'
Kamudan emekli olduktan sonra memleketine dönüp baba mesleğini sürdürmeye karar verdiğini söyleyen Feyzullah Bölük, işleri yolunda gitmeyen yeni nesle 'köyünüze dönün artık bu işten para kazanılıyor' çağrısı yaptı. Feyzullah Bölük, "Ben bıçakçı İsmail ustanın oğluyum. Bu meslek babadan kalma. Yıllar önce burası kaşık bıçak yapımı üzerine 'Gardıç' olarak anılıyordu. Son dönemlerde 40 veya 50 usta vardı. En son usta babam kaldı. Babam 1932 doğumlu, 88 yaşında. Dedelerimiz 300 kişiydi. Babalarımız 40 kişi biz de 2 kişi kaldık. Kamudan emekli oldum. 3- 5 yıl istirahat ettikten sonra baba mesleği aklıma geldi. Babamın bayrağını devam ettirmek istiyorum. Benden başka bir abimiz daha var. O da rahatsız olduğu için fazla bıçak yapamıyor. Biz de elimizden geldiği kadar köyümüzün geleneği bıçak yapımı olarak mesleği devam ettirmek istiyoruz. Vatandaşlarımızın isteği üzerine her türlü bıçakları yapıyoruz. Bıçaktan başka satır yapıyorum. Hobi olarak başlattık. Biraz daha ilerlettik. El mesleği olarak devam ettiriyoruz" dedi.
'TEKNOLOJİDEN FAYDALANIYORUZ'
Artık bıçak yapımının teknolojinin de kullanılmasıyla eskisi kadar zor olmadığını belirten Feyzullah Bölük, "Teknolojiden faydalanıyoruz. Eskiden atalarımızın bir mengenesi, bir örsü, iki iyesi vardı. Ama şimdi öyle değil, teknolojiden faydalanıyoruz. Bazı makinelerden işlemeyi kullanıyoruz. Parlatma, sap toparlama gibi şeyler yapıyoruz" diye konuştu.
'GEÇİNMEKTEN DAHA FAZLASINI KAZANDIRIYOR'
Yeni nesle köylerine dönmelerini öneren Feyzullah Bölük, şöyle dedi.
"Bu meslek kaybolmakta. Biz de bu işi bırakırsak köyümüzü tanıtan bıçak mesleği ölecek. İşi yolunda olmayan gençlere köye dönüp yanımda çalışıp bu mesleği öğrenmelerini tavsiye ederim. İyi bir meslek. Atalarımızdan kalma bir meslek. Atalarımız bu meslekle bizi besleyip büyütmüş. Biz de geriye kalan nesle bir şeyler öğretebilirsek ne mutlu. Bir aileyi geçindirecek kadar hatta daha fazlasını kazandırıyor. Yeter ki mesleğini sev, yap, azmet. Bu çok önemli."
'HATIRA OLARAK ALANLAR VAR'
'Gardıç bıçağı' diye bilenlerin kendilerinden bıçak aldığını da anlatan Feyzullah Bölük, "Alanya'dan, İstanbul'dan gelenler oldu. Bizim bıçağımız para ölçüsüne, maddiyata dayanmıyor. Biraz köyümüzü tanıtmak ve hediye amaçlı, Kuzca hatırası olarak alıyorlar. İlk defa 'Kuzca hatırası' yazısını bıçağın üstüne ben bastım. Benden önceki nesillerde yoktu. Adımız daha da ileriye gitsin diye kendi köyüm Kuzca'nın adını kullandım. Artık paslanmaz çelikten yapıyoruz. Ben de paslanmaz çeliği aradım buldum. Şu anda paslanmaz çelikten yapıyorum. Eskiden atalarımız yuvarlak demirden dövüp karşısında çırakla çalışıyordu. Ama şimdi çırağa pek gerek yok. Meslek öğrenmesi için çırağa ihtiyaç var. Teknolojiden yararlandığımız için işlerimiz daha kolay oluyor" dedi.
'30- 40 YIL KULLANANLAR VAR'
Bıçak ustası Ahmet Görgülü (74), "Bıçaklarımızın ağzını bezle zarar görmesin diye sararız. Çok keskindir. Bir yere dokunur dokunmaz keser. Zarar verir diye bezle sararız. Bu bıçaklar yöreye özeldir. Eski adı Gardıç'tır. Ama şimdi 'Kuzca bıçağı' olarak da geçer. Neşter yerine kafanın tüyünü kazır bu bıçaklar. Kurban bıçağı olarak yapılır. Çakı bıçakları da var. Uzak yerlerden almaya gelenler oluyor. Koç ve keçi boynuzundan sap yapılıyor. Boynuzdan yapılan saplar körükte ısıtılıp işlenerek yapılıyor. Son haline gelinceye kadar birkaç defa elden geçer. 30- 40 yıl kullananlar var bu bıçağı. Yaş beze sarmayacaksın. Paslanmaz çelik değildir. Et kesmekte kullanırsan en az 30 yıl kullanırsın" diye konuştu. #haber #gündem #sondakika
Kaybolmaya yüz tutmuş sanatlarımızdan birisi olan bıçakçılık günümüzde Sürmene, Bursa, Sivas, Babakale, Yatağan, İnebolu ve Tosya gibi birkaç merkezde geleneksel usullerle devam ettirilmeye çalışılmaktadır. Pek tanınmamakla birlikte bıçak üretiminin yapıldığı yörelerden birisi de Antalya’dır. Hâlihazırda Antalya’da Elmalı, Serik ve Kumluca İlçelerinde üç ayrı merkezde bıçak sanatı icra edilmektedir. Bunlardan Kumluca ilçesinde karşılaştığımız Gardıç bıçakçılığı, üretim sürecinin orijinal yapısını tümüyle korumuş olması nedeniyle dikkat çekmektedir.
Bıçakçılık usta-çırak ilişkisi içerisinde günümüze kadar aktarılan ve büyük ölçüde sözlü kültüre dayalı olan bir meslektir. Genellikle babadan oğula aktarılır ya da aynı aile içerisinde sürdürülür. Eğitim süreci yazılı materyallerden ziyade göze, kulağa ve pratiğe dayalıdır. Mesleğe henüz çocukluk yaşlarında, çırak olarak başlayan usta adayı, eğitimi boyunca meslekle ilgili her türlü teknik bilgiyi önce gözlemleyerek ve sonra bizzat deneyerek ve uygulayarak öğrenir ve yıllar içerisinde olgunlaşarak usta olur. Bıçakçılık genellikle ayrı bir meslek dalı olarak görülmekle birlikte demircilikle iç içe yürüyen bir mahiyete sahiptir. Bunun en önemli nedeni her iki mesleğin de aynı teknik bilgi ve gelenek üzerinden yürütülmesidir. Bıçakçıları, bıçak yapımı konusunda uzmanlaşmış demirci ustaları olarak nitelemek doğru olacaktır. Bıçak ustaları da tıpkı demirciler gibi meslek piri olarak Dâvûd peygamberi kabul ederler.
Bu meslek yıllarca Kuzca Köyünün en büyük gelir kaynaklarından birisi olarak işlev görmüştür. Kuzcalı bıçak ustaları sabit ağızlı olan kurban bıçağı, av bıçağı, bel bıçağı gibi bıçak türlerinin yanı sıra çakı adı verilen katlanır bıçakların üretimini de yapmışlardır. Bu bıçaklar kırılmaya karşı son derece dayanıklı, sağlam ürünlerdir. Gardıç bıçakçılığının en önemli özelliği yapım sürecinin teknolojik gelişmelerden hiçbir şekilde etkilenmeden, “iptidai” yapısını olduğu gibi koruyarak günümüze gelebilmesidir.
Kuzca yöresinde faaliyet gösteren bıçak ustaları da yalnızca bıçak üretimi gerçekleştirmemiş, ayrıca günlük hayatta kullanılan birçok demir ürünün üretimini ve tamiratını da gerçekleştirmiştir. Yarım yüzyıl kadar önce, demirciliğin yanı sıra Gardıç bıçağı üretimi ile uğraşan elliye yakın usta varken, günümüzde çalışan usta sayısı iki kişiye kadar düşmüştür. Bu ustalar da ancak hatır için çalışmaktadır.
Bıçak atölyeleri yerel ihtiyaçları karşılamak amacıyla küçük ölçekli üretim yapılan işletmelerdir. Bu atölyeler yörede “körük damı” olarak adlandırılır. Genellikle ustanın evine yakın bir yerde ahşap malzemeden inşa edilmiş olan tek mekanlı basit yapılardır. Ustalar tarafından kullanılan bütün alet, edevat burada muhafaza edilir, aynı zamanda bıçak üretimi için sarf edilecek olan hammadde ve yakıt da içerisindedir.
Bıçak atölyeleri yerel ihtiyaçları karşılamak amacıyla küçük ölçekli üretim yapılan işletmelerdir. Bu atölyeler yörede “körük damı” olarak adlandırılır. Genellikle ustanın evine yakın bir yerde ahşap malzemeden inşa edilmiş olan tek mekanlı basit yapılardır. Ustalar tarafından kullanılan bütün alet, edevat burada muhafaza edilir, aynı zamanda bıçak üretimi için sarf edilecek olan hammadde ve yakıt da içerisindedir. Geleneksel yapısını muhafaza eden bıçakçı atölyelerinin iç düzeni hemen hemen birbirini tekrar eder niteliktedir.
Feyzullah Usta yı tebrik ederim.
Gençlerden biri Online satış-kargolama işini yapsa peynir ekmek gibi satar, yokmu o köyde bi kişi, İnstagram üzerinden bile tonla satış yapan var
Gardıç bıçaklarının üretiminin yapıldığı Kuzca Köyü, Antalya iline 52 km, Kumluca ilçesine ise 50 km uzaklıkta bulunan kırsal bir yerleşmedir. Rakımın 950 m. olduğu köy oldukça dağlık ve ormanlık bir arazi yapısına sahiptir. Dağınık yerleşme tipinin hakim olduğu köyde mevcut geleneksel mimarlık örnekleri taş ve ahşapla inşa edilmiştir. Ekonomisi hayvancılık, arıcılık ve kısmen el sanatlarına (ağaç işçiliği) dayalıdır. Köyün isminin gölgelik, güneş almayan yer manasına gelen “kuz” kelimesinden kaynaklandığı sanılmaktadır.
Köyde üretilen ve yörede “Gardıç bıçağı” olarak adlandırılan bıçaklar boynuz saplı bir bıçak türüdür. “Gardıç” ya da “Kardıç”, bu yörenin eski ismidir. Köyde bıçak yapımının geçmişine dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Sözlü kaynaklar Gardıç bıçağının bu havalide nesillerden beri imal edildiğini söyler.
Tesekkur ederim yabqnci degilmisim bende kale ilcesinde oturuyorum yörugum yani bizim koyde ayni temmuz austosta bile yorgansiz yatamassin su anda gurbetteyim icimde tutuyor bilginiz icin tekrardan tsklr
Bicaklar guzel ama biraz da ince işcilige dikkat edilsin namluda zimpara izleri siritiyor bicaklarda biraz gorunuse de onem verseniz daha da guzel olur.
Sipariş versek nasıl gelir Tekirdağ a
Selamunaleykum kolay gelsin nasil sipariş veririz videodaki uzun bıçağın fiyatı nedir
Hangi ilimize bagli burasi
Antalya ili Kumluca ilçesine bağlı Kuzca Köyü burası
@@voLkanOkurtr bıçakları n fiyatı ve size nasıl ulaşabiliriz⁰
Bana bi kesim bıçağı lazım abi ben mal kesiyorum kurbanda 2 kesim bıçağı nekadar
Çok güzel adres versen abi
Numaranı gönderirmisin