W mojej poprzedniej firmie pracowałem przy studiach wykonalności inwestycji samorządowych. Duża część inwestycji to czysty PR wyborczy. Napędzanie wizji rozwojowej, która ma zamienić się w poparcie w wyborach. Urzędnicy i samorządowcy wiedzą od początku, że dana inwestycja niepowstanie a projekt jest robiony "do szuflady". Często w projekcie dla urzędników liczyły się bardziej ładne wizualizacje czy ładna prezentacja niż faktyczny projekt. Piszę to bo ludzie muszą zacząć rozliczać polityków i urzędników z działań a nie obietnic i wizji.
Tak sobie myślę ostatnio, że ciągle obwiniamy polityków, a później ich obwiniamy. Tylko tu nawet nie jest problem w tym, że my wybraliśmy, tylko w tym że oni mówią to co społeczeństwo mówi w sondażach. Więc jeżeli my zmienimy w końcu mentalność i zaczniemy oczekiwać REALNYCH działań i rozliczać ich za to, to nie będzie miało znaczenia czy partia się nazywa PiS czy PO bo będą wiedzieć, że odejdą przy najbliższych wyborach przy takim społeczeństwie patrzącym na ręce.
Wieszcze temu kanałowi sukces . Wysoka jakość audio wizualna i merytoryczna już od pierwszego odcinka , to nie zdarza się często. Czapki z głów ;) PS: Zachowajcie cierpliwość czasmi potrzeba sporo czasu zanim kanał zaczni zyskiwać na popularności. 3mam kciuki
Ciekawy film. Tylko trochę szok, gdy padają słowa o Musku, że to niby self-made man. Tak jakby to, że pochodził z bogatej rodziny i tatuś dorzucił kilkaset tysięcy na start to były nic nieznaczące szczegóły.
Podoba mi się pomysł, żeby w radach nadzorczych spółek realizujących strategiczne projekty państwa był przedstawiciel opozycji i organizacji pozarządowych. Przy obecnej temperaturze (sporu politycznego) realistyczny jest jedynie przedstawiciel NGO. Kto by dobrze taką rolę mógł spełnić w przypadku CPK i elektrowni atomowej?
Jak pan śmiał panie doktorze uzewnetrznić prawdę o naszych "elitach"!😢 Kto dał wam to prawo! Mi zostaje jedno, pójść kupić litr wódy zachlać pałę i zapomnieć o wszystkim co usłyszałem...
Patrząc bardziej optymistycznie, warto zwrócić uwagę na fakt, że takie ponadpartyjne projekty w Polsce występują. Świetny przykład to gazoport, troche tez Baltice Pipe (choc tu tez negatywne zjawiska były)
Proszę Pana, Polacy grają bardzo dobrze w jasno określonych sytuacjach. Kryzys ale też np integracja unijna. Jesteśmy dobrymi wykonawcami i dość tanimi wciaz. Polak jest dość ambitny i aspiracyjny w sensie jak mu się powie ze jak zrobisz x y z to zarobisz 2x więcej to się zesra ale zrobi! Ale nie ma właściwie Polakow co umieją powiedzieć x y z. To nam mówi Zachod. Więc teraz czekamy co nam powie.
Myślę, że problem jest w tym, że nasze "elity" pokityczne, to nie elity w rozumieniu liderów, a ludzie, ktorzy dorwali się do władzy po PRL i traktują to jako sposób na dorobienie się, a nie kierowanie narodem. Chyba już na niejeden raz słyszałem diagnozę trafną, że ambicje naszych liderów skończyły się na ciepłej wodzie w kranie i wejściu do UE. Więcej pomysłów nie mają, bo wystarczy im do spełnienia nakładanie marynarek europejskim urzędnikom. Stąd takie zabawy z CPK. Musi nastąpić wymiana pokoleń i to szybko.
Dobry materiał, zostaję. Więcej potrzebujemy takich ludzi, którzy wyleją nam kubeł zimnej wody na głowę, którzy uświadomią nam, jak ważna jest nasza sprawczość!
A co DLA POLSKI umie zrobić "polski rząd"? (wszystkie razem wzięte z PiSem) Cały świat łącznie z najpotężniejszą gospodarką świata - Chinami, które wydobywają ponad 25 razy więcej węgla niż Polska, czerpią zyski i napędzają gospodarkę poprzez zasoby złóż węgla, a tylko jedna Polska na świecie ma złoża warte na rynku międzynarodowym ponad 14 bln zł i przynoszą straty. USA powinno wysłać "polskich polityków" do Arabii, to po kilku latach rafinerie zaczną przynosić straty.
To, że CPK nie powstało dekady temu ja rozumiem. Moim zdaniem inne wielkie inwestycje infrastrukturalne były ważniejsze (jak np. autostrady i drogi ekspresowe) CPK teraz jest naturalnym kolejny krokiem naprzód, ale trafiło się, że nowy rząd używa go w grze politycznej :( Z kolei elektrownia atomowa powinna postać dawno dawno temu, że dziś powinna właściwie kończyć swój czas eksploatacji.
Kilka uwag: 1. Przykład Muska to nieporozumienie. Jego rodzina to bardzo zamożni ludzie 2. Teza prof Piątkowskiego jest taka że oligarcha w Polsce skończyła się raptem 30 lat temu 3. Druga to taka że od społeczeństwa inkluzywnego nie wraca się do oligarchii 4. Ma bazie 2 i 3 można powiedzieć że to czego nam brakuje to czasu. Elity w innych krajach zachodu nie są „lepsze”, a instytucje (póki co) mamy z grubsza te same 5. W artykule Noah Smith pisze m.in. o roli specjalnych stref ekonomicznych - i wcale nie twierdzi że to „plany z Brukseli” były siła napędowa naszego rozwoju. I na koniec. Wcale nie chodzi o „wielką rewolucję w naszych głowach”. Tak jak transformacja, udała się nie dzięki terapii szokowej tylko powolnym reformą które po niej nastąpiły, tak samo my rozmawiamy o CPK i Atomie bo jako społeczeństwo do tego zaczynamy dorastać. To jest proces, który się toczy, a nie „rewolucja”.
Dziękuję za uwagi. 1. Zamożność ojca Muska to mit według biografii Issacsona. 2. Nie zgadzam sie z teza Piatkowsksiego, że my przeszliśmy ta droge. Moim zdaniem jestesmy bardzo niejednorodni. W niektórych sferach zycia w PL klanowość trzyma sie bardzo mocno. 5. Smith pisze również o bonusie za bliskość Niemiec. Bez obecności w UE kapital z Zachodu by nie płynął tak ochoczo. Tak, ewolucyjne zmiany sa nie do przecenienia. Ale moja głowna teza jest taka, ze PL musi zaczac inaczej myśleć o rozwoju. Tu potrzebna jest mocniejsza zmiana, niz ewolucyjna.
Ech im bardziej patrzę na przytoczone wykresy tym bardziej widzę, że idziemy w złą stronę. Przykład jest w nieruchomościach. Młody człowiek musi brać kredyt na 30 lat lub wynajmować za większość kasy mieszkanie. Zanim doczłapie się do czegokolwiek będzie już w takim wieku, gdzie nie będzie mu się chciało podejmować ryzyka tylko staje się taki sam jak reszta. Czyli próbuje inwestować w kurniki na wynajem. Tak nie zbudujemy inkluzywnego społeczeństwa opartego na wiedzy czy możliwości rozwoju. Rozmawiałem z 18 latkami teraz nie z dużych miast i oni mówią, że nie ma sensu iść na studia do dużego miasta bo tam po studiach nie będzie super pracy. Lepiej już teraz jechać i pracować do fabryki BMW w Niemczech gdzie zarabia się 2-3x więcej niż w Polsce i tak robią. W tym roku 57% ludzi młodych poszło na studia reszta nie. Gdzie w latach 90' było to blisko 95%. Pierwszy raz od chyba zawsze w Krakowie na UJ były wolne miejsca w akademiku. Wszyscy chętni dostali się do akademika i zostało jeszcze 50 miejsc. To wszystko mówimy o roku lato/jesień 2024 roku.
Musk jest akurat słabym przykładem. Tak, PaylPal to był sukces, ale nie za jego kadencji, SpaceX nie przetrwałoby bez wsparcia rządu USA w początkowej, krytycznej fazie wzrostu, a historia Tesli (której nie założył), cały czas się pisze. Lepszym przykładem za inkluzywnością instytucji byłby cały zespół stworzony przez instytucję, a nie jednostka. Dobry przykładem jest zespół NASA pracujący nad Ingenuity. Ludzie pochodzący z różnych zakątków świata, którym merytokracja umożliwiła pracę w ramach instytucji, a także wbrew jej regułom. To świadczy o tym, że merytokracja jest wciąż świeża, a nie jest wyłącznie wspomnieniem. W modelu rozwoju zależnego zostaliśmy kupieni. Za dobrą cenę. Kto dziś zrezygnuje z dostatniego spokoju, żeby się szarpać z politykami, którzy są przez nas tak nisko oceniani, i to za te niewielkie pieniądze? Kto wystąpi w obronie państwa z kartonu? Kto, nawet przymuszony przepływem kapitału do tańszych państw, postawi na innowacje, a nie tylko spokój swój i swojej rodziny? Skończył się łatwy wzrost i łatwa praca, żeby zbierać kapitał i podnosić kwalifikacje, trzeba znów zakasać rękawy. A już miał być tylko Zachód, spokój i dostatek... Bardzo dobry materiał.
Musk to oszust taki sam jak Elizabeth Holmes ale z większymi plecami. Dla mnie rozwiązanie jest proste - nie patrzeć się na nikogo, robić swoje i mieć z tego dobrą zabawę. Nie wolno nam robić banalnych i oczywistych rzeczy, bo to zrobi każdy z globalnego południa.
Po prostu trzeba wychować pokolenie ludzi mądrych, ale o twarzach z teflonu i d... ze stali, wtedy jest szansa na to, że przejmą władzę i rzeczywistość się zmieni.
Witam wpadłem na ten kanał niedawno i jestem pod pozytywnym wrażeniem materiałów pana autorstwa. W tematach gospodarczych nie jestem ekspertem więc nie będę polemizował a jako ideowy państwowiec w pełni popieram CPK więc nie mam uwag. Jednak jako pasjonat historii muszę wejść w polemikę z panem co do I Rzplitej. Oczywiście rozumiem, że nie fakty historyczne tutaj są najważniejsze jednak uważam, że dobrze by było naprostować czarny mit RON, który często rozmija się z ustaleniami nowoczesnej historiografii polskiej i europejskiej. 1. Kwestia przywilejów: Powszechne rozumowanie przywilejów szlacheckich jako egoistyczne osłabianie państwa jest niesłuszne. Wynika on z determinizmu historycznego, który każe nam mówić, że skoro Rzplita upadła to wszystko musiało być złe. Otóż jest odwrotnie to właśnie przywileje szlacheckie są objawem pierwszej myśli państwowej i narodowej (naród rozumiany jako wspólnota polityczna) w europie późnego średniowiecza i nowożytności. To oderwanie królestw od Monarchów i uczynienie ich obiektywnym dobrem wspólnym jest początkiem ewolucji politycznej Europy. Nie jest też prawdą, że jest to coś nadzwyczajnego na tle Europy, gdyż takie same ograniczenia władzy monarszej, a także parlamentaryzm jest obecny w Cesarstwie Niemieckim, Hiszpanii, Anglii, a nawet kojarzonej z absolutyzmem Francji gdzie dopiero Ludwik XIV spacyfikował zgromadzenie narodowe. Królowie Francuscy również nie mogli legalnie wywoływać wojen bez zgody stanów. Niech pan powie czy poparłby pan projekt ustawy, która pozwoliłaby prezydentowi RP wywoływać dowolne wojny z kimkolwiek? Czy poparłby pan projekt, według którego premier miałby prawo stosować represje polityczne i gospodarcze wobec obywateli według własnego uznania? Spodziewam się, że nie a do tego sprowadzają się najistotniejsze przywileje między XIV-XV wiekiem. Warto zwrócić uwagę, na czym wyrosła idea zjednoczonej Polski, która założyła potem RON. Polska wczesnopiastowska została podzielona testamentem Krzywoustego, którego złamanie przez jego synów i wnuków doprowadziło do upadku władzy zwierzchniej. Polskie rycerstwo zostało zmuszone do 2 wieków bratobójczych wojen w imię wąskich interesów lokalnych książąt. Już Wincenty Kadłubek pisząc o konieczności zjednoczenia mówi o potrzebie reinterpretacji Polski jako res publicae, w której król będzie nie despotą a pierwszym sługą państwa. Efektem jedynowładztwa w Polsce była utrata Śląska, Pomorza i kawałka Wielkopolski. Idąc dalej warto zauważyć poczynania monarchów po zjednoczeniu. Kazimierz Wielki swoim testamentem dysponował częściami korony oddając je swojemu siostrzeńcowi. Ludwik Węgierski zaś po objęciu tronu na mocy układu sukcesyjnego oderwał od Polski Ruś Halicką, którą Polskie rycerstwo niedawno zdobyło w ciężkich walkach z Litwinami. Nie rozumiem tego współczesnego oburzenia, że rycerstwo widząc takie postępowania wymusiło na monarchach poszanowanie niepodzielności terytorium państwowego czy tego, aby wojny były wywoływane w interesie korony, a nie niesnasek między egoistycznymi dynastami. Szkoda też nie wspomniał pan, że za ustępstwa Ludwika rycerstwo zgodziło się płacić pierwszy stały podatek na państwo a jego wysokość była zgodna z wartościami płaconymi wcześniej ad hoc. To, że po 2 wiekach był on za mały to już wina tamtych elit, że nie kontynuowała dziedzictwa poprzedników. Podsumowując przywileje nie były niszczeniem państwa a kreacją prawdziwej idei państwowej, która była podwaliną pod współczesne demokratyczne państwa gdzie narody są suwerenami, a nie bezwolnymi poddanymi. Nie były też one anomalią a podążaniem za ogólnoeuropejskim trendem (a nawet przodowaniem!) likwidowania monarchii patrymonialnych na rzecz monarchii stanowej. 2. Kwestia zacofania: Pan Piątkowski stosuje niezbyt dobre ramy czasowe, bo dla osoby niezorientowanej umyka fakt, że Rzplita przeszła w latach 1648-1718 szereg niemal nieustających wojen, z czego 3 defensywnych gdzie kraj był niszczony przez wrogie armie. Oczywiście nie może być to wymówką, bo była to jej polityka, która ewidentnie przelicytowała. Jednak warto zauważyć, że najgorsze wojny (Powstanie Chmielnickiego, Wojna z Rosją 1654-1667, Północna 1700-1721) to efekt nielegalnych polityk Władysława IV i Augusta II, a nie Polskiej szlachty. Wojny te zniszczyły wszystko, co ekonomicznie budowano między XIV-XVI wiekiem a, co widać nawet na prezentowanych przez pana wykresach. Wojny doprowadziły też do długiego kryzysu w kulturze i edukacji co przyczyniło się do radykalnego obniżenia poziomu elit. 3. Kwestia dziedzictwa i zaborów: Po sejmie niemym 1717 mamy zablokowanie procesów decentralizacyjnych (tak zwana Polska sejmikowa). Ustalono stały budżet, unowocześniono armię, ograniczono swawolę hetmanów (niestety na papierze). Za panowania Augusta III głównym tematem wszystkich niemal wszystkich sejmów jest tzw. aukcja wojska, a więc jednorazowe pomnożenie jego etatu. Głównym motorem napędowym jest Familia Czartoryskich, która we współpracy z dworem tworzy masę projektów reformy państwa. Sejmy zrywane były przez Rosję w obawie przed rosnącym poparciem dla tego postulatu. Kiedy Familia zgłasza projekt wprowadzenia zmian zamachem z Petersburga przychodzi groźba wojny. Działają ambitni politycy jak Andrzej Załuski czy Stanisław Poniatowski (senior). Stanisław Konarski wydaje "O skutecznym rad sposobie" gdzie pojawiają się: nowoczesna interpretacja suwerenności państwa i narodu przed wszystkich od obcych potęg niż od despotycznej władzy, krytyka liberum veto. Odbudowuje się także kultura i edukacja w czasie reform szkół Pijarskich i Jezuickich, założenia Collegium Nobilium. Jednak prawdziwym gamechangerem jest wstąpienie na tron Stanisława Augusta. Z racji, że pewnie męczy pana już ten wywód nie będę się rozpisywał o epoce Stanisławowskiej. W skrócie więc wymienię niektóre reformy i osiągnięcia: - Tajny Gabinet JKM: Pierwszy nowoczesny Polski wywiad państwowy - Pierwsze stałe placówki dyplomatyczne oraz szkoła dla dyplomatów w Stambule - Szkoła Rycerska i KEN - Reformy wojskowe w latach 70 i w czasie sejmu czteroletniego - Pierwsze poszukiwania nowych złóż naturalnych - Kanał Ogińskiego (takie Rzeczpospolitańskie CPK) - Rada Nieustająca/Straż Praw, czyli pierwsze Polskie centralne rządy - Komisje Boni Ordinis, które zajmują się modernizacją infrastruktury miejskiej - Kompania Handlowa Polska - Powstawanie licznych manufaktur (przykład: manufaktura broni w Kozienicach) - Pierwsze prawa polityczne dla mieszczan Polska nie została zniszczona, bo była słaba. Przecież w czasie jej największej słabości w latach 1706-1764 nie uszczknięto nawet jednej wioseczki! Rozbiory rozpoczęły się w momencie kiedy Rzplita zaczęła wybijać się na niepodległość i podważyła układ sił. Kiedy sarmackie przesądy zaczęły być potępiane i zastępowane ideą państwa scentralizowanego i oświeconego. Dlatego też Rzplita nie mogła znaleźć sojusznika w latach 1789-1791 (tu wina zbyt optymistycznego kursu patriotów, którzy odrzucili koncepcje prorosyjskie monarchy). Ludzie politycznie ochrzczeni w tej epoce będą później tworzyć Księstwo Warszawskie i Królestwo Kongresowe, których ustroje będą nawet bardziej scentralizowane niż to, co wprowadzała konstytucja 3 maja. Politycy jak Staszic czy Drucki-Lubecki podejmą się pierwszej próby industrializacji. Widać wyraźnie, że Rzplita nie zostawia nam w spadku anarchii i egoizmu a właśnie wskazanie słusznej drogi, jaką jest patriotyzm, silne państwo i solidaryzm narodowy przy jednoczesnym potępieniu egoizmu, anarchii i naiwności politycznej. To raczej odrzucenie tego spadku przez Polaków w epoce romantyzmu jest powodem naszych niedociągnięć. Mam nadzieję, że nie poczuł się pan zbyt zaatakowany, bo jak podkreślałem wyżej cenię pana content a z filmem o mocarstwach przemysłowych zgadzam się w 100%.
Drogi Panie Wahadło, dla takich komentarzy warto robić taki kanał. Stokrotne dzięki. A za zapomnianego Druckiego-Lubeckiego i dobre wypunktowanie reform Stanisława Augusta szczególny szacun. Powiem tak, myślałem o robieniu serii o polskich tradycjach reformatorskich. Teraz jestem pewien, że taka seria byłaby bardzo ciekawa. Dziękuję za tą inspiracje. Będę myślał jak to przekuć w odcinki. Wracając do Pana komentarza.
Stany generalne we Francji składały się również ze stanu trzeciego, a w Polsce szlachta zawłaszczyła całą władzę. Utrata ziem zachodnich to efekt decentralizacja a nie żadnego jedynowładztwa.
@@ziemek1318 1. To raczej ty nie spojrzałeś na mój komentarz oraz na wykresy, gdyż z nich wynika, że do 1648 Korona Polska się trwale rozwija i bogaci co potwierdzają też dane gromadzone przez historyków. Wystarczy tylko sobie poszukać opracowania liczby ludności największych miast korony, by zauważyć, że do I poł. XVII wieku ich populacja nieustannie rośnie. To o czym nie wspomniałem to to, że Piątkowski powinien dodatkowo rozdzielać Litwę od Korony, gdyż ta długi czas rozwijała się sama i panowie Polscy nie mieli na to wpływu. Rozdzielając dwa człony Rzplitej jeszcze wyraźniej widać, że rozwój Polski między XIV a XVII wiekiem przebiega poprawnie i w zgodzie z trendami a jedynie cierpi na krótszy rozbieg. 2. Duże uproszczenie, gdyż byli, ale na innych zasadach niż szlachta i w zasadzie udział plebejuszy ograniczał się do tzw. Bonnes Villes, a więc uprzywilejowanych miast. Poza tym naiwny ten, kto myśli, że Francuski arystokrata uważał, że jego osąd jest równy osądowi jakiegoś mieszczanina. Zresztą cóż z tego skoro Stany Generalne skończyły się szybciej niż zaczęły a ich rola była iluzoryczna? W latach 1484-1560 i 1614-1789 nie zwoływano ich w ogóle a w 2 okresie krajem rządził wiecznie niespełniony Ludwik XIV, który swoimi wojnami zrujnował Francję tak jak Szwedzi, Rosjanie i Osmanie na kupę zrujnowali Rzplitą. Jaką władzę i pozycję miał stan trzeci we Francji pokazał nam on sam w grafikach kolportowanych w dobie rewolucji francuskiej i nie widać tam wizji egalitarnego systemu. Jako ciekawostkę mogę podać, że na średniowiecznych zjazdach (a więc zjawisku, które było genezą sejmu) za Piastów i Jagiellonów pojawiali się również wysłannicy miast, a także duchownych i być może nawet chłopów. Dlaczego ostatecznie mieszczanie nie utrzymali nawet iluzorycznego uczestnictwa w polityce? Bo byli warstwą zbyt młodą, podzieloną religijnie i majątkowo która w przeciwieństwie do szlachty ze swoją jednolitą i ekspansywną kulturą i poczuciem interesu wspólnego nie była w stanie wyrażać skutecznie swojej woli. Polska szlachta prezentowała w kluczowym okresie (XVI wiek) nieporównywalnie wyższy poziom upolitycznienia więc oczywistą konsekwencją było to, że królowie zaczęli w niej szukać oparcia. Kiedy Polska szlachta posiada w swojej ideologii równość wewnątrz stanową i tolerancję religijną to Polscy mieszczanie zajmują się wzajemnym tępieniem i to wewnątrz własnych miast a co dopiero między nimi. Mieszkańcy takiego Torunia nie posiadali lokalnej tożsamości i protestanci nieustannie wojowali z katolikami. Jak w takiej sytuacji mieliby funkcjonować jako zwarta grupa na sejmie polskim, który był reprezentacją regionów? Jedynym miastem które w XVI-XVII wieku prezentowało poziom dorównujący szlachcie był Gdańsk głównie ze względu na dużą dominację jednego wzorca etniczno-religijnego. No i co ciekawe Gdańsk dostał ofertę posiadania przywileju na obieranie swoich posłów, ale ją odrzucił. Gdański patrycjat wiedział, że będąc częścią sejmu musiałby się stosować do jego uchwał a więc gdyby sejm przegłosował likwidację jakichś szkodliwych przywilejów miasta, które monopolizowały zyski i utrudniały rozwój reszcie miast korony to ten musiałby ulec. Ten przykład najdobitniej oddaje stan warstwy mieszczańskiej. Nie mieli praw politycznych bo ich mieć nie chcieli. Być może gdyby Władysław IV nie rzucił Rzplitej w wir wojen to wraz z dalszym rozwojem mieszczanie szybciej by dorośli do posiadania takich ambicji. Że dało się to uzyskać niech świadczy to, że szlachta polska wykazała się ustępstwem wobec kozaków (1658) i miast królewskich w czasie sejmu wielkiego. 3. A czego efektem była ta decentralizacja jak nie patrymonialnego podejścia Piastowskich synów, którzy dążyli do podziału ojcowizny tudzież zagarnięcia jej w całości i obalili testament, regulujący i centralizujący niestabilną władzę w księstwie? W jego myśl z biegiem dekad poszczególni juniorzy władaliby coraz mniejszymi księstewkami (jak to był na śląsku) a pomiędzy nimi dalej górowałby Princeps Senior posiadający dużą i niepodzielną domenę państwową z Krakowem i Gdańskiem. Skąd się wziął upadek władzy zwierzchniej jak nie z zamordowania ostatniego Princepsa Leszka "Białego"? Właśnie na tym wyrosła idea państwa stanowego i później nowożytnego. Na obserwacji przez rycerstwo jak aroganccy władycy posyłają ich na absurdalne wojenki wewnętrzne z kuzynami kiedy na zewnątrz zagrożeń bez liku. Takie same zdarzenia miały miejsce we Francji i na Węgrzech jednak tam sytuację ratowała korona królewska, która jakiś autorytet zawsze utrzymywała, chociażby dzięki religijnej narracji. Piastowie swojej korony nie zamienili w trwały tytuł więc Bolesław ratował się atrapą Princepsa zapewne w nadziei, że któremuś z potomków uda się koronować.
Stawianie Elona Muska za wzór dla inkluzywnego społeczeństwa obniża wartość merytoryczną tego materiału. Jak prof. Piątkowski mówi/pisze o instytuacjach to nie chodzi mu o samozwańczych "ludziach instytuacjach". Ogólnie USA mają niewiele wspólnego z inkluzywnością. Bez kapitału (społecznego, kulturowego lub ekonomicznego) ciężko cokolwiek osiągnąć.
@smuzful To jednak zaskakujące, że emigrant z RPA bez kapitału finansowego i towarzyskiego doszedł do pozycji no 1 w świecie. Komentarz dotyczył tylko tego, a nie całego modelu USA.
@@GEO_EKONOMIA gdyby nie był synem właściciela kopalni diamentów, który (razem z bratem) mógł sobie finansowo pozwolić na wyjazd do Kanady oraz doinwestowanie swojej pierwszej firmy to bym się zgodził. W takim wypadku to byłby idealny przykład inkluzywności a nie dziedziczonego bogactwa.
@@GEO_EKONOMIA Ogólnie materiał jest dobry i prawidłowo rozprawia się z wieloma mitami dotyczącymi naszego kraju. Szanuję za uczciwe podejście do PRL, który faktycznie zniwelował różnice społeczne w dostępie do edukacji, co jest chyba jedynym kapitałem, który udało się zbudować komunistom. Fragment o Musku bym jednak usunął, bo gryzie się z ogólnym przekazem. Dużo lepiej byłoby się odbić od społeczeństw skandynawskich. W tym kontekście niwelowania rozwarstwienia społecznego oraz poczucia wspólnotowości. Pozdrawiam
@@GEO_EKONOMIA jest seria artykułów, między innymi fact-checkingowy z Financial Times, które niezbyt przychylnie recenzują tę biografię. Między innymi zarzucają nie weryfikowanie źródeł i powoływanie się tylko na słowa Muska. Mimo tego nawet w niej przywoływane są kwoty, które rodzice Muska przekazali jemu i jego bratu na dofinansowanie firmy. Zostawijąc to jednak na boku, naprawdę fakt że jeden milioner przy pomocy dotacji USA (zarówno Tesla jak SpaceX były wspomagane) zostaje miliarderem jest słabym przykładem inkluzywności państwa. Dobrym tego przykładem byłyby tysiące dzieci ludności napływowej, które dzięki dostępowi do bezpłatnej edukacji zostają lekarzami, prawnikami, inżynierami, etc. Takich historii lepiej szukać w statystykach krajów Europy zachodniej i północnej niż za oceanem.
@@lordkelvin441 Zgoda, że merytokracja i inkluzywność są często mylone lub zamiennie stosowane. IMHO merytokracja jest bardziej elitarystyczna. A&R bardziej kładli nacisk na szerokie uczestnictwo społeczne w dobrobycie.
Odnośnie atomu przypomina się pogadanka Piotra Naimskiego w klubie Ronina o bezpieczeństwie energetycznym, która świetnie uzupełnia KrajObraz Mazura. Programy pozytywne, oddolne zwyczajnie w tym kraju...zdychają.
@@poppintomfof O Naimskim chciałem nagrać cały fragment do tego odcinka, bo on jest przykładem, że się da (Baltic Pipe). Ale obiecałem sobie, że nie przekraczam 25 min/odcinek. I wątek musi poczekać na inna okazję.
Powiem Ci, że to niezbyt dobrze świadczy o Twojej wiedzy oraz intelekcie, jeśli odnosisz takie wrażenie, że dużo wiesz. :D Nie chwaliłbym się tym publicznie. :P Do przemyślenia jak rozumiesz Sokratejskie :D : "wiem, że nic nie wiem", oraz zapoznaj się z krzywą uczenia. :P
@@AndrzejWilkable To przez takie jednostki jak ty nasza Polska jest w takim położeniu politycznym, mały zakompleksiony polaczku który tylko każdemu musi dopierdolić i wybrylować się przed innymi jaki to on nie jest och ach. Szkoda na Ciebie patrzeć
Ja widzę jeszcze większy problem, w tym że CPK i atom to tak naprawdę nic wielkiego. Dzięki tym elektrowniom nie będziemy latać na Marsa, tylko będziemy mieli prąd, tak jak teraz, walczymy o status quo. Podobnie CPK, będzie impulsem rozwojowym ale na boga na tym nie będzie zarabiać 38 milionów ludzi, tylko przestaniemy tracić trochę pieniędzy na cargo. Przeciwnicy i zwolennicy CPK podkreślają że w sumie to będzie lotnisko średniej skali w Europie. My potrzebujemy prawdziwych polskich innowacji technologicznych. Nie wiem może gdybyśmy razem z Amerykanami, Kanadyjczykami stali się pionierem w małych reaktorach MSR i wpięli się w szczyt nowego łańcucha technologicznego, który będzie popularyzowany na całym świecie. IZERA, wydaje się bardziej perspektywicznym projektem by wykorzystać rewolucję motoryzacyjną związaną z elektrycznymi autami.
Też tak uważam. Impuls rozwojowy na pewno. To że tyle to trwa z atomem u nas to porażka. CPK wydaje się jako kolejny naturalny krok, ale niektórzy IMO przesadzają z mówieniem o tym jako game-changerze. Game-changerem byłoby tak jak mówisz, wpięcie się w nowy łańcuch technologiczny. Lotnisko nie spowoduje, że nagle zaczną powstawać u nas producenci czy firmy z własnym know-how.
Bardzo dobry film o realnej historii gospodarczej Polski. Mamy pełno hurra patriotów co mają mokre sny o jakimś imperium albo ludzi z wiecznymi kompleksami jak to Polska była idealna ale to ci źli sąsiedzi nas gnębili. Tymczasem Polska była zawsze zacofana z mega oligarchicznym system szlachty która blokowała i tłumiła jakikolwiek rozwój społeczeństwa przez całą historię Polski i sprzedała się innym krajom. Kiedy większość Europy tworzyła gildie kupieckie i giełdy oraz się urbanizowała w Polsce był dalej system niewolniczy z 90% społeczeństwa będącymi chłopami bez edukacji a Szlachta niszczyła wszelkie zalążki mieszczaństwa i przedsiębiorczości aby bronić swoje obsrane folwarkowe monopole. Też komunizm jest piętnowany na wszelkie sposoby a prawda jest taka, że dopiero komuna w Polsce wyrwała feudalne szlacheckie powiązania w Polsce i w końcu dała możliwość większości społeczeństwa (chłopom) na edukację i rozwój. Do dzisiaj nie rozumiem jarania się Szlachtą przez Polaków jak to byli największe pasożyty i debile w całej naszej histori.
A ja mam inny pomysł na duże projekty. Każda z partii może zgłosić projekt, przygotowuje biznesplan i przekonuje swoich wyborców do kupna akcji lub obligacji danego projektu. Kto pierwszy zapewni np. 30% finansowania ten projekt będzie pierwszy realizowany. Z czasem każda z partii zbuduje własny wskaźnik zyskowności. Jak projekty będą zyskowne będziemy odzyskiwać kontrolę nad gospodarką. W przypadku strat ludzie będą tracić pieniądze i zaufanie do partii, a partie możliwość obsadzania stanowisk w zgłoszonych projektach. Można w ten sposób zgłaszać projekty użyteczności publicznej i liczyć ilość użytkowników na każdy wydany milion złotych.
Bzdura. Daj mi jeden przykład kraju, gdzie niskie podatki PODNOSZĄ mobilność społeczną a nie je obniżają. Zdajesz sobie sprawę, że krajami o największej mobilności społecznej są kraje skandynawskie?
@@mateuszgierczak6651 Ktoś tu zapomniał, że kraje skandynawskie najpierw zdobyły kapitał. Później wprowadzili socjalizm. Mogę podać kilka nawet, Singapur i Hongkong. Kraje z umiarkowanymi podatkami i wysokim indeksem mobilności społecznej to np: Nowa Zelandia, Irlandia, Australia, Kanada, Szwajcaria, Estonia i Czechy.
Inkluzywne instytucje to "nowomowa", nie ma to sensu w tym kontekście, każda hierarchiczna struktura nie powstaje w skutek samej efektywności, czy skuteczności jednostek, a wyobrażanie sobie państwa funkcjonującego bez hierarchicznych struktur to coś czego nawet byśmy nie chceili, jeśli ktoś uświadamia sobie jakie miałoby to implikacje i jakimi właściwościami cechuje się hierarchia, między innymi stabilizuje struktury. I za dużo używacie słowa inkluzywny, chyba chcecie się komuś przypodobać.
Przeciwieństwem inkluzywności nie jest hierarchiczność; są nimi koterie. Tak, państwo potrzebuje hierarchicznej administracji. Tylko nie opartej na koteriach (awans zawdzięczasz znajomościom), ale na merytoryce. Na tym polegała siła Niemiec czy Japonii (reforma ery Meiji). Ale zgoda, nie będę umierał za termin "inkluzywność". Po prostu ten termin używa Acemoglu i Robinson.
@@GEO_EKONOMIA To co opowiadasz wynika z niezrozumienia rzeczywistości, czym ta rzeczywista hierarchia jest, natomiast odwołujesz się do jakiś widealizowanych modeli, które nie mogą zaistnieć i nawet byśmy tego nie chcieli. Kompletnie chybiona diagnoza. Nie mówiąc już, że zaczynasz od czasów, kiedy kompletnie co innego określało struktury, to znaczy to w jakiej rodzinie się urodziłeś i w jakich okolicznościach (np czy nie byłeś bękartem), decydowało o tym gdzie jesteś w hierarchi. W budowaniu zanjomości też musisz się wykazać, czymś zaskoczyć, w czymś pomóc, w czymś być wyjątkowo dobry, aby ten znajomy Cię zapamiętał i kiedy trzeba zaproponował stanowisko, robimy to z tego powodu że znajomego lepiej znamy, a nieznajomego nie znamy, nie wiemy na co go stać, póki go nie zatrudnimy, to co jest w cv, czy nawet polecenia, to za mało, aby przekonać sie na co osobę stać, a na stanowiska rządowe itd, nie możesz sobie pozowlić na próby. :D Ale sytuacja może być też odwrotna, specjalnie zatrudniasz "slabych" ludzi aby mieć nad nimi kontrolę, albo aby pogrążyć państwo, bo sercem bliżej ci do zachodnich państw, niż do Polski, lub widzisz tam swoją karierę :D, ale też zatrudniasz tutaj znajomych, bo jeśli chcesz w tym środowisku przetrwać, potrzebujesz zaufanych ludzi, własnych struktur. Problemem jest egoizm, ludzie bez wartości, bez kręgosłupa moralnego, ludzie przepełnieni cynizmem, zimni, wyrachowani(być może Tusk), z drugiej strony ludzie zbyt uczciwi, zbyt poczciwi, zbyt emocjonalni do polityki, którzy nie są w stanie wyłapać podstępu i wykorzystać go na swoja korzyść(Braun, Kukiz). Polityka to trudna gra, pełna knowań, intryg(to jak Tusk rozegrał swoich koalicjantów, oni nadal nie są świadomi co się stało :D), w której musisz się pilnować, być roztropny i nigdy nie możesz ulegać emocjom w decyzjach no i to gra zespołowa, potrzebujesz własnych, zaufanych struktur, sam nie masz sznas.
@@AndrzejWilkable Dotykasz bardzo ważnego problemu. Żeby osiągnąć pozycję w polityce potrzebujesz "własnych, zaufanych struktur". Osiągasz sukces. Wchodzisz do urzędu (ministerstwo, agencja rządowa, urząd gminy itd.). Jak Twoi "zaufani" z czasów walki o władzę mają się mieć w hierarchii do "fachowców", których ściągasz z rynku lub "dziedziczysz" po poprzednikach? O tym właśnie jest podział inkluzywne vs oligarchiczne struktury. To nie teoretyczny model. To nasza codzienność.
@@GEO_EKONOMIA Przeczytaj uważnie ten mój komentarz, będziesz wiedział jak się moją. I zalecam nie używania pojęć które nie istnieją w tym kontekście. Po prostu jeśli nie czujecie czym jest polityka to warto unikać tego tematu, wszyscy będą szczęśliwsi. NIe dość że nie macie pojęcia o czym mówicie, to używacie jakieś nowomowy, do tego upieracie się przy swoich bzudrach, nie czytając ze zrozumieniem komentarza który rozjaśnia w dość prosty sposób rzeczywistość polityczną. Jeśli nie macie ochoty się uczyć, to naprawdę warto odpuścić ten temat. Żeby była jasność, też nie jestem żadnym ekspertem, ale znacznie lepszym obserwatorem rzeczywistości, przez co znacznie lepiej czuje czym jest polityka, dostrzegam więcej niuansów i nie stosuje hipotez żywcem ociosanych siekierą, bo takie teorie nie mogą jakkolwiek korespondować ze złożoną rzeczywistością.
W mojej poprzedniej firmie pracowałem przy studiach wykonalności inwestycji samorządowych. Duża część inwestycji to czysty PR wyborczy. Napędzanie wizji rozwojowej, która ma zamienić się w poparcie w wyborach. Urzędnicy i samorządowcy wiedzą od początku, że dana inwestycja niepowstanie a projekt jest robiony "do szuflady". Często w projekcie dla urzędników liczyły się bardziej ładne wizualizacje czy ładna prezentacja niż faktyczny projekt. Piszę to bo ludzie muszą zacząć rozliczać polityków i urzędników z działań a nie obietnic i wizji.
Tak sobie myślę ostatnio, że ciągle obwiniamy polityków, a później ich obwiniamy. Tylko tu nawet nie jest problem w tym, że my wybraliśmy, tylko w tym że oni mówią to co społeczeństwo mówi w sondażach. Więc jeżeli my zmienimy w końcu mentalność i zaczniemy oczekiwać REALNYCH działań i rozliczać ich za to, to nie będzie miało znaczenia czy partia się nazywa PiS czy PO bo będą wiedzieć, że odejdą przy najbliższych wyborach przy takim społeczeństwie patrzącym na ręce.
Wieszcze temu kanałowi sukces . Wysoka jakość audio wizualna i merytoryczna już od pierwszego odcinka , to nie zdarza się często. Czapki z głów ;) PS: Zachowajcie cierpliwość czasmi potrzeba sporo czasu zanim kanał zaczni zyskiwać na popularności. 3mam kciuki
@@pawelbilicki8356 trzymamy za słowo!
Bardzo dobry materiał. Pańska teza jest jak najbardziej prawdziwa. Polacy potrzebuja rewolucji umysłowej.
Ciekawy film. Tylko trochę szok, gdy padają słowa o Musku, że to niby self-made man. Tak jakby to, że pochodził z bogatej rodziny i tatuś dorzucił kilkaset tysięcy na start to były nic nieznaczące szczegóły.
Obowiązkowy komentarz dla budowy zasięgów; b. dobry materiał
Gratuluję ciekawego filmu i trzymam kciuki za rozwój kanału:)
Bardzo fajny Materiał no i Książka fascynująca 👍
Podoba mi się pomysł, żeby w radach nadzorczych spółek realizujących strategiczne projekty państwa był przedstawiciel opozycji i organizacji pozarządowych. Przy obecnej temperaturze (sporu politycznego) realistyczny jest jedynie przedstawiciel NGO. Kto by dobrze taką rolę mógł spełnić w przypadku CPK i elektrowni atomowej?
@@krzysztofnedzynski8678 Maciej Wilk i Jakub Wiech.
Tez podoba mi sie ten pomysl, i szczegolnie Maciej Wilk by pasowal!
Jak pan śmiał panie doktorze uzewnetrznić prawdę o naszych "elitach"!😢 Kto dał wam to prawo! Mi zostaje jedno, pójść kupić litr wódy zachlać pałę i zapomnieć o wszystkim co usłyszałem...
@@Chaixxod.Chajddc. A potem wytrzeźwieć i włączyć się do budowy ruchu nowych elit. 😀
Dobry program ❤
Dobry, pożyteczny materiał. Takiego krótkiego podsumowania trafiającego w sedno brakowało. Życzę powodzenia kanałowi.
bo porozbiorowa agentura co chwilę wywraca nam klocki - to jest jedyna i słuszna diagnoza !!!!!!!!!!!!
@@sawomirburdzy3862 Porozbiorowa agentura. Dobre. Tak na to nie patrzyłem.
Patrząc bardziej optymistycznie, warto zwrócić uwagę na fakt, że takie ponadpartyjne projekty w Polsce występują. Świetny przykład to gazoport, troche tez Baltice Pipe (choc tu tez negatywne zjawiska były)
@@politykabeztajemnic8347 Tak, Baltic Pipe to mega pozytywny przykład.
@@GEO_EKONOMIA Taki odbudowania do uwalania a potem do budowania.
Proszę Pana, Polacy grają bardzo dobrze w jasno określonych sytuacjach. Kryzys ale też np integracja unijna. Jesteśmy dobrymi wykonawcami i dość tanimi wciaz. Polak jest dość ambitny i aspiracyjny w sensie jak mu się powie ze jak zrobisz x y z to zarobisz 2x więcej to się zesra ale zrobi! Ale nie ma właściwie Polakow co umieją powiedzieć x y z. To nam mówi Zachod. Więc teraz czekamy co nam powie.
Myślę, że problem jest w tym, że nasze "elity" pokityczne, to nie elity w rozumieniu liderów, a ludzie, ktorzy dorwali się do władzy po PRL i traktują to jako sposób na dorobienie się, a nie kierowanie narodem. Chyba już na niejeden raz słyszałem diagnozę trafną, że ambicje naszych liderów skończyły się na ciepłej wodzie w kranie i wejściu do UE. Więcej pomysłów nie mają, bo wystarczy im do spełnienia nakładanie marynarek europejskim urzędnikom. Stąd takie zabawy z CPK. Musi nastąpić wymiana pokoleń i to szybko.
Super materiał!
Polska magazyny i montownie. Najlepiej nam wychodzą turystyka i drogi.😢
Dzięki za materiał!
proszę w wolnej chwili wysluchać niedawnej rozmowy I. Janke z Rafałem Modrzewskim twórcą firmy z branży kosmicznej ICEYE - coś niesamowiego
Dobry materiał, zostaję. Więcej potrzebujemy takich ludzi, którzy wyleją nam kubeł zimnej wody na głowę, którzy uświadomią nam, jak ważna jest nasza sprawczość!
Trzeba będzie sięgnąć po książkę Piątkowskiego :)
@@shieldofhope315 Polecam czytać od końcowych rozdziałów. :)
A co DLA POLSKI umie zrobić "polski rząd"? (wszystkie razem wzięte z PiSem) Cały świat łącznie z najpotężniejszą gospodarką świata - Chinami, które wydobywają ponad 25 razy więcej węgla niż Polska, czerpią zyski i napędzają gospodarkę poprzez zasoby złóż węgla, a tylko jedna Polska na świecie ma złoża warte na rynku międzynarodowym ponad 14 bln zł i przynoszą straty. USA powinno wysłać "polskich polityków" do Arabii, to po kilku latach rafinerie zaczną przynosić straty.
To, że CPK nie powstało dekady temu ja rozumiem.
Moim zdaniem inne wielkie inwestycje infrastrukturalne były ważniejsze (jak np. autostrady i drogi ekspresowe)
CPK teraz jest naturalnym kolejny krokiem naprzód, ale trafiło się, że nowy rząd używa go w grze politycznej :(
Z kolei elektrownia atomowa powinna postać dawno dawno temu, że dziś powinna właściwie kończyć swój czas eksploatacji.
Oj, jak bardzo bolesny i otrzeźwiający materiał. Dzięki!
Może to CPK jednak zbudujemy? To byłby duży krok do przodu.
Kilka uwag:
1. Przykład Muska to nieporozumienie. Jego rodzina to bardzo zamożni ludzie
2. Teza prof Piątkowskiego jest taka że oligarcha w Polsce skończyła się raptem 30 lat temu
3. Druga to taka że od społeczeństwa inkluzywnego nie wraca się do oligarchii
4. Ma bazie 2 i 3 można powiedzieć że to czego nam brakuje to czasu. Elity w innych krajach zachodu nie są „lepsze”, a instytucje (póki co) mamy z grubsza te same
5. W artykule Noah Smith pisze m.in. o roli specjalnych stref ekonomicznych - i wcale nie twierdzi że to „plany z Brukseli” były siła napędowa naszego rozwoju.
I na koniec. Wcale nie chodzi o „wielką rewolucję w naszych głowach”. Tak jak transformacja, udała się nie dzięki terapii szokowej tylko powolnym reformą które po niej nastąpiły, tak samo my rozmawiamy o CPK i Atomie bo jako społeczeństwo do tego zaczynamy dorastać. To jest proces, który się toczy, a nie „rewolucja”.
Dziękuję za uwagi.
1. Zamożność ojca Muska to mit według biografii Issacsona.
2. Nie zgadzam sie z teza Piatkowsksiego, że my przeszliśmy ta droge. Moim zdaniem jestesmy bardzo niejednorodni. W niektórych sferach zycia w PL klanowość trzyma sie bardzo mocno.
5. Smith pisze również o bonusie za bliskość Niemiec. Bez obecności w UE kapital z Zachodu by nie płynął tak ochoczo.
Tak, ewolucyjne zmiany sa nie do przecenienia. Ale moja głowna teza jest taka, ze PL musi zaczac inaczej myśleć o rozwoju. Tu potrzebna jest mocniejsza zmiana, niz ewolucyjna.
Ech im bardziej patrzę na przytoczone wykresy tym bardziej widzę, że idziemy w złą stronę. Przykład jest w nieruchomościach. Młody człowiek musi brać kredyt na 30 lat lub wynajmować za większość kasy mieszkanie. Zanim doczłapie się do czegokolwiek będzie już w takim wieku, gdzie nie będzie mu się chciało podejmować ryzyka tylko staje się taki sam jak reszta. Czyli próbuje inwestować w kurniki na wynajem. Tak nie zbudujemy inkluzywnego społeczeństwa opartego na wiedzy czy możliwości rozwoju. Rozmawiałem z 18 latkami teraz nie z dużych miast i oni mówią, że nie ma sensu iść na studia do dużego miasta bo tam po studiach nie będzie super pracy. Lepiej już teraz jechać i pracować do fabryki BMW w Niemczech gdzie zarabia się 2-3x więcej niż w Polsce i tak robią. W tym roku 57% ludzi młodych poszło na studia reszta nie. Gdzie w latach 90' było to blisko 95%. Pierwszy raz od chyba zawsze w Krakowie na UJ były wolne miejsca w akademiku. Wszyscy chętni dostali się do akademika i zostało jeszcze 50 miejsc. To wszystko mówimy o roku lato/jesień 2024 roku.
Musk jest akurat słabym przykładem. Tak, PaylPal to był sukces, ale nie za jego kadencji, SpaceX nie przetrwałoby bez wsparcia rządu USA w początkowej, krytycznej fazie wzrostu, a historia Tesli (której nie założył), cały czas się pisze.
Lepszym przykładem za inkluzywnością instytucji byłby cały zespół stworzony przez instytucję, a nie jednostka.
Dobry przykładem jest zespół NASA pracujący nad Ingenuity. Ludzie pochodzący z różnych zakątków świata, którym merytokracja umożliwiła pracę w ramach instytucji, a także wbrew jej regułom. To świadczy o tym, że merytokracja jest wciąż świeża, a nie jest wyłącznie wspomnieniem.
W modelu rozwoju zależnego zostaliśmy kupieni. Za dobrą cenę. Kto dziś zrezygnuje z dostatniego spokoju, żeby się szarpać z politykami, którzy są przez nas tak nisko oceniani, i to za te niewielkie pieniądze? Kto wystąpi w obronie państwa z kartonu? Kto, nawet przymuszony przepływem kapitału do tańszych państw, postawi na innowacje, a nie tylko spokój swój i swojej rodziny?
Skończył się łatwy wzrost i łatwa praca, żeby zbierać kapitał i podnosić kwalifikacje, trzeba znów zakasać rękawy. A już miał być tylko Zachód, spokój i dostatek...
Bardzo dobry materiał.
Musk to oszust taki sam jak Elizabeth Holmes ale z większymi plecami. Dla mnie rozwiązanie jest proste - nie patrzeć się na nikogo, robić swoje i mieć z tego dobrą zabawę. Nie wolno nam robić banalnych i oczywistych rzeczy, bo to zrobi każdy z globalnego południa.
Dobre firmy perspektywiczne na obecnym świecie muszą doświadczyć protekcjonizmu państwa bo inaczej "wolny rynek" je zeżre.
@@raf.b niemożliwe w Polsce, partyjniactwo zżera każdy większy biznes.
Po prostu trzeba wychować pokolenie ludzi mądrych, ale o twarzach z teflonu i d... ze stali, wtedy jest szansa na to, że przejmą władzę i rzeczywistość się zmieni.
Witam wpadłem na ten kanał niedawno i jestem pod pozytywnym wrażeniem materiałów pana autorstwa. W tematach gospodarczych nie jestem ekspertem więc nie będę polemizował a jako ideowy państwowiec w pełni popieram CPK więc nie mam uwag. Jednak jako pasjonat historii muszę wejść w polemikę z panem co do I Rzplitej. Oczywiście rozumiem, że nie fakty historyczne tutaj są najważniejsze jednak uważam, że dobrze by było naprostować czarny mit RON, który często rozmija się z ustaleniami nowoczesnej historiografii polskiej i europejskiej.
1. Kwestia przywilejów:
Powszechne rozumowanie przywilejów szlacheckich jako egoistyczne osłabianie państwa jest niesłuszne. Wynika on z determinizmu historycznego, który każe nam mówić, że skoro Rzplita upadła to wszystko musiało być złe. Otóż jest odwrotnie to właśnie przywileje szlacheckie są objawem pierwszej myśli państwowej i narodowej (naród rozumiany jako wspólnota polityczna) w europie późnego średniowiecza i nowożytności. To oderwanie królestw od Monarchów i uczynienie ich obiektywnym dobrem wspólnym jest początkiem ewolucji politycznej Europy. Nie jest też prawdą, że jest to coś nadzwyczajnego na tle Europy, gdyż takie same ograniczenia władzy monarszej, a także parlamentaryzm jest obecny w Cesarstwie Niemieckim, Hiszpanii, Anglii, a nawet kojarzonej z absolutyzmem Francji gdzie dopiero Ludwik XIV spacyfikował zgromadzenie narodowe. Królowie Francuscy również nie mogli legalnie wywoływać wojen bez zgody stanów. Niech pan powie czy poparłby pan projekt ustawy, która pozwoliłaby prezydentowi RP wywoływać dowolne wojny z kimkolwiek? Czy poparłby pan projekt, według którego premier miałby prawo stosować represje polityczne i gospodarcze wobec obywateli według własnego uznania? Spodziewam się, że nie a do tego sprowadzają się najistotniejsze przywileje między XIV-XV wiekiem. Warto zwrócić uwagę, na czym wyrosła idea zjednoczonej Polski, która założyła potem RON. Polska wczesnopiastowska została podzielona testamentem Krzywoustego, którego złamanie przez jego synów i wnuków doprowadziło do upadku władzy zwierzchniej. Polskie rycerstwo zostało zmuszone do 2 wieków bratobójczych wojen w imię wąskich interesów lokalnych książąt. Już Wincenty Kadłubek pisząc o konieczności zjednoczenia mówi o potrzebie reinterpretacji Polski jako res publicae, w której król będzie nie despotą a pierwszym sługą państwa. Efektem jedynowładztwa w Polsce była utrata Śląska, Pomorza i kawałka Wielkopolski. Idąc dalej warto zauważyć poczynania monarchów po zjednoczeniu. Kazimierz Wielki swoim testamentem dysponował częściami korony oddając je swojemu siostrzeńcowi. Ludwik Węgierski zaś po objęciu tronu na mocy układu sukcesyjnego oderwał od Polski Ruś Halicką, którą Polskie rycerstwo niedawno zdobyło w ciężkich walkach z Litwinami. Nie rozumiem tego współczesnego oburzenia, że rycerstwo widząc takie postępowania wymusiło na monarchach poszanowanie niepodzielności terytorium państwowego czy tego, aby wojny były wywoływane w interesie korony, a nie niesnasek między egoistycznymi dynastami. Szkoda też nie wspomniał pan, że za ustępstwa Ludwika rycerstwo zgodziło się płacić pierwszy stały podatek na państwo a jego wysokość była zgodna z wartościami płaconymi wcześniej ad hoc. To, że po 2 wiekach był on za mały to już wina tamtych elit, że nie kontynuowała dziedzictwa poprzedników. Podsumowując przywileje nie były niszczeniem państwa a kreacją prawdziwej idei państwowej, która była podwaliną pod współczesne demokratyczne państwa gdzie narody są suwerenami, a nie bezwolnymi poddanymi. Nie były też one anomalią a podążaniem za ogólnoeuropejskim trendem (a nawet przodowaniem!) likwidowania monarchii patrymonialnych na rzecz monarchii stanowej.
2. Kwestia zacofania:
Pan Piątkowski stosuje niezbyt dobre ramy czasowe, bo dla osoby niezorientowanej umyka fakt, że Rzplita przeszła w latach 1648-1718 szereg niemal nieustających wojen, z czego 3 defensywnych gdzie kraj był niszczony przez wrogie armie. Oczywiście nie może być to wymówką, bo była to jej polityka, która ewidentnie przelicytowała. Jednak warto zauważyć, że najgorsze wojny (Powstanie Chmielnickiego, Wojna z Rosją 1654-1667, Północna 1700-1721) to efekt nielegalnych polityk Władysława IV i Augusta II, a nie Polskiej szlachty. Wojny te zniszczyły wszystko, co ekonomicznie budowano między XIV-XVI wiekiem a, co widać nawet na prezentowanych przez pana wykresach. Wojny doprowadziły też do długiego kryzysu w kulturze i edukacji co przyczyniło się do radykalnego obniżenia poziomu elit.
3. Kwestia dziedzictwa i zaborów:
Po sejmie niemym 1717 mamy zablokowanie procesów decentralizacyjnych (tak zwana Polska sejmikowa). Ustalono stały budżet, unowocześniono armię, ograniczono swawolę hetmanów (niestety na papierze). Za panowania Augusta III głównym tematem wszystkich niemal wszystkich sejmów jest tzw. aukcja wojska, a więc jednorazowe pomnożenie jego etatu. Głównym motorem napędowym jest Familia Czartoryskich, która we współpracy z dworem tworzy masę projektów reformy państwa. Sejmy zrywane były przez Rosję w obawie przed rosnącym poparciem dla tego postulatu. Kiedy Familia zgłasza projekt wprowadzenia zmian zamachem z Petersburga przychodzi groźba wojny. Działają ambitni politycy jak Andrzej Załuski czy Stanisław Poniatowski (senior). Stanisław Konarski wydaje "O skutecznym rad sposobie" gdzie pojawiają się: nowoczesna interpretacja suwerenności państwa i narodu przed wszystkich od obcych potęg niż od despotycznej władzy, krytyka liberum veto. Odbudowuje się także kultura i edukacja w czasie reform szkół Pijarskich i Jezuickich, założenia Collegium Nobilium. Jednak prawdziwym gamechangerem jest wstąpienie na tron Stanisława Augusta. Z racji, że pewnie męczy pana już ten wywód nie będę się rozpisywał o epoce Stanisławowskiej. W skrócie więc wymienię niektóre reformy i osiągnięcia:
- Tajny Gabinet JKM: Pierwszy nowoczesny Polski wywiad państwowy
- Pierwsze stałe placówki dyplomatyczne oraz szkoła dla dyplomatów w Stambule
- Szkoła Rycerska i KEN
- Reformy wojskowe w latach 70 i w czasie sejmu czteroletniego
- Pierwsze poszukiwania nowych złóż naturalnych
- Kanał Ogińskiego (takie Rzeczpospolitańskie CPK)
- Rada Nieustająca/Straż Praw, czyli pierwsze Polskie centralne rządy
- Komisje Boni Ordinis, które zajmują się modernizacją infrastruktury miejskiej
- Kompania Handlowa Polska
- Powstawanie licznych manufaktur (przykład: manufaktura broni w Kozienicach)
- Pierwsze prawa polityczne dla mieszczan
Polska nie została zniszczona, bo była słaba. Przecież w czasie jej największej słabości w latach 1706-1764 nie uszczknięto nawet jednej wioseczki! Rozbiory rozpoczęły się w momencie kiedy Rzplita zaczęła wybijać się na niepodległość i podważyła układ sił. Kiedy sarmackie przesądy zaczęły być potępiane i zastępowane ideą państwa scentralizowanego i oświeconego. Dlatego też Rzplita nie mogła znaleźć sojusznika w latach 1789-1791 (tu wina zbyt optymistycznego kursu patriotów, którzy odrzucili koncepcje prorosyjskie monarchy). Ludzie politycznie ochrzczeni w tej epoce będą później tworzyć Księstwo Warszawskie i Królestwo Kongresowe, których ustroje będą nawet bardziej scentralizowane niż to, co wprowadzała konstytucja 3 maja. Politycy jak Staszic czy Drucki-Lubecki podejmą się pierwszej próby industrializacji. Widać wyraźnie, że Rzplita nie zostawia nam w spadku anarchii i egoizmu a właśnie wskazanie słusznej drogi, jaką jest patriotyzm, silne państwo i solidaryzm narodowy przy jednoczesnym potępieniu egoizmu, anarchii i naiwności politycznej. To raczej odrzucenie tego spadku przez Polaków w epoce romantyzmu jest powodem naszych niedociągnięć. Mam nadzieję, że nie poczuł się pan zbyt zaatakowany, bo jak podkreślałem wyżej cenię pana content a z filmem o mocarstwach przemysłowych zgadzam się w 100%.
Drogi Panie Wahadło, dla takich komentarzy warto robić taki kanał. Stokrotne dzięki. A za zapomnianego Druckiego-Lubeckiego i dobre wypunktowanie reform Stanisława Augusta szczególny szacun. Powiem tak, myślałem o robieniu serii o polskich tradycjach reformatorskich. Teraz jestem pewien, że taka seria byłaby bardzo ciekawa. Dziękuję za tą inspiracje. Będę myślał jak to przekuć w odcinki. Wracając do Pana komentarza.
Chyba nie słuchałeś uważnie, bo Piątkowski wspomina o zacofaniu Polski przed 1648 r.
Stany generalne we Francji składały się również ze stanu trzeciego, a w Polsce szlachta zawłaszczyła całą władzę. Utrata ziem zachodnich to efekt decentralizacja a nie żadnego jedynowładztwa.
@@ziemek1318
1. To raczej ty nie spojrzałeś na mój komentarz oraz na wykresy, gdyż z nich wynika, że do 1648 Korona Polska się trwale rozwija i bogaci co potwierdzają też dane gromadzone przez historyków. Wystarczy tylko sobie poszukać opracowania liczby ludności największych miast korony, by zauważyć, że do I poł. XVII wieku ich populacja nieustannie rośnie. To o czym nie wspomniałem to to, że Piątkowski powinien dodatkowo rozdzielać Litwę od Korony, gdyż ta długi czas rozwijała się sama i panowie Polscy nie mieli na to wpływu. Rozdzielając dwa człony Rzplitej jeszcze wyraźniej widać, że rozwój Polski między XIV a XVII wiekiem przebiega poprawnie i w zgodzie z trendami a jedynie cierpi na krótszy rozbieg.
2. Duże uproszczenie, gdyż byli, ale na innych zasadach niż szlachta i w zasadzie udział plebejuszy ograniczał się do tzw. Bonnes Villes, a więc uprzywilejowanych miast. Poza tym naiwny ten, kto myśli, że Francuski arystokrata uważał, że jego osąd jest równy osądowi jakiegoś mieszczanina. Zresztą cóż z tego skoro Stany Generalne skończyły się szybciej niż zaczęły a ich rola była iluzoryczna? W latach 1484-1560 i 1614-1789 nie zwoływano ich w ogóle a w 2 okresie krajem rządził wiecznie niespełniony Ludwik XIV, który swoimi wojnami zrujnował Francję tak jak Szwedzi, Rosjanie i Osmanie na kupę zrujnowali Rzplitą. Jaką władzę i pozycję miał stan trzeci we Francji pokazał nam on sam w grafikach kolportowanych w dobie rewolucji francuskiej i nie widać tam wizji egalitarnego systemu. Jako ciekawostkę mogę podać, że na średniowiecznych zjazdach (a więc zjawisku, które było genezą sejmu) za Piastów i Jagiellonów pojawiali się również wysłannicy miast, a także duchownych i być może nawet chłopów. Dlaczego ostatecznie mieszczanie nie utrzymali nawet iluzorycznego uczestnictwa w polityce? Bo byli warstwą zbyt młodą, podzieloną religijnie i majątkowo która w przeciwieństwie do szlachty ze swoją jednolitą i ekspansywną kulturą i poczuciem interesu wspólnego nie była w stanie wyrażać skutecznie swojej woli. Polska szlachta prezentowała w kluczowym okresie (XVI wiek) nieporównywalnie wyższy poziom upolitycznienia więc oczywistą konsekwencją było to, że królowie zaczęli w niej szukać oparcia. Kiedy Polska szlachta posiada w swojej ideologii równość wewnątrz stanową i tolerancję religijną to Polscy mieszczanie zajmują się wzajemnym tępieniem i to wewnątrz własnych miast a co dopiero między nimi. Mieszkańcy takiego Torunia nie posiadali lokalnej tożsamości i protestanci nieustannie wojowali z katolikami. Jak w takiej sytuacji mieliby funkcjonować jako zwarta grupa na sejmie polskim, który był reprezentacją regionów? Jedynym miastem które w XVI-XVII wieku prezentowało poziom dorównujący szlachcie był Gdańsk głównie ze względu na dużą dominację jednego wzorca etniczno-religijnego. No i co ciekawe Gdańsk dostał ofertę posiadania przywileju na obieranie swoich posłów, ale ją odrzucił. Gdański patrycjat wiedział, że będąc częścią sejmu musiałby się stosować do jego uchwał a więc gdyby sejm przegłosował likwidację jakichś szkodliwych przywilejów miasta, które monopolizowały zyski i utrudniały rozwój reszcie miast korony to ten musiałby ulec. Ten przykład najdobitniej oddaje stan warstwy mieszczańskiej. Nie mieli praw politycznych bo ich mieć nie chcieli. Być może gdyby Władysław IV nie rzucił Rzplitej w wir wojen to wraz z dalszym rozwojem mieszczanie szybciej by dorośli do posiadania takich ambicji. Że dało się to uzyskać niech świadczy to, że szlachta polska wykazała się ustępstwem wobec kozaków (1658) i miast królewskich w czasie sejmu wielkiego.
3. A czego efektem była ta decentralizacja jak nie patrymonialnego podejścia Piastowskich synów, którzy dążyli do podziału ojcowizny tudzież zagarnięcia jej w całości i obalili testament, regulujący i centralizujący niestabilną władzę w księstwie? W jego myśl z biegiem dekad poszczególni juniorzy władaliby coraz mniejszymi księstewkami (jak to był na śląsku) a pomiędzy nimi dalej górowałby Princeps Senior posiadający dużą i niepodzielną domenę państwową z Krakowem i Gdańskiem. Skąd się wziął upadek władzy zwierzchniej jak nie z zamordowania ostatniego Princepsa Leszka "Białego"? Właśnie na tym wyrosła idea państwa stanowego i później nowożytnego. Na obserwacji przez rycerstwo jak aroganccy władycy posyłają ich na absurdalne wojenki wewnętrzne z kuzynami kiedy na zewnątrz zagrożeń bez liku. Takie same zdarzenia miały miejsce we Francji i na Węgrzech jednak tam sytuację ratowała korona królewska, która jakiś autorytet zawsze utrzymywała, chociażby dzięki religijnej narracji. Piastowie swojej korony nie zamienili w trwały tytuł więc Bolesław ratował się atrapą Princepsa zapewne w nadziei, że któremuś z potomków uda się koronować.
Stawianie Elona Muska za wzór dla inkluzywnego społeczeństwa obniża wartość merytoryczną tego materiału. Jak prof. Piątkowski mówi/pisze o instytuacjach to nie chodzi mu o samozwańczych "ludziach instytuacjach". Ogólnie USA mają niewiele wspólnego z inkluzywnością. Bez kapitału (społecznego, kulturowego lub ekonomicznego) ciężko cokolwiek osiągnąć.
@smuzful To jednak zaskakujące, że emigrant z RPA bez kapitału finansowego i towarzyskiego doszedł do pozycji no 1 w świecie. Komentarz dotyczył tylko tego, a nie całego modelu USA.
@@GEO_EKONOMIA gdyby nie był synem właściciela kopalni diamentów, który (razem z bratem) mógł sobie finansowo pozwolić na wyjazd do Kanady oraz doinwestowanie swojej pierwszej firmy to bym się zgodził. W takim wypadku to byłby idealny przykład inkluzywności a nie dziedziczonego bogactwa.
@@GEO_EKONOMIA Ogólnie materiał jest dobry i prawidłowo rozprawia się z wieloma mitami dotyczącymi naszego kraju. Szanuję za uczciwe podejście do PRL, który faktycznie zniwelował różnice społeczne w dostępie do edukacji, co jest chyba jedynym kapitałem, który udało się zbudować komunistom. Fragment o Musku bym jednak usunął, bo gryzie się z ogólnym przekazem. Dużo lepiej byłoby się odbić od społeczeństw skandynawskich. W tym kontekście niwelowania rozwarstwienia społecznego oraz poczucia wspólnotowości. Pozdrawiam
@@smuzfulZ tą kopalnia dimanetow to mit według biografii Muska pióra Issacsona.
@@GEO_EKONOMIA jest seria artykułów, między innymi fact-checkingowy z Financial Times, które niezbyt przychylnie recenzują tę biografię. Między innymi zarzucają nie weryfikowanie źródeł i powoływanie się tylko na słowa Muska. Mimo tego nawet w niej przywoływane są kwoty, które rodzice Muska przekazali jemu i jego bratu na dofinansowanie firmy. Zostawijąc to jednak na boku, naprawdę fakt że jeden milioner przy pomocy dotacji USA (zarówno Tesla jak SpaceX były wspomagane) zostaje miliarderem jest słabym przykładem inkluzywności państwa. Dobrym tego przykładem byłyby tysiące dzieci ludności napływowej, które dzięki dostępowi do bezpłatnej edukacji zostają lekarzami, prawnikami, inżynierami, etc. Takich historii lepiej szukać w statystykach krajów Europy zachodniej i północnej niż za oceanem.
Zgadzam się w 100%. Polacy potrafią ale nie ich przectawiciele.
Acemoglu i Robinson najwyraźniej mylą inkluzywność z merytokracją, otwartym pytaniem pozostaje dlaczego.
@@lordkelvin441 Zgoda, że merytokracja i inkluzywność są często mylone lub zamiennie stosowane. IMHO merytokracja jest bardziej elitarystyczna. A&R bardziej kładli nacisk na szerokie uczestnictwo społeczne w dobrobycie.
Odnośnie atomu przypomina się pogadanka Piotra Naimskiego w klubie Ronina o bezpieczeństwie energetycznym, która świetnie uzupełnia KrajObraz Mazura. Programy pozytywne, oddolne zwyczajnie w tym kraju...zdychają.
@@poppintomfof O Naimskim chciałem nagrać cały fragment do tego odcinka, bo on jest przykładem, że się da (Baltic Pipe). Ale obiecałem sobie, że nie przekraczam 25 min/odcinek. I wątek musi poczekać na inna okazję.
Myslalem ze duzo wiem ale dowiedzialem sie bardzo duzo.
Powiem Ci, że to niezbyt dobrze świadczy o Twojej wiedzy oraz intelekcie, jeśli odnosisz takie wrażenie, że dużo wiesz. :D Nie chwaliłbym się tym publicznie. :P Do przemyślenia jak rozumiesz Sokratejskie :D : "wiem, że nic nie wiem", oraz zapoznaj się z krzywą uczenia. :P
@@AndrzejWilkable To przez takie jednostki jak ty nasza Polska jest w takim położeniu politycznym, mały zakompleksiony polaczku który tylko każdemu musi dopierdolić i wybrylować się przed innymi jaki to on nie jest och ach. Szkoda na Ciebie patrzeć
Przy atomie to jeszcze złą robotę zrobiły nam górnicze związki zawodowe.
@@tomaszsynowiec585 True.
@@tomaszsynowiec585 Ale to też przykład jak państwo przejmują grupy wpływu.
Boleśnie się to ogląda.
Ja widzę jeszcze większy problem, w tym że CPK i atom to tak naprawdę nic wielkiego. Dzięki tym elektrowniom nie będziemy latać na Marsa, tylko będziemy mieli prąd, tak jak teraz, walczymy o status quo. Podobnie CPK, będzie impulsem rozwojowym ale na boga na tym nie będzie zarabiać 38 milionów ludzi, tylko przestaniemy tracić trochę pieniędzy na cargo. Przeciwnicy i zwolennicy CPK podkreślają że w sumie to będzie lotnisko średniej skali w Europie.
My potrzebujemy prawdziwych polskich innowacji technologicznych. Nie wiem może gdybyśmy razem z Amerykanami, Kanadyjczykami stali się pionierem w małych reaktorach MSR i wpięli się w szczyt nowego łańcucha technologicznego, który będzie popularyzowany na całym świecie. IZERA, wydaje się bardziej perspektywicznym projektem by wykorzystać rewolucję motoryzacyjną związaną z elektrycznymi autami.
@bobstone0 Bardzo dobre myślenie. Jak mówił Wayne Gretzky: "Nie biegnę tam, gdzie krążek jest. Biegnę tam, gdzie krążek dopiero będzie".
Też tak uważam. Impuls rozwojowy na pewno. To że tyle to trwa z atomem u nas to porażka. CPK wydaje się jako kolejny naturalny krok, ale niektórzy IMO przesadzają z mówieniem o tym jako game-changerze. Game-changerem byłoby tak jak mówisz, wpięcie się w nowy łańcuch technologiczny. Lotnisko nie spowoduje, że nagle zaczną powstawać u nas producenci czy firmy z własnym know-how.
"Nie umiemy" zbudować, bo nie jest to w interesie Polski i Polaków?
Wyjaśnienie alternatywne: nie umiemy zbudować CPK, bo podpis gadającej głowy (0:38) robi gadająca głowa, a nie grafik.
@@adamliwinski2449 Jak zawsze ironiczny :)
@@GEO_EKONOMIA podział pracy to nie żart, Krzysztof! Miliony rodzin cierpią każdego roku!
Bardzo fajny materiał! #TakDlaCPK #TakDlaRozwoju
@@misiekkania Tak dla budowy inkluzywnych instytucji wszędzie tam gdzie działamy.
Bardzo dobry film o realnej historii gospodarczej Polski. Mamy pełno hurra patriotów co mają mokre sny o jakimś imperium albo ludzi z wiecznymi kompleksami jak to Polska była idealna ale to ci źli sąsiedzi nas gnębili. Tymczasem Polska była zawsze zacofana z mega oligarchicznym system szlachty która blokowała i tłumiła jakikolwiek rozwój społeczeństwa przez całą historię Polski i sprzedała się innym krajom. Kiedy większość Europy tworzyła gildie kupieckie i giełdy oraz się urbanizowała w Polsce był dalej system niewolniczy z 90% społeczeństwa będącymi chłopami bez edukacji a Szlachta niszczyła wszelkie zalążki mieszczaństwa i przedsiębiorczości aby bronić swoje obsrane folwarkowe monopole. Też komunizm jest piętnowany na wszelkie sposoby a prawda jest taka, że dopiero komuna w Polsce wyrwała feudalne szlacheckie powiązania w Polsce i w końcu dała możliwość większości społeczeństwa (chłopom) na edukację i rozwój. Do dzisiaj nie rozumiem jarania się Szlachtą przez Polaków jak to byli największe pasożyty i debile w całej naszej histori.
@@GoodieMartin Ciekawe, że bardzo wielu ludzi o ludowych korzeniach przejęło szlacheckie opowieści jako własne.
Kurwa jakie to prawdziwe .
Prawda, ale wulgaryzm można sobie darować...
No tak, tyle tylko że jedyną drogą do dobrego państwa polskiego jest masowy program przeszczepu mózgów Polaków - pytanie tylko skąd je wziąć.
Moze nam nie wolno , druga japonia
A ja mam inny pomysł na duże projekty. Każda z partii może zgłosić projekt, przygotowuje biznesplan i przekonuje swoich wyborców do kupna akcji lub obligacji danego projektu. Kto pierwszy zapewni np. 30% finansowania ten projekt będzie pierwszy realizowany. Z czasem każda z partii zbuduje własny wskaźnik zyskowności. Jak projekty będą zyskowne będziemy odzyskiwać kontrolę nad gospodarką. W przypadku strat ludzie będą tracić pieniądze i zaufanie do partii, a partie możliwość obsadzania stanowisk w zgłoszonych projektach. Można w ten sposób zgłaszać projekty użyteczności publicznej i liczyć ilość użytkowników na każdy wydany milion złotych.
Bardzo ciekawy pomysl!
Bo Tusk sabotuje ten projekt.
Żaden inkluzywne instytucje, wyłącznie mobilność społeczna poprzez obniżenie podatków.
Bzdura. Daj mi jeden przykład kraju, gdzie niskie podatki PODNOSZĄ mobilność społeczną a nie je obniżają.
Zdajesz sobie sprawę, że krajami o największej mobilności społecznej są kraje skandynawskie?
@@mateuszgierczak6651 Ktoś tu zapomniał, że kraje skandynawskie najpierw zdobyły kapitał. Później wprowadzili socjalizm. Mogę podać kilka nawet, Singapur i Hongkong. Kraje z umiarkowanymi podatkami i wysokim indeksem mobilności społecznej to np: Nowa Zelandia, Irlandia, Australia, Kanada, Szwajcaria, Estonia i Czechy.
Inkluzywne instytucje to "nowomowa", nie ma to sensu w tym kontekście, każda hierarchiczna struktura nie powstaje w skutek samej efektywności, czy skuteczności jednostek, a wyobrażanie sobie państwa funkcjonującego bez hierarchicznych struktur to coś czego nawet byśmy nie chceili, jeśli ktoś uświadamia sobie jakie miałoby to implikacje i jakimi właściwościami cechuje się hierarchia, między innymi stabilizuje struktury. I za dużo używacie słowa inkluzywny, chyba chcecie się komuś przypodobać.
Przeciwieństwem inkluzywności nie jest hierarchiczność; są nimi koterie. Tak, państwo potrzebuje hierarchicznej administracji. Tylko nie opartej na koteriach (awans zawdzięczasz znajomościom), ale na merytoryce. Na tym polegała siła Niemiec czy Japonii (reforma ery Meiji). Ale zgoda, nie będę umierał za termin "inkluzywność". Po prostu ten termin używa Acemoglu i Robinson.
@@GEO_EKONOMIA To co opowiadasz wynika z niezrozumienia rzeczywistości, czym ta rzeczywista hierarchia jest, natomiast odwołujesz się do jakiś widealizowanych modeli, które nie mogą zaistnieć i nawet byśmy tego nie chcieli. Kompletnie chybiona diagnoza. Nie mówiąc już, że zaczynasz od czasów, kiedy kompletnie co innego określało struktury, to znaczy to w jakiej rodzinie się urodziłeś i w jakich okolicznościach (np czy nie byłeś bękartem), decydowało o tym gdzie jesteś w hierarchi. W budowaniu zanjomości też musisz się wykazać, czymś zaskoczyć, w czymś pomóc, w czymś być wyjątkowo dobry, aby ten znajomy Cię zapamiętał i kiedy trzeba zaproponował stanowisko, robimy to z tego powodu że znajomego lepiej znamy, a nieznajomego nie znamy, nie wiemy na co go stać, póki go nie zatrudnimy, to co jest w cv, czy nawet polecenia, to za mało, aby przekonać sie na co osobę stać, a na stanowiska rządowe itd, nie możesz sobie pozowlić na próby. :D Ale sytuacja może być też odwrotna, specjalnie zatrudniasz "slabych" ludzi aby mieć nad nimi kontrolę, albo aby pogrążyć państwo, bo sercem bliżej ci do zachodnich państw, niż do Polski, lub widzisz tam swoją karierę :D, ale też zatrudniasz tutaj znajomych, bo jeśli chcesz w tym środowisku przetrwać, potrzebujesz zaufanych ludzi, własnych struktur. Problemem jest egoizm, ludzie bez wartości, bez kręgosłupa moralnego, ludzie przepełnieni cynizmem, zimni, wyrachowani(być może Tusk), z drugiej strony ludzie zbyt uczciwi, zbyt poczciwi, zbyt emocjonalni do polityki, którzy nie są w stanie wyłapać podstępu i wykorzystać go na swoja korzyść(Braun, Kukiz). Polityka to trudna gra, pełna knowań, intryg(to jak Tusk rozegrał swoich koalicjantów, oni nadal nie są świadomi co się stało :D), w której musisz się pilnować, być roztropny i nigdy nie możesz ulegać emocjom w decyzjach no i to gra zespołowa, potrzebujesz własnych, zaufanych struktur, sam nie masz sznas.
@@GEO_EKONOMIA Także może wiecie coś o ekonomii, ale moim zdaniem kompletnie nie orientujecie się w polityce.
@@AndrzejWilkable Dotykasz bardzo ważnego problemu. Żeby osiągnąć pozycję w polityce potrzebujesz "własnych, zaufanych struktur". Osiągasz sukces. Wchodzisz do urzędu (ministerstwo, agencja rządowa, urząd gminy itd.). Jak Twoi "zaufani" z czasów walki o władzę mają się mieć w hierarchii do "fachowców", których ściągasz z rynku lub "dziedziczysz" po poprzednikach? O tym właśnie jest podział inkluzywne vs oligarchiczne struktury. To nie teoretyczny model. To nasza codzienność.
@@GEO_EKONOMIA Przeczytaj uważnie ten mój komentarz, będziesz wiedział jak się moją. I zalecam nie używania pojęć które nie istnieją w tym kontekście. Po prostu jeśli nie czujecie czym jest polityka to warto unikać tego tematu, wszyscy będą szczęśliwsi. NIe dość że nie macie pojęcia o czym mówicie, to używacie jakieś nowomowy, do tego upieracie się przy swoich bzudrach, nie czytając ze zrozumieniem komentarza który rozjaśnia w dość prosty sposób rzeczywistość polityczną. Jeśli nie macie ochoty się uczyć, to naprawdę warto odpuścić ten temat. Żeby była jasność, też nie jestem żadnym ekspertem, ale znacznie lepszym obserwatorem rzeczywistości, przez co znacznie lepiej czuje czym jest polityka, dostrzegam więcej niuansów i nie stosuje hipotez żywcem ociosanych siekierą, bo takie teorie nie mogą jakkolwiek korespondować ze złożoną rzeczywistością.
👌