Dżuma - jak zniknęła ponad połowa ludności Eurazji i co się do tego przyczyniło?
HTML-код
- Опубликовано: 22 янв 2024
- W XIV wieku dżuma zmiotła z Eurazji 200 milionów ludzi. Skąd przybyła i jak wyglądał wtedy świat?
ŹRÓDŁA:
"Dżuma. Czarna śmierć" J. Kelly
hrabiatytus.pl/2019/01/21/zie...
pl.wikipedia.org/wiki/Czarna_...
"Historia brudu" K. Ashenburg
"Co nas (nie) zabije" J. Wright 
Развлечения
Dziękuję za wyczerpujący i bardzo ciekawy "wykład". Niby temat znany ale podaje pani tyle szczegółów oraz faktów i kreśli tło historyczne że się po postu zasłuchałam i mam teraz pełny obraz 😊 Ogromnie lubie pani podcasty. I te o kryminalnym zabarwieniu jak i te historyczne. W nawiazaniu do powyzszego życzę nam wszystkim abyśmy nigdy nie zetknęli sie z podobnym do dżumy paskudztwem a panią pozdrawiam serdeczne i już czekam na kolejny wtorek 🤗
Uwielbiam ,Pani komentarze 😊A także ogromną wiedzę .Dzięki Pani wielkiej pracy .Dziękuję ❤
Każdy podcast to niesamowita uczta!!!!
Co tydzień czekam na kolejny podcast i kolejną rzetelną dawkę wiedzy podanej z niezwykłym poczuciem humoru i znawstwem ludzkiej natury. Polecam, komu tylko mogę😀❤. Dziękuję. A te sposoby walki z pandemią! Świetne! Czegóż to ludzie nie wymyślą.
Właśnie się rozsiadlam po pracowitym dzionka i biorę się za sluchanie. Uwielbiam Pani opowiadania i opowiadania zarówno te historyczne i takie jak te. Pani niektóre "wstawki" nie do pobicia. Dziękuję za nowa historie,Nowy mikrofon zrobił swoje. Super. Pozdrawiam serdecznie i życzę miłego wieczoru i do następnego wtorku.
👍👍👍👍🤔🤗😘🍀❤️ 9:27
Poproszę więcej o tej tematyce.
Godzina? Kozacko! Dziekujemy❤
Niby wszystko wiedziałam o genezie dżumy ale słucha się z prawdziwą przyjemnością. Czekam na wtorki z niecierpliwością
Opowieść ciekawa ,ale przyjemność słuchania psuje mi sposób narracji opowiadającej ,westchnienia,przejęzyczenia, szkoda bo fantastyczna dawka wiedzy .Mimo wszystko ,dziękuję.
pochwalic nowy zakup mikkrofonu -juz nic nie puka ,słucha sie cudnie:)pozdrawiam
Wspaniały odcinek. Bogaty w wiedzę, totalnie działający na wyobraźnię i momentami w c**j śmieszny ❤
Uwielbiam takie długaśne opowieści🥰
Przed kilkoma dniami natrafiłam na Pani Podcast. Uwielbiam historię, wiec zaczęłam słuchać. Już po kilku minutach wcisnęłam 👍🏻 a na koniec subskrypcje i dzwoneczek. Do tej pory wysłuchałam już kilku odcinków i ciągle chcę więcej!!! Proszę nagrywać dalej 👏🏻👏🏻👏🏻👋🏻
Dziekuje bardzo za ogrom pracy, jesteś super i ciekawie opowiadasz.❤👍🍀👋
Uwielbiam taką tematykę podcastów. 😊
uwielbiam jak przekazujesz nawet taki temat
Jestem pod absolutnym wrazeniem. Historia, połączona z biologią, mikro ( nawet jeżeli zero to cheć poznania czym sie różni wirus od bakterii) perfekcjonizm, ironia, mega !!!! Czekam na PiO !
Dziękuję, będę miała miłe popołudnie słuchając ♥️
Pozdrawiam serdecznie ♥️
Rób to nadal, jesteś fantastyczna❤🎉
Wtorkowy odpoczynek i relaks z uśmiechem, dziękuję 😊
Od adwentu przedłuchałam wszystkie Twoje podcasty, więc zacieram uszy do słuchania 😊
Dziękuję, mega interesujący odcinek. 🌹🌹🌹
Uwielbiam te spotkania. To takie fascynujące. Dziękuję ❤
Oczywiście, że mi się podobało, uwielbiam sarkastyczne wstawki,bo sama je stosuję. Wielkie dzięki pozdrawiam serdecznie ☘️
Witam długo czekałam i nareszcie ,! Jesteś i wielkie dzięki. Jesteś niepowtarzalną.❤❤❤
Witam. Ten kanał to moje nowe odkrycie😂😂 Słucham wcześniejszych odcinków namiętnie😅 Odcinek Cnoty niewieście, a edukacja dziewcząt to sztos. 😂😂😂Pozdrawiam
Ma Pani niewatpliwie dar. Co do dżumy-tak uczyli w szkołach. Dzisiaj czesc ludzi postrzega ta "plage" inaczej.💀💥
Dzięki 🙂
Od dawna ciekawi mnie ten temat.
Pewna znajoma Angielka powiedziała mi, że ponoć miasteczko w Kencie - Gravesend, w którym pomieszkuję, swą nazwę zawdzięcza pladze dżumy, wszak ponoć groby z Londynu do nas aż sięgały. O innych wersjach też czytałam. Tak czy siak, „moje miasteczko” znane jest głównie z tego, że Pocahontas w nim pochowana (tak! to była postać historyczna, a nie tylko rysunkowa). Zmarła u nabrzeży Gravesend na statku płynącym Tamizą z Londynu do Ameryki.
Dziękuję ❤❤❤
Bardzo ciekawie przedstawiona ta apokaliptyczna historia.
Bardzo ciekawy temat . A forma przedstawienia go mistrzowska ✋
Ciekawy temat, jak każdy u Ciebie 😊. Kilka osób dostalo namiary na Twoje podcasty, a teraz otrzymję od nich podzièkowania.
I ja ślę dzięki za stworzenie tego kanału ❤❤❤❤.
Ja również dziękuję. :)
Nie mogę słuchać, coś po mnie zaczęło łazić, brr... brr... Gratuluję odwagi w pisaniu tej interesującej i "swędzącej" historii 😅🎉
Bardzo ciekawie P opowiada ❤❤
Dziękuję za kolejny interesujący odcinek. Pozdrawiam ❤
Podobne a może i nawet bardziej śmiertelne statystyki zgonów miała Ospa, zawleczona na tereny Ameryki Południowej przez Europejczyków. Niektóre przekazy mówią o nawet 80% spadku populacji, spowodowanym brudem Europejskich ludów.
Gdzieś wyczytałam, że po długotrwałej epidemii dżumy w Europie koty wróciły do łask wytępione wcześniej przez inkwizycję jako pomocnicy czarownic, z którymi to też razem spalano żywcem na stosach za kontakty z diabłem oczywiście. 😅
Dzieki za👌 podkasty ❤
Dziękuję bardzo za pracę
Świetny odcinek. Jak zawsze. 🥰🥰🥰
Znalazłam Cię dzisiaj i zostaje Buziole
Jak zawsze super!!!
Dziękuję bardzo ❤
Dobra inwestycja w mikrofon🙋♀️🙋♀️pozdrawiam i sobie słucham 🥰
bardzo przyjemnie ciebie słuchać dzięki i pozdro Ania Niemcy Frankfurt ❤❤❤❤❤❤
Zacznijmy od tego, że XIV wiek to nie jest wczesne średniowiecze, a jego rozkwit. Druga sprawa, co do tej higieny, to nie było z nią tak źle jak właśnie po epidemii. W roku 1330 w samym tylko Paryżu działało 46 łaźni publicznych, całkowicie nieodpłatnych. Zostały zamknięte właśnie z powodu podejrzenia o przenoszenie choroby.
Staszna choroba straszne czasy oby sie nie powtorzyla nie tepic kotow jako naturalnych wrogow szczurow
Dzięki 😊 daję suba❤
Dziękuję
Bardzo ciekawie przedstawiona historia, szczególnie średniowieczną Europa w czasach kiedy rozprzestrzeniała się epidemia
Super odcinek, niech się bezduszne algorytmy ucieszą ❤
O, Bogini! Częściej poproszę!
Akurat świetny odcinek do posłuchania przy obiedzie! Jadłam lasagne 😂
:D
Feodosia- jedno z najpiękniejszych miast Krymu.
❤
Owa "dzuma" powalila nie tylko ludzi, zwierzeta, rosliny w 1348 roku ale rowniez wszystkie ogromne starozytne bardzo zaawansowane budowle. Bylo to calkowite
Dzień dobry
Pozdrowienia z Wloch
Pozdrowienia 🙋🤗❤️
I Podzielowania za Wspaniale Programy
Historyczne 🤝 z
Australi 🌏
🏝️🦘🏝️🐨🏝️🦘🏝️
Myjcie rączki zwałszcza przed zjedzeniem lasagne.
Morowa flota 👍
Robota czeka, a ja słucham ❤
👍
Fantastyczny podcast 👌👏👏👏💐 Albert Camus mógłby się od Pani uczyć 🫡
👍👍
Jak ja Cie lubie ! "Pchla jest zakurwiscie glodna". Majsterszyk. Dziekuje.
😊
❤❤❤❤❤❤
👍💜
Małą epokę lodowcową prawdopodobnie spowodował wulkan Samalas w Indonezji , wybuch w 1257 roku.
Tak, duża aktywność wulkaniczna to jedna z teorii.
Słychać różnicę :D
Dziękuję za szeroko i ciekawie opracowany temat. Duzo pracy! A czy cos o Piotrze Wielkim lub Katarzynie Wielkiej dałabyś radę?
Może kiedyś. :)
🎉
Nie ma jak dobry czarny humor:ludzie w sredniowieczu fajnie sie bawili 😁
Czym dłuższe tym lepsze :D
Czyli historia zatoczyła koło bo corona też zaczęła się w Azji a potem również od Włoch zaczęła się rozprzestrzeniać na resztę Europy
malwinakurek97
Dziwnym trafem ,,dżuma" ominęła Polskę.
@@MirosawKrol-hl7poto akurat nienaljepiej o nas świadczy. Byliśmy tak biedni, że nie warto było z nami handlować. Dlatego nas to ominęło.
@@MirosawKrol-hl7poDżuma w Polsce pojawiła się w 1349 r. Nie ominęła Polski. Pisz zweryfikowane informację. 😊
Dobry program dla gimbazy konfopełewskiej 😢
@@emiliaromanowska6748
,,Mapa dżumy dymnicznej" na Wikipedii, jest fałszywa?
P.S.
Nie mogę umieścić w/w mapy w tym komentarzu.
🎉🎉🎉🎉🎉🎉🎉
Dzień dobry, mam pomysł na nowy film. Chodzi mi o Cesarzową Rosji Elżbiete I. Moim zdaniem bardzo ciekawa postać lecz mało się o niej mówi. Jeśli chodzi o ciekawe aspekty jej panowania to np. wojna siedmioletnia i klęska Rosji w tej wojnie.
Po pierwsze, uwielbiam Pani kanał ❤ Dopiero Panią odkryłam na filmie o DaVincim i w ciągu tygodnia przesłuchałam już większość podcastów.
Jeśli chodzi o higienę w średniowieczu to rzeczywiście była ona na gorszym poziomie niż w starożytności, ale istniały publiczne łaźnie. Ludzie nie używali ich na codzień ale myli się codziennie miejscowo w toaletce ręką, ścierką itp. Ludzie mają instynkt dbania o higienę jak każde zwierzę i w miarę możliwości zawsze o nią dbali.
18:34 znam to uczucie
🖤🩶🤍
A czy słyszała Pani o istotach, ktore celowo od setek lat ,probowały wpływać plagami choróbi na depopulację ludzi???? To dzieje się dodnia dzisiejszego. Pozdrawiam
Też nie lubię komarów. Pozdrawiam.
Robię sobie ostatnio prasówkę lokalnego dziennika z lat 20. Wśród doniesień o zachorowaniach na tyfus, cholerę i ospę prawdziwą zdarzają się też wieści okraszone antysemityzmem. Na przykład z jednej miejscowości donoszą o pojawieniu się ogniska zachorowań na ospę i komentują, że a zarazek ospy nie jest znany, a zaraz obok informują, że w miejscowości obok zachorowała baba po tym, jak "kupiła u pewnego żyda z Oświęcimia pierze" - tak jakby wyznanie kupca miało jakieś znaczenie w całej sprawie... No ale wiadomo - "kupujta u swoich"... Co ciekawe - kiedy donoszą o licznych porzucanych noworodkach, nożownikach, rabunkach czy wyławianych po roztopach ofiarach morderstw czy kawałkach ciał - nie podają wyznań sprawców - czyżby były nie po linii pisma?
Z opisów choroby zachowanych w kronikach nie ma dowodów, że choroba ze średniowiecza była dżumą ponieważ objawy nie pokrywają się z tym jakie wywołuje bakteria dżumy.
Oczywiście zdarzały się przypadki samej dżumy, ale omawiana epidemia jej nie dotyczyła.
Nie wiadomo co wywołało chorobę, która stała się pandemią w średniowieczu, a Yersinia pestis nie była jej przyczyną.
Opisy objawów bardziej przypominają chorobę popromienną.
Niektórzy spekulują, że miało to związek z nadaktywnością słońca w tamtym okresie. Również brak dowodów.
Są dowody, oczywiście. Znaleziono yersinia pestis w organizmach ofiar z masowych grobów czasów epidemii. ;) Ten kanał nie jest miejscem teorii spiskowych. ;)
@@StaloSie Ale nie wszędzie. Wielu badaczy to kwestionuje. Nie wiadomo też czemu choroba ominęła część obecnej Polski, Belgii czy Włoch. Dlaczego się nie powtórzyła w okopach I WŚ skoro biegały tam wszędzie szczury? Dlaczego podobny pomór wywołała ospa wśród indian ameryki 200 później, a nie dżuma czy syfilis, który przywędrował stamtąd do europy i był odpowiedzialny za pandemię kolejne 100 lat później... Poza tym ciekawy film:) Trochę brakuje o "dżumach" wcześniejszych - z czasów Justyniana i tej p.n.e.
@@walczyk04 nikt poważny takich rzeczy nie twierdzi, a dżuma nie ominęła Polski. ;)
@@StaloSie kto wymyślił teorie spiskowe po to żeby ukrywać prawdę.Mieszać ludziom w głowie.Udało się.
Ciekawe stanowisko Kościoła w sprawie epidemii... To też się nie zmieniło do dziś... Pozdrawiam
Dżuma czy choroba po promienna? 😅😅😅
o chorobie popromiennej a nie dżumie mówi już sporo osób 😉
@@agnieszkagasiorek1491tak a kto śpi niech śpi
@@user-mq1zp5ny9q😂😂😂
W tym czasie przez 2 tygodnie z nieba spadały asteroidy które niszczyły wszystko , jeziora i rzeki się gotowały. Artur Lalak dotarł do takich kronik.
Czy dżuma była także w obu Amerykach i Australii?
W XIV nie wiemy z zachodniej perspektywy, jakie choroby panowały na lądzie amerykańskim i australijskim, bo Europejczycy dotarli do Ameryk w XV wieku, a do Australii dopiero w XVII. :) Dżuma oczywiście obecnie występuje na wszystkich kontynentach z powodu globalizacji, ale nic nie wiemy o epidemiach w XIV wieku poza Eurazją.
Opowiesc swietna, mam nadzieje, ze uslyszymy kiedys troche tajemnic o covidzie😅
Polecam Pani autorce tego kanału książkę Blask Średniowiecza aby zobaczyła Średniowiecze z innej perspektywy niż ukazywanej od dawna narracji jedynie słusznej. Jest mi przykro że tak te ndencyjnie pokazuje katolicyzm Pozdrawiam słuchaczy Perła
to nie chrześcijaństwo tylko obyczaje ludów Europy miało wpływ na higienę.
Najbardziej mnie śmieszą ludzie którzy mówili że covid to katastrrofa i koniec świata
Całe szczęście mieliśmy nowoczesną medycynę
Hahaha😂
W 1300 latach jeszcze nie było carstwa Rosyjskiego, a była Rus Kijowska. I przez Kijów szedł Jedwabny Szlak.
Ciekawy byłby podkast na temat architektury prymitywnej XIV wiecznej, a naszej nowoczesnej
Wcześniej wybuchła dżuma Justyniana (VI- VII) też zdziesiątkowa ludzi
Czy myślała Pani o jakimś P i O ? Opowieści są wspaniałe! Sama ma chyba z 50 pytań.
Pchla pchłę pchła... Kocham język polski
Przez chwilę myślałam, że Pani pyta o podcast o ojcu Pio. ;) Nie, nie planuję póki co mówić o sobie. Może kiedyś, zobaczymy. ;)
@@StaloSiekiedyś mówiła pani, że mieszka w Krakowie (o ile dobrze pamiętam). W takim razie jesteśmy "sąsiadkami". Pozdrawiam z Olkusza. I dziękuję za fascynujące opowieści. Odkryłam kanał w Święta, więc wciąż wiele ciekawych historii przede mną 😊
Świetny temat i bardzo szczegółowo omówiony. Porównywanie poziomu higieny powszechnej w krajach śródziemnomorskich, z poziomem higieny w krajach na północy gdzie zima trwa przynajmniej trzy miesiące nie do końca jest sensowne. Tym bardziej iż z jakiegoś powodu oficjalny czas kąpieli w rzekach rozpoczynał się dopiero od świętego Jana. Łaźnie publiczne oczywiście były w średniowiecznych miastach, jednak chyba były płatne, skoro cechy rzemieślnicze musiały zobowiązywać swoich członków do kąpieli. Ciekawe czy w okresie Wielkiego Postu i Adwentu też mieli taki nakaz, bo być może wtedy nie. Bo oczywiście w Średniowieczu ograniczanie kąpieli było praktyką pokutną i to podobno dość powszechną, stąd to robactwo i brud. Zaś u skazańca zamkniętego w lochu który wkrótce miał stracić głowę taka praktyka pokutna nie powinna dziwić.
Jeszcze zapomniałaś dodać że ludzie w średniowieczu zwalczali koty bo podejrzewali że mieli konszachty z diabłem, ale ludzie na ziemiach polskich bardzo lubili koty i nigdy nie zwalczali kotów
Jak te 14 na sto wieczne prymitywny miasta budowały?
Średniowieczne, "prymitywne" budowle stoją do dziś( te, których wojny nie zniszczyły), że nie wspomnę o wspaniałych zabytkach piśmiennictwa. Któż dzisiaj pisałby kroniki ze wspaniałymi ilustracjami, ręcznie wykonanymi?🤔
Dziwne,że państwo polskie osiągnęło rozwój i było potężne w czasie dzumy.Coś mi tu jednak nie pasuje z tą chorobą.Ponoć nie można tej bakterii zidentyfikować
Jakie to są dokumenty z Azji , w których jest wzmianka o dżumie?