Na co komu filozofia? - Z problemów filozofii #4
HTML-код
- Опубликовано: 6 сен 2024
- W kolejnym odcinku cyklu Z problemów filozofii podejmiemy bardziej ogólne zagadnienie: zapytamy o to, jaki jest sens filozofowania w świecie zdominowanym przez naukę. Czy refleksja filozoficzna - będąca na ogół powtarzaniem problemów sprzed setek lat - istotnie jest martwa? A może jednak ma ona jakąś wartość? Zobaczmy, jakie są możliwe odpowiedzi na to pytanie.
Jeśli uważasz, że moja twórczość jest tego warta, rozważ wsparcie mnie na Patronite! Mój profil to: patronite.pl/p....
Źródła i dalsza literatura:
Cytat o śmierci filozofii wzięty jest ze Stephena Hawkinga: www.telegraph.....
Pojęcie science wars oraz podkreślenie wagi wartości moralnych, które nie wynikają z odkryć naukowych zaczerpnąłem z wywiadu, jaki przeprowadziłem z George’em Ellisem (nb. współpracownikiem Hawkinga): filozofuj.eu/i...
Problem braku wynikania pomiędzy sądami opisowymi i normatywnymi zwany jest Gilotyną Hume’a. Do najnowszej filozofii wprowadził go G.E. Moore w Tegoż, Zasady etyki, przeł. Cz. Znamierowski, Warszawa: M. Arct, 1919, s. 10-13.
Koncepcję empirycznego kryterium sensowności zdań można znaleźć w tekście R. Carnapa, Przezwyciężenie metafizyki przez logiczną analizę języka, przekład anonimowy. W: B. Stanosz (red.), Empiryzm współczesny, Warszawa: Wydawnictwa UW, 1991, s. 52-74.
W filmie wykorzystano:
Ścieżka dźwiękowa: Kubbi - Up In My Jam z płyty Gas Powered EP. Utwór dostępny na licencji Creative Commons na stronie / up-in-my-jam-all-of-a-...
Podoba Ci się filmik? Daj kciuk w górę i zasubskrybuj kanał!
Pytania lub uwagi? Zapraszam do ich zgłaszania w komentarzach!
Znajdziesz mnie na:
Facebooku: / pan-od-filozofii-10889...
Instagramie: / panodfilozofii
Academii.edu: kul.academia.e...
Cześć, może w przyszłości jakiś odcinek wspólnie ulepimy? (:
Cześć! Dziękuję za odwiedziny. Nie wiem wprawdzie, czy jestem w stanie podołać takiej współpracy - jak widzisz, mój kanał to raczej hobbystyczna gadająca głowa - ale, oczywiście, chętnie się o tym przekonam! :) Mam już nawet pewien pomysł, pasujący do Twojego contentu, więc jeżeli pewnego dnia będziesz zainteresowany, daj znać. Dzięki!
Przyszła mi akurat taka myśl do głowy : " jakby założyć , że nauka jest ciałem , to filozofia jest dla niej duszą ""
Dobry cytat
Fenomenalne!
Filozofia zawsze będzie immanentnym składnikiem myśli ludzkiej. Amen
Filozofia czy filozofowanie jest sposobem dociekania do prawdy. Nawet jeśli Carnap powiedział, że prawda o celach ostatecznych takich jak Bóg jest niedostępna to i tak rozsądny człowiek będzie dociekał do prawdy o celu własnego życia i o tym jaki jest sens wszystkiego dookoła. Może nie być dana w sposób bezpośredni, ale można do niej się zbliżyć za pomocą rozumu. Z mojego doświadczenia wychodzi nawet, że można osiągnąć poziom bardzo bliski pewności. Jeśli ktoś nie dojdzie rozumowo do przekonywującego go wyjaśnienia tego czego doświadcza, to żyje w niepokoju i niepewności. Zgodzi się Pan z tym ostatnim stwierdzeniem?
Dziękuję za cenny głos. Jak najbardziej, zgadzam się z ostatnim twierdzeniem, zaś filozofia niejednokrotnie dowodziła, iż jest właśnie sposobem leczenia różnych stanów duszy, czy - powiedzielibyśmy dzisiaj - doświadczeń, które mają dla nas (niekiedy ogromne) znaczenie. Jednakże Thomas Nagel pisze w swoim artykule "Świecka filozofia a usposobienie religijne" rzecz następującą: "Filozofia analityczna, rozumiana jako ruch historyczny, niewiele zrobiła, by stać się alternatywą dla pocieszenia, jakie daje religia. [...] Odnoszę wrażenie, że filozofowie analityczni są w większości pozbawieni usposobienia religijnego: nie są oni w stanie poważnie potraktować myśli, iż jeśli nie sposób nadać rzeczom takiego sensu, to coś się traci". Innymi słowy większość przedstawicieli nurtu analitycznego uzna Pana poszukiwanie sensu czy skanalizowanie doświadczeń za rzecz religii, może czegoś na kształt sztuki, ale nie filozofii. Jak zresztą zauważa Nagel, pod tym względem lepiej wypada tradycja kontynentalna. A zatem nie wszyscy filozofowie odczuwają ten niepokój, a nawet jeżeli go odczuwają, to nie muszą uważać, iż jego złagodzenie powinno być w ogóle celem filozofii.
@@PanodFilozofii Dziękuje. Pamiętam, że w mojej przygodzie z filozofią dochodziłem do podobnych wniosków co tacy filozofowie jak Kant czyli, że jest rzecz sama w sobie, której nie da się poznać. Ogólnie szedłem w stronę fizykalizmu i zdania, że religia jest czymś rozdzielnym od filozofii. Ale nastąpił przełom, kiedy próbowałem stworzyć ontologię i musiałem coś wybrać jako byt fundamentalny. Chciałem początkowo wybrać materię, lub energo-materię, ale eksperymenty fizyczne pokazują jak cząstki są ulotne i znajduje się coraz mniejsze i mniejsze cząstki i jak wyniki eksperymentów zależą od obserwatora. Materia wydała się marnym bytem fundamentalnym. Wybrałem więc jedyne o czym jestem pewien, że istnieje - siebie. Tak założenie o istnieniu duszy jako bytu substancjalnego wydało się najsensowniejsze. A może istnieją inne dusze, a świat fizyczny jest jedynie rodzajem interfejsu pomiędzy nimi? Niedługo po tym zupełnie sensownym stało się założenie, że byt konieczny musi być osobą, tj. np. być rozumnym, myślącym, wiedzącym, że istnieje. I teraz już widzę, że filozofia i religia są połączone, a może raczej religia korzysta z filozofowania. Tak jak Pan powiedział, można filozofować oczywiście także nie tykając tematów metafizycznych. Ale sama sugestia, że religia i filozofia są 100% rozdzielne wydaje się, że musi być zdecydowanie odrzucona.
Dzięki ;)
Strasznie mnie boli gdy ktoś mówi ze filozofia jest zbędna i nikomu niepotrzebna :(
Mnie też... Dlatego właśnie powstał ten kanał. Kiedy czytam, że filozofia to nie nauka i w sumie jest niepotrzebna, krew się we mnie gotuje. Właściwie to po kilku takich komentarzach założyłem ten kanał - trochę ze złości. Kto by się spodziewał, że dotrze on do tylu osób :)
Mnie to nie boli, ja wtedy po prostu wychodzę 😃
@@PanodFilozofii Filozofia odgrywa i będzie odgrywać potężną rolę w życiu - choćby w polityce - doktryny polityczne i partie nie powstają w wyniku "politologii" ale filozofii politycznej.
Także kwestie ontologiczne pozostają w sferze spekulacji i nauka nie udziela tutaj żadnej konkretnej odpowiedzi - teraz większość naukowców zapewne opowiada się za monizmem fizykalnym - materializmem bądź "energetyzmem" ale też nie ma empirycznego dowodu na to że to właśnie te koncepcje są potwierdzone.
Wnioskuję że sam Hawking tego typu koncepcje popierał ale nie miał na nie dowodu naukowego.
krótko na temat... nauka naucza czyli sposób nauczania danej dyscypliny zaś filozofia wskazuje w jaki sposób nauczać ... nie oddzielam od filozofii etyki bo była ona częścią składową filozofii ... pozostawiamy nauce poznawanie i przekształcanie natury świta ale sposób w jaki się to odbywa jak najbardziej nas interesuje
Hawking mógł jeszcze orzec taki osąd o filozofii ponieważ w nic nie wierzył - to i wszelki dorobek filozofii był dla niego zbędny.
Ale nie miał przy tym naukowego dowodu na swój naturalizm i na to że akurat jego pogląd jest właściwy...
Hawking wcale nie kierował się nauką wydając taki osąd.
Ale o wiele bardziej rażąca jest hipokryzja Polaków-katolików którzy uważają że filozofia jest zbędna - jeśli tak to niech wywala całą filozofię KK do kosza razem z tomizmem - ciekawe ile im jeszcze pozostanie z ich wiary...
Przeciętny Polak-katolik lubuje się w prostych przyjemnosciach i przyziemnych sprawach. A swój Kościół traktuje bezkrytycznie i jednocześnie powierzchownie.
Tak kochają swój Kościół a nawet nie wiedzą na czym on stoi!!!
Religia zatem nie ma żadnego sensu skoro "wierzą" w nią ci co nie mają pojęcia w co wierzą
Gdyby nie filozofia to czwarta władza pozarłaby mnie żywcem
Dokłądnie. Filozofia jest fundamentem. By uznać jakąś naukę wartosciową a innoą niewartosciową lub pseufdonauką potrzebujemy filozoficznej refleksji. Tak więc fundamentem nauki jest filozofia.
Osobiście uważam, że w Polsce nie ma nikogo kto mógłby zainteresować i ma cokolwiek do powiedzenia w filozofii. Jeśli ktoś uważa coś innego chętnie poczytam. Brak charyzmy, jakichkolwiek idei wartych zainteresowania.
Nie podoba Ci sie ten kanał ?
Nie żyjący już Bogusław Wolniewicz. Od niego zacząłem swoją amatorską wędrówkę po krętych i stromych szlakach filozofii. 😃
Nie żyjący już Bogusław Wolniewicz. Od niego zacząłem swoją amatorską wędrówkę po krętych i stromych szlakach filozofii. 😃
Wynika to z uwarunkowań kulturowych - Polska jest w gruncie rzeczy krajem prostackim w którym dominującą rolę odgrywa katolicki, prawicowy obskurantyzm.
W takim środowisku nie ma miejsca na wolność myśli a nauka i filozofia jest traktowana z pogardą jako coś zbędnego.
Liczy się tylko kasa i powierzchowne traktowanie religii przy jednoczesnym bezkrytycznym zaufaniu do religijnych guru i ich własnej filozofii np. tomizmu (zaufanie to idzie w parze z całkowitą ignorancją i nieznajomościa filozofii religijnej w którą się wierzy)
W filozofii kontynentalnej twierdzenia naukowe są wykorzystane dla zbudowania metaforyki umożliwiającej ujęcie w słowa bardzo skomplikowanych zagadnień humanistyki. Nie powiedziałbym że jest to przedmiotowe traktowanie, raczej nieortodoksyjne ich wykorzystanie. Nie można też powiedzieć że filozofia kontynentalna absolutnie ignoruje naukę, wynosząc samą siebie na piedestał, co jest szczególnie widoczne na przykładzie nurtu nowej filozofii francuskiej którego przedstawicielem był między innymi nieżyjący już niestety Bernard Stiegler, który mam wrażenie dużo intensywniej niż ścisłe środowisko naukowe dążył do pogodzenia humanistyki i nauk szczegółowych, które to pogodzenie jest zdecydowanie niezbędne dla opracowania jakkolwiek pozytywnej wizji przyszłości i budowy świata w oparciu o tę wizję
Mam pytanie:
Co uważasz za bardziej uzasadnione? Czy czas jest skwantowany(podzielny na np. Klatki)? Robię o tym film.
Jeśli nie wiesz kieruj się intuicją.
Cześć. Dzięki za pytanie. Mówiąc szczerze, w ogóle nie czuję się ekspertem w temacie. Bardziej bliskie są mi słowa św. Augustyna. "Czymże więc jest czas? Jeśli nikt mnie o to, nie pyta, wiem. Jeśli pytającemu usiłuję wytłumaczyć, nie wiem". W pytaniu dotyczącym tego, czy czas jest ciągły czy "klatkowany" można chyba nawiązać do sporów między perdurantyzmem i endurantyzmem, ale to dotyczy raczej natury rzeczy trwających w czasie, a nie czasu per se. Nie wiem jednak, co miałoby znaczyć twierdzenie, że czas jest "skwantowany". Co gorsza, twierdzenie to nie jest uchwytne intuicyjnie, stąd trudno w tej kwestii kierować się intuicją.
Dzięki za odpowiedź!!!
Skawnatowany-podzielny na najmniejsze niepodzielne cząstki.
@@planetafilozofii5722 Pytanie, które zadajesz, jest dlatego takie trudne, że ma wiele założeń. 1. Jeżeli zgodzić się z teorią względności Einsteina, to czas i przestrzeń stanowią jedną "tkaninę" rzeczywistości. A jeżeli podzielna jest przestrzeń, to podzielny byłby również czas. 2. Problem jednak w tym, że teoria względności stosuje się do obiektów skali makro, a nie mikro. Na poziomie mikro obowiązuje fizyka kwantowa, która rządzi się całkowicie innymi prawami. Jak do tej pory, wbrew poszukiwaniom, nie udało się zbudować tzw. wielkiej teorii wszystkiego.3. Filozoficznie pytanie, czy czas w ogóle istnieje cofa nas do Kanta, który czas uważał za aprioryczną formę naoczności. Można powiedzieć, że Einstein zanegował odkrycia Kanta - ale aby to stwierdzić, należałoby przeprowadzić analizę, czy pojęcia czasu w fizyce i filozofii są równozakresowe. A to wymaga znajomości obu tych dziedzin. 4. Wreszcie są jeszcze dwa pytania: (a) jak rozumieć "cząstki" czasu? Czas przecież nie dzieli się w żaden fizyczny sposób i wyodrębnianie z niego cząstek może być złudzeniem naszego intelektu; (b) czy istnieje cokolwiek podzielnego, co w pewnej chwili staje się niepodzielne? Myśl ta jest trochę kontrintuicyjna i kojarzy mi się z argumentami św. Tomasza, gdzie wszystko musi mieć przyczynę, prócz pierwszej przyczyny, która nie ma przyczyny.
A.Wydaje mi się, że cząstki czasu mogły by być takimi pozbawionymi masy i energii cząstkami. Miały my informacje na przykład 57. To by oznaczało, że czas płynie tu z prędkością o 56 szybszą od takiej standardowej.
B. Na początku brzmi absurdalnie ale na poziomie kwantowym dzieją się rzeczy o wiele dziwniejsze więc opcji nie wykluczam.