FITOPLANKTON zagrożenie i nadzieja || Bałtycki Naukowiec, odc. 6.

Jeżeli zważylibyście wszystkie organizmy żyjące we wszechoceanie, to aż 90% tej masy stanowiłyby mikroby!
W połowie serii filmów pn. „Bałtycki Naukowiec”, przedstawiamy odcinek dedykowany fitoplanktonowi - arcyciekawej grupie mikroorganizmów wodnych, która pełni kluczowe role w funkcjonowaniu naszej planety. Film z udziałem specjalistów trzech różnych dziedzin, opowiada o badaniach podstawowych najmniejszych i najliczniejszych zasobów mórz i oceanów, a także o błękitnej biotechnologii, która zajmuje się wykorzystaniem gatunków morskich w celach przemysłowych.
W skład bałtyckiego fitoplanktonu wchodzą głównie mikroskopijne glony i cyjanobakterie, które biernie unoszą się w prześwietlonej warstwie toni wodnej.
Zwykle organizmy planktonowe składają się z form niedostrzegalnych gołym okiem, które pozyskuje się ze środowiska za pomocą specjalnie skonstruowanej siatki, a następnie bada pod mikroskopem.
Gdy w warunkach dobrego nasłonecznienia i wystarczającej ilości składników odżywczych, populacja zwiększy się na tyle, że woda ulega zabarwieniu, mówimy o zakwicie. Zakwity mogą być groźne dla ludzi i zwierząt morskich, m.in. dlatego, że część fitoplanktonu wytwarza niebezpieczne toksyny. Na polskim wybrzeżu o zakwitach słyszy się głównie latem, gdy masowe pojawienie się sinic nie pozwala na kąpiel w Bałtyku.
Drobny fitoplankton ma zdolność przetwarzania energii słonecznej w podstawowe substancje potrzebne do życia wszystkim organizmom. Komórki fitoplanktonu są samożywne, tzn. wytwarzają substancje odżywcze podczas procesu fotosyntezy. W morzu pozbawionym fitoplanktonu niemożliwe byłoby istnienie zooplanktonu i innych większych zwierząt.
Organizmy fitoplanktonowe dostarczają tlen do atmosfery ziemskiej, pomagają usuwać zanieczyszczenia ze środowiska, a ich skamieniałe szczątki przekształcają się w ropę naftową, której używamy do napełniania baków samochodów. Mikroglony i cyjanobakterie mogą stanowić źródło biopaliw, inspirację do tworzenia biomateriałów. Barwniki zawarte w ich komórkach wykorzystywane są w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i tekstylnym. Od połowy lat 80. w organizmach morskich odkryto występowanie tysięcy aktywnych związków o działaniu antynowotworowym, przeciwzapalnym, antywirusowym i zwiększającym odporność.
W filmie udział wzięły specjalistki z Zakładu Biotechnologii Morskiej Instytutu Oceanografii Uniwersytetu Gdańskiego, które badaniem potencjału, jaki drzemie w mikroświecie zbiorników wodnych (dr Anna Toruńska-Sitarz); identyfikacją fitoplanktonu, monitorowaniem stanu wód Morza Bałtyckiego (dr Justyna Kobos); hodowlą i prowadzeniem kolekcji mikroorganizmów wodnych (mgr Anna Krakowiak), zajmują się na co dzień.
Przed Tobą SZÓSTY odcinek pt. „FITOPLANKTON”, zrealizowany w ramach projektu „Bałtycki Naukowiec”. Projekt obejmuje powstanie cyklu 12 filmów popularyzujących nauki o Morzu Bałtyckim dla dzieci szkolnych. Jest on dofinansowany z programu „Społeczna odpowiedzialność nauki” Ministerstwa Edukacji i Nauki.
Do cyklu zapraszamy naukowców oraz osoby związane z tematem oceanografii. Opowiadają o zagadnieniach związanych z Morzem Bałtyckim, swojej pracy, prowadzonych przez siebie badaniach i urządzeniach, których używają do ich realizacji.
Projekt realizowany jest przez Akwarium Gdyńskie, będące częścią Morskiego Instytutu Rybackiego - Państwowego Instytutu Badawczego.
Patronami projektu są:
European Marine Science Educators Association
Fundacja Rozwoju Akwarium Gdyńskiego
Partnerem odcinka 6 pt. „Fitoplankton” jest:
Uniwersytet Gdański
Więcej na temat projektu znajdziesz na: akwarium.gdyni...