ΑΝΤΡΑ ΜΟΥ ΠΑΕΙ Andra mou pai- Kalabria- Kalimera- Klama-To klama tou emigrandou-Κλάμα
HTML-код
- Опубликовано: 1 окт 2024
- Το κλάμα του μετανάστη : Τραγούδι γραμμένο στο ελληνικό ιδίωμα της Κάτω Ιταλίας, από τον Φράνκο Κορλιάνο από την Καλημέρα της Καλαβρίας.
Sang in Grecanico, a dialect of new Greek language, spoken by the " Griko" people in Calabria and Puglia, Italy.
κλαρίνο: Γιώργος Σβάρνας
λαούτο: Τάσος Σβάρνας
φωτογραφίες: Ελένη Αναγνώστου
Βιβλιογραφία: Rocco Aprile "Canti d' amore della Grecia Salentina" 1998 Μαλλιάρης-Παιδεία
ΣΤΙΧΟΙ
Οι στίχοι παρατίθενται όπως είναι γραμμένοι στο ιδίωμα της περιοχής, ενώ στην παρένθεση υπάρχει η απόδοση στην νεοελληνική. Κάτω από κάθε στροφή, υπάρχουν σχόλια για καλύτερη κατανόηση του ιδιώματος.
1
Θέλω να ιμπριακεφτώ* να μην πενσέφσω
(θέλω να μεθύσω, να μην σκέφτομαι),
Telo na mbriakefto, na min pensefso
I want to drunk, not to think
να κλαύσω τσαί να γελάσω θέλω άρτε* βρά'υ
(να κλάψω και να γελάσω θέλω αυτό το βράδυ),
na klafso ce na jelaso telo arte vrai
I want tο cry and laugh this evening
μα μάλη ράτζια εγώ, ε να κανταλίσω
(με μεγάλη οργή εγώ και να τραγουδήσω),
ma mali raggia evo e na kantaliso
with great anger I want to sing
στο φέγγο, ε* να φωνάτσω: Άντρα μου πάει
(στο φέγγος και να φωνάξω: Ο άντρας μου έφυγε)
sto fengo e na fonatso Andra mou pai
and scream to the moon: My husband leaves.
ιμπριακεφτώ= ζαλιστώ
άρτε= από το αρχ. ελληνικό άρτι (τώρα)
φέγγο= το φέγγος, το φεγγάρι.( Παράβαλε τα κάλαντα της Θράκης: Σαν ήλιους λάμπει, σαν φέγγος φέγγει).
ε= ίσως ορθότερο αί = καί
2
Τσ' άντρωποι στε μας, πάνε τσαι νταράσσουνε
(κι οι άνθρωποι μας, πάνε και φεύγουνε)
C' antropi ste mas, pane ce darassune
Our people are going away
νά' ρτει καλή, ούς* τωρούμε* εττού* σ' ένα χρόνο.
(νά' ρθει καλή ώρα να τους θωρούμε* εδώ, σ' ένα χρόνο).
narti kali us toroume ettou s' ena chrono.
we are expecting the moment we meet them again.
Ετού'η ε ζωή μα. Ετού'η ε ζωή Κριστέ μου;
(Ετούτη είν' η ζωή μας. Ετούτη είναι ζωή, Χριστέ μου;)
Etui e zoi ma. Etui e zoi Kriste mou;
This is our life. Is this a life, Jesus Christ?
Μας πάσι στη Τζερμάνια κλαίοντα μα πόνο!
(Μας πάνε- φεύγουν- στη Γερμανία, κλαίγοντας με πόνο!)
Mas paci sti Germania kleonta ma pono!
They are going to Germany crying painfully.
*ούς= τους, αυτούς
*εττού= εδώ
*τωρούμε- θωρούμε, θωρώ= θεωρώ (αρχ. ελλ.), βλέπω
3
- Τάτα*, γιατί ε να πάει; Πε μα, γιατί;
(-Πατέρα γιατί πρέπει να πας; Πες μας γιατί;)
-Tata, jiati e na pai; Pe ma, jiati;
-Dady why you must go, tell us why?
-Γιατί τούη έναι ε ζωή, μάουρα* παιντία:
(-Γιατί τούτη είναι η ζωή, μαύρα* παιδία)
Jiati tui ene e zoi, maura paidia:
-Because this is the life, poor children:
O τεχούντη πολεμά* τσ' ιντρώνει
(O φτωχός πολεμά κι ιδρώνει)
O ttechuddhi polema c' idroni
The poor one works and sweats
να λιπαριάσει* ο σινιούρο* του τη φατία.
(να παχύνει ο κύριος την κοιλιά του).
na lipariasi o siniuro tou ti fatia.
in order to faten up the masters with his work.
*τάτα= και σε άλλες ελληνικές διαλέκτους (Κύπρο, Καππαδοκία), συναντούμε ακριβώς την ίδια λέξη για τον πατέρα.
* μάουρα, maura, μαύρα= καημένα, δόλια ( πρβλ γέρασα ο μαύρος, γέρασα)
* πολεμά= κοπιάζει, δουλεύει
* λιπαριάσει= (λίπος) παχύνει
* σινιούρο= ο "κύριος", το αφεντικό. Απόλυτη συναίσθηση της αδικίας και της εκμετάλλευσης του φτηνού ανθρώπινου δυναμικού.
4
Στε κούω τη μπάντα, τσαί* στέκουω ετό* σόνο*
(Ακούω τη μπάντα και ακούω αυτό τον τόνο)
Ste kuo ti banda ce ste kuo itto sono
I 'm listening to the band, I'm listening to this song
στέ'ω ετού, μα σα, τσαι στε πένσεω στο τρένο
(στέκω εδώ με σας, κι όμως η σκέψη μου είναι στο τρένο)
steo ettu ma sa ce ste penseo sto treno
I 'm here with you but my mind is with them, in the train
Πένσεω στο σκοτεινό τσαί στη μινιέρα
(η σκέψη μου είναι στα σκοτεινά και στο ορυχείο*)
Penseo sto skotino ce sti miniera
I 'm thinking the darkness and the mine
που πολεμώντα* ετσεί, πεθαίνει ο γένο*.
(που πολεμώντας* εκεί, πεθαίνει το γένος μας).
pou polemonta eci petheni o geno.
when our people die, working there.
*τσαί, ce= καί
*ετό = αυτό
*σόνο= ήχο
*μινιέρα= ορυχείο, μεταλλείο
*πολεμώ= και στην νεοελληνική το βρίσκουμε με την έννοια του "δουλεύω σκληρά".( Πχ. Όλη
μέρα πολεμούσε στο χωράφι) ή με την έννοια "προσπαθώ να τα καταφέρω" πχ. πολεμούσε να τελειώσει πριν νυχτώσει.
* πεθαίνει ο γένο= Μέσα σε εξουθενωτικές ως εξοντωτικές συνθήκες, οι μετανάστες από την Κάτω Ιταλία, την Ελλάδα και αλλού, εργάστηκαν σε ορυχεία και μεταλλεία της Δυτικής Ευρώπης, καταστρέφοντας ανεπανόρθωτα την υγεία τους.
Harika müzik Şahane ses..Sevgili Domna, tebriklergüzelliğim; sesine ve sağlığına Allah güç versin canım!
Μπράβο Λενιώ μου, γιὰ τοὺς πίνακες-φωτογραφίες σου, μπράβο Δόμνα γιὰ τὸ ὅμορφο βίντεο καὶ τὸ τρυφερὸ πονεμένο τραγούδι ποὺ τὰ ἐδεσες γλυκὰ-γλυκὰ ὅλα !
Οι φωτογραφίες της Ελένης με κάνουν να ανατριχιάζω, να ριγώ. Εύγλωττες και ποιητικές.
Με ανθρώπους σαν την Δόμνα Μέγγα, δεν βλέπω να "petheni o jeno"! Ένα μεγάλο μπράβο, μέσα από την καρδιά μου!!!
Νίκο μου, είσαι απίστευτος!!!!
Υπέροχο Δόμνα!!! :D