"Xamsa" (nasriy bayoni). Alisher Navoiy. 5-doston "Saddi Iskandariy"

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 9 ноя 2022
  • "SADDI ISKANDARIY" ("Iskandar devori") - "Xamsa" (Navoiy)ning yakunlovchi dostoni (1485). Asar 89 bob, 7215 baytdan iborat boʻlib, Navoiy ijodidagi hajman eng yirik epik asardir. Doston aruzning mutaqorib bahrida turkiyada yozilgan. Kohvvb Xamsanavislikning buyuk namoyandalari: Nizomiy Ganjaviy, Hisrav Dehlaviy, Abdurahmon Jomiy va Alisher Navoiylar Iskandar toʻgʻrisida doston yozib, oʻz "Xamsa"lariga kiritganlar. Dastlab musulmon dunyosida Qurʼoni karimning Kahf surasida nomi zikr etilgan hukmdor Zulqarnayn (Ikki shoxli, 18sura, 83 -98oyatlar) hamda yunon sarkardasi va davlat arbobi Aleksandri bitta shaxs deb bilishgan va u sharkda Iskandar Zulqarnayn nomi bilan mashhur boʻlgan. Mazkur Iskandarnomalarga Iskandar timsolidagi Aleksandr faoliyati mavzu qilib olingan. Ammo asarlarda Iskandar timsoli tarixiylikdan tobora uzoqlashib, badiiy toʻqima obrazga aylana borgan. Har bir Xamsanavis Iskandar timsolida oʻz ideallarini talqin etishga harakat qilgan.(Shayxlar va domlalar tasdiqlashadiki, Iskandar Zulqarnayn va Aleksandr Makedonskiy farqli odamlardir, sababi Aleksandr Makedonskiy kofir bo'lgan. Iskandar Zulqarnayn esa bir necha bor Allohning yagonaligiga ishonch bildirgan)
    Navoiy oʻz asari avvalida, salaflaridan farqli oʻlaroq, tarixiylikka, koʻproq tarix kitoblariga tayanib ish koʻrganini yozadi. Navoiy bu oʻrinda oʻz asarida Iskandar haqidagi boblar izchilligining Qurʼondagi Zulqarnayn haqidagi oyatlarga hamda tarixiy shaxs Aleksandr faoliyatiga muvofiq kelishini nazarda tutgan. Dostonning "Saddi Iskandariy" deb nomlanishida ham Qurʼoni karimning Navoiy uchun birlamchi manba boʻlganligi seziladi.
    Navoiy talkinida Iskandar odil shoh, u dunyoni kufrdan, jaholatdan tozalab, butun dunyoda adolatni joriy etish, bashariy tartibqoidalarni katta olamdagi tartibqoidalarga muvofiklashtirish maqsadida xalqlar ustiga yurishlar qilgan. Bu esa sufiyona talqin boʻlib, dostondagi muqaddima boblar, Iskandar voqealari hikoya qilingan boblar hamda unga ilova boblarda ham shoirning tasavvufiy qarashlari ustuvorligini koʻrish mumkin. Mas, Iskandar shisha sandiq yasab, dengiz tubiga tushadi, turfa ajoyibotlarni koʻrib, vataniga qaytadi. U vafot etar ekan, bir qoʻlini tobutdan chiqarib qoʻyishlarini soʻraydi. Asarda Navoiy insonni bu foniy dunyo hoyu havaslariga ortiqcha ruju qoʻymaslikka chaqirib, garchi Iskandar jahonni egallagan jahongir boʻlsada, u narigi dunyoga hech narsasiz ketayotganligiga ishora qiladi.

Комментарии • 40

  • @MuxtasamovNodirbek
    @MuxtasamovNodirbek День назад

    Bilim olganda ham uni ulashganlar ham hududi raxmatlari bo'lsin

  • @jasurashurov7537
    @jasurashurov7537 Год назад +8

    Raxmat sizlarga toliq eshitib chiqdim zor

  • @user-qx8nr1lh5n
    @user-qx8nr1lh5n 2 месяца назад

    Raxmat , ovozingiz judayam chiroyli chiqibdi , ijodingizga omad 👍

  • @mukaddasmuminova2071
    @mukaddasmuminova2071 Год назад +6

    Маззза килиб эшитдим. Катта рахмат!

  • @kholiyorjumaev8041
    @kholiyorjumaev8041 Год назад +9

    👏👏👏👏 Сал паст экан овози илтимос кийнгисини баландрок овозда куйинг

  • @user-qo9hu2uw6o
    @user-qo9hu2uw6o 5 месяцев назад +2

    Zõrk

  • @123Kanalga_obuna.
    @123Kanalga_obuna. 11 месяцев назад +2

    Ovozi chiroyli ekan😊😊😊😊

  • @avazbekabdullayev7025
    @avazbekabdullayev7025 Год назад +4

    Maladsi zor

  • @ibodullo727
    @ibodullo727 5 месяцев назад +3

    Ofarin tasannolar 😊

  • @KrAsAvChIk-tz5cr
    @KrAsAvChIk-tz5cr 6 месяцев назад +3

    Yahshi ekan murakab reja tuzolmayapman😢

  • @azamatabdiraximov2097
    @azamatabdiraximov2097 7 месяцев назад +1

    Judayam yaxshi

  • @user-wk7fs1ty4t
    @user-wk7fs1ty4t Год назад +2

    Mszza qilip eshitdim ancha narsa cunip oldim

  • @user-wo2ik9ig1n
    @user-wo2ik9ig1n 6 месяцев назад +1

    Assalomu alaykum
    Juda chiroyli o'qildi. Katta rahmat Sizlarga. Mazza qilib eshitdim. Ishlaringizga Omad!

  • @zaynabasadullayeva5399
    @zaynabasadullayeva5399 Год назад +2

    Rahmat o'quvchilar Mazza qilib tingladi

  • @user-ko5pn3bv1c
    @user-ko5pn3bv1c 4 месяца назад

    Juda zo'r ovozi past qo'yilibdi lekin bundan keyin balantroq qo'ying ovozini ❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️

  • @hamidullojoraboyev5609
    @hamidullojoraboyev5609 Год назад +2

    Ajoyib👏👏

  • @ilhomjonyusupov4503
    @ilhomjonyusupov4503 Год назад +15

    Fondagi musiqa ortiqcha ekan yoki pastroq ovozda bo'lishi k-k edi

  • @user-sy9xx6em6m
    @user-sy9xx6em6m 7 месяцев назад +1

    Tarifga til ojizdir ❤❤😊

  • @gayratqoshboqov1973
    @gayratqoshboqov1973 Год назад +1

    Манфаатли булди ташаккур масъулларга

  • @charosruziyeva
    @charosruziyeva Год назад +2

    Zor

  • @Axmadjanovna
    @Axmadjanovna Год назад +2

    Kotta rahmat slagaaa❤❤❤

  • @sjdjdcjfjf8979
    @sjdjdcjfjf8979 Год назад +1

    Rahmat zor ekan rahmat

  • @z.s_7011
    @z.s_7011 4 месяца назад

    Oxirigacha eshitganlar pastda izohlarni qoldiramiz. 😊

  • @shoxruzjurayev180
    @shoxruzjurayev180 Год назад +2

    Rahmatt👍👍

  • @bobojonturobjonov5261
    @bobojonturobjonov5261 5 месяцев назад

    Rahmat. Musiqa kerak mas

  • @KrAsAvChIk-tz5cr
    @KrAsAvChIk-tz5cr 6 месяцев назад +2

    Yordam qivorila

  • @yigitaliamonov
    @yigitaliamonov Год назад

    A.A.V.R.V.B! Man Kenagazbarlos. ISKANDAR ZULQAYNAR.meros kitobi.Reng'in foto ku'ring' iltim'os.Ra'h,m'at katta.

  • @oguzxun6757
    @oguzxun6757 Год назад +1

    'o'guzxonga 'oxshaydi ekan

  • @soliha7826
    @soliha7826 6 месяцев назад +1

    Navoi ,,xamsa" sining hajm jihatdan eng yirik dostonining nomi qaysiligini biladiganlar bormi

  • @gulnoramaxmudova1920
    @gulnoramaxmudova1920 7 месяцев назад

    Thank you for fairytale ❤❤❤

  • @joxongirabdumannopov4785
    @joxongirabdumannopov4785 Год назад +2

    Zòr faqat musiqa ovozi bòlmaganda yahshiroq bòlardi

  • @user-pd1fs3tg2o
    @user-pd1fs3tg2o 2 месяца назад

    Сади Искандари Румда шох булганми Рум Римми

  • @maxmudmusayev5804
    @maxmudmusayev5804 2 месяца назад

    Фонсиз вариантини берийла фон обташела

  • @nafisanurullayeva-kl1fe
    @nafisanurullayeva-kl1fe 10 месяцев назад

    4 -doston to'liq emas..Iltimos to'liq bo'lsin.Mehnatizga rahmat.ofarin

  • @BarnoRenfro
    @BarnoRenfro Год назад +1

    Kashmirga osha davrdan beri yopishishganakende.

  • @RasulbekJumaniyozov-im2jv
    @RasulbekJumaniyozov-im2jv 3 месяца назад

    Ассалому алайкум илтимос сизлардан аудио китоб чикарганда мусика кушманглар