Widzę że trwa ciągłe ulepszanie stylu graficznego materiałów. Przyjemnie się to ogląda, zwłaszcza patrząc na to jakie postępy są w odniesieniu do pierwszych materiałów które jeszcze pamiętam.
Zapadł mi w pamięć słowa, że Rzeczpospolita nie otrzymała żadnego wsparcia od zachodu. I to mnie tylko utwierdza, że odsiecz wiedeńska to był wielki błąd.
Nie był to wielki bląd, tylko zupełnie niewykorzystane zwycięstwo. Rzeczpospolita powinna postawić warunki Austriakom, zanim jeden żołnierz opuścił polskie terytorium. Wtedy cała sprawa wyglądałaby inaczej. Ale Sobieski, dość naiwnie, uważał, że wiktoria wiedeńska przyniesie mu chwałę i splendor w Europie. A tu się okazało, że trumf to jedno, a polityka to zupełnie coś innego. Zawsze byliśmy naiwni i zawsze znajdowywali się tacy, którzy osiągali zyski na polskiej krwi. Przykładów można by mnożyć do znudzenia. I to jest niestety nasza narodowa przywara. Wystarczy spojrzeć na dzisiejszą sytuację z Ukrainą, ktora nie istniałaby już gdyby nie Polska i Polacy. A jak zwykle zyski powędrują do mądrzejszych i sprytniejszych od nas.
Super film, widać, że cały czas starasz się rozwijać i mimo że już poprzednie twoje filmy były genialne, mimo to dalej robisz ten krok do przodu, gdyż wizualnie widać progres. Super!
Byłem z dziewczyną na wakacjach w Turcji w jednej z restauracji Turek słysząc że jesteśmy z Polski gorąco nas przywitał i łamana polszczyzną nawijał o naszym Legendarnym Janie 3 Sobieskim czulem się tak cholernie dumnie jakbym to ja walczył pod tym Chocimiem oczywiście dania buły konkretne a płatnośc lirami wyglądała tak że rachunek wyniosł 1300 lirow a Turek zwrócił mi 300 :)
"Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor" (pol. Powstanie kiedyś z kości naszych mściciel) Epitafium wyryte na nagrobku Hetman Wielkiego Koronnego Stanisława Żółkiewskiego. - Jan Sobieski był prawnukiem Żółkiewskiego
Najlepszy i najważniejszy kanał na Polskim YT. Z niecierpliwością czekam na kolejne odcinki z wizualizacjami bitew, które są świetnej jakości i jedyne w swoim rodzaju.
Historia jest na tyle pokrętna że pogląd na nią zależy od punktu siedzenia i widzenia. Moim zdaniem Odsiecz Wiedeńska była potrzebna, Europa w tamtym czasie była na tyle słaba, że gdyby nie to,to całkiem możliwe że wszyscy bylibyśmy teraz pigmentopozytywni i mówili po kadziawsku. Racją jest to że Polska wielokrotnie nadstawiała swoją pierś dla Europy i nigdy nie otrzymała rewanżu,sojusznik wiecznie zdradzał. Ale mimo wszystko nadal istniejemy jako Naród Jesteśmy potomkami tych wielkich ludzi którzy bronili Polskę ponad wszystko Wtedy Honor był prawem 🇵🇱👊
Kowalu, nigdy przenigdy „honor” nie płacił w polityce międzynarodowej. A Odsiecz Wiedeńska to tylko na obrazie dobrze nam wyszła. Turcja była i tak w przededniu upadku a my mielibyśmy przynajmniej jednego wroga mniej. Wyprawa na Austrię była łabędzim śpiewem potęgi otomańskiej i Chocim przetrącił jej kark na dobre.
Gratuluję Waszmościowi profesjonalizmu i doceniam trud wykonania tak wartościowego materiału. Wszystkiego najlepszego wszystkim z okazji Święta Niepodległości 🇵🇱
Historia jest nauczycielką życia niestety Polak i przed szkodą i po szkodzie głupi😢😢😢od buntu Chmielnickiego i ugody perejeslawskiej mieszkańcom obecnej Ukrainy bliżej było do Moskwy i gdy tylko mogli mordowali Polaków a apogeum nienawiści i bestialstwa to Rzeź Wołyńska😢😢 a Polacy teraz pokornie na kolanach utrzymują miliony turystów zza buga wstyd i hańba dla Najjaśniejszej Rzeczpospolitej😢😢
@@piotrgonzalez3364 Kolega powiedział, że najlepszą nauczycielką jest historia. I nieważne kiedy rzecz się działa. Ważne, że tak jak wtedy, tak i dziś nie potrafimy osiągać zysków dla ojczyzny i narodu.
Co za zbieg okolicznośći, że święto Niepodległości zostało ustanowione na 11 listopada, czyli w rocznicę wielkiego zwycięstwa armii Rzeczypospolitej pod Chocimiem! Przypadek? Nie sądzę!
Francja go wystawiła więc sam niestety wskurać nic nie mógł, Brandenburgia-Prusy udowodnieły że mogę bić większe i wysokiej jakości armie (jak na przykład Szwedzką). A co mógł zrobić Sobieski kiedy sejm nie chciał wojny? Iść z niewielką przywatną armią i oblegać Pruskie forty, by finalnie być rozbitym w Polu przez większą Brandeburską armie w polu? To by się skończyło katastrofą, jedynie wtedy kiedy byłoby poparcie albo sejmu albo Francji, to Sobieski mógł iść na wojne o Prusy. Ale niestety, sejm był gnuśny a dla Francji własne interesy były najważniejsze ("realpolitik" ponad wszystko dla nich).
@aleksander5279 Sam Sobieski dał się wystawić Francji i Brandenburgii. Był francuskim popychadłem, chciał obalić legalnego króla, jego żołnierze wjechali do Warszawy i gwałcili kobiety. Potem czasie rządów liczył na sojusz z Francją, a oni sprzymierzyli się z Brandenburgią. Miał szanse odzyskać Prusy Książęce, uderzyć na nie kiedy jeszcze nie były mocne. Niestety wybrał odsiecz Wiednia. Potem w podzięce te dwa państwa do spółki z Rosją dokonały rozbioru Rzeczypospolitej.
Ukraińcy mają swoje za uszami i swoje problemy ale to oni nadstawiają karku i przelewają krew broniąc się przed kacapami. To jest niebezpieczne - Kacapia która po trochu połyka Ukrainę i zbliża się do naszych granic. My jesteśmy następni, przrobliliśmy to od XVII do XiX wieku.
Ciekawee! Nie wiem czy wiesz, że polscy a ściślej rzecz biorąc najczęściej spolonizowani ruscy magnaci w XVI i XVII w. potwornie wyzyskiwali Ukrainę.Kozacy czyli Ukraińcy dążyli więc do niepodległości(względnie do większej swobody w ramach Rzeczypospolitej lub innego państwa) i w związku z tym próbowali różnych opcji politycznych.Nawiązywali sojusze raz Tatarami innym razem z Rosją innym z Turcją byle się wyzwolić.Niektórzy z nich próbowali dogadać się z Polską jak w przypadku Unii Hadziackiej.Nie można mieć do nich pretensji, że część z nich w pewnym momencie postawiła na Turcję.
A gdzie 'tolerancja'?🤣🤣🤣 Na cale szczescie nie bylo wtedy Ostaszewskiej i Holland .... a z iSSlamem radzono sobie w staroświecki, sprawdzony sposób, waląc bisurmanów po łbach.
Niestety podobnie jak i inne nasze zwycięstwa, bitwa nie została wykorzystana politycznie. W efekcie Podole odzyskaliśmy za 26 lat, za rządów następcy Jana III Sobieskiego.
Ale dzięki staraniom Sobieskiego, zamki Mołdawskie zdobyte przez Sobieskiego w 1691 były wymienione za Kamieniec. Jeśli chodzi o kampanie wojenne to jedyne co osiągnął August II w Wielkiej Wojnie Tureckiej (jako król Polski) to zmasowanie wojsk Polsko-Litewsko-Saskich na Podolu i zatrzymanie najazdu tatarskiego przez wojska Koronne pod Podhajcami.
Trzeba przyznać Turcy wybrali dobre miejsce do obrony , gdyby Hussein nie zdecydował się na walną i potem nie opuścił szańców. Miał zapasy i zbliżała się zima, Sobieski i tak musiałby się wycofać bo zapasy były na wyczerpaniu. Chocim nie zakończył wojny zakończył je rozejm w Żurawnie trzy lata później.
Generalnie kraje siebie wzajemnie mają gdzieś, aż do momentu kiedy same są zagrożone. "Zachód" to nie był jeden blok, tylko na ogół zwaśnione z sobą państwa które prowadziły ze sobą ogromne wojny na wielu kontynentach, czemu taką Francje miało obchodzić co się dzieje w Polsce?
@@mariuszskoczylas8862 dzięki, robię co mogę, ale jednak pisanie scenariuszy, komponowanie i ogólna wizja materiału materiału są moją mocniejszą stroną niż umiejętności lektorskie.
Polska i Turcja 1772 -1795 / 1918 Plus 9.1939-1945 Wołyń i Katyń Twórczość Sobieskiego jest jego dziedzictwem Wieden i Parkanami Masakra do bałkańskich tureckich bohaterów Masakra armii tureckiej Sobieski żałował tego wszystkiego przed śmiercią. Habsburgowie nigdy nie byli przyjaciółmi Polski, nawet za Wiednia w 1683. Jednak było już za późno, o wiele za późno
Tak, Sobieski napewno żałował obrony południowych granic Rzeczpospolitej i obrony Chrześcijańskiej Europy, wcale nie tego że zaufał Francuzom w Jaworowie. Sobieski musiał odzyskać zrabowane ziemie przez Turków, tak jak i powstrzymać ciągłe najazdy tatarskie aż po Lwów, co finalnie bezpośrednio lub pośrednio mu się udało (zależnie od sprawy). Pozatym, jakich tureckich bohaterów? Tych co najeżdżali Europe i okupowali podbite Chrześcijańskie narody Bałkan? Ten post brzmi jak by to "AI" pisało...
Ja jestem w stanie pojąć. I Rzeczpospolita nie chciała zapłacić haraczu turasom (bo taka była umowa), i chciała odzyskać utracone ziemie. Turasy się nie chcieli na to zgodzić, to Sobieski nie miał wyjścia.
Poczytaj sobie książki historyczne bo widać, że nic nie wiesz.Ano po to żeby nie mieć Turcji wzmocnionej zajęciem Austrii u swoich granic.Już po zajęciu Kamieńca Podollskiego mieliśmy ich blisko Krakowa.Walczyliśmy poza granicami kraju na koszt Austriaków.
Polska wymęczona licznymi wojnami niepotrzebnie zaangażowała się w Ligę Świętą PO bitwach pod Wiedniem i Parkanami.To wyczerpało skarb.Akurat pod Wiedeń należało pójść.
By odzyskać Podole i zapobiec niekończącej się ekspansji Osmańsakiej? Pozatym, Austria (a dokładnie Habsburgowie) wielokrotnie nam pomagała przeciwko Szwecji (w wojnie 1626-1629, jak i podczas Potopu), kiedy sytuacja w Rzeczpospolitej była nieciekawa. Polacy często narzekają na Austrie że brała udział w rozbiorach (tylko dwóch z trzech), a nie patrzą na fakt że gdyby tego nie zrobiła to po prostu Prusy i Rosja by zgarneły wszystko. Gdyby na sze piękne państwo wykorzystało czas między 1699 a 1795 w bardziej reformatorski i energiczny sposób mogliśmy odnowić mocarstwowość pańśtwa, niestety w osiemnastym wieku staliśmy się politycznym i militarnym karłem, z którym nikt nie chciał rozmawiać jak równy z równym.
Zielona chorągiew Proroka nie została zdobyta pod Wiedniem ani tym bardziej pod Chocimiem. Do dziś jest ona przechowywana w Stambule. Naszych żołnierzy trochę ponosiła fantazja i każdą zieloną chorągiew brali za Sztandar Proroka
gdzies czytalem, ze imperium osmanskie nigdy w swojej historii nie ponioslo takiej kleski. chodzi o liczbe poleglych w jednej bitwie - okolo 80% stanu armii...
Szkoda że Ci wariaci nie zostali zdławieni za czasów Warneńczyka, albo że nie udał się plan Władysława IV odnośnie wojny z Turcją, zlikwidować chanat odbić księstwa naddunajskie lub wypchać ich z Europy, potem obalić sultanat i zlikwidować islam, zniszczyć każdy meczet i wszystko co związane z tym pogańskim kultem i powrócić do czasów Konstantynopola.
A może by tak powiedzieć o całej serii fatalnych klęsk jaka była udziałem Sobieskiego po bitwie Wiedeńskiej pod koniec jego panowania ? Tak dla równowagi.
Klęskami bym tego nie nazwał, prędzej kampanie które osiągał bardzo mało. W polu armia Rzeczpospolitej nie przegrywała, za to taktyka spalonej ziemu używana przez siły osmańsko-tatarsko-mołdawskie doprowadziły do znikomych zdobyczy tych kampanii (pod dowództwem Sobieskiego były trzy: 1684, 1686 i 1691). Kampania w 1691 zdobyła zamki mołdawskie które były wymienione za Kamieniec Podolski przez Augusta II.
@obserwators9788 a czy ty wiesz kim był Król Jan Kazimierz - Kardynał potomek Jadwigi Wittelsbach + 16.07.1176 w Dachau ...Potomek Króla Władysława Jagiełły dziadka Krzysztofa Kolumba ...co ty wiesz o KZ Dachau ..o biskupie Neuhauslerze ur 27 stycznia 1888 przy bazylice SW Piotra i Pawła z 1077 r fundacji rodziny SW Jadwigi Śląskiej ; 12 km przy Dachau - od 11 lipca 1941 Wiedniu KZ Dachau nr 26660 .....27.01.1945 urodziny w KZ Dachau .- obozu który nigdy nie wyzwolono ...20.04.1947 został Biskupem monachoum 29.10.1950.. wyświęcił żyda Józefa Razingera na diakona ......fundatora 28.04.1963 karmelu krwi Chrystusa w Dachau +14.12.1973 w Monachium ..pochowany w karmelu w KZ Dachau ...przejętym militarnie przez Izrael 18.08.2020 .....czysta robota . .. Bóg wszystko widzi ...możesz to wszystko sprawdzić wiedząc że każdy dzień twojego życia podlega Bożej Opatrzności ...
A co do Odsieczy Wiedeńskiej, nie nazwałbym tego tylko błędem, lecz błędem katastrofalnym. Uratowało to Austrię, ale Rzeczypospolitej kompletnie nic nie dało. Mało tego, od tego momentu widać narastającą przewagę Austrii nad Polską, co ostatecznie zakończy się zaborami. Nawiasem mówiąc, jedynym krajem sprzeciwiającym się zaborom okazała się w praktyce Turcja. Sobieski zresztą, nie jest pierwszym polskim władcą, którego ultra-katolickie poglądy były przyczyną zgubnych dla losów kraju decyzji politycznych.
Tu bym innaczej dobrał słowa bo była to jeszcze sprawa polityczna osadzona w tradycji państwa. Począwszy od powstania bedącego w pewnym sensie złożeniem hołdu lennego kościołowi poprzez krucjaty będące ponadpaństwowym zjednoczeniem narodów chrzescijańskich. Ja raczej widzę tu romantyczne zapatrzenie w historię gdy nadchodził oświeceniowy wiatr zmian. Zapewne też próżność - ale który monarcha był od niej wolny?
To przecież chciał się Sobieski porozumieć z turasami. A oni o niczym nie chcieli słyszeć tylko o haraczu dla siebie jaki I Rzeczpospolita miała zapłacić Turcji.
@frubtok7 Ultra katolickie poglady to najlepsze co spotkalo Polske, dryfujaca na wschód. Katolicyzm to postep społeczny i wtedy najsilniejsze kraje byly katolickie a inne do nich aspirowaly. Pogódź sie faszysto.
Taa sprzeciw turecki wobec zaborow, byl imponujacy, wystawili noty dyplomatyczne. Takie poglady to historyczne harakiri, tak sie sklada ze w 1683, bylismy w rzeczywistosci, gdy to Turcy kilkanascie lat wczesniej dokonali nam zaboru Podola i prawobrzeznej Ukrainy, madralo. Rozumiem, ze nalezalo dac upasc Austrii, a pozniej samotnie potykac sie z agresywnym, przezywajacym akurat druga mlodosc Imperium Usmanskie, na smierc i zycie.
@@nabitewnymszlaku Nie było to osiągnięcie duże. Wtedy Rzeczpospolita liczyła coś około 7.5 miliona. Na Krymie mieszkało około 250-300 tys. tatarów, i oni najeżdżali ciągle Rzeczpospolitą w liczbie średnio kilkanaście, 25 tys. wojska.
@@Raul-pp1uh jaka cenzura? 37 000 regularnego wojska było wielkim osiągnięciem, jeśli zna się realia RP. Batory przejmujący kraj w znacznie lepszej sytuacji gospodarczo-spoleczno-finansowo-politycznej wystawiał przeciw Moskwie sily o ok. 10k żołnierza większe. Liczba ludności tutaj nie stanowiła o wszystkim, to były armie regularne, nie z poboru. A u nas wszystko musiało przejść przez sejm. Milionowa Szwecja zaciągała liczniejsze wojska.
@@nabitewnymszlaku Zdaje się, Jerzy Łojek pisał w swoich pracach, że przedrozbiorowa I Rzeczpospolita "szlachecka" mogła utrzymywać około 200 tys. armię w czasach pokoju. A wtedy były problemy z wystawieniem kilkunastu tysięcznej armii. Wojska wtedy było akurat na parady i pogrzeby. Po rozbiorach 20-kilka lat później, jak Napoleon szedł na Moskwę, same tylko księstwo warszawskie wystawiło około 100 tys. armię. Z terytorium o wiele mniejszego, o kilkukrotnie mniejszej gospodarce, jak i ludności.
Od początku kanał robię sam, żadne AI. Cóż, tak brzmię po prostu. Czy wschodni obywatel? Może i tak, jestem z Lubelszczyzny, a to już wschód naszego kraju.
Czemu pi polnocnej stronie rzeki nie bylo jakichs polskich czt litewskich oddzualow by przejac te wozy co turcy wycofali do Kamienca i uniemozliwic zaooatrzenie tym mostem
Być może nie chciał Sobieski rozdzielać sił. Mostu bronił umocniony szaniec, w nieodległym Żwańcu też była załoga Turcja. No i Sobieski nie mógł przewidzieć konwoju do Kamieńca.
Pod Wiedniem i Parkanami, tylko walczyła armia koronna, armia litewska fatalnie dowodzona była zjęta prześladowaniem Słowaków i Węgrów, gdyż hetman Sapieha nie chciał wspierać króla...
A potem gdy mieliamy ponad 200 k kozaków do dyspozycji tylko to zjebalim byśmy na Turków szli ino grzmot. I co by było gdyby. Mógłbys zrobić materiały co by było gdyby władcy inaczej postąpili . Ciekawe by się to oglądało
Usuwam z feeda kanały dające w etykiecie czerwone strzałki. Ta praktyka jest brakiem szacunku wobec intelektu widza i raczej przysparza tylko wyświetleń od mniej sprawnych umysłowo nastolatków. Jako wspierajacy i wierny widz mam nadzieję że to jednorazowy incident. Ta click bajtowa praktyka nie licuje się z dobrym merytorycznym poziomem kanału.
To nie słuchaj, i sam zrób kanał historyczny tak wyskoiej klasy, alternatywnie wspomóż działalność "@nabitewnymszlaku" i zasponsoruj lektora na nastepne kilka lat z własnej kiesy. W przeciwnym razie nie wypowiadaj się.
![I.N "HALLUCINATION" | [Stray Kids : SKZ-PLAYER]](http://i.ytimg.com/vi/n5B5q1Hwt_U/mqdefault.jpg)
*351 rocznica wielkiej wiktorii w bitwie pod Chocimiem.*
Cześć i chwała bohaterom!
@robsaltokiemon3099 cześć i chwała!
Dzięki za materiał
@@robsaltokiemon3099Na wieki wieków !
Jestem pod wrażeniem tego materiału. Najlepszy opis tej bitwy jaki spotkałem.
Mało widziałeś...
@@jn1205 No to poproszę o źródła. Chętnie poszerzę wiedzę.
@@PR_nick Sam se mohier poszukaj
Widzę że trwa ciągłe ulepszanie stylu graficznego materiałów. Przyjemnie się to ogląda, zwłaszcza patrząc na to jakie postępy są w odniesieniu do pierwszych materiałów które jeszcze pamiętam.
Zapadł mi w pamięć słowa, że Rzeczpospolita nie otrzymała żadnego wsparcia od zachodu. I to mnie tylko utwierdza, że odsiecz wiedeńska to był wielki błąd.
Nie był to wielki bląd, tylko zupełnie niewykorzystane zwycięstwo. Rzeczpospolita powinna postawić warunki Austriakom, zanim jeden żołnierz opuścił polskie terytorium. Wtedy cała sprawa wyglądałaby inaczej. Ale Sobieski, dość naiwnie, uważał, że wiktoria wiedeńska przyniesie mu chwałę i splendor w Europie. A tu się okazało, że trumf to jedno, a polityka to zupełnie coś innego. Zawsze byliśmy naiwni i zawsze znajdowywali się tacy, którzy osiągali zyski na polskiej krwi. Przykładów można by mnożyć do znudzenia. I to jest niestety nasza narodowa przywara. Wystarczy spojrzeć na dzisiejszą sytuację z Ukrainą, ktora nie istniałaby już gdyby nie Polska i Polacy. A jak zwykle zyski powędrują do mądrzejszych i sprytniejszych od nas.
Dokładnie tak 👍@@marcinchomontowicz1609
@@dawidkanik241 można nazwać to tradycją zachodu
Tak,to pozwoliło stworzyć imperium rosyjskie!
Powinien się dogadać z Chanem i podzielić .
Super film, widać, że cały czas starasz się rozwijać i mimo że już poprzednie twoje filmy były genialne, mimo to dalej robisz ten krok do przodu, gdyż wizualnie widać progres. Super!
Tego potrzebowałem. Wspaniały kanał oraz wybitny materiał
❤
Byłem z dziewczyną na wakacjach w Turcji w jednej z restauracji Turek słysząc że jesteśmy z Polski gorąco nas przywitał i łamana polszczyzną nawijał o naszym Legendarnym Janie 3 Sobieskim czulem się tak cholernie dumnie jakbym to ja walczył pod tym Chocimiem oczywiście dania buły konkretne a płatnośc lirami wyglądała tak że rachunek wyniosł 1300 lirow a Turek zwrócił mi 300 :)
A potem się obudziłeś:)).
Myślisz że to że nie uznali rozbiorów było gestem przyjaźni,?nie bali się Rosjan i Prus to dlatego nie uznali rozbiorów
@@tomaszostrzyzek842 I to jest najtrafniejszy komentarz. A nie, że turasy tak "lubili" Polaków, że nie uznali rozbiorów:)).
@Raul-pp1uh
Ale wy sobie zmysliliscie to. On nic takiego nie napisal. Ulepiliscie chochola i bohatersko z nim walczycie.
@@Raul-pp1uh jak komuś dasz po gębie, to potem cię szanuje😂
"Exoriare aliquis nostris ex ossibus ultor" (pol. Powstanie kiedyś z kości naszych mściciel) Epitafium wyryte na nagrobku Hetman Wielkiego Koronnego Stanisława Żółkiewskiego. - Jan Sobieski był prawnukiem Żółkiewskiego
Noi elegancko.
Komentarz musi być.
Pozdro dla rodaków w dzień 11 listopada.
Jak zwykle odcinek na wysokim poziomie :)
Najlepszy i najważniejszy kanał na Polskim YT. Z niecierpliwością czekam na kolejne odcinki z wizualizacjami bitew, które są świetnej jakości i jedyne w swoim rodzaju.
Masz super nick. Pozdrowienia.
@@irenagreg7373 Dzięki Irena.
Historia jest na tyle pokrętna że pogląd na nią zależy od punktu siedzenia i widzenia.
Moim zdaniem Odsiecz Wiedeńska była potrzebna, Europa w tamtym czasie była na tyle słaba, że gdyby nie to,to całkiem możliwe że wszyscy bylibyśmy teraz pigmentopozytywni i mówili po kadziawsku.
Racją jest to że Polska wielokrotnie nadstawiała swoją pierś dla Europy i nigdy nie otrzymała rewanżu,sojusznik wiecznie zdradzał. Ale mimo wszystko nadal istniejemy jako Naród
Jesteśmy potomkami tych wielkich ludzi którzy bronili Polskę ponad wszystko
Wtedy Honor był prawem 🇵🇱👊
Kowalu, nigdy przenigdy „honor” nie płacił w polityce międzynarodowej. A Odsiecz Wiedeńska to tylko na obrazie dobrze nam wyszła. Turcja była i tak w przededniu upadku a my mielibyśmy przynajmniej jednego wroga mniej. Wyprawa na Austrię była łabędzim śpiewem potęgi otomańskiej i Chocim przetrącił jej kark na dobre.
Kiedy Polacy zrozumieja, ze licza sie tylko interesy
Gratuluję Waszmościowi profesjonalizmu i doceniam trud wykonania tak wartościowego materiału. Wszystkiego najlepszego wszystkim z okazji Święta Niepodległości 🇵🇱
Wszystkiego dobrego!
Super odcinek z dobrym opisem👍
Ależ dokładnie to opisałeś 👍👏 super praca💪👏
Dzięki za materiał, bardzo dobry wykład. Pozdrawiam serdecznie całą społeczność kanału oraz autora 👍🇵🇱
Świetny materiał - jak zawsze
Świetna robota. Pozdrawiam.
Dzięki
Bardzo dobry film, jak zawsze i Sobieski dobrze się sprawił pod Chocimiem, ale co w kraju narobił zamętu wcześniej to jego.
Jak by to było w USA to by takie filmy o tym powstały że Avengers to byłby przy tym pikuś.
P.S. ten odcinek to piękna robota. Dzięki!
Genialny materiał 👋👋👋 jeszcze tylko film i będzie komplet Pozdrawiam serdecznie, Najlepszego w nowym roku...
@@paxvobiscum8859 najlepszego!
Uwielbiam ten kanał.
Rewelacja 😊
wleciał kozak materiał na Dzień Niepodległości
Coś pięknego. Szacunek.👏👏👏👏👏👏👏👏👏
Zajebisty odcinek! I zajebista bitwa! Istna cepeliada. Atak-kontratak, atak-kontratak, atak-kontratak.. z takim przeciwnikiem to mozna sie tluc
Super dzięki za ten świetny program
Super materiał. Dużo pracy wkładasz w filmiki. Pozdrawiam.
Jak zwykle świetny film, tak trzymaj.
Super!
Lubię ten kanał
Tradycyjnie super odcinek 👏 szacun za Pańską pracę 👏👍🇵🇱✌️🫡
Bardzo dobry materiał. Pozdrawiam
Historia jest nauczycielką życia niestety Polak i przed szkodą i po szkodzie głupi😢😢😢od buntu Chmielnickiego i ugody perejeslawskiej mieszkańcom obecnej Ukrainy bliżej było do Moskwy i gdy tylko mogli mordowali Polaków a apogeum nienawiści i bestialstwa to Rzeź Wołyńska😢😢 a Polacy teraz pokornie na kolanach utrzymują miliony turystów zza buga wstyd i hańba dla Najjaśniejszej Rzeczpospolitej😢😢
To było 400 lat temu nie przesadzaj
@@piotrgonzalez3364 ucz się się od Pana Marka historii ,bo pozostaniesz sługą narodu ukr....
@@piotrgonzalez3364 To nie było 400 lat temu, a jest od 400 lat.
@@piotrgonzalez3364 Kolega powiedział, że najlepszą nauczycielką jest historia. I nieważne kiedy rzecz się działa. Ważne, że tak jak wtedy, tak i dziś nie potrafimy osiągać zysków dla ojczyzny i narodu.
A u drzwi Moskale!
Co za zbieg okolicznośći, że święto Niepodległości zostało ustanowione na 11 listopada, czyli w rocznicę wielkiego zwycięstwa armii Rzeczypospolitej pod Chocimiem! Przypadek? Nie sądzę!
Dzieki za material jak zwykle genialna robota i proszę material o 1848r. Powstaniu krakowskim
Obie bitwy chocimskie to genialny materiał na serial z rozmachem. Nawet w koprodukcji z Turkami.
Obawiam się, że era takich produkcji już minęła. Możemy otrzymać jedynie marne CGI.
Z islamitami żadnych kooperacji
Sobieski był wspaniałym wodzem, ale kiepskim politykiem. Definitywnie stracił Prusy, co skończyło się rozbiorami Polski.
Niestety tak było
Francja go wystawiła więc sam niestety wskurać nic nie mógł, Brandenburgia-Prusy udowodnieły że mogę bić większe i wysokiej jakości armie (jak na przykład Szwedzką). A co mógł zrobić Sobieski kiedy sejm nie chciał wojny? Iść z niewielką przywatną armią i oblegać Pruskie forty, by finalnie być rozbitym w Polu przez większą Brandeburską armie w polu? To by się skończyło katastrofą, jedynie wtedy kiedy byłoby poparcie albo sejmu albo Francji, to Sobieski mógł iść na wojne o Prusy. Ale niestety, sejm był gnuśny a dla Francji własne interesy były najważniejsze ("realpolitik" ponad wszystko dla nich).
@aleksander5279 Sam Sobieski dał się wystawić Francji i Brandenburgii. Był francuskim popychadłem, chciał obalić legalnego króla, jego żołnierze wjechali do Warszawy i gwałcili kobiety. Potem czasie rządów liczył na sojusz z Francją, a oni sprzymierzyli się z Brandenburgią. Miał szanse odzyskać Prusy Książęce, uderzyć na nie kiedy jeszcze nie były mocne. Niestety wybrał odsiecz Wiednia. Potem w podzięce te dwa państwa do spółki z Rosją dokonały rozbioru Rzeczypospolitej.
Mijają wieki, a sytuacja cały czas taka sama.
Sprzedawczycy nazywani Polakami, zdadzieccy Ukraińcy i rozdawnictwo pieniędzy na lewo i prawo....
Ukraińcy mają swoje za uszami i swoje problemy ale to oni nadstawiają karku i przelewają krew broniąc się przed kacapami. To jest niebezpieczne - Kacapia która po trochu połyka Ukrainę i zbliża się do naszych granic. My jesteśmy następni, przrobliliśmy to od XVII do XiX wieku.
Ciekawee! Nie wiem czy wiesz, że polscy a ściślej rzecz biorąc najczęściej spolonizowani ruscy magnaci w XVI i XVII w. potwornie wyzyskiwali Ukrainę.Kozacy czyli Ukraińcy dążyli więc do niepodległości(względnie do większej swobody w ramach Rzeczypospolitej lub innego państwa) i w związku z tym próbowali różnych opcji politycznych.Nawiązywali sojusze raz Tatarami innym razem z Rosją innym z Turcją byle się wyzwolić.Niektórzy z nich próbowali dogadać się z Polską jak w przypadku Unii Hadziackiej.Nie można mieć do nich pretensji, że część z nich w pewnym momencie postawiła na Turcję.
Sobieski odwaznie prowadzacy wojska na wlasnych nogach, a jego sladem nastepni dowodcy na piechote , toz to material na krola!
zapowiada się ciekawie
A gdzie 'tolerancja'?🤣🤣🤣
Na cale szczescie nie bylo wtedy Ostaszewskiej i Holland .... a z iSSlamem radzono sobie w staroświecki, sprawdzony sposób, waląc bisurmanów po łbach.
Czy będzie bitwa pod hodowem ?
@@krzysiu2444 powinna się pojawić
Niestety podobnie jak i inne nasze zwycięstwa, bitwa nie została wykorzystana politycznie. W efekcie Podole odzyskaliśmy za 26 lat, za rządów następcy Jana III Sobieskiego.
Ale dzięki staraniom Sobieskiego, zamki Mołdawskie zdobyte przez Sobieskiego w 1691 były wymienione za Kamieniec. Jeśli chodzi o kampanie wojenne to jedyne co osiągnął August II w Wielkiej Wojnie Tureckiej (jako król Polski) to zmasowanie wojsk Polsko-Litewsko-Saskich na Podolu i zatrzymanie najazdu tatarskiego przez wojska Koronne pod Podhajcami.
Ta bitwa to druga największa porażka wojsk lądowych Imperium Osmanskiego w historii !!
Trzeba przyznać Turcy wybrali dobre miejsce do obrony , gdyby Hussein nie zdecydował się na walną i potem nie opuścił szańców. Miał zapasy i zbliżała się zima, Sobieski i tak musiałby się wycofać bo zapasy były na wyczerpaniu. Chocim nie zakończył wojny zakończył je rozejm w Żurawnie trzy lata później.
@@marlenakranc1279 zgadza się, będzie kontynuowana seria
@@nabitewnymszlaku Super!
Zachód zawsze miał nas gdzieś. Pozdrawiam
Generalnie kraje siebie wzajemnie mają gdzieś, aż do momentu kiedy same są zagrożone. "Zachód" to nie był jeden blok, tylko na ogół zwaśnione z sobą państwa które prowadziły ze sobą ogromne wojny na wielu kontynentach, czemu taką Francje miało obchodzić co się dzieje w Polsce?
Po prostu super. Tylko ten głos jakiś nie mający siły zwycięscy.
@@mariuszskoczylas8862 dzięki, robię co mogę, ale jednak pisanie scenariuszy, komponowanie i ogólna wizja materiału materiału są moją mocniejszą stroną niż umiejętności lektorskie.
Polska i Turcja
1772 -1795 / 1918
Plus 9.1939-1945
Wołyń i Katyń
Twórczość Sobieskiego jest jego dziedzictwem
Wieden i Parkanami
Masakra do bałkańskich
tureckich bohaterów
Masakra armii tureckiej
Sobieski żałował tego wszystkiego przed śmiercią. Habsburgowie nigdy nie byli przyjaciółmi Polski, nawet za Wiednia w 1683.
Jednak było już za późno, o wiele za późno
Tak, Sobieski napewno żałował obrony południowych granic Rzeczpospolitej i obrony Chrześcijańskiej Europy, wcale nie tego że zaufał Francuzom w Jaworowie. Sobieski musiał odzyskać zrabowane ziemie przez Turków, tak jak i powstrzymać ciągłe najazdy tatarskie aż po Lwów, co finalnie bezpośrednio lub pośrednio mu się udało (zależnie od sprawy). Pozatym, jakich tureckich bohaterów? Tych co najeżdżali Europe i okupowali podbite Chrześcijańskie narody Bałkan? Ten post brzmi jak by to "AI" pisało...
Nikt nie jest w stanie pojąć dlaczego Polska zniszczona licznymi wojnami wsparła Austrię .
Ja jestem w stanie pojąć. I Rzeczpospolita nie chciała zapłacić haraczu turasom (bo taka była umowa), i chciała odzyskać utracone ziemie. Turasy się nie chcieli na to zgodzić, to Sobieski nie miał wyjścia.
Myśle że liczyli na wdzięczność Austryjaków. Taka Polska tradycja.
Poczytaj sobie książki historyczne bo widać, że nic nie wiesz.Ano po to żeby nie mieć Turcji wzmocnionej zajęciem Austrii u swoich granic.Już po zajęciu Kamieńca Podollskiego mieliśmy ich blisko Krakowa.Walczyliśmy poza granicami kraju na koszt Austriaków.
Polska wymęczona licznymi wojnami niepotrzebnie zaangażowała się w Ligę Świętą PO bitwach pod Wiedniem i Parkanami.To wyczerpało skarb.Akurat pod Wiedeń należało pójść.
By odzyskać Podole i zapobiec niekończącej się ekspansji Osmańsakiej? Pozatym, Austria (a dokładnie Habsburgowie) wielokrotnie nam pomagała przeciwko Szwecji (w wojnie 1626-1629, jak i podczas Potopu), kiedy sytuacja w Rzeczpospolitej była nieciekawa. Polacy często narzekają na Austrie że brała udział w rozbiorach (tylko dwóch z trzech), a nie patrzą na fakt że gdyby tego nie zrobiła to po prostu Prusy i Rosja by zgarneły wszystko. Gdyby na sze piękne państwo wykorzystało czas między 1699 a 1795 w bardziej reformatorski i energiczny sposób mogliśmy odnowić mocarstwowość pańśtwa, niestety w osiemnastym wieku staliśmy się politycznym i militarnym karłem, z którym nikt nie chciał rozmawiać jak równy z równym.
Można by w opisach odcinków podać nr konta do tradycyjnych wpłat. Pozdrawiam!
W sumie nie myślałem o tym, dzięki za sugestię. Pozdrawiam.
w imie czego moznowladcy prowadzili wojny i o co o pla uprawne bogate. dzisiaj sa wojny oligarchow o zloza mineralne i wplywy.
Niestety, i tak od setek lat.
Zielona chorągiew Proroka nie została zdobyta pod Wiedniem ani tym bardziej pod Chocimiem. Do dziś jest ona przechowywana w Stambule. Naszych żołnierzy trochę ponosiła fantazja i każdą zieloną chorągiew brali za Sztandar Proroka
Jak zwykle świetny materiał. Like i komentarz dla zasięgu z bomby.
Mam problem tylko w tym ze Turcja powstala w 1923 roku przed tym to bylo Mocarstwo Osanskie czy nie?
W literaturze przedmiotu Turcja/Imperium Osmańskie występuje naprzemiennie.
gdzies czytalem, ze imperium osmanskie nigdy w swojej historii nie ponioslo takiej kleski. chodzi o liczbe poleglych w jednej bitwie - okolo 80% stanu armii...
tylko pod Zentą straty były większe
Szkoda że Ci wariaci nie zostali zdławieni za czasów Warneńczyka, albo że nie udał się plan Władysława IV odnośnie wojny z Turcją, zlikwidować chanat odbić księstwa naddunajskie lub wypchać ich z Europy, potem obalić sultanat i zlikwidować islam, zniszczyć każdy meczet i wszystko co związane z tym pogańskim kultem i powrócić do czasów Konstantynopola.
Świetny materiał jak zawsze. Będzie omówienie całej wojny do 1676 roku ?
@@adrianmotyl8333 tak
A może by tak powiedzieć o całej serii fatalnych klęsk jaka była udziałem Sobieskiego po bitwie Wiedeńskiej pod koniec jego panowania ? Tak dla równowagi.
@@frubtok7 przecież idę po kolei
Klęskami bym tego nie nazwał, prędzej kampanie które osiągał bardzo mało. W polu armia Rzeczpospolitej nie przegrywała, za to taktyka spalonej ziemu używana przez siły osmańsko-tatarsko-mołdawskie doprowadziły do znikomych zdobyczy tych kampanii (pod dowództwem Sobieskiego były trzy: 1684, 1686 i 1691). Kampania w 1691 zdobyła zamki mołdawskie które były wymienione za Kamieniec Podolski przez Augusta II.
moze kiedys cos o powstaniu pod łysobykami? Pozdrawiam
gdzie Darek Wasiak??
❤❤❤❤
Nowe intro, och hohoho!
11.11.1673 w dniu zwycięstwa Lwów otruto 47 Króla Polski Michała ..wcześniej 16.12.1672 w Nevers otruto 46 Króla Polski Jana Kazimierza
Nie ma żadnych dowodów że Michała Korybuta otruto.Nawiasem mówiąc i tak był marnym królem.
@obserwators9788 a czy ty wiesz kim był Król Jan Kazimierz - Kardynał potomek Jadwigi Wittelsbach + 16.07.1176 w Dachau ...Potomek Króla Władysława Jagiełły dziadka Krzysztofa Kolumba ...co ty wiesz o KZ Dachau ..o biskupie Neuhauslerze ur 27 stycznia 1888 przy bazylice SW Piotra i Pawła z 1077 r fundacji rodziny SW Jadwigi Śląskiej ; 12 km przy Dachau - od 11 lipca 1941 Wiedniu KZ Dachau nr 26660 .....27.01.1945 urodziny w KZ Dachau .- obozu który nigdy nie wyzwolono ...20.04.1947 został Biskupem monachoum 29.10.1950.. wyświęcił żyda Józefa Razingera na diakona ......fundatora 28.04.1963 karmelu krwi Chrystusa w Dachau +14.12.1973 w Monachium ..pochowany w karmelu w KZ Dachau ...przejętym militarnie przez Izrael 18.08.2020 .....czysta robota . .. Bóg wszystko widzi ...możesz to wszystko sprawdzić wiedząc że każdy dzień twojego życia podlega Bożej Opatrzności ...
@obserwators9788 był Polskim Królem prawnukiem Zamojskiego ,zawierzony Matce Bożej,krewnym króla Sobieskiego urodzony na zamku w Olesku ....
@@obserwators9788 W komentarzach się zawsze zbierają teoretycy spiskowi, którzy chcą pokazać swoje teorie.
Super zwyciestwo.
Zachod zawsze wysluguje sie slowianami
Ale w tej bitwie Rzeczpospolita bardziej broniła siebie niż zachodu, kto miał pod Chocimiem walczyć? Muszkietrowie francuscy i szwedzcy?
❤
A co do Odsieczy Wiedeńskiej, nie nazwałbym tego tylko błędem, lecz błędem katastrofalnym. Uratowało to Austrię, ale Rzeczypospolitej kompletnie nic nie dało. Mało tego, od tego momentu widać narastającą przewagę Austrii nad Polską, co ostatecznie zakończy się zaborami. Nawiasem mówiąc, jedynym krajem sprzeciwiającym się zaborom okazała się w praktyce Turcja. Sobieski zresztą, nie jest pierwszym polskim władcą, którego ultra-katolickie poglądy były przyczyną zgubnych dla losów kraju decyzji politycznych.
Tu bym innaczej dobrał słowa bo była to jeszcze sprawa polityczna osadzona w tradycji państwa. Począwszy od powstania bedącego w pewnym sensie złożeniem hołdu lennego kościołowi poprzez krucjaty będące ponadpaństwowym zjednoczeniem narodów chrzescijańskich. Ja raczej widzę tu romantyczne zapatrzenie w historię gdy nadchodził oświeceniowy wiatr zmian. Zapewne też próżność - ale który monarcha był od niej wolny?
To przecież chciał się Sobieski porozumieć z turasami. A oni o niczym nie chcieli słyszeć tylko o haraczu dla siebie jaki I Rzeczpospolita miała zapłacić Turcji.
@frubtok7
Ultra katolickie poglady to najlepsze co spotkalo Polske, dryfujaca na wschód. Katolicyzm to postep społeczny i wtedy najsilniejsze kraje byly katolickie a inne do nich aspirowaly. Pogódź sie faszysto.
Taa sprzeciw turecki wobec zaborow, byl imponujacy, wystawili noty dyplomatyczne. Takie poglady to historyczne harakiri, tak sie sklada ze w 1683, bylismy w rzeczywistosci, gdy to Turcy kilkanascie lat wczesniej dokonali nam zaboru Podola i prawobrzeznej Ukrainy, madralo. Rozumiem, ze nalezalo dac upasc Austrii, a pozniej samotnie potykac sie z agresywnym, przezywajacym akurat druga mlodosc Imperium Usmanskie, na smierc i zycie.
Turcja byla dobrym sojusznikiem PLC Turcy nie chcieli miec wojny z Polska tylko zachod chcial Polske wiecie poddac i miec ja jako niewolnika !
Materiał fajny, ale co to za zwyczaj barbarzyński by mapa była zorientowana na wschód a nie na północ :D
Mówisz o makiecie bitwy? Taka orientacja to jedyne sensowne przedstawienie oblężenia
Rozległa Rzeczpospolita wystawiła niecałe 40 tysięcy wojska, i to był ten rzekomo "wielki wysiłek" militarny?:)). Śmiech na sali.
@@Raul-pp1uh biorąc pod uwagę stan ciągłej wojny od 1648 roku, spustoszenia Tatarów i Kozaków, potop szwedzki i rosyjski to tak, znaczne osiągnięcie.
@@nabitewnymszlaku Nie było to osiągnięcie duże. Wtedy Rzeczpospolita liczyła coś około 7.5 miliona. Na Krymie mieszkało około 250-300 tys. tatarów, i oni najeżdżali ciągle Rzeczpospolitą w liczbie średnio kilkanaście, 25 tys. wojska.
@@Raul-pp1uh jaka cenzura?
37 000 regularnego wojska było wielkim osiągnięciem, jeśli zna się realia RP. Batory przejmujący kraj w znacznie lepszej sytuacji gospodarczo-spoleczno-finansowo-politycznej wystawiał przeciw Moskwie sily o ok. 10k żołnierza większe.
Liczba ludności tutaj nie stanowiła o wszystkim, to były armie regularne, nie z poboru. A u nas wszystko musiało przejść przez sejm. Milionowa Szwecja zaciągała liczniejsze wojska.
@@nabitewnymszlaku Zdaje się, Jerzy Łojek pisał w swoich pracach, że przedrozbiorowa I Rzeczpospolita "szlachecka" mogła utrzymywać około 200 tys. armię w czasach pokoju. A wtedy były problemy z wystawieniem kilkunastu tysięcznej armii. Wojska wtedy było akurat na parady i pogrzeby.
Po rozbiorach 20-kilka lat później, jak Napoleon szedł na Moskwę, same tylko księstwo warszawskie wystawiło około 100 tys. armię. Z terytorium o wiele mniejszego, o kilkukrotnie mniejszej gospodarce, jak i ludności.
@@irenagreg7373 W czasach Chrystusa to Grecy mieli na Krymie swoje kolonie.
A poza tym, załóż sobie swoje konto na youtube, a nie z babskiego piszesz.
A narrator to AI, czy jakiś wschodni obywatel, bo tak akcent słychać. Pytam czysto z ciekawości, bez podtekstów.
Od początku kanał robię sam, żadne AI. Cóż, tak brzmię po prostu. Czy wschodni obywatel? Może i tak, jestem z Lubelszczyzny, a to już wschód naszego kraju.
Rozumiem, spoko, spoko. Fajna wiedza i fajny kanał. Pozdrawiam!
Możesz jakiś materiał o wojnach polsko-kozackich? 🙄
Wystarczy przejrzeć kanał.... 😺
A co mało jest?
Jak piszą koledzy jest całą seria.
Sobieski żołnierz wybitny polityk katastrofalny ..ratował co niszczyło Polskę ….😊
Może trzeba było zostawić austrie z turkami??
Muzyczne tło filmu jak zwykle najwyższej próby. Bach - największy kompozytor!!!
Nie na darmo Turcy nazywali Sobieskiego Lwem Lechistanu !
Do niewoli a co mieliby robić u nas nie było galer
@@robertpiwko7375 a zawsze mogą wały sypać, albo można wziąć za nich jakiś okup
Czemu pi polnocnej stronie rzeki nie bylo jakichs polskich czt litewskich oddzualow by przejac te wozy co turcy wycofali do Kamienca i uniemozliwic zaooatrzenie tym mostem
Być może nie chciał Sobieski rozdzielać sił. Mostu bronił umocniony szaniec, w nieodległym Żwańcu też była załoga Turcja. No i Sobieski nie mógł przewidzieć konwoju do Kamieńca.
Nie tylko
Wieden i Parkanami
Jan Sobieski Rycerz
Polacy Litewski
zasiali wiatr i zebrali burzę ognia 🔥🔥🔥
Pod Wiedniem i Parkanami, tylko walczyła armia koronna, armia litewska fatalnie dowodzona była zjęta prześladowaniem Słowaków i Węgrów, gdyż hetman Sapieha nie chciał wspierać króla...
Grzebali Turkom w flakach ? Fuj
Pół szabli Polskiej to siedmiu litwinów i czterdziestu ośmiu kozaków...nie wiem w czy problem?:)
Kochajcie dzieci wrobelka to dla tych te bajeczki.
Dlaczego na mapach jest przesnysz jak teraz jest przasnysz? xd ciekawostka
Literówka, dzięki!
Szkoda ze polska nie zrozumiala idei panstwa obywatelskiego . Rosja sie obudzila pierwsza . I bylo po szlachcie a zwyciezyly podatki .....
Co to za mapa na początku? Na żadnej lekcji historii nie było mowy o państwie PODOLE. czyżby ukraińska propaganda? A może czegoś nie wiem?
O czy tym w ogóle piszesz?
!!!
:))
A potem gdy mieliamy ponad 200 k kozaków do dyspozycji tylko to zjebalim byśmy na Turków szli ino grzmot. I co by było gdyby. Mógłbys zrobić materiały co by było gdyby władcy inaczej postąpili . Ciekawe by się to oglądało
Kiedy dokładnie po 1673 AD mieliśmy do dyspozycji 200,000 uzbrojonych kozaków?
No i gitara
Usuwam z feeda kanały dające w etykiecie czerwone strzałki. Ta praktyka jest brakiem szacunku wobec intelektu widza i raczej przysparza tylko wyświetleń od mniej sprawnych umysłowo nastolatków. Jako wspierajacy i wierny widz mam nadzieję że to jednorazowy incident. Ta click bajtowa praktyka nie licuje się z dobrym merytorycznym poziomem kanału.
Czułem, że ten film niedługo wyjdzie
Tego anemika nie da się słuchać!!!!!
To sobie ustaw szybsze tempo, a jak dalej nie odpowiada to nic straconego, jest wiele kanałów na YT.
To nie słuchaj, i sam zrób kanał historyczny tak wyskoiej klasy, alternatywnie wspomóż działalność "@nabitewnymszlaku" i zasponsoruj lektora na nastepne kilka lat z własnej kiesy. W przeciwnym razie nie wypowiadaj się.
Bardzo dobry materiał. Pozdrawiam