Daje do myślenia, bo poza tym, że S&P 500 daje zwykle w długim terminie najlepsze zwroty, to ma też mniejszą zmienność i obsunięcia kapitału. Portfel 70/30 akcje USA i obligacje krótkoterminowe, które poleca sam Buffet dają podobne wyniki co ACWI przy niemal o połowę mniejszym drawdownie (2004-2024). Oczywiście mogę się mylić, bo te dane są z jakiejś darmowej strony. Myślę, że dywersyfikacja ma też swoje granice, nawet jeżeli nic nie działa wiecznie. Pozdrawiam, świetny odcinek! 👋
@@system_trader Cześć. Długie pytanie co do zakupu ETF S&P 500. Pewnie inni tez będą wdzięczni :) Czy jest różnica w jakiej walucie kupię ETF S&P 500 - Vanguard VUAA za euro czy iShares CSPX za dolary? Czy kluczowe jest, po jakim kursie dolara zakupię taki ETF. Obecnie kurs jest zawyżony z powodu nadchodzących wyborów, więc znacząca jest różnica między zakupem ETF przy kursie 3.85 PLN, a obecnym kursem 4.02 PLN. Zastanawiam się, czy regularne dokupywanie co miesiąc jest sensowne, czy może lepiej jest kupować przy niższym kursie dolara względem złotówki. Jeszcze jedno: S&P 500 - Vanguard VUAA, EUR / kupowanego w Euro. Według mnie istotne jest po jakim kursie ja tą walutę kupię czy po 4.25 PLN czy po 4.45 PLN bo to może oznaczać na daną chwilę słabość/wycenę naszego polskiego złotego względem Euro. Dochodzi istotny fakt kursu Dolara do Euro. Dziękuję i życzę wszystkiego dobrego.
Fajnie jak nagrasz coś jeszcze w tym temacie. Ja na ten czas portfel akcyjny będę robił 50% ETF SP 500 i 50% ETF MSCI ACWI. Duże przeważenie USA, w tym Acwi daje też ekspozycje na mniejsze spółki i minimalna ekspozycja na rynki wschodzące. Obym się na tym USA nie przejechał 🙈
Dzieki za komentarz. Będę zapewne wracał do tego tematu przy różnych okazjach, w różnych kontekstach. No cóż - na koniec dnia i nieco szczęścia się przydaje. Powodzenia i pozdrawiam!
Tez mi sie wydaje, ze nikt niewspomina o kulturze inwestowania w USA 1 W USA po prostu ludzie inwestują (o ile dobrze pamiętam to jakieś 50 % amerykanów ma akcje w porównaniu do 10 % osób w UE a o reszcie świata już niewspomne) 2 System emerytalny jest w USA zbudowany tak ze ludzie w sumie muszą inwestować, a nie to, co u nas. 3 Przykładowo wszyscy ministrzy są milionerami a są nimi dlatego ze posiadają akcje. Oni po prostu o ten rynek dbają i nie ma różnicy czy to demokrata lub republikan
Z pewnością tradycje inwestowania maja większą niż w Polsce, co naturalne. Choć tez tam narzekają, ze społeczeństwo za mało wie w tych tematach. :) Z pewnością jednak szanuje się tam inwestorów bardziej niż w Polsce, gdzie polityk może wyjść i powiedzieć dowolna brednie i szachować kapitałem spółek państwowych jak swoimi pieniędzmi. Pozdrawiam serdecznie! :)
Ja już jakiś czas zagłębiam temat Etf. Wraz z wejściem ike do xtb otworzyłem sobie te obydwa rachunki/produkty. Teraz czas wybrać coś by regularnie kupować. Liczy się prostota, długi termin ale niewielkie kwoty. Też myślałem o sp500 ale faktycznie może to za dużo usa w USA 🤔 Może msci world? Może msci acwi? Może do tego dołożę ciut Etc na złoto fizyczne 🤔 Kurcze, ciężko coś wybrać 😢
Chyba można to pogodzić. Ja na kontach emerytalnych m. in. ze względów podatkowych - co prawda od niedawna - stosuję strategię GEM. Na razie jest cały czas US500, może być jednak też EXUS, EM. Liczę że będzie głównie US500 - oszczędzę na kosztach transakcji
Aleś namieszał mi w głowie :) Generalnie jestem po Atlasie, i po długiej analizie jestem etapie konstruowania mojego pasywnego portfela. Zgadzam się z tezą że sytuacja geopolityczna w Polsce i na swiecie zmieniła się (jak twierdzi pan Bartosiak) sytuacja tzw pauzy geostrategicznej trwającej kilka dekad spokoju skończyła się i już może nie wrócić. Idą czasy napięć i zwarć głownie na linii Chiny - Stany Zj. Co oczywiście może zakończyć się jakim jeszcze większym konfliktem niz ten na Ukrainie. Podejżewam żebędzie to miało duze znaczenie na zachowania na rynkach (większa zmienność i nieprzewidywalność) Ciekawe jaki będzie to miało wpływ na globalny rynek akcji. Przesunięcie ryzyka na S&P 500 w tej sytuacji wydaje się dobrym pomysłem. I teraz moje pytanie Jacku: i jak tu inwestować pasywnie i spać spokojnie skoro idą tak niepewne czasy ? ;)
Adam, heh, nie chciałem Ci mieszać w głowie. Szczerze? - ja chyba mimo wszystko na IKE pójdę w FTSE All-World. Chciałem tylko pokazać, ze poglądy są w tej sprawie różne. IMO - na końcu i tak kluczowa będzie dyscyplina. A to czy S&P 500 zarobi więcej niż FTSE All-World -- nikt tego nie wie. :) Pozdrawiam! :) PS. Czasy zawsze będą "niepewne", choć obecnie faktycznie geopolityka (nie znam się na niej) przyspieszyła.
Jacku, ja poddaję ci pod rozwagę drogę środka, czyli nie samo S&P 500, ani nie cały świat, tylko rynki rozwinięte. Jest wtedy dywersyfikacja pomiędzy różnymi krajami, USA to już nie 100%, ba nawet masz wtedy ekspozycję na mniejsze spółki z USA, a nie tylko 500 największych, natomiast rynki rozwijające się idą precz, tak jak sugeruje prof. Fama.
Hej Krzysztof! Tak, to tez jest pomysł. Choć finalnie, jeśli idzie o mój portfel, jednak wybieram bramkę pt. FTSE All-World. :) Choć pewnie każda z tych bramek (SP500, Rynki Rozwinięte, Rynki Globalne) najpewniej doprowadzi nas do celu. Pozdrawiam! :)
@@system_trader Jacku a na jakim koncie najlepiej kupować ftse all world lub na jakim ty kupujesz? Na IKE mam tylko polskie akcje, obligacje skarbowe w PKO i chciałbym jeszcze mieć ekspozycję na cały świat, dzieki etfom typu ftse all world, msci acwi itd. Gdzie najlepiej założyć konto?
Ja chciałem Cię " sproprosowac" jak to mówi młodzież za promocję sportu właśnie w takiej formie bez trzaskania rekordów. Sam zaprzestałem ruchu i mam stan przedcukrzycowy już z lekkimi powikłaniami. Dlatego jeśli ktoś to przeczyta to będzie mi miło. 8-10k kroków dziennie to jest absolutne minimum. Nawet 5 km biegu w tempie jakim dostosowanym do Waszych możliwości oddala cukrzycę. Jeszcze lepsze jest budowanie masy mięśniowej na zdrowej diecie gdzie podbijecie trochę zdrowebialko a nie będziecue robić masy na fast foodach czy nawet jasnym ryżu Jedzenie wieczorem to jest kiepski pomysł. Każde dawki alkoholu to trucizna Papierosy to jeszcze większy syf. I najważniejsze - badajcie się poza cukrem na czczo i podstawowa morfologia i lipidogramem warto robić hemoglobine glikowana, insulinę na czczo, krzywa insulinowa glukozowa, USG (tylko musicie poprosić lekarza aby sprawdzil Wam również tak przy okazji brzuch i zrobił zdjęcie jaki macie tłuszcz podskórny i trzewny - to widać na zdjęciach a lekarz jeśli nie będzie wskazania z innych wyników badań może tego nie zrobić, trzeba go poprosić, narządy mogą być prawidłowe a tłuszcz trzewny brzuszny może być wysoki) poziom tego tłuszczu możecie też zmierzyć na siłowni. Btw ta Belgia jakaś zaczarowana pogodowe chyba że to wcześniej nagrywałes. U Ciebie ciągle słońce a u mnie w Polsce ostatni miesiąc to 5 dni słońca może.
Hej Marku! BARDZO Ci dziękuję za ten wpis. Jeśli pozwolisz, to przytoczę go w jednym z odcinków. To co napisałeś jest mega ważne i tez chciałbym aby jak najwiecej osób mogło coś w swoim życiu poprawić w tej kwestii. Życzę Ci dużo zdrowia Marku, żebyś miał pod kontrola wszystko i żeby wszystko w badaniach się układało coraz lepiej. Co do pogody w Belgii -- to Cię "pocieszę", ze dziś i jutro szarówka i zero słońca. :) Dopiero w poniedziałek ma się pokazac. Pod tym względem w Belgii cudów nie ma. :) Pozdrawiam serdecznie i raz jeszcze dziękuję za komentarz. Wszystkiego dobrego!
Witam :) Taki etf sp 500? To trzymać najlepiej np w innej walucie niż zł? Oraz na jakim koncie maklerskim niż polski? Chodzi tu o takie zabezpieczenie się na różne okoliczności życiowe
Ja również się waham między ETF sp500 ,a rynkami rozwiniętymi, ale chyba dzisiaj znalazłem w tym materiale brakującą kropkę nad "i" po bardzo dlugim okresie przemyslen ,analiz, uwzględniając obecna sytuacje geopolityczna, zapędy hegemonów rynkow krajow wschodzących to do portfela IKE oprócz pojedynczych spółek amerykańskich wrzucam sp500 acc Pozdrwiam Jacku
Czy przygodę inwestowania właśnie w SP500 warto zacząć np w Trading 212 / eToro / Plus500? (Widziałem, że w jednej odpowiedzi wspomniał Pan o Bossa, BOŚ) Byłbym bardzo wdzięczny za odpowiedź :) Pozdrawiam serdecznie
Hej Piotrze. Co do Bossy - wspomnialem o niej w kontekscie IKE/IKZE, gdzie "skazani" jestesmy na brokera z Polski. Za granica osobiscie inwestuje poprzez Interactive Brokers. Co do Trading 212/eToro/Plus500 -- nie mam z nimi doswiadczen. Pozdrawiam!
Cześć! Rzeczywiście najazd i zajęcie terytoriów Stanów Zjednoczonych przez wrogie mocarstwo jest mało prawdopodobnym wydarzeniem. Jak odniósłbyś się do sytuacji potencjalnego bankructwa USA i możliwych konsekwencji dla portfeli opartych na S&P500 albo indeksach globalnych? Wiem, że to nie jest bardzo prawdopodobny scenariusz, ale na pewno jest mniej futurystyczny, niż pojawienie się ideologii która w ciągu 20 lat doprowadzi do likwidacji własności prywatnej w kilkunastu państwach na świecie. Bankructwa krajów zdarzały się i będą się zdarzać, a zakładam, że nawet USA nie mogą bez końca drukować pieniędzy i eksportować swojego długu publicznego za granicę? Czy jednak $$ jest too big to fail? ;-) Nawet jeśli teraz ten scenariusz wydaje się niemożliwy, zakładam że istnieje wiele splotów sytuacji globalnych które mogą zdestabilizować dolara, niekoniecznie w odniesieniu do samych Stanów nawet, ale np. ich największych kredytodawców. Wszyscy chyba pamiętamy tąpnięcie dolara w np. 2010 kiedy Chiny dłużej zastanawiały się, czy kupić kolejną transzę długu. Jako laik jestem bardzo ciekawa jak wyglądałyby globalne rynki finansowe po takim najczarniejszym scenariuszu i czy możemy jakoś obronić swoje inwestycje przez tym ryzykiem.
Hej Aleks! Jak wiemy, nawet Rzym upadł - więc oczywiście zakładanie, ze USA nigdy nie upadnie jest mocno ryzykowne. Przy czym wątpię (mogę się mylić), by USA zbankrutowało za mojego życia. USD jest waluta rezerwowa - to miałoby impakt na cały świat. Jeśli idzie o rozproszenie ryzyka - globalny koszyk akcji wydaje się bezpieczniejszy. Ale na koniec dnia pamietajmy, ze ZAWSZE w inwestowaniu będzie niepewność. Bez względu na to jaki wariant obierzemy. Pozdrawiam! :)
Popieram. MSCI World / FTSE DEV WORLD to właściwie NATO i przyjaciele. Zamiast wszystkich EM może do niego dodać home bias na Polskę i selektywnie niektóre rynki. Mi się to wydaje bezpieczniejsze niż ACWI. Poza tym sa już w Europie ETFy na EM Ex-China.
Podrzucam znów do Q&A: 1) Co sądzisz o ETFie na cały świat plus doważenie rynku US ETFem lub ETFami na SP500, Nasdaq, lub Russel2000? 2) Czy faktory momentum i value w długim terminie nie dają czasem tego samego co szeroki rynek średnio? (A są droższe) 3) Czy w dobie wysokiej inflacji warto wejść w ETFy sektorowe np. farmaceutyka i opieka zdrowotna? 4) Jakie jest Twoje prywatne zdanie na temat inwestowania sektorowo w ogóle, w szczególności w sektor półprzewodników? (zakupiłem rok temu w ramach IKE i oczywiście 20% na minusie) Dzięki, Jacku
@@system_trader Jeszcze bym podrzucił jedno: Vanguard FTSE All-World High Dividend Yield UCITS ETF kontra zwykły FTSE All World lub jego odpowiednik w MSCI do portfela IKE.
Myślę że argumentem przeciw posiadaniu tylko SP500 w portfelu są np wahania walutowe USD - PLN, które są większe niż EUR-PLN. Nawet wyższa potencjalna stopa zwrotu, moze wtedy nic nie dać...a USA plus Europa to pewnie z 80 % całego rynku akcji...mając euro w portfelu dywersyfikujemy ryzyko walutowe
Tak, faktycznie USD jest bardziej zmienny niż EUR w stosunku do PLN. Choć, dla jasności, to tez może być zależne od konkretnej sytuacji. Zwykle jest tak, ze ktoś może konsumować ten portfel latami, wręcz dekadami. No i można mieć tez część obligacyjna - nawet w PLN. :) Pozdrawiam! :)
ETF Vanguarda all-world distributing ma sporo wyższą dividend yield od ETF Vanguarda S&P distributing, więc pewnie w wersjach accumulating Vanguard all world może przyrastać nieco szybciej od Vanguarda S&P dzięki większej ilości dywidendy do zainwestowania?
Paweł, dywidendy tu nie maja znaczenia bo i tak w takim przypadku liczy się total return. A ten w przypadku S&P 500 był historycznie znacząco wyższy niż globalny koszyk akcji (pokazywałem wyniki w poprzednim filmiku odnośnie USA vs akcje globalne).
Panie Jacku ... 1. często przytacza Pan, Warrena Buffeta jako guru długoterminowego inwestowania a on niedawno sam zainwestował w Chiny (BYD) i Tajwan (TSMC) czy to nie jest sygnał, że jednak nie powinniśmy mieć zbyt dużych obaw odnośnie inwestowania w te kraje? 2. czy jak by się zaczęła wojna chiny - tajwan to czy nasze inwestycje nie byłyby naszym najmniejszym zmartwieniem ??
Dla jasności - nie mowie ze będzie wojna i mogę mieć tylko nadzieje ze jej nie będzie. Co nie zmienia faktu, ze Chiny wg mnie to inwestycje podwyższonego ryzyka. Pośrednio mam jednak i Chiny bo mam w portfelu te BRK. Jaki % jest Chin u Buffetta?
@@system_trader Około 3 % ( ale to jest jakieś 10 mld $) nawet jak na niego to jest kupa kasy, której raczej nie lubi tracić. Jasne, że to są rynki o podniesionym ryzyku, ale powiem to samo Panu co mojemu koledze dlaczego uważam, że są to rynki mniej ryzykowne niż GPW: "Tam przynajmniej mają jakiś plan i wole im powierzyć swoje pieniądze niż liczyć na mądrość Sasina i Kaczyńskiego" (sam mam niecałe 10% na tamtych rynkach)
Czy lepiej kupować ETFy all-world za euro czy dolary? Wiem, że ich wycena zmienia się tak samo, ale co w przypadku rozpadu strefy euro i konca takiej waluty? W ciągu 30 lat wiele się może zdarzyć. Czy giełda na której się kupuje ma znaczenie (Londyn vs Frankfurt)?
Paweł, waluta kwotowania służy tylko do wyrażenia wartości -- pod spodem i tak są akcje w USD. Więc nie martwiłbym się tym specjalnie. :) Tak to widzę. Pozdrawiam z jaskini lwa - z Brukseli. :)
Bardzo ciekawy odcinek. Chyba zdecyduję się na zakup "czerwonej książeczki" J. Bogla, bo ukazało się polskie wydanie. Moja wiedza o etf-ach i pasywnym inwestowaniu jest na wstępnym początku...
Książka jest świetna, choć dla jasności -- ona na poziomie technicznym wiele Ci nie odpowie. Do tego Bogle był zwolennikiem akcji amerykańskich. :) Ale książka znakomita i zdecydowanie warto przeczytać. Pozdrawiam! :)
@@jannowak9465 OK, więc ja po rozkminach -- IKE/IKZE u Zony = 100% FTSE All-World. Natomiast u siebie na IKE/IKZE to mam już mocniej pomieszane, w tym S&P 500 na IKE ale w ramach Dual Momentum. Co do Twojej opcji #2: tu byś przeważał nieco EM. IMO - na końcu i tak najważniejsze będzie to, czy będziemy inwestować z dyscyplina. Pozdrawiam i powodzenia! :)
Cześć Jacek. Jak zwykle ciekawa rozkmina. Po obejrzeniu tego vloga prawie mi się zwoje w mózgu wyprostowały ;P A co myślisz, o połączeniu 50% ETF FTSE All World i 50% ETF S&P 500? Już kiedyś o tym myślałem ale zastanawiałem się czy to nie dublowanie. Natomiast z tej perspektywy wychodziłoby na przeważanie jeszcze bardziej USA. No chyba, że ETF na DM?
Piotrze, dzieki. Dla jasnosci - przytoczylem punkt widzenia Famy. Osobiscie, po przemysleniu, w pasywnej czesci wole jednak globalny koszyk akcji. Miejsce na S&P 500 mam w czesci aktywnej. To o czym piszesz - OK, jest to przewazanie S&P 500. Na koniec dnia wazna jak zwykle bedzie - dyscyplina. :) Tak sobie mysle, ze nagram jeszcze jeden odcinek w tym temacie, dodajac tez wiecej o Emerging Markets przy okazji. Pozdrawiam!
Typowe gadanie o niczym czyli cytowanie podcastu kogoś, sugeruje porównać portfolio na bazie historycznych danych bo to zawsze lepsze niż gdybanie. Dodatkowo IKZE czyli portfel złożony z walorow dostepnych w europie a wiec etf'y zgodnie z metodologia pasywnego inwestowania ograniczone do sp500 ew + kilka innych pozycji to żadne pasywne inwestowanie. Inny ważny aspekt to jeśli tylko do akcji dodasza obligacje i rebalansujesz taki portfel nawet zlozony z sp500 i obligacji 20y+ usa to wynik finalny na przestrzeni ostatnich 20 lat bedzie sie roznil o 2-3% co rok. A to bardzo duzo. Oczywiscie gadanie o tym co slyszalem podczas jazdy samochodem moze wyda sie komu ciekawe, sugeruje sprawdzic jak portfel zachowywal by sie na bazie danych historycznych im dluzszy okres tym wieksza szansa ze historia bedzie sie "rymowac". Nie wiem czemu yt podpowiedzial mi ten film.
Dziękuję za komentarz, choć szkoda, ze tak pochopnie mnie oceniasz po luźnym materiale vlogowym. Ale po kolei: 1/ O ile nie mam problemu z S&P 500 w pasywnym portfelu, tak już ograniczanie się tylko do obligacji 20+ lat to nieporozumienie. Dlaczego? Otóż takie obligacje miewały "krótkie" okresy liczone w dekadach (np. 1940-1981), gdzie realnie CAGR wyniósł -3%, a realny maxDD przekraczał -70%! Chyba nie taki jest sens wkładania obligacji do portfela i dlatego w *pasywnym* portfelu zaleca się obligacje *krótkoterminowe*. One nie maja poprawiać wyniku w portfelu tylko ograniczać ryzyko. Sęk w tym, by patrzeć nie na okres ostatnich 20 lat tylko. Polecam swoje oprogramowanie #ST - link w opisie. :-) 2/ Co to jest "metodologia" pasywnego inwestowania? I co ma do niego IKZE? 3/ Dziękuję za sugestie sprawdzenia danych historycznych. Od lat robię to namiętnie. :) Pozdrawiam serdecznie!
![[vlog #89] ETF syntetyczny: czy warto?](/img/1.gif)
Daje do myślenia, bo poza tym, że S&P 500 daje zwykle w długim terminie najlepsze zwroty, to ma też mniejszą zmienność i obsunięcia kapitału. Portfel 70/30 akcje USA i obligacje krótkoterminowe, które poleca sam Buffet dają podobne wyniki co ACWI przy niemal o połowę mniejszym drawdownie (2004-2024). Oczywiście mogę się mylić, bo te dane są z jakiejś darmowej strony. Myślę, że dywersyfikacja ma też swoje granice, nawet jeżeli nic nie działa wiecznie. Pozdrawiam, świetny odcinek! 👋
Hmm ciekawe dające do myślenia ....
Jacek często daje do myślenia, dlatego warto go sluchac😀
Ja 50% IKE inwestuje w ETFSP500.
Dual momentum. W części akcyjnej albo USA albo ACWI
Jeśli rynek amerykański poleci to wszystko poleci i nic to nie zmieni, że będzie się poza nim.
Zwykle tak jest. ALE - przy wzrostach ta korelacja już nie zawsze obowiązuje. Vide pierwsza dekada tego wieku. Pozdrawiam! :)
@@system_trader Cześć. Długie pytanie co do zakupu ETF S&P 500. Pewnie inni tez będą wdzięczni :) Czy jest różnica w jakiej walucie kupię ETF S&P 500 - Vanguard VUAA za euro czy iShares CSPX za dolary? Czy kluczowe jest, po jakim kursie dolara zakupię taki ETF. Obecnie kurs jest zawyżony z powodu nadchodzących wyborów, więc znacząca jest różnica między zakupem ETF przy kursie 3.85 PLN, a obecnym kursem 4.02 PLN. Zastanawiam się, czy regularne dokupywanie co miesiąc jest sensowne, czy może lepiej jest kupować przy niższym kursie dolara względem złotówki. Jeszcze jedno: S&P 500 - Vanguard VUAA, EUR / kupowanego w Euro. Według mnie istotne jest po jakim kursie ja tą walutę kupię czy po 4.25 PLN czy po 4.45 PLN bo to może oznaczać na daną chwilę słabość/wycenę naszego polskiego złotego względem Euro. Dochodzi istotny fakt kursu Dolara do Euro. Dziękuję i życzę wszystkiego dobrego.
Fajnie jak nagrasz coś jeszcze w tym temacie. Ja na ten czas portfel akcyjny będę robił 50% ETF SP 500 i 50% ETF MSCI ACWI. Duże przeważenie USA, w tym Acwi daje też ekspozycje na mniejsze spółki i minimalna ekspozycja na rynki wschodzące. Obym się na tym USA nie przejechał 🙈
Dzieki za komentarz. Będę zapewne wracał do tego tematu przy różnych okazjach, w różnych kontekstach. No cóż - na koniec dnia i nieco szczęścia się przydaje. Powodzenia i pozdrawiam!
Tez mi sie wydaje, ze nikt niewspomina o kulturze inwestowania w USA
1 W USA po prostu ludzie inwestują (o ile dobrze pamiętam to jakieś 50 % amerykanów ma akcje w porównaniu do 10 % osób w UE a o reszcie świata już niewspomne)
2 System emerytalny jest w USA zbudowany tak ze ludzie w sumie muszą inwestować, a nie to, co u nas.
3 Przykładowo wszyscy ministrzy są milionerami a są nimi dlatego ze posiadają akcje. Oni po prostu o ten rynek dbają i nie ma różnicy czy to demokrata lub republikan
Z pewnością tradycje inwestowania maja większą niż w Polsce, co naturalne. Choć tez tam narzekają, ze społeczeństwo za mało wie w tych tematach. :) Z pewnością jednak szanuje się tam inwestorów bardziej niż w Polsce, gdzie polityk może wyjść i powiedzieć dowolna brednie i szachować kapitałem spółek państwowych jak swoimi pieniędzmi. Pozdrawiam serdecznie! :)
Ja już jakiś czas zagłębiam temat Etf. Wraz z wejściem ike do xtb otworzyłem sobie te obydwa rachunki/produkty. Teraz czas wybrać coś by regularnie kupować. Liczy się prostota, długi termin ale niewielkie kwoty. Też myślałem o sp500 ale faktycznie może to za dużo usa w USA 🤔 Może msci world? Może msci acwi? Może do tego dołożę ciut Etc na złoto fizyczne 🤔 Kurcze, ciężko coś wybrać 😢
Polecam ten materiał :)
ruclips.net/video/VhAc2lwy4_4/видео.html
Chyba można to pogodzić. Ja na kontach emerytalnych m. in. ze względów podatkowych - co prawda od niedawna - stosuję strategię GEM. Na razie jest cały czas US500, może być jednak też EXUS, EM. Liczę że będzie głównie US500 - oszczędzę na kosztach transakcji
Czy ETF S&P 500 kupić lepiej na GPW w złotówkach czy lepiej zagraniczny w USD?
też jestem ciekawy czy to ma jakieś znaczenie, zamierzam zalożyć IKE na XTB i kupić właśnie S&P 500 za PLN
@@hanscastorpxwaluta notowań i zakupu etf nie ma znaczenia. Jeśli kupujesz s&p500 to posiadasz jedynie ryzyko walutowe względem dolara
@@krzysztofs9682ale jest Etf beta, który zabezpiecza cie przed ryzykiem walutowym.
Aleś namieszał mi w głowie :) Generalnie jestem po Atlasie, i po długiej analizie jestem etapie konstruowania mojego pasywnego portfela. Zgadzam się z tezą że sytuacja geopolityczna w Polsce i na swiecie zmieniła się (jak twierdzi pan Bartosiak) sytuacja tzw pauzy geostrategicznej trwającej kilka dekad spokoju skończyła się i już może nie wrócić. Idą czasy napięć i zwarć głownie na linii Chiny - Stany Zj. Co oczywiście może zakończyć się jakim jeszcze większym konfliktem niz ten na Ukrainie. Podejżewam żebędzie to miało duze znaczenie na zachowania na rynkach (większa zmienność i nieprzewidywalność) Ciekawe jaki będzie to miało wpływ na globalny rynek akcji. Przesunięcie ryzyka na S&P 500 w tej sytuacji wydaje się dobrym pomysłem. I teraz moje pytanie Jacku: i jak tu inwestować pasywnie i spać spokojnie skoro idą tak niepewne czasy ? ;)
Adam, heh, nie chciałem Ci mieszać w głowie. Szczerze? - ja chyba mimo wszystko na IKE pójdę w FTSE All-World. Chciałem tylko pokazać, ze poglądy są w tej sprawie różne. IMO - na końcu i tak kluczowa będzie dyscyplina. A to czy S&P 500 zarobi więcej niż FTSE All-World -- nikt tego nie wie. :) Pozdrawiam! :)
PS. Czasy zawsze będą "niepewne", choć obecnie faktycznie geopolityka (nie znam się na niej) przyspieszyła.
@@astromatheo_pl6782 Może srebro lub złoto fizyczne?
Też mnie kusi etf na S&P. Syntetyk czy fizyczny ? Przejmować się w ogóle tym ? Pozdr.
Podatkowo syntetyk wypada lepiej. Ale z kolei tam są inne ryzyka. Każdy musi sam rozstrzygnąć. :)
Jacku, ja poddaję ci pod rozwagę drogę środka, czyli nie samo S&P 500, ani nie cały świat, tylko rynki rozwinięte. Jest wtedy dywersyfikacja pomiędzy różnymi krajami, USA to już nie 100%, ba nawet masz wtedy ekspozycję na mniejsze spółki z USA, a nie tylko 500 największych, natomiast rynki rozwijające się idą precz, tak jak sugeruje prof. Fama.
Hej Krzysztof! Tak, to tez jest pomysł. Choć finalnie, jeśli idzie o mój portfel, jednak wybieram bramkę pt. FTSE All-World. :) Choć pewnie każda z tych bramek (SP500, Rynki Rozwinięte, Rynki Globalne) najpewniej doprowadzi nas do celu. Pozdrawiam! :)
@@system_trader Jacku a na jakim koncie najlepiej kupować ftse all world lub na jakim ty kupujesz? Na IKE mam tylko polskie akcje, obligacje skarbowe w PKO i chciałbym jeszcze mieć ekspozycję na cały świat, dzieki etfom typu ftse all world, msci acwi itd. Gdzie najlepiej założyć konto?
Ja chciałem Cię " sproprosowac" jak to mówi młodzież za promocję sportu właśnie w takiej formie bez trzaskania rekordów. Sam zaprzestałem ruchu i mam stan przedcukrzycowy już z lekkimi powikłaniami. Dlatego jeśli ktoś to przeczyta to będzie mi miło. 8-10k kroków dziennie to jest absolutne minimum. Nawet 5 km biegu w tempie jakim dostosowanym do Waszych możliwości oddala cukrzycę. Jeszcze lepsze jest budowanie masy mięśniowej na zdrowej diecie gdzie podbijecie trochę zdrowebialko a nie będziecue robić masy na fast foodach czy nawet jasnym ryżu Jedzenie wieczorem to jest kiepski pomysł.
Każde dawki alkoholu to trucizna
Papierosy to jeszcze większy syf.
I najważniejsze - badajcie się poza cukrem na czczo i podstawowa morfologia i lipidogramem warto robić hemoglobine glikowana, insulinę na czczo, krzywa insulinowa glukozowa, USG (tylko musicie poprosić lekarza aby sprawdzil Wam również tak przy okazji brzuch i zrobił zdjęcie jaki macie tłuszcz podskórny i trzewny - to widać na zdjęciach a lekarz jeśli nie będzie wskazania z innych wyników badań może tego nie zrobić, trzeba go poprosić, narządy mogą być prawidłowe a tłuszcz trzewny brzuszny może być wysoki) poziom tego tłuszczu możecie też zmierzyć na siłowni.
Btw ta Belgia jakaś zaczarowana pogodowe chyba że to wcześniej nagrywałes. U Ciebie ciągle słońce a u mnie w Polsce ostatni miesiąc to 5 dni słońca może.
Hej Marku! BARDZO Ci dziękuję za ten wpis. Jeśli pozwolisz, to przytoczę go w jednym z odcinków. To co napisałeś jest mega ważne i tez chciałbym aby jak najwiecej osób mogło coś w swoim życiu poprawić w tej kwestii.
Życzę Ci dużo zdrowia Marku, żebyś miał pod kontrola wszystko i żeby wszystko w badaniach się układało coraz lepiej.
Co do pogody w Belgii -- to Cię "pocieszę", ze dziś i jutro szarówka i zero słońca. :) Dopiero w poniedziałek ma się pokazac. Pod tym względem w Belgii cudów nie ma. :) Pozdrawiam serdecznie i raz jeszcze dziękuję za komentarz. Wszystkiego dobrego!
@@system_trader dzięki nie ma sprawy możesz cytować
Błagam. Jedzenie wieczorem i biały ryż jest zły. Nie dawaj ludziom rad w tym temacie.
Czy w tej sytuacji lepiej ograniczac sie do inwestowania np w akcje / etf u brokerow zagranicznych np Interactive Brokers?
Witam :)
Taki etf sp 500? To trzymać najlepiej np w innej walucie niż zł? Oraz na jakim koncie maklerskim niż polski? Chodzi tu o takie zabezpieczenie się na różne okoliczności życiowe
Tak, IMO posiadanie konta poza PL ma sens. Tu uwaga - nawet na IKE to nie DM jest właścicielem papierów i możemy kupić je na zagranicznych giełdach.
Ja również się waham między ETF sp500 ,a rynkami rozwiniętymi, ale chyba dzisiaj znalazłem w tym materiale brakującą kropkę nad "i" po bardzo dlugim okresie przemyslen ,analiz, uwzględniając obecna sytuacje geopolityczna, zapędy hegemonów rynkow krajow wschodzących to do portfela IKE oprócz pojedynczych spółek amerykańskich wrzucam sp500 acc Pozdrwiam Jacku
Pozdrawiam! :)
Jak można się rozliczyć za s&p500
Czy przygodę inwestowania właśnie w SP500 warto zacząć np w Trading 212 / eToro / Plus500? (Widziałem, że w jednej odpowiedzi wspomniał Pan o Bossa, BOŚ)
Byłbym bardzo wdzięczny za odpowiedź :)
Pozdrawiam serdecznie
Hej Piotrze. Co do Bossy - wspomnialem o niej w kontekscie IKE/IKZE, gdzie "skazani" jestesmy na brokera z Polski. Za granica osobiscie inwestuje poprzez Interactive Brokers. Co do Trading 212/eToro/Plus500 -- nie mam z nimi doswiadczen. Pozdrawiam!
@@system_trader dzięki serdeczne !
a może rozważ XTB ,pozdro
Cześć! Rzeczywiście najazd i zajęcie terytoriów Stanów Zjednoczonych przez wrogie mocarstwo jest mało prawdopodobnym wydarzeniem. Jak odniósłbyś się do sytuacji potencjalnego bankructwa USA i możliwych konsekwencji dla portfeli opartych na S&P500 albo indeksach globalnych? Wiem, że to nie jest bardzo prawdopodobny scenariusz, ale na pewno jest mniej futurystyczny, niż pojawienie się ideologii która w ciągu 20 lat doprowadzi do likwidacji własności prywatnej w kilkunastu państwach na świecie. Bankructwa krajów zdarzały się i będą się zdarzać, a zakładam, że nawet USA nie mogą bez końca drukować pieniędzy i eksportować swojego długu publicznego za granicę? Czy jednak $$ jest too big to fail? ;-) Nawet jeśli teraz ten scenariusz wydaje się niemożliwy, zakładam że istnieje wiele splotów sytuacji globalnych które mogą zdestabilizować dolara, niekoniecznie w odniesieniu do samych Stanów nawet, ale np. ich największych kredytodawców. Wszyscy chyba pamiętamy tąpnięcie dolara w np. 2010 kiedy Chiny dłużej zastanawiały się, czy kupić kolejną transzę długu. Jako laik jestem bardzo ciekawa jak wyglądałyby globalne rynki finansowe po takim najczarniejszym scenariuszu i czy możemy jakoś obronić swoje inwestycje przez tym ryzykiem.
Hej Aleks! Jak wiemy, nawet Rzym upadł - więc oczywiście zakładanie, ze USA nigdy nie upadnie jest mocno ryzykowne. Przy czym wątpię (mogę się mylić), by USA zbankrutowało za mojego życia. USD jest waluta rezerwowa - to miałoby impakt na cały świat.
Jeśli idzie o rozproszenie ryzyka - globalny koszyk akcji wydaje się bezpieczniejszy. Ale na koniec dnia pamietajmy, ze ZAWSZE w inwestowaniu będzie niepewność. Bez względu na to jaki wariant obierzemy. Pozdrawiam! :)
@@system_trader Dzięki za odpowiedź!
A może kompromis między dywersyfikacją a bezpieczeństwem w postaci ETF na rynki rozwinięte?
Tak, nie wspomniałem o tym, ale to tez jest potencjalna ścieżką. Plus - niskie koszty (EM jednak nieco zawyżają koszty). pozdrawiam! :)
Popieram. MSCI World / FTSE DEV WORLD to właściwie NATO i przyjaciele. Zamiast wszystkich EM może do niego dodać home bias na Polskę i selektywnie niektóre rynki. Mi się to wydaje bezpieczniejsze niż ACWI.
Poza tym sa już w Europie ETFy na EM Ex-China.
Podrzucam znów do Q&A:
1) Co sądzisz o ETFie na cały świat plus doważenie rynku US ETFem lub ETFami na SP500, Nasdaq, lub Russel2000?
2) Czy faktory momentum i value w długim terminie nie dają czasem tego samego co szeroki rynek średnio? (A są droższe)
3) Czy w dobie wysokiej inflacji warto wejść w ETFy sektorowe np. farmaceutyka i opieka zdrowotna?
4) Jakie jest Twoje prywatne zdanie na temat inwestowania sektorowo w ogóle, w szczególności w sektor półprzewodników? (zakupiłem rok temu w ramach IKE i oczywiście 20% na minusie)
Dzięki, Jacku
Dziękuję serdecznie -- super pytania. Wpisuje na listę i będzie odpowiadane -- ale proszę o cierpliwość. :) Pozdrawiam!
@@system_trader Jeszcze bym podrzucił jedno: Vanguard FTSE All-World High Dividend Yield UCITS ETF kontra zwykły FTSE All World lub jego odpowiednik w MSCI do portfela IKE.
Myślę że argumentem przeciw posiadaniu tylko SP500 w portfelu są np wahania walutowe USD - PLN, które są większe niż EUR-PLN. Nawet wyższa potencjalna stopa zwrotu, moze wtedy nic nie dać...a USA plus Europa to pewnie z 80 % całego rynku akcji...mając euro w portfelu dywersyfikujemy ryzyko walutowe
Tak, faktycznie USD jest bardziej zmienny niż EUR w stosunku do PLN. Choć, dla jasności, to tez może być zależne od konkretnej sytuacji. Zwykle jest tak, ze ktoś może konsumować ten portfel latami, wręcz dekadami. No i można mieć tez część obligacyjna - nawet w PLN. :) Pozdrawiam! :)
@@system_trader Pozdrawiam Jacku👍
ETF Vanguarda all-world distributing ma sporo wyższą dividend yield od ETF Vanguarda S&P distributing, więc pewnie w wersjach accumulating Vanguard all world może przyrastać nieco szybciej od Vanguarda S&P dzięki większej ilości dywidendy do zainwestowania?
Paweł, dywidendy tu nie maja znaczenia bo i tak w takim przypadku liczy się total return. A ten w przypadku S&P 500 był historycznie znacząco wyższy niż globalny koszyk akcji (pokazywałem wyniki w poprzednim filmiku odnośnie USA vs akcje globalne).
Mój ulubiony park :) może kiedyś spontaniczne piwko w Cinquantenaire?
Hej Jakub! Witam sąsiada. Jasne, może nie podczas biegania, ale poznać się zawsze warto. Pozdrawiam serdecznie! :)
Panie Jacku ... 1. często przytacza Pan, Warrena Buffeta jako guru długoterminowego inwestowania a on niedawno sam zainwestował w Chiny (BYD) i Tajwan (TSMC) czy to nie jest sygnał, że jednak nie powinniśmy mieć zbyt dużych obaw odnośnie inwestowania w te kraje? 2. czy jak by się zaczęła wojna chiny - tajwan to czy nasze inwestycje nie byłyby naszym najmniejszym zmartwieniem ??
Dla jasności - nie mowie ze będzie wojna i mogę mieć tylko nadzieje ze jej nie będzie. Co nie zmienia faktu, ze Chiny wg mnie to inwestycje podwyższonego ryzyka. Pośrednio mam jednak i Chiny bo mam w portfelu te BRK. Jaki % jest Chin u Buffetta?
@@system_trader Około 3 % ( ale to jest jakieś 10 mld $) nawet jak na niego to jest kupa kasy, której raczej nie lubi tracić. Jasne, że to są rynki o podniesionym ryzyku, ale powiem to samo Panu co mojemu koledze dlaczego uważam, że są to rynki mniej ryzykowne niż GPW: "Tam przynajmniej mają jakiś plan i wole im powierzyć swoje pieniądze niż liczyć na mądrość Sasina i Kaczyńskiego" (sam mam niecałe 10% na tamtych rynkach)
Czy lepiej kupować ETFy all-world za euro czy dolary? Wiem, że ich wycena zmienia się tak samo, ale co w przypadku rozpadu strefy euro i konca takiej waluty? W ciągu 30 lat wiele się może zdarzyć. Czy giełda na której się kupuje ma znaczenie (Londyn vs Frankfurt)?
Paweł, waluta kwotowania służy tylko do wyrażenia wartości -- pod spodem i tak są akcje w USD. Więc nie martwiłbym się tym specjalnie. :) Tak to widzę. Pozdrawiam z jaskini lwa - z Brukseli. :)
Bardzo ciekawy odcinek. Chyba zdecyduję się na zakup "czerwonej książeczki" J. Bogla, bo ukazało się polskie wydanie. Moja wiedza o etf-ach i pasywnym inwestowaniu jest na wstępnym początku...
Książka jest świetna, choć dla jasności -- ona na poziomie technicznym wiele Ci nie odpowie. Do tego Bogle był zwolennikiem akcji amerykańskich. :) Ale książka znakomita i zdecydowanie warto przeczytać. Pozdrawiam! :)
Jacek to co ???
To co co? :) Ja już się wypowiedziałem, nadal się zastanawiam, a Ty? :)
Ale na tym koncie IKE o którym wspominałem raczej dam S&P 500.... Jak Fama grzeszy, to i ja zgrzesze. ;)
@@system_trader Cały czas się wacham pomiedzy 1 Vanguard FTSE All-World
2 SP 500
3 iShares Core MSCI World UCITS ETF 80% + Vanguard FTSE Emerging Markets UCITS ETF 20%...
@@jannowak9465 OK, więc ja po rozkminach -- IKE/IKZE u Zony = 100% FTSE All-World. Natomiast u siebie na IKE/IKZE to mam już mocniej pomieszane, w tym S&P 500 na IKE ale w ramach Dual Momentum.
Co do Twojej opcji #2: tu byś przeważał nieco EM. IMO - na końcu i tak najważniejsze będzie to, czy będziemy inwestować z dyscyplina.
Pozdrawiam i powodzenia! :)
Cześć Jacek. Jak zwykle ciekawa rozkmina. Po obejrzeniu tego vloga prawie mi się zwoje w mózgu wyprostowały ;P A co myślisz, o połączeniu 50% ETF FTSE All World i 50% ETF S&P 500? Już kiedyś o tym myślałem ale zastanawiałem się czy to nie dublowanie. Natomiast z tej perspektywy wychodziłoby na przeważanie jeszcze bardziej USA. No chyba, że ETF na DM?
Piotrze, dzieki. Dla jasnosci - przytoczylem punkt widzenia Famy. Osobiscie, po przemysleniu, w pasywnej czesci wole jednak globalny koszyk akcji. Miejsce na S&P 500 mam w czesci aktywnej. To o czym piszesz - OK, jest to przewazanie S&P 500. Na koniec dnia wazna jak zwykle bedzie - dyscyplina. :) Tak sobie mysle, ze nagram jeszcze jeden odcinek w tym temacie, dodajac tez wiecej o Emerging Markets przy okazji. Pozdrawiam!
Typowe gadanie o niczym czyli cytowanie podcastu kogoś, sugeruje porównać portfolio na bazie historycznych danych bo to zawsze lepsze niż gdybanie. Dodatkowo IKZE czyli portfel złożony z walorow dostepnych w europie a wiec etf'y zgodnie z metodologia pasywnego inwestowania ograniczone do sp500 ew + kilka innych pozycji to żadne pasywne inwestowanie. Inny ważny aspekt to jeśli tylko do akcji dodasza obligacje i rebalansujesz taki portfel nawet zlozony z sp500 i obligacji 20y+ usa to wynik finalny na przestrzeni ostatnich 20 lat bedzie sie roznil o 2-3% co rok. A to bardzo duzo. Oczywiscie gadanie o tym co slyszalem podczas jazdy samochodem moze wyda sie komu ciekawe, sugeruje sprawdzic jak portfel zachowywal by sie na bazie danych historycznych im dluzszy okres tym wieksza szansa ze historia bedzie sie "rymowac". Nie wiem czemu yt podpowiedzial mi ten film.
Dziękuję za komentarz, choć szkoda, ze tak pochopnie mnie oceniasz po luźnym materiale vlogowym. Ale po kolei:
1/ O ile nie mam problemu z S&P 500 w pasywnym portfelu, tak już ograniczanie się tylko do obligacji 20+ lat to nieporozumienie. Dlaczego? Otóż takie obligacje miewały "krótkie" okresy liczone w dekadach (np. 1940-1981), gdzie realnie CAGR wyniósł -3%, a realny maxDD przekraczał -70%! Chyba nie taki jest sens wkładania obligacji do portfela i dlatego w *pasywnym* portfelu zaleca się obligacje *krótkoterminowe*. One nie maja poprawiać wyniku w portfelu tylko ograniczać ryzyko. Sęk w tym, by patrzeć nie na okres ostatnich 20 lat tylko. Polecam swoje oprogramowanie #ST - link w opisie. :-)
2/ Co to jest "metodologia" pasywnego inwestowania? I co ma do niego IKZE?
3/ Dziękuję za sugestie sprawdzenia danych historycznych. Od lat robię to namiętnie. :)
Pozdrawiam serdecznie!