"ҚАШАҒАННЫҢ МОЛДАҒА АЙТҚАНЫ"/ҚАШАҒАН КҮРЖІМАНҰЛЫ/ЖЫР ТЕРМЕ

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 5 май 2021
  • ҚАШАҒАННЫҢ МОЛДАҒА АЙТҚАНЫ.
    Орындаған жыршы: Мекебай Бурунов.
    Өмірбаяны:
    Қашаған Күржіманұлы (1841-1929) Жырлары мен өлеңдері халық арасына кеңінен таралған, суырып салма ақын Қашаған Күржіманұлы 1841 жылы Түрікменстанның Ташауыз қаласының маңында туған ақын. Жалшы отбасында дүниеге келіп, әкеден жастайынан жетім қалып, жастай жетімдік, жоқшылықтың тауқыметін тартқан. 15-16 жасында ағасы Сәрсенбай үйімен Атырауға келеді. Ол 16-17 жасынан «ақын» атанған. Қашаған Маңғыстау, Хорезм аймағы, Еділ, Жайық, Жем, Сағыз елді мекендерде болып; Ақтан, Мұрат, Бала Ораз, Қоспақ, Құрманғазы, Нұрым, Өмір, Ығылман сынды ақын-күйшілермен кездесті. 1917 жылғы Қазан төңкерісіне дейін шығармалары ел арасына ауызша тараған. Қашағанның шығармаларын өткен жарты ғасырға насихаттап, жеткізуге атсалысқан - Шамғұл Ыбырайымұлы, Айтқұл Шыманұлы, Жанжігіт Қосназаров, Атанғұл Сүйесінұлы, Дүйсенбай Оразымбетұлы, Мәулімберді Үдербайұлы, Ыбыр Досалиев, Құмар Жүсіпов, Ығылман Шөреков, Сұраубай Үттібайұлы, Өмір Көшекбайұлы, Назарбек Раев, Көшен Өсербаев пен Шәдіман Үсенбаев сияқты жыршы-термешілер болса, осылардан жазып алып қалған - Ізбасар Шыртанов, Қабиболла Сыдиықов ағаларымыздың қағазға хаттап кетуі арқылы біздің осы заманымыздың дәуіріне дейін жетіп отыр. Әсіресе ақынның мол мұраларын жинақтауда, қағаз бетіне түсіртуде әрі ҚР Ұлттық ғылым академиясының қолжазбалар қорына өткізуде ақын Сәттіғұл Жанғабылұлы көп еңбек сіңірді. Бірқатар шығармалары алғаш «Әдебиет майданы» журналында (1935, №5) жарияланды. Қашаған өлеңдерінде надан, дінбұзар, дүмше молдалар мен сараңбайларды аяусыз әшкерелеп («Есқали сұпыға айтқаны», «Оразалыға», т.б.), адамгершілік, ізгілік қасиеттерді дәріптейді («Берекет ақынға», «Сақыпқа айтқаны», т.б.), елдік пен ерлікті, халық мұратын жырлайды («Ізім шайырмен айтысы», «Ізбасқа айтқаны»). «Атамекен», «Топан», «Адайтегі», «Әзіреті Ғали» дастандарында халықтың көне шежіресі мен тарихын, Атырау өңіріне үлкен қасірет әкелген табиғат апатын толғайды. Әйгілі жыраулар дәстүрімен толғайтын ақын «Қырымның қырық батыры» деп аталатын жырларды ел арасына таратқан. Шығармалары «Ертедегі әдебиет нұсқалары» (А., 1967), «Ақберген» (А., 1972), «ХІХ ғасырдағы қазақ поэзиясы» (А., 1985), «Бес ғасыр жырлайды» (А., 1984, II т., 1989, II т.), «Қашаған Күржіманұлы: Топан» (А., 1991), «Алқаласа әлеумет» (А., 1991), «Жыр-дария» (Ақтау, 1995) жинақтарында жарық көрген. Қазақстан егемендік алғаннан кейін 1991 жылы арқалы ақынның 150 жылдық мерейтойы республика деңгейінде аталып өтті. Жылма-жыл Қашаған күндері өткізіліп, жыр айтыстары болып тұрады. Қазіргі кезде Қашаған ақынның есімін дүние жүзі біледі. Өйткені ақынның атымен аталатын Қашаған кен орны мұнай-газ көлемі мен қоры жөнінен дүние жүзінде алдыңғы орындардың санатына кірді. Бүгінде «Қашаған» кен орнын игеріп, ел игілігіне жаратуда НКОК компаниясының орны ерекше. Қашаған Күржіманұлы - өз кезеңінің белді ақыны, дәуірінің әлеуметтік мәселелеріне үн қоса білген кең тынысты ақын. Қашаған - І. Жасүгіровтың «Көбік шашқан» поэмасының басты кейіпкерлерінің бірі. Ол 1929 жылы Маңғыстау түбегіндегі Қырықкез деген жерде қайтыс болған.
    Арнаға шағым ұсыныстарыңыз болса:
    Почта: Eraly_ongar @mail.ru
    Instagram: eraly_ongar
    Whatsapp: +77752793735 хабарласыңыз!
    #Адайшежіресі​ #Кішіжүзтермесі​ #Әсерлітерме

Комментарии • 49

  • @user-pn5tt5vt9s
    @user-pn5tt5vt9s Месяц назад +5

    Қашаған Күржіманұлы руы Қосай Бәли Есберді өте терең жыршы ,ақын ,терең шариғатшы , шындықтың бетін ашқан,көпшіліктің алдында ,үлкен беделді адам болған,МАҢҒЫСТАУДЫҢ ҰЛЫ. ТҰЛҒАСЫ

  • @user-ll7hg4mt1y
    @user-ll7hg4mt1y 14 дней назад +1

    Сау бол рахмет оте жаксы екен

  • @user-iw9xh9bi8l
    @user-iw9xh9bi8l 8 месяцев назад +5

    Аи сау бол ❤❤❤❤❤❤❤

  • @user-iu7vy5uw7r
    @user-iu7vy5uw7r 10 месяцев назад +8

    Кызыл су - Каспидегв Кендырлы быздын ауылго Мангыстау облысы Жанаозен каласы 👍👍👍👍✊✊✊✊✊✊

  • @BEK2002.
    @BEK2002. Месяц назад +1

    Керемет👍

  • @user-xx5uw9is9v
    @user-xx5uw9is9v 4 месяца назад +2

    Бәрекелде жасың узак болсын Әкем менің добра жасайытын өзі добраны реттеп гүмбірлеп даусы шыгатын казір әкемнен калган домра бар әкем отбасымыздың есімін жазган

  • @user-qo1zp4yu5n
    @user-qo1zp4yu5n 3 года назад +21

    Қандай тамаша салмақты сөздер Шайырларымыздың жолын қуған жастарға АЛЛАГЫҢ нұры жаусын.

    • @user-ou6hp3pv1x
      @user-ou6hp3pv1x Год назад +4

      Аи біздің адаиларым сөздерің жоғалмасын

  • @user-js7ql8wr2z
    @user-js7ql8wr2z Год назад +5

    Керемет

  • @user-un1qw1vt7n
    @user-un1qw1vt7n 3 года назад +15

    иии дүние ай деп марқұм анам тыңдайтын😢😢
    Бала кезіміз де, енді мине өзім тыңдап отырмын

  • @sayataytkulov2190
    @sayataytkulov2190 Год назад +5

    Бәрекелді дедім саған

  • @galyaizbassarova6892
    @galyaizbassarova6892 Год назад +9

    Керемет әр бір сөзи алтын ғой әр сөзі таудың тасындай. баға жетпес сөздер ғой

  • @arstanjacob9883
    @arstanjacob9883 Год назад +11

    Қашаған ақын қамырды, молданың жақсылап тұрып соқты!

  • @user-jn3rr7rd5u
    @user-jn3rr7rd5u 4 месяца назад +2

    😎👍👍

  • @user-jn3rr7rd5u
    @user-jn3rr7rd5u 4 месяца назад +5

    Домбыра деген Аруақтын қаруғой😎👍👍

    • @RozannaDepak
      @RozannaDepak 4 месяца назад +2

      Домбыра - Ғарыштың аспабы. Ақсарбаз тәңір жауынгері кітабында жазылған домбыраның қасиеті туралы..... адамды емдеп жазады 👍👍

  • @akerkeabdrahman
    @akerkeabdrahman 2 года назад +7

    Тамаша

  • @user-un1qw1vt7n
    @user-un1qw1vt7n 3 года назад +13

    Өркеның өссін ағажан
    жырдың ишы толған өсиет пен тәрбиегой

  • @asemaiaitbaeva4177
    @asemaiaitbaeva4177 3 года назад +11

    Ассалаумалекум калайсыз ага оте керемет омир жасыныз узак болсын

  • @user-in7ju6si7s
    @user-in7ju6si7s 6 месяцев назад +2

    ҚАЗАҚТАРДЫҢ ТІЛІ ШЕШЕН БОЛҒАН СӨЗГЕ ШЕБЕР БОЛҒАН ҒОИ.АКЕМ МАРҚҰМ АИТЫП БЕРЕТИН ЕДІ БІЗГЕ.ОЛ КЕЗДЕ БІЗ БАЛАМЫЗ.ӘКЕМ МАРҚҰМ ТЕРМЕНІ ЖАҚСЫ КӨРЕТІН ЕДІ.ЖАТҚАН ЖЕРІ ЖАННАТТАН БОЛСЫН ӘКЕШІМНІҢ.

  • @bektaialnaziev1646
    @bektaialnaziev1646 6 месяцев назад +1

    Ай сау бол!

  • @user-nm9ze8rj4z
    @user-nm9ze8rj4z 2 года назад +9

    Керемет! Сау бол, Қашағаным!

  • @user-kr4bn6pj4f
    @user-kr4bn6pj4f 6 месяцев назад +3

    Ассалаумағалекем ❤

  • @user-fd8sc8qx3g
    @user-fd8sc8qx3g 2 года назад +6

    Сау бол қазагым

  • @user-xd5yd8wl3j
    @user-xd5yd8wl3j 2 года назад +8

    Жаңа жыр, жаңа леп, құтты болсын.

  • @user-sg7tv9fc9h
    @user-sg7tv9fc9h 2 года назад +5

    👍👍👍👍👍👍👍👍👍

  • @user-iw7ur1gt8c
    @user-iw7ur1gt8c 3 года назад +10

    МашАллах биздин аталарамыз кандай болган аа?

    • @bekabro2824
      @bekabro2824 3 года назад +1

      !!

    • @RozannaDepak
      @RozannaDepak 4 месяца назад +2

      Қазақ Маша деп сөйлемейтін еді 😅😅😅

  • @user-tu3zj7xj8v
    @user-tu3zj7xj8v Год назад +10

    Қашаған қасындағы Құрманғазы

  • @user-bb8nt6vr2e
    @user-bb8nt6vr2e 3 года назад +6

    ✊😀👍

  • @gamerplay2007
    @gamerplay2007 2 года назад +8

    ҚОСАЙ МЕН БЕКЕТ АТА ҒА ЖӘНЕ БАСҚА ӘУЛИЕ МЕН ПІРЛЕРІНЕ СЫЙЫНАҒАН АДАЙЫ МЕН ҚАЗАҒЫМАЙ

  • @user-kf1bv9xz3m
    @user-kf1bv9xz3m 3 года назад +12

    Қашаған мен молданың. термесі

  • @user-nx2kh9hk2q
    @user-nx2kh9hk2q 2 года назад +6

    Недеген сөздер

  • @user-cu6jv1wt4g
    @user-cu6jv1wt4g Год назад +3

    Періште ұйқтаймекен ,ұйқтамайт деп естіп едім

  • @user-ll7hg4mt1y
    @user-ll7hg4mt1y 14 дней назад

    24:32

  • @user-li1ps7pi5i
    @user-li1ps7pi5i 5 месяцев назад +1

    Қай замандада дінге халық қарсы болғанекнғой қыблаға қарап дәрет алу керек керісінше үлкен және кіші дәрет сындырмау керек қыблаға қарап. Адайдың жырында ширік жаман көп аллаһ сақтасын

    • @user-en7ej3hb3z
      @user-en7ej3hb3z 3 месяца назад

      Қотағыңды құбылаға қаратып жұумайтын шығарсы, бір нәрсені біліп айт Адайларға тіл тигізбе.

    • @Amangeldi_Kaldyabayev
      @Amangeldi_Kaldyabayev Месяц назад

      ширк өзің дұрыстап тыңдашиш

    • @Baurzhan12
      @Baurzhan12 Месяц назад +2

      жалпы бізің Шалдар Аллаһтың құлы Мұхаммед сғс үмметті бірақ дінге қатты баспен кірмеген Салт Дәстүрмен жүрген көбіне

    • @Amangeldi_Kaldyabayev
      @Amangeldi_Kaldyabayev Месяц назад +1

      @@Baurzhan12 дурыс айтасын,

    • @Amangeldi_Kaldyabayev
      @Amangeldi_Kaldyabayev Месяц назад +1

      @@Baurzhan12 дұрыс айтасың, Әбу Ханифа мәзхабпен жүргенғо

  • @user-tw3ze7du9l
    @user-tw3ze7du9l Год назад +5

    Раножон-Шоханова
    Гульназ Орынбаевнаға🤧🤧😢🤢🤢 Тиеберсін Ата-бабаларымыздың рухына Маңғыстау-5 тұрған Әумин Бұйырса

  • @omurbaymeterov7505
    @omurbaymeterov7505 Год назад +5

    Шап

  • @user-zj7zw5ws8m
    @user-zj7zw5ws8m Месяц назад

    Қашаған Атамыз Менің бабам Байболдың 4ші інісі.Байболдың Есенғұлы боламын.Өрезек руынан.

  • @user-fb2sl3zr6t
    @user-fb2sl3zr6t 2 года назад +8

    Керемет