Mustafa Doğan Dikmen - Nevâ Kâr
HTML-код
- Опубликовано: 9 фев 2025
- Beste: Buhûrîzâde Mustafa Itrî
Güfte: Hâfız-ı Şîrâzî
Makâm: Nevâ
Form: Kâr
Usûl: Nîm Sakîl
Vezin: İlk üç beyitte, "Müstef'ilün Mefâ'ilün Müstef'ilün Mefâ'ilün" iken son beyitte, "Mef'ûlü Mefâ'îlü Mefâ'îlü Fa'ûlün" şeklindedir.
Not: Güftenin ilk son beyti, Hâfız-ı Şîrâzî'nin farklı bir gazelinden alınmıştır. Vezin farkının sebebi de budur.
"Gulbun-i 'ıyş mîdemed sâki-yi gulizâr kû
Bâd-ı bahâr mîvezed bâde-i hôş-guvâr kû
Her gul-i nev zi-gul-ruhi yâd hemi-kûned veli
Gûş-i suhan şinev kucâ dîde-i i'tibâr kû
Meclis-i bezm-i ıyşrâ ģâliye-i murâd nist
Ey dem-i subh-i hôş nefes nâfe-i zulf-i yâr kû
Ey şâhid-i kudsî ki keşed bend-i nikâbed
V'ey murg-i behiştî ki dihed dâne vü âbed"
Türkçesi:
Zevk ve neş'e meclisinin gül fidanı yeşerirken / o gül yüzlü sâkî nerede
Bahar ruzgârı esmekte ama / hoş kokulu kevser şarabı nerede
Her yeni yeşeren gül fidanı / o gül yüzlüyü hatırlatmakta
Ama söz duyup anlayacak kulak nerede / Baktığından ders alacak göz nerede
Bu zevk ve eğlence meclisinde / muradımız olan güzel koku yok
Ey hoş nefesli sabah yeli / sevgilinin zülfünün kokusu nerede
Ey mukaddes sevgili, yüzündeki nikâbı kim açar senin
Ve ey cennet kuşu, senin dâneni ve suyunu kim verir
Nevâ Kâr, Buhûrîzâde Mustafa Itrî'nin "Kâr" formundaki eseridir. Bütün klasik Türk müziği repertuarının en değerli eserlerinden biri olarak kabul edilir. Nevâ Kâr, birçok şiire konu olacak kadar şöhret bulmuş ve mûsikî dıstları arasında da çok sevilmiştir.
Güftesi Farsça olup şâiri Hâfız-ı Şîrâzî'dir. Eser Nevâ makâmında başlayıp bitmekle beraber içinde çok sayıda makâm ve usûl geçkileri ile terennümler vardır. Eser, birçok eski kârdan farklı olarak terennümle başlamaz. Nevâ makâmında ve Nîm Sakîl usûlündeki uzunca bir bölümde güftenin ilk iki mısrası ve terennümler okunur. Daha sonra Sakîl, Devr-i Revân, Remel, Yürük Semâî, Devr-i Kebîr, Berefşân, Fer' ve Muhammes usûlleri ile ölçümüş kısımlarda, Şehnâz, Hicâz, Sabâ, Hüseynî makâmlarına geçiş yapılır. Son mısrada, yeniden başlangıçtaki mûsikî cümleleri ile Nevâ makâmına ve Nîm Sakîl usûlüne dönüş yapılarak karar edilir.
Güfte ise güfte
Nağme ise nağme
Sanat ise sanat
Saygi şükran ve rahmetle yâd ediyoruz
Emeği geçen lere teşekkür ederim
Amel defteri kapanmayanlardan biri de bu icraatları ile Doğan Dikmen olur sanırım vesselâm.
Çok zaman dinledim Nevâ-Kâr'ı,
Bir terennüm ki hem geniş, hem şûh:
Dağılırken "Nevâ"nın esrârı,
Başlıyor şark ufuklarında vuzûh;
Mest olup sözlerinde her heceden,
Yola düşmüş, birer birer, geceden
Yürüyor fecre elli milyon rûh
Teşekkürler ..Itrî ve Bekir Sıdkı Sezgin merhumun ruhu da şad olmuştur inşallah.