Размер видео: 1280 X 720853 X 480640 X 360
Показать панель управления
Автовоспроизведение
Автоповтор
සාදු සාදු සාදු 🙏🙏🙏 සාදු සාදු සාදු
බොහෝ පින් ස්වාමීන්වහන්ස. දිනපතා කරණිය මෙත්ත සූත්‍රය 07 වරක් ඇසීමටත් එහි සින්හල අර්තය දැන මෙනෙහි කරමින් ඉද්දි ඔබවහන්සේගේ දේශනාව අහන්න ලැබු, බොහොම පැහැදුනා 🙏
සියලුම සංඝරත්නය ඇතුළු අපේ හාමුදුරුවන්ට තෙරුවන් සරණයි!🙏🙏🙏
මෙම ධර්මය shrawanaya kala pin siyalu dewiyanta අනුමෝදන් karami anumodan wewaa.siyalu sathwayo dukin midethwa. සුවපත් wethwa
සියලු සිත් නිවි සැණසේවා 🙏🙏🙏
Saduu saduu saduuuu
🙏🙏🙏සාධු සාධු සාධු සියළු ශත්වයෝනිදුක්වෙත්වා
🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻
Sadu sadu ❤
🙏🙏🙏🙏🙏සාධු සාදු සාදු තෙරැවන්සරණ
Sadu sadu sadu🙏🏽🙏🏽🙏🏽🙏🏽🙏🏽🙏🏽
🙏🙏🙏සාධු සාධු සාධු පිංන්වත් ස්වාමින් වහන්සේට නිදුක් නීරෝගී දිර්ඝායු ලැබේවා
🙏🙏🙏🙏සාධු...සාධු...සාධු....
🙏🏽🙏🏽🙏🏽
🙏🙏🙏🙏🙏🙏
රහත් උතුමන්ට පවතින ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර : මොකද දැන් බුදුරජාණන් වහන්සේ - හොඳයි සංඛාර නෑ කිවුවොත්, අපි අහනවා මෙහෙම දෙයක්. බුදුරජාණන් වහන්සේ, මේ කියන්නේ දැන් මේ අහනවා එක අවස්ථාවක, කවුද - ධම්මදින්නා තෙරණින් වහන්සේ ගෙන් විශාඛ සිටු තුමා අහනවා, මේ විඤ්ඤාණය පිළිබඳව, මෙහෙමයි අහන්නේ ඒක - අපි දැන් ගත්ත මාතෘකාව පොඩ්ඩක් නැවතුනා, මේ සංඛාර පිළිබඳව අහනවා මෙහෙම කතාවක්. “නිරෝධ සමාපත්තියට සමවැදුන රහතන් වහන්සේ නමක්, අරිහතුන් වහන්සේ නමක් නැවතත් එයින් නැඟී සිටිනකොට ඉස්සෙල්ලාම පහල වෙන්නේ මොන සංඛාරද?” කියලා. එතකොට කියනවා, “විශාඛ, මනෝ සංඛාරයි!” ඊලඟට පහල වෙන්නේ? “වචී සංඛාරයි” ඊට පස්සේ පහල වෙන්නේ? “කාය සංඛාරයි“. දැන් සංඛාර සියල්ලම නිරෝධ කළා නම් මහරහතන් වහන්සේ, නිරෝධ සමාපත්තියෙන් ආපහු එනකොට සමවැදිලා මොන සංඛාර වලටද? ඒ සංඛාර මොනවාද? දැන් සියලු සංඛාර නැති කළා නම් එහෙම, අරිහත්වයට පත් වෙනකොට සියලු සංඛාර නැති වුනා නම්, නිරෝධයට පත් වෙච්චි අරිහතුන් වහන්සේ නැවත නැඟී සිටිනකොට අනුපිළිවෙලින් එන සංඛාර තුනක් කිවුවා, ඉස්සෙල්ලාම මනෝ සංඛාර පහල වෙනවා, ඊලඟට වචී සංඛාර පහල වෙනවා, ඊට පස්සේ කාය සංඛාර පහල වෙනවා කියලා. එහෙනම් අරිහතුන් වහන්සේට මනෝ සංඛාර තියෙන නිසා, වචී සංඛාර, කාය සංඛාර තියෙන නිසා නේද පහල වෙනවා කියලා පෙන්නුවේ? එහෙනම් ඒවා අවිජ්ජා පච්චයා සංඛාරා නෙමෙයි. අන්න ඒ මොන සංඛාර ද? අන්න කුසළ මූල පච්චයා සංඛාරා! එහෙනම්, “කුසළ මූල පච්චයා ආනෙඤ්ජාභි සංඛාරා“ - විග්‍රහ කරලා ගන්න වෙන්නේ ඔතනටත්. කුසළ මූල පච්චයෙන් පහල වෙනවා අරිහතුන් වහන්සේට “ආනෙඤ්ජාභි සංඛාරය”. ආනෙඤ්ජ කියන්නේ ? නැවතත් ජනිත වීම සඳහා ඉඳුවන්නේ නැති එකට කියනවා, ආනෙඤ්ජ! මතු උප්පත්තියට හේතු වෙන්නේ නැති සංඛාර, ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර! මේ අත්බැවට විතරයි. ඒ නිසා, පුඤ්ඤාභි සංඛාර, අපුඤ්ඤාභි සංඛාර ? ඒ දෙක පිං - පවු දෙක, මතු දිගට යන ඒවා, ඒවා නෑ! පුඤ්ඤ - පාප පහීනං. ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර ප්‍රහීණ නෑ! අන්න, කුසළ මූල පච්චයා සංඛාර කියන්නේ ආර්ය මාර්ගය වැඩෙන්නේ ඔන්න ඕකයි. “කෝසානි විචෙයිය කේවලානි දිබ්බං මානුසකඤ්ච බ්‍රහ්මකෝසං සබ්බකෝස මූල බන්ධනා පමුත්තෝ කුසළෝතාදි පහුච්චතෝ තථත්තා!” දිව්‍ය කෝෂ, මනුශ්‍යය කෝෂ, බ්‍රහ්ම කෝෂ, සකළවිධ කර්ම කෝෂ, ඒ කියන්නේ උපදින තැන් ඔය, කුස් කියන්නේ. ඒ පිළිබඳ, ඒවායේ ඉපැද්මට හේතු වෙන මූල බන්ධනය වන අවිද්‍යා - තෘෂ්ණාවන් ගේ පහ කිරීමක් ඇත්ද, කුසළ් යැයි කියනු ලැබේ! > ඔන්න, අවිද්‍යා - තෘෂ්ණා දෙක පහ කරනවා සසර ගමනට හේතු වෙන, ඒකයි කුසළ කියන්නේ.
ආනෙඤ්ජාහි සංඛාර අරූප ලෝක වල ඉපදීමට හේතු වෙනවා කිවුවොත් වැරදියි! : (ශ්‍රාවක මහතෙක්): එතකොට ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන්නේ නැවත ඉපදීමක් පිණිස නොවන්නා වූ සංඛාර! ධර්මයේ යම් තැන් වල විග්‍රහ කරලා තියෙනවා ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියලා කියන්නේ අරූපාවචර ලෝකයේ උප්පත්තිය ගෙනදෙන්නා වූ සංඛාර කියලා? (ස්වාමීන් වහන්සේ): එතකොට ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන සංඛාර තියෙනවා නම්, විඤ්ඤාණ ඇති වෙලා අරූප ලෝකේ උපදින්න එපැයි මහරහතන් වහන්සේ ? නෑ රහතන් වහන්සේලා, දැන් ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර අරිහතුන් වහන්සේට තියෙනවා නේ! ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර වලින් අරූප ලෝකේ උප්පත්තියට හේතු වෙන එකක් විතරක් නම් කියන්නේ, ඒකේදී අපිට කියන්න වෙනවා එහෙනම්, අරිහතුන් වහන්සේ අරූපාවචර සංඛාර ඉවර කරලා නෑ නේ! (ශ්‍රාවක මහතෙක්): එහෙමනම් එහෙම විග්‍රහ කරලා තියෙන්නේ මොකද? (ස්වාමීන් වහන්සේ): අන්න ඒකයි කියන්නේ, ඉතින් ඒ මොකද එතෙනදී පෙන්වන්නේ “අකම්ප්‍ය සංඛාරයක්“ කියන වචනය පෙන්වන්නයි ඕක පෙන්වුවේ. මොකද, මෙහෙමයි ඉතින්, ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන වචනයෙන් පෙන්වන්නේ “නැවත ජනිත කිරීමට හේතු නොවන“ කියන එකයි. ඒ සංඛාරයේ ස්වභාවය ඒකයි. දැන් ඔය, ලෝකයේ තිබෙනවා මෙන්න මෙහෙම දෙයක්. ඔය ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන වචනය බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කරපු නිරුක්ති ධර්මයයි, එතකොට ලෝක සම්මතයේ භාවිතාවයි දෙකක්. ලෝක සම්මතයේ එදා විමුක්තිය සැළසුනා කියලා හිතාගත්තේ අරූපාවචර බ්‍රහ්ම ලෝක වල ඉපදිච්ච අයට. ඒගොල්ලෝ නැවතත් මේ ලෝකේ උපදිනවා කියලා දැක්කේ නෑ, මොකද ලෞකික ඥාණයට දකින්න බෑ! ඒගොල්ලෝ විමුක්ති ස්ථානය හැටියට සැළකුවේ අරූපාවචරය. ඒ නිසා තමයි “නැවත ඉපදීමක් හට නොගන්නා තැන සංඛාර” කියන වචනය දැම්මේ ඒකට. ඒ ඒ බලාපොරොත්තුව ඒකේ තියෙනවා. අරූපාවචර සංඛාර වලට ඒ වචනය ගන්න හේතුව අන්න ඒකයි. මොකද, අරූපාවචර සංඛාර වලටයි ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන්නේ කියලා කියන්න හේතුව, නැවත ජනිත වීම බිහි නොකරන සංඛාරය කියන ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන වචනය භාවිත කළේ ඒකට ඒ බුදුරජාණන් වහන්සේ පහල වෙන්න ඉස්සෙල්ලා හිටපු අය දන්නේ නෑ ඒකේ උපන් අය නැවත මෙහෙ එන බව. (ශ්‍රාවක මහතෙක්): එතකොට ඒකටත් කියන්න ඕනේ පුඤ්ඤාභි සංඛාර කියල? (ස්වාමීන් වහන්සේ): ඔව්! ඇත්ත වශයෙන්ම ඒකත් පුඤ්ඤාභි සංඛාරයක්! එතකොට එතන තියෙන එක. එතකොට, මෙහෙම දෙයක් තියෙනවා, යම්කිසි පුද්ගලයෙක් ගේ ලෝක වල ඉපදීමේ දී අතහැරපු යමක් තියෙනවා, නැවත උප්පත්තියට හේතු නොවන සකස් කිරීම් තියෙනවා. අවිද්‍යා - තෘෂ්ණා දෙකෙන් තොර වුනාවූ යම්කිසි ආකාරයක “ඉහාත්ම සුඛ විහරණයට” භාවිත කරන යමක් තියෙනවා නම්, ඒ ඉහාත්ම සුඛ විහරණය අවිද්‍යා - තෘෂ්ණා දෙකෙන් තොරයි. ඒ නිසයි ඒක නැවත මතු ජනිත කරන්න හේතු නොවන සංඛාරයක් බවට හෙවත්, ආනෙඤ්ජාභි සංඛාරයක් බවට පත්වෙන්නේ. එතකොට, ඒ නිසා ඒකයි නියම ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර! එතකොට, ලෝක සම්මතයේ ලෞකික යෝගීන් වඩන්නා වූ අරූපාවචරයෙන් ලැබෙන සංඛාරය පුඤ්ඤාභි සංඛාරයක්! ඒක ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියලා ගත්තේ ඒගොල්ලන්ගේ තියෙන නොදැනීමටයි. එතකොට, ධර්මය තුළ විග්‍රහ කරලා තියෙනකොට විග්‍රහය තෝරාගන්න බැරිකම නිසයි එතන ඒකටත් අපි ගත්තේ මේ නැවත උපදින, මේ කියන්නේ ඒ ලෝකේ උපදින සංඛාර කියලා. එහෙම ගන්න ගිය ගමන්ම ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර වඩන අරිහතුන් වහන්සේ සංඛාර නිරෝධ කරලා නෑ කියලා ගන්න වෙනවා එහෙම නම්! අරූපාවචරයේ උපදින සංඛාර වලට නම් ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන්නේ, අරිහතුන් වහන්සේ ගේ ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර මොනවාද? එහෙනම්, ඒවායේත් අරූපාවචර වල උපදින්න එපැයි! ඒකේ තියෙන වෙනස මොකද්ද? අපි ඒක එතකොට දැකගන්න ඕනේ.
ධර්මයේ වැරදුනු තැන් ඉදිරියේදී නිවැරදි වෙයි : අන්න ඒකයි කියන්නේ, මේ ධර්මය තුළ සියුම් තැන් හුඟාක් දුරට අපිට විග්‍රහ කරගන්න වෙලා තියෙනවා. ඔව්, ඇත්ත වශයෙන් හරි අමාරුයි මේ ධර්මය කියන්නේ අපි කොච්චර කිවුවත් මේ විග්‍රහයක් ගන්න තැනක් නම් මං හිතන්නේ නෑ කොහෙවත් තියෙයි කියලා. (ශ්‍රාවක මහතෙක්): විද්වතුන්, අට්ඨකථාචාරීන්, අටුවාචාරීන් වහන්සේලා ලියපු දේ එතකොට හුඟක් වැරදි තැන් තියෙනවා. (ස්වාමීන් වහන්සේ): අන්න ඒකයි කියන්නේ, ඉතින් බුදුරජාණන් වහන්සේගේ දේශනාවේ ම තියෙනවානේ, ධර්මයට ගැලපෙන්නේ නැද්ද, (ශ්‍රාවක මහතෙක්): ධර්මය පේන්නෙ ම නෑ, ඒත් ස්වාමීන් වහන්ස ඕවා අනාගතයේදී මතුවෙන… (ස්වාමීන් වහන්සේ): ඒකාන්තයෙන් මතුවෙනවා! ඔයිට වඩා තව ඉදිරියට හොඳ ලස්සනට මතු වෙලා එනවා, මේ දැන් විතරක් නෙමෙයි. අංග සම්පූර්ණව, මේවායේ මුල - අග අංග සම්පූර්ණව එකින් එක මතු කරලා දෙන්න පුලුවන් ශක්තියක් එනවා. ඕවා කොයි කාලේ ලියවෙච්චාද, කවදාද ලිවුවේ, කවුද ලිවුවේ, කොහෙද ලිවුවේ, කෝ සාක්කි, ඔක්කොමත් එක්කලා දෙන්න පුලුවන් කාලයක් අනාගතයේ එනවා. ඕවායේ ඔක්කෝම පුරාවිද්‍යා සාක්ෂි හිටං දෙන්න පුලුවන් අවස්ථා එනවා. (ශ්‍රාවක මහතෙක්): ස්වාමීන් වහන්ස, අපිට සංගායනාවක් කිරීමේ අවශ්‍යයතාවයක් තියෙනවා. (ස්වාමීන් වහන්සේ): ඉතින් වෙනවා ඉතින්, ඉදිරි කාලයකදී සමහර වෙලාවට ඉතින් අවශ්‍යය දේ සම්පූර්ණ කරන්න වෙනවා. ඉතින් ඔය ඇත්තවශයෙන් අපිට කරන්න පුලුවන් අවස්ථාවක් ගැන නෙමෙයි කියන්නේ. නමුත්, අපි දකිනවා ඉදිරි කාලයේ දී එදා හිටපු සිවුපිළිසිඹියා මහ රහතන් වහන්සේලා බිහි වෙන්න ඉඩ තියෙනවා. අන්න ඒ බිහි වුනාට පස්සේ අපිට ඔය ප්‍රශ්නය ඉවරයි, උන්වහන්සේලා ඒ ටික කරයි! අපි දන්නේ නෑ කොහොමද කියන එක. නමුත්, එහෙම වෙන්න ඉඩ තියෙන බව හොඳටම පේනවා. (ශ්‍රාවක මහතෙක්): ස්වාමීන් වහන්ස, මේ කියවපු පොත්-පත් ඔක්කෝම වැරදියි නේ එතකොට! (ස්වාමීන් වහන්සේ): ඇත්තවශයෙන් ම කරන්න දෙයක් නෑ, දැන් අපි කල්පණා කරලා බලන්න, දැන් අපි කොච්චර අහලා බැලුවත්… (ශ්‍රාවක මහතෙක්): මෛත්‍රී භාවනාව ගැනත් පොඩ්ඩක් කියන්න… (ස්වාමීන් වහන්සේ): දැන් මෛත්‍රී භාවනාව ගැන බැලුවොත්, ඔව් අපි තව පොඩ්ඩකින් ඒ ගැනත් විස්තරයක් කරමු, බොහොම වැදගත් ඒකත්.
තථාගතයන් වහන්සේ වඩපු ආනාපානසතිය කරණීයමත්ත සූත්‍රයේ? : මෙන්න මෙහෙම දෙයක් තියෙනවා, ඔය ආනාපානසතිය ගැන කියනකොට දැනගන්න තියෙන වැදගත් දෙයක් තමයි, මෙන්න මෙහෙම වැදගත් කොටසක් තියෙනවා කාරණා දෙකක් තේරුම් ගන්න. එක අවස්ථාවක බුදුරජාණන් වහන්සේ තුන් මාසයක්, හය මාසයක්, ඔය වස් කාලේ තුන් මාසයක් ආදී වශයෙන්, “දානේ ගේන භික්ෂුව හැරෙන්න කිසි කෙනෙක් එන්න එපා මා හමුවෙන්න!” කියලා එක්තරා නියෝගයක් පණවලා ගිය අවස්ථා තියෙනවා. මෙන්න මෙහෙම හිටපු අවස්ථාවක දී ඒ තුන් මාසය, හය මාසය ඉක්ම ගියාට පස්සේ බුදුරජාණන් වහන්සේ භික්ෂූණ් අමතලා කියනවා, “මහණෙනි, අන්‍ය පරිබ්‍රාජකයෝ ඔබලාගෙන් ඇහුවොත් භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ කෙබඳු විහරණයකින් මේ ඉකුත් වස් කාලය වාසය කළාද කියාලා, ආනාපාන සතියෙන් වාසය කළා කියලා කියන්න. ඒ ආනාපානය මොකද්ද කියලා ඇහුවොත්, ඒකට අරිය විහාරය කියාත්, බ්‍රහ්ම විහාරය කියාත්, තථාගත විහාරය කියාත් කියනවා කියලා කියන්න“ මේ වැදගත් දේශනාවක්! ඒ ආනාපානසතිය කුමක්ද කියලා ඇහුවොත්, ඊට අරිය විහාරය කියාත්, බ්‍රහ්ම විහාරය කියාත්, තථාගත විහාරය කියාත් කියනවා කියලා උත්තර දෙන්න. හැබැයි ලෝක සම්මතයේ එකකුයි, සාසනයේ එකකුයි වෙනම තිබුණ බව පැහැදිලිව පෙනෙනවා නේද, ඒ කථාවෙන්ම? එහෙනම්, බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩූ ආනාපානසතිය කිවුවොත් ඒක මොකද්ද කියලා ඇහුවහම ඒකට කාරණා තුනක්, ඒ තුනම “අරිය විහාරය” නම් ආර්ය කියන්නේ බෞද්ධයි, බෞද්ධ මයි! “බ්‍රහ්ම විහාරය” කියන්නේ - බ්‍රහ්ම කියන්නේ බුදුරජාණන් වහන්සේට! තථාගතයන් වහන්සේ කියන්නෙත් බුදුරජාණන් වහන්සේට. එහෙනම්, තථාගතයන් වහන්සේගේ වාසයටම කිවුව නම් තුනක් තමයි ආයේ උන්වහන්සේ ආනාපානසතිය බහුල කොට වාසය කළා කියලා කියන්න, ඒක මොකද්ද කියලා ඇහුවොත්, “ඊට අරිය විහාරය කියාත්, බ්‍රහ්ම විහාරය කියාත්, තථාගත විහාරය කියාත්” කියනවා කියලා කියන්න. දැන් අපිට අරිය විහාරය හෝ බ්‍රහ්ම විහාරය හෝ තථාගත විහාරය හොයාගත්තොත් ත්‍රිපිටකයේ කොහෙන් හරි, ආනාපානසතිය අහු වෙනවා නේද? “බ්‍රහ්මමේතං විහාරං ඉධමාහු” කියලා කරණීය මත්ත සූත්‍රයේ කියනකොට, ලස්සනට කියනවා නේද මේකට බ්‍රහ්ම විහාරයයි කියනවා කියලා? මේකටයි බ්‍රහ්ම විහාරය කියන්නේ කියලා කරණීය මෙත්ත සූත්‍රයේදී අන්තිමට කියවෙනවා. “බ්‍රහ්මමේතං විහාරං ඉධමාහු!” - මෙන්න මේකට බ්‍රහ්ම විහාරය කියනවා. එහෙනම්, ආනාපානසතියෙන් වාසය කළා කියලා කියන්න තථාගතයන් වහන්සේ මේ වස් තුන් මාසය බහුල කොට වාසය කළා කියන්න, ඒක මොකද්ද ඇහුවහම අරිය විහාරය කියාත්, බ්‍රහ්ම විහාරය කියාත්, තථාගත විහාරය කියාත් ඒ ක්‍රමයට කියනවා කියලා කියන්න. දැන් බ්‍රහ්ම විහාරයත් අපි හොයා ගත්තා. එහෙනම්, කරණීය මත්ත සූත්‍රයේ තියෙන්න ඕනේ බුදුරජාණන් වහන්සේ බහුල කොට වාසය කරපු ආනාපානසතිය! දැන් හොඳට පැහැදිලියි නේ? දැන් එතකොට බුදුරජාණන් වහන්සේ කර කර ඉඳලා තියෙන ආනාපානසතිය “බ්‍රහ්ම මේතං විහාරං ඉධමාහු” කියලා පෙන්වපු කරණීය මත්ත සූත්‍රයේ තියෙන්න ඕනේ! අපි ඔප්පු කරලා පෙන්වන්න ඕනේ ඒක ආනාපානසතියක් වෙන්නේ මෙන්න මෙහෙමයි කියලා.
කරණීය මත්ත සූත්‍රයෙන් ආනාපානසතිය වඩන හැටි : එතකොට, හරිම වැදගත් හරියක් තමයි ඔතන ඔය කොටස අපි අරගන්න එක. දැන් ආනාපානසති භාවනාව ගැන බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කරපු දේශනාවේදී මෙන්න මෙහෙම දෙයක් තියෙනවා. “ඉධ භික්ඛවේ භික්ඛු අරඤ්ඤගතෝවා, රුක්ඛ මූලගතෝවා, සුඤ්ඤාගාරගතෝවා, නිසීදති පල්ලංකං, උජුං කායං, පනිධාය පරිමුඛං, සතිං උපට්ඨපෙත්වා සෝ සතෝව අස්සසති, සතෝව පස්සසති…“ දැන් මෙහෙමයි පටන් ගන්නේ. දැන් මේ භික්ෂුව කායානුපස්සනාවෙන් වාසය කරනවා කියන්නේ කොහොමද කියලා ඕකේ පෙන්වනකොට, දැන් ඔතනින් පටන් ගත්ත ආනාපානසති භාවනාව කරන ආකාරය මුල පටන් ගත්ත හැටි. අරඤ්ඤ ගතෝවා, රුක්ඛ මූල ගතෝවා, සුඤ්ඤාගාර ගතෝවා - දැන් ඔය කාලෙදී ලෝක සම්මතයේ තිබිච්ච ප්‍රශ්න වලටත් පිළිතුරු දීගෙන තමයි ඔය විස්තරය දෙන්නේ. දැන් මිනිස්සුන්ගේ මතයක් තිබුණා “ආරණ්‍යගත වෙලා, රුක් මුල් ගතවෙලා, සුඤ්ඤාගාරගත වෙලායි මේ භාවනාව කරන්න ඕනේ” එබඳු මතයක් තමයි ලෝකේ තිබුණේ. බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කරන්නේ, “අරණ්‍යයකට ගියේ හෝ රුක් මුලකට ගියේ හෝ ශුන්‍යාගාරයකට ගියේ හෝ” - කොහේ ගියා හෝ කරන්න ඕනේ එකයි මේ පෙන්නුවේ. ඔතෙන්ට ගියාට හරියන්නේ නෑ, ඔන්න ඒකයි පෙන්නුවේ! “නිසීදති පල්ලංකං” - දැන් පලක් බැඳගෙන වාඩිවෙලා කියලායි අපිට අද පෙන්වන්නේ අර්ථය. මේ ආර්යය විනයේ “පල්ලංකය” කියලා කියන්නේ, “උච්ච අංකය” තමයි උච්ච මානය. මානයෙන් තමයි මනින්නේ, අංකය. “මං පළවැනියා, මෙයා දෙවැනියා..” ඔහොම මැන මැනා ඉන්නේ ලෝකේ තියෙන මාන්නක්කාරවරු. ඔය මාන්නක්කාරකම බිංදුවටම බස්සපුහාම “පල්ලංකයට” බැස්සෙවුවා! පහතම අංකය කියන්නේ “අනතිමානී“ කිවුව තැන, අන්න කරණීය මෙත්ත සූත්‍රයේ ආනාපානසතිය පෙන්වන්න ඕනේ “සුවචෝචස්ස මුදු අනතිමානි“ - අතිමානයට බැස්සහම පල්ලංකයට බැස්සා. එරමිණිය ගොතාගෙන ඉඳීම නෙමෙයි කියන්නේ, කොහොම හිටියා හරි අනතිමානීව ඉන්න ඕනේ! ඉස්සෙල්ලාම වෙන්න ඕනේ අන්න එතෙන්ට පත් වෙන එක. “උජුං කායං” කියනකොට කොඳුඇටපෙළ කෙලින් තියාගෙන කියලායි අපිට උගන්වන්නේ. “කායජ්ජුතුකා - චිත්තජ්ජුතුකා” කියලා මේ ධර්මයේ කායජ්ජුතුකාව හෙවත් කය සෘජු කරන හැටි පෙන්වලා තියෙනවා. ක්‍රියා කළාපය අවංක භාවයට පත් කරගත්තහමයි කායජ්ජුතුකා හැදෙන්නේ. “උජුං කායං” කියන්නේ “සක්කෝ උජූච සූජූච” - අන්න උජුං කායං කරන හැටි! සෘජු වෙන්න, මනා සේ සෘජු වෙන්න. මොනවාද? අවංක වෙන්න, මනා සේ අවංක වෙන්න. නිහතමානීව - අනතිමානී භාවයට පත්වෙලා, මනා සේ අවංක භාවයට පත් වුනහම උජුං කායං වෙලා ඉවරයි!
ආනාපානසතියේ සතිය කියන්නේ ලෞකික සිහිය නෙමෙයි : “පණිධාය පරිමුඛං සතිං උපට්ඨපෙත්වා” - පරිමුඛං සතිං, මොකද්ද අපි ප්‍රමුඛ කරගන්නේ මොකද්ද? පරිමුඛ කරගන්නවා කියන්නේ අපි ප්‍රමුඛ කරගන්නවා. සතිය ප්‍රමුඛ කරගන්නවා. ප්‍රමුඛ භාවයට පත් කරන්නේ මොකද්ද? සතිය කොහෙද පිහිටුවන්නේ? මේ බුද්ධ සාසනයේ පෙන්වපු සතිය - සම්මා සතිය මේ සාසනයෙන් බැහැර කොහෙවත් නෑ! මොකද්ද සතිය කියන්නේ? දැන් සතියත් ඔතන තෝරාගන්න ඕනේ. ඔය සතිය ප්‍රමුඛ කරලා පිහිටුවාගන්න, සතිය තෝරාගෙන ඉන්න ඕනේ. දැන් සතිය කියන්නේ මොකද්ද කියලා අහපුහාම කියන්නේ, “සතිය කියන්නේ හොඳ සිහියෙන් කටයුතු කරන්න, එතකොට සතිය. සිහි කල්පණාවෙන්, යනකොට යනවා කියලා යන්න, එනවා කියලා එන්න දැන් ඔහොම නේ කියන්නේ, ඉන්නවා කියලා ඉන්න. එතකොට, කරන කරන වැඩේ හොඳට සිහියෙන් කරන්න ඕනේ” කියලා කියන්නේ. හොඳයි, “සති” කියන්නේ - චෛතසිකයක් තියෙනවා සති චෛතසිකය. මේ සතිය කියන එක යෙදෙන්නේ කොහෙද? පිං හිතක පමණයි, කුසළ හිතක පමණයි! කුසළ හිතක සතිය යෙදෙනවා, අකුසල් හිතක සතිය යෙදෙන්නේ නෑ! මේක ධර්මයේ හොඳට පැහැදිලිව පෙන්වලා තියෙනවා, අභිධර්මයේ පෙන්වලා තියෙනවා. හොඳයි, අපි හිතමුකෝ සිහියෙන් කරන වැඩේ සතියෙන් කරනවා කියන්නේ සිහියෙන් කරනවා කියන එක නම්, අපි හිතමු මිනිහෙක් ඌරෙකුට තුවක්කුවක් බඳිනවා කැලේ ගිහිල්ලා, දඩයක්කාරයෙක්. හොඳට සිහි කල්පණාවෙන්නේ කරන්න ඕනේ. තමන්ට පත්තු වෙනවානේ නැත්නම්. තුවක්කුව ගෙනිහිල්ලා, නියම විදිහට බැඳලා, මරුවැල නියම විදිහට ඇදලා, බොහොම පරිස්සමින් මරුවැල ගැට ගහලා, ඒ මිනිහා බොහෝම පරිස්සමින් කරන්න ඕනේ වැඩක් තුවක්කු බඳින එක කැලේ. හොඳ සිහි-නුවණින්, සිහියෙන් කරන්න එපැයි, ඒක සිහියෙන් නොකළා නම් එහෙම ඒ මිනිහාට පත්තු වෙනවා. එහෙනම් අර හොඳ සිහියෙන් කරනවා කිවුවොත් එහෙම ඕකත් සිහියෙන් කරන එකක් වෙන්නේ නැද්ද? එතකොට සිහියෙන් කරන්න ගියොත් මේ පවු වැඩක් නේද කරන්නේ? එහෙනම්, පාප ක්‍රියාවලියකට සතිය යෙදෙනවාද? යෙදෙන්න බෑ! එහෙනම්, ඒකට සතිය යෙදෙන්න බෑ, සිහියෙන් කරනවා කියලා අද හිතන් ඉන්නේ මේ ලෝක සම්මත සිහිය නෙමෙයි ඔය කිවුවේ. ඔය තේරුම් ගන්න ඕනේ එකක්. ඔය සිහිය අබුද්ධෝත්පාද කාලෙත් තිබුණා. නමුත් බුද්ධෝත්පාද කාලයේ මේ බුද්ධ සාසනයේ පවතින සතිය අනිත් සාසනයක නැත්නම්, ඒ සතිය මොකද්ද? ඔන්න ඕක තෝරාගන්න ඕනේ. සතිය නැඟෙනවා - සත්‍යයෙන් නැඟෙනවා සතිය! සත්‍යයට අනුකූල වන්නා වූ යමක් වන්නේද, ඒක සතියයි! සත්‍යය මොකද්ද? මේ දුක යි කියලා දකින්න ඕනේ, මේ දුකට හේතුවයි කියලා දකින්න ඕනේ, මේ දුක්ඛ නිරොධයයි කියලා දකින්න ඕනේ, මේ දුක්ඛ නිරෝධ ගාමිණී මාර්ගයයි කියලා දකින්න ඕනේ. මෙන්න මේක දැකලා ඊට අනුකූලව තමන් කරන ක්‍රියා කලාපය ඊට අනුකූලව කරන්න දක්ෂ වුනොත්, අන්න එයාට සතියක් තියෙනවා! ඒකටයි සතිය කියන්නේ! මෙන්න මේක කුසළ හිතක යෙදෙන සතිය. සතිය තේරුම් ගන්න ඕනේ ඔය විදිහට. අන්න, සතිය මුදුන්පත් කරගෙන - මූඛ්‍ය කරගන්නවා කියන්නේ, නිවන මුල් කරගෙන, නිවනට අවශ්‍යය කරන ක්‍රියා කළාපය දැනගන්න ඕනේ ඉස්සෙල්ලාම. කුමක් කළොත් ද නිවන් දකින්නේ? කොහොම හිතුවොත්ද, කොහොම කිවුවොත්ද, කොහොම කළොත්ද නිවන් දකින්නේ? නිවනට හේතු වෙන්නේ මොන විදිහේ සිතුවිල්ලක්ද, මොන විදිහේ ක්‍රියාවක්ද, මොන විදිහේ කථාවක්ද? මෙන්න මේ කියන කාරණා ටික අවංකව, නිහතමානීව යම්කිසි පුද්ගලයෙක් තේරුම් අරගෙන ඉන්න ඕනේ ඔය භාවනාව කරන්න ඉස්සෙල්ලා. ඔන්න ඕකට කියනවා “පරිමුඛං සතිං උපට්ඨපෙත්වා!”
Desha paluwo passe ghine shasane winasa krana.bishuwn sitina me kalye.obawahnse wani uthum bikshuwakgen.bana asima.sathutt wishala karanayak bikshun wahansa.🙇🙏🌺
San deshanawa asanna nomaga yanna epa
🙏🙏🙏
සාදු සාදු සාදු 🙏🙏🙏 සාදු සාදු සාදු
බොහෝ පින් ස්වාමීන්වහන්ස. දිනපතා කරණිය මෙත්ත සූත්‍රය 07 වරක් ඇසීමටත් එහි සින්හල අර්තය දැන මෙනෙහි කරමින් ඉද්දි ඔබවහන්සේගේ දේශනාව අහන්න ලැබු, බොහොම පැහැදුනා 🙏
සියලුම සංඝරත්නය ඇතුළු අපේ හාමුදුරුවන්ට තෙරුවන් සරණයි!🙏🙏🙏
මෙම ධර්මය shrawanaya kala pin siyalu dewiyanta අනුමෝදන් karami anumodan wewaa.siyalu sathwayo dukin midethwa. සුවපත් wethwa
සියලු සිත් නිවි සැණසේවා 🙏🙏🙏
Saduu saduu saduuuu
🙏🙏🙏සාධු සාධු සාධු සියළු ශත්වයෝනිදුක්වෙත්වා
🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻
Sadu sadu ❤
🙏🙏🙏🙏🙏සාධු සාදු සාදු තෙරැවන්සරණ
Sadu sadu sadu
🙏🏽🙏🏽🙏🏽🙏🏽🙏🏽🙏🏽
🙏🙏🙏සාධු සාධු සාධු පිංන්වත් ස්වාමින් වහන්සේට නිදුක් නීරෝගී දිර්ඝායු ලැබේවා
🙏🙏🙏🙏සාධු...සාධු...සාධු....
🙏🏽🙏🏽🙏🏽
🙏🙏🙏🙏🙏🙏
රහත් උතුමන්ට පවතින ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර : මොකද දැන් බුදුරජාණන් වහන්සේ - හොඳයි සංඛාර නෑ කිවුවොත්, අපි අහනවා මෙහෙම දෙයක්. බුදුරජාණන් වහන්සේ, මේ කියන්නේ දැන් මේ අහනවා එක අවස්ථාවක, කවුද - ධම්මදින්නා තෙරණින් වහන්සේ ගෙන් විශාඛ සිටු තුමා අහනවා, මේ විඤ්ඤාණය පිළිබඳව, මෙහෙමයි අහන්නේ ඒක - අපි දැන් ගත්ත මාතෘකාව පොඩ්ඩක් නැවතුනා, මේ සංඛාර පිළිබඳව අහනවා මෙහෙම කතාවක්. “නිරෝධ සමාපත්තියට සමවැදුන රහතන් වහන්සේ නමක්, අරිහතුන් වහන්සේ නමක් නැවතත් එයින් නැඟී සිටිනකොට ඉස්සෙල්ලාම පහල වෙන්නේ මොන සංඛාරද?” කියලා. එතකොට කියනවා, “විශාඛ, මනෝ සංඛාරයි!” ඊලඟට පහල වෙන්නේ? “වචී සංඛාරයි” ඊට පස්සේ පහල වෙන්නේ? “කාය සංඛාරයි“. දැන් සංඛාර සියල්ලම නිරෝධ කළා නම් මහරහතන් වහන්සේ, නිරෝධ සමාපත්තියෙන් ආපහු එනකොට සමවැදිලා මොන සංඛාර වලටද? ඒ සංඛාර මොනවාද? දැන් සියලු සංඛාර නැති කළා නම් එහෙම, අරිහත්වයට පත් වෙනකොට සියලු සංඛාර නැති වුනා නම්, නිරෝධයට පත් වෙච්චි අරිහතුන් වහන්සේ නැවත නැඟී සිටිනකොට අනුපිළිවෙලින් එන සංඛාර තුනක් කිවුවා, ඉස්සෙල්ලාම මනෝ සංඛාර පහල වෙනවා, ඊලඟට වචී සංඛාර පහල වෙනවා, ඊට පස්සේ කාය සංඛාර පහල වෙනවා කියලා. එහෙනම් අරිහතුන් වහන්සේට මනෝ සංඛාර තියෙන නිසා, වචී සංඛාර, කාය සංඛාර තියෙන නිසා නේද පහල වෙනවා කියලා පෙන්නුවේ? එහෙනම් ඒවා අවිජ්ජා පච්චයා සංඛාරා නෙමෙයි. අන්න ඒ මොන සංඛාර ද? අන්න කුසළ මූල පච්චයා සංඛාරා! එහෙනම්, “කුසළ මූල පච්චයා ආනෙඤ්ජාභි සංඛාරා“ - විග්‍රහ කරලා ගන්න වෙන්නේ ඔතනටත්. කුසළ මූල පච්චයෙන් පහල වෙනවා අරිහතුන් වහන්සේට “ආනෙඤ්ජාභි සංඛාරය”. ආනෙඤ්ජ කියන්නේ ? නැවතත් ජනිත වීම සඳහා ඉඳුවන්නේ නැති එකට කියනවා, ආනෙඤ්ජ! මතු උප්පත්තියට හේතු වෙන්නේ නැති සංඛාර, ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර! මේ අත්බැවට විතරයි. ඒ නිසා, පුඤ්ඤාභි සංඛාර, අපුඤ්ඤාභි සංඛාර ? ඒ දෙක පිං - පවු දෙක, මතු දිගට යන ඒවා, ඒවා නෑ! පුඤ්ඤ - පාප පහීනං. ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර ප්‍රහීණ නෑ! අන්න, කුසළ මූල පච්චයා සංඛාර කියන්නේ ආර්ය මාර්ගය වැඩෙන්නේ ඔන්න ඕකයි. “කෝසානි විචෙයිය කේවලානි දිබ්බං මානුසකඤ්ච බ්‍රහ්මකෝසං සබ්බකෝස මූල බන්ධනා පමුත්තෝ කුසළෝතාදි පහුච්චතෝ තථත්තා!” දිව්‍ය කෝෂ, මනුශ්‍යය කෝෂ, බ්‍රහ්ම කෝෂ, සකළවිධ කර්ම කෝෂ, ඒ කියන්නේ උපදින තැන් ඔය, කුස් කියන්නේ. ඒ පිළිබඳ, ඒවායේ ඉපැද්මට හේතු වෙන මූල බන්ධනය වන අවිද්‍යා - තෘෂ්ණාවන් ගේ පහ කිරීමක් ඇත්ද, කුසළ් යැයි කියනු ලැබේ! > ඔන්න, අවිද්‍යා - තෘෂ්ණා දෙක පහ කරනවා සසර ගමනට හේතු වෙන, ඒකයි කුසළ කියන්නේ.
ආනෙඤ්ජාහි සංඛාර අරූප ලෝක වල ඉපදීමට හේතු වෙනවා කිවුවොත් වැරදියි! : (ශ්‍රාවක මහතෙක්): එතකොට ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන්නේ නැවත ඉපදීමක් පිණිස නොවන්නා වූ සංඛාර! ධර්මයේ යම් තැන් වල විග්‍රහ කරලා තියෙනවා ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියලා කියන්නේ අරූපාවචර ලෝකයේ උප්පත්තිය ගෙනදෙන්නා වූ සංඛාර කියලා? (ස්වාමීන් වහන්සේ): එතකොට ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන සංඛාර තියෙනවා නම්, විඤ්ඤාණ ඇති වෙලා අරූප ලෝකේ උපදින්න එපැයි මහරහතන් වහන්සේ ? නෑ රහතන් වහන්සේලා, දැන් ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර අරිහතුන් වහන්සේට තියෙනවා නේ! ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර වලින් අරූප ලෝකේ උප්පත්තියට හේතු වෙන එකක් විතරක් නම් කියන්නේ, ඒකේදී අපිට කියන්න වෙනවා එහෙනම්, අරිහතුන් වහන්සේ අරූපාවචර සංඛාර ඉවර කරලා නෑ නේ! (ශ්‍රාවක මහතෙක්): එහෙමනම් එහෙම විග්‍රහ කරලා තියෙන්නේ මොකද? (ස්වාමීන් වහන්සේ): අන්න ඒකයි කියන්නේ, ඉතින් ඒ මොකද එතෙනදී පෙන්වන්නේ “අකම්ප්‍ය සංඛාරයක්“ කියන වචනය පෙන්වන්නයි ඕක පෙන්වුවේ. මොකද, මෙහෙමයි ඉතින්, ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන වචනයෙන් පෙන්වන්නේ “නැවත ජනිත කිරීමට හේතු නොවන“ කියන එකයි. ඒ සංඛාරයේ ස්වභාවය ඒකයි. දැන් ඔය, ලෝකයේ තිබෙනවා මෙන්න මෙහෙම දෙයක්. ඔය ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන වචනය බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කරපු නිරුක්ති ධර්මයයි, එතකොට ලෝක සම්මතයේ භාවිතාවයි දෙකක්. ලෝක සම්මතයේ එදා විමුක්තිය සැළසුනා කියලා හිතාගත්තේ අරූපාවචර බ්‍රහ්ම ලෝක වල ඉපදිච්ච අයට. ඒගොල්ලෝ නැවතත් මේ ලෝකේ උපදිනවා කියලා දැක්කේ නෑ, මොකද ලෞකික ඥාණයට දකින්න බෑ! ඒගොල්ලෝ විමුක්ති ස්ථානය හැටියට සැළකුවේ අරූපාවචරය. ඒ නිසා තමයි “නැවත ඉපදීමක් හට නොගන්නා තැන සංඛාර” කියන වචනය දැම්මේ ඒකට. ඒ ඒ බලාපොරොත්තුව ඒකේ තියෙනවා. අරූපාවචර සංඛාර වලට ඒ වචනය ගන්න හේතුව අන්න ඒකයි. මොකද, අරූපාවචර සංඛාර වලටයි ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන්නේ කියලා කියන්න හේතුව, නැවත ජනිත වීම බිහි නොකරන සංඛාරය කියන ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන වචනය භාවිත කළේ ඒකට ඒ බුදුරජාණන් වහන්සේ පහල වෙන්න ඉස්සෙල්ලා හිටපු අය දන්නේ නෑ ඒකේ උපන් අය නැවත මෙහෙ එන බව. (ශ්‍රාවක මහතෙක්): එතකොට ඒකටත් කියන්න ඕනේ පුඤ්ඤාභි සංඛාර කියල? (ස්වාමීන් වහන්සේ): ඔව්! ඇත්ත වශයෙන්ම ඒකත් පුඤ්ඤාභි සංඛාරයක්! එතකොට එතන තියෙන එක. එතකොට, මෙහෙම දෙයක් තියෙනවා, යම්කිසි පුද්ගලයෙක් ගේ ලෝක වල ඉපදීමේ දී අතහැරපු යමක් තියෙනවා, නැවත උප්පත්තියට හේතු නොවන සකස් කිරීම් තියෙනවා. අවිද්‍යා - තෘෂ්ණා දෙකෙන් තොර වුනාවූ යම්කිසි ආකාරයක “ඉහාත්ම සුඛ විහරණයට” භාවිත කරන යමක් තියෙනවා නම්, ඒ ඉහාත්ම සුඛ විහරණය අවිද්‍යා - තෘෂ්ණා දෙකෙන් තොරයි. ඒ නිසයි ඒක නැවත මතු ජනිත කරන්න හේතු නොවන සංඛාරයක් බවට හෙවත්, ආනෙඤ්ජාභි සංඛාරයක් බවට පත්වෙන්නේ. එතකොට, ඒ නිසා ඒකයි නියම ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර! එතකොට, ලෝක සම්මතයේ ලෞකික යෝගීන් වඩන්නා වූ අරූපාවචරයෙන් ලැබෙන සංඛාරය පුඤ්ඤාභි සංඛාරයක්! ඒක ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියලා ගත්තේ ඒගොල්ලන්ගේ තියෙන නොදැනීමටයි. එතකොට, ධර්මය තුළ විග්‍රහ කරලා තියෙනකොට විග්‍රහය තෝරාගන්න බැරිකම නිසයි එතන ඒකටත් අපි ගත්තේ මේ නැවත උපදින, මේ කියන්නේ ඒ ලෝකේ උපදින සංඛාර කියලා. එහෙම ගන්න ගිය ගමන්ම ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර වඩන අරිහතුන් වහන්සේ සංඛාර නිරෝධ කරලා නෑ කියලා ගන්න වෙනවා එහෙම නම්! අරූපාවචරයේ උපදින සංඛාර වලට නම් ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර කියන්නේ, අරිහතුන් වහන්සේ ගේ ආනෙඤ්ජාභි සංඛාර මොනවාද? එහෙනම්, ඒවායේත් අරූපාවචර වල උපදින්න එපැයි! ඒකේ තියෙන වෙනස මොකද්ද? අපි ඒක එතකොට දැකගන්න ඕනේ.
ධර්මයේ වැරදුනු තැන් ඉදිරියේදී නිවැරදි වෙයි : අන්න ඒකයි කියන්නේ, මේ ධර්මය තුළ සියුම් තැන් හුඟාක් දුරට අපිට විග්‍රහ කරගන්න වෙලා තියෙනවා. ඔව්, ඇත්ත වශයෙන් හරි අමාරුයි මේ ධර්මය කියන්නේ අපි කොච්චර කිවුවත් මේ විග්‍රහයක් ගන්න තැනක් නම් මං හිතන්නේ නෑ කොහෙවත් තියෙයි කියලා. (ශ්‍රාවක මහතෙක්): විද්වතුන්, අට්ඨකථාචාරීන්, අටුවාචාරීන් වහන්සේලා ලියපු දේ එතකොට හුඟක් වැරදි තැන් තියෙනවා. (ස්වාමීන් වහන්සේ): අන්න ඒකයි කියන්නේ, ඉතින් බුදුරජාණන් වහන්සේගේ දේශනාවේ ම තියෙනවානේ, ධර්මයට ගැලපෙන්නේ නැද්ද, (ශ්‍රාවක මහතෙක්): ධර්මය පේන්නෙ ම නෑ, ඒත් ස්වාමීන් වහන්ස ඕවා අනාගතයේදී මතුවෙන… (ස්වාමීන් වහන්සේ): ඒකාන්තයෙන් මතුවෙනවා! ඔයිට වඩා තව ඉදිරියට හොඳ ලස්සනට මතු වෙලා එනවා, මේ දැන් විතරක් නෙමෙයි. අංග සම්පූර්ණව, මේවායේ මුල - අග අංග සම්පූර්ණව එකින් එක මතු කරලා දෙන්න පුලුවන් ශක්තියක් එනවා. ඕවා කොයි කාලේ ලියවෙච්චාද, කවදාද ලිවුවේ, කවුද ලිවුවේ, කොහෙද ලිවුවේ, කෝ සාක්කි, ඔක්කොමත් එක්කලා දෙන්න පුලුවන් කාලයක් අනාගතයේ එනවා. ඕවායේ ඔක්කෝම පුරාවිද්‍යා සාක්ෂි හිටං දෙන්න පුලුවන් අවස්ථා එනවා. (ශ්‍රාවක මහතෙක්): ස්වාමීන් වහන්ස, අපිට සංගායනාවක් කිරීමේ අවශ්‍යයතාවයක් තියෙනවා. (ස්වාමීන් වහන්සේ): ඉතින් වෙනවා ඉතින්, ඉදිරි කාලයකදී සමහර වෙලාවට ඉතින් අවශ්‍යය දේ සම්පූර්ණ කරන්න වෙනවා. ඉතින් ඔය ඇත්තවශයෙන් අපිට කරන්න පුලුවන් අවස්ථාවක් ගැන නෙමෙයි කියන්නේ. නමුත්, අපි දකිනවා ඉදිරි කාලයේ දී එදා හිටපු සිවුපිළිසිඹියා මහ රහතන් වහන්සේලා බිහි වෙන්න ඉඩ තියෙනවා. අන්න ඒ බිහි වුනාට පස්සේ අපිට ඔය ප්‍රශ්නය ඉවරයි, උන්වහන්සේලා ඒ ටික කරයි! අපි දන්නේ නෑ කොහොමද කියන එක. නමුත්, එහෙම වෙන්න ඉඩ තියෙන බව හොඳටම පේනවා. (ශ්‍රාවක මහතෙක්): ස්වාමීන් වහන්ස, මේ කියවපු පොත්-පත් ඔක්කෝම වැරදියි නේ එතකොට! (ස්වාමීන් වහන්සේ): ඇත්තවශයෙන් ම කරන්න දෙයක් නෑ, දැන් අපි කල්පණා කරලා බලන්න, දැන් අපි කොච්චර අහලා බැලුවත්… (ශ්‍රාවක මහතෙක්): මෛත්‍රී භාවනාව ගැනත් පොඩ්ඩක් කියන්න… (ස්වාමීන් වහන්සේ): දැන් මෛත්‍රී භාවනාව ගැන බැලුවොත්, ඔව් අපි තව පොඩ්ඩකින් ඒ ගැනත් විස්තරයක් කරමු, බොහොම වැදගත් ඒකත්.
තථාගතයන් වහන්සේ වඩපු ආනාපානසතිය කරණීයමත්ත සූත්‍රයේ? : මෙන්න මෙහෙම දෙයක් තියෙනවා, ඔය ආනාපානසතිය ගැන කියනකොට දැනගන්න තියෙන වැදගත් දෙයක් තමයි, මෙන්න මෙහෙම වැදගත් කොටසක් තියෙනවා කාරණා දෙකක් තේරුම් ගන්න. එක අවස්ථාවක බුදුරජාණන් වහන්සේ තුන් මාසයක්, හය මාසයක්, ඔය වස් කාලේ තුන් මාසයක් ආදී වශයෙන්, “දානේ ගේන භික්ෂුව හැරෙන්න කිසි කෙනෙක් එන්න එපා මා හමුවෙන්න!” කියලා එක්තරා නියෝගයක් පණවලා ගිය අවස්ථා තියෙනවා. මෙන්න මෙහෙම හිටපු අවස්ථාවක දී ඒ තුන් මාසය, හය මාසය ඉක්ම ගියාට පස්සේ බුදුරජාණන් වහන්සේ භික්ෂූණ් අමතලා කියනවා, “මහණෙනි, අන්‍ය පරිබ්‍රාජකයෝ ඔබලාගෙන් ඇහුවොත් භවත් ගෞතමයන් වහන්සේ කෙබඳු විහරණයකින් මේ ඉකුත් වස් කාලය වාසය කළාද කියාලා, ආනාපාන සතියෙන් වාසය කළා කියලා කියන්න. ඒ ආනාපානය මොකද්ද කියලා ඇහුවොත්, ඒකට අරිය විහාරය කියාත්, බ්‍රහ්ම විහාරය කියාත්, තථාගත විහාරය කියාත් කියනවා කියලා කියන්න“ මේ වැදගත් දේශනාවක්! ඒ ආනාපානසතිය කුමක්ද කියලා ඇහුවොත්, ඊට අරිය විහාරය කියාත්, බ්‍රහ්ම විහාරය කියාත්, තථාගත විහාරය කියාත් කියනවා කියලා උත්තර දෙන්න. හැබැයි ලෝක සම්මතයේ එකකුයි, සාසනයේ එකකුයි වෙනම තිබුණ බව පැහැදිලිව පෙනෙනවා නේද, ඒ කථාවෙන්ම? එහෙනම්, බුදුරජාණන් වහන්සේ වැඩූ ආනාපානසතිය කිවුවොත් ඒක මොකද්ද කියලා ඇහුවහම ඒකට කාරණා තුනක්, ඒ තුනම “අරිය විහාරය” නම් ආර්ය කියන්නේ බෞද්ධයි, බෞද්ධ මයි! “බ්‍රහ්ම විහාරය” කියන්නේ - බ්‍රහ්ම කියන්නේ බුදුරජාණන් වහන්සේට! තථාගතයන් වහන්සේ කියන්නෙත් බුදුරජාණන් වහන්සේට. එහෙනම්, තථාගතයන් වහන්සේගේ වාසයටම කිවුව නම් තුනක් තමයි ආයේ උන්වහන්සේ ආනාපානසතිය බහුල කොට වාසය කළා කියලා කියන්න, ඒක මොකද්ද කියලා ඇහුවොත්, “ඊට අරිය විහාරය කියාත්, බ්‍රහ්ම විහාරය කියාත්, තථාගත විහාරය කියාත්” කියනවා කියලා කියන්න. දැන් අපිට අරිය විහාරය හෝ බ්‍රහ්ම විහාරය හෝ තථාගත විහාරය හොයාගත්තොත් ත්‍රිපිටකයේ කොහෙන් හරි, ආනාපානසතිය අහු වෙනවා නේද? “බ්‍රහ්මමේතං විහාරං ඉධමාහු” කියලා කරණීය මත්ත සූත්‍රයේ කියනකොට, ලස්සනට කියනවා නේද මේකට බ්‍රහ්ම විහාරයයි කියනවා කියලා? මේකටයි බ්‍රහ්ම විහාරය කියන්නේ කියලා කරණීය මෙත්ත සූත්‍රයේදී අන්තිමට කියවෙනවා. “බ්‍රහ්මමේතං විහාරං ඉධමාහු!” - මෙන්න මේකට බ්‍රහ්ම විහාරය කියනවා. එහෙනම්, ආනාපානසතියෙන් වාසය කළා කියලා කියන්න තථාගතයන් වහන්සේ මේ වස් තුන් මාසය බහුල කොට වාසය කළා කියන්න, ඒක මොකද්ද ඇහුවහම අරිය විහාරය කියාත්, බ්‍රහ්ම විහාරය කියාත්, තථාගත විහාරය කියාත් ඒ ක්‍රමයට කියනවා කියලා කියන්න. දැන් බ්‍රහ්ම විහාරයත් අපි හොයා ගත්තා. එහෙනම්, කරණීය මත්ත සූත්‍රයේ තියෙන්න ඕනේ බුදුරජාණන් වහන්සේ බහුල කොට වාසය කරපු ආනාපානසතිය! දැන් හොඳට පැහැදිලියි නේ? දැන් එතකොට බුදුරජාණන් වහන්සේ කර කර ඉඳලා තියෙන ආනාපානසතිය “බ්‍රහ්ම මේතං විහාරං ඉධමාහු” කියලා පෙන්වපු කරණීය මත්ත සූත්‍රයේ තියෙන්න ඕනේ! අපි ඔප්පු කරලා පෙන්වන්න ඕනේ ඒක ආනාපානසතියක් වෙන්නේ මෙන්න මෙහෙමයි කියලා.
කරණීය මත්ත සූත්‍රයෙන් ආනාපානසතිය වඩන හැටි : එතකොට, හරිම වැදගත් හරියක් තමයි ඔතන ඔය කොටස අපි අරගන්න එක. දැන් ආනාපානසති භාවනාව ගැන බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කරපු දේශනාවේදී මෙන්න මෙහෙම දෙයක් තියෙනවා. “ඉධ භික්ඛවේ භික්ඛු අරඤ්ඤගතෝවා, රුක්ඛ මූලගතෝවා, සුඤ්ඤාගාරගතෝවා, නිසීදති පල්ලංකං, උජුං කායං, පනිධාය පරිමුඛං, සතිං උපට්ඨපෙත්වා සෝ සතෝව අස්සසති, සතෝව පස්සසති…“ දැන් මෙහෙමයි පටන් ගන්නේ. දැන් මේ භික්ෂුව කායානුපස්සනාවෙන් වාසය කරනවා කියන්නේ කොහොමද කියලා ඕකේ පෙන්වනකොට, දැන් ඔතනින් පටන් ගත්ත ආනාපානසති භාවනාව කරන ආකාරය මුල පටන් ගත්ත හැටි. අරඤ්ඤ ගතෝවා, රුක්ඛ මූල ගතෝවා, සුඤ්ඤාගාර ගතෝවා - දැන් ඔය කාලෙදී ලෝක සම්මතයේ තිබිච්ච ප්‍රශ්න වලටත් පිළිතුරු දීගෙන තමයි ඔය විස්තරය දෙන්නේ. දැන් මිනිස්සුන්ගේ මතයක් තිබුණා “ආරණ්‍යගත වෙලා, රුක් මුල් ගතවෙලා, සුඤ්ඤාගාරගත වෙලායි මේ භාවනාව කරන්න ඕනේ” එබඳු මතයක් තමයි ලෝකේ තිබුණේ. බුදුරජාණන් වහන්සේ දේශනා කරන්නේ, “අරණ්‍යයකට ගියේ හෝ රුක් මුලකට ගියේ හෝ ශුන්‍යාගාරයකට ගියේ හෝ” - කොහේ ගියා හෝ කරන්න ඕනේ එකයි මේ පෙන්නුවේ. ඔතෙන්ට ගියාට හරියන්නේ නෑ, ඔන්න ඒකයි පෙන්නුවේ! “නිසීදති පල්ලංකං” - දැන් පලක් බැඳගෙන වාඩිවෙලා කියලායි අපිට අද පෙන්වන්නේ අර්ථය. මේ ආර්යය විනයේ “පල්ලංකය” කියලා කියන්නේ, “උච්ච අංකය” තමයි උච්ච මානය. මානයෙන් තමයි මනින්නේ, අංකය. “මං පළවැනියා, මෙයා දෙවැනියා..” ඔහොම මැන මැනා ඉන්නේ ලෝකේ තියෙන මාන්නක්කාරවරු. ඔය මාන්නක්කාරකම බිංදුවටම බස්සපුහාම “පල්ලංකයට” බැස්සෙවුවා! පහතම අංකය කියන්නේ “අනතිමානී“ කිවුව තැන, අන්න කරණීය මෙත්ත සූත්‍රයේ ආනාපානසතිය පෙන්වන්න ඕනේ “සුවචෝචස්ස මුදු අනතිමානි“ - අතිමානයට බැස්සහම පල්ලංකයට බැස්සා. එරමිණිය ගොතාගෙන ඉඳීම නෙමෙයි කියන්නේ, කොහොම හිටියා හරි අනතිමානීව ඉන්න ඕනේ! ඉස්සෙල්ලාම වෙන්න ඕනේ අන්න එතෙන්ට පත් වෙන එක. “උජුං කායං” කියනකොට කොඳුඇටපෙළ කෙලින් තියාගෙන කියලායි අපිට උගන්වන්නේ. “කායජ්ජුතුකා - චිත්තජ්ජුතුකා” කියලා මේ ධර්මයේ කායජ්ජුතුකාව හෙවත් කය සෘජු කරන හැටි පෙන්වලා තියෙනවා. ක්‍රියා කළාපය අවංක භාවයට පත් කරගත්තහමයි කායජ්ජුතුකා හැදෙන්නේ. “උජුං කායං” කියන්නේ “සක්කෝ උජූච සූජූච” - අන්න උජුං කායං කරන හැටි! සෘජු වෙන්න, මනා සේ සෘජු වෙන්න. මොනවාද? අවංක වෙන්න, මනා සේ අවංක වෙන්න. නිහතමානීව - අනතිමානී භාවයට පත්වෙලා, මනා සේ අවංක භාවයට පත් වුනහම උජුං කායං වෙලා ඉවරයි!
ආනාපානසතියේ සතිය කියන්නේ ලෞකික සිහිය නෙමෙයි : “පණිධාය පරිමුඛං සතිං උපට්ඨපෙත්වා” - පරිමුඛං සතිං, මොකද්ද අපි ප්‍රමුඛ කරගන්නේ මොකද්ද? පරිමුඛ කරගන්නවා කියන්නේ අපි ප්‍රමුඛ කරගන්නවා. සතිය ප්‍රමුඛ කරගන්නවා. ප්‍රමුඛ භාවයට පත් කරන්නේ මොකද්ද? සතිය කොහෙද පිහිටුවන්නේ? මේ බුද්ධ සාසනයේ පෙන්වපු සතිය - සම්මා සතිය මේ සාසනයෙන් බැහැර කොහෙවත් නෑ! මොකද්ද සතිය කියන්නේ? දැන් සතියත් ඔතන තෝරාගන්න ඕනේ. ඔය සතිය ප්‍රමුඛ කරලා පිහිටුවාගන්න, සතිය තෝරාගෙන ඉන්න ඕනේ. දැන් සතිය කියන්නේ මොකද්ද කියලා අහපුහාම කියන්නේ, “සතිය කියන්නේ හොඳ සිහියෙන් කටයුතු කරන්න, එතකොට සතිය. සිහි කල්පණාවෙන්, යනකොට යනවා කියලා යන්න, එනවා කියලා එන්න දැන් ඔහොම නේ කියන්නේ, ඉන්නවා කියලා ඉන්න. එතකොට, කරන කරන වැඩේ හොඳට සිහියෙන් කරන්න ඕනේ” කියලා කියන්නේ. හොඳයි, “සති” කියන්නේ - චෛතසිකයක් තියෙනවා සති චෛතසිකය. මේ සතිය කියන එක යෙදෙන්නේ කොහෙද? පිං හිතක පමණයි, කුසළ හිතක පමණයි! කුසළ හිතක සතිය යෙදෙනවා, අකුසල් හිතක සතිය යෙදෙන්නේ නෑ! මේක ධර්මයේ හොඳට පැහැදිලිව පෙන්වලා තියෙනවා, අභිධර්මයේ පෙන්වලා තියෙනවා. හොඳයි, අපි හිතමුකෝ සිහියෙන් කරන වැඩේ සතියෙන් කරනවා කියන්නේ සිහියෙන් කරනවා කියන එක නම්, අපි හිතමු මිනිහෙක් ඌරෙකුට තුවක්කුවක් බඳිනවා කැලේ ගිහිල්ලා, දඩයක්කාරයෙක්. හොඳට සිහි කල්පණාවෙන්නේ කරන්න ඕනේ. තමන්ට පත්තු වෙනවානේ නැත්නම්. තුවක්කුව ගෙනිහිල්ලා, නියම විදිහට බැඳලා, මරුවැල නියම විදිහට ඇදලා, බොහොම පරිස්සමින් මරුවැල ගැට ගහලා, ඒ මිනිහා බොහෝම පරිස්සමින් කරන්න ඕනේ වැඩක් තුවක්කු බඳින එක කැලේ. හොඳ සිහි-නුවණින්, සිහියෙන් කරන්න එපැයි, ඒක සිහියෙන් නොකළා නම් එහෙම ඒ මිනිහාට පත්තු වෙනවා. එහෙනම් අර හොඳ සිහියෙන් කරනවා කිවුවොත් එහෙම ඕකත් සිහියෙන් කරන එකක් වෙන්නේ නැද්ද? එතකොට සිහියෙන් කරන්න ගියොත් මේ පවු වැඩක් නේද කරන්නේ? එහෙනම්, පාප ක්‍රියාවලියකට සතිය යෙදෙනවාද? යෙදෙන්න බෑ! එහෙනම්, ඒකට සතිය යෙදෙන්න බෑ, සිහියෙන් කරනවා කියලා අද හිතන් ඉන්නේ මේ ලෝක සම්මත සිහිය නෙමෙයි ඔය කිවුවේ. ඔය තේරුම් ගන්න ඕනේ එකක්. ඔය සිහිය අබුද්ධෝත්පාද කාලෙත් තිබුණා. නමුත් බුද්ධෝත්පාද කාලයේ මේ බුද්ධ සාසනයේ පවතින සතිය අනිත් සාසනයක නැත්නම්, ඒ සතිය මොකද්ද? ඔන්න ඕක තෝරාගන්න ඕනේ. සතිය නැඟෙනවා - සත්‍යයෙන් නැඟෙනවා සතිය! සත්‍යයට අනුකූල වන්නා වූ යමක් වන්නේද, ඒක සතියයි! සත්‍යය මොකද්ද? මේ දුක යි කියලා දකින්න ඕනේ, මේ දුකට හේතුවයි කියලා දකින්න ඕනේ, මේ දුක්ඛ නිරොධයයි කියලා දකින්න ඕනේ, මේ දුක්ඛ නිරෝධ ගාමිණී මාර්ගයයි කියලා දකින්න ඕනේ. මෙන්න මේක දැකලා ඊට අනුකූලව තමන් කරන ක්‍රියා කලාපය ඊට අනුකූලව කරන්න දක්ෂ වුනොත්, අන්න එයාට සතියක් තියෙනවා! ඒකටයි සතිය කියන්නේ! මෙන්න මේක කුසළ හිතක යෙදෙන සතිය. සතිය තේරුම් ගන්න ඕනේ ඔය විදිහට. අන්න, සතිය මුදුන්පත් කරගෙන - මූඛ්‍ය කරගන්නවා කියන්නේ, නිවන මුල් කරගෙන, නිවනට අවශ්‍යය කරන ක්‍රියා කළාපය දැනගන්න ඕනේ ඉස්සෙල්ලාම. කුමක් කළොත් ද නිවන් දකින්නේ? කොහොම හිතුවොත්ද, කොහොම කිවුවොත්ද, කොහොම කළොත්ද නිවන් දකින්නේ? නිවනට හේතු වෙන්නේ මොන විදිහේ සිතුවිල්ලක්ද, මොන විදිහේ ක්‍රියාවක්ද, මොන විදිහේ කථාවක්ද? මෙන්න මේ කියන කාරණා ටික අවංකව, නිහතමානීව යම්කිසි පුද්ගලයෙක් තේරුම් අරගෙන ඉන්න ඕනේ ඔය භාවනාව කරන්න ඉස්සෙල්ලා. ඔන්න ඕකට කියනවා “පරිමුඛං සතිං උපට්ඨපෙත්වා!”
Desha paluwo passe ghine shasane winasa krana.bishuwn sitina me kalye.obawahnse wani uthum bikshuwakgen.bana asima.sathutt wishala karanayak bikshun wahansa.🙇🙏🌺
San deshanawa asanna nomaga yanna epa
🙏🙏🙏
🙏🙏🙏
🙏🙏🙏