Ομιλία του Ομ. Καθηγητή Α. Λιονάρακη 22-01-2025

Tίτλος ομιλίας
“Άγνωστες προκλήσεις της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης την εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης”
Περίληψη
Η ύπαρξη της μαζικής σύγχρονης τεχνολογίας και η αξιοποίησή της στην εκπαίδευση κλείνουν στις μέρες μας 100 ολόκληρα χρόνια. Πριν 100 χρόνια ξεκίνησε πολύ δειλά η χρήση του ραδιοφώνου. Ακολούθησε πιο μετά η τηλεόραση, αργότερα οι υπολογιστές και τα βίντεο για να φτάσουμε στην σημερινή εποχή σε κάτι νέο που λέγεται «Τεχνητή Νοημοσύνη». Όπως όλες οι τεχνολογικές μορφές πανικόβαλαν και δημιούργησαν φόβους για το άγνωστο που μας χτυπάει την πόρτα. Ο κόσμος ρωτάει: «δηλαδή οι μηχανές / υπολογιστές θα σκέφτονται»; «Και αν σκέφτονται θα υπολογίζουν καλύτερα από εμάς τους ανθρώπους τις καταστάσεις»; «Δηλαδή οι μηχανές και η Τεχνητή Νοημοσύνη θα αποφασίζουν για μας, για τη ζωή μας, θα λειτουργούν για μας, θα μας εξουσιάζουν»;
Οι πραγματικές απαντήσεις δεν συμφέρουν τα κέντρα εξουσίας που μας καθοδηγούν για το πώς να σκεφτόμαστε, τι επιλογές να κάνουμε και να ξοδεύουμε τα χρήματά μας στις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες που κυβερνούν τον πλανήτη.
Η αλήθεια είναι ότι οι μηχανές δεν σκέφτονται μόνες τους , δεν λειτουργούν ανεξάρτητα. Περιμένουν να τους γεμίσεις το πιάτο φαγητό για να το φάνε. Δεν θα το ψάξουν μόνες τους. Θα λειτουργήσουν με βάση τα δεδομένα που θα τους προσφέρει και θα τους εμφυσήσει ο άνθρωπος. Οι μηχανές / υπολογιστές δεν έχουν συναισθήματα. Δεν έχουν κρίση για το τι είναι καλό ή κακό, τι είναι όμορφο ή άσχημο και πάνω απ’ όλα δεν έχουν συνείδηση. Όλα θα εξαρτηθούν από τα δεδομένα που θα τοποθετήσει μέσα τους ο άνθρωπος.
Όλος ο ανθρώπινος πλούτος και οι φυσικοί πόροι έχουν συγκεντρωθεί στα χέρια ελαχίστων, των μεγάλων εταιρειών, στις υπηρεσίες πληροφοριών ορισμένων αντιδημοκρατικών κυβερνήσεων, σε θεσμούς που ελέγχονται αποκλειστικά από την οικονομική εξουσία. Αυτό δεν έχει επηρεάσει μόνο τις διεθνείς εξελίξεις, αλλά τα συστήματα υγεία, εκπαίδευσης και κοινωνικής δικαιοσύνης της κάθε χώρας. Τα εκπαιδευτικά συστήματα στο σύνολό τους απέτυχαν στον κοινωνικό τους ρόλο. Οι παιδαγωγοί κι οι φιλόσοφοι επηρεασμένοι από την έκρηξη των γεγονότων της δεκαετίας του 1960 και τις αλλαγές στα εκπαιδευτικά συστήματα, θεώρησαν ως δεδομένη την ανάπτυξη της εκπαίδευσης και τη διεύρυνση της παιδείας. Η εκτίμηση όμως αυτή ήταν τραγικά λανθασμένη.