Υπέροχη παρουσία, υπέροχο κείμενο! Νιώθω ότι παρακολουθούμε, να ομολογεί το παράπονό του ένας κουρασμένος αγωνιστής. Τροφή για σκέψη και συζήτηση, εσωτερική και μη. Συγχαρητήρια!!! 💗
~ΣΥΝΗΘΙΣΑΜΕ (ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΕ ΣΥΝΤΡΟΦΟ) [«…Εμείς μερτικό δεν ζητήσαμε…Τίποτα. Μόνον θυμηθείτε το: αν η Ελευθερία δεν βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας, εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα. Γεια σας.» Γιάννης Ρίτσος, «Σκοπευτήριο της Καισαριανής»] Στίχοι: … Γεια σου, σύντροφε. Μες στην θολότητά μου σου γράφω Και γράφω με κερί, για να μην φαίνεται ότι κλαίω. Γράφω σε σπιρτόκουτα, όπως έγραφε ο Τσώρτσιλ τις συμφωνίες σε πακέτα από τσιγάρα κι όπως οι μεγάλοι ποιητές κι όπως οι πολιτικοί κρατούμενοι στους τοίχους, με το αίμα τους. Εγώ όμως δεν είμαι παρά ένα σπίρτο σβηστό γι’ αυτό μόνο σε σπιρτόκουτα μπορώ να γράφω. Το λοιπόν. Συνηθίσαμε, σύντροφε. Γίνανε χιλιάδες συνελεύσεις Καπνίσαμε χιλιάδες τσιγάρα Κάναμε ατέλειωτες συζητήσεις Κι ακόμα δεν αλλάξαμε τον κόσμο. Ξέρεις κάτι, σύντροφε; Πάντα σε θαύμαζα, και μόνο από τον χρόνο που διέθεσες και μόνο από τον κόπο που επένδυσες και μόνο από το πάθος σου για επανάσταση. Αλλά ποια επανάσταση; Δεν μάθαμε ποτέ. Δεν νομίζω ότι συμφωνήσαμε ποτέ. Δεν ξέρω αν ξέραμε τι θέλουμε να κάνουμε. Συνηθίσαμε, σύντροφε, να φωνάζουμε να ρίχνουμε αναθέματα να αντιδρούμε για να αντιδρούμε. Ως προς τι; Δεν ξέραμε πάντα. Συνηθίσαμε να διώχνουμε τις αγνότερες των ψυχών μας αυτές που πράγματι ζητούσαν έναν καλύτερο κόσμο. Συνηθίσαμε να δερνόμαστε μεταξύ μας, να γινόμαστε εχθροί, ξεχνώντας τους πραγματικούς εχθρούς. Ντροπιάσαμε τον Ρίτσο που έλεγε «Και να αδελφέ μου, που μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα κι απλά.» Συνηθίσαμε, σύντροφε, να ποδοπατούμε ό,τι είναι αντίθετο με τα κουτάκια μας. Συνηθίσαμε φυλακισμένοι σε αυτά. Όμως οι φυλακισμένοι στον Κορυδαλλό φτιάχνουν σπιτάκια για αδέσποτα. «Η δουλειά είναι δουλειά», λένε. Αγωνιζόμαστε να μην είναι δουλεία Αλλά είμαστε οι ίδιοι δούλοι Όπως κάθε ιδεοληπτικός. Εγώ, σύντροφε, συνήθισα να κουράζομαι να αποδείξω κάθε φορά ότι δεν είμαι ελέφαντας. Τα ξέρεις καλύτερα από μένα, άλλωστε. Συνηθίσαμε, -κι αυτό το ξέρεις να τραμπουκίζουμε ανθρώπους απ’ το σπίτι μας να παύουμε να είμαστε οικογένεια να κάνουμε την πλάκα μας να αποσχιζόμαστε για ηλίθιες -ίσως και όχι- αφορμές για να γινόμαστε μετά χειρότεροι από αυτούς που απορρίψαμε. Συνηθίσαμε να διχαζόμαστε πάνω σε τσιτάτα του περασμένου αιώνα, και όχι, δεν τα θεωρώ ξεπερασμένα. Αλλά το αίμα των ηρώων μας έτρεξε για να φέρουμε εμείς την νέα αυγή. Και το ΑΠΑΙΤΟΥΣΕ. Κι όταν διαφωνούσαμε, συνηθίσαμε να μην μιλάμε πια. Έπειτα -κι αυτό το ξέρεις καλύτερα από μένα συνηθίσαμε να κυνηγάμε ουτοπίες την ώρα που μέχρι και τα μάρμαρα γύρω μας σκουριάζανε και αντιδρούσαμε σε οτιδήποτε εφικτότερο. Και το χειρότερο, σύντροφε. Συνηθίσαμε στους δημοσιοσχεσάκηδες Που όταν τα πράγματα σκούρυναν ελάχιστα Για μια φορά σκεπτόμενοι «ρεαλιστικά» Παραμέρισαν χαώδεις διαφορές Και τα κοιμιάσανε με τον πιο γλοιώδη τρόπο. Από πίσω τους θάβονται κι από μπροστά ζητωκραυγάζουν Ενώ το ήθος τους φτάνει μέχρι το «Και πάλι φίλοι, Μίκη», την ημέρα της κηδείας του. Κι όταν ο Μίκης θα ζει σε κάθε λουλούδι που ευωδιάζει Η δική τους υποκρισία θα σαπίζει σαν κόκκινο γαρύφαλλο -και ξέρεις πόσο δύσκολα σαπίζει ένα κόκκινο γαρύφαλλο -και ξέρω πόσο εύκολα σαπίζει όταν είναι προδομένο. Εγώ δεν ξεχνώ, ότι υπάρχουν και αγώνες εκτός δρόμου ότι υπάρχουν και αγώνες εντός συστήματος καμιά φορά πιο έντιμοι. Κι αν ζω με ροζ γαρύφαλλα, δεν ζω σε ροζ συννεφάκι Και δεν πρόκειται ποτέ να δείρω κάποιον με κόκκινο γαρύφαλλο Δεν θα γίνω σαν εσένα. Ούτε σαν τους γλοιώδεις «αγωνιστές», όπως σου προείπα που κατήντησαν χειρότεροι απ’ τους ρεφορμιστές που βρίζουν. Εγώ, σύντροφε ήθελα απλά να είμαι άνθρωπος να ανακουφίζω την μοναξιά των γύρω μου ακόμα κι όταν μέσα μου αισθανόμουν την μεγαλύτερη. Να συγκινούμαι απ’ τους αντάρτες του Αφγανιστάν Κι απ’ την γενιά των Λαμπράκηδων. Συνηθίσαμε να κρατάμε το «όπλο παρά πόδα» για τους δικούς μας Συνηθίσαμε να έχουμε τα καδρόνια για τους φίλους μας Συνηθίσαμε να κομπάζουμε για κατορθώματα άλλων Και να ανεχόμαστε ύφη χιλίων καρδιναλίων Από αυτούς που δημιουργούν ενοχές και βάζουν «αριστερόμετρα» Όταν τα μέτρα της δικής τους ζωής δεν τα βλέπει καν ο ήλιος. Υποτιμητικούς και παρεμβατικούς «επαναστάτες» στις ζωές μας Που ορίζουν ποιος θα αποτίσει φόρο τιμής και σε ποιον Όταν ταυτόχρονα οι ίδιοι ντρέπονται καταβάθος να κοιτάξουν τον καθρέφτη τους. Τι να σου πω ρε σύντροφε… Κόκκινο με ροζ γαρύφαλλο μας δίνουν το πορτοκαλί Κι ούτε μ’ αυτό δεν συμφωνήσαμε Ούτε καν με τους γιους των εκτελεσθέντων. Δεν θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα όπως γράφει ο Ρίτσος Εμείς θα σκοτωνόμαστε. Κι ίσως καλύτερα -να παλεύουμε χώρια λοιπόν. Δεν βρήκαμε την ελάχιστη ενότητα στο ήθος μας, ώστε να μπορέσουμε να εμποδίσουμε τον Οδυσσέα απ’ το να σηκωθεί από τον τάφο του και να φωνάξει: «ΟΛΙΓΗ ΜΠΕΣΑ, ΟΡΕ ΜΠΡΑΤΙΜΕ!» Συνηθίσαμε σύντροφε, Κι έτσι δεν γίναμε ποτέ σύντροφοι. Δεν πειράζει… Δεν υποτιμώ τους δίκαιους αγώνες μας Κι εύχομαι να σε ξαναβρώ μια μέρα Και να σε αποκαλέσω όπως ο Ρίτσος «Αδερφέ μου» Προς το παρόν, μπορείς να πετάξεις και εμένα στα σκυλιά. Δεν θα γράψω άλλα, μην σε κουράζω. Σε χαιρετώ. Γεια σου, «σύντροφε»… … [«Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος. Θα την αλλάξουμε την ζωή, παρ’ όλα αυτά, Μαρία.» Κατερίνα Γώγου - Θα’ ρθει καιρός]
Υπέροχη παρουσία, υπέροχο κείμενο! Νιώθω ότι παρακολουθούμε, να ομολογεί το παράπονό του ένας κουρασμένος αγωνιστής. Τροφή για σκέψη και συζήτηση, εσωτερική και μη.
Συγχαρητήρια!!! 💗
Συγχαρητήρια! Ο τρόπος που έχει γραφτεί προκαλεί συγκίνηση και προβληματισμό ταυτόχρονα! Μπράβο!!
Απίστευτο πόσο κοντά η θεματολογία μας φέτος, αγαπητή Γωγώ!... Στο επανειδείν λοιπόν!
Αλήθεια; Θα σας παρακολουθήσω!
Ευχαριστώ πολύ για το σχόλιο
Σας ευχαριστώ όλους!
Υπέροχο!
~ΣΥΝΗΘΙΣΑΜΕ (ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΕ ΣΥΝΤΡΟΦΟ)
[«…Εμείς μερτικό δεν ζητήσαμε…Τίποτα.
Μόνον θυμηθείτε το: αν η Ελευθερία δεν βαδίσει στα χνάρια του αίματός μας, εδώ θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα. Γεια σας.»
Γιάννης Ρίτσος, «Σκοπευτήριο της Καισαριανής»]
Στίχοι:
…
Γεια σου, σύντροφε.
Μες στην θολότητά μου σου γράφω
Και γράφω με κερί, για να μην φαίνεται ότι κλαίω.
Γράφω σε σπιρτόκουτα, όπως έγραφε ο Τσώρτσιλ τις συμφωνίες σε πακέτα από τσιγάρα
κι όπως οι μεγάλοι ποιητές
κι όπως οι πολιτικοί κρατούμενοι στους τοίχους, με το αίμα τους.
Εγώ όμως δεν είμαι παρά ένα σπίρτο σβηστό
γι’ αυτό μόνο σε σπιρτόκουτα μπορώ να γράφω.
Το λοιπόν.
Συνηθίσαμε, σύντροφε.
Γίνανε χιλιάδες συνελεύσεις
Καπνίσαμε χιλιάδες τσιγάρα
Κάναμε ατέλειωτες συζητήσεις
Κι ακόμα δεν αλλάξαμε τον κόσμο.
Ξέρεις κάτι, σύντροφε;
Πάντα σε θαύμαζα, και μόνο από τον χρόνο που διέθεσες
και μόνο από τον κόπο που επένδυσες
και μόνο από το πάθος σου για επανάσταση.
Αλλά ποια επανάσταση;
Δεν μάθαμε ποτέ. Δεν νομίζω ότι συμφωνήσαμε ποτέ.
Δεν ξέρω αν ξέραμε τι θέλουμε να κάνουμε.
Συνηθίσαμε, σύντροφε, να φωνάζουμε
να ρίχνουμε αναθέματα
να αντιδρούμε για να αντιδρούμε.
Ως προς τι; Δεν ξέραμε πάντα.
Συνηθίσαμε να διώχνουμε τις αγνότερες των ψυχών μας
αυτές που πράγματι ζητούσαν έναν καλύτερο κόσμο.
Συνηθίσαμε να δερνόμαστε μεταξύ μας, να γινόμαστε εχθροί,
ξεχνώντας τους πραγματικούς εχθρούς.
Ντροπιάσαμε τον Ρίτσο που έλεγε «Και να αδελφέ μου, που μάθαμε να κουβεντιάζουμε ήσυχα κι απλά.»
Συνηθίσαμε, σύντροφε, να ποδοπατούμε ό,τι είναι αντίθετο με τα κουτάκια μας.
Συνηθίσαμε φυλακισμένοι σε αυτά.
Όμως οι φυλακισμένοι στον Κορυδαλλό φτιάχνουν σπιτάκια για αδέσποτα. «Η δουλειά είναι δουλειά», λένε.
Αγωνιζόμαστε να μην είναι δουλεία
Αλλά είμαστε οι ίδιοι δούλοι
Όπως κάθε ιδεοληπτικός.
Εγώ, σύντροφε,
συνήθισα να κουράζομαι να αποδείξω κάθε φορά ότι δεν είμαι ελέφαντας.
Τα ξέρεις καλύτερα από μένα, άλλωστε.
Συνηθίσαμε, -κι αυτό το ξέρεις
να τραμπουκίζουμε ανθρώπους απ’ το σπίτι μας
να παύουμε να είμαστε οικογένεια
να κάνουμε την πλάκα μας
να αποσχιζόμαστε για ηλίθιες -ίσως και όχι- αφορμές
για να γινόμαστε μετά χειρότεροι από αυτούς που απορρίψαμε.
Συνηθίσαμε να διχαζόμαστε πάνω σε τσιτάτα του περασμένου αιώνα, και όχι, δεν τα θεωρώ ξεπερασμένα.
Αλλά το αίμα των ηρώων μας έτρεξε για να φέρουμε εμείς την νέα αυγή.
Και το ΑΠΑΙΤΟΥΣΕ.
Κι όταν διαφωνούσαμε,
συνηθίσαμε να μην μιλάμε πια.
Έπειτα -κι αυτό το ξέρεις καλύτερα από μένα
συνηθίσαμε να κυνηγάμε ουτοπίες
την ώρα που μέχρι και τα μάρμαρα γύρω μας σκουριάζανε
και αντιδρούσαμε σε οτιδήποτε εφικτότερο.
Και το χειρότερο, σύντροφε.
Συνηθίσαμε στους δημοσιοσχεσάκηδες
Που όταν τα πράγματα σκούρυναν ελάχιστα
Για μια φορά σκεπτόμενοι «ρεαλιστικά»
Παραμέρισαν χαώδεις διαφορές
Και τα κοιμιάσανε με τον πιο γλοιώδη τρόπο.
Από πίσω τους θάβονται κι από μπροστά ζητωκραυγάζουν
Ενώ το ήθος τους φτάνει μέχρι το «Και πάλι φίλοι, Μίκη», την ημέρα της κηδείας του.
Κι όταν ο Μίκης θα ζει σε κάθε λουλούδι που ευωδιάζει
Η δική τους υποκρισία θα σαπίζει σαν κόκκινο γαρύφαλλο
-και ξέρεις πόσο δύσκολα σαπίζει ένα κόκκινο γαρύφαλλο
-και ξέρω πόσο εύκολα σαπίζει όταν είναι προδομένο.
Εγώ δεν ξεχνώ,
ότι υπάρχουν και αγώνες εκτός δρόμου
ότι υπάρχουν και αγώνες εντός συστήματος
καμιά φορά πιο έντιμοι.
Κι αν ζω με ροζ γαρύφαλλα, δεν ζω σε ροζ συννεφάκι
Και δεν πρόκειται ποτέ να δείρω κάποιον με κόκκινο γαρύφαλλο
Δεν θα γίνω σαν εσένα.
Ούτε σαν τους γλοιώδεις «αγωνιστές», όπως σου προείπα
που κατήντησαν χειρότεροι απ’ τους ρεφορμιστές που βρίζουν.
Εγώ, σύντροφε
ήθελα απλά να είμαι άνθρωπος
να ανακουφίζω την μοναξιά των γύρω μου
ακόμα κι όταν μέσα μου αισθανόμουν την μεγαλύτερη.
Να συγκινούμαι απ’ τους αντάρτες του Αφγανιστάν
Κι απ’ την γενιά των Λαμπράκηδων.
Συνηθίσαμε να κρατάμε το «όπλο παρά πόδα»
για τους δικούς μας
Συνηθίσαμε να έχουμε τα καδρόνια
για τους φίλους μας
Συνηθίσαμε να κομπάζουμε για κατορθώματα άλλων
Και να ανεχόμαστε ύφη χιλίων καρδιναλίων
Από αυτούς που δημιουργούν ενοχές και βάζουν «αριστερόμετρα»
Όταν τα μέτρα της δικής τους ζωής δεν τα βλέπει καν ο ήλιος.
Υποτιμητικούς και παρεμβατικούς «επαναστάτες» στις ζωές μας
Που ορίζουν ποιος θα αποτίσει φόρο τιμής και σε ποιον
Όταν ταυτόχρονα οι ίδιοι ντρέπονται καταβάθος να κοιτάξουν τον καθρέφτη τους.
Τι να σου πω ρε σύντροφε…
Κόκκινο με ροζ γαρύφαλλο μας δίνουν το πορτοκαλί
Κι ούτε μ’ αυτό δεν συμφωνήσαμε
Ούτε καν με τους γιους των εκτελεσθέντων.
Δεν θα μας σκοτώνουν κάθε μέρα όπως γράφει ο Ρίτσος
Εμείς θα σκοτωνόμαστε.
Κι ίσως καλύτερα -να παλεύουμε χώρια λοιπόν.
Δεν βρήκαμε την ελάχιστη ενότητα στο ήθος μας,
ώστε να μπορέσουμε να εμποδίσουμε τον Οδυσσέα
απ’ το να σηκωθεί από τον τάφο του και να φωνάξει:
«ΟΛΙΓΗ ΜΠΕΣΑ, ΟΡΕ ΜΠΡΑΤΙΜΕ!»
Συνηθίσαμε σύντροφε,
Κι έτσι δεν γίναμε ποτέ σύντροφοι.
Δεν πειράζει…
Δεν υποτιμώ τους δίκαιους αγώνες μας
Κι εύχομαι να σε ξαναβρώ μια μέρα
Και να σε αποκαλέσω όπως ο Ρίτσος «Αδερφέ μου»
Προς το παρόν, μπορείς να πετάξεις και εμένα στα σκυλιά.
Δεν θα γράψω άλλα, μην σε κουράζω. Σε χαιρετώ.
Γεια σου, «σύντροφε»…
…
[«Σημασία έχει να παραμένεις άνθρωπος. Θα την αλλάξουμε την ζωή, παρ’ όλα αυτά, Μαρία.»
Κατερίνα Γώγου - Θα’ ρθει καιρός]
Συγχαρητήρια!!!!!! Μπράβο;
Πολύ συγκινητικό.