Pamięć Uniwersytetu: Prof. Bożena Wyrozumska, Nie jestem w stanie sobie wyobrazić do czego dojdziemy

Urodziła się 27 czerwca 1933 w Stanisławowie jako jedyne dziecko Eugeniusza i Marii Jacorzyńskich. Oboje rodzice pracowali na kolei. Okres okupacji rodzina spędziła w Kołomyi. Na przełomie września i października 1945 opuścili Kresy i zamieszkali w Zabrzu. Tam Bożena Wyrozumska ukończyła gimnazjum i liceum przyrodnicze, w 1950 roku zdała egzamin dojrzałości. W latach 1950-1955 studiowała historię na Uniwersytecie Jagiellońskim. 1 XII 1954 została zatrudniona w Katedrze Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego w charakterze pracownika kontraktowego z funkcją pomocniczego pracownika nauki, a już po miesiącu, od 1 I 1955, na stanowisku asystenta, przechodząc następnie kolejne stopnie uniwersyteckiej kariery. Od 1961 r. była zatrudniona na stanowisku starszego asystenta, następnie od 1967 r. - adiunkta, doktorat uzyskała w 1967 r., a habilitację w 1997 r. W 2002 r. uzyskała tytuł profesora.
W czerwcu 1955 wyszła za mąż za Jerzego Wyrozumskiego, późniejszego profesora historii. Zamieszkali w Krakowie. Aktywnie włączyła się w prace tamtejszej „Solidarności”. Angażowała się w kolportaż wydawnictw tzw. drugiego obiegu. Pisała również do opozycyjnego pisma. Dzięki rozległym kwerendom B. Wyrozumska stała się bez wątpienia najlepszą w swym pokoleniu znawczynią średniowiecznego zasobu archiwalnego miasta Krakowa, co jednocześnie uświadamiało jej skalę braków w zakresie wiedzy o średniowiecznym mieście oraz edycji jego źródeł. W następnych latach starała się przynajmniej w pewnym zakresie wypełniać te luki. Wydała wówczas obszerną Księgę ławniczą kazimierską 1407-1427, Księgę proskrypcji i skarg miasta Krakowa 1360-1422 oraz - z inicjatywy prof. Janusza Tandeckiego - Księgę proskrybowanych Nowego Miasta Torunia (1358-1412).
Bożena Wyrozumska zawodowo zajmowała się naukami pomocniczymi historii, wydawaniem średniowiecznych źródeł historycznych, głównie ksiąg miejskich oraz badaniem dziejów średniowiecznego Krakowa. Jest autorką kilku książek, m.in. „Kancelaria miasta Krakowa w średniowieczu”, „Żydzi w średniowiecznym Krakowie: wypisy źródłowe z ksiąg miejskich krakowskich”, „Najstarsze przywileje Uniwersytetu Krakowskiego”. Wraz z mężem opracowała książkę Stanisława Kutrzeby „W obronie spotwarzonej instytucji”. Przez kilka lat pracowała społecznie w komisji stypendialnej, a od 1981 roku była przewodniczącą Ogólnopolskiego Zespołu Historyczno-Oświatowego, który przygotował i wprowadził w życie zmiany programowe w nauczaniu szkolnym. Była profesorem UJ, członkiem Polskiej Akademii Nauk oraz Towarzystwa Miłośników Historii i Zabytków Krakowa.
Tematyka żydowska zajmowała w twórczości B. Wyrozumskiej szczególne miejsce. W jej bibliografii znajdujemy, obok omówionych powyżej wypisów, 10 innych, już drobniejszych pozycji poświęconych tym zagadnieniom. Podjęcie tej tematyki wynikało nie tylko z czysto naukowych pobudek, ale także szczególnego stosunku do historii, tradycji i kultury Żydów polskich, którzy przez kilka stuleci zamieszkiwali wraz z nami, współtworząc polską historię i kulturę. W 2011 r., wraz z mężem prof. J. Wyrozumskim, B. Wyrozumska została uhonorowana Nagrodą im. ks. Stanisława Musiała za „wkład w rozwój badań nad historią Żydów w Polsce, a w szczególności w Krakowie, oraz promowanie studiów żydowskich i polepszanie relacji polsko-żydowskich”.
Formalnie B. Wyrozumska odeszła na emeryturę 30 IX 1998, jednak potrzeby organizacyjne, dydaktyczne i naukowe sprawiły, że była w dalszym ciągu zatrudniona w Instytucie Historii, pełniąc w latach 1997-2004 funkcję kierownika Zakładu Nauk Pomocniczych Historii i Archiwistyki. Główną cechę naukowej twórczości B. Wyrozumskiej, to działalność edytorską, która zajmowała w Jej pracy szczególne miejsce. W bibliografii znajdujemy blisko 20 pozycji zawierających edycje źródłowe.
Pani Profesor zmarła 22 sierpnia 2022 r.