ذکر استغفار و توبه جهری - آیت الله محمدرضا نکونام

خاطرنشان می‌شود گرچه در تمرین‌های برخی اذکار، به داشتن ذکر جلی توصیه می‌شود؛ اما این کار نباید به تظاهر و ریا منجر شود؛ بلکه جلی داشتن ذکر، در خلوت و تنهایی توصیه می‌شود. تظاهر به داشتن ذکر، نفس را آلوده و تیره می‌سازد؛ هرچند نباید تخریب عمدی نفس و چهرهٔ اجتماعی خود را داشت؛ چنان‌که برخی از منحرفان و ملامتیان، برای دورسازی افراد از خود و داشتن خلوت، تنهایی و غربت، چنین می‌کنند. شریعت، نه تخریب نفس را برمی‌تابد و نه تظاهر و ریاکاری را. بر این پایه، شایسته نیست در حضور دیگران، ذکر جهری و آشکار داشت؛ به‌ویژه با استفاده از تسبیح، که این روزها به سبب استفادهٔ نادرست، مظهر سالوس شده است. هم‌چنین تسبیح، اشتغال، انصراف و کثرت می‌آورد و مزاحم ذکرپرداز می‌باشد. برای حفظ عدد در ذکرهایی که عدد معین دارد، بهتر است از بندهای انگشت استفاده کرد.
در استفاده از ذکر بسمله، باید وفق نفس و روانی و راحتی آن را مراعات نمود و ذکر را در حال نشاط و سرزندگی آورد تا نفس از آن، خسته، دلزده، رمیده، سرکش و غیر قابل کنترل نشود. در واقع، باید از خستگی و دلزدگی آن، پیشگیری کرد، نه این‌که نفس را خسته کرد تا لازم باشد برای درمان آن، چاره‌جویی کرد.
منبع: دانش ذکر
آیت الله العظمی محمدرضا نکونام