การตรวจค่ามะเร็ง EBV DNA ในมะเร็งหลังโพรงจมูก

สาเหตุหลักของมะเร็งหลังโพรงจมูก
ไวรัสเอ็ปสไตน์-บาร์ หรืออีบีวี (อังกฤษ: Epstein-Barr virus, EBV) เป็นสาเหตุสำคัญของการเกิดมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกในภูมิภาคเอเซียตะวันออกเฉียงใต้ ผู้ป่วยมักจะติดเชื้อ EBV ตั้งแต่ยังเด็ก เนื่องจากติดต่อผ่านทางน้ำลาย แต่ไม่ใช่ทุกคนที่ติดเชื้อ EBV จะเป็นมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูก
EBV นอกจากการติดต่อผ่านน้ำลายแล้ว ยังสามารถติดต่อผ่านทางเลือด สารคัดหลั่ง การมีเพศสัมพันธ์ การใช้แปรงสีฟัน แก้วน้ำร่วมกับผู้ที่ติดเชื้อด้วย ดังนั้นผู้ใหญ่ส่วนใหญ่ในประเทศไทยมักจะเคยติดเชื้อ EBV นี้มาแล้ว
ในปัจจุบันยังไม่มีการรักษาที่เฉพาะเจาะจงสำหรับผู้ที่ติดเชื้อ EBV และยังไม่มีการทำการตรวจคัดกรองมะเร็งหลังโพรงจมูกในประเทศไทย
การตรวจสารบ่งชี้มะเร็งในเลือด
การตรวจเลือดเพื่อหาสารบ่งชี้มะเร็ง (tumor marker) ในผู้ป่วยมะเร็งคอหอยหลังโพรงจมูกที่สำคัญได้แก่ การตรวจ DNA ของเชื้อ EBV ในเลือด (EBV DNA viral load) ผู้ป่วยที่มีค่า EBV DNA สูงมีโอกาสเสียชีวิตสูงกว่ากลุ่มที่ตรวจไม่พบ EBV DNA ในเลือด
สารบ่งชี้มะเร็งดังกล่าวยังใช้ในการติดตามผลการรักษาด้วย กล่าวคือหากหลังการรักษาค่า EBV DNA ในเลือดลดลงดีมากจะบ่งชี้ว่าผู้ป่วยมีโอกาสหายขาดสูงกว่าผู้ป่วยที่ยังคงมีค่า EBV DNA ในเลือดสูง
ค่าใช้จ่ายในการตรวจ EBV DNA viral load ค่อนข้างสูง (ประมาณ 2500-4000 บาท) และอาจไม่สามารถเบิกค่าใช้จ่ายได้ในผู้ป่วยบางสิทธิการรักษา