00:10 Giriş 01:02 Kötülük ve Kötülük Problemi'nin tanımı 02:34 Mantıksal Kötülük Problemi'nin tanımı 03:19 Delilsel/Olasılıksal Kötülük Problemi 05:50 "Ateistler kötülüğü tanımlayamazlar bu sebeple kötülük probleminden bahsedemezler." Söylemi üzerine 12:17 Şüpheci Teizm ve Kötülük Problemi'ne bakışı 22:02 Kötülük Problemine verilen yanıtlar (Teodiseler) 25:54 Hristiyanlıktaki "Asli Günah" düşüncesi 27:47 Ruh yapma teodisesi 30:38 Enis Doko'nun "Ruh Yapma" teodisesi hakkındaki düşünceleri 34:10 İmtihan teodisesi 40:05 İmtihan teodisesine getirilen itirazlar 44:50 Dünyada halihazırda varolan kötülükler imtihan için gerekli mi? Bu kötülükler olmadan imtihan olamaz mı? İmtihan kötülüksüz yapılamaz mıydı? 50:03 "Bir imtihanın içerisindeysek ve ceza olarak kötülüğe maruz kalacaksak kötülüğün, yani cezanın ne olduğunu bilmemiz gerek." Söylemi hakkında 54:19 Çoklu Evrenler teodisesi 58:22 Çoklu Evrenler teodisesi ile ilgili birkaç soru/itiraz. Elimden geldiğince özellikle vakti olmayan dostlara yardımcı olmaya çalıştım. Vakti olan arkadaşlara videonun tamamını izlemelerini tavsiye ederim. Çok güzel sohbetti.
Aşırı kaliteli bir program olmuş hem kötülük problemini derinlemesine anlıyorsun hem birbirine karşı olan delilleri dinliyorsun de inanılmaz güzel bir üslup buluyorsun. Her iki hocamızın da ağzına sağlık . Çok teşekkür ederim bu program için.
36 yaşımdayım.Şu yaşıma kadar bu kadar kaliteli saygılı karşılıklı konuşma duymadım.Gerçekten çok teşekkür ederim.Çok büyük keyifle dinledim.Enis Hocayı takip ediyordum.Sizi de takip edeceğim.Emeğinize sağlık devamını diliyorum.Selamlar...
RUclips da bu kadar kaliteli bir yayın nasıl izledim hala şaşkınım :) Tufan beyi ilk kez izledim. Ve en az Enis bey kadar saygılı. İki tarafı da tartışma adabına uyduğundan dolayı tebrik ediyorum. Hem konu hakkındaki bilgileri hem de birbirlerine karşı tavırları fazlasıyla iyiydi. Teşekkür ederim bu yayını bize sağladığınız için :))
Biz tanımları kendi aklımıza göre yapıyoruz. Kötülüğün tanımı hoşumuza gitmeyen şeydir bence. Bazılarının hoşuna gitmeyen şey diğerinin hoşuna gidebilir. Dolayısıyla bizim tanımladığımız kötülük veya iyilik Tanrıda yoktur. Çünkü onda olan şeyler mutlak olmak zorundadır. Ama bizim tanımladığımız şeyler mutlak değildir. Çünkü kaynağımız aklımız ve hissettiklerimizdir. Zeka geriliği olan bir insan nasıl bizi tanımlayamazsa, biz de Tanrıyı tanımlayamayız. Ancak o kendini tanıtabilir. Sadece onun dediklerinin doğruluğundan emin olabiliriz. Biz ancak onun söylediklerine güvenebiliriz. Aklımızla düşünerek de bulabiliriz ama asla emin olamayız.
@@figo3529 İnsanlar Kendilerine yapılmadıkça Kötülüğü gerçekten önemsiyormu ?
Tevbe : 5 Haram aylar çıkınca, MÜŞRİKLERİ bulduğunuz yerde ÖLDÜRÜN, Esir alın, Kuşatın ve onları her geçit yerinde gözetleyin. Şayet TÖVBE Ederler, NAMAZLARINI Kılarlar ve ZEKATLARINI Verirlerse Artık onları serbest bırakın. Allah yargılayıcıdır, bağışlayıcıdır.
Tevbe : 29 Kendilerine Kitap verilenlerden oldukları halde, Allah’a da Ahiret gününe de İman etmeyen, Allah’ın ve Resulünün Haram Kıldığını Haram Tanımayan, Hak Dinini Din olarak benimsemeyen kimselerle ZELİL bir Vaziyette Tam bir İTAATLE, CİZYE Verinceye kadar SAVAŞIN.
Tevbe : 73 Ey peygamber! İNKARCILARA ve MÜNAFIKLARA karşı CİHAD ET, Onlara SERT Davran; Onların varacağı yer cehennemdir ve bu ne kötü bir sondur!
Tevbe :123 Ey iman edenler! İNKARCILARDAN hemen Yakınınızda bulunanlarla SAVAŞIN. Onlar sizin ÇETİN GÜCÜNÜZÜ Görsünler. Biliniz ki Allah, buyruğuna karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir.
Fetih :16 Arkada kalan bu Arap kabilelerine de ki : Yakında Çetin Güç sahibi bir topluluğa karşı çağrılacaksınız, YA kendileriyle SAVAŞACAKSINIZ YAHUT MÜSLÜMAN Olacaklar. Bu çağrıya uyarsanız Allah size güzel bir karşılık verecek, Daha önce olduğu gibi geri durursanız SİZİ ACI bir şekilde CEZALANDIRACAK.
Enfal : 39 Fitne ortadan kalkıncaya ve DİNİN tamamı ALLAH için oluncaya kadar onlarla SAVAŞIN. Vazgeçerlerse kuşkusuz Allah yaptıklarını görmektedir.
Enis bey teşekkürler…doğruya doğru, adil olmak önemli, bakın aynı konudaki başka videonuzda sizi eleştirdim ama bu videoda çok bilimsel çok mantıklı çok çelişkisiz izah yaptınız.
Tufan bey’in dediği “herkes benim kaldığım kadar kötülüğe maruz kalsa dünya güzel bir yer olurdu” sözünden de anlaşıldığı üzere kötülük problemine bizi götüren düşünce kötülüğün zerresinin var ya da yok oluşu değil, var olan kötülüğün miktarını insafsızca bulmamız. Ben şahsen sonu ve başı olmayan mutlak sonsuz bir varoluş içerisinde biz insanların dünyada maruz kaldığı ve kalacağı kötülüğün miktarının bize ne kadar fazla gelirse gelsin 1/sonsuz misali aslında hiç kötülükle aynı şey olduğunu düşünüyorum.
İnsanlara hür irade verilmiş ve olaylar karşısında gösterdikleri tepkilerle kendi gelişimlerini tamamlıyorlar, bir ebeveyn çocuğu yürümeye başladığında her düşüp canı yandığında onu yürütmeyeyim çünkü bunu öğrenirken canı yanıyor demiyor, bizim de öyle bizde yaşarken canımız yanıyor ve bu can yanması karşısında verdiğimiz tepki ile gelişiyoruz ve Buda bize verilen hür irade ile yaşamımızı şekillerndiriyoruz
tufan hocam, siz on numarasiniz. bir insan argümanlarini bu kadar acik, berrak, düzenli, yerinde ve profesyonel felsefe yapmayanlar icin oldukca basit bir dilde anlatabilir. buna ingiliz ve alman youtube da dahil :-)) alex oconnor ve joe schmidt yeni nesil, genc ateistlerin videolari da kaliteli, hosuma gidiyor, ama sizin kadar nokta atis yapamiyorlar. helal olsun.
49:00 "En az acı çekenin imtihanı en kolay" demek doğru değil. Mesela birisi çok zengin ise zekat vermek zorunda Kuran a göre. Onun da kendince bir imtihanı var. Nimet içinde yüzüp nankörlük etmemek de aslında büyük bir imtihan. Ayrıca insanın psikolojik durumu da çok önemli.
Evet, o çürütülmesi çok kolay bir argüman. 400 metre koşu yarışı analojisi bile yeterli. Dış kulvardakiler daha önde başlıyor görünür ama aslında aynı mesafeyi koşarlar.
İyiymiş, peki imtihanın olması gerekiyor muydu? Acı çekmek olmasaydı imtihan olmazdı desek bile, imtihan olmasında Tanrı istedi. Yani Tanrı gene kötülüğü istedi
@@selimeneskaraduman6935 İmtihan olması niye kötü? Mesela bir imtihana çok çalışan birisi birinci oldu. Bunun nesi kötü? Hak ettiği şeyi aldı. O birinciye sor bakalım "bu imtihan olmasaydı hiç böyle çalışıp yorulmasaydın daha iyi değil mi" diye. Ne diyecek?
@@YusufSaidCANBAZ Tek başına "İmtihan" kötü diyemem. Bununla birlikte, şöyle bakalım: Hak etmek kötü değil ve zekat vermek ile imtihan olmak da kötü değildir, burda bir problem yok. - İmtihan etmek, hastalık vb. kötülükler ile imtihan etmeyi gerekli kılıyorsa - O halde imtihan etmek, kötüdür - İmtihan etmeyide tercih ediyorsa Tanrı, ona sonsuz iyi nasıl diyebiliriz
Bir binayı yıkmanın maliyeti yapmanın maliyetinden daha düşüktür. 500 yıllık muhteşem bir tabloyu mahvetmek için usta bir ressam olmak gerekmez. Bir hayvan başka bir hayvanı yiyeyerek onun bedeninde yıllarca depoladığı gıdaya kısa bir sürede ulaşır. Bu kolaylık kötülüğün gücünü aldığı şeydir aynı zamanda. Kötülük aslında fizikteki entropiyle uyumlu olmaktır. Herşey düzenden düzensizliğe doğru gider. Suyun akışına bırakırsanız kendinizi işiniz kolaylaşır fakat suyun akışına direnmezseniz sonunda boğularak ölürsünüz. Bu yüzden kötü kötüdür. Kötülük doğaya uyumludur fakat insan doğasına aykırıdır. Bu yüzden insan dünyalı değildir, dünyaya getirilmiş bir varlıktır.
Merhabalar, çok evrenler teodisesi ile ilgili bir sorum var. Bu teodiseye göre özgür irade kısıtlanmış olmuyor mu? Tanrı iyiliği maksimize etmek için bazı insanların seçimlerini göz ardı etmesi gerekiyormuş gibi geliyor. Eğer göz ardı edilmeyecekse bu durumda Tanrı'nın etkisini sadece doğa yasaları ile kısıtlamış olmuyor muyuz? Teşekkürler.
“Ant olsun biz sizi biraz korku, biraz açlık, biraz mallarınızdan, canlarınızdan ve ürünlerinizden eksiltmek sureti ile imtihan edeceğiz. Sabredenleri müjdele.” (Bakara 155)
@@tengrici431 bilmesi şahısların fiilerine ifadelerine karışmasını mi gerektiriyor ? Biliyor ancak kulu imtihana tabi tutuyor cenneti kazansın diye hakikati gösteriyor cehennemi kazanmak kişinin bizzat ameliyle alakalıdır ve adaletin kendisidir. Ancak cennet fazlı kereminden insanlara az bir ömürde sonsuz bir cenneti kazanmasını sağlıyor. Gerçeği örtenleri ve hakkı inkar edenleri de cezalandırıyor.
51:00 "bu kadar kötülüğe gerek yoktu, Tanrı sonsuz güçlü" şeklindeki itirazlar biraz havada kalıyor. Çok temel değişiklikler sistemi komple değiştirir.
Doğal kötülük konusunu anlamıyorum deprem olup insanların ölmesi kötü ise sadece az iyi , iyi ve çok iyi seçimlerini yapabileceğimiz bir dünyada ölümlü olmamız kötü değil midir? Eğer ölümden sonra hayat yoksa ölmek her zaman kötü değil mıdır
Bir kaç cümle/soru; Bu dünyanın imtihan olduğunu kabul edelim. Tanrının imtihanı ne olur? En temel imtihan inanıp inanmamak değil mi? Ne kadar iyi olsan da eğer inanmıyorsan cehenneme gideceksin. Yani imtihan sorusu; inanıyor musun? Bu yüzden kötülükle imtihan neden? Eğer kötülük de imtihana dahil ise şöyle yapılamaz mıydı? Bu hayatı bi survivor parkuru düşünelim. İçine 8 metrelik bi duvar koymak yerine örneğin daha makul bi yükseklikte bi duvar konulamaz mı? Yani depremler, seller olmasa imtihandan ne eksilir? Yada pedofili, tecavüz olmasa? İnsan zihni şuanki dünyaya göre tasavvur ediyor gördüklerini. Sonsuz kudretli Tanrı bu dediğim şekilde bi dünya yaratamaz mıydı? Buna kudreti yok mu? Mümkün yaşamların en iyisi bu mu?
@@halachtv İnsanlar Kendilerine yapılmadıkça Kötülüğü gerçekten önemsiyormu ?
Tevbe : 5 Haram aylar çıkınca, MÜŞRİKLERİ bulduğunuz yerde ÖLDÜRÜN, Esir alın, Kuşatın ve onları her geçit yerinde gözetleyin. Şayet TÖVBE Ederler, NAMAZLARINI Kılarlar ve ZEKATLARINI Verirlerse Artık onları serbest bırakın. Allah yargılayıcıdır, bağışlayıcıdır.
Tevbe : 29 Kendilerine Kitap verilenlerden oldukları halde, Allah’a da Ahiret gününe de İman etmeyen, Allah’ın ve Resulünün Haram Kıldığını Haram Tanımayan, Hak Dinini Din olarak benimsemeyen kimselerle ZELİL bir Vaziyette Tam bir İTAATLE, CİZYE Verinceye kadar SAVAŞIN.
Tevbe : 73 Ey peygamber! İNKARCILARA ve MÜNAFIKLARA karşı CİHAD ET, Onlara SERT Davran; Onların varacağı yer cehennemdir ve bu ne kötü bir sondur!
Tevbe :123 Ey iman edenler! İNKARCILARDAN hemen Yakınınızda bulunanlarla SAVAŞIN. Onlar sizin ÇETİN GÜCÜNÜZÜ Görsünler. Biliniz ki Allah, buyruğuna karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir.
Fetih :16 Arkada kalan bu Arap kabilelerine de ki : Yakında Çetin Güç sahibi bir topluluğa karşı çağrılacaksınız, YA kendileriyle SAVAŞACAKSINIZ YAHUT MÜSLÜMAN Olacaklar. Bu çağrıya uyarsanız Allah size güzel bir karşılık verecek, Daha önce olduğu gibi geri durursanız SİZİ ACI bir şekilde CEZALANDIRACAK.
Enfal : 39 Fitne ortadan kalkıncaya ve DİNİN tamamı ALLAH için oluncaya kadar onlarla SAVAŞIN. Vazgeçerlerse kuşkusuz Allah yaptıklarını görmektedir.
1.Ruh yapma teodisesi hakkında ; engelli doğma gibi insan için dezavantaj olduğu düşünülen şeyleri "Eğer musibet Allah’a yaklaştırıyorsa nimettir, Eğer nimet Allah’tan uzaklaştırıyorsa musibettir." çerçevesinde değerlendirmek gerekir. 2. İmtihan teodisesinde Hz. Adem kıssası hakkında ; Hz. Adem Allah'ın emrine karşı gelerek aslında kendi kendine zulmetmiş oluyor. "Kendine zulmetmek" de İslam'a göre olabilecek en büyük kötülüktür. Hz. Adem'in iblisin teklifini kabul etmesiyle(seçimiyle) eş zamanlı olarak kötülük ortaya çıkmış oluyor böylece.
Tanrı sonsuz iyidir önermesi kötülüğü içermek zorundadır. Yoksa tanrı için sonsuz iyi denemez. Yani tanrıda kötülük zorunlu olarak barınmak zorundadır. Aksi takdirde kötülüklerin kaynağı tanrı olmazdı ve kötülüğün kendinden dolayı bir varlığı olurdu, bu da tanrıda bir acziyet anlamına gelir. Tanrıyı tanımlamaya çalışma çabaları bir yere varmıyor gibi duruyor.
Ve kötülüğün olmadığı sadece iyiliklerin olduğu bir dünyada misal 10 kişiyi kurtarabilecek iken 9 kişiyi kurtarmamız o diğer 1 kişi için kötü bir eylem olmuyor mu
1:17: dk 15 sn ek.. : Yoksa sizden öncekilerin çektikleriyle karşılaşmadan cennete girebileceğinizi mi sandınız? Onlar öylesine yoksulluk ve sıkıntı çekmişler, öyle sarsılmışlardı ki peygamber ve yanındakiler, “Allah’ın yardımı ne zaman gelecek?” demeye başladılar. Bilesiniz ki Allah’ın yardımı yakındır.
Aslında kötülük problemi diye bir problem yok. Asıl problem adaletsizlik problemi. Adaletsizlik problemi ise teizmde ahiret hayatı ile çözülüyor. Dünya hayatı kısa ve geçici ahiret ise ölümsüz olduğundan bu dünyadaki her türlü adaletsizliği telafi edebilir.
@@erend.4337 iyi, kötü ve nesnel ahlâk sadece insanüstü bir referans noktası var ise tanımlanabilir. Dolayısıyla ateizmde "kötü" ya da "iyi" diye birşey yok. Teizm de işe Tanrı nın iyi dediği iyi, kötü dediği kötüdür. Tanrı bunları tanımlamıştır ancak spesifik bir olayın iyi ya da kötü mü olduğunu gerçekten bilecek tek kişi de Tanrı'dır. Çünkü Tanrı niyetlere göre değerlendirir. Birisi gösteriş için fakirlere yardim ediyorsa dışarıdan iyi gibi görünse de bu kötüdür. Dolayısıyla spesifik durumların iyi ya da kötü olduğunu insanlar bilemez. Yavru bir ceylanın orman yangınında yanması da ne iyidir ne kötüdür. Bu "ateş yakar" gerçeğinin bir uygulamasıdır. Ateşin içine giren yanar. Aynı şekilde bir ceylanın bir aslan tarafından avlanıp öldürülmesi de ne iyidir ne kötüdür. Bu bir fenomen, gözlem, olgudur.
@@erend.4337 özgür iradeli işlerde iyi, kötü diyebiliriz. Mesela kasıtlı olarak haksız yere bir insanı öldürmek kötüdür. Ancak özgür iradenin olmadığı işler basitçe evrendeki olgulardır. Yangında bir ceylan yavrusunun yanması kötü değildir ancak ceylan için bir haksızlık olabilir. Tanrı bunu ahirette telafi edecektir.
Hocam eşdegerde bir kotuluk var bunu demeniz çok garip
3 года назад
Bahsettiğiniz çoklu evrenler teodisesi ile ilgili aklıma takılan bir şey var. İki farklı evren varsayalım, A ve B evrenleri. A evreninde B evrenine kıyasla daha fazla iyilik olsun. Bu durumda A ve B evrenlerini birbirinden farklı yaratmak yerine B evrenini A ile aynı olacak şekilde yaratmak, yani başka bir deyişle 2 tane A yaratmak iyiliği maksimize etmek için gerekli olmaz mı? Yani genellersem, iyiliği maksimize etmek için evrenlerin iyilik/kötülük miktarı açısından birbirlerine denk olmaları gerekmiyor mu?
Kötülük bir problem ise sınava giren çocuğa 4 5 şıklı sorulan sorularda yanlış şıklar kötülük olur ama olayın hikmeti bambaşkadır bazı arkadaşların sorunu dünyayı ücret yeri sanmasından ileri geliyor kurgu yanlış kurulursa bu çıkmaza girilir ama işin hikmeti düşünülmeli
Kotuluk problemi diye bir problem oldugunu dusunmuyorum. Kotulugun hic olmamasi icin Allah in butun insanlari ayni zamanda ve ayni sartlarla yaratmasi gerekirdi. Cunku "az iyilik", "cok iyilige gore" kotuluktur. Ornegin tecavuzun olmadigi bir dunyada (hep bu ornek veriliyor diye ben de oyle belirttim) haksiz yere dayak yediysem, hic dayak yemeyene gore kotuluge maruz kalmis olurum. Bu durumun bana hissettirdiginin tecavuze ugrayan birinin hissettiginden daha iyi oldugunu nereden bilebiliriz? Yani tecavuzun olmadigi bir dunyada en buyuk kotuluk dayak yemekse, dayak yiyen bir cocuk ile tecavuzun oldugu dunyada tecavuze ugrayan cocuk arasinda bir fark var midir? Belki de oyle bir dunyada yasasak bu sefer de "dayak yemek cok buyuk bir aci, neden daha kucuk bir aci ile imtihan edilmiyoruz" diye sorabilirdik. Ozetle basimiza gelenler, ya bir imtihan, ya bir ceza, ya da her ikisi birden (yani hem ceza hem imtihan). Bir de kime gore kismi var. Mesela benim kaza gecirip felc kalmam bana bir ceza (ayni zamanda sabrimin sinandigi bir imtihan), benim babama bir imtihan, bu sayede benim zulmumden kurtulan biri icin ise mukafat olabilir. Bakin tek bir olay, farkli kisiler icin farkli sonuclar uretebiliyor. Hatta kotu gozuken sey, ileride sizin icin iyi de olabiliyor (parmagi kopan kralin hikayesi). "İdrâk-i maâlî küçük akla gerekmez! Zira bu terâzî bu sıkleti çekmez"!
@@Kayser-i-Rum1453 Zaten bunun icin melekleri yaratti, insani yaratmasinin amaci iradeyle onun yolunu bulmamizi istemesi. Dogru yolu bulabilenler icin Cennet, bulamayanlar icin Cehennemi yaratti. Okul gibi dusun. Ogretmen var, kitap var. Calisip imtihani gecen universiteyi kazaniyor, calismayan kazanamiyor
Kötülük silinecek mevzunu bide şöyle anlayalım masum olan kişilerin bu kendisine yapılan kötülükten dolayı olası bütün etkisi silinecek onlar hiç yaşamamış gibi olacak makul olabilir
Sorum şu? Allahın iradesini kendi irademizle sınırlıyoruz sanki. Bize acıma duygusu veren zat, bize verdiği acıma duygusuyla kötülük üzerinden böyle olmayabilirdi diyoruz. Allah kimseye kaldıramayacağı yük vermez ayetinden bahsedebilirdiniz. Teşekkür ediyorum.
BİRİNCİ MAKAM: Beş remizdir. Birinci Remiz: Yirmialtıncı Söz'ün hâtimelerinde denildiği gibi; nasılki bir mahir san'atkâr kıymetdar bir elbiseyi murassa' ve münakkaş surette yapmak için, bir miskin adamı lâyık olduğu bir ücrete mukabil model yaparak kendi san'at ve maharetini göstermek için; o elbiseyi o miskin adam üstünde biçer, keser, kısaltır, uzatır; o adamı da oturtur, kaldırır, muhtelif vaziyetler verir. Şu miskin adamın hiçbir hakkı var mıdır ki, o san'atkâra desin: "Beni güzelleştiren bu elbiseye neden ilişip tebdil ve tağyir ediyorsun ve beni kaldırıp oturtup, meşakkatle benim istirahatımı bozuyorsun?" Aynen öyle de: Sâni'-i Zülcelal herbir nevi mevcudatın mahiyetini birer model ittihaz ederek ve nukuş-u esmasıyla kemalât-ı san'atını göstermek için; herbir şey'e hususan zîhayata, duygularla murassa' bir vücud libasını giydirerek, üstünde kalem-i kaza ve kaderle nakışlar yapar; cilve-i esmasını gösterir. Herbir mevcuda dahi, ona lâyık bir tarzda bir ücret olarak; bir kemal, bir lezzet, bir feyz veriyor. ﻣَﺎﻟِﻚُ ﺍﻟْﻤُﻠْﻚِ ﻳَﺘَﺼَﺮَّﻑُ ﻓِﻰ ﻣُﻠْﻜِﻪِ ﻛَﻴْﻒَ ﻳَﺸَٓﺎﺀُ sırrına mazhar olan o Sâni'-i Zülcelal'e karşı hiçbir şey'in hakkı var mıdır ki, desin: "Bana zahmet veriyorsun. Benim istirahatımı bozuyorsun." Hâşâ! Evet mevcudatın hiçbir cihette Vâcibü'l-Vücud'a karşı hakları yoktur ve hak dava edemezler; belki hakları, daima şükür ve hamd ile, verdiği vücud mertebelerinin hakkını eda etmektir. Çünki verilen bütün vücud mertebeleri vukuattır, birer illet ister. Fakat verilmeyen mertebeler imkânattır. İmkânat ise ademdir, hem nihayetsizdir. Ademler ise, illet istemezler. Nihayetsize illet olamaz. Meselâ madenler diyemezler: "Niçin nebatî olmadık?" Şekva edemezler; belki vücud-u madenîye mazhar oldukları için hakları Fâtırına şükrandır. Nebatat niçin hayvan olmadım deyip şekva edemez, belki vücud ile beraber hayata mazhar olduğu için hakkı şükrandır. Hayvan ise niçin insan olmadım diye şikayet edemez, belki hayat ve vücud ile beraber kıymetdar bir ruh cevheri ona verildiği için, onun üstündeki hakkı, şükrandır. Ve hâkeza kıyas et. Ey insan-ı müşteki! Sen madum kalmadın, vücud nimetini giydin, hayatı tattın, camid kalmadın, hayvan olmadın, İslâmiyet nimetini buldun, dalalette kalmadın, sıhhat ve selâmet nimetini gördün ve hâkeza... Ey nankör! Daha sen nerede hak kazanıyorsun ki, Cenab-ı Hakk'ın sana verdiği mahz-ı nimet olan vücud mertebelerine mukabil şükretmeyerek; imkânat ve ademiyat nev'inde ve senin eline geçmediği ve sen lâyık olmadığın yüksek nimetlerin sana verilmediğinden bâtıl bir hırsla Cenab-ı Hak'tan şekva ediyorsun ve küfran-ı nimet ediyorsun? Acaba bir adam; minare başına çıkmak gibi âlî derecatlı bir mertebeye çıksın, büyük makam bulsun, her basamakta büyük bir nimet görsün; o nimetleri verene şükretmesin ve desin: "Niçin o minareden daha yükseğine çıkamadım" diye şekva ederek ağlayıp sızlasın. Ne kadar haksızlık eder ve ne kadar küfran-ı nimete düşer, ne kadar büyük divanelik eder, divaneler dahi anlar. Ey kanaatsız hırslı ve iktisadsız israflı ve haksız şekvalı gafil insan! Kat'iyyen bil ki: Kanaat, ticaretli bir şükrandır; hırs, hasaretli bir küfrandır. Ve iktisad, nimete güzel ve menfaatli bir ihtiramdır. İsraf ise, nimete çirkin ve zararlı bir istihfaftır. Eğer aklın varsa, kanaata alış ve rızaya çalış. Tahammül etmezsen "Yâ Sabûr" de ve sabır iste; hakkına razı ol, teşekki etme. Kimden kime şekva ettiğini bil, sus. Her halde şekva etmek istersen; nefsini Cenab-ı Hakk'a şekva et, çünki kusur ondadır. Mektubat - 284 Said Nursi
Enis hoca müşrikler için söyledikleri kısman tamam ama vahiy yoktur henüz gelmemiştir demek de ne kadar doğru ilk vahiy hz Adem ile geldi ise bozulmuş vahye muhatap olmak vahiy yok ki demek anlamına gelmez ki ama yorumu güzel evet insaf ile düşünen kişi islam ahlakının nasıl bir hakikat olduğunu ve bilgisi üzerine ne kadar üstün olduğunu rahat anlıyor
57:48 ayrıca bu dünyada iyiliklerin kötülüklerden daha fazla olduğunu savunmak bence yanlış. her yerde savaş , işkence ve ACI var , neredeyse iyilik yok.
Çok saçma. Kötülük olarak bahsedilenin insanın keyfiyetinde olması düşünülemez. Bu keyfiyet herşeyde olduğu gibi Allah'tadır. Allah'ın uygun gördüğüne insanın bu kötüdür demesi küstahlıktır. Ayrıca Allah'ın dünya üzerinde insana cennet vaadi yoktur. Dahası insana bir şey borçlu değildir. İnsan Allah'a borçludur. Bir çocuğun hastalıktan ölmesi Allah öyle takdir ettiği için iyi bir şeydir. Zaten işin en başı cehaletten doğmaktadır. Ölümü bilmeyen insan hayatı gerçek sanıyor ve bu yanılgıya kapılan bu varlığın gerçeği değerlendirme yetisi hayata inancı oranında bozuluyor. Bu bozuklukta söylenen şeyler bir meczubun uyku uyanıklık arasında sayıklamasından çokta farklı olmuyor.
Allah Kuran'da iyi niyetle yalan söylemek diyebileceğimiz şeyi yapmıştır, rüyasında Hz Muhammed'e, morali bozulmasın diye, savaşta karşılaşacakları düşmanların sayısını olduğundan daha az göstermiştir.
Enis Doko gibi bir konuk çağırıyorsanız, öncelikle kötülük problemini onun nasıl açıkladığını net olarak sormanız gerekmez mi? Çeşitli teoriler hakkında ne düşündüğünü öğrendik ama bir türlü kendi teorisini öğrenemedik. En azından 50. dakikaya kadar. Bu noktada bıraktım yayını.
Kötülük bakıs acisina göre değişir ..Doktor hastayı ameliyat ediyor kesiyor biçiyor acı cektiriyor ama onun iyiliği içindir..burda doktora kötülük yapiyo diyebilirmiyiz
Doktor sizi ameliyat ettikten sonra seni ilaç ilede iyileştire bilirdim deseydi anasına söversiniz, Tanrının durumunu kısıtlı bir doktor ile kıyaslamışsınız hatalı bir kıyas. Tanrının güçü yetmiyormu iyilik için kötü süreclerden geçmemeye, ama doktorun yetmiyor o yüzden doktora kötü demiyoruz. Örneğinizdeki hata Allahın herşeye güç yettiren ve en merhametli olduğu iddeası, doktorun herşeye güç yettirenim gibi bir iddeası yok.
@@Abhazian Hastaligin ameliyattan başka caresi yoksa doktorun sucu ne...Tanrının herseye gücünun yetmesi sendeki sorumlulugu Tanriya atmanı gerektirmez aşırı hiz yapip veya alkollü arac kullanıp bir kişiyi oldurme kötülügunu Tanriya atip iftira ediyorsun yeryuzundeki kötululeri yapan insanlardir..insanlara kizman gerekirken Tanrıyı sucluyorsun..dunya hayatinda Allah kulunu imtihan eder kötülugü insanlar yapar Allah engeller veya engellemez kimileri bununla imtihandadir..aç insanlara yardım etmeyenler dedilerki Allah varken bizmi yardim etceğiz..İsteseydi yardim ederdi diyerek kendi insanlık vazifelerini yapmadılar oysaki elbetteki Allah verirdi..sen insan olarak ne yapıyorsun bunun hesabini vermek için dunyadayız zaten..insanlarin yaratilis amacı Allaha kulluk etmek onun istediği gibi davranmaktır...su koskoca kainatta hersey belli bir olçuye gore yaratılmistır gunes dogudan doğar su 100 derecede kaynar 0 derecede donar fizik kuralları vardir..öylede kainata bir duzen koyan Allah elbet insanoglununda hayatına olçuleri kuranda koymuştur...meal okursaniz butun sorularinizin cevapları orda vardir..dusunerek yavas okuyun..
@@selmainozu488yazdıklarımdan hiçbir şey anlamamışsınız..hastanın ameliyattan başka caresi var işte! eğer doktor, tanrıyı sembolize ediyorsa. şimdi konuyla alakası olmayan yazmış olduğunuz şeylere geçiyorum, 1)yeryüzündeki kötülükleri insanlar yapar demişsiniz, doğal kötülüklerden haberiniz yok galiba..doğal afetler, çeşitli hastalıklar uzun uzun yazmak istemiyorum vs. vs. 2)birisinin sınanıyor olması veya kendi insiyatifi ile kötülük yapıyor olması mağdur acısından değerlendirin, sen imtihan edileceksin diye neden masum biri kurban oluyor.her şeye güçü yeten tanrı birisini kurban etmeden imtihan edemiyor mu?En azından masumları, çocukları tam öldürmek üzereyken engel olsa, ahirettede sen tam cinayet işleyecektin ama sana izin vermedim dese tanrıya hayır yalan söylüyorsun diyemeyiz heralde. 3)siz teist kafasıyla yorumluyorsunuz fakat unuttuğunuz bir şey var sizin ön kabullerinizle bakmak zorunda değil eleştiri yapanlar, Allaha inanıyoruz ve o hesap vermez diyorsanız zaten tartışacak bir şey kalmıyor, buradaki mesele tanrının insanlara vaatleriyle ortaya çıkan durum arasında bir çelişki olup olmadığıdır.yani Allah her şeyin sahibi istediğini yapar diyorsanız adaletli değildir her istediğini yapar diyeceksiniz. 4)kurandan birörnek vermişsiz Tanrı varken bizim doyuracağız vs. ben insan olarak zekatımı vermem dünyadaki kötülükleri bitireceğini sanmanız gerçekten çok komik,,dünyadaki her kötülük yardımlaşmayla çözüleceğini dair deliliniz nedir, lütfen doğal kötülükleri araştırın.. 5)size tavsiyem okudunuz meallerin yanında felsefede okuyun. Bu arada tanrı fizik kuralları koymuştur demişsiniz, bi anlatırmısın parcalanmış güvercinlerin dirilip ucmasını fizik nasıl açıklayor, birde bir asanın canlı bir yılana dönülmesini fizik nasıl açıklıyor, birde tek başına hamile kalan meryem in durumunu Allahın koyduğu yasalar içinde nasıl gerçekleştiğini, onlarıda anlatırmısın fizik yasalarına göre.
@@Abhazian ben felsefe okuyorum takip ediyorum hatta fikirlerimin tersi olan felsefecileride takip ediyorum..Gercekten meselelere tersinden bakiyorsunuz...size emre dorman, enis doko, caner taslaman gibi akademik felsefecileri tavsiye ediyorum orada aradınız cevaplar fazlasiyla var..benim verdigim cevaplardan çok daha akli ...ben guzel anlatamadım size..
@@selmainozu488 halen bana birilerini tavsiye ediyorsun, okumadığımı nerden biliyorsun, bu arada konuyu güzel anlatamıyorsanız, kimseye Allaha iftira atıyorsun şeklinde suçlamalarda yapmayacaksınız.
@@kimseyilgilendirmez09 İnsanlar Kendilerine yapılmadıkça Kötülüğü gerçekten önemsiyormu ?
Tevbe : 5 Haram aylar çıkınca, MÜŞRİKLERİ bulduğunuz yerde ÖLDÜRÜN, Esir alın, Kuşatın ve onları her geçit yerinde gözetleyin. Şayet TÖVBE Ederler, NAMAZLARINI Kılarlar ve ZEKATLARINI Verirlerse Artık onları serbest bırakın. Allah yargılayıcıdır, bağışlayıcıdır.
Tevbe : 29 Kendilerine Kitap verilenlerden oldukları halde, Allah’a da Ahiret gününe de İman etmeyen, Allah’ın ve Resulünün Haram Kıldığını Haram Tanımayan, Hak Dinini Din olarak benimsemeyen kimselerle ZELİL bir Vaziyette Tam bir İTAATLE, CİZYE Verinceye kadar SAVAŞIN.
Tevbe : 73 Ey peygamber! İNKARCILARA ve MÜNAFIKLARA karşı CİHAD ET, Onlara SERT Davran; Onların varacağı yer cehennemdir ve bu ne kötü bir sondur!
Tevbe :123 Ey iman edenler! İNKARCILARDAN hemen Yakınınızda bulunanlarla SAVAŞIN. Onlar sizin ÇETİN GÜCÜNÜZÜ Görsünler. Biliniz ki Allah, buyruğuna karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir.
Fetih :16 Arkada kalan bu Arap kabilelerine de ki : Yakında Çetin Güç sahibi bir topluluğa karşı çağrılacaksınız, YA kendileriyle SAVAŞACAKSINIZ YAHUT MÜSLÜMAN Olacaklar. Bu çağrıya uyarsanız Allah size güzel bir karşılık verecek, Daha önce olduğu gibi geri durursanız SİZİ ACI bir şekilde CEZALANDIRACAK.
Enfal : 39 Fitne ortadan kalkıncaya ve DİNİN tamamı ALLAH için oluncaya kadar onlarla SAVAŞIN. Vazgeçerlerse kuşkusuz Allah yaptıklarını görmektedir.
Tanrının büyüklüğüne yaratıcılığına inanıyorum ancak açıklamalarınızı Takıldığın bir yer var Bedel ödemek Hiçbirimiz dünyaya kendi isteğimizle gelmedik neden Bedel ödüyoruz
@@mehmetaltay3180ne kendi isteğinizle gelebilirsiniz ne de kendi isteğinizle ölebilirsiniz Allah buna izin vermediği sürece size Oya alın yazısını yazmadığı sürece
Allah ekber değildir, kötüdür. İslam’a göre her şeyin yaratıcısı o olduğu için KÖTÜLÜĞÜN de yaratıcısıdır. Bu nedenle kötülüğü yaratan Allah da kötüdür. Dünyada olan kötülükler cennette yoktur. Kötülüğün Dünyada var fakat cennette yok olması kötülüğe Allah’ın sebep olduğunun kanıtıdır. Aklı olanlar için Tanrının olmaması, Tanrının kötü olmasından çok iyidir. İslam’ın Tanrısı Allah dünyayı arena gibi görüyor çünkü sürekli savaş istiyor. Allah gibi savaşın öldürün diyerek insanlığın başına bela olmuş, 57 İslam ülkesini yokluk ve kaos içinde bırakmış bir şeyin adını duymak her insanım diyeni rahatsız eder. Müslümanların Tanrısı Allah 18 yaş altı olan küçük çocuklarla ilişkiyi kötü görmüyor onları evlendirmek istiyor. İslam’ın Tanrısı Allah, Müslüman olmayanın alın teri olan malı ve ailesi ganimet diyerek Müslümanlara helâli hoş ilan ediyor. Arap olmayanların karısını kızını cariye olarak kullanabilirsiniz, cariyenin gönüllü olmaması önemli değil, Müslümana helaldir diyor. İslamın Tanrısı Allah inananlarına kadınları seks kölesi cariye olarak ödül vermek istiyor. İslam’ın Tanrısı Allah, Hüre hür köleye köle kadına kadın kısaslanır diyerek hem insan ayrımı hem de kadın erkek ayrımı yapıyor. Allah’ı çok bilgili de değil, bir Müslüman kaç kafire bedel onu bile bilmiyor. Peş peşe iki ayette farklı oran veriyor ama günümüzde onunda gerçeği yansıtmadığı görülüyor. Tahrim-5 "Şayet o sizi boşarsa belki de Rabbi sizin yerinize ona, sizden daha hayırlı, kendisini Allah'a teslim eden, inanan, içtenlikle itaat eden, tövbe eden, ibadet eden, oruç tutan dul ve bakire eşler verir. Peygambere yeni dul ve bakire eşler vermeyi taahhüt eden Allah’ı Tanrı olarak göremeyiz. Tanrı kimseye bakire yada dul eş taahhüdünde bulunmaz. Bu kadar net!
Bu söyleşiden de gördüğüm kadarıyla en makul olan düşünce Agnostisizm. Tebrik ediyorum kendimi. Bence çoğu insan kendine itiraf edemiyor ama Agnostik. *Enis Doko birden fazla bahsettiği ve sorun gibi söylediği için "doğal kötülük" dediği ceylanın yanması ya da bebeğin zarar görmesi örneklerindekiler belki "melektir" ve o mizansende görevlidir. Acı çeken canlılar değildir. Sonuçta film izlerken kurgu olduğunu bildiğimiz halde ağlayıp, korkabiliyoruz, nabzımız yükseliyor bu da belki bir sınav kurgusudur. Bu olasılığı "rüya" argümanında tartışıyor sanıyorum. Kişiye özel evren de olabilir, sonuçta maliyeti yok. Benim evrenimde, ben sınav olurken bu söyleşiyi izliyorum. Belki inancım değişecek. Sanırım bu da rüya içine giriyor. Truman Show gibi bir evren. *Müslümanların "Sen aslında dünyaya gelmeden önce imtihan sözleşmesini kabul ettin ama hatırlamıyorsun." argümanı ne zaman gelecek diye bekledim. En son bitkisel hayat örneği sırasında geldi. Bence "inanmak istedikten sonra her türlü kılıf bulursun" sınıfına giriyor bu. SONUÇ: Hiç kimse hiçbir şey bilmiyor. Aklın yolu Agnostisizme gelin dostlar. SORU: Tufan Bey ve Enis Bey'e sormak isterdim: Sizce tanrının ve sınavın olma olasılığı hangisine yakındır? A)%0 B)%0,00000001 C)%50 D)%99,999999999 E)%100
@@averroes6807 1) Dolaylı delilleri geçiyorum (Evrenin mükemmel yaratılması vb argümanlar). 2) Doğrudan bir delili de aklı başında bir insan deneyimlese reddeder. Diyelim tanrı seninle konuşuyor, ya da gökyüzünde holograma benzeyen bir görüntü belirdi. Bunu, peygamberliğini ilan etmeden önce şunlara bağlayabilirsin hezeyan, illüzyon, uzaylılar, şizofreni vb. 3) Ergen yaşlarda "başka kimsenin göremediği, cin vb şeyleri görebiliyor olsan ne yaparsın?" diye sohbet ederken. Ben "görmek istemem, sonuçta kimseye anlatamayacağım. anlatsam da deli derler" demiştim. Sonradan bu fikrimi değiştirdim. Temasa geçebildiğim doğaüstü varlık yardımıyla eğer maddi olarak bir kazanca ulaşabiliyorsam (sayısal loto sonuçlarını söylemesi gibi) o zaman isterim. Çünkü Bill Gates kadar zengin olurken "ben bunu bu doğaüstü özelliğimle yapıyorum" dersen herkes inanır. Hatta yeni kuracağın bir dine herkes girer. Onun dışındaki herhangi bir tecrübe senin %99 kafayı yediğini gösterir. 4) Yani amaç zengin olmak değil, zenginlik senin kafayı yemediğinin teminatı ve delili.
@@averroes6807 Makul (akla yatkın) dedim zaten. Duyu organlarının ve aklın yetersiz olması zaten "Tanrının olabileceği" olasılığını açıklıyor. Yani sen duyu organların ve aklınla "Tanrının varlığını ispatlayamıyorsun" ve bunların yetersizliği ile de yokluğunu iddia edemiyorsun. Sonuç olarak bilemiyorsun. Dünyaya gelmiş geçmiş hiçbir insan da bilemiyor bilememiş oluyor.
Enis bey; Asli günah, ruh gelişimi ve imtihan teodiselerini makul bulmadı. Dini savunmasına rağmen dinin kötülük problemine çözümlerini yetersiz kabul edip çoklu evrenler teodisesini en makul çözüm olarak sunması bana ilginç geldi. Sadece Tanrı'yı değil, dini de savunma iddiasına bir isim için çelişkili bir pozisyon. Kötülüğe çözümü bilimsel-fiziksel teori üzerinden buluyor. Dini çözümleri yetersiz görüyor.
Yapma enis yapma; iyiliği için kötülüğe benzeyen bir şeyler yapma örneği ne kadar kötü. Boşuna konuşuyorsunuz. Kötülük bilinçli ve tercih yapabilen bir şeyin varlığında zorunlu olarak var olur. Nasıl ki tanrı 2+2 'yi 5 yapamaz öyle de üçgen şekilli bir daire var edemez. Antik yunanda tanrıları bile bağlayan zorunluluk olarak aslında gündeme getirilmiştir. Aslında bir şey ya A'dır yada B'dir tanrıyı da bağlıyor.
Merak ediyorum, siz ilah olsaydınız. Şu konuştuklarınızı yarattığınız kullar konuşsaydı ne düşünürsünüz?. Bu ne cüret deyip moleküllerine ayırırdınız eminim😂
İnsanlar Kendilerine yapılmadıkça Kötülüğü gerçekten önemsiyormu ?
Tevbe : 5 Haram aylar çıkınca, MÜŞRİKLERİ bulduğunuz yerde ÖLDÜRÜN, Esir alın, Kuşatın ve onları her geçit yerinde gözetleyin. Şayet TÖVBE Ederler, NAMAZLARINI Kılarlar ve ZEKATLARINI Verirlerse Artık onları serbest bırakın. Allah yargılayıcıdır, bağışlayıcıdır.
Tevbe : 29 Kendilerine Kitap verilenlerden oldukları halde, Allah’a da Ahiret gününe de İman etmeyen, Allah’ın ve Resulünün Haram Kıldığını Haram Tanımayan, Hak Dinini Din olarak benimsemeyen kimselerle ZELİL bir Vaziyette Tam bir İTAATLE, CİZYE Verinceye kadar SAVAŞIN.
Tevbe : 73 Ey peygamber! İNKARCILARA ve MÜNAFIKLARA karşı CİHAD ET, Onlara SERT Davran; Onların varacağı yer cehennemdir ve bu ne kötü bir sondur!
Tevbe :123 Ey iman edenler! İNKARCILARDAN hemen Yakınınızda bulunanlarla SAVAŞIN. Onlar sizin ÇETİN GÜCÜNÜZÜ Görsünler. Biliniz ki Allah, buyruğuna karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir.
Fetih :16 Arkada kalan bu Arap kabilelerine de ki : Yakında Çetin Güç sahibi bir topluluğa karşı çağrılacaksınız, YA kendileriyle SAVAŞACAKSINIZ YAHUT MÜSLÜMAN Olacaklar. Bu çağrıya uyarsanız Allah size güzel bir karşılık verecek, Daha önce olduğu gibi geri durursanız SİZİ ACI bir şekilde CEZALANDIRACAK.
Enfal : 39 Fitne ortadan kalkıncaya ve DİNİN tamamı ALLAH için oluncaya kadar onlarla SAVAŞIN. Vazgeçerlerse kuşkusuz Allah yaptıklarını görmektedir.
00:10 Giriş
01:02 Kötülük ve Kötülük Problemi'nin tanımı
02:34 Mantıksal Kötülük Problemi'nin tanımı
03:19 Delilsel/Olasılıksal Kötülük Problemi
05:50 "Ateistler kötülüğü tanımlayamazlar bu sebeple kötülük probleminden bahsedemezler." Söylemi üzerine
12:17 Şüpheci Teizm ve Kötülük Problemi'ne bakışı
22:02 Kötülük Problemine verilen yanıtlar (Teodiseler)
25:54 Hristiyanlıktaki "Asli Günah" düşüncesi
27:47 Ruh yapma teodisesi
30:38 Enis Doko'nun "Ruh Yapma" teodisesi hakkındaki düşünceleri
34:10 İmtihan teodisesi
40:05 İmtihan teodisesine getirilen itirazlar
44:50 Dünyada halihazırda varolan kötülükler imtihan için gerekli mi? Bu kötülükler olmadan imtihan olamaz mı? İmtihan kötülüksüz yapılamaz mıydı?
50:03 "Bir imtihanın içerisindeysek ve ceza olarak kötülüğe maruz kalacaksak kötülüğün, yani cezanın ne olduğunu bilmemiz gerek." Söylemi hakkında
54:19 Çoklu Evrenler teodisesi
58:22 Çoklu Evrenler teodisesi ile ilgili birkaç soru/itiraz.
Elimden geldiğince özellikle vakti olmayan dostlara yardımcı olmaya çalıştım. Vakti olan arkadaşlara videonun tamamını izlemelerini tavsiye ederim. Çok güzel sohbetti.
Kardeşimin eyvallah be çok sağol
@@alpfurkan5484 rica ederim :)
Keşke kendileri yapsaydı ve youtube taki her videoda olsa keşke
Allah razı olsun🙏🏻
Ellerinize emeğinize sağlık. Çok teşekkür ederim.
Aşırı kaliteli bir program olmuş hem kötülük problemini derinlemesine anlıyorsun hem birbirine karşı olan delilleri dinliyorsun de inanılmaz güzel bir üslup buluyorsun. Her iki hocamızın da ağzına sağlık . Çok teşekkür ederim bu program için.
36 yaşımdayım.Şu yaşıma kadar bu kadar kaliteli saygılı karşılıklı konuşma duymadım.Gerçekten çok teşekkür ederim.Çok büyük keyifle dinledim.Enis Hocayı takip ediyordum.Sizi de takip edeceğim.Emeğinize sağlık devamını diliyorum.Selamlar...
Çok teşekkür ederim zihin açıcı bir yayın olmuş.
Mükemmel bir programdı. Teşekkürler.
RUclips da bu kadar kaliteli bir yayın nasıl izledim hala şaşkınım :) Tufan beyi ilk kez izledim. Ve en az Enis bey kadar saygılı. İki tarafı da tartışma adabına uyduğundan dolayı tebrik ediyorum. Hem konu hakkındaki bilgileri hem de birbirlerine karşı tavırları fazlasıyla iyiydi. Teşekkür ederim bu yayını bize sağladığınız için :))
sorular çok güzel, cevaplar çok güzel, teşekkürler.
Biz tanımları kendi aklımıza göre yapıyoruz. Kötülüğün tanımı hoşumuza gitmeyen şeydir bence. Bazılarının hoşuna gitmeyen şey diğerinin hoşuna gidebilir. Dolayısıyla bizim tanımladığımız kötülük veya iyilik Tanrıda yoktur. Çünkü onda olan şeyler mutlak olmak zorundadır. Ama bizim tanımladığımız şeyler mutlak değildir. Çünkü kaynağımız aklımız ve hissettiklerimizdir. Zeka geriliği olan bir insan nasıl bizi tanımlayamazsa, biz de Tanrıyı tanımlayamayız. Ancak o kendini tanıtabilir. Sadece onun dediklerinin doğruluğundan emin olabiliriz. Biz ancak onun söylediklerine güvenebiliriz. Aklımızla düşünerek de bulabiliriz ama asla emin olamayız.
Sevgili Cafer yorumun mantıklı, argümanların da . ✌️
O zaman dinlere gerek yok çünkü tüm dinler iyilik kötülük ahlak üzerine kuruludur.
@@figo3529
İnsanlar Kendilerine yapılmadıkça Kötülüğü gerçekten önemsiyormu ?
Tevbe : 5
Haram aylar çıkınca, MÜŞRİKLERİ bulduğunuz yerde ÖLDÜRÜN,
Esir alın, Kuşatın ve onları her geçit yerinde gözetleyin.
Şayet TÖVBE Ederler, NAMAZLARINI Kılarlar ve ZEKATLARINI Verirlerse
Artık onları serbest bırakın.
Allah yargılayıcıdır, bağışlayıcıdır.
Tevbe : 29
Kendilerine Kitap verilenlerden oldukları halde,
Allah’a da Ahiret gününe de İman etmeyen,
Allah’ın ve Resulünün Haram Kıldığını Haram Tanımayan,
Hak Dinini Din olarak benimsemeyen kimselerle
ZELİL bir Vaziyette Tam bir İTAATLE, CİZYE Verinceye kadar SAVAŞIN.
Tevbe : 73
Ey peygamber!
İNKARCILARA ve MÜNAFIKLARA karşı CİHAD ET, Onlara SERT Davran;
Onların varacağı yer cehennemdir ve bu ne kötü bir sondur!
Tevbe :123
Ey iman edenler!
İNKARCILARDAN hemen Yakınınızda bulunanlarla SAVAŞIN.
Onlar sizin ÇETİN GÜCÜNÜZÜ Görsünler.
Biliniz ki Allah, buyruğuna karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir.
Fetih :16
Arkada kalan bu Arap kabilelerine de ki :
Yakında Çetin Güç sahibi bir topluluğa karşı çağrılacaksınız,
YA kendileriyle SAVAŞACAKSINIZ YAHUT MÜSLÜMAN Olacaklar.
Bu çağrıya uyarsanız Allah size güzel bir karşılık verecek,
Daha önce olduğu gibi geri durursanız SİZİ ACI bir şekilde CEZALANDIRACAK.
Enfal : 39
Fitne ortadan kalkıncaya ve
DİNİN tamamı ALLAH için oluncaya kadar onlarla SAVAŞIN.
Vazgeçerlerse kuşkusuz Allah yaptıklarını görmektedir.
🤔🤔🤔
ONU TANIMIYORUZ AMA TANITIM YOK
Enis hoca artık RUclips kanalına devam etsin lütfen 😊😊😊
niye nadir video yayınladığını biliyormusunuz çok fazla konu var hala
Enis bey teşekkürler…doğruya doğru, adil olmak önemli, bakın aynı konudaki başka videonuzda sizi eleştirdim ama bu videoda çok bilimsel çok mantıklı çok çelişkisiz izah yaptınız.
İyi ki Enis bey var. Felsefe eğitimiyle ileri düzey düşünme eyleminin hakkını veren nice müslümana inşallah. Hakkını ödeyemeyiz…. ❤
Mükemmel bir yayın olmuş 🤟😌👏
Tufan bey’in dediği “herkes benim kaldığım kadar kötülüğe maruz kalsa dünya güzel bir yer olurdu” sözünden de anlaşıldığı üzere kötülük problemine bizi götüren düşünce kötülüğün zerresinin var ya da yok oluşu değil, var olan kötülüğün miktarını insafsızca bulmamız. Ben şahsen sonu ve başı olmayan mutlak sonsuz bir varoluş içerisinde biz insanların dünyada maruz kaldığı ve kalacağı kötülüğün miktarının bize ne kadar fazla gelirse gelsin 1/sonsuz misali aslında hiç kötülükle aynı şey olduğunu düşünüyorum.
🤔🤔🤔
Aynı mantıkla hareket edersek iyilik 1/sonsuz hiç iyi birşey yok anlamına gelir
@@Ramazan-g3r tamam zaten iyilik problemi gibi bir derdimiz yok bu dünya imtihan için. Dünyanın cennet olduğu iddiasında olsaydık bu durum oluşurdu
İnsanlara hür irade verilmiş ve olaylar karşısında gösterdikleri tepkilerle kendi gelişimlerini tamamlıyorlar, bir ebeveyn çocuğu yürümeye başladığında her düşüp canı yandığında onu yürütmeyeyim çünkü bunu öğrenirken canı yanıyor demiyor, bizim de öyle bizde yaşarken canımız yanıyor ve bu can yanması karşısında verdiğimiz tepki ile gelişiyoruz ve Buda bize verilen hür irade ile yaşamımızı şekillerndiriyoruz
HÜR İRADE YOK BİLİMSEL KANITI VAR
seyretmeye başlamadan önce tanıtım kısmından sonra aklımdan şu geçti: benim bu adamları İZLEMEYE entelektüel kapasitem yetmez. ama izleyeceğim :)
tufan hocam, siz on numarasiniz. bir insan argümanlarini bu kadar acik, berrak, düzenli, yerinde ve profesyonel felsefe yapmayanlar icin oldukca basit bir dilde anlatabilir. buna ingiliz ve alman youtube da dahil :-)) alex oconnor ve joe schmidt yeni nesil, genc ateistlerin videolari da kaliteli, hosuma gidiyor, ama sizin kadar nokta atis yapamiyorlar. helal olsun.
49:00 "En az acı çekenin imtihanı en kolay" demek doğru değil. Mesela birisi çok zengin ise zekat vermek zorunda Kuran a göre. Onun da kendince bir imtihanı var. Nimet içinde yüzüp nankörlük etmemek de aslında büyük bir imtihan. Ayrıca insanın psikolojik durumu da çok önemli.
Daha zor ve büyük imtihan
Evet, o çürütülmesi çok kolay bir argüman. 400 metre koşu yarışı analojisi bile yeterli. Dış kulvardakiler daha önde başlıyor görünür ama aslında aynı mesafeyi koşarlar.
İyiymiş, peki imtihanın olması gerekiyor muydu? Acı çekmek olmasaydı imtihan olmazdı desek bile, imtihan olmasında Tanrı istedi. Yani Tanrı gene kötülüğü istedi
@@selimeneskaraduman6935 İmtihan olması niye kötü? Mesela bir imtihana çok çalışan birisi birinci oldu. Bunun nesi kötü? Hak ettiği şeyi aldı. O birinciye sor bakalım "bu imtihan olmasaydı hiç böyle çalışıp yorulmasaydın daha iyi değil mi" diye. Ne diyecek?
@@YusufSaidCANBAZ Tek başına "İmtihan" kötü diyemem. Bununla birlikte, şöyle bakalım:
Hak etmek kötü değil ve zekat vermek ile imtihan olmak da kötü değildir, burda bir problem yok.
- İmtihan etmek, hastalık vb. kötülükler ile imtihan etmeyi gerekli kılıyorsa
- O halde imtihan etmek, kötüdür
- İmtihan etmeyide tercih ediyorsa Tanrı, ona sonsuz iyi nasıl diyebiliriz
Bir binayı yıkmanın maliyeti yapmanın maliyetinden daha düşüktür. 500 yıllık muhteşem bir tabloyu mahvetmek için usta bir ressam olmak gerekmez. Bir hayvan başka bir hayvanı yiyeyerek onun bedeninde yıllarca depoladığı gıdaya kısa bir sürede ulaşır. Bu kolaylık kötülüğün gücünü aldığı şeydir aynı zamanda. Kötülük aslında fizikteki entropiyle uyumlu olmaktır. Herşey düzenden düzensizliğe doğru gider. Suyun akışına bırakırsanız kendinizi işiniz kolaylaşır fakat suyun akışına direnmezseniz sonunda boğularak ölürsünüz. Bu yüzden kötü kötüdür. Kötülük doğaya uyumludur fakat insan doğasına aykırıdır. Bu yüzden insan dünyalı değildir, dünyaya getirilmiş bir varlıktır.
Hedef----Eğitim--- Seçim--- İmtihan---Olgunlaşma= Mükafat veya Mücazat.
Teşekkür ederim
Merhabalar, çok evrenler teodisesi ile ilgili bir sorum var. Bu teodiseye göre özgür irade kısıtlanmış olmuyor mu? Tanrı iyiliği maksimize etmek için bazı insanların seçimlerini göz ardı etmesi gerekiyormuş gibi geliyor. Eğer göz ardı edilmeyecekse bu durumda Tanrı'nın etkisini sadece doğa yasaları ile kısıtlamış olmuyor muyuz? Teşekkürler.
“Ant olsun biz sizi biraz korku, biraz açlık, biraz mallarınızdan, canlarınızdan ve ürünlerinizden eksiltmek sureti ile imtihan edeceğiz. Sabredenleri müjdele.” (Bakara 155)
allah bilmiyor mu insanlarin nasil davranacagini?
@@tengrici431o yeah islam çürüdü 😊
@@tengrici431 ateizm ve deizmin kıskacında gençliğin el feneri isimli makalede bu soru yanitlaniyor indirip okuyabilirsiniz
@@tengrici431 bilmesi şahısların fiilerine ifadelerine karışmasını mi gerektiriyor ? Biliyor ancak kulu imtihana tabi tutuyor cenneti kazansın diye hakikati gösteriyor cehennemi kazanmak kişinin bizzat ameliyle alakalıdır ve adaletin kendisidir. Ancak cennet fazlı kereminden insanlara az bir ömürde sonsuz bir cenneti kazanmasını sağlıyor. Gerçeği örtenleri ve hakkı inkar edenleri de cezalandırıyor.
@@egeklc1964 imtihan yok. imtihan var demek, allah sonucu bilmiyor demektir.
Eksik ve kusurdan beri olan tanrıdır
51:00 "bu kadar kötülüğe gerek yoktu, Tanrı sonsuz güçlü" şeklindeki itirazlar biraz havada kalıyor. Çok temel değişiklikler sistemi komple değiştirir.
Doğal kötülük konusunu anlamıyorum deprem olup insanların ölmesi kötü ise sadece az iyi , iyi ve çok iyi seçimlerini yapabileceğimiz bir dünyada ölümlü olmamız kötü değil midir? Eğer ölümden sonra hayat yoksa ölmek her zaman kötü değil mıdır
Bir kaç cümle/soru;
Bu dünyanın imtihan olduğunu kabul edelim. Tanrının imtihanı ne olur? En temel imtihan inanıp inanmamak değil mi? Ne kadar iyi olsan da eğer inanmıyorsan cehenneme gideceksin. Yani imtihan sorusu; inanıyor musun?
Bu yüzden kötülükle imtihan neden?
Eğer kötülük de imtihana dahil ise şöyle yapılamaz mıydı? Bu hayatı bi survivor parkuru düşünelim. İçine 8 metrelik bi duvar koymak yerine örneğin daha makul bi yükseklikte bi duvar konulamaz mı? Yani depremler, seller olmasa imtihandan ne eksilir? Yada pedofili, tecavüz olmasa?
İnsan zihni şuanki dünyaya göre tasavvur ediyor gördüklerini. Sonsuz kudretli Tanrı bu dediğim şekilde bi dünya yaratamaz mıydı? Buna kudreti yok mu? Mümkün yaşamların en iyisi bu mu?
Tanrının imtahanı olmaz. Tanrı mutlak ilimlidir. Mutlak bir ilmin imtihana ihtiyacı yoktur
Ayrıca söylediğiniz şekildede bir evren yaratılmış ola bilir islam paralel evrenler ile çelişmez
@@halachtv
İnsanlar Kendilerine yapılmadıkça Kötülüğü gerçekten önemsiyormu ?
Tevbe : 5
Haram aylar çıkınca, MÜŞRİKLERİ bulduğunuz yerde ÖLDÜRÜN,
Esir alın, Kuşatın ve onları her geçit yerinde gözetleyin.
Şayet TÖVBE Ederler, NAMAZLARINI Kılarlar ve ZEKATLARINI Verirlerse
Artık onları serbest bırakın.
Allah yargılayıcıdır, bağışlayıcıdır.
Tevbe : 29
Kendilerine Kitap verilenlerden oldukları halde,
Allah’a da Ahiret gününe de İman etmeyen,
Allah’ın ve Resulünün Haram Kıldığını Haram Tanımayan,
Hak Dinini Din olarak benimsemeyen kimselerle
ZELİL bir Vaziyette Tam bir İTAATLE, CİZYE Verinceye kadar SAVAŞIN.
Tevbe : 73
Ey peygamber!
İNKARCILARA ve MÜNAFIKLARA karşı CİHAD ET, Onlara SERT Davran;
Onların varacağı yer cehennemdir ve bu ne kötü bir sondur!
Tevbe :123
Ey iman edenler!
İNKARCILARDAN hemen Yakınınızda bulunanlarla SAVAŞIN.
Onlar sizin ÇETİN GÜCÜNÜZÜ Görsünler.
Biliniz ki Allah, buyruğuna karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir.
Fetih :16
Arkada kalan bu Arap kabilelerine de ki :
Yakında Çetin Güç sahibi bir topluluğa karşı çağrılacaksınız,
YA kendileriyle SAVAŞACAKSINIZ YAHUT MÜSLÜMAN Olacaklar.
Bu çağrıya uyarsanız Allah size güzel bir karşılık verecek,
Daha önce olduğu gibi geri durursanız SİZİ ACI bir şekilde CEZALANDIRACAK.
Enfal : 39
Fitne ortadan kalkıncaya ve
DİNİN tamamı ALLAH için oluncaya kadar onlarla SAVAŞIN.
Vazgeçerlerse kuşkusuz Allah yaptıklarını görmektedir.
1.Ruh yapma teodisesi hakkında ; engelli doğma gibi insan için dezavantaj olduğu düşünülen şeyleri "Eğer musibet Allah’a yaklaştırıyorsa nimettir, Eğer nimet Allah’tan uzaklaştırıyorsa musibettir." çerçevesinde değerlendirmek gerekir.
2. İmtihan teodisesinde Hz. Adem kıssası hakkında ; Hz. Adem Allah'ın emrine karşı gelerek aslında kendi kendine zulmetmiş oluyor. "Kendine zulmetmek" de İslam'a göre olabilecek en büyük kötülüktür. Hz. Adem'in iblisin teklifini kabul etmesiyle(seçimiyle) eş zamanlı olarak kötülük ortaya çıkmış oluyor böylece.
Teşekkürler
Tanrı sonsuz iyidir önermesi kötülüğü içermek zorundadır. Yoksa tanrı için sonsuz iyi denemez. Yani tanrıda kötülük zorunlu olarak barınmak zorundadır. Aksi takdirde kötülüklerin kaynağı tanrı olmazdı ve kötülüğün kendinden dolayı bir varlığı olurdu, bu da tanrıda bir acziyet anlamına gelir. Tanrıyı tanımlamaya çalışma çabaları bir yere varmıyor gibi duruyor.
Ve kötülüğün olmadığı sadece iyiliklerin olduğu bir dünyada misal 10 kişiyi kurtarabilecek iken 9 kişiyi kurtarmamız o diğer 1 kişi için kötü bir eylem olmuyor mu
1:17: dk 15 sn ek.. : Yoksa sizden öncekilerin çektikleriyle karşılaşmadan cennete girebileceğinizi mi sandınız? Onlar öylesine yoksulluk ve sıkıntı çekmişler, öyle sarsılmışlardı ki peygamber ve yanındakiler, “Allah’ın yardımı ne zaman gelecek?” demeye başladılar. Bilesiniz ki Allah’ın yardımı yakındır.
Bir ateist yayını gibi olmuş, problemler sıralanmış muhtemel cevapların yetersizliği söylenmiş ama dişe dokunur muhtemek bir çözümden bahsedilmemiş.
Aslında kötülük problemi diye bir problem yok. Asıl problem adaletsizlik problemi. Adaletsizlik problemi ise teizmde ahiret hayatı ile çözülüyor. Dünya hayatı kısa ve geçici ahiret ise ölümsüz olduğundan bu dünyadaki her türlü adaletsizliği telafi edebilir.
Dünyadaki her türlü adaletsizliğin telafisinin olacağına inanmak tepkisizliği doğurur ve adaletsizlik artar.
@@mahmutyurt4535 Tanrı'nın emirlerini takip ederlerse olmaz. Tanrı adaleti emreder.
@@erend.4337 iyi, kötü ve nesnel ahlâk sadece insanüstü bir referans noktası var ise tanımlanabilir. Dolayısıyla ateizmde "kötü" ya da "iyi" diye birşey yok. Teizm de işe Tanrı nın iyi dediği iyi, kötü dediği kötüdür. Tanrı bunları tanımlamıştır ancak spesifik bir olayın iyi ya da kötü mü olduğunu gerçekten bilecek tek kişi de Tanrı'dır. Çünkü Tanrı niyetlere göre değerlendirir. Birisi gösteriş için fakirlere yardim ediyorsa dışarıdan iyi gibi görünse de bu kötüdür. Dolayısıyla spesifik durumların iyi ya da kötü olduğunu insanlar bilemez. Yavru bir ceylanın orman yangınında yanması da ne iyidir ne kötüdür. Bu "ateş yakar" gerçeğinin bir uygulamasıdır. Ateşin içine giren yanar. Aynı şekilde bir ceylanın bir aslan tarafından avlanıp öldürülmesi de ne iyidir ne kötüdür. Bu bir fenomen, gözlem, olgudur.
@@erend.4337 özgür iradeli işlerde iyi, kötü diyebiliriz. Mesela kasıtlı olarak haksız yere bir insanı öldürmek kötüdür. Ancak özgür iradenin olmadığı işler basitçe evrendeki olgulardır. Yangında bir ceylan yavrusunun yanması kötü değildir ancak ceylan için bir haksızlık olabilir. Tanrı bunu ahirette telafi edecektir.
Hocam eşdegerde bir kotuluk var bunu demeniz çok garip
Bahsettiğiniz çoklu evrenler teodisesi ile ilgili aklıma takılan bir şey var. İki farklı evren varsayalım, A ve B evrenleri. A evreninde B evrenine kıyasla daha fazla iyilik olsun. Bu durumda A ve B evrenlerini birbirinden farklı yaratmak yerine B evrenini A ile aynı olacak şekilde yaratmak, yani başka bir deyişle 2 tane A yaratmak iyiliği maksimize etmek için gerekli olmaz mı? Yani genellersem, iyiliği maksimize etmek için evrenlerin iyilik/kötülük miktarı açısından birbirlerine denk olmaları gerekmiyor mu?
Zaten sonsuz sayıda yaratmış A evreninden diye cevap verdi sanki Enis hoca buna.
Kötülük bir problem ise sınava giren çocuğa 4 5 şıklı sorulan sorularda yanlış şıklar kötülük olur ama olayın hikmeti bambaşkadır bazı arkadaşların sorunu dünyayı ücret yeri sanmasından ileri geliyor kurgu yanlış kurulursa bu çıkmaza girilir ama işin hikmeti düşünülmeli
Kotuluk problemi diye bir problem oldugunu dusunmuyorum. Kotulugun hic olmamasi icin Allah in butun insanlari ayni zamanda ve ayni sartlarla yaratmasi gerekirdi. Cunku "az iyilik", "cok iyilige gore" kotuluktur. Ornegin tecavuzun olmadigi bir dunyada (hep bu ornek veriliyor diye ben de oyle belirttim) haksiz yere dayak yediysem, hic dayak yemeyene gore kotuluge maruz kalmis olurum. Bu durumun bana hissettirdiginin tecavuze ugrayan birinin hissettiginden daha iyi oldugunu nereden bilebiliriz? Yani tecavuzun olmadigi bir dunyada en buyuk kotuluk dayak yemekse, dayak yiyen bir cocuk ile tecavuzun oldugu dunyada tecavuze ugrayan cocuk arasinda bir fark var midir? Belki de oyle bir dunyada yasasak bu sefer de "dayak yemek cok buyuk bir aci, neden daha kucuk bir aci ile imtihan edilmiyoruz" diye sorabilirdik. Ozetle basimiza gelenler, ya bir imtihan, ya bir ceza, ya da her ikisi birden (yani hem ceza hem imtihan). Bir de kime gore kismi var. Mesela benim kaza gecirip felc kalmam bana bir ceza (ayni zamanda sabrimin sinandigi bir imtihan), benim babama bir imtihan, bu sayede benim zulmumden kurtulan biri icin ise mukafat olabilir. Bakin tek bir olay, farkli kisiler icin farkli sonuclar uretebiliyor. Hatta kotu gozuken sey, ileride sizin icin iyi de olabiliyor (parmagi kopan kralin hikayesi). "İdrâk-i maâlî küçük akla gerekmez! Zira bu terâzî bu sıkleti çekmez"!
Madem cennet diye bir yer var neden bizi en baştan cennetine almadı veya evreni cennet olarak yaratmadı?
@@Kayser-i-Rum1453 Zaten bunun icin melekleri yaratti, insani yaratmasinin amaci iradeyle onun yolunu bulmamizi istemesi. Dogru yolu bulabilenler icin Cennet, bulamayanlar icin Cehennemi yaratti. Okul gibi dusun. Ogretmen var, kitap var. Calisip imtihani gecen universiteyi kazaniyor, calismayan kazanamiyor
@@bunyaminozyasar7132 insanların %99u cehenneme gidecek demek ki neymiş özgür irade iyi bir şey değil olmasaydı daha iyiydi
@@Kayser-i-Rum1453 Kimin veya kacinin cennete kacinin cehenneme gidecegini Allah bilir
@@bunyaminozyasar7132 çoğu insan müslüman bile değil şeriata uyan neredeyse kimse yok
Teşekkürler.
28 09 2021
Kötülük silinecek mevzunu bide şöyle anlayalım masum olan kişilerin bu kendisine yapılan kötülükten dolayı olası bütün etkisi silinecek onlar hiç yaşamamış gibi olacak makul olabilir
Sorum şu? Allahın iradesini kendi irademizle sınırlıyoruz sanki. Bize acıma duygusu veren zat, bize verdiği acıma duygusuyla kötülük üzerinden böyle olmayabilirdi diyoruz. Allah kimseye kaldıramayacağı yük vermez ayetinden bahsedebilirdiniz. Teşekkür ediyorum.
Muhammede gelininle evlen diyen tanrıda ahlak vicdan yoktur
Başka bir evren var mı? O zaman uzaylılar da var diyebilir miyiz? Varsa nerde? Bir bilinmeze başka bilinmezle açıklama getiriliyor, çok çelişki.
BİRİNCİ MAKAM:
Beş remizdir.
Birinci Remiz:
Yirmialtıncı Söz'ün hâtimelerinde denildiği gibi; nasılki bir mahir san'atkâr kıymetdar bir elbiseyi murassa' ve münakkaş surette yapmak için, bir miskin adamı lâyık olduğu bir ücrete mukabil model yaparak kendi san'at ve maharetini göstermek için; o elbiseyi o miskin adam üstünde biçer, keser, kısaltır, uzatır; o adamı da oturtur, kaldırır, muhtelif vaziyetler verir. Şu miskin adamın hiçbir hakkı var mıdır ki, o san'atkâra desin: "Beni güzelleştiren bu elbiseye neden ilişip tebdil ve tağyir ediyorsun ve beni kaldırıp oturtup, meşakkatle benim istirahatımı bozuyorsun?" Aynen öyle de: Sâni'-i Zülcelal herbir nevi mevcudatın mahiyetini birer model ittihaz ederek ve nukuş-u esmasıyla kemalât-ı san'atını göstermek için; herbir şey'e hususan zîhayata, duygularla murassa' bir vücud libasını giydirerek, üstünde kalem-i kaza ve kaderle nakışlar yapar; cilve-i esmasını gösterir. Herbir mevcuda dahi, ona lâyık bir tarzda bir ücret olarak; bir kemal, bir lezzet, bir feyz veriyor.
ﻣَﺎﻟِﻚُ ﺍﻟْﻤُﻠْﻚِ ﻳَﺘَﺼَﺮَّﻑُ ﻓِﻰ ﻣُﻠْﻜِﻪِ ﻛَﻴْﻒَ ﻳَﺸَٓﺎﺀُ
sırrına mazhar olan o Sâni'-i Zülcelal'e karşı hiçbir şey'in hakkı var mıdır ki, desin: "Bana zahmet veriyorsun. Benim istirahatımı bozuyorsun." Hâşâ! Evet mevcudatın hiçbir cihette Vâcibü'l-Vücud'a karşı hakları yoktur ve hak dava edemezler; belki hakları, daima şükür ve hamd ile, verdiği vücud mertebelerinin hakkını eda etmektir. Çünki verilen bütün vücud mertebeleri vukuattır, birer illet ister. Fakat verilmeyen mertebeler imkânattır. İmkânat ise ademdir, hem nihayetsizdir. Ademler ise, illet istemezler. Nihayetsize illet olamaz. Meselâ madenler diyemezler: "Niçin nebatî olmadık?" Şekva edemezler; belki vücud-u madenîye mazhar oldukları için hakları Fâtırına şükrandır. Nebatat niçin hayvan olmadım deyip şekva edemez, belki vücud ile beraber hayata mazhar olduğu için hakkı şükrandır. Hayvan ise niçin insan olmadım diye şikayet edemez, belki hayat ve vücud ile beraber kıymetdar bir ruh cevheri ona verildiği için, onun üstündeki hakkı, şükrandır. Ve hâkeza kıyas et.
Ey insan-ı müşteki! Sen madum kalmadın, vücud nimetini giydin, hayatı tattın, camid kalmadın, hayvan olmadın, İslâmiyet nimetini buldun, dalalette kalmadın, sıhhat ve selâmet nimetini gördün ve hâkeza...
Ey nankör! Daha sen nerede hak kazanıyorsun ki, Cenab-ı Hakk'ın sana verdiği mahz-ı nimet olan vücud mertebelerine mukabil şükretmeyerek; imkânat ve ademiyat nev'inde ve senin eline geçmediği ve sen lâyık olmadığın yüksek nimetlerin sana verilmediğinden bâtıl bir hırsla Cenab-ı Hak'tan şekva ediyorsun ve küfran-ı nimet ediyorsun? Acaba bir adam; minare başına çıkmak gibi âlî derecatlı bir mertebeye çıksın, büyük makam bulsun, her basamakta büyük bir nimet görsün; o nimetleri verene şükretmesin ve desin: "Niçin o minareden daha yükseğine çıkamadım" diye şekva ederek ağlayıp sızlasın. Ne kadar haksızlık eder ve ne kadar küfran-ı nimete düşer, ne kadar büyük divanelik eder, divaneler dahi anlar.
Ey kanaatsız hırslı ve iktisadsız israflı ve haksız şekvalı gafil insan! Kat'iyyen bil ki: Kanaat, ticaretli bir şükrandır; hırs, hasaretli bir küfrandır. Ve iktisad, nimete güzel ve menfaatli bir ihtiramdır. İsraf ise, nimete çirkin ve zararlı bir istihfaftır. Eğer aklın varsa, kanaata alış ve rızaya çalış. Tahammül etmezsen "Yâ Sabûr" de ve sabır iste; hakkına razı ol, teşekki etme. Kimden kime şekva ettiğini bil, sus. Her halde şekva etmek istersen; nefsini Cenab-ı Hakk'a şekva et, çünki kusur ondadır.
Mektubat - 284
Said Nursi
KOMODO EJDERİNİ YARATAN ALLAH 🗿🐐
Enis hoca müşrikler için söyledikleri kısman tamam ama vahiy yoktur henüz gelmemiştir demek de ne kadar doğru ilk vahiy hz Adem ile geldi ise bozulmuş vahye muhatap olmak vahiy yok ki demek anlamına gelmez ki ama yorumu güzel evet insaf ile düşünen kişi islam ahlakının nasıl bir hakikat olduğunu ve bilgisi üzerine ne kadar üstün olduğunu rahat anlıyor
39:34 ama hani tanrının her şeye gücü yetiyordu ?
56:07 Tanrı bir şeyler yapmak zorunda mı ? zorundaysa nasıl kadiri mutlak oluyor ?
57:06 Tanrı için ''mümkün olduğunca çok'' diye bir şey yoktur çünkü onun içi zaten HER ŞEY mümkündür.
57:48 ayrıca bu dünyada iyiliklerin kötülüklerden daha fazla olduğunu savunmak bence yanlış. her yerde savaş , işkence ve ACI var , neredeyse iyilik yok.
+ İmtihan teodisesi hakkında konuşurken ''tanrı neden imtihan ediyor?'' sorusunu soruyoruz , peki çoklu evren teodisesinde neden ''tanrı neden evren yaratıyor'' sorusunu sormuyoruz?
Hangi inanca mensupsunuz cevaplayabilir misiniz merak ettim de
Çok saçma. Kötülük olarak bahsedilenin insanın keyfiyetinde olması düşünülemez. Bu keyfiyet herşeyde olduğu gibi Allah'tadır. Allah'ın uygun gördüğüne insanın bu kötüdür demesi küstahlıktır. Ayrıca Allah'ın dünya üzerinde insana cennet vaadi yoktur. Dahası insana bir şey borçlu değildir. İnsan Allah'a borçludur. Bir çocuğun hastalıktan ölmesi Allah öyle takdir ettiği için iyi bir şeydir. Zaten işin en başı cehaletten doğmaktadır. Ölümü bilmeyen insan hayatı gerçek sanıyor ve bu yanılgıya kapılan bu varlığın gerçeği değerlendirme yetisi hayata inancı oranında bozuluyor. Bu bozuklukta söylenen şeyler bir meczubun uyku uyanıklık arasında sayıklamasından çokta farklı olmuyor.
Bebek tecavüze uğruyo biz bu kıt vicdan akılla dayanamıyoz tanrının iyliği nerde
SÖZDE ZAMANINDA SUYU İKİYE AYIRAN ASAYI YILANA ÇEVİREN MUCİZELERİ PEYGAMBER DEDİĞİNİZ YALANCILARA GÖSTERMİŞ YARDIMI VARDA BİZE GELİNCE NİYE YOK
Spiker arkadaş soru soramıyor ya la! Geçtim soru sormayı konuşamıyor
Allah Kuran'da iyi niyetle yalan söylemek diyebileceğimiz şeyi yapmıştır, rüyasında Hz Muhammed'e, morali bozulmasın diye, savaşta karşılaşacakları düşmanların sayısını olduğundan daha az göstermiştir.
Enis Doko gibi bir konuk çağırıyorsanız, öncelikle kötülük problemini onun nasıl açıkladığını net olarak sormanız gerekmez mi? Çeşitli teoriler hakkında ne düşündüğünü öğrendik ama bir türlü kendi teorisini öğrenemedik. En azından 50. dakikaya kadar. Bu noktada bıraktım yayını.
Bir yayında kötülük probleminde kendi yaklaşımı ile alakalı kitap çıkaracağını söylemişti Enis doko
İyilikten maraz doğar😂
Kötülük bakıs acisina göre değişir ..Doktor hastayı ameliyat ediyor kesiyor biçiyor acı cektiriyor ama onun iyiliği içindir..burda doktora kötülük yapiyo diyebilirmiyiz
Doktor sizi ameliyat ettikten sonra seni ilaç ilede iyileştire bilirdim deseydi anasına söversiniz,
Tanrının durumunu kısıtlı bir doktor ile kıyaslamışsınız hatalı bir kıyas. Tanrının güçü yetmiyormu iyilik için kötü süreclerden geçmemeye, ama doktorun yetmiyor o yüzden doktora kötü demiyoruz.
Örneğinizdeki hata Allahın herşeye güç yettiren ve en merhametli olduğu iddeası, doktorun herşeye güç yettirenim gibi bir iddeası yok.
@@Abhazian Hastaligin ameliyattan başka caresi yoksa doktorun sucu ne...Tanrının herseye gücünun yetmesi sendeki sorumlulugu Tanriya atmanı gerektirmez aşırı hiz yapip veya alkollü arac kullanıp bir kişiyi oldurme kötülügunu Tanriya atip iftira ediyorsun yeryuzundeki kötululeri yapan insanlardir..insanlara kizman gerekirken Tanrıyı sucluyorsun..dunya hayatinda Allah kulunu imtihan eder kötülugü insanlar yapar Allah engeller veya engellemez kimileri bununla imtihandadir..aç insanlara yardım etmeyenler dedilerki Allah varken bizmi yardim etceğiz..İsteseydi yardim ederdi diyerek kendi insanlık vazifelerini yapmadılar oysaki elbetteki Allah verirdi..sen insan olarak ne yapıyorsun bunun hesabini vermek için dunyadayız zaten..insanlarin yaratilis amacı Allaha kulluk etmek onun istediği gibi davranmaktır...su koskoca kainatta hersey belli bir olçuye gore yaratılmistır gunes dogudan doğar su 100 derecede kaynar 0 derecede donar fizik kuralları vardir..öylede kainata bir duzen koyan Allah elbet insanoglununda hayatına olçuleri kuranda koymuştur...meal okursaniz butun sorularinizin cevapları orda vardir..dusunerek yavas okuyun..
@@selmainozu488yazdıklarımdan hiçbir şey anlamamışsınız..hastanın ameliyattan başka caresi var işte! eğer doktor, tanrıyı sembolize ediyorsa.
şimdi konuyla alakası olmayan yazmış olduğunuz şeylere geçiyorum,
1)yeryüzündeki kötülükleri insanlar yapar demişsiniz, doğal kötülüklerden haberiniz yok galiba..doğal afetler, çeşitli hastalıklar uzun uzun yazmak istemiyorum vs. vs.
2)birisinin sınanıyor olması veya kendi insiyatifi ile kötülük yapıyor olması mağdur acısından değerlendirin, sen imtihan edileceksin diye neden masum biri kurban oluyor.her şeye güçü yeten tanrı birisini kurban etmeden imtihan edemiyor mu?En azından masumları, çocukları tam öldürmek üzereyken engel olsa, ahirettede sen tam cinayet işleyecektin ama sana izin vermedim dese tanrıya hayır yalan söylüyorsun diyemeyiz heralde.
3)siz teist kafasıyla yorumluyorsunuz fakat unuttuğunuz bir şey var sizin ön kabullerinizle bakmak zorunda değil eleştiri yapanlar, Allaha inanıyoruz ve o hesap vermez diyorsanız zaten tartışacak bir şey kalmıyor, buradaki mesele tanrının insanlara vaatleriyle ortaya çıkan durum arasında bir çelişki olup olmadığıdır.yani Allah her şeyin sahibi istediğini yapar diyorsanız adaletli değildir her istediğini yapar diyeceksiniz.
4)kurandan birörnek vermişsiz Tanrı varken bizim doyuracağız vs. ben insan olarak zekatımı vermem dünyadaki kötülükleri bitireceğini sanmanız gerçekten çok komik,,dünyadaki her kötülük yardımlaşmayla çözüleceğini dair deliliniz nedir, lütfen doğal kötülükleri araştırın..
5)size tavsiyem okudunuz meallerin yanında felsefede okuyun.
Bu arada tanrı fizik kuralları koymuştur demişsiniz, bi anlatırmısın parcalanmış güvercinlerin dirilip ucmasını fizik nasıl açıklayor, birde bir asanın canlı bir yılana dönülmesini fizik nasıl açıklıyor, birde tek başına hamile kalan meryem in durumunu Allahın koyduğu yasalar içinde nasıl gerçekleştiğini, onlarıda anlatırmısın fizik yasalarına göre.
@@Abhazian ben felsefe okuyorum takip ediyorum hatta fikirlerimin tersi olan felsefecileride takip ediyorum..Gercekten meselelere tersinden bakiyorsunuz...size emre dorman, enis doko, caner taslaman gibi akademik felsefecileri tavsiye ediyorum orada aradınız cevaplar fazlasiyla var..benim verdigim cevaplardan çok daha akli ...ben guzel anlatamadım size..
@@selmainozu488 halen bana birilerini tavsiye ediyorsun, okumadığımı nerden biliyorsun, bu arada konuyu güzel anlatamıyorsanız, kimseye Allaha iftira atıyorsun şeklinde suçlamalarda yapmayacaksınız.
Şeytan boşuna mı yaratıldı tutturdunuz kötülük kötülük .
bide onu yaratandaki potansiyeli tahmin et.
@@kimseyilgilendirmez09
İnsanlar Kendilerine yapılmadıkça Kötülüğü gerçekten önemsiyormu ?
Tevbe : 5
Haram aylar çıkınca, MÜŞRİKLERİ bulduğunuz yerde ÖLDÜRÜN,
Esir alın, Kuşatın ve onları her geçit yerinde gözetleyin.
Şayet TÖVBE Ederler, NAMAZLARINI Kılarlar ve ZEKATLARINI Verirlerse
Artık onları serbest bırakın.
Allah yargılayıcıdır, bağışlayıcıdır.
Tevbe : 29
Kendilerine Kitap verilenlerden oldukları halde,
Allah’a da Ahiret gününe de İman etmeyen,
Allah’ın ve Resulünün Haram Kıldığını Haram Tanımayan,
Hak Dinini Din olarak benimsemeyen kimselerle
ZELİL bir Vaziyette Tam bir İTAATLE, CİZYE Verinceye kadar SAVAŞIN.
Tevbe : 73
Ey peygamber!
İNKARCILARA ve MÜNAFIKLARA karşı CİHAD ET, Onlara SERT Davran;
Onların varacağı yer cehennemdir ve bu ne kötü bir sondur!
Tevbe :123
Ey iman edenler!
İNKARCILARDAN hemen Yakınınızda bulunanlarla SAVAŞIN.
Onlar sizin ÇETİN GÜCÜNÜZÜ Görsünler.
Biliniz ki Allah, buyruğuna karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir.
Fetih :16
Arkada kalan bu Arap kabilelerine de ki :
Yakında Çetin Güç sahibi bir topluluğa karşı çağrılacaksınız,
YA kendileriyle SAVAŞACAKSINIZ YAHUT MÜSLÜMAN Olacaklar.
Bu çağrıya uyarsanız Allah size güzel bir karşılık verecek,
Daha önce olduğu gibi geri durursanız SİZİ ACI bir şekilde CEZALANDIRACAK.
Enfal : 39
Fitne ortadan kalkıncaya ve
DİNİN tamamı ALLAH için oluncaya kadar onlarla SAVAŞIN.
Vazgeçerlerse kuşkusuz Allah yaptıklarını görmektedir.
Ben mi yarattım? Ben mi yarattım? Kötülüğü ben mi yarattım.
Hadsizler. Allah’ın yarattığı kötülüğü problem olarak mı görüyorsunuz?
Tanrının büyüklüğüne yaratıcılığına inanıyorum ancak açıklamalarınızı Takıldığın bir yer var Bedel ödemek Hiçbirimiz dünyaya kendi isteğimizle gelmedik neden Bedel ödüyoruz
Kendi isteğimiz ile geldik istemiyorsak ölelim
@@mehmetaltay3180ne kendi isteğinizle gelebilirsiniz ne de kendi isteğinizle ölebilirsiniz Allah buna izin vermediği sürece size Oya alın yazısını yazmadığı sürece
Allah ekber değildir, kötüdür.
İslam’a göre her şeyin yaratıcısı o olduğu için KÖTÜLÜĞÜN de yaratıcısıdır. Bu nedenle kötülüğü yaratan Allah da kötüdür.
Dünyada olan kötülükler cennette yoktur. Kötülüğün Dünyada var fakat cennette yok olması kötülüğe Allah’ın sebep olduğunun kanıtıdır.
Aklı olanlar için Tanrının olmaması, Tanrının kötü olmasından çok iyidir. İslam’ın Tanrısı Allah dünyayı arena gibi görüyor çünkü sürekli savaş istiyor. Allah gibi savaşın öldürün diyerek insanlığın başına bela olmuş, 57 İslam ülkesini yokluk ve kaos içinde bırakmış bir şeyin adını duymak her insanım diyeni rahatsız eder.
Müslümanların Tanrısı Allah 18 yaş altı olan küçük çocuklarla ilişkiyi kötü görmüyor onları evlendirmek istiyor.
İslam’ın Tanrısı Allah, Müslüman olmayanın alın teri olan malı ve ailesi ganimet diyerek Müslümanlara helâli hoş ilan ediyor.
Arap olmayanların karısını kızını cariye olarak kullanabilirsiniz, cariyenin gönüllü olmaması önemli değil, Müslümana helaldir diyor. İslamın Tanrısı Allah inananlarına kadınları seks kölesi cariye olarak ödül vermek istiyor.
İslam’ın Tanrısı Allah, Hüre hür köleye köle kadına kadın kısaslanır diyerek hem insan ayrımı hem de kadın erkek ayrımı yapıyor.
Allah’ı çok bilgili de değil, bir Müslüman kaç kafire bedel onu bile bilmiyor. Peş peşe iki ayette farklı oran veriyor ama günümüzde onunda gerçeği yansıtmadığı görülüyor.
Tahrim-5 "Şayet o sizi boşarsa belki de Rabbi sizin yerinize ona, sizden daha hayırlı, kendisini Allah'a teslim eden, inanan, içtenlikle itaat eden, tövbe eden, ibadet eden, oruç tutan dul ve bakire eşler verir.
Peygambere yeni dul ve bakire eşler vermeyi taahhüt eden Allah’ı Tanrı olarak göremeyiz. Tanrı kimseye bakire yada dul eş taahhüdünde bulunmaz. Bu kadar net!
Bu söyleşiden de gördüğüm kadarıyla en makul olan düşünce Agnostisizm. Tebrik ediyorum kendimi.
Bence çoğu insan kendine itiraf edemiyor ama Agnostik.
*Enis Doko birden fazla bahsettiği ve sorun gibi söylediği için "doğal kötülük" dediği ceylanın yanması ya da bebeğin zarar görmesi örneklerindekiler belki "melektir" ve o mizansende görevlidir. Acı çeken canlılar değildir. Sonuçta film izlerken kurgu olduğunu bildiğimiz halde ağlayıp, korkabiliyoruz, nabzımız yükseliyor bu da belki bir sınav kurgusudur. Bu olasılığı "rüya" argümanında tartışıyor sanıyorum. Kişiye özel evren de olabilir, sonuçta maliyeti yok. Benim evrenimde, ben sınav olurken bu söyleşiyi izliyorum. Belki inancım değişecek. Sanırım bu da rüya içine giriyor. Truman Show gibi bir evren.
*Müslümanların "Sen aslında dünyaya gelmeden önce imtihan sözleşmesini kabul ettin ama hatırlamıyorsun." argümanı ne zaman gelecek diye bekledim. En son bitkisel hayat örneği sırasında geldi. Bence "inanmak istedikten sonra her türlü kılıf bulursun" sınıfına giriyor bu.
SONUÇ: Hiç kimse hiçbir şey bilmiyor. Aklın yolu Agnostisizme gelin dostlar.
SORU: Tufan Bey ve Enis Bey'e sormak isterdim: Sizce tanrının ve sınavın olma olasılığı hangisine yakındır?
A)%0 B)%0,00000001 C)%50 D)%99,999999999 E)%100
Tanrinin varligini yada yoklugunu bilemeyecigimizi nerden biliyorsun?
@@averroes6807 1) Dolaylı delilleri geçiyorum (Evrenin mükemmel yaratılması vb argümanlar).
2) Doğrudan bir delili de aklı başında bir insan deneyimlese reddeder. Diyelim tanrı seninle konuşuyor, ya da gökyüzünde holograma benzeyen bir görüntü belirdi. Bunu, peygamberliğini ilan etmeden önce şunlara bağlayabilirsin hezeyan, illüzyon, uzaylılar, şizofreni vb.
3) Ergen yaşlarda "başka kimsenin göremediği, cin vb şeyleri görebiliyor olsan ne yaparsın?" diye sohbet ederken. Ben "görmek istemem, sonuçta kimseye anlatamayacağım. anlatsam da deli derler" demiştim.
Sonradan bu fikrimi değiştirdim. Temasa geçebildiğim doğaüstü varlık yardımıyla eğer maddi olarak bir kazanca ulaşabiliyorsam (sayısal loto sonuçlarını söylemesi gibi) o zaman isterim. Çünkü Bill Gates kadar zengin olurken "ben bunu bu doğaüstü özelliğimle yapıyorum" dersen herkes inanır. Hatta yeni kuracağın bir dine herkes girer. Onun dışındaki herhangi bir tecrübe senin %99 kafayı yediğini gösterir.
4) Yani amaç zengin olmak değil, zenginlik senin kafayı yemediğinin teminatı ve delili.
@@kozatas
"Duyu organlarim ve aklim" diyorsun?
@@averroes6807 Ne diyim? :)
@@averroes6807 Makul (akla yatkın) dedim zaten. Duyu organlarının ve aklın yetersiz olması zaten "Tanrının olabileceği" olasılığını açıklıyor. Yani sen duyu organların ve aklınla "Tanrının varlığını ispatlayamıyorsun" ve bunların yetersizliği ile de yokluğunu iddia edemiyorsun. Sonuç olarak bilemiyorsun. Dünyaya gelmiş geçmiş hiçbir insan da bilemiyor bilememiş oluyor.
Enis bey; Asli günah, ruh gelişimi ve imtihan teodiselerini makul bulmadı. Dini savunmasına rağmen dinin kötülük problemine çözümlerini yetersiz kabul edip çoklu evrenler teodisesini en makul çözüm olarak sunması bana ilginç geldi. Sadece Tanrı'yı değil, dini de savunma iddiasına bir isim için çelişkili bir pozisyon. Kötülüğe çözümü bilimsel-fiziksel teori üzerinden buluyor. Dini çözümleri yetersiz görüyor.
Enis Doko "vahiy olmadığı zamanlarda da iyi kötü ifadesi var Kuran'da" diyor ama vahiy hep vardı Hz. Lut kavmi kötüydü ama Hz Lut kendisi peygamberdir
Yapma enis yapma; iyiliği için kötülüğe benzeyen bir şeyler yapma örneği ne kadar kötü. Boşuna konuşuyorsunuz. Kötülük bilinçli ve tercih yapabilen bir şeyin varlığında zorunlu olarak var olur. Nasıl ki tanrı 2+2 'yi 5 yapamaz öyle de üçgen şekilli bir daire var edemez. Antik yunanda tanrıları bile bağlayan zorunluluk olarak aslında gündeme getirilmiştir. Aslında bir şey ya A'dır yada B'dir tanrıyı da bağlıyor.
Merak ediyorum, siz ilah olsaydınız. Şu konuştuklarınızı yarattığınız kullar konuşsaydı ne düşünürsünüz?.
Bu ne cüret deyip moleküllerine ayırırdınız eminim😂
Kendinize yapabileceğiniz en büyük iyilik Kuran'daki 19 mucizesini incelmek olur, selamlar.
İnsanlar Kendilerine yapılmadıkça Kötülüğü gerçekten önemsiyormu ?
Tevbe : 5
Haram aylar çıkınca, MÜŞRİKLERİ bulduğunuz yerde ÖLDÜRÜN,
Esir alın, Kuşatın ve onları her geçit yerinde gözetleyin.
Şayet TÖVBE Ederler, NAMAZLARINI Kılarlar ve ZEKATLARINI Verirlerse
Artık onları serbest bırakın.
Allah yargılayıcıdır, bağışlayıcıdır.
Tevbe : 29
Kendilerine Kitap verilenlerden oldukları halde,
Allah’a da Ahiret gününe de İman etmeyen,
Allah’ın ve Resulünün Haram Kıldığını Haram Tanımayan,
Hak Dinini Din olarak benimsemeyen kimselerle
ZELİL bir Vaziyette Tam bir İTAATLE, CİZYE Verinceye kadar SAVAŞIN.
Tevbe : 73
Ey peygamber!
İNKARCILARA ve MÜNAFIKLARA karşı CİHAD ET, Onlara SERT Davran;
Onların varacağı yer cehennemdir ve bu ne kötü bir sondur!
Tevbe :123
Ey iman edenler!
İNKARCILARDAN hemen Yakınınızda bulunanlarla SAVAŞIN.
Onlar sizin ÇETİN GÜCÜNÜZÜ Görsünler.
Biliniz ki Allah, buyruğuna karşı gelmekten sakınanlarla beraberdir.
Fetih :16
Arkada kalan bu Arap kabilelerine de ki :
Yakında Çetin Güç sahibi bir topluluğa karşı çağrılacaksınız,
YA kendileriyle SAVAŞACAKSINIZ YAHUT MÜSLÜMAN Olacaklar.
Bu çağrıya uyarsanız Allah size güzel bir karşılık verecek,
Daha önce olduğu gibi geri durursanız SİZİ ACI bir şekilde CEZALANDIRACAK.
Enfal : 39
Fitne ortadan kalkıncaya ve
DİNİN tamamı ALLAH için oluncaya kadar onlarla SAVAŞIN.
Vazgeçerlerse kuşkusuz Allah yaptıklarını görmektedir.
Tanrı bizi yaratmadı, biz tanrıyı yarattık, kendi insani mantığımıza ve ahlak görüşümüze göre.
ordan burdan bir şeyler duyup geldiğin o kadar belli oluyor ki. Bütün yorumlarından cehalet akıyor. 10 yıl önceki ateizm sözleri
@@syclops2037 1400 senelik masallardan iyidir
2 gün Nietzsche okuduktan sonra benim hal.
Afferin tanrıya nr jadar çok ihtiyacımız olduğunu uturaf etmişsin.Acaba niyr ihtiyaç duyuyoruz.
@@NezrinEhedova çünkü ölüm korkusu var ölümden sonra yok olmak istemiyoruz