АДАЙ ЖЫЛҚЫСЫ.
HTML-код
- Опубликовано: 1 окт 2024
- Адай жылқысы - салт мінілетін қазақ жылқысының бір тұқымы. Ежелгі Грек тарихшыларының зерттеулерінде айтылатындай, қазақ даласы - оның ішінде Арал мен Каспий теңіздері арасын мекендеген көшпелілер өмірімен етене, араласа өсіп жетілген. Адай жылқының тұқымдық эволюциялық даму жолы өте күрделі. Мініске шыдамдылық, желгіштік және бірқатарының теңбіл көк түсті болып келуі араб тұқымды жылқыларды меңзейді. Ал қарабайыр, қазанат - жүрдектігі жағынан Түрікмен жылқысы - Ахалтекенің белгілері бар екенін де көрсетеді. Жыл он екі ай жайылымды ғана пайдаланатын, қосымша азықты қажет етпейтін, ауа райына төзімді бұл тұқым күтім талғамайды. Адай жылқысының тұрқы ұзындау, шомбал және сүйектілеу, қысқа, майда жалды, көзі үлкендеу, басы жеңіл, маңдайы онша ұзын емес, бірақ кең, үлбіреген қысқа құлақты етсіз. Мойны қысқа омыраулы, арқасы түзу, сауыры солыңқы, жуан жіліншігі етсіз, мықты құйма тұяқты болып келеді. Орташа шоқтығына дейінгі биіктігі - 140,3 см, тұрқы - 142,7 см, кеуде орамы - 163,3 см, жіліншіктің орамы - 17,6 см. Еті жоғары сапалы, ет түсімі - 52-58%. Тәулігіне орта есеппен 8-11 литр сүт сауылады. Жүйріктері ұзаққа шабады, 40-50 шақырымға шаршамай еркін жетеді. Арнайы сынақтарда тәулігіне 300 шақырымды жүріп өткен кездері болған.
«Маңғыстау» энциклопедиясы, 130-бет.
Әкімнен басқасынын бәрі қызықты мәлімет екен, Адайлар жарайсындар, Шымкенттен үлкен сәлем 🤝
Осы МАНҒЫСТАУ АДАЙ ерекшеекен барып танқалдым қайжағында👍💯🇵🇼
Ассалаумағалейкүм жігіттер қазақ қазақты көтермесе қалай адам боламыз
Адай жылкысы, Адай сиякты мыкты екен.
тфа тфа Адайдын жылкысы мен Адайдын жигиттерине ризамын
Э
Адай ұлты жарайсыңдар
@@ӘлишерМақсат Ұлт емес Адай ру
Осындай жылқыларды өсірейік ағайын.Ар жақ бер жағынан кун көрінген басқа елдін жылқысына қызыға бермей.Олар керсінше қымбат бағаға бізден алсын жылқыны
"Біздің елдің жылқысы кіл көкмойнақ!"
Қазақтар бөлінбейік.Адай бол Үйсін бол. Бәрі бір қазақпыз.
Қазақ жасасын
Уисин аргы теги кыргыздар екен шежире баягда ак аитп берген
Ну болинип жаткан жок
Адай жылкысы екени шындық гой
АДАЙ Алманаты осы Жылки болган! Тандин атуы кунин батуы Каспиден Арал аралыин басиб утген неше шакрим булган?!
Ат кулагында ойнайтын казак жигитерине мактан болатын тулпарларымыз коп болсын
Адай жылкысынын териси калын тозимди маскара кандай су болсада ише береди тениздинде суын ишеди таннан кешке дин шапкан дидиго Адайларда сондай демек шыдамды
Аллах тагалага шукир журеги ак адайлардын аттарыда ак алда булда бир куантад
Досың сүйініп, дұшпаның күйінсін Адай Қазақтарым не болсада мақтауға тұрасыңдар
адайлар жарайсыздар сіздермен мақтанамын алға
Мынандай аңыз бар, адай жылқысының шығу тарихы жөнінде. Маңғыстау өңіріне келген адай руы мен түркмен рулары арасында соғыс көп болған, осыдан 3 ғасыр бұрын. Түркмендердің ахалтеке, текежәуміт жылқылары қазақы жылқылардан көрі жүйрік болып ұрыста оларға көп пайда әкелген. Сол уақытта каспий теңізінде жабайы жылқы болған, аты суан. Олар тағы, дүлей, қолға үйренбеген, ұстатпаған, теңізге түсіп жүзіп кете береді. Оларды ұстай алмағасын тұқым алу үшін адайлар теңіздің жағасына қазақы биелерді байлап қойып суан айғырларынан тұқым алған.
Мұны әдетке айналдырып осы будан тұқымды көбейткен. Осылай адай тұқымы пайда болған және ол түркмен жылқыларынан артық болып шыққан.
Адай жылқысы мықты Қазақтардың мақтанышы..
Сабр Хамиди қои сіктір бар қайдағы Суан аннассгин
Сабр Хамиди
М
Nur Begaliev ишин ортенип кетсин бирак солай
Алла риза болсын бауырым. Оте жаксы адай жылкысы жасайбер
мал есне тартад деген атам казак
Алға адай жылқысы
Адайлар өте мықты мен Адаймын тек алға
мен барказакты жаксыкорем адайлар ер халык бырак баягы кокмоинак жок орыстар куртты отежуирк жылкы болган
Кок мойын ак тын баласы жуйрик ози емес Избан акын нын атагой
ГОИКИ МИТИЧ АДАИ ЖЫЛҚЫСЫНА ТАҢ ҚАЛДЫ
Ұлы дала жорығынан кейін басқа облыстар Маңғыстауға келіп оқсатайын деп отырғо
Асалаумағалейкум жарайсыңдар жігіттер дами беріңдер 👍👍👍👍👍👍👍
Жасасын АДАИ .Орманды жолдан Атарымыз уркуптi шапкан кезде Аитпесе кунi бурын келетiн едi .
Алга АДАЙ
Адай жылкысының мойыны ұзындау екен және ашаң болады екен,
орлей берсин адайлар
алға қазақ десей ешек
Келіңіз оңтүстікке көкпарға көрейік мықтылығын адай жылқысын
Қазақы Тазы озбек шымкент койсай
@@sakonai6091 120км шаптыр көрейік төзімділігін шымкентский жылқыңды. Или теңіз суын беріп көр ішедіма екен
Маған Бір Адай Жылқысы
адай жаса мен адай
Қазақ жылқысы....
Адай жылкысын кайдан алса болады кай облыста
Ассалаумалейкум таптыңызба
Мангыстауда бар тек қана менде бар тозимди жылкы лар
Мангыстаудын ауа райына беймделген шыдамды жылкыгой,бирак Арканын тау тасына аязды кысына шыдамайдыгой,Арканын жылкысы Батыстын шол даласына тозбейди,ар онирдин оз жерине беймделгенгой адамыда, малыда
мыналар жорғаларғо
Адамнын котинин кулкиси келет мына баигеге отириктин куирыгы бирак тутам келешеги жок ангиме
Əй қазақтарым ай жарайсың дар!
Жүрейік сол орыстармен Еуропаны қолдап ру руға бөлініп.
Шыркын
Зор ғой жылқы қанша тұрады
Жылкны союга болмайды сактау керек.
Здорова хорошо как .
sodan bvery kotbakkandar bolpty
Кайдагы жайдағы жабы тукымдас (дворняжканы) бир мыкты тулпар еттиндерау Тек мактану казактарға
Не дедин ози тусинбедик
Бул кандаи баиге тусинбедим
пах ширкин!
адай жылкысына жетпиды гой
не жетпейді
@@kojaaldarov2637 сен жетпейсің
Келісем
Иа
Казан ат араб агылшын Кара баиыр осы уш тукымнан шыгат ал сендердики Кара баиырга жатат
Не деп отсын шатыстырып бытыстырып ойынды жинактап алшиш
Наймана нет а так то
Қарабайыр тұқымы негізгі атауы
Дддддх
selam olsun kandaşlarıma
Metehan Uluocak да пошел в жопу какой кандас?
Salam turkiler
Сонда булар адаи емес Будан болдыгои куирыгы Бир тутам отир кангиме казакта уш турли жылкы 1казанат 2жабы 3.карабаиыр казирги тилмен аитканда Будан
Айдана Аяпбергенова Гылыми академия делелдеп турса сен кимсин Кудай-ау 😹 кутты болсын байгеге шаба берсин деуге пейилин сонша тар болса ундемей неге отип кете бермейсин??
Казакта жылкы малы катты дамып келатыр барибир мына жылкыларын арба суреп кои бакканнан баска жарама иды мынау ат жарыс емес есек шабыскои
Айдана Аяпбергенова Рязаньда Франция Дубайда откен жарыстар бари есек шабыс па сонда?? Озимиздин елдеги байгелер ше? Халыкаралык жарыстардан елдин атын шыгарып журген жылкылар гой куанып отырсаныз болмай ма?? Не деген иштарлык
Казакстанда бул жылкыларга жететин жылкы жок мыктылыгынан, сиз озиниздин надандыгынызды жылкылардан кормениз.
@@ayanlambert464 меники иштарлык емес казак аиткан жылкынын да жылкысы бар казанаты бир болек ал сендердики казак ушин кои жаиып арба суреитин тукым оны анау ешек шабыс баигелерин далел
котак жеген 140 км аламан баигеге тарбагатай шыгыска неге акелмеди найман жылкыларына жететин жок оттаган
сен мыктысын айтеур
kazakka zhau kerek emes bir birimizdi kyryp oltiret wgarmyz myndai jurispen kore almaimyz bireudin jetistigin kai kai salada bolsn jogarydan bastap tomendegi halykka dein
Найман жылкы кайда ??
Ауызын не деген сасык, ишип - жегенин адал болмас ана ауыздан кейин
erlik oknebaev сизге айтам биринши өз аты жөнинизди үлкен әлиппен жазып алыңыз
Зато жамбылдын жигиттерикусап кокпар тарталмайсындар мактанабермендер
еркек тұрып қатын сөйлегенен без дид саған не жоқ көреалмайсыңьа көзіңді жұмп өте кет
Халық арасына іріткі салмаңыздар
Аягоз Булегенова ешектеринди нагыз байге жылкысына тенеп жатсын ба? Жамбыл каншыктарына не жетпейди осы? тусинбедим.
озбектер го олар
Осы шымкент пен жамбыл Адайларды коре алмайды екен, туз жалан.!.. тем более каншыктар
Адайдын жигиттери етасадыекен катындарыемес енди нан жайып саласандар
Телефоныңды жібер сөйлесейік
калмактын урыгы
Аягоз Булегенова Ей Айнамкоз туз жала
Себебі Адай азаматтарын ашық айқаста жеңе алмаған соң асқа у қосып өлтіргеннен бері сондай дəстүр қалыптасқан. Білмесең айтпа Адай азаматтары жиналған жерде ер адам пісіреді (қазаншы) бұл заңдылық.Сақтық шарасы яғни.
Әттең Адай ішінде айтсаң еді сөзіңді .Еліңді таппай қалатын.