@@skywalkerluk1 II WŚ faktycznie jest bardzo ciekawa osobiście jestem pasjonatem obu tych wojen światowych z tym że o II WŚ jest milion filmów na YT a I WŚ jest bardzo mało znana i ciężko znaleźć dobre Polskie filmy o tym konflikcie dlatego fajnie by coś więcej o nim nagrywać bo II WŚ I tak jest wszędzie pełno
no masz rację, robi robotę. że jak mnie siłą wcielą do wojska od razu strzelam w głowę oficerowi jak mnie będzie chciał wysyłać na front, to niech sam chooj idzie, i bachory polityków. ja nie mam zamiaru
Genialny odcinek ! Mój ulubiony temat czyli fortyfikacje - zdecydowanie wymaga całej serii z rozszerzeniem o budowę i konstrukcję! Bardzo proszę również o odcinek specjalny na temat współczesnych fortyfikacji obronnych na nowoczesnym polu bitwy. Dobra robota !
Świetny odcinek Panie Grzegorzu, bardzo przyjemnie się słucha. Tak jak w szkole się nudziłem na historii to Pan tutaj opowiada w taki sposób, że tylko czekam na kolejną dawkę wiedzy.
Też tam spędziłem dzieciństwo. Na nomen omen 13 dzielnicy - tuż przy Bramie Lubelskiej ;). Do tego masa wycieczek po okolicznych fortach, wiele zrobionych map. Ciekawe lokalizacje, masa miała pozasypywane i pozamurowane tunele. Są legendy o różnych tunelach między fortami a cytadelą. Człowiek się czuł czasami jak Indiana Jones, chociaż łażenie po takich rozsypujących się miejscach nie jest bhp-friendly. Głupota - jak się patrzy z perspektywy czasu, ale dla młodzika to była przygoda. Byłem na przesłuchaniu na policji, bo wchodziłem na teren wojskowy i mi bardzo dobitnie wytłumaczono, bym tego nie robił. :)
Ceglane mury były już przestarzałe od czasów wojny Francusko-Pruskiej. Niestety nowe pociski burzące (z materiałem wybuchowym w środku) niszczyły te umocnienia bardzo łatwo. Dodatkowo ziemne nasypy wtedy stosowane "uszczelniały" miejsce wybuchu i jego siła była kierowana wgłąb dodatkowo zwiększając zniszczenia. Po tej wojnie w większości twierdz rozpoczęły się olbrzymie prace modernizacyjne starych fortów i budowa nowych już z betonu.
Kolejny świetny materiał, a seria o Niekompetencyjnych Sensacjach I Wojny Światowej ma duży potencjał, oby się na dwóch odcinkach nie skończyła ;) Przy twierdzach w Toruniu i Poznaniu mieszkam prawie całe życie więc tym ciekawszy dla mnie był to odcinek ;) Ale o wszystkim o czym opowiadasz świetnie się słucha! Obyś nagrywał nam jak najdłużej
Jak to mówił Patton " fortyfikacje to największy pomnik ludzkiej glupoty. Jeśli da się pokonać oceany, łańcuchy górskie, to na pewno można pokonać coś zbudowanego przez człowieka" Dzięki za odcinek, pozdrawiam
Jestem w szoku. Naprawdę. Twoje filmy są ciekawsze od profesjonalnych telewizyjnych filmów dokumentalnych. Bijesz je na głowę. Chyba czas przewartościować słowo profesjonalizm i nadać mu nowe znaczenie. Twoje znaczenie. Życzę powodzenia i dalszych równie ciekawych filmów. PS. Mnie historia zawsze średnio interesowała. Ale sposób w jaki opowiadasz, ta fascynacja, ten zapał, sprawia, że aż chce się to oglądać. A to już wieeelka SZTUKA Gratuluję! Zasłużona łapka w górę i sub na wszystko.
Zrobiłbyś materiał o obronie Westerplatte? Jak przebiegała obrona. Co mówili Polacy podczas obrony i co sądzili o tym Niemcy które miały problem z przejęciem go.
Z naszej strony to był głównie horror czekanie kiedy będzie kolejny szturm i ostrzał oraz niepewność jak długo żołnierze jeszcze wytrzymają. Ze stronie Niemców to była komedia pomyłek bo mało co im wychodziło jeśli chodzi o szybką realizację planu zdobycia dość skromnej placówki. Generalnie to niekompetencja Niemców dała załodze tak dużo czasu na obronę.
Grzegorz bardzo lubię twoje filmy, ale do tego mam kilka uwag co do Twierdzy Przemyśl. Nie wspomniałeś o tym, że wojska C.K próbowały się wydostać z okrążenia skutkiem czego poniosły bardzo duże straty. Kolejną uwagą jest to, że to nie niemieckie moździerze zadały największe zniszczenia twierdzy, ale sami obrońcy. Generał Kusmanek przed poddaniem twierdzy kazał zniszczyć większość fortyfikacji i już wtedy twierdza straciła walory obronne. Oprócz tych uwag to odcinek jest bardzo fajny jak każdy XD.
Mieszkam w Przemyślu i kiedyś czytałem wspomnienia jednego z żołnierzy służących w twierdzy Przemyśl w czasie pierwszej wojny światowej. Co przykuło moją uwagę? Opis pozyskiwania jedzenia przez żołnierzy. Myślałem, że wojsko było karmione przez wojsko, a tu niespodzianka. Tylko wysocy rangą mieli własnych kucharzy itd. a zwykli żołnierze mieli żołd i "szli na miasto/wieś" w obrębie twierdzy żeby coś zjeść. W efekcie podczas oblężenia, wszystko zjedli bardzo szybko bo nikt jedzenia nie reglamentował. Potem chodzili po wioskach i nawet napadali gospodarstwa. Więc jeśli armia CK inaczej by podeszła do karmienia żołnierzy to Przemyśl by wytrzymał dużo dłużej w oblężeniu.
@@Sattivasa o...już zaczynasz kluczyć, zaraz zaczną sie wywody, przecież najważniejsze aby twoje zdanie było ostatnie .... przeczytałem ponownie nie widzę sensu w twojej uwadze, co więcej , jako odpowiedz zacząłeś inny wątek, bez sensu
Świetny odcinek Grzegorz ☝️😎. Mega ciekawy jest aspekt upadku doktryny ,,niezdobytych twierdz ". Cały temat Wielkiej Wojny jest mega ciekawy,także przez to,że tak nie wiele jest dobrych materiałów,jak Twój na ten temat na polskim YT.Dzięki wielkie za ten materiał.Mam nadzieję,że temat Wielkiej Wojny jeszcze nie raz zawita na Twój kanał. Pozdrawiam serdecznie i dziana 👊😎
Pozdrowienia z Przemyśla. Lokalny artysta z bujną wyobraźnią z okolic Przemyśla kupił nie dawno na złomie działo z 1 wojny światowej z jednego z fortów i dość szybko je stracił za sprawą policji. Szkoda ponad 3 tysi. hyh
0:45 nie ma twierdzy nie do zdobycia wie to każdy dowódca one mają zatrzymać wroga. Przypominam że były dwa oblężenia Przemyśla. Więc potrafiły sprostać wrogowi podobnie twierdza Kraków 1914 roku. Oprócz tego twierdze spełniały rolę koszar oraz logistyczną.
No nie, bo jednak najistotniejsza była bitwa pod Verdun, która streszcza błędnie.Niemxy celowo nie chcieli jej zdobyć by wykrwawic Francuzów, w rezultacie sami się wykrwawili. Istotne były francuskie kontrataki, przeprowadzane równocześnie z ostrzałem artyleryjskim, i to że żołnierze mieli hełmy żeby nie bać się odłamków gruzu.
Nie winiłbym nauczycieli za to. Program jest winny przez skupianie się na zakuwanych datach i nazwach/imionach, a nie na ideach, nastrojach, podejściach i pokazywaniu analogii na przestrzeni dziejów, etc. "Historia się nie powtarza, ale się rymuje" - Mark Twain.
@@mateuszrokicki4573 To by była b. pożyteczna lekcja. Twierdze były budowane dziesiątki lat, ograniczały rozbudowę miast w czasie pokoju, w czasie wojny prowokowaly do ostrzału miast, a ich strategiczne znaczenie było podważalne. Żołnierz który się tam zabunkrowal chcial dużo armat i amunicji, które mogły się przecież bardziej przydać gdzie indziej. Do dzisiaj problem twierdzy Verdun czy choćby Przemyśla jest aktualny, np. przy ocenie sensu obrony Bachmutu.
Grześku mój imienniku oczywiście "znamy się" z Gier Online ale jak odwiedziłem Twój kanał historyczny to wciągu kilku dni łyknąłem chyba z 20 filmów. Super że wypalił autorski kanał masz do tego dryg :-) wychowany jestem na programach Bogdana Wołoszańskiego i czuję tutaj podobną pasję. Życzę milionów wyświetleń - oglądam/słucham dalej fascynującej historii...Pozdrawiam.
Dzień dobry. Odnośnie drugiego oblężenia twierdzy Przemyśl, to obrońcy wysadzili większość umocnień i dużych fortów, a także armat i wartościowych rzeczy potrzebnych do obrony. Rosjanie obsadzili właściwie ruiny kiedy Niemcy podeszli żeby odbić twierdze. Napewno te fakty przyczyniły się do tego że Ruski nie stawili tam zaciętego i długiego oporu. Pozdrawiam
Twierdze wyglądają majestatycznie i budzą szacunek. Fajnie się je zwiedza, ale w warunkach wojny to takiej buły o kalibrze ponad 300-400mm nie wytrzyma żaden mur. Jak zwykle ciekawy materiał. pozdrawiam i czekam na więcej.
W II wojnie belgijski eben emael niemcy zdobyly w niecale 100 spadochroniarzy.... Niedawno bylem w zamosciu. Tam mają świetną twierdze i zaplecze muzealno turystyczne
Super odcinek (jak zwykle), ale mam jeden postulat - jak podajesz jakieś koszty, to fajnie by było mieć kontekst - PKB, koszt rocznego żołdu, czy cokolwiek innego, co da poczucie skali.
I w tym co mówisz jest paradoks, bo I wojna światowa dobitnie pokazała, że nakłady ponoszone na fortyfikacje nie zwracają się w postaci zysków na polu walki ale pierwsza wojna światowa jest też wojną gdzie obrońcy mieli wyraźną przewagę nad atakującymi dlatego była to wojna statyczna. Tak więc mimo obronnego charakteru tej wojny obronne fortyfikacje nie sprawdziły się.
Fajny materiał i będąc w tematyce fortec i umocnień chętnie zobaczyłbym podobny odcinek o takowych w II WŚ - o liniach Maginota, Zygfryda, Mannerheima, Gustava, Metaksasa i innych tego typu fortyfikacjach w szczególności o linii Maginota która u nas w Polsce jest mocno zmitologizowana i podana wręcz jako przykład porażki i złej inwestycji a moim zdaniem jest to zdecydowanie na wyrost
Bo to była fatalna inwestycja, podobnie jak np nasze niszczyciele czy niemieckie badania nad Wunderwaffe (V1/V2, projekt Riese). Oczywiście łatwo się wymądrzać po fakcie, ale jakby nie patrzeć żadne z powyższych istotnej roli w 2WŚ nie odegrały..
@@groundhoppingwlkp3622 to NIE przez linie Maginota Francja przegrała wojnę, sama linie nie służyła też tylko pragnienu Francuzów o defensywne a miła przede wszystkim zabezpieczyć francuska mobilizacje przed nagłym atakim a jako umocnienia częściowo spełniły swoją rolę gdyż w tych miejscach gdzie Niemcy zaatakowali linie zostali odparci, ale no wiadomo w świetle przełamania frontu pod Sedanem i odcięcia głównych Francuskich sił i BEF na północnym odcinku frontu wojna była już przesadzona i sama linia nic nie mogła zrobić. Fortyfikacje w dobie II WŚ nie mogły rozstrzygnąć wojny ake dalej mogły być użyteczne, linia Mannerheima potrafiła powstrzymać ZSSR w wojnie zimowej, zobacz jak dużo czasu potrzebowali Anerykanie by przełamać linie Zygfryda mimo że wtedy Niemcy już ledwo dyszaly, linia Gustava też długo powstrzymywała aliantow we Włoszech. Fortyfikacje odegrały też rolę np podczas bitwy na Łuku Kurskim. Nie mówię oczywiście że forty i te linie umocnień były super gdyż jak wynika z tego filmu już podczas I WŚ twierdzę były w dużym stopniu przestarzałe w obliczu nowoczesnej artylerii a podczas II wojny doszło jeszcze nowoczesne lotnictwo. Jednak z ciekawością obejrzal bym dokładny odcinek opowiadający o takowych umocnieniach w czasie II wojny podobnie jak z ciekawością obejrzałem ten materiał mimo że niemal wszystkie opisane tu twierdze upadły. I tak jak pisałem Fortyfikacje w dobie II WŚ nie mogły samodzielnie przesadzić o wyniku ale wciąż mogły być przydatne i użyteczne np linia Maginota zmusiła Niemców do ataku przez Belgię a nie przez granice Francuską a linia Zygfryda przyczyniła się do zapobiegnięcia alianckiej pomocy dla Polski w 1939r
@@rol1xgames333 "NIE przez linie Maginota Francja przegrała wojnę, sama linie nie służyła też tylko pragnienu Francuzów o defensywne a miła przede wszystkim zabezpieczyć francuska mobilizacje przed nagłym atakim a jako umocnienia" - Taki atak nigdy nie nastąpił, bo trudno Sitzkrieg nim nazwać. Czy Niemców było stać na taki atak we wrześniu 1939 podczas gdy 90% Wehrmachtu było w Polsce? Oczywiście, że nie. LM też nie powstrzymała Niemców przed atakiem przez Belgię. Czy to, że Niemcy omijali Maginota cokolwiek zmieniło? Również nie, Francuzi byli tak samo nieprzygotowani do wojny w 1940 jak w 1939. Śmiem twierdzić, że nawet w 1942 byli by równie nieprzygotowani. Do tego trzeba jeszcze zauważyć obecność brytyjskiego korpusu ekspedycyjnego. Bez niego prawdopodobnie Francja upadłaby góra tydzień-dwa. Faktem natomiast było utopienie masy pieniędzy w tym projekcie, projekcie który ostatecznie nic nie dał. Co do samych fortyfikacji oczywiście, że nie był to pomysł kompletnie poroniony w 2WŚ, choć przykład linii Zygfryda jest kompletnie odjechany. Pomocy dla Polski poza urojeniami Churchilla nigdy nie było w planach, terytoria aż po Odrę od początku były spisane dla ZSRR w związku z pomocą w wojnie z Japonią w Mandżurii. W dowództwie amerykańskim czy brytyjskim tak samo jak w 1939 tak i w 1944 nie było nawet mowy o tym by walczyć na wschód od Berlina i Wiednia. Nawet teraz 70 lat po tych wydarzeniach mapa mentalna "dzikiego wschodu za Odrą" o której mówi Bartosiak nadal jest silna i widać ją w opieszałości w pomocy Ukrainie państw zachodnich.
@@groundhoppingwlkp3622 Masz sporo racji, nie staram ci się wmówić że linia Maginota była jakaś super tylko ze nie była taka beznadziejna jak przedstawia sie to w polsce. LM nie miała zaś powstrzymać Niemieckiego ataku przez Belgię lecz zmusić Niemców by właśnie tam zaatakowali gdyż właśnie na walkę w Belgii byl skierowany Francusji plan wojenny Dyle-Breda a linia miała zapobiec ataku przez granuce Francuska, oczywiście właśnie mnyexzy innymi ze względu na istnienie LM Niemcy nie rozważali nawet ataku przez granice Francuska o wszystkie niemieckie plamy zakładały atak przez Belgię czego chcieli Francuzi i jak wiemy z przebiegu kampanii walki w Belgii na linii rzeki Dyle były dla aluantow dość skuteczne i gdyby nie pancerny atak przez Ardeny na Sedan który był broniony przez słabsze jednostki i przełamanie frontu w tym rejonie oraz nie wiadomo jak by potoczyła si wojna, choć bardzo możliwe że Niemcy i tak by wygrały przez dominację w powietrzu. Zaś alianci nie planowali pomocy dla Polski w 39r też przez fakt istnienia linii Zygfryda, gdyby nie te umocnienia i gdyby alianci bez problemu mogli się dostać wgłąb Niemiec może postawili by inaczej to jest oczywiście gdybanie ale samo istnienie tych umocnień wykluczyło choćby możliwość takich planów gdyż gdyby zaryzykowano ofensywa musiano się liczyć z koniecznością przebijania sie przez te silne umocnienia. Oczywiście wielu Francuskich I Brytyjskich wojskowych chciała porzucić polske po tym gdy dowiedzieli się o pakcie Niemiec z ZSRR ake jednak Francuzi przeprowadzili symboliczną ofensywa w Saarze której nie kontynuowali również między innymi dlatego że obrona Niemiecka była tam dobrze przygotowana i dlasza ofensywa oznaczała by spore straty, w sensie była też przerwana gdyż w Abbeville postanowiono o nie udzielaniu pomocy Polsce z powodu nieprzygotowania ale gdyby nie te umocnienia I to że wojna w Polsce była już wsm rozstrzygnięta po kilkunastu dniach mogli by mimo to kontynuować ofensywe. Co do tego że Francuzi w 40 byli równie zke przygotowani co w 39 to oczywiście wypada się nie zgodzić bo jednak starali się produkcją własną jak i zakupami w USA bardziej przystosować się do nieuniknionej wojny, zwłaszcza starali się poczyniac postępy w lotnictwie które w 39 było totalnie w proszku do 40 roku poczyniono pewne postępy choć dalej między lotnictwem francuskim a niemieckim była przepaść. Co do samej siły obu tych armii to w teorii lądowe siły były dość porównywalne i zadecydiwala prze wszystkim plany, doktryna i dowództwo. Zaś sam koszt LM choć jako suma bezwzględnie wysoka to stanowiła niewielka część rocznego budżetu armii Francuskiej, więc z tymi olbrzymimi kosztami bym nie przesadzał.
Jeśli chodzi o twierdzę przemyśl to twierdzą była oblężona całkowicie i broniła się 6 miesięcy i austryjacy podali się z głodu nie z braku amunicji w ostatnią noc przed kapitulacja wystrzelali wszystką amunicję na oślep w kierunku przeciwnika i wysadzili fortyfikacje podkładając ładunki wybuchowe kraków również czekał podobny los ale rosjana nie udało się zamknąć Krakowa a nie brakowało durzo przynajmniej twierdze austryjackie służyły jako garnizony a turz przed wybuchem l wojny światowej austryjacy budowali pozycje wysunięte ziemno drewniane tak aby przeciwnik niemugł zająć dogodnej pozycji do ostrzeliwania fortuw . Francuzi tego nie zrobili i tak mieli jak mieli . Każdy fort na uwczesne czasy był do zniszczenia jeśli chodzi o przemyśl to rosjaną udało się zdobyć 1 fort (niepamietam jego nazwy w tym momencie znajduje się po stronie ukraińskiej ) ale sąsiadujące forty swoją artyleria wyparły z niego przeciwnika jeśli chodzi o niemcuw to nietylko pomogli austryjaką pod Gorlicami słyną kontrofensywa gdzie odbili przemyśl ale również pomogli im na froncie włosko austryjackim w Alpach. Pozdrawiam fajne filmy
Polecam ci do ścieżki dźwiękowej w programie Reaper użyć funkcji dynamic split, żeby wyeliminować wszystkie wdechy. Z pewnością podniosłoby to jakość nagrań. No chyba, że taki jest twój zamysł to się nie wtrącam :)
Taka ciekawostka. Czy wiecie w jakim serialu była wspomniana Gruba Berta? Sam serial może nie był najwyższych lotów patrząc z perspektywy czasu ale to nie kanał o filmach i serialach. Tak więc były to "Przygody mlodego Indiana Jones'a" jak dobrze pamiętam 🙃.
Wincyj Pierwszej Wojny! Jej!
Popieram przedmówcę.
Też uwielbiam słuchać jak wielka potrafi być pomysłowość i innowacyjność ludzka jeśli dać jej dobrą motywację np mordowanie innych ludzi;)
Pierszo wojna mom w życi , wola drugo! A te zmarzłe Karlusy pod Sztalingradem.
@@skywalkerluk1 Ale I Wojna też jest ciekawa.
@@skywalkerluk1 II WŚ faktycznie jest bardzo ciekawa osobiście jestem pasjonatem obu tych wojen światowych z tym że o II WŚ jest milion filmów na YT a I WŚ jest bardzo mało znana i ciężko znaleźć dobre Polskie filmy o tym konflikcie dlatego fajnie by coś więcej o nim nagrywać bo II WŚ I tak jest wszędzie pełno
Niech ten szereg innych odcinków nastąpi jak najszybciej👍
Masz racjie,niech dziala!!!
czekamy ...... 😀
O to to
Jak to jest źle zrobione. nudny, monotonny monolog. koszmar. jak wy to ogladacie?
@@nnnnnn3647 jeśli ktoś chce się czegoś dowiedzieć i jest pasjonatem historii, to by obejrzał i wysłuchał nawet najnudniejszy wykład z historii.
Mieszkam w Przemyślu, i znajdująca się tu twierdza dalej mnie fascynuje
Ach, pocisk z francuskich spodni na dobry początek odcinka, uwielbiam.
Ale to była mordercza niekompetencja!
W sumie jak mowa o twierdzy Poznań, to odcinek o powstaniu wielkopolskim też byłby dobrym pomysłem 😉
Niestety w szkołach i nie tylko najwięcej mówi się o naszych porażkach, a sukcesów jak ten nam nie brakuje.
Robisz pożyteczną robotę. Wspanialy materiał edukacyjny dla ludzi którym tej wiedzy czasem kompletnie brak. Wielki medal dla Ciebie za to. 👌
no masz rację, robi robotę. że jak mnie siłą wcielą do wojska od razu strzelam w głowę oficerowi jak mnie będzie chciał wysyłać na front, to niech sam chooj idzie, i bachory polityków. ja nie mam zamiaru
Jak to jest źle zrobione. nudny, monotonny monolog. koszmar. jak wy to ogladacie?
@@nnnnnn3647 Jeszcze się taki nie urodził co by wszystkim dogodził. Szukaj takich co są dobrze zrobione.... "wg. Ciebie"
Dla mnie "nudny monotonny monolog" to najlepsza forma przedstawiania treści.
@@stefanzawalony1960 Po 5 minutach już nic z tego nie rozumiesz, zresztą może nawet wcześniej w twoim przypadku.
Genialny odcinek ! Mój ulubiony temat czyli fortyfikacje - zdecydowanie wymaga całej serii z rozszerzeniem o budowę i konstrukcję! Bardzo proszę również o odcinek specjalny na temat współczesnych fortyfikacji obronnych na nowoczesnym polu bitwy. Dobra robota !
Zdecydowanie mój ulubiony kanał historyczny. Dzięki za kolejny fachowy i super przedstawiony materiał. Pozdrawiam i proszę o więcej.
Ależ nam Pan i pańska ekipa zrobił niedzielę.
Forty Krakowa znamy dość dobrze, Pan podał tyle informacji.
Dziękujemy.
Świetny odcinek Panie Grzegorzu, bardzo przyjemnie się słucha. Tak jak w szkole się nudziłem na historii to Pan tutaj opowiada w taki sposób, że tylko czekam na kolejną dawkę wiedzy.
Fajnie się słucha, nawet podczas pracy. Nie trzeba zerkać w ekran co chwilę. Dobra robota. Pozdrawiam!
bardzo to sobie cenię w materiałach grzesia
Mieszkałem w Dęblinie przez 16 lat i w twierdzy byłem dziesiątki razy, cegły trzymają się doskonale do dzisiejszego dnia.
Cytadelę uratowało to że została zajęta przez wojsko i obecnie powoli ale po trochu ją remontują.
Też tam spędziłem dzieciństwo. Na nomen omen 13 dzielnicy - tuż przy Bramie Lubelskiej ;). Do tego masa wycieczek po okolicznych fortach, wiele zrobionych map. Ciekawe lokalizacje, masa miała pozasypywane i pozamurowane tunele. Są legendy o różnych tunelach między fortami a cytadelą. Człowiek się czuł czasami jak Indiana Jones, chociaż łażenie po takich rozsypujących się miejscach nie jest bhp-friendly. Głupota - jak się patrzy z perspektywy czasu, ale dla młodzika to była przygoda. Byłem na przesłuchaniu na policji, bo wchodziłem na teren wojskowy i mi bardzo dobitnie wytłumaczono, bym tego nie robił. :)
@@MirekWdowiak u mnir w mieście też było wiele legend o lochach pod miastem wiele z nich odmurowalismy i jednak istniały
Ceglane mury były już przestarzałe od czasów wojny Francusko-Pruskiej. Niestety nowe pociski burzące (z materiałem wybuchowym w środku) niszczyły te umocnienia bardzo łatwo. Dodatkowo ziemne nasypy wtedy stosowane "uszczelniały" miejsce wybuchu i jego siła była kierowana wgłąb dodatkowo zwiększając zniszczenia.
Po tej wojnie w większości twierdz rozpoczęły się olbrzymie prace modernizacyjne starych fortów i budowa nowych już z betonu.
Nie cegła się tak trzyma lecz tajemnica tkwi w zaprawie Mości Panowie.
Czekam na kolejny odcinek Niekompetencyjnych Sensacji I wojny Światowej. Mało się o niej u nas mówi.
Twoje materiały wciągają i niektóre po czasie sobie odświeżam
Kolejny świetny materiał, a seria o Niekompetencyjnych Sensacjach I Wojny Światowej ma duży potencjał, oby się na dwóch odcinkach nie skończyła ;)
Przy twierdzach w Toruniu i Poznaniu mieszkam prawie całe życie więc tym ciekawszy dla mnie był to odcinek ;) Ale o wszystkim o czym opowiadasz świetnie się słucha! Obyś nagrywał nam jak najdłużej
Doskonały materiał! Dzięki.
Jak to mówił Patton " fortyfikacje to największy pomnik ludzkiej glupoty. Jeśli da się pokonać oceany, łańcuchy górskie, to na pewno można pokonać coś zbudowanego przez człowieka"
Dzięki za odcinek, pozdrawiam
Wszystko to kwestia kosztów. - Zgodnie z tą logiką nic nie ma sensu, bo nie jest wieczne i da się rozwalić. 😋
Grzesiek, czekałem na Twój film. 🙂 Godzinę temu sprawdzałem czy coś dodałeś. Dziękuje 🙂
Bardzo lubię te materiały, merytoryczne, ciekawie opowiedziane, widać, że możesz tu być sobą. Fajnie, że regularnie postujesz na tym kanale.
Dzięki za odcinek! Pozdrawiam Widzów i Prowadzącego! :)
Dziękujemy za ten świetny materiał
Jestem w szoku. Naprawdę. Twoje filmy są ciekawsze od profesjonalnych telewizyjnych filmów dokumentalnych. Bijesz je na głowę.
Chyba czas przewartościować słowo profesjonalizm i nadać mu nowe znaczenie. Twoje znaczenie.
Życzę powodzenia i dalszych równie ciekawych filmów.
PS. Mnie historia zawsze średnio interesowała. Ale sposób w jaki opowiadasz, ta fascynacja, ten zapał, sprawia, że aż chce się to oglądać. A to już wieeelka SZTUKA Gratuluję!
Zasłużona łapka w górę i sub na wszystko.
Robisz świetną robotę. Nie tylko mówisz o czym będzie odcinek , ale i świetnie argumentujesz. Ale nazwa cyklu , moim skromnym zdaniem , świetna.
>Szef
>Historie szefa
>Śniadanko boże
>Smaczna kawusia
Do udanej soboty potrzeba tak niewiele
dlaczego nie rozumię? rozumie rozumię nie umie umię nie potrafię nie skacze ....o chuj chodzi z tym "ę", jest jakaś zasada?
@@andyfry-ij5sxskąd to pytanie?
Przemyśl podczas trzeciego oblężenia nie posiadał walorów obronnych, ponieważ Austriacy przed kapitulacja zniszczyli twierdze
Dokładnie, jestem z pod Przemyśla
Kurła ale genialny materiał. Te tematy które poruszasz są naprawdę ciekawe !
Super. Bardzo się cieszę na każdy materiał opowiadający o okresie przed drugą wojną światową.
Zrobiłbyś materiał o obronie Westerplatte? Jak przebiegała obrona. Co mówili Polacy podczas obrony i co sądzili o tym Niemcy które miały problem z przejęciem go.
Oklepany temat
Z naszej strony to był głównie horror czekanie kiedy będzie kolejny szturm i ostrzał oraz niepewność jak długo żołnierze jeszcze wytrzymają. Ze stronie Niemców to była komedia pomyłek bo mało co im wychodziło jeśli chodzi o szybką realizację planu zdobycia dość skromnej placówki. Generalnie to niekompetencja Niemców dała załodze tak dużo czasu na obronę.
Jest o tym gro świetnych materiałów, nie ma sensu powielać.
Ja bym obejrzał jak Grzegkrz mówi na ten temat
Na czas czekania na tego typu materiał polecam irytującego historyka i jego materiał na ten temat
Bardzo miło się oglądało. Biorąc pod uwagę tematykę oczywiście.
Grzegorz bardzo lubię twoje filmy, ale do tego mam kilka uwag co do Twierdzy Przemyśl. Nie wspomniałeś o tym, że wojska C.K próbowały się wydostać z okrążenia skutkiem czego poniosły bardzo duże straty. Kolejną uwagą jest to, że to nie niemieckie moździerze zadały największe zniszczenia twierdzy, ale sami obrońcy. Generał Kusmanek przed poddaniem twierdzy kazał zniszczyć większość fortyfikacji i już wtedy twierdza straciła walory obronne. Oprócz tych uwag to odcinek jest bardzo fajny jak każdy XD.
Mieszkam w Przemyślu i kiedyś czytałem wspomnienia jednego z żołnierzy służących w twierdzy Przemyśl w czasie pierwszej wojny światowej. Co przykuło moją uwagę? Opis pozyskiwania jedzenia przez żołnierzy. Myślałem, że wojsko było karmione przez wojsko, a tu niespodzianka. Tylko wysocy rangą mieli własnych kucharzy itd. a zwykli żołnierze mieli żołd i "szli na miasto/wieś" w obrębie twierdzy żeby coś zjeść. W efekcie podczas oblężenia, wszystko zjedli bardzo szybko bo nikt jedzenia nie reglamentował. Potem chodzili po wioskach i nawet napadali gospodarstwa. Więc jeśli armia CK inaczej by podeszła do karmienia żołnierzy to Przemyśl by wytrzymał dużo dłużej w oblężeniu.
Czegoś nie zrozumiałeś. Każda kompania CK armii miała swoją kuchnię polową i trzech kucharzy.
@@Sattivasa on pisał że ta kuchnia polowa nie miała środków szybciej niż mogła by mieć gdyby żywność była reglamentowana
@@TGS-y2p
Przeczytaj uważnie, co pisał o kucharzach.
@@Sattivasa o...już zaczynasz kluczyć, zaraz zaczną sie wywody, przecież najważniejsze aby twoje zdanie było ostatnie ....
przeczytałem ponownie nie widzę sensu w twojej uwadze, co więcej , jako odpowiedz zacząłeś inny wątek, bez sensu
@@TGS-y2p
Cóż, nie jest moją winą, że łaska czytania ze zrozumieniem nie jest Ci dana. Moim zdaniem nie powinieneś tym się chwalić.
Świetny odcinek Grzegorz ☝️😎. Mega ciekawy jest aspekt upadku doktryny ,,niezdobytych twierdz ". Cały temat Wielkiej Wojny jest mega ciekawy,także przez to,że tak nie wiele jest dobrych materiałów,jak Twój na ten temat na polskim YT.Dzięki wielkie za ten materiał.Mam nadzieję,że temat Wielkiej Wojny jeszcze nie raz zawita na Twój kanał. Pozdrawiam serdecznie i dziana 👊😎
Jak zawsze świetny materiał 👍🏻
Pozdrowienia z Przemyśla. Lokalny artysta z bujną wyobraźnią z okolic Przemyśla kupił nie dawno na złomie działo z 1 wojny światowej z jednego z fortów i dość szybko je stracił za sprawą policji. Szkoda ponad 3 tysi. hyh
Dziękuję ci bardzo za poruszanie tematów z tamtego okresu kc
0:45 nie ma twierdzy nie do zdobycia wie to każdy dowódca one mają zatrzymać wroga. Przypominam że były dwa oblężenia Przemyśla. Więc potrafiły sprostać wrogowi podobnie twierdza Kraków 1914 roku. Oprócz tego twierdze spełniały rolę koszar oraz logistyczną.
Czekam na odcinek o umocnieniach 2 wojny światowej. To jest też ciekawy temat.
Jak zawsze super film. Leci kciuk w górę, subik i komentarz dla zasięgów.
Super odcinek. Bardzo dobra analiza.
Grzesio uczy lepiej niż 99,9% nauczycieli
No nie, bo jednak najistotniejsza była bitwa pod Verdun, która streszcza błędnie.Niemxy celowo nie chcieli jej zdobyć by wykrwawic Francuzów, w rezultacie sami się wykrwawili. Istotne były francuskie kontrataki, przeprowadzane równocześnie z ostrzałem artyleryjskim, i to że żołnierze mieli hełmy żeby nie bać się odłamków gruzu.
to nie wina nauczycieli ale "systemu"
Nie winiłbym nauczycieli za to. Program jest winny przez skupianie się na zakuwanych datach i nazwach/imionach, a nie na ideach, nastrojach, podejściach i pokazywaniu analogii na przestrzeni dziejów, etc.
"Historia się nie powtarza, ale się rymuje" - Mark Twain.
już widzę jak ktoś w programie umieszcza całą lekcję na twierdze I wojny światowej xDDDD
@@mateuszrokicki4573 To by była b. pożyteczna lekcja. Twierdze były budowane dziesiątki lat, ograniczały rozbudowę miast w czasie pokoju, w czasie wojny prowokowaly do ostrzału miast, a ich strategiczne znaczenie było podważalne. Żołnierz który się tam zabunkrowal chcial dużo armat i amunicji, które mogły się przecież bardziej przydać gdzie indziej. Do dzisiaj problem twierdzy Verdun czy choćby Przemyśla jest aktualny, np. przy ocenie sensu obrony Bachmutu.
Nowy Bobrek - lajk w ciemno i ogień.
Świetny odcinek jak zawsze. Czekam na więcej
Grześku mój imienniku oczywiście "znamy się" z Gier Online ale jak odwiedziłem Twój kanał historyczny to wciągu kilku dni łyknąłem chyba z 20 filmów. Super że wypalił autorski kanał masz do tego dryg :-) wychowany jestem na programach Bogdana Wołoszańskiego i czuję tutaj podobną pasję. Życzę milionów wyświetleń - oglądam/słucham dalej fascynującej historii...Pozdrawiam.
Dzień dobry. Odnośnie drugiego oblężenia twierdzy Przemyśl, to obrońcy wysadzili większość umocnień i dużych fortów, a także armat i wartościowych rzeczy potrzebnych do obrony. Rosjanie obsadzili właściwie ruiny kiedy Niemcy podeszli żeby odbić twierdze. Napewno te fakty przyczyniły się do tego że Ruski nie stawili tam zaciętego i długiego oporu. Pozdrawiam
Pamiętam takie powiedzenie, tylko zapomniałem, czyje: „Każdą pozycję da się zdobyć. Pytanie, po jakim czasie i jakim kosztem”.
"Wszyscy wiedzą, że czegoś nie da się zrobić, aż znajdzie się taki jeden, który nie wie, że się nie da, i on to robi."
Twierdze wyglądają majestatycznie i budzą szacunek. Fajnie się je zwiedza, ale w warunkach wojny to takiej buły o kalibrze ponad 300-400mm nie wytrzyma żaden mur. Jak zwykle ciekawy materiał. pozdrawiam i czekam na więcej.
Łapa w górę w ciemno leci. Jesteś najbardziej profesjonalnym youtuberem spośród wszystkich innych, których oglądam
Świetny material❤
Przyjemnie posłuchać o swoim mieście :)
Świetny odcinek jak zawsze.
Profeska, po prostu profeska ‼💣
Uwielbiam Twoje filmy o I wojnie światowej
Polecam zwiedzic Poznan, Toruń - muzeum twierdzy. Mega miejsca dla wielbicieli historii. Pozdro
W II wojnie belgijski eben emael niemcy zdobyly w niecale 100 spadochroniarzy....
Niedawno bylem w zamosciu. Tam mają świetną twierdze i zaplecze muzealno turystyczne
Kocham te wstępy ♥
17:33 Jak ten jeździec szablę trzyma:D
Wincyj pierwszej wojny! Dzięki (:
Panie Grzegorzu - dziękujemy tacie i mamie 💪😉 pozdrawiamy, oby więcej Ciebie tu i teraz
Nasze dziecko..nasz syn.. dziękujemy za dobre słowo!
Może odcinek o twierdzy Osowiec?
Super się to ogląda. Myślę, że Pan Bogusław Wołoszański mógłby Ci przybić piątkę za szerzenie wiedzy historycznej w ciekawy sposób.
Super odcinek (jak zwykle), ale mam jeden postulat - jak podajesz jakieś koszty, to fajnie by było mieć kontekst - PKB, koszt rocznego żołdu, czy cokolwiek innego, co da poczucie skali.
Bardzo ładnie opowiadasz w tym odcinku. I jak kręcisz zdania :D
I żarcik wiadomo kiedy był 😅
Film jak zawsze pierwsza klasa
super czekam na odcinek o belgijskiej twierdzy Eben-Emael i jej zdobycie przez spadochroniarzy
Uwielbiam twoje filmy!
I w tym co mówisz jest paradoks, bo I wojna światowa dobitnie pokazała, że nakłady ponoszone na fortyfikacje nie zwracają się w postaci zysków na polu walki ale pierwsza wojna światowa jest też wojną gdzie obrońcy mieli wyraźną przewagę nad atakującymi dlatego była to wojna statyczna. Tak więc mimo obronnego charakteru tej wojny obronne fortyfikacje nie sprawdziły się.
Fajnie sie oglada te archiwalne filmiki😊
Zajebiście się Ciebie ogląda, dzięki.
Swietny materiał. Mam tylko jedno pytanko. Skąd brałeś materiały zdjęciowe i filmowe odnośnie oblęzenia Twierdzy Przemyśl?
Ale to już temat na inny odcinek, albo na szereg innych odcinków. O! To! To! Panie Grzegorzu CHCĘ WIĘCEJ I TRZYMAM ZA SŁOWO!
Czy mógłbyś zrobić bibliografię z jakiej korzystałeś do przygotowania materiału?
super materiał ...respect 👍
Grzegorz, to jest piękne!
Przesuper, dzięki. Właśnie odkryłem kanał.
Jezu jaki klimat zbudowany, szczególnie na koniec filmu, od razu człowiek czeka na więcej. Jak zawsze, kozak materiał
Dziękuję I pozdrawiam
Fajny film ❤❤❤ jestesmy fanami z kolega❤❤❤
Boże czekałem na taki odcinek dziekuję :)
Profesjonalnie jak zawsze
To jest po prostu genialny człowiek. Budzi się , wstaje twarzą do kamery i jest nowy odcinek.
Szef już zawsze będzie Szefem
Zaaaaajebisty materiał 😯😯😯
Czekam na kolejne, Pozdrawiam.
Odcinek petarda!
Wow. Bardzo dobre. Proszę o więcej 👍👏👏👏
dzieki za materiał
Podkład w pierwszych minutach jest do takiego stopnia dobry, że aż chce się wracać do tego materiału.
Fajny materiał i będąc w tematyce fortec i umocnień chętnie zobaczyłbym podobny odcinek o takowych w II WŚ - o liniach Maginota, Zygfryda, Mannerheima, Gustava, Metaksasa i innych tego typu fortyfikacjach w szczególności o linii Maginota która u nas w Polsce jest mocno zmitologizowana i podana wręcz jako przykład porażki i złej inwestycji a moim zdaniem jest to zdecydowanie na wyrost
Bo to była fatalna inwestycja, podobnie jak np nasze niszczyciele czy niemieckie badania nad Wunderwaffe (V1/V2, projekt Riese). Oczywiście łatwo się wymądrzać po fakcie, ale jakby nie patrzeć żadne z powyższych istotnej roli w 2WŚ nie odegrały..
@@groundhoppingwlkp3622 to NIE przez linie Maginota Francja przegrała wojnę, sama linie nie służyła też tylko pragnienu Francuzów o defensywne a miła przede wszystkim zabezpieczyć francuska mobilizacje przed nagłym atakim a jako umocnienia częściowo spełniły swoją rolę gdyż w tych miejscach gdzie Niemcy zaatakowali linie zostali odparci, ale no wiadomo w świetle przełamania frontu pod Sedanem i odcięcia głównych Francuskich sił i BEF na północnym odcinku frontu wojna była już przesadzona i sama linia nic nie mogła zrobić.
Fortyfikacje w dobie II WŚ nie mogły rozstrzygnąć wojny ake dalej mogły być użyteczne, linia Mannerheima potrafiła powstrzymać ZSSR w wojnie zimowej, zobacz jak dużo czasu potrzebowali Anerykanie by przełamać linie Zygfryda mimo że wtedy Niemcy już ledwo dyszaly, linia Gustava też długo powstrzymywała aliantow we Włoszech.
Fortyfikacje odegrały też rolę np podczas bitwy na Łuku Kurskim.
Nie mówię oczywiście że forty i te linie umocnień były super gdyż jak wynika z tego filmu już podczas I WŚ twierdzę były w dużym stopniu przestarzałe w obliczu nowoczesnej artylerii a podczas II wojny doszło jeszcze nowoczesne lotnictwo.
Jednak z ciekawością obejrzal bym dokładny odcinek opowiadający o takowych umocnieniach w czasie II wojny podobnie jak z ciekawością obejrzałem ten materiał mimo że niemal wszystkie opisane tu twierdze upadły.
I tak jak pisałem Fortyfikacje w dobie II WŚ nie mogły samodzielnie przesadzić o wyniku ale wciąż mogły być przydatne i użyteczne np linia Maginota zmusiła Niemców do ataku przez Belgię a nie przez granice Francuską a linia Zygfryda przyczyniła się do zapobiegnięcia alianckiej pomocy dla Polski w 1939r
@@rol1xgames333 "NIE przez linie Maginota Francja przegrała wojnę, sama linie nie służyła też tylko pragnienu Francuzów o defensywne a miła przede wszystkim zabezpieczyć francuska mobilizacje przed nagłym atakim a jako umocnienia" - Taki atak nigdy nie nastąpił, bo trudno Sitzkrieg nim nazwać. Czy Niemców było stać na taki atak we wrześniu 1939 podczas gdy 90% Wehrmachtu było w Polsce? Oczywiście, że nie. LM też nie powstrzymała Niemców przed atakiem przez Belgię. Czy to, że Niemcy omijali Maginota cokolwiek zmieniło? Również nie, Francuzi byli tak samo nieprzygotowani do wojny w 1940 jak w 1939. Śmiem twierdzić, że nawet w 1942 byli by równie nieprzygotowani. Do tego trzeba jeszcze zauważyć obecność brytyjskiego korpusu ekspedycyjnego. Bez niego prawdopodobnie Francja upadłaby góra tydzień-dwa. Faktem natomiast było utopienie masy pieniędzy w tym projekcie, projekcie który ostatecznie nic nie dał. Co do samych fortyfikacji oczywiście, że nie był to pomysł kompletnie poroniony w 2WŚ, choć przykład linii Zygfryda jest kompletnie odjechany. Pomocy dla Polski poza urojeniami Churchilla nigdy nie było w planach, terytoria aż po Odrę od początku były spisane dla ZSRR w związku z pomocą w wojnie z Japonią w Mandżurii. W dowództwie amerykańskim czy brytyjskim tak samo jak w 1939 tak i w 1944 nie było nawet mowy o tym by walczyć na wschód od Berlina i Wiednia. Nawet teraz 70 lat po tych wydarzeniach mapa mentalna "dzikiego wschodu za Odrą" o której mówi Bartosiak nadal jest silna i widać ją w opieszałości w pomocy Ukrainie państw zachodnich.
@@groundhoppingwlkp3622 Masz sporo racji, nie staram ci się wmówić że linia Maginota była jakaś super tylko ze nie była taka beznadziejna jak przedstawia sie to w polsce.
LM nie miała zaś powstrzymać Niemieckiego ataku przez Belgię lecz zmusić Niemców by właśnie tam zaatakowali gdyż właśnie na walkę w Belgii byl skierowany Francusji plan wojenny Dyle-Breda a linia miała zapobiec ataku przez granuce Francuska, oczywiście właśnie mnyexzy innymi ze względu na istnienie LM Niemcy nie rozważali nawet ataku przez granice Francuska o wszystkie niemieckie plamy zakładały atak przez Belgię czego chcieli Francuzi i jak wiemy z przebiegu kampanii walki w Belgii na linii rzeki Dyle były dla aluantow dość skuteczne i gdyby nie pancerny atak przez Ardeny na Sedan który był broniony przez słabsze jednostki i przełamanie frontu w tym rejonie oraz nie wiadomo jak by potoczyła si wojna, choć bardzo możliwe że Niemcy i tak by wygrały przez dominację w powietrzu.
Zaś alianci nie planowali pomocy dla Polski w 39r też przez fakt istnienia linii Zygfryda, gdyby nie te umocnienia i gdyby alianci bez problemu mogli się dostać wgłąb Niemiec może postawili by inaczej to jest oczywiście gdybanie ale samo istnienie tych umocnień wykluczyło choćby możliwość takich planów gdyż gdyby zaryzykowano ofensywa musiano się liczyć z koniecznością przebijania sie przez te silne umocnienia.
Oczywiście wielu Francuskich I Brytyjskich wojskowych chciała porzucić polske po tym gdy dowiedzieli się o pakcie Niemiec z ZSRR ake jednak Francuzi przeprowadzili symboliczną ofensywa w Saarze której nie kontynuowali również między innymi dlatego że obrona Niemiecka była tam dobrze przygotowana i dlasza ofensywa oznaczała by spore straty, w sensie była też przerwana gdyż w Abbeville postanowiono o nie udzielaniu pomocy Polsce z powodu nieprzygotowania ale gdyby nie te umocnienia I to że wojna w Polsce była już wsm rozstrzygnięta po kilkunastu dniach mogli by mimo to kontynuować ofensywe.
Co do tego że Francuzi w 40 byli równie zke przygotowani co w 39 to oczywiście wypada się nie zgodzić bo jednak starali się produkcją własną jak i zakupami w USA bardziej przystosować się do nieuniknionej wojny, zwłaszcza starali się poczyniac postępy w lotnictwie które w 39 było totalnie w proszku do 40 roku poczyniono pewne postępy choć dalej między lotnictwem francuskim a niemieckim była przepaść.
Co do samej siły obu tych armii to w teorii lądowe siły były dość porównywalne i zadecydiwala prze wszystkim plany, doktryna i dowództwo.
Zaś sam koszt LM choć jako suma bezwzględnie wysoka to stanowiła niewielka część rocznego budżetu armii Francuskiej, więc z tymi olbrzymimi kosztami bym nie przesadzał.
Jeśli chodzi o twierdzę przemyśl to twierdzą była oblężona całkowicie i broniła się 6 miesięcy i austryjacy podali się z głodu nie z braku amunicji w ostatnią noc przed kapitulacja wystrzelali wszystką amunicję na oślep w kierunku przeciwnika i wysadzili fortyfikacje podkładając ładunki wybuchowe kraków również czekał podobny los ale rosjana nie udało się zamknąć Krakowa a nie brakowało durzo przynajmniej twierdze austryjackie służyły jako garnizony a turz przed wybuchem l wojny światowej austryjacy budowali pozycje wysunięte ziemno drewniane tak aby przeciwnik niemugł zająć dogodnej pozycji do ostrzeliwania fortuw . Francuzi tego nie zrobili i tak mieli jak mieli . Każdy fort na uwczesne czasy był do zniszczenia jeśli chodzi o przemyśl to rosjaną udało się zdobyć 1 fort (niepamietam jego nazwy w tym momencie znajduje się po stronie ukraińskiej ) ale sąsiadujące forty swoją artyleria wyparły z niego przeciwnika jeśli chodzi o niemcuw to nietylko pomogli austryjaką pod Gorlicami słyną kontrofensywa gdzie odbili przemyśl ale również pomogli im na froncie włosko austryjackim w Alpach. Pozdrawiam fajne filmy
Jeden z lepszych odcinków, wspaniale się to oglądało! A Fangottena proszę pochwalić za świetny montaż i muzykę, fenomenalna robota!
czekam aż ktoś zrobi kompilację wszystkich stęknięć z początku Twoich filmów, to stęknięcie jest jak najkrótsze intro w historii youtuba
Początek filmu - każdy: Witam!
Gambri: oooouuch
Super odcinek 💪🔥
Cześć, Czy ktoś wie jak nazywa się utwór lecący od ok. 24:00 minuty? Dziękuję i pozdrawiam
Dzięki za materiał.
😁
Polecam ci do ścieżki dźwiękowej w programie Reaper użyć funkcji dynamic split, żeby wyeliminować wszystkie wdechy. Z pewnością podniosłoby to jakość nagrań. No chyba, że taki jest twój zamysł to się nie wtrącam :)
Bardzo dobry materiał, pozdrawiam👍🇵🇱🇵🇱🇵🇱👍
I wojna światowa rewelka czekam na kolejne filmy o WWI. Może coś o broni chemicznej ? I pierwsza bitwa pod Ypres🤔
W końcu można obejzeć coś dobrego na tym yt 👍
Taka ciekawostka.
Czy wiecie w jakim serialu była wspomniana Gruba Berta?
Sam serial może nie był najwyższych lotów patrząc z perspektywy czasu ale to nie kanał o filmach i serialach.
Tak więc były to "Przygody mlodego Indiana Jones'a" jak dobrze pamiętam 🙃.
Świetny program .pozdrawiam