Kent nasıl oluşur, nasıl okunur ? - Murat Güvenç

Deprem Konuşmaları
Depremin bireyler arası ilişki ağları, beşeri olmayan nesnelerle kurulan bağlantı kalıplarını üzerindeki olumsuz etkileri gündemde ağırlıklı yer tutmaz. Oysa gayrı-maddi kent mirasındaki hasarlı yapı çevredeki kadar kolay onarılamaz. Kaldı ki, travma ardından “keşfedilen” gayrı maddi kentsel mirasın geri kazanımı ne yazık ki çoğu kez pek mümkün değildir.
Konuşmada coğrafi “mevkilere” “yer” niteliği kazandıran toplumsal pratik veya performanslar, ağlar şehirciliği bakış açısından ele alınmakta, “yitirilenin yüceltme”, yerine belgelemeyi, beyhude bir kent diasporası yerine, birliktelikleri, katılımcı pratiklerle yeniden tasarlamanın önemi vurgulanmaktadır.
***
6 Şubat ve sonrasındaki depremlerden etkilenen 11 ilimiz arasında yıkımın en şiddetli yaşandığı yerlerden Antakya’yı odağımıza aldığımız tartışmalar/konuşmalar serisinde konuklarımız, yerle bir olmuş şehri yeniden inşa etme çalışmalarını tuğla ve harcın ötesine taşımaya çalışan ve bu çok-katmanlı, çok-kültürlü kentin geçmiş kimliklerini, dokusunu, ruhunu bünyesinde ifade ederek hayatla yeniden nasıl buluşacağı, geleceğe doğru nasıl şekillendireceği konusunda fikir üretenler, çabalayanlar.
Deprem sonrası yeniden yapılanmanın önemli bir merkezi olan Antakya’nın kültürel hafızası ve yaşam dokusu nasıl yeni kent kurgusuna eklemlenecek? Kültürel miras değerleri kentsel planlama ve tasarıma nasıl entegre edilecek? Tarih boyunca yaşanmış travmaların ve dönüşümlerinin izlerini bünyesinde taşıyagelmiş mekânsal hafıza nasıl yeniden canlanacak? Müzeleştirmeden ve soylulaştırmadan, şehri yaşamdan koparmadan, adil ve kapsayıcı kent tahayyülleri neler olabilir? Hepimizin kafasını meşgul eden önemli sorular bunlar.
Kıraathane İstanbul Edebiyat Evi’nde gerçekleşecek konuşmalar serisinde Antakya’nın çok-katmanlı toplumsal karakterinin ve yaşantısının ve çok-kimlikli kültürel hafızasının, miras değerlerinin bugün yeniden kuruluş sürecinde nasıl ele alınması gerektiğine dair çalışmaları ve önerileri olan konuşmacıları dinleyeceğiz. Yıkım sonrası yeniden yapılanma sürecinin aceleye getirilmemesi, farklı yaklaşımlara, hassasiyetlere sahip tarafların, toplulukların ve farklı paydaşların bu süreçte kendilerini ifade edebilmeleri, birlikte düşünebilmeleri ve birbirlerini dinleyebilmeleri, yeniden inşa sürecinin katılımcı, demokratik ve adil olması bakımından büyük önem taşımaktadır. Şehri nasıl yeniden yapacağız? sorusuna adil, kapsayıcı ve sürdürülebilirlik hedeflerini içeren yaklaşımların, çoğulluğu sağlamaya çalışan bir arama ve düşünme süreci ile ortaya çıkabileceğini düşünüyoruz.
Kıraathane İstanbul Deprem Konuşmaları, “Bir Şehri Yeniden Kurmak: Antakya”, Açık Radyo’da pazartesi akşamları saat 19:00’da yayınlanan “Kültürel Miras ve Koruma: Kim için Ne için” programcıları ile iş birliği içinde hazırlanmış olup, bu etkinliklerin gerçekleşmesinde katkılarından dolayı Dr. Tuğçe Tezer’e şimdiden çok teşekkür ederiz.
Prof. Dr. Murat Güvenç: Kadir Has Üniversitesi Kültür Varlıklarını Koruma, Mimarlık ve Kent Çalışmaları Yüksek Lisans Programı öğretim üyesi ve İstanbul Çalışmalar Merkezi Müdürü olarak görev yapan Murat Güvenç, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Şehir ve Bölge Planlama Bölümü’nde lisans ve yüksek lisans dereceleri alan Murat Güvenç, İstanbul’un sanayi coğrafyası üzerindeki doktora çalışması ile ODTÜ Mustafa Parlar Tez Ödülü’nü almıştır. 2005’te İstanbul Bilgi Üniversitesi Mimari Tasarım Yüksek Lisans Programı’na dahil olmuş, 2006-2011 yılları arasında Boğaziçi Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde misafir öğretim üyesi olarak kent sosyolojisi ve veri çözümleme dersleri vermiştir. Veri görselleştirme, kent coğrafyası, sosyolojisi ve kurum tarihi konularında yayımlanmış eserleri vardır.