ลัวะ คือเจ้าของดินแดนเดิม ต้นทางรากเหง้าแห่งอารยธรรมล้านนา I ประวัติศาสตร์นอกตำรา EP.146

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 18 июл 2022
  • ลัวะ เป็นคำเรียกกลุ่มชาติพันธุ์ที่อาศัยกระจายอยู่ในพื้นที่ลุ่มน้ำต่าง ๆ ทั้งปิง ยม น่าน กก ในเขตภาคเหนือของไทย รวมไปถึงตอนเหนือลาว รัฐฉานในพม่า และสิบสองปันนาในจีน
    ลัวะ คือกลุ่มชนที่มีส่วนสำคัญต่อการสร้างบ้านแปงเมือง พัฒนาดินแดนล้านนาให้เป็นรัฐจารีตอันเข้มแข็ง จนกระทั่งกลายเป็นส่วนหนึ่งของรัฐชาติที่มั่นคงในปัจจุบัน
    คงไม่เกินจริงนัก หากเราจะกล่าวว่า ในสายเลือดบรรพชนคนล้านนาที่สืบสายตระกูลสู่ลูกหลานเหลนโหลนในวันนี้ เลือดภายในกายของพวกเขาส่วนหนึ่ง อาจมีสายเลือดของลัวะผสมกลมกลืนอยู่ด้วย ไม่มากก็น้อย
    #จามเทวี#วิลังคะ#ล้านนา#ปู่เจ้าลาวจก#แม่โถ

Комментарии • 1,1 тыс.

  • @user-lq2mr9lz8l
    @user-lq2mr9lz8l Год назад +118

    ตาเคยเล่าให้ฟังว่า สมัยหนุ่มๆเคยตีมีดไปขาย แลกข้าว ได้ดูนอกตำรา EP.เข้าใจเลยค่ะ
    ตาเปี๊ยะ คือ ตานู๋เองค่ะ ดีใจที่ได้เห็นแกในช่องนี้ เป็น สารคดี ที่ปลื้มปลิ่มมากๆ
    #ลูกหลานชาวลัวะ ❤️

    • @udo8017
      @udo8017 Год назад +9

      จริงเหรอ.ดีใจด้วยคับ.

    • @phoonnaphatsriphoonjun1580
      @phoonnaphatsriphoonjun1580 Год назад +4

      ก็น่าภูมิใจในรากเหง้าตัวเอง...เป็นเรื่องที่ดีคับ

    • @user-rt6nt7xp3l
      @user-rt6nt7xp3l Год назад +1

      ❤️❤️❤️

    • @thanachaiintaya8467
      @thanachaiintaya8467 Год назад +5

      เอามีดแลกนาได้เลย สมัยก่อน

    • @user-qw1jr1ux6p
      @user-qw1jr1ux6p 8 месяцев назад

      ในpantip
      "ตามหารากเหง้าของชาวจ้วงในประเทศไทย" ......จากการตามหามานาน ผู้ที่เข้ามาตามหาคนจ้วงในภาคเหนื่อ กลุ่มหนึ่งที่แต่งกายแบบนี้(คลายการแต่งกายของชาวลัวะ) ใช้เวลานาน ใช้เวลา9เดือนในที่สุดก็พบ
      ....และพบว่าการนุ่งถือของชาวจ้วงเขตเขตหยางชั่ว (陽朔) มีส่วนคล้ายการนุ่งถือของชาวลัวะ มีความเป็นไปได้หรือไม่ว่าชาวจ้วงเขตเขตหยางชั่ว (陽朔) กับชาวลัวะเคยอาศัยอยู่ร่วมกันมาก่อน

  • @gigie8439
    @gigie8439 Год назад +84

    เราคนนึงชาวลัวะแท้ แม้ด้วยกาลเวลาอาจจะทำให้วัฒนธรรมค่อยๆเลือนหาย แต่เรายังชอบเรื่องราวของชนชาติตัวเอง รักการศึกษาประวัติศาสตร์มากๆ

    • @user-mv8pu5oe1l
      @user-mv8pu5oe1l 9 месяцев назад

      ขอบในงบ

    • @user-iz7mv9wn3l
      @user-iz7mv9wn3l 8 месяцев назад

      ในpantip
      "ตามหารากเหง้าของชาวจ้วงในประเทศไทย" ......จากการตามหามานาน ผู้ที่เข้ามาตามหาคนจ้วงในภาคเหนื่อ กลุ่มหนึ่งที่แต่งกายแบบนี้(คลายการแต่งกายของชาวลัวะ) ใช้เวลานาน ใช้เวลา9เดือนในที่สุดก็พบ
      ....และพบว่าการนุ่งถือของชาวจ้วงเขตเขตหยางชั่ว (陽朔) มีส่วนคล้ายการนุ่งถือของชาวลัวะ มีความเป็นไปได้หรือไม่ว่าชาวจ้วงเขตเขตหยางชั่ว (陽朔) กับชาวลัวะเคยอาศัยอยู่ร่วมกันมาก่อน

    • @user-qw1jr1ux6p
      @user-qw1jr1ux6p 8 месяцев назад +1

      ปี่น้องชาวลัวะ ให้เข้าไปดูหน่อยครับ ในpantip
      "ตามหารากเหง้าของชาวจ้วงในประเทศไทย" ......จากการตามหามานาน ผู้ที่เข้ามาตามหาคนจ้วงในภาคเหนื่อ กลุ่มหนึ่งที่แต่งกายแบบนี้(คลายการแต่งกายของชาวลัวะ) ใช้เวลานาน ใช้เวลา9เดือนในที่สุดก็พบ
      ....และพบว่าการนุ่งถือของชาวจ้วงเขตเขตหยางชั่ว (陽朔) มีส่วนคล้ายการนุ่งถือของชาวลัวะ มีความเป็นไปได้หรือไม่ว่าชาวจ้วงเขตเขตหยางชั่ว (陽朔) กับชาวลัวะเคยอาศัยอยู่ร่วมกันมาก่อน

    • @chatreesitthi8596
      @chatreesitthi8596 3 месяца назад +2

      ผมว่ายีนส์หรือdnaของผมก็มีปนครับ

  • @48082531
    @48082531 2 года назад +51

    ดูจบแล้วร้องไห้ค่ะ
    จากที่เคยศึกษา ก็ยังไม่เข้าใจบริบท เพราะนึกภาพไม่ออก ประวัติศาสตร์นอกตำรา ทำให้เข้าใจสภาพประวัติศาสตร์มากขึ้น
    และประวัติศาสตร์ที่สามารถจับต้อง และมองเห็นได้จริง (ดีกว่าการอ่านเยอะเพราะนึกสภาพบ้านเมืองไม่ออก)

  • @weewii
    @weewii 2 года назад +69

    ผมลูกหลานชาวลั๊วะ อ.ฮอด จ.เชียงใหม่
    ขอบคุณที่ทำสารคดีนี้ออกมาครับ เป็นสารคดีที่ดีมากๆเลยครับ ขอบคุณจริงๆจากใจครับ

    • @tansilu5293
      @tansilu5293 Год назад +5

      ผมลูกหลานลั๊วะ อ.เมืองปาน จ.ลำปางครับ❤️❤️❤️❤️

    • @user-wu1gp8dk4u
      @user-wu1gp8dk4u Год назад +2

      ขะมุ เป็นใคร

    • @rattanakhumtanoen1455
      @rattanakhumtanoen1455 Год назад +6

      ชาวลั๊วะที่ปากช่อง..เยอะมาก จิตใจดี ขยัน รักสามัคคีกันดีมาก มาจากเชียงรายและสิบสองปันนา ชอบทำบุญ ไปทุกๆวัดทั่วไป

    • @aumpipagaw9964
      @aumpipagaw9964 Год назад +1

      ​@@user-wu1gp8dk4uขมุก็คือเขมรใง😅

    • @user-rn9ub7hh8k
      @user-rn9ub7hh8k Год назад +1

      ไอปอนปองซากาปองสาลีไอปอนปองสาลีกะปองอ็อกปองอ็อกติกๆๆๆ

  • @user-dw5qz7yu6m
    @user-dw5qz7yu6m Год назад +78

    สุดยอดครับ 😊😊 พวกเราที่อยู่ทุกภาคในประเทศไทย ควรจะศึกษารากเง้า ของตัวเองด้วยนะครับ ไม่ต้องอายว่าเรามาจากไหน ภาษาเกิด เท่ห์ที่สุดเเล้ว
    เรียนรู้เเต่ไม่เเบ่งเเยก ไม่ดูถูกกัน รวมเป็นไทย
    ไม่อยากให้คนไทยสยามดูถูกคนภาคอื่นๆ

    • @kanjs5317
      @kanjs5317 11 месяцев назад +3

      สยามคืออยุธยาบวกลัวะ
      อยุธยาคืออาณาจักรของกฤษณะคือภาคกลางและใต้รวมถึงชวาสุมาตรา
      ลัวะคือเหนืออิสานจีนเวียดนามกัมพูชาญี่ปุ่นเกาหลี
      รวมกันคือมหาภารตะและรามายณะ
      ลัวะแบ่งเป็น2กลุ่มแย่งอำนาจกัน โดยมีอยุธยาเป็นคนกลางเพราะเป็นเจ้าของพื้นที่เดิม ลัวะแต่ละฝ่ายมาแต่งงานกับสยาม
      เปรียบลัวะก็คือมเหสีซ้ายขวา ที่ญาติแต่ละฝ่ายชิงกันให้หลานเหลนของตนได้ขึ้นปกครองสหราชอาณาจักรสยาม
      ลัวะ2ฝ่าย คือ ฝ่ายเหนือคือเปาลัวะหรือเปารวะหรือเปารพและฝ่ายอิสานคือเกาลัวะหรือเการวะหรือเการพ
      ประเทศไทยถึงได้ไม่สงบเพราะญาติมเหสีตีกันจนราชอาณาจักรสยามล่มสลาย เพราะลัวะแต่ละกลุ่มไปดึงเอาญาตินอกแผ่นดินมาช่วยแย่งอำนาจเช่นกลุ่มมอญ/ทมิฬ /เติร์ก เช่น หงสาวดีก็เป็นเมืองที่สยามไปตั้งให้ราชบุตรเชื้อสายมอญไปเฝ้า แต่ก็ไปเอาญาติอีกฝั่งมาชิงตีเมืองใกล้เคียงไปปกครอง...และลัวะกลุ่มหนึ่งไปเอาทมิฬมาปกครอง...ส่วนลัวะสยามสายเหนือเดิมคือกลุ่มหิริวงศ์กลายไปเป็นทาสคนทมิฬ ถูกจับไปรวมกับทาสเขมร ถูกส่งไปปกครองเมืองที่เขมรอยู่เรียกว่าพระเจ้าแตงหวาน หรือศรีสุริโยพันธุ์ ส่วนสยามต้องถอยไปตั้งกองกำลังฟื้นฟูขึ้นมาใหม่แถวทางใต้ดินแดนของกฤษณะคือกลุ่มสิงหนวัติหรือศรีวิชัย แล้วกลับไปช่วยยึดเมืองที่เขมรคืน
      ลัวะมาจากไหน...มาจากคนไทในสุวรรณภูมิที่ไปช่วยรบในดินแดนจีนหรือที่ไชน่าหรือเชน...
      พื้นที่ไชน่าเดิมถูกรุกรานด้วยเผ่าที่มาจากทางตะวันตก คือเติร์กและเผ่าฝรั่ง
      ไทคือเชนที่นับถือศากยวงศ์ คือศาสนาพุทธ(เรียกว่าขอม)จึงต้องส่งกองทัพเรือไปช่วยญาติไท ที่เรียกว่าลัวะ
      เรียกว่าลัวะ เพราะนิกายเชนจะนิยมแยกตัวไปฝึกตนตามป่าตามเขา ถือศีลไม่พูด ใช้การฆ่าสัตว์เพื่อบูชายัญ แต่กินมังสวิรัติ...ทำให้ขัดแย้งกับพุทธที่ให้งดฆ่าสัตว์เพื่อบูชายัญแต่กินเนื้อเป็นอาหาร

    • @buncarcare4284
      @buncarcare4284 2 месяца назад

      ​@@kanjs5317❤

  • @wawamars3823
    @wawamars3823 2 года назад +56

    "ความเชื่่อ คือพื้นฐานสำคัญของมนุษย์ ไม่ควรมีความเชื่่อใดต้องถูกดูเเคลน ตราบใดที่ความเชื่่อนั้นไม่กระทบต่อสังคมหรือทำร้าย ทำลายผู้อื่่น ในทางกลับกัน สังคมไทยยังยอมรับเอาความเชื่่อที่หลากหลาย
    เข้ามาหลอมรวมเพื่อสร้างความมั่นคงทางด้านจิตใจ และจัดระเบียบของการอยู่ร่วมกัน อย่างสงบสุข"
    บทความหนึ่งในตอนนี้ เป็นบทความที่กล่าวให้เกียรติบุคคลอื่นๆ รวมทั้งกล่าวแสดงจุดยืนในสิ่งที่เราเป็นอยู่ ได้ดีมากๆครับ

    • @anntourchannel8643
      @anntourchannel8643 Год назад +2

      ขอคัดลอกบทความนะค่ะ

  • @akira391ytpremium3
    @akira391ytpremium3 2 года назад +32

    เติมเต็มทุกด้านของที่มาของชาวลัวะ กลุ่มชนที่ครองดินแดนแห่งนี้มาหลายพันปี ขอบคุณสุดยอดสารคดีที่เฝ้ารอชมทุกตอน ทรงคุณค่าจริงๆ

  • @teepthaita
    @teepthaita Год назад +46

    ตั้งแต่รู้จักกับช่องนี้​ ผมฮักความเป๋นล้านนาขึ้นมาแฮ๋มหลายเต๊าเลยครับ​ หั่นหล่ะอ่อนบ่าเดี่ยวก่ออยากฮือภูมิใจ๋ความเป๋นคนเมืองจะไปอายตี้ต้องอู้กำเมือง​

  • @SUMATEKSHOW
    @SUMATEKSHOW 2 года назад +28

    สมัยเรียนประวัติศาสตร์สังคมศาตร์ 1 เทอมคือบทep.นี้ประวัติศาสตร์นอกตำรา ผมว่าทีมงานคนที่ทำสารคดีชุดนี้ น่าจะมีรุ่นผม รุ่นพี่ รุ่นน้องแน่นอน มอเชียงใหม่ พูดถึงไตลื้อ ขนหัวลุกเลย🙏😳 ผมตามเรื่องขุนลัวะว่า
    จะสัมพันธ์กับขุนบรมไหม? ไปเมืองไซตามปู่เย่อย่าเยียหรือป่าวเมือเดือนที่แล้ว เทิน เวียงแก่น เชียงของ บ่แก้ว เมืองสิงหลวงน้ำทา และเมืองไซ ว่าน่าจะเป็นวัฒนธรรมดงเชิน ดองชอนสัมพันธ์กันอย่างไร ปลายเดือนกำลังจะไปแม่สอด ตากถึงแม่สะเรียง ตามรอยประวัติศาสตร์นอกตำรา
    ขอชมว่าพวกท่านทีมงาน ทำเรื่องประวัติศาตร์ชนพื้นถิ่นได้ลำดับและตรงไปตรงมาสมเหตุสมผล เป็นขั้นเป็นตอน ผู้รับชมรับสารได้ง่าย เป็นงานวิจัยที่สอดคล้องขอชมเชย🙏ว่า"ยอดเยี่ยม"👍👏

  • @Janphen72
    @Janphen72 2 года назад +11

    ฮู้ล้ะว่าป้อข้าเจ้าสืบทอดวิชามาตีมีดมาจากไหน ตี่แต้ป้อข้าเจ้าเป๋นจาว ลั๊วะ 🙏🙏🙏ขอบคุณจ้าดนักจ้าว🥰🥰🥰

  • @v4bPPkgmlb9k-st
    @v4bPPkgmlb9k-st 2 года назад +80

    เต็มอิ่มกับ "ล้านนา"ถ้าชมและอยู่ในพื้นที่ล้านนาด้วยจะยิ่งได้บรรยากาศและอรรถรสมาก..ขอบคุณ "ประวัติศาสตร์นอกตำรา"เป็นอย่างยิ่ง..ครับ

  • @undressstore1375
    @undressstore1375 2 года назад +79

    เต็มอิ่ม จุใจ ถึงจะยาว แต่ไม่มีช่วงน่าเบื่อเลยสักนิดครับ ดูสนุก ดูเพลิน ขอบคุณทีมงานที่สร้างสรรค์รายการสารคดีชั้นเยี่ยมแบบนี้ให้ติดตามครับ ขอบคุณครับ 🙏🏻

  • @Yying13
    @Yying13 2 года назад +73

    ขอบคุณมาก ๆ เลยค่ะ พึ่งมารับรู้เรื่องราวบรรพบุรุษจาก “ประวัติศาสตร์นอกตำรา” เพราะคุณพ่อคุณแม่เป็นชาวลัวะ 100% จากอำเภอแม่ริม (สะลวง) แต่กลับไม่เคยรู้อะไรแบบนี้มาก่อน ดูแล้วรู้สึกสะท้อนใจเป็นที่สุด

    • @naytonchannel
      @naytonchannel Год назад

      ทางรัฐฉานเหนือ พม่า เขาเรียกตนเองว่าละว้า มาย้อนดูใหม่วันนี้ทำให้เข้าใจว่าเผ่าพันธุ์เดียวกัน เพราะไปเข้าใจว่าเป็นพวกว้า ที่ค้าขายยาเสพติด(รัฐฉาน)

  • @user-dk7ny1ij7u
    @user-dk7ny1ij7u 2 года назад +21

    ขอบพระคุณทีมประวัติศาสตร์นอกตำราทุกท่านค่ะ ได้เห็นภาพและเรียนรู้ประวัติศาสตร์ล้านนา
    เคยได้ยินชนเผ่า " ลัวะ" แต่ไม่ละเอียดลึก ขอบคุณยิ่งค่ะ

  • @Sorn.llllDhammassaro
    @Sorn.llllDhammassaro 2 года назад +107

    ขอขอบพระคุณท่านผู้บรรยาย และคณะฯทำงานทุกท่าน ที่พาเราย้อนไปเห็นภาพในอดีตอันยิ่งใหญ่ เป็นตำราที่มีชีวิต อันทรงคุณค่าที่ไม่เคยถูกบันทึกไว้เลย

  • @TheSamonex
    @TheSamonex 2 года назад +54

    สุดยอดสารคดีมากๆ ครับ บรรจุลงใน E-learning ให้นักเรียนได้เรียน สบายๆ เลย

  • @landgoodview
    @landgoodview 2 года назад +26

    สุดยอดตำนาน ที่หาดูได้ยาก ไม่ว่าจะผ่านไปกี่ปี โลกก็ยังจดจำ

    • @na7973
      @na7973 Год назад

      ต้องขอบคุณรายการนี้จริงๆครับ สักวันนึงไม่มีสถานที่ เรายังเหลือภาพและคำบรรยายเก็บไว้ ตราบนานเท่านานครับ 🙏🙏🙏

  • @bankzekey6430
    @bankzekey6430 2 года назад +9

    โอ๊.....ความรู้ของบรรพบุรุษ ของใครหลาย ๆ คนซึ่งรวมผมด้วย .... ขอบคุณครับที่ให้ความรู้

  • @nirote2023
    @nirote2023 2 года назад +19

    การที่ลูกหลานผู้สืบเชื้อสายชาติพันธุ์ต่างๆ มีการรื้อฟื้นเอาขนบประเพณี ความเชื่อที่เป็นอัตลักษณ์ของชาติพันธุ์ของตนมาปฏิบัติและเผยแพร่แก่ลูกหลานและผู้คนทั่วไป นับเป็นเรื่องที่น่าส่งเสริมและยอมรับของคนทั่วไป ทั้งนี้มิได้หมายถึงให้แต่ละชาติพันธุ์รวมตัวเป็นพลังด้านการเมืองแต่อย่างใด หากแต่ให้ลูกหลานได้รับรู้ถึงสายเลือดชาติพันธุ์ของตัวเองว่าบรรพบุรุษคือใคร เป็นมาอย่างไร บางเรื่องอาจเป็นจุดขาย เป็นแหล่งท่องเที่ยวเป็นรายได้ของคนในชุมชนต่อไปในภายหน้าได้

    • @sermsakviriyavan9323
      @sermsakviriyavan9323 Год назад

      ลลชชชชลลชชชชชชชชภง
      ⁷÷÷ I 8

  • @storyphone1472
    @storyphone1472 Год назад +20

    สารคดีที่ดีที่สุด รู้ครบทุกเรื่อง ต้องยกให้ ประวัติศาสตร์นอกตำรา ติดตามทุกep คับ

  • @user-bl2hd5fm4i
    @user-bl2hd5fm4i 2 года назад +29

    ไท- ลั้ว พี่น้องร่วมรากเหง้า พวกเราร่วมสร้างบ้านแปลงเมืองรุ่งเรืองเป็นสยามเป็นไทย

    • @surasekkunnasaeng4985
      @surasekkunnasaeng4985 2 года назад

      55 ผิดแล้วครับ ไทย/สยาม คือ ศัตรูต่างหาก อาณาจักรสงบสุขมาตลอดหลายร้อยปีจนกระทั้ง สยามมาตีล้านนา โดยบอกว่าถ้ายอมจำนน สยามจะคอยช่วยปกป้องล้านนาจากพม่า ทั้งที่พม่าคือประเทศคู่ค้าแต่เป็นศัตรุกับสยามล้านนา ล้านช้างเป็นอาณาจักรขั้นกลาง สุดท้ายก้ทำตามกลลวงของสยามไป ทุกวันนี้คนแก่ๆ อายุ 80-90 ปีที่เคยเล่าให้ฟังเขายังบอกไว้ว่า ศัตรูที่แท้จริงคือสยาม แต่ท่านเจ้าต้องยอมเพราะตอนนั้นสยามมีฝ่ายสนับสนุนเยอะ แต่พูดเข้าข้างพม่าไม่ได้ จะโดนลงโทษรึฆ่าชั่วโคตรเพราะดูหมิ่นมหาประเทศพันธมิตร ณ ตอนนั้น ครับ "เป็นประวัติศาสตร์ที่ไม่สามารถบันทึกได้ตามข้อตลกโบราณ ได้แต่พูดเป็นนิทานสืบต่อกันมา ยังมีการบีบอำนาจเจ้าเหนือ สมัย ร.4 อีก เป็นช่วงที่เกือบจะเกิดสงครามเหนือและสยาม เอาเจ้าดารารัศมีแต่งเข้าวังเพื่อรวมอำนาจอย่างเป็นทางการและได้ลงรายลักษณ์อักษรเพื่อให้อังกฤษดูว่าเหนือนี้เป็นของสยาม ทั้งที่ถูกสยามบีบบังคับแต่ก้สมยอม ยอมสูญเสียเจ้าหญิงเหนือเพื่อรักษาประชาชนไว้ ประชาชนคนเก่าจึงเกลียดคนสยามเพราะเหนือต้องสูญเสียเจ้าไป

  • @Channel-oq8ne
    @Channel-oq8ne Год назад +82

    ภูมิใจที่ผมได้เกิดมาเป็นคนชนเผ่าลัวะครับ ขอขอบคุณประวัติศาสตร์นอกตำรา ที่ได้ทำให้เราได้เข้าใจถึงความเป็นลัวะอย่างแท้จริงครับ

    • @tonstonez9938
      @tonstonez9938 7 месяцев назад +1

      ลั้วมีตัวอักษรไหมครับ จำได้ว่ามีภาษาของเขาอยู่น่าจะมีเขียนด้วย แต่ไม่เคยเจอบันทึกตัวอักษรเลย

    • @sasuno001
      @sasuno001 6 месяцев назад

      ​@@tonstonez9938ไม่มีตัวหนังสือเป็นของตัวเองครับ ใช้อักษร ล้านนา ครับ

    • @user-qw1jr1ux6p
      @user-qw1jr1ux6p 5 месяцев назад

      พญามังรายเป็นกษัตริย์องค์ที่ 25 แห่งราชวงศ์ลวะปู่เจ้าลาวจกหรือ ลวจักราช..ก็คือลัวะนั่นเอง(ลว=ลัวะ)

    • @user-uh5fl7tm4y
      @user-uh5fl7tm4y 3 месяца назад

      ลั๊วมีภาษาสำเนียงการพูดที่ไม่เหมือนภาษาไตย

    • @Channel-oq8ne
      @Channel-oq8ne 2 месяца назад

      ​@@tonstonez9938มีแต่ภาษาพูดครับ แต่ละพื้นที่พูดจะไม่เหมือนกันครับ เช่นคำว่าข้าวบ้านผม เรียกว่าซา อีกตำบลจะเรียกว่า จ๊ะ ความหมายก็คือข้าวเหมือนกันครับ

  • @aof_martrin
    @aof_martrin 2 года назад +39

    รักรายการประวัติศาสตร์นอกตำรา

    • @smakomboonyong8805
      @smakomboonyong8805 2 года назад +1

      สุดยอดครับอาจารย์

  • @wichaichaekhachad3256
    @wichaichaekhachad3256 2 года назад +13

    "ลัวะเยะไห้ ,ไทยะนา "บ้านผม เชียงราย คุณปู่ทวด มาจากเมืองน่าน เคยมีคน บอกว่า เขาเป็นขมุ หรือ ลั้วบ้าง ส่วนมากจะเป็นชนกลุ่มน้อย อยู่ตาม ชายป่า ที่เขาเรียก ขะมุหรือ ลัวะ เพราะไม่เรียนหนังสือ และไม่นับถือ ศาสนานับถือ บรรพบุรุษ,ผีฟ้า จะไม่มีขนบธรรมเนียม,ไม่มีวัฒธรรมทาง หรือ ซึ่งต่างจาก อดีด ลัว สร้างบ้าน สร้างเมือง ยุค ปูเจ้าก่อนจะตั้ง อาณาจักร ล้านนา

  • @pizadaily1630
    @pizadaily1630 2 года назад +29

    ล้านนามีเรื่องราวให้สืบค้นอีกเยอะ เยี่ยมมากรักรายการนี้

    • @user-yr3df8rz3z
      @user-yr3df8rz3z 2 года назад +1

      ดินแดนพุทธกาล

    • @user-iz7mv9wn3l
      @user-iz7mv9wn3l 8 месяцев назад

      ปู่เจ้าลาวจก หรือ ลวจักราช

  • @nalineedeedee662
    @nalineedeedee662 Год назад +11

    สารคดีที่ทรงคุณค่ายิ่ง ประวัติศาสตร์นอกตำรา ที่ควรค่าแก่การรักษาไว้
    ขอบคุณทีมงานทุกท่านค่ะ

  • @Cityzenth
    @Cityzenth 2 года назад +56

    ขอบคุณทีมงาน "ประวัติศาสตร์ นอกตํารา" จาดนักครับ FC ฅนเมืองถูกใจสิ่งนี้

  • @user-qw6bq9jc8y
    @user-qw6bq9jc8y 2 года назад +11

    ขอบคุณครับที่นำสาระความรู้มาถ่ายทอดเรื่องราวประวัติศาสตร์ให้เข้าใจและทรงคุณค่า รักรายงานนี้มากเลยครับ ผมนำไปให้นักเรียนดูที่โรงเรียนเพื่อปลูกฝังให้นักเรียนรักและภูมิใจในประวัติศาสตร์ครับ

  • @apichatsansing6759
    @apichatsansing6759 Год назад +11

    ตำราอันทรงคุณค่า ผมเปิดให้ลูกดูและตัวเองก็ชอบมากๆ

  • @wit1070
    @wit1070 2 года назад +16

    เคยเห็นร่องรอยการขุดเนินดินเป็นรูปวงกลม ที่มีขนาดใหญ่บนยอดเขา และ ขนาดเล็กตามไหล่เขาจำนวนมาก เล่าต่อกันมาว่าชาติพันธุ์ลัวะขุดไว้

  • @waranyaphonmaomun4277
    @waranyaphonmaomun4277 Год назад +7

    ขอบคุณมากๆนะคะ ฟังไปน้ำตามันก็ไหล รู้สึกซาบซึ้ง และได้รับรู้ประวัติศาสตร์ของล้านนา เพราะดิฉันก็เป็นลูกหลานลั๊วะ

  • @PTTRW_CDP
    @PTTRW_CDP 2 года назад +77

    ประวัติศาสตร์โลกก็ควรรรู้ ประวัติศาสตร์ชาติก็ควรรู้ พอศึกษาก็จะเข้าใจว่า ชาติไทยประกอบด้วยผู้คนหลายชาติพันธุ์
    ไม่ควรมีใครต้องพบกับการเหยียดหยาม ด้อยค่า
    #สารคดีคุณภาพ

    • @ajareej6134
      @ajareej6134 Год назад +8

      เราคนไทยทุกคนต้องช่วยกันค่ะ..สร้างความรักสามัคคีให้เหนียวแน่นในชาติ..จะเชื้อชาติไหนอพยพมาจากไหนก็ตามเมื่อมารวมกันเป็นชาติไทย..พวกเราคือคนไทย..ไม่ว่าจะอยู่ภาคใดก็คือคนไทย..ความรัก สามัคคีต้องร่วมกันสร้าง ..อย่าให้ใครมาแบ่งแยกได้.

  • @jjdwongza4048
    @jjdwongza4048 Год назад +23

    ชอบคำว่า ไม่รู้ว่าทำไมในยุคหลัง ถึงถูกมองว่ามีวัฒนธรรมต้อยต่ำและถูกดูแคลน ทุกวันนี้มีแค่ส่วนน้อยที่ยังรักษาอัตลักษณ์ของตัวเองไว้ได้ สังคมเปลี่ยนมุ่งทำงานหารายได้จิตใจเปลี่ยนอะไรๆก็ถูกมองว่าไม่สำคัญอีกต่อไป ดูอีสานใต้บ้านผม ลืม วัฒนธรรม อักษรเก่า พิธีกรรม ขนบและประเพณีบางอย่าง ท่ารำรุ่นเก่าก็หายไปหมดแล้ว มีแต่ท่ารำที่ผสมรับเอาอิทธิพลของลาวอีสานมาปนแทน บางครั้งผมก็แอบคิดนะว่าทำไม่ทางเหนือเขาถึงยังรักษาไว้ได้ดีกว่าเรา

    • @user-lw1fx6bi6h
      @user-lw1fx6bi6h Год назад

      ก็เพราะอิสานโดนดูถูกเหยียดหยามมานานครับ และโดนมองว่าเป็นชนชั้นตํ่าที่สุดในประเทศไทย คนอิสานเลยเปลี่ยนไปครับ ปล.ข้อยกะอิสานเด้อ อุบลครับ

    • @fulin6511
      @fulin6511 Год назад +2

      ในตัวเมืองสุรินทร์บุรีรัมย์ เด็กวัยรุ่นยังพูดเขมรอยู่ไมครับ หรือพูดอีสานกันหมด

    • @surinathakitkarnka7463
      @surinathakitkarnka7463 Год назад

      ๆๆๆๆๆๆๆๆ

  • @golfsur
    @golfsur 2 года назад +12

    เป็นชั่วโมงครึ่งที่...อิ่มเอมมากเลยครับ ขอบคุณคณะผู้จัดทำทุกท่าน และเป็นกำลังใจให้ได้มีสารคดี ดีๆแบบนี้มาเรื่อยๆครับ

  • @k.kaveekaewpatima8692
    @k.kaveekaewpatima8692 2 года назад +29

    ขอบคุณมาก ๆ ครับ ทำให้เข้าใจเรื่องราวเกี่ยวกับชาติพันธ์ลัวะ มีข้อมูลทางประวัติศาสตร์ครบสมบูรณ์แบบ ขอขอบคุณทางทีมงาน นอกตำรา ทุก ๆ ท่านครับ

    • @anankantawong6744
      @anankantawong6744 2 года назад +6

      ผมลูกหลานลั๊วะผสมยอง ครับ ขอบคุณทีมงานครับ

    • @rodjanawannasud1947
      @rodjanawannasud1947 Год назад

      ​@@anankantawong6744

  • @mollybull9459
    @mollybull9459 Год назад +32

    ประวัติศาสตร์นอกตำรา พวกคุณคือทีมงานคุณภาพทั้งเนื้อหาสาระและภาพประกอบเสียงบรรยาย 🙏

  • @happyoflifenursemen2525
    @happyoflifenursemen2525 2 года назад +29

    ยอดเยี่ยมครับ แต่อยากให้มีคลิปที่ทำสารคดีเกี่ยวกับหมู่บ้านชาวลัวะที่เหลืออยู่ทั้งหมดครับ มีภาษา วัฒนธรรม ความเชื่อที่ ร่วมกันอย่างไรบ้าง และต่างกันอย่างไรบ้าง นิทานพื้นบ้าน ตำนาน เจี้ย...ต่างๆ บนเพลง บทซอ ต่าง เครือของชาวลัวะ #รอชมนะครับๆ

  • @user-xq8lo1qs5h
    @user-xq8lo1qs5h Год назад +20

    เป๋นรายการที่ดีประเทืองปัญญา บริหารสมอง ขอเป็นกำลังใจให้คณะผู้จัดทำทุกท่านค่ะ ติดตามมาตลอดค่ะ ทำต่อไปเรื่อยๆนะคะ

  • @teeramatkallaparwit2235
    @teeramatkallaparwit2235 2 года назад +15

    เป็นรายการที่เปิดโลกทัศน์มุมมองทางประวัติศาสตร์ได้ดีมาก ไม่ยึดติดกับความเป็นชาตินิยมที่ ถูกปลูกฝังกันมา ชอบครับอยากให้มีนานๆนะครับ

  • @user-bt4iu8pu8v
    @user-bt4iu8pu8v 2 года назад +17

    เปรียบง่ายๆเหมือนญี่ปุ่นที่มีชาวไอนุ ล้านนาก็มีชาวลั้วะ

  • @mikemano2900
    @mikemano2900 2 года назад +17

    ขอบคุณประวัติศาสตร์นอกตำรามากครับ ที่พาย้อนรอย และร้อยเรียงเรื่องราวชาวลัวะมาให้กันได้ชม ทำให้เกิดประเด็นคิดติดตามมา เช่น
    - ชาวลัวะคือหนึ่งในสามชนชาติ ขอม มอญ ละว้า ที่เคยอาศัยอยู่ในดินแดนนี้มาก่อน หรือไม่
    - ชาวลัวะน่าจะเป็นกลุ่มชาติพันธุ์ที่รักสงบ และมักถูกขับไล่ ถูกปกครอง เป็นผู้คนที่เจ้านาย ยกให้ดูแลพระ ดูแลวัด
    - คำว่า "ลัวะ" ห้าหกสิบปีก่อน เป็นคำที่คนเมือง(โยน หรือยวน) ใช้เรียกคนอื่นที่อาจไม่ใช่ชาวลัวะก็ได้ ในลักษณะหรือทำนองดูถูกว่าต่ำต้อย ด้อยค่า ซึ่งช่วงเวลานั้นชาวลัวะอาจไม่ชอบให้เรียกพวกเขาว่า "ลัวะ"ก็ได้ เช่นเดียวกับชาวปกาเกอะญอไม่ชอบที่จะถูกเรียกว่า "ยาง" ชาวม้งไม่ชอบถูกเรียกว่า "แม้ว" หรือ ชาวลาหู่ ไม่ชอบที่จะถูกเรียกว่า "มูเซอ" เป็นต้น
    แต่ทุกวันนี้สิทธิมนุษยชนทำให้ทุกคนมีความเท่าเทียมกัน มีศักดิ์ศรีของความเป็นมนุษย์ สิทธิ เสรีภาพ และความเสมอภาค
    ของบุคคลได้รับการรับรอง ทั้งความคิดและการกระทำที่ไม่มีการล่วงละเมิดได้ บ้านเราก็ได้รับการคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยตลอดไปจนถึงสนธิสัญญาระหว่างประเทศ ผู้คนต่างภาคภูมิใจในชาติพันธุ์ในวัฒนธรรมของตนเอง
    ดังนั้นคำว่าลัวะ ทุกวันนี้ผู้คนที่สืบเชื้อสายชาวลัวะคงจะไม่กลัวคำเรียก "ลัวะ" ว่าจะเป็นการดูถูกอีกต่อไปแล้ว

    • @kangfoovivid
      @kangfoovivid 2 года назад +6

      เราเป็นคนล้านนาที่ไม่มีเชื้อสายลัวะ พอโตมา ได้เรียนรู้ประวัติศาสตร์ เราอยากรู้เรื่องชาวลัวะมากๆ ไม่มีหรอกความคิดเหยียดหยาม สำหรับเราชาวลัวะก็เป็นบรรพชนล้านนาเช่นกัน

    • @mikemano2900
      @mikemano2900 2 года назад +2

      @@kangfoovivid ดีแล้วครับ ที่ผมว่าก็เป็นเพียงคำพูดเยาะเย้ย หยอกเย้าที่เลียนแบบกันมาจากคนรุ่นก่อนโดยไม่รู้จักว่าลัวะเป็นใคร อยู่ที่ไหน มีประเพณีวัฒนธรรมยังไง ทุกวันนี้เมื่อได้รู้เห็นเรื่องราวที่มากขึ้นก็เข้าใจ ไม่มีความคิดที่จะด้อยค่ากันอีก

    • @user-iz7mv9wn3l
      @user-iz7mv9wn3l 8 месяцев назад +1

      ขอฮื้อปี่น้องชาวลัวะ เข้าไปดูและสรูป ว่ามันแต้ก็ ....ในpantip
      "ตามหารากเหง้าของชาวจ้วงในประเทศไทย" ......จากการตามหามานาน ผู้ที่เข้ามาตามหาคนจ้วงในภาคเหนื่อ กลุ่มหนึ่งที่แต่งกายแบบนี้(คลายการแต่งกายของชาวลัวะ) ใช้เวลานาน ใช้เวลา9เดือนในที่สุดก็พบ
      ....และพบว่าการนุ่งถือของชาวจ้วงเขตเขตหยางชั่ว (陽朔) มีส่วนคล้ายการนุ่งถือของชาวลัวะ มีความเป็นไปได้หรือไม่ว่าชาวจ้วงเขตเขตหยางชั่ว (陽朔) กับชาวลัวะเคยอาศัยอยู่ร่วมกันมาก่อน

  • @keepmyjourney7800
    @keepmyjourney7800 2 года назад +23

    Oh! Wow! ไม่ยักกะรู้ว่าบ้านเกิดดอยแม่โถ จะมีประวัติการถลุงเหล็กมาช้านาน จำได้ปู่เป็นคนพาชาวบ้านอพยพมาอยู่ ตอนเด็กๆ เคยเห็นคนรุ่นปู่หลอมเหล็กตีมีดตีจอบ ไม่เคยรู้เลยว่ามีประวัติย้อนหลังไปกว่านั้น ปล.หมู่บ้านแม่โถเป็นหมู่บ้านชาวม้ง มีชาวจีนฮ้อมาอาศัยด้วยหย่อมนึง และมีชาวกะเหรี่ยงอยู่หมู่บ้านใกล้เคียง ส่วนชาวลั้วจะอาศัยห่างออกไป

  • @naredkinsong1653
    @naredkinsong1653 Год назад +17

    "ลั๊ว​"หรือ​"แจ๊ะ"
    ที่ลำปาง​ มี​เมือง​ แจ๊ะห่ม​/แจ๊ะซ้อน​ ครับ​
    ปัจจุบัน​เพี้ยนเป็น​ แจ้ห่ม​/แจ้ซ้อน​ ครับ​

  • @himdoihoidim153
    @himdoihoidim153 Год назад +7

    ลึกลับ น่าติดตาม แบบนี้นี่เองว่าทำไมคนไทยบางส่วนยังไหว้ผีอยู่ ทั้งๆตอนหลังรับพระพุทธศาสนาเข้ามา แต่การไหว้ผี นับถือผีก็ยังมีสืบต่อไป เนื่องด้วยเกี่ยวข้องกับการเมืองการปกครอง
    ขอขอบคุณทีมงานทุกท่านที่นำเสนอเรื่องราว🙏

  • @TheWasansocha
    @TheWasansocha 2 года назад +6

    ตั้งแต่ดูยูทูปเป็นตั้นมา ไม่เคยตั้งหน้าตั้งตารอดูคลิปเนื้อหาของช่องไหนเลย. นี้คือช่องแรกและอาจเป็นช่องเดียวของผมเลยก็ว่าได้. รอทุกวัน .

  • @tanawanphiboon7485
    @tanawanphiboon7485 Год назад +8

    ขอบคุณทีมงานและผู้บรรยาย ที่ให้ความรู้เชิงลึก ได้รู้รากเง้า ภาพประกอบที่สวยงาม เสียงดนตรีบรรเลงดีมาก

  • @maleficentsati501
    @maleficentsati501 Год назад +3

    ความชื่นชมที่ได้รับ เป็นเครื่องพิสูจน์ว่า เมื่อตั้งใจทำให้ดี ก็มีคนเห็น
    ดีใจมาก ๆ ที่เห็นสารคดีที่หยิบประเด็นเหล่านี้มาขยาย
    ในฐานะลูกหลานชาติพันธุ์ การทำสารคดีแบบนี้ ถึงเรียกว่า ทำงานเรื่องสิทธิมนุษย์ชน ให้เกียรติทุกชนชาติ

  • @user-ud5fc5cp4e
    @user-ud5fc5cp4e 2 года назад +10

    ขอบคุณครับสำหรับข้อมูล คนเมืองแต่เดิมไม่เป็นลัวะก็เป็นกระเหรี่ยง คนไต-โยน(โยนก)มาทีหลัง

  • @thunnitiphromsat810
    @thunnitiphromsat810 2 года назад +8

    ดีมากเลยครับ ช่องนี้คือความรู้ที่ไม่สามารถเดินหาได้ง่ายๆ มีทั้งความรู้ในข้อมูล ความรู้ที่รักในความเป็นไทย มีความภาคภูมิใจในบรรพบุรุษของชาวล้านนา และชาวไทย ที่ชอบที่สุดคือมุมมองของคำว่าความเชื่อ อธิบายได้งดงามมาก ในช่วง 1'27"48"' ขอบคุณครับ

  • @user-ez7bb8ij2i
    @user-ez7bb8ij2i 2 года назад +10

    ผมคนเหนือก็น่าจะมีเชื้อสายลั๊วะครับ ขอบคุณสารคดี ดีๆครับ

  • @sarun6314
    @sarun6314 2 года назад +20

    ต้องขอขอบคุณความรู้ดีๆที่ไม่มีในตำราเรียนอีกแล้ว ถ้าหากไม่มีการเล่าขานหรือดำเนินรายการแบบช่อง ประวัติศาสตร์นอกตำราแบบนี้ก็คงจะไม่ทราบประวัติความเป็นมาหรือจากคนในพื้นที่นั้นๆ

    • @user-xd5pt4bu8n
      @user-xd5pt4bu8n 2 года назад

      กกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกกฟก

  • @user-yn3yv4wj3z
    @user-yn3yv4wj3z 2 года назад +4

    คุณสมเกียรติ อ่อนวิมล คือผู้บรรยายยุคบุกเบิกในด้านสารคดี ปัจจุบันต้องยกให้คุณอดิศักดิ์ ศรีสม ขอชื่นชมครับ

  • @lanna.s6563
    @lanna.s6563 2 года назад +72

    เรียนผู้ทำรายการฯทราบ ชุมชนที่รอบวัดพระธาตุศรีจอมทอง ที่อ.จอมทอง ไม่ใช่ชาวลัวะค่ะ แต่เป็นผู้คนที่เจ้าธรรมลังกาช้างเเผือก ผู้ครองเชียงใหม่องค์ที่2ราชวงค์เชื้อเจ็ดต้น มาบูรณะพระธาตุฯแล้วนำผู้คนมาอยู่เป็นชาวจอมทองและเป็นข้าพระธาตูด้วยเดิมจอมทองเป็นเมืองร้างพม่าออกไปได้กวาดต้อนผู้คนจอมทองไปด้วยเหลือผู้ดูแลวัด 3 หลังคาเรือนเท่านั้น ผู้คนที่มาอยู่ใหม่เป็นชาวไตลื้อสิบสองปันนาและมาจากรัฐฉาน(เงี้ยวไทยใหญ่)เมืองสีป้อ ที่เจ้าเชียงใหม่ไปกวาดต้อนมาเอามาเป็นชาวจอมทองและดูแลวัดพระธาตุ มีในหลักศิลาจารึกของเจ้าธรรมลังกา และคำเล่าปากต่อปากของบรรพบุรุษชาวเมืองจอมทอง ค่ะ ไม่ใช่ชาวลัวะๆได้อพยพไปอยู่แถวๆ อ. ฮอดค่ะ

    • @2ltpemmeganan647
      @2ltpemmeganan647 2 года назад +12

      ข้อมูลนี้ถูกต้อง ค่ะ ดิฉันเคยอ่านเจอ ในหนังสือตำนานพื้นเมือง เชียงใหม่

    • @starflower5504
      @starflower5504 2 года назад +7

      เราก็มีเพื่อนที่เป็นชาวลัวะ อยู่อ.ฮอด จริงๆเชียงใหม่ ลัวะ มีกระจัดกระจายหลายอำเภออยู่ ถ้าสายใต้ ลัวะจะมีอยู่เยอะ ที่ อ.ฮอด กับ อ.แม่แจ่ม ครับ

    • @tpuhouse3190
      @tpuhouse3190 2 года назад +17

      อันนี้เป็นยุคหลังแล้วครับ
      ลั๊วะบ้านแปะ จอมทองจะเป็นยุคปลายมังรายครับ ซึ่งก่อนยุคเจ้าเจ็ดตน

    • @Armrisa
      @Armrisa 2 года назад +19

      ยุคชาวไทลื้อ เงี้ยว ไทใหญ่ คือยุคหลังละคะ ยุคเก็บผักใส่ซ้า เก็บข้าใส่เมือง ต้อนผู้คนแบบเทครัว เพื่อมาเป็นประชากร ของล้านนา

    • @usangi_tabo
      @usangi_tabo 2 года назад

      ใช่ครับ ไม่มีแล้วล้านนา ล่มสลายไปนานแล้ว พม่ากวาดต้อนไปหมด เจ้าเจ็ดตนเป็นราชวงศ์ใหม่จากลำปางที่มาครองเชียงใหม่ตามคำสั่งของราชสำนักอโยธยาธนบุรี

  • @broriboonnanggoonsumarree3296
    @broriboonnanggoonsumarree3296 Год назад +4

    ขอบคุณแอดมากๆค่ะ ดิฉันก็คนล้านนาเหมือนกัน รู้สึกภาคภูมิใจและให้เรียนรู้ถึงวัฒนธรรมและรากเหง้าความเป็นมาของเรา มีประโยชน์และสาระมากค่ะ ขอบคุณอีกครั้งค่ะ🙏❤️❤️❤️🇹🇭🇮🇹

  • @user-ln4tz9ci9o
    @user-ln4tz9ci9o 2 года назад +32

    ขอบคุณครับ “ประวัติศาสตร์นอกตำรา” จากใจฅนล้านนาลูกหลานชาวลัวะ

  • @user-lm6ym1zn7n
    @user-lm6ym1zn7n Год назад +5

    1จูงหมา พาแจ้ก หาบไก่=เป็นคำอ่านในภาษากลาง
    2จู๋งหมา ปาแจ้ก หาบไก่=เป็นคำพูดในภาษาเหนือปัจจุบันที่คงเพี้ยนการออกเสียงไปบ้าง
    3จู๋งหมา ปายแจ้ก หาบไก่=ในอดีตคงพูดกันแบบนี้ เพราะตรงกับอากับกิริยาที่ทำจริงๆ
    4จูงหมา สะพายแจ้ก หาบไก่=ตามข้อ3ที่เข้าใจว่าคงเป็นคำพูดที่ถูกต้อง ถอดความหมายมาเป็นภาษากลางได้ตรงสุดแล้ว

  • @suchittrabird8836
    @suchittrabird8836 2 года назад +12

    I really love watching this programme. I am somebody who don't like history at all
    but this programme change me to a completely person. I love history now.

  • @John_Xina.007
    @John_Xina.007 2 года назад +10

    ยังคงสวยงามเสมอเทือกเขาล้านนา
    คิดถึงสิบสองปันนาจัง

  • @ภัทรกร624
    @ภัทรกร624 2 года назад +11

    ชอบรายการประวัติศาสตร์ นอกตำรามากๆครับ สวัสดี อ.อดิศักดิ์ ศรีสม ครับ

  • @user-wc2hi3wl4k
    @user-wc2hi3wl4k Год назад +5

    ฉันก็ลูกหลานชาวลัวะ อ.ฮอด จ.เชียงใหม่ ทุกวันนี้ก็พูดภาษาลัวะอยู่คะ ขอบคุณนะคะทีทำสารคดีนี้ออกมาขอบคุณมากๆคะ

    • @gasshopbangbon9931
      @gasshopbangbon9931 Год назад +1

      พูดแบบไหนครับอยากรู้ ผมอยากรู้ว่าผมเป็นลูกหลาน ชาวลัวะหรือเปล่า ปู่ทวดย่าทวดผมเป็นคนอำเภอดอยเต่า

    • @user-wc2hi3wl4k
      @user-wc2hi3wl4k Год назад +3

      @@gasshopbangbon9931 เราเป็นลูกหลานชาวลัวะแต่กำหนดเลยจ้าว พ่อแม่ปูย่าตายายก็คนลัวะอยู่บ้านทุกวันนี้ก็ อู่ภาษาลัวะกันจ้าว เราเป็นชาวลัวะอยู่บนดอกจ้าว ตำบล บ่อหลวง อำเภอ ฮอด จังหวัดเชียงใหม่ แต่จะให้ เขียนภาษาลัวะเป็นตัวหนังสื่อจะเขียนยากคะ

    • @user-iz7mv9wn3l
      @user-iz7mv9wn3l 8 месяцев назад

      ปี่น้องลัวะ เข้าไปดูน้อยเน่อ ในpantip
      "ตามหารากเหง้าของชาวจ้วงในประเทศไทย" ......จากการตามหามานาน ผู้ที่เข้ามาตามหาคนจ้วงในภาคเหนื่อ กลุ่มหนึ่งที่แต่งกายแบบนี้(คลายการแต่งกายของชาวลัวะ) ใช้เวลานาน ใช้เวลา9เดือนในที่สุดก็พบ
      ....และพบว่าการนุ่งถือของชาวจ้วงเขตเขตหยางชั่ว (陽朔) มีส่วนคล้ายการนุ่งถือของชาวลัวะ มีความเป็นไปได้หรือไม่ว่าชาวจ้วงเขตเขตหยางชั่ว (陽朔) กับชาวลัวะเคยอาศัยอยู่ร่วมกันมาก่อน

  • @soontorn2489
    @soontorn2489 2 года назад +16

    ขอบคุณทีมงานรายการ
    ประวัติศาสตร์นอกตำรา
    ทุกท่านนะครับที่ทุ่มเท...
    แรงกายแรงใจสืบค้นข้อ
    มูลที่หาได้ยากยิ่งมานับ
    เสนอในทุกแง่มุมจนสม
    บูรณ์แบบอย่างไร้ที่ติและ
    กังขา,ขอบคุณๆๆๆๆๆๆๆๆๆ
    จากใจจริงๆครับ!......
    "จากคนรักสยามประเทศ"
    🗣️✍️👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍👍🇹🇭🇹🇭🇹🇭🇹🇭🇹🇭🇹🇭🇹🇭🇹🇭❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️💐💐💐💐💐💐💐💐

  • @nutbenya5137
    @nutbenya5137 Год назад +10

    เยียะ แปลว่า ทำ คนเหนือจะพูดว่า ยะ
    เยียะ คำนี้ฟังดีๆจะรู้ว่าชาวญองชาวลื้อลำพูนยังใช้เป็นภาษาพูดจนถึงปัจจุบันอยู่คะ
    แต่คนล้านนาทั่วไปจะพูดว่า ยะ
    เยี หายไป 😁
    🙏❤️🌹ขอบคุณทีมงานนะคะ

    • @AkameWai
      @AkameWai 10 месяцев назад

      แถบเชียงใหม่สายใต้ สันป่าตอง แม่วาง ก็ยังพูดว่า "เยียะ" อยู่เลยค่ะ แต่ถ้าพูดเร็วๆ ก็จะกลายเป็น "ยะ" ไป

    • @Chapattaya
      @Chapattaya 7 месяцев назад

      ลั๊วะ ไตลื้อ กับลาว ต่างกันไช่ไกม ภาษาต่างกัน

  • @soontorn2489
    @soontorn2489 2 года назад +2

    เป็นรายการที่มีคุณค่า....
    เกินจะบรรยายอีกแล้ว
    สามารถพาย้อนอดีตได้อย่างชัดเจนดุจเรียนใน
    มหาวิทยาลัยชื่อดังของ
    โลกครับ,คุณค่าประเมิน
    มิได้เลยทุกข้อมูลและคำ
    บรรยายของผู้บรรยาย..
    ที่ชัดถ้อยชัดคำไร้ข้อกัง
    ขาในข้อมูลที่เอื้อนเอ่ย .
    พูดได้คำเดียวครับว่า ..
    สุดยอดๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ
    ครับ,พี่น้องชาวไทยฯ....
    🗣️✍️🇹🇭🇹🇭🇹🇭🇹🇭🇹🇭🇹🇭❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️❤️💐💐💐💐💐💐💐💐👍👍👍👍👍👍👍👍
    "ไม่เคยทำให้ผิดหวังเลย
    กับทุกคลิปที่นำเสนอและเผยแพร่ข้อมูลที่ถูกต้อง"
    🗣️✍️

  • @jirachotephattaranawik4006
    @jirachotephattaranawik4006 Год назад +6

    สาระแน่นมากๆ ครับ ต้องเปิดดูถึง 3 รอบ กว่าจะซึมซึบเข้าใจ เลยต้องไปตามดูงานของ อ ศรีศักร ด้วยครับ

  • @user-jl7to9un1t
    @user-jl7to9un1t Год назад +5

    ชอบผู้บรรนยายจ้ะ..ฟังแล้วสบายหูดี
    😻😻

  • @realsoulz69
    @realsoulz69 Год назад +9

    เป็นเรื่องราวที่เปิดใหม่สำหรับคนที่ไม่เคยรับรู้จริงๆได้เข้าใจมากยิ่งขึ้น สาระล้วนๆเลยช่องนี้ การนำเสนอดีมากจริงๆ ชอบมากๆครับ🖤

  • @user-ws7pc2dt2y
    @user-ws7pc2dt2y Год назад +2

    บรรพบุรุษทุกเผ่าพันธุ์ช่างเก่ง มีความรู้สุดยอด ใจก็สุดยอด นับถือบรรพบุรุษทุกชื้อชาติ

  • @MegaRonram
    @MegaRonram Год назад +6

    เมืองเหนือมีเสน่ห์ลึกลับซับซ้อน หลากหลาย และมีความเป็นมาอย่างยาวนาน

  • @dearfillings8869
    @dearfillings8869 Год назад +5

    อาจารย์ดร.วินัย พงศ์ศรีเพียร เมธีวิจัยอาวุโส สกว.ได้กล่าวไว้ในการสัมมนาเรื่องล้านนามหาปกรณัมว่า กองทัพที่มารบกับหริภุญชัยนั้นสันนิษฐานว่าไม่ใช่กองทัพของขุนหลวงวิลังคะ แต่เป็นกองทัพของพระเจ้าโก๊ะล่อฝง แห่งอาณาจักรน่านเจ้า ส่วนเรื่องขุนหลวงวิลังคะนี้เป็นเพียงนิทานที่แต่งขึ้นมาเท่านั้นเนื่องจากเหตุการณ์มันเกิดขึ้นนานมาแล้ว คนเล่าไม่รู้ว่าความจริงมันเป็นอย่างไรก็เลยแต่เรื่องว่าเป็นกองทัพของพวกลัวะซะเลย ซึ่งพวกลัวะเป็นเพียงคนป่าไม่มีอำนาจมากพอที่จะมาสู้กับหริภุญชัยได้หรอก🤔

  • @psacclose9823
    @psacclose9823 2 года назад +12

    ดีใจที่ทุกวันนี้ล้านนาก็ยังคงรักษาตัวตนของการเป็นล้านนาได้อย่างเหนียวแน่น ทั้งภาษาและประเพณี ❤️

  • @alittle8026
    @alittle8026 2 года назад +6

    ขอขอบคุณคุณอดิศักดิ์ ศรีสมและคณะทีมงานประวัติศาสตร์นอกตำราที่จัดทำเนื้อหาที่ทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์สังคม

  • @godjooop33
    @godjooop33 2 года назад +7

    ผมรอดูตอนใหม่ๆ ตลอดเลยครับบางที่ก็ย้อนกลับไปดูตอนเก่าๆ การนำเสนอในตอนนี้ก็เช่นกัน ผมได้ความรู้มาเต็มเช่นเคยครับ

  • @user-ds4kk4vn8d
    @user-ds4kk4vn8d 2 года назад +11

    ชอบมากครับ ทั้งเรื่องราวเนื้อหา และเสียงผู้บรรยายครับ

  • @user-oe9vl4pp5n
    @user-oe9vl4pp5n 2 года назад +4

    เราเกิดผิดที่หรือเปล่าไม่รู้ แต่เรารักเชียงใหม่ เชียงราย แม่ฮ่องสอนมากกก ก

  • @bobby3803
    @bobby3803 2 года назад +10

    ขอบคุณประวัติศาสตร์นอกตำรามากครับ ผมคนฮอดเพิ่งรู้ว่าแม่โถมีการถลุงเหล็กในสมัยก่อน

  • @tooktikCM
    @tooktikCM Год назад +4

    เคยไปกราบขุนหลวงวิลังคะที่ดอยคว่ำล่องค่ะ​ เข้าป่าลึกและชันมากค่ะ

  • @mommam542
    @mommam542 2 года назад +5

    เต็มอิ่มกันไปเลย 1 ชั่วโมงความรู้ล้วนๆขอบคุณทีมงานมากๆครับ

  • @user-zk9tp8mm7p
    @user-zk9tp8mm7p 2 года назад +11

    ผมภูมิใจ ที่เกิดเป็นคนเมือง (ล้านนา)

  • @Chalee1981
    @Chalee1981 Год назад +5

    สารคดีตอนนี้ทำให้มุมมองของผมที่มีต่อชาวลั๊วะเปลี่ยนไป จากที่เคยรับรู้เพียงว่าพวกเขาเป็นชนเพียงกลุ่มหนึ่งเหมือนๆชาวมอญ ชาวข่าทั่วๆไปในแถบภาคเหนือที่ใช้ภาษาในตระกูล มอญ เขมร (ออสโตรเอเชียติก) อาศัยอยู่ตามหุบเขาเหมือนชนเผ่าอื่นๆในไทย และเป็นชนพื้นเมืองโบราณที่ยังคงมีลูกหลานสืบทอดมาเท่านั้น โดยที่ไม่เคยได้รับรู้ว่าพวกเขาคือส่วนสำคัญในการสร้างบ้านเมืองที่มีอารยะธรรมขั้นสูงและยืนหยัดมาจนวันนี้ สารคดีนี้ทำให้ผมได้รับรู้แล้วว่าพวกเขาคือญาติพี่น้องอีกกลุ่มที่สำคัญต่อชาวล้านนาพวกเขามีภูมิปัญญาอันทรงคุณค่าต่อผืนแผ่นดินนี้ที่พวกเราชาวไทยทุกภาคส่วนควรช่วยกันดูแลรักษาอัตลักษณ์ประจำกลุ่มของพวกเขาไม่ให้ถูกกลืนหายไปกับสายธารแห่งการเปลี่ยนแปลงของยุคปัจจุบัน ขอบคุณทางรายการมากๆครับสำหรับความรู้ใหม่ๆครับ

  • @ayarintian7962
    @ayarintian7962 2 года назад +7

    ประทับใจกับตอนนี้จริงๆค่ะ

  • @user-ur9ml3lo9m
    @user-ur9ml3lo9m Год назад +14

    ลงตัวทุกอย่าง ผมอยู่อุบลฯ ฟังแล้วได้ความรู้มากๆครับ คุ้มค่าทุกนาทีที่ฟังครับ อยากให้ทางรายการ ทำสารคดีของภาคอีสานบ้างครับ^^

    • @pizadaily1630
      @pizadaily1630 Год назад +1

      ทำไมแล้วนะครับ พนมรุ้ง พิมาย สกลนคร

  • @user-wk1nh3de8p
    @user-wk1nh3de8p 2 года назад +6

    ขอบคุณ​ที่นำเอาคำเล่าขานใน
    ตำนาญมาเล่าสู่กัน​ฟัง​ทำให้ได้รู้
    จักชนเผ่าของไทยในยุคปัจจุบัน.

  • @nkofnan4727
    @nkofnan4727 2 года назад +4

    ล๊วะเหมือนชนชั้นสองไม่ชอบโดนเด่นชอบอยู่กับป่าเขาสร้างหมู่บ้านเล็กๆกระจายตัว ทุกวันนี้ก็เป็นเช่นนั้น มีความรู้ในการทำผ้า เหมือนชนเผ่าที่มาจากจีนหลายร้อยปีหรืออาจพันปี ด้วยการแต่งตัว

  • @Pom.Pom.
    @Pom.Pom. 2 года назад +9

    มาแล้ว...มาแล้ว...คิดถึง เสียงบรรยายอันสุดยอด
    ฟังเมื่อไหร่ ก็ประทับใจเมื่อนั้น 👍👍👍👍👍

  • @MyMy-xj6qt
    @MyMy-xj6qt 2 года назад +91

    ลัวะ พูดภาษาตระกูลออสโตรเอเซียติกเหมือนชาติพันธุ์ มอญ เขมร เวียดนาม ส่วนคนล้านนาชาติพันธุ์ ไทยวน คือ คนยวน หรือ คนเมือง จะพูดภาษาตระกูล ขร้า-ไท เหมือนชาติพันธุ์ ไทสยาม คือ คนสยาม คือ คนภาคกลางและคนภาคใต้ และยังมีชาติพันธุ์ ไทลาว ไทพวน ไทดำ ไทอาหม ไทลื้อ ไทขืน ไทใหญ่ เพราะคำว่า ไท แปลว่า คน ใช้เป็นคำนำหน้ากลุ่มชาติพันธุ์ต่างๆ ที่พูดภาษาตระกูลขร้า-ไท ส่วนคำว่า ไทย ที่มี ย คือชื่อประเทศ เมื่อก่อนเรียก ประเทศสยาม แล้วเปลี่ยนมาเป็น ประเทศไทย สมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม

    • @kk-re1nm
      @kk-re1nm 2 года назад +11

      จริงครับผมคนอีสาน ก็ใช้คำว่า ไท แปลว่าคนเหมือนกันครับ ส่วนมากจะเรียกไทแล้วตามด้วยสถานที่ เช่น ไทอุดร แปลว่า คนอุดร,ชาวอุดร

    • @wanjaipg1274
      @wanjaipg1274 Год назад +6

      @@kk-re1nm ได้ยินแต่ก่อนมานานแล้วคือคำว่าไทยเลย คือคนจังหวัดเลย ไทยเรืองคือคนจังหวัดสุโขทัย ไทยยวน (เสียงยยักษ์ออกเป็นเสียง ญ ผู้หญิง เวลาพูดต้องเกร็งจมูกให้เกิดเป็น เสียงก้องในจมูก คนไทยมักทำไม่ได้ แต่คนที่ทำเสียง "ญ" หรือ"ย"ขึ้นจมูก ได้เช่น คนเหนือคนลาวคนสเปญ และคนฝรั่งเศส

    • @user-ri2kq7wy9v
      @user-ri2kq7wy9v Год назад +1

      คำว่าไทย มีมาก่อนสมัยก่อนพล ป. มาเปลี่ยนครับ อย่างเอกสารราชทูตไปฝรั่งเศส สมัยสมเด็จพระนารายณ์ ก็มีการเรียกขานว่า พระเจ้ากรุงไทย แล้ว
      และ เอกสารใบเกิดในยุค ร.6 ( เท่าที่ผมสืบค้นหาพบนะ) ก็มีการระบุเชื้อชาติไทย แล้ว
      จะบุเชื้อชาติ ศาสนา และ สังกัด หรือ บังคับ
      เช่นเอกสารที่ผมได้มาคือ สัญชาติไทย แลบังคับ สยาม

    • @MyMy-xj6qt
      @MyMy-xj6qt Год назад +5

      ก็ไม่ได้บอกว่าคำว่า ไทย เพิ่งเกิด แต่คำว่า สยาม ถูกใช้ในราชการอย่างเข้มขันสมัย ร.4 และซีมง เดอ ลา ลูแบร์ ราชทูตของพระเจ้าหลุยส์ที่ 14 แห่งฝรั่งเศส ที่ได้เดินทางมายังกรุงศรีอยุธยาในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์ ได้อธิบายว่า ชาวสยามเรียกตนเองว่า “ไทย” ซึ่งแปลว่า “อิสระ” ไม่เรียกตนเองว่าชาวสยาม ซึ่งดูเหมือนว่าคำนี้จะเป็นคำที่ชาวต่างชาตินิยมใช้เรียกผู้คนในย่านนี้ว่า ชาวสยาม ดังที่ ลา ลูแบร์ บันทึกไว้ว่าและคำว่า สยาม คือคำที่ใช้เรียกคนลุ่มนัำเจ้าพระยามาตั้งมาตั้งแต่อดีต โดยชาว สิงหล และชาวมลายู ส่วนคำว่า ไท นั้นจิตรภูมิศักดิ์อธิบายว่าความหมายดั้งเดิมแปลว่า คน ตอนหลังชาวสยามนำมาใข้แปลว่า อิสระ เพื่อใช้ปลดแอกความเป็นทาสจากพวกเขมร ส่วนคำว่า ไทย ที่มี ย เกิดจากการเข้ามาของภาษาบาลีและสันกฤต เมื่อก่อนมีแต่คำว่า ไท เท่านั้น

    • @kk-re1nm
      @kk-re1nm Год назад +5

      @kkhhgggpd ผมหมายถึงคำศัพท์บ้านผมความหมายอย่างนี้ให้เกียรติคำศัพท์คนอื่นด้วย ยกตัวอย่างคำศัพท์บ้านผมนะไม่เกี่ยวกับภาคกลาง เช่น ไทเฮา=พวกเรา ไทบ้าน=ชาวบ้าน ไทเวียงจันทน์=ชาวเวียงจันทน์
      ผมไม่ได้หมายถึงไทยที่มี ย

  • @phoemkkhaengk316
    @phoemkkhaengk316 2 года назад +4

    ชอบดนตรี ชอบการเรียบเรียงเนื้อหาเสียงภาค ภาพ และอื่นๆ มันดีมากก

  • @MsChermui
    @MsChermui Год назад +2

    การรับรู้ประวัติศาสตร์ทำให้เรารู้ที่มาของชาติ อยากให้เอาสารคดีนี้ไปเผยแพร่ในโรงเรียนบ้าง เด็กจะได้เข้าใจ และรักชาติ บ้านเมืองมากขึ้น

  • @user-sx1zp5ew4w
    @user-sx1zp5ew4w 2 года назад +7

    ไหนไหนก็มาถึงฮอดแล้วผมอยากฟังเรื่องราวของเมืองฮอด&พิศดารนคร&ท่าเชียงทอง ขอขอบคุณไว้ล่วงหน้าครับ🙏🙏🙏

  • @andrewsumet
    @andrewsumet 2 года назад +5

    ช่องนี้นอกตำราจริงๆ หลายๆคลิป หลายๆเรื่อง ตอนเรียนไม่เคยได้ยินเลย ชื่นชมครับ

  • @wongsakornthongnon4351
    @wongsakornthongnon4351 2 года назад +20

    ผมเคยไปอำเภอหนึ่งของจังหวัดน่าน บังเอิญไปรู้จักสาวไปรู้จักสาวสวยคนนึง ได้สนธนากับเธอในร้านอาหาร และมีช่วงหนึ่งเธอหลงพูดภาษาอะไรสักประโยค ซึ่งเราไม่เข้าใจในคำพูดของเธอ เลยถามเธอว่าพูดอะไรและภาษาอะไรนี่ เธอบอกภาษาลัวะ พยายามหาที่มาของชนเผ่านี้แต่ก็มีน้อยมาก พอดีจังที่ช่องนี้นำเสนอรเกี่ยวกับชาติพันธุ์นี้ขอบคุณจริงๆ

    • @sompornsutham8257
      @sompornsutham8257 Год назад

    • @tiwakorngenerals3196
      @tiwakorngenerals3196 Год назад +1

      ผมไปเดินป่าที่ขุนน้ำหัวมา คนนำทางก็เป็นชาวลัวะ และหมู่บ้านตรงน้ำปัวก็เป็นชาวลัวะทั้งหมดเลย

  • @cbrspsrbc
    @cbrspsrbc 2 года назад +2

    ภาพสวย เนื้อหาดี เหมาะสมกับทั้งครูและนักศึกษาและบุคคลทั่วไปที่มีใจรักรากเหง้าประวัติศาสตร์ล้านนา หลายที่จะกลายเป็นที่ที่ต้องไปตามรอยประวัติศาสตร์ในพื้นที่ ขอชื่นชมทีมงานอย่างหาที่สุดไม่ได้

  • @hifhbjfgj1724
    @hifhbjfgj1724 Год назад +7

    ขอบคุณผู้ถ่ายทอดความรู้ดีๆครับ

  • @pitakme1
    @pitakme1 Год назад +10

    เทคโนโลยีถลุงเหล็กคือ นวัตกรรมสำคัญที่กุมชะตาเมืองไว้ได้เลย ไม่แปลกใจเลยที่ชาวลั๊วะได้รับความนับถือในฐานะผู้บุกเบิกสร้างเมือง

  • @mrbanchar7327
    @mrbanchar7327 2 года назад +6

    ผมชอบดูช่องนี้มากครับ ได้รู้หลายเรื่องราวในอดีตแบบมีหลักการ และเห็นภาพ
    ผมผู้ชมจาก อ.สันป่าตอง จ.เชียงใหม่
    ได้รู้จักเรื่องราว ของชาติพันธุ์ ของชุมชนต่างในสันป่าตอง ซึ่งมีหลากหลาย
    จากช่องนี้จากหลายๆคลิป...
    ขอบคุณครับ ☺

    • @starflower5504
      @starflower5504 2 года назад +1

      สันป่าตอง มีชาวลัวะ อยู่ที่บ้านหัวรินครับ ถ้าจำไม่ผิดนะ

    • @mrbanchar7327
      @mrbanchar7327 2 года назад +1

      หัวริน/บ้านดง..จำได้ว่ายังมีอีกนะครับ สันป่าตอง

  • @worabolsucharitchandra
    @worabolsucharitchandra Год назад +2

    ตามมาดูหลังจากดูตอนพระนางจามเทวีครับ ได้ยินชนเผ่านี้มานาน ขอบคุณประวัติศาสตร์นอกตำราที่นำเสนอความรู้เรื่องนี้ครับ ชอบเรื่องเกี่ยวกับล้านนาครับ

  • @by6808
    @by6808 2 года назад +2

    เป็นสารคดีที่ดีมากๆ สืบค้นรวบรวมข้อมูลแล้วนำมาร้อยเรียงได้น่าสนใจ ครอบคลุม อิ่มจุใจ

  • @mix7524
    @mix7524 2 года назад +7

    สุดยอดสารคดีจริงๆครับ ขอชื่นชม

  • @user-yf7gc5jy4f
    @user-yf7gc5jy4f 2 года назад +3

    สุดยอดสารคดีประวัติศาสตร์ ได้ความรู้มากมาย และสุดยอดบรรพบุรุษชาวลัวะ

  • @lipoarmy8069
    @lipoarmy8069 2 года назад +2

    ชอบเสียงอินโทรมากครับ ไม่ผิดหวังทุกครั้งที่ดู 1.5 ชม. ขนาดหนังยังไม่ดูจบ มาหลายปีล่ะ ขอบคุณครับ(คิดถึงเชียงใหม่)

  • @user-ow9bm7pv9u
    @user-ow9bm7pv9u 2 года назад +5

    ชอบมากครับ ดูหรือฟังให้หายคิดถึงเลย นานมากแล้วจะเจอเรื่องเดียวเนื้อหามากกว่า 1 ชัวโมงขึ้นไป ฟังแล้วมีความรู้ดีครับ