HACIMUSLU KÖYÜ - Bizim Memleket

Köy toprakları, geçmişi milattan öncesi tarihlere dayanan pek çok uygarlığa ev sahipliği yapmıştır. Helenestik Döneme (MÖ 300) ait olan Aslan Heykelleri, Hacımuslu Köyü topraklarından alınarak Ilgaz İlçesine bağlı (1921-1944) olduğumuz için Hükümet konağı girişine yerleştirilmiştir. Gnümüzde Hükümet Konağı kullanılmasa da Aslan Heykelleri hala yerinde korumaya muhtaç bir halde bulunmaktadır.
Hacımuslu Köyü Aslanlı Mevkiinde bulunan ve günümüzde eski Ilgaz Hükümet Konağı girişinde sergilenen iki adet aslan heykelinin Helenestik ve Erken Roma dönemine ait olduğu tespit edilmiştir. Heykeller 1921-1944 yılları arasında Hacımuslu Köyü Ilgaz ilçesine bağlı olduğu için Ilgaz Kaymakamlığınca Hükümet konağının girişinde sergilenmek üzere götürülmüştür. Bölge, Romalılardan sonra Bizans’ın hâkimiyetine girmiştir. Kurşunlu Kalesi bu döneme aittir. 1071 Malazgirt Zaferi’nden sonra Emir Karatekin tarafından 1075 yılında fethedilmiştir.
Hacımuslu Köyü’nün bu dönemlerde Çırdak Yaylasında hayvanlarını otlattığını Fatih Sultan Mehmet döneminden itibaren tutulmaya başlayan 1521 tarihli 100 nolu Osmanlı Tahrir (Arazi Kayıt) Defterinde ki köyümüzle ilgili şu kayıttan anlıyoruz. Defterde; “Yaylak’ı Çırdak Karye-i Hacımuslu cemaatine mahsustur. Hayvancılık yapan 48 kişi olduğu ve tereyağ elde ettikleri” gibi konulardan bahsedilmektedir. Osmanlı Devleti bu kayıtları tımar sistemine göre vergi almak için tutmakta ve karşılığını ise sade yağ gibi ayni olarak almaktadır.
Anadolu’nun Türkleşmesinde ve vatan haline getirilmesinde büyük rolü olan önemli din adamlarının isimleri, onlara duyulan saygı ve sevginin etkisiyle yaşadıkları veya belli bir süre bulundukları yerlere verilmiştir. O dönemde ‘Muslu’ ismi günümüzde ki Ahmet, Mehmet isimleri gibi sık kullanılmaktaydı. Hacımuslu Köyü’nü oluşturan Oğuz Boyuna bağlı cemaatin konar - göçerlik döneminden sonra dini sıfatı öne çıkan muhtemelen hac görevini ifa etmiş, ‘Muslu’ isimli önemli bir şahsiyet tarafından kurulduğu kuvvetli ihtimaldir. Osmanlı Devletinin ilk Salnamelerinde de köyümüzün adı Hacımuslu olarak geçmekte olup, Çankırı Merkeze bağlı bir köy olarak gözükmektedir.
1733 tarihli, Osmanlı arşivlerinden 140 nolu Şikayet Defterinin 514. Sahifesine konu olan arazi ihtilafında da Hacımuslu Köyü’ne ve komşu köylerin isimlerine rastlanmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu’nda ekonomi tarım ve hayvancılık üzerine olduğundan, dönemin en önemli ihtilafları; suyu ve otu bol olan yaylaklar üzerine olmuştur. Mayıs 1733 tarihinde Hacımuslu, Yamukviran, Samocak, Ersil, Eskiahur, Sivricek, Kızılca, Yozgad, Bucurva, Dumlupınar, Beşovacık köyü ahalileri Karacaviran (Kurşunlu) kadısına başvurarak Çırdak Yaylasında Milan Kazasına tabi Çatkese köy ahalisinin haksız yere hayvanlarını otlattığına dair yaptıkları Şikayet Defterinde yer almaktadır.
Köyümüz Osmanlı Devletinin ilk Salnamelerinde Çankırı Merkeze bağlı bir köy olarak gözükmektedir. 1896 Yılı Kastamoni (Kastamonu) Salnamesinde Hacımuslu Köyü nüfus bilgileri şu şekilde yazmaktadır: Kengırı (Çankırı) Sancağı Çankırı Kazası Mahallat (Mahalle) ve Kurası (Köyü) bölümünde Hacımuslu Karyesinde (Köyü) 51 adet hane bulunmaktadır. Zükur (Erkek) sayısı 170, inas (Kadın) sayısı 204 olmak üzere köy nüfusu 374'dür. Köyümüz, 14 Ocak 1915 (27 Safer 1333 Hicri) tarihine kadar Merkez kazasına bağlı iken civar köylerle beraber Çerkeş kazasına bağlanmıştır. Hacımuslu Köyümüz 23 Şubat 1921 Tarihli Bakanlar Kurulu Kararıyla Ilgaz ilçesine bağlanmıştır.
Kurşunlu ilçesinin bugünkü adını alması Milan kasabasına bağlı bir nahiye olduğu döneme rastlamaktadır. 1882 Yılında Çerkeş’e bağlanan Kurşunlu, 1912 Yılında da Ilgaz’a tabi olmuştur. Kurşunlu, 1 Eylül 1944 yılına kadar Ilgaz ilçesine bağlı bir Nahiye merkezi iken ilçe olmuş ve Hacımuslu Köyü’de aynı kararla Ilgaz'dan ayrılarak Kurşunlu ilçesine bağlanmıştır.
Köyümüz, 1999 yılında çıkarılan kanun ile 'Hacımuslu' ismiyle belediye tüzel kişiliği olmaya hak kazandı. 2004 - 2014 yılları arasında belediye olan köyümüz, yeni bir kanunla Hacımuslu Köyü tüzel kişiliğine geri döndü. Köyümüz 2014 seçimlerinden bu yana Muhtarlık ile hizmet görmektedir.
(Araştırma: Kadir ÇİMEN)
Not: Köyümüzle ilgili tüm tarihi arşiv ve fotograflara
/ hac%c4%b1muslu-k%c3%b6...
linkinden ulaşabilirsiniz.

[@ferhatcaglar3870]

BENİM KÖYÜM
Baharda şenlenir bağı, bahçesi
Kokusu başkadır benim köyümün
Unutturur adama gamı, kederi
Havası başkadır benim köyümün
Akşam olur herkes döner evine
Can kurban inan ki benim köyüme
Gülabi'nin torunları derler bizlere
Özü başkadır benim köyümün
Yeşil yeşil meşeleri var dağında
Meyve ağaçları çiçek açar bağında
Her çeşit otlar yeşerir toprağında
Yeşili başkadır benim köyümün
Köyümün kenarından akar çayı
Kıvrım kıvrım dolanır sular tarlayı
Unuttum sanma orda olmayı
Dostluğu başkadır benim köyümün
Yaz gelince çıkarlar yaylaya
Gurbetçiler hasretle döner sılaya
Benden selam olsun Aziz Ağa'ya
Sevgisi başkadır benim köyümün
YAZAR: İBRAHİM SEVİNDİK