Πλάτων, ῾Φαίδων ἢ περὶ ψυχῆς᾽

Τίτλος Ὁμιλίας: «Πλάτων, ῾Φαίδων ἢ περὶ ψυχῆς᾽» (Παραδόθηκε τὴν 21η Νοεμβρίου 2023 στό Λαϊκό Παν/μιο/Ἑταιρεία τῶν Φίλων τοῦ Λαοῦ)
Εἰσηγήτρια: Ἄννα Μαρκοπούλου, Δρ Ἐπιστημῶν τῆς Ἀγωγῆς Παν/μίου Σορβόννης Παρισίων
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΟΜΙΛΙΑΣ
Ὁ «Φαίδων ἢ περὶ ψυχῆς» εἶναι ἕνα ἔργο πού ὁ Πλάτων ἀρχίζει νά γράφει, ἀφοῦ ἤδη ἔχει ἱδρύσει τήν Πλατωνική Ἀκαδημία καί εἶναι ἡ ἀπαρχή μιᾶς σειρᾶς διαλόγων μεταξύ τῶν οποίων συγκαταλέγονται τί «Συμπόσιον», ὁ «Φαῖδρος», ὁ «Παρμενίδης», ὁ «Τίμαιος», οἱ «Νόμοι», ἡ «Πολιτεία» καί ὁ «Φίληβος». Εἶναι ἕνας ἔμμεσος πλατωνικός διάλογος, δηλαδή ἕνας διάλογος πού ἐκτυλίσσεται μεταξύ τοῦ Φαίδωνος καί τοῦ Ἐχεκράτους, μαθητοῦ τοῦ Πυθαγορείου Φιλολάου, μετά τόν θάνατο τοῦ Σωκράτους. Ὁ Φαίδων ἀναδιηγεῖται στόν Ἐχεκράτη τήν τελευταία συζήτηση μεταξύ τοῦ Σωκράτους καί τῶν μαθητῶν του, στήν ὁποία ὁ ἴδιος ἦταν παρών και τήν ἄκουσε. Αὐτή ἡ συζήτηση πραγματοποιήθηκε τήν τελευταία ἡμέρα τῆς ζωῆς τοῦ μεγάλου φιλοσόφου. Στό ἔργο αὐτό, ὁ Πλάτων συλλαμβάνει γιά πρώτη φορά τήν ἔννοια τῆς ψυχῆς, ὡς ξεχωριστῆς ὕπαρξης καί ἰδιαίτερης ὑπόστασης. Το κεντρικό θέμα του «Φαίδωνος» είναι η απόδειξη της αθανασίας της ψυχής. Πιό συγκεκριμένα, σέ αὐτό τό ἔργο, ἐξετάζεται διεξοδικά ἡ ὕπαρξη, ἀλλά καί ἡ ἀθάνατη φύση τῆς ψυχῆς καί μέσα ἀπό αὐτήν, ἡ ἴδια ἡ φύση τῆς ἀληθινής φιλοσοφίας, ἡ ὁποία ὁρίζεται ὡς «μελέτη θανάτου», δηλαδή ὡς ἄσκηση θανάτου ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, ὅσο ἀκόμη εἶναι στήν ζωή, μέσῳ τῶν λεγόμενων «καθαρτικῶν» ἀρετῶν, ἔτσι ὥστε ἡ ψυχή του νά μπορεῖ ἑκούσια νά ἀποχωρίζεται από το σώμα. Μέ στόχο, λοιπόν, τήν ἀπόδειξη τῆς ἀθανασίας τῆς ψυχῆς, ὁ Πλάτων, διά στόματος Σωκράτους, χρησιμοποιεῖ μιά σειρά ἐπιχειρημάτων, μεταξύ τῶν ὁποίων, ἕνα ἀπό τά σπουδαιότερα εἶναι ἡ συγγένεια καί ἡ ὁμοιότητα τῆς ψυχῆς μέ τήν Ἰδέα. Εἶναι αὐτή ἀκριβῶς τήν συγγένεια πού ὀφείλει νά «θυμηθεῖ» ὁ άνθρωπος, μέσῳ τῆς «μελέτης θανάτου». Ἐδῶ ἔγκειται ἡ οὐσία καί τό νόημα τῆς «πλατωνικῆς ἀναμνήσεως».
ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΟΜΙΛΗΤΡΙΑΣ
drive.google.com/file/d/1z2cO...