Najważniejszy budynek na dawnej wsi. Chłopi nie wyobrażali sobie bez niego życia

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 24 фев 2024
  • Stał w niemal każdej polskiej wsi sprzed kilku stuleci, a chłopi wprost nie wyobrażali sobie bez niego życia. Najważniejszy budynek na dawnej prowincji - karczma.
    Autor materiału: KAMIL JANICKI
    ZOBACZ MOJE KSIĄŻKI:
    "Pańszczyzna": 📙 tblr.pl/?bbbzLt 📙
    "Warcholstwo": 📕 tblr.pl/?bbbz2X 📕
    MUZYKA w materiale: Silent Partner; Medium Rock Audionautix (audionautix.com/), licencja Creative Commons Attribution 4.0 (creativecommons.org/licenses/...)
    #historiapolski
    #historialudowa
    #chłopi
    #pańszczyzna
    #wieś
    #historia
    #wiejskieżycie

Комментарии • 97

  • @sachib
    @sachib 4 месяца назад +33

    Podoba mi się to co robisz. Oby więcej ludzi z taką wiedzą wrzucało swoje filmy na RUclips.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +6

      Dzięki :)

    • @modypatriota7154
      @modypatriota7154 4 месяца назад

      @Historia Jako Historyk powinieneś wiedzieć że chłopi nie pracowali za darmo

  • @andrzejniezgoda7647
    @andrzejniezgoda7647 4 месяца назад +5

    Dziękuje za kolejną dawkę wiedzy o Polsce.

  • @elat.2675
    @elat.2675 13 дней назад

    Panie Kamilu proszę o więcej. Nigdy nie mam dosyć pańskich ciekawych materiałów. Tak fascynujące informacje o naszych przodkach są bardzo ważnym elementem podstawowej wiedzy ogólnej.

  • @Lechoslowianin
    @Lechoslowianin 4 месяца назад +10

    Przed PRL-em karczma to był jedyny ośrodek kultury dla chłopów. Pili tym, klęli pluli na podłogę i bili się po mordach

  • @iwonawawrzenczyk9084
    @iwonawawrzenczyk9084 Месяц назад +1

    Historia to moja pasja, a od pewnego czasu Pana książki i filmy to punkt obowiązkowy😊

  • @rhipsk4202
    @rhipsk4202 4 месяца назад +4

    Odcinki zachęciły mnie do kupna Pana książek. Teraz tylko czekają na chwilę wolnego czasu, by przeczytać przy dobrej herbatce.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад

      Mam nadzieję że książki też się spodobają. Proszę podzielić się opinią po lekturze, pozdrawiam :)

  • @krystianszczepanskiiii
    @krystianszczepanskiiii 4 месяца назад +3

    jak zwykle auper temat i świetnie zrobiony materiał 👍🏿👍🏾👍🏼👍🏽👍🏻👍

  • @Bazyliszek67
    @Bazyliszek67 4 месяца назад +2

    Bardzo ciekawe, dziękuję

  • @elat.2675
    @elat.2675 4 месяца назад +4

    Nasze narodowe pijaństwo ma przypuszczalnie korzenie w prawie PROPINACJI. Ciekawy ateriał,oby więcej podobnych filmów panie Kamilu.

  • @adamir7790
    @adamir7790 4 месяца назад +1

    Super material. Dzięki 👌👍👏

  • @MatthieuDeW
    @MatthieuDeW 4 месяца назад +4

    I nawet karczma "U Zyda" ze skansenu w Kolbuszowej gdzie krecono serial 1670 sie zalapala :)

  • @karolinasiwkowska6330
    @karolinasiwkowska6330 4 месяца назад +1

    Dziękuj :) fajny odcinek

  • @user-qu2mi1tb6b
    @user-qu2mi1tb6b 4 месяца назад

    Pięknie, dobrze że wznowiłem zawód klepiskowego, podłogi z gliny kiedyś były znane w wiejskim stylu;):) pozdrawiam serdecznie Bartosz

  • @violettasredzinska5946
    @violettasredzinska5946 4 месяца назад +3

    Dziękuję za kolejny ciekawy odcinek 🙂pozdrawiam.

  • @rbark2311
    @rbark2311 4 месяца назад +4

    Chyba zabrakło słowa na ż

  • @janksiezopolski
    @janksiezopolski 4 месяца назад +4

    Szkoda że takie krótkie odcinki, dla mnie to i 1:30h mogło by być.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +3

      Dziękuję, cieszę się, że tak bardzo się podoba :). Niestety czas nie pozwala na dłuższe. Musiałbym robić odcinki dużo rzadziej niż co tydzień. Ale kilka nieco dłuższych (maks. 20 minut) mam w planie.

  • @wojtas-4
    @wojtas-4 4 месяца назад +1

    Mieszkam przy dawnym takim gościńcu "krakówka" z przekazów starszych koło nas była taka karczma

  • @lesLeski
    @lesLeski 22 дня назад

    Jak zwykle tra, pozdrowienia z USA

  • @PanLukash
    @PanLukash 4 месяца назад +1

    Teraz rozumiem dlaczego tak popularne jest nazwisko Kaczmarek (pochodzi od karczmarza)

  • @batumi7531
    @batumi7531 4 месяца назад +2

    Dzięki 😊

  • @TadeuszKozak
    @TadeuszKozak 4 месяца назад +1

    Temat dawnych karczem ciekawy jest! ... ale oprócz tego na Tosię czekałem! :D ... no i JEST! :D

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +2

      Tym razem to Karol, nie Tosia :). Mamy cztery, nie może być zawsze ten sam ;)....

    • @TadeuszKozak
      @TadeuszKozak 4 месяца назад

      @@WielkaHistoria Prosze przy okazji podrapać Karola za uchem, albo gdzie tam lubi, od widzów!! ;) Należy mu się w końcu np. w ramach tantiem ;)

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +1

      On już w ramach tantiem je dwa razy więcej od pozostałych ;)

  • @ryszardkonieczko9698
    @ryszardkonieczko9698 4 месяца назад

    Była taka modlitwa pijaka:
    "Chwała Panu Bogu,
    Panu Bogu chwała,
    Że kościół się spalił,
    A karczma została."
    Temat ciekawy i spróbuję poszukać wspomnianej w filmie pracy "Wieś i karczma".

  • @midlife_harmony
    @midlife_harmony 4 месяца назад +3

    czy są dane kim byli dzierżawcy i skąd się brali?

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +3

      Były bardzo duże różnice zależnie od regionu i okresu. Ogółem, jak mówiłem w odcinku, w XVI-XVII wieku byli to chłopi albo ludzie luźni, najęci do tej roli przez Pana. W wieku XVIII, ale tylko w wybranych regionach, częstym zjawiskiem stało się oddawanie karczem w arendę szynkarzom żydowskim. Decyzję w tej sprawie podejmowali oczywiście szlachcice, a rozwiązanie doskonale odpowiadało intencji, by karczmarzem czynić osobę jak najbardziej wyobcowaną ze społeczności. Dokładne dane liczbowe są znane z Wielkopolski, ale to region bardzo różniący się np. województw krakowskiego i ruskiego.

  • @joannab6282
    @joannab6282 4 месяца назад +4

    Szlachcicom?Na polskich wsiach nie zamykano drzwi do domów, często były otwarte na oścież, a na stole stało naczynie z mlekiem i kawałek chleba dla głodnego wędrowca.Aż do czasu, gdy pojawiły się karczmy w których karczmarze dawali wódkę za rózne przedmioty , skradzione (zazwyczaj) ze dworu..I

    • @matyjaszmatyszek3206
      @matyjaszmatyszek3206 4 месяца назад

      Cała zapłata z karczmy wędrowała do dworu, więc karczmarz musiałby być idiotą, żeby uprawiać paserstwo.

  • @mirekkato5273
    @mirekkato5273 4 месяца назад +2

    Czy jak przeczytam Pana książkę, to czy dalej będą mnie interesowały te filmiki?

    • @mirekkato5273
      @mirekkato5273 4 месяца назад +2

      Swoją drogą bardzo ciekawe Pan opowiada.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +2

      Mam nadzieję, że tak :).

  • @wojteksmag8286
    @wojteksmag8286 4 месяца назад +14

    Można się zastanawiać, czy współczesna polska "kultura" picia, czyli zawsze, tanio, i do odcięcia, nie ma źródeł właśnie w karczmach...

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +12

      Na pewno cały system dworskiej propinacji miał ogromny wpływ na polską kulturę picia. Tu nie chodzi tylko o karczmy ale też np. płacenie alkoholem, albo nakazy by picie zawsze towarzyszyło uroczystościom rodzinnym, zakupowi kosztowniejszych dóbr (litkup), zakończeniu pracy. Wiele efektów widać do dzisiaj zwłaszcza na wsi.

    • @karoltarodzki6971
      @karoltarodzki6971 4 месяца назад +3

      Na pewno ma źródło wśród chłopów, gdyż nie radzili sobie z uwlaczającą codziennością.

    • @wojteksmag8286
      @wojteksmag8286 4 месяца назад +6

      @@WielkaHistoria Te obyczaje pozostały nie tylko na wsiach, ale są dziedzicznie obecne w ludziach. I to pomimo, że swoje wioski opuścili już wiele pokoleń temu.
      Niestety negatywne wzorce kultury są trudne do wyplenienia.

    • @motocyklempopolsceisowacji2714
      @motocyklempopolsceisowacji2714 4 месяца назад +3

      Karczmy w znakomitej większości prowadzili ży...mianie. Zacierali ręce jak chłopi wszystkie zarobione pieniądze przepijali, ze szkodą dla własnych rodzin. Celowo uzależniali ludzi od wódki nalewając im na kredyt. Ale po co o tym mówić, to niedobra jest.

  • @pstrzel
    @pstrzel 4 месяца назад +1

    No to te pieniądze na karczmę były z kradzieży, skoro chłopi pracowali bez wynagrodzenia?

  • @ErykMurek-qn7fq
    @ErykMurek-qn7fq 3 месяца назад

    👍

  • @macgorsk
    @macgorsk 3 месяца назад

    To tak, jak dzisiaj! 😛

  • @pirireis6419
    @pirireis6419 4 месяца назад +1

    Szanowny Panie, jak sam pan mówisz to nie chłop lecz właściciel wsi, karczmarz bywało że i pleban nie wyobrażali sobie wsi bez karczmy.

  • @tristankordek
    @tristankordek 4 месяца назад

    🙂👍

  • @TheTata2tatakazika
    @TheTata2tatakazika 4 месяца назад +1

    A już myślałem, że będzie tu mowa o kościole :D

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +1

      No jednak kościołów było O WIELE mniej niż karczem :)

    • @TheTata2tatakazika
      @TheTata2tatakazika 4 месяца назад

      Zastanawiam się co poczyniło więcej spustoszenia... czy gorzała w karczmach czy kościół? Na pewno było to współdziałanie. Z jednej strony chlanie czyli marazm życiowy, a z drugiej strony nachalne wciskanie uległości wobec domniemanych tych, którzy mienili się być bliscy bogu.

  • @user-iy3rp7jf7z
    @user-iy3rp7jf7z Месяц назад +1

    A co to jest. To jest butelka z siedemnastego wieku która szlachta rozpijala chlopow

  • @MrZabao
    @MrZabao 3 месяца назад +1

    Ale… za co ci zniewoleni chłopi kupowali w tej karczmie gwoździe i gorzałkę😮

  • @mieszkoherburt354
    @mieszkoherburt354 4 месяца назад +4

    Czy karczmarzami nie byli Żydzi? Pierwszy raz usłyszałem, że karczmarzami byli chłopi.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +2

      Co pokazuje imponującą skuteczność endeckiej (i nie tylko) propagandy w tej kwestii. Dla wszystkich badaczy tematu jest oczywiste, że zjawisko oddawania karczem w arendę Żydom było późne i ograniczone terytorialnie. Ale mit trwa w narodzie...

    • @mieszkoherburt354
      @mieszkoherburt354 4 месяца назад

      @@WielkaHistoria Jakim to cudem w literaturze polskiej przedrozbiorowej i późniejszej przed rokiem 1917 karczmarzami są zawsze Żydzi? Czy ma to bezpośredni związek z wiarą katolicką, głodnego nakarmić spragnionego napoić? Chyba tylko w Rosji Żydzi dostali ekskluzywne prawa prowadzenia gorzelni, warzenia piwa i wyszynku. Jeżeli się nie mylę, największa część Polski znalazła się w zaborze rosyjskim?

    • @mieszkoherburt354
      @mieszkoherburt354 4 месяца назад +4

      @@WielkaHistoria Opsss, komentarz się pojawił. Może odcinek o wiejskich
      mitach, które są powszechnie zakorzenione i nieprawdziwe ?

  • @tomasz363
    @tomasz363 4 месяца назад

    W Novej Aleksandrii byl dom pielgrzyma piekny budynek na Wisłą.

  • @BaniakBaniaka
    @BaniakBaniaka 4 месяца назад

    Czas zacząć inaczej patrzeć na karczmy.

  • @kormag1
    @kormag1 4 месяца назад

    Kotka Chinka pozdrawia Kota Karola. p.s. też nie ma chyba nic wspólnego z kapustą :)

  • @aluette1
    @aluette1 4 месяца назад

    No nieczysta kapusta to prawdziwa podłość 🤪

  • @TomGuideKrakowPoland
    @TomGuideKrakowPoland 4 месяца назад

    czadowo

  • @piotrmarczak3733
    @piotrmarczak3733 3 месяца назад +2

    Informacje nie trzymają się kupy. Skoro chłopi pracowali za darmo, to nie mieli pieniędzy aby wydawać je w karczmie.

    • @jarekkunc763
      @jarekkunc763 3 месяца назад

      Pracowali na dwóch etatach .

  • @tadeuszjedrkowiak3161
    @tadeuszjedrkowiak3161 4 месяца назад +2

    Dałem suba i zostawiłem komentarz Przekonałeś mnie kapustą!

    • @janzgormysyny5830
      @janzgormysyny5830 4 месяца назад +1

      Dziękuję bardzo.

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +1

      @tadeuszjedrkowiak3161 I niech mi ktoś znowu powie, że te zachęty na końcu nie działają :D

  • @alicjaw3016
    @alicjaw3016 Месяц назад +1

    @WielkaHistoria "Chłopi nie wyobrażali sobie życia bez karczmy" a szlachta sobie wyobrażała? Tytuł nakierowuje uwagę na chłopa, czy przypadkowo, nie dostrzegł pan tego??
    Że żydzi dostawali w arendę karczmy to niedobra o tym mówić oczywiście i że karczma to było idealne miejsce na zbieranie informacji dla szlachcica co w gromadzie " piszczy" to pan taktownie przemilcza

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  Месяц назад

      Dla szlachcica wiejska karczma była cennym źródłem dochodu. Ale raczej nigdy się nie zdarzało by ten szlachcic odwiedzał rzeczoną karczmę. To by wręcz uchodziło za czyn sprzeczny ze szlacheckoscią i podważający "cnotę". Tak więc myślę że jednak tytuł jest słuszny :)

  • @user-ck9nk8gh6x
    @user-ck9nk8gh6x 4 месяца назад +2

    Trudno o właścicielu niewolnika mówic dobrze gdy ten żył , jego pracy .Jak ci.tak żal i podejrzewasz tu skrzywienie to załóż obóz pracy . Najpierw dajesz ogłoszenie,potem delikwentom , zabierasz dowódy i kazesx tyrać od świtu do nocy za marne jadło Za próbę dyskusji baty,a za próbę ucieczki tortury .W ten sposób będziesz miał namiastkę bycia szlachcicem

    • @user-be7vj2kp8x
      @user-be7vj2kp8x 4 месяца назад

      To wersja komunistów. Warto sprawdzić jak było w rzeczywistości.

    • @matyjaszmatyszek3206
      @matyjaszmatyszek3206 4 месяца назад

      @@user-be7vj2kp8x Właśnie tak było. A skoro twierdzisz, ze inaczej, to napisz. I nie zapomnij podać źródeł.

  • @WojciechB4638
    @WojciechB4638 4 месяца назад +2

    👍 Super jest to co robisz. Często z rozrzewnieniem wspominamy ,, jak to drzewiej bywało,, a bywało dość podle. Większość dziś narzekających, nie zdaje sobie sprawy z czego tak naprawdę wyszliśmy. Życie chłopa na polskiej wsi, było beznadziejne i bez perspektyw. Znam taką przypowieść ,,Pyta pan chłopa - czemuś ty taki głupi - chłopie? Bom jest - panie - biedny ! To czemuś ty taki biedny - chłopie? Bom jest - panie - głupi,,. I koło się zamykało. Wszystkim to pasowało i nikt z tym nic nie robił. Chłopi nie wiedzieli jak, nie potrafili się zorganizować a szlachta i kościół wiedzieli jak, ale nie było to w ich interesie !

  • @zbyszekpodchmielony2642
    @zbyszekpodchmielony2642 4 месяца назад +1

    👏👏👏👏😉😉🥂🥂🍺🍺

  • @Nowa_nazwa
    @Nowa_nazwa 4 месяца назад +3

    przedstawiciele jakiego wyznania byli głównie karczmarzami ?

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад

      Przez większość historii nowożytnej i w większości regionów byli to po prostu zwyczajni chłopi albo ludzie luźni. W obydwu przypadkach - chrześcijanie. Np. w Wielkopolsce nawet w XVIII wieku udział karczmarzy żydowskich wśród wszystkich wynosił tylko 5%. Trzymajmy się faktów, a nie propagandowych historyjek. Inna rzecz, że angażowanie karczmarzy żydowskich było dla szlachty zwyczajnie korzystne. Wyjaśniłem to przecież w odcinku.

    • @Nowa_nazwa
      @Nowa_nazwa 4 месяца назад +2

      bardzo ładnie Pan wycina jeden obszar kraju i jeden przedział czasowy który akurat pasuje do tezy , - piękna manipulacja

  • @pawebaczewski6545
    @pawebaczewski6545 4 месяца назад +1

    Na szczęście komuna karczmy zlikwidowała, a obecne podatki pozwalają na założenie karczmy ale tylko w większym mieście. Jest wreszcie sprawiedliwie. Jeszcze lepiej będzie jak prawo do zakładania karczm będzie należało do samorządów, a Unia będzie określała co w nim ma się sprzedawać to Pan Janicki będzie zadowolony.

  • @xkornik1
    @xkornik1 4 месяца назад +8

    Zła szlachta, biedni chłopi. Ten człowiek ma jakieś skrzywienie, prezentowane w każdym odcinku. Pytanie dla spostrzegawczych: czy zauważyliście, o kim wasz "rzetelny historyk" nie wspomniał ani słowem? Pewnie by prędzej język połknął.

    • @panpogo
      @panpogo 4 месяца назад +7

      A co ma wspominać jak oni nie mieli żadnej znaczenia dla systemu. W mokrych snach prawaków oni są winni wszystkiemu bo prawak ma problem z rachunkiem sumienia.

    • @Islavanilla
      @Islavanilla 4 месяца назад +2

      Dokładnie, a tylko oni mogli sprzedawać alkohol. Rozpijali chłopów i oszukiwali na rachunkach .

    • @Nowa_nazwa
      @Nowa_nazwa 4 месяца назад +2

      ale po co o tym mówić ? to nie dobra jest

    • @elat.2675
      @elat.2675 4 месяца назад

      No cóż szlachta istotnie była do dupy a magnateria jeszcze gorsza. To co ma historyk zrobić!?. Z kanali i dręczyciela postać szlachetną?, patriotyczną!??. Niestety pojęcie "polnische Wirtschaft" MA niestety swoje podstawy. Zawsze się źle gospodarzyliśmy i źle traktowaliśmy nawzajem.O obcych nawet nie wspominając.

    • @Sonia2222
      @Sonia2222 4 месяца назад +3

      W starszej literaturze występuje tylko jedna nacja karczmarzy. Przypadek?

  • @user-be7vj2kp8x
    @user-be7vj2kp8x 4 месяца назад +5

    Słabo, kłamstwa, manipulacje i przemilczenia.

    • @ms-ht1cj
      @ms-ht1cj 4 месяца назад +3

      Słaby to jest twój komentarz. Napisz mądralo konkretnie, czego ci tu brakuje. W przeciwnym wypadku to zwykłe ujadanie.

  • @jandzban1314
    @jandzban1314 4 месяца назад

    Ten prowokator Reymont zrobił żyda karczmarzem. To się nie mieści w żadna rubryka😂

  • @siwy9566
    @siwy9566 4 месяца назад

    Minuta 1:10 No i cel osiągnięty

  • @lordvader772
    @lordvader772 4 месяца назад +1

    No ale skoro chłopi pracowali za darmo dla szlachcica to skąd mieli pieniądze na przykład na alkohol nie wspominając o różnych potrzebnych w ich gospodarstwach narzędziach ?

    • @WielkaHistoria
      @WielkaHistoria  4 месяца назад +2

      Chłop pracował za darmo na folwarku, ale poza tym uprawiał swoje pole i hodował zwierzęta, z czego uzyskiwał skromne nadwyżki konieczne m.in. do opłacenia panu czynszu. Albo do zakupu obowiązkowego przydziału gorzałki.

  • @Felix-ds6wq
    @Felix-ds6wq 3 месяца назад

    Czy Żyd może mówić źle o Żydach?