LỊCH SỬ CHAMPA | Bi kịch 33 năm cuối cùng | History of Champa Kingdom
HTML-код
- Опубликовано: 5 фев 2025
- #suviet #champa #chiemthanh #chiêm_thành
Champa là một vương quốc có lãnh thổ trải dài vùng duyên hải miền Trung Việt Nam thủa xưa. Vương quốc này được thành lập vào khoảng thế kỷ thứ II và kéo dài đến thế kỷ 15 thì bắt đầu suy yếu. Cuối cùng bị sáp nhập vào lãnh thổ Việt Nam ở thế kỷ 19.
Lịch sử Champa là lịch sử của những cuộc chiến. Champa từng đối đầu với Đại Việt, Khmer hay các quốc gia khác ở Đông Nam Á. Chiến tranh cũng là một trong những nguyên nhân khiến quốc gia này sụp đổ.
CHIÊM THÀNH: Khởi đầu và kết thúc: • CHIÊM THÀNH - Khởi đầu...
#Gmail: nguoikesu88@gmail.com
XEM THÊM: Ai giết Đinh Bộ Lĩnh? ruclips.net/video/V-3N6rxCSdQ/видео.html
Em cảm ơn tác giả đã có không chỉ một mà rất nhiều video rất hay về lịch sử Việt Nam nói chung. Em cũng là một người đam mê và đang tìm hiểu về sử Việt, em rất mong nhận được sự giới thiệu của tác giả về các đầu sách về người Chăm/lịch sử Champa như được trích, kể trong video ạ. Em cảm ơn tác giả rất nhiều.
@@phattratan7198 Nội dung trong video đa phần được tổng hợp từ sách: "Vương quốc Champa - Lịch sử 33 năm cuối cùng" của tác giả người Chăm Po Dharma bạn nhé.
@@nguoikesu88 Dạ em cảm ơn admin nhiều ạ. Chúc admin nhiều sức khỏe và ngày càng thành công với kênh RUclips này ạ
mình có 1 cảm nhận trong thâm tâm, thương và chạnh lòng khi nhìn những người Chăm bất hạnh. Có 1 giai đoạn thấy họ chân đất đi dọc theo quốc lộ rồi len lỏi đến các khu chợ và khu dân cư ở Đà nẵng nơi mình sinh sống để mưu sinh.
Họ dùng đầu để đội hành lý, và tay xách thêm những cái túi, họ đi từng tốp 3-5 người, họ bán các loại thuốc Nam và bắt mạch khám bệnh...Mình đã từng đưa tay cho họ khám bắt mạch, mình nhìn vào làn da nâu rám nắng, nhìn vào ánh mắt nâu sâu thẳm khác hẳn với giống người Việt chúng ta, rồi suy nghĩ miên man về nơi đây từng là tổ quốc, quê hương của họ rồi ngậm ngùi, cảm thương cho 1 dân tộc vì lịch sử sinh tồn của các giống nòi mà tàn lụi...
Hôm nay trên mảnh đất hình chữ S, ngôi nhà chung của VN chúng ta chỉ mong nhà nước hãy quan tâm và nâng đỡ các dân tộc thiểu số, trong đó người Chăm cần đc quan tâm nhiều hơn vì điều kiện sống của dân tộc này kg đc thiên nhiên ưu ái, mưu sinh cơ cực lắm.
ý trời sắp đặt ko thể chống được, triều đại tây sơn hùng mạnh cỡ đó có thể đưa việt nam vươn tầm quốc tế nhưng lịch sử chân mệnh thiên tử đã gọi tên Nguyễn Ánh, số phận đất nước Việt Nam chỉ được thế thôi
Nhà nước giờ quan tâm nhiều rồi, ai có tài năng lực là giàu thôi
@@Spider-man199-99 mơ đi
@@nhatangvan4980 tây sơn đưa vn vươn tầm quốc tế là vươn ra đâu bạn =))), đánh chiếm thêm dân tộc khác để mở mang bờ cõi à =))). Thời vua minh mạng lãnh thổ vn phình cực đại, chưa từng có tiền lệ trong lịch sử vn rồi còn muốn gì nữa, hay là bạn còn muốn tây sơn lên để chiếm thêm đất giêt thêm người của dân khác để lãnh thổ vn nó phình hơn nữa =)))
@@nhatangvan4980 Bớt ngáo đi, anh em NH giành ăn, tướng lĩnh thay phiên làm phản, may mà có NA dẹp đám TS sớm, ko thì nội chiến liên miên, VN mất đất là không tránh khỏi.
Mình người kinh nhưng rất yêu quý văn hoá chăm, nhất là mấy tháp chăm. Mỗi lần nhìn nhưng tháp chăm bùi ngùi xúc động, có gì đó buồn man mác cho 1 dân tộc, những tháp giờ hoang tàn đô nát. Âu đó là 1phan lịch sư 😢😢
mưa bay tháp cổ ô ồ ố ộ.......................................................................................mưa bay trên đá á á a à a ạ..............:)))
Đã nghiên cứu ra cách làm gạch Chăm bằng cách trộn trấu vào đất sét làm gạch và nung ở nhiệt độ thấp để dễ điêu khắc, và trộn vữa bằng nhựa cây dó bầu với và gạch xay nhỏ. Đã xây lại 1 số tháp Chăm bị đổ. Xây mới là tháp Chăm ở Làng Văn hóa - Du lịch các dân tộc Việt Nam.
Tôi người Kinh nhưng tôi yêu mến người Chăm, đối với tôi người Chăm cũng là người Việt, yêu mến và trân trọng người Chăm
Người chăm là người gốc mã Lai di cư lên miền trung Việt Nam từ 2000 năm trước.
@@vanthanhnguyen9184. Người Chăm lập quốc ( năm 194) trước cả người Việt ( 938) thì di cư kiểu gì mà 2000 năm.
thời đó chắc họ gọi Đại VIệt mình là quân xâm lăng, giống như mình gọi trung quốc vậy nhỉ
@@vanthanhnguyen9184t người chăm làm gì có nguồn gốc gì tới mã lai vậy thần ngguuuu
@@VeoCuonv người chăm và người mã lai là họ hàng của nhau,
Dù trước đây tôi cũng đã biết những thông tin về người Chăm pa và nước Chăm pa, nhưng những thông tin kênh đưa lên trong video này lần đầu tôi được biết rõ ràng hơn chi tiết hơn nhiều. Có những điều thật đáng buồn, đáng tiếc. Nhưng đó là tất yếu của lịch sử, cá lớn nuốt cá bé, kẻ mạnh thôn tính kẻ yếu. Không thể tránh được sự nghiệt ngã đó. Tuy nhiên ngày nay, khi nước Việt Nam đã giành được hoà bình, độc lập sau nhiều chục năm khói lửa chiến tranh và mất máu quá nhiều. Với sự quan tâm của nhà nước bằng việc cụ thể hoá các chính sách, pháp luật nhằm tạo sự công bằng và tôn trọng đối với các dân tộc trên đất nước Việt Nam, nhất là với các dân tộc thiểu số. Tôi mong rằng mỗi dân tộc nên phát huy tinh thần đoàn kết, yêu thương, hăng say học tập, lao động sáng tạo để từng bước nâng cao đời sống vật chất, tinh thần, nâng cao trình độ hiểu biết. Từ đây sẽ có điều kiện tốt hơn duy trì và phát huy bản sẵc văn hoá của dân tộc mình. Như cách người Do Thái tồn tại và phát triển hơn 2000 năm qua vậy. Coment hơi dài, xin cảm ơn đã lưu tâm.
Nhà Minh thế kỷ 15 đánh nước ta cũng vậy, đốt hết sách sử, chùa chiền, kinh thành, nhà cửa , làng mạc....😢
Giọng ad đọc điếu văn thì cả rạp rơi nước mắt! Cảm ơn ad đã cho mình hiểu thêm về lịch sử nước nhà ❤❤❤
Nghe sử mà sao buồn man mác kênh oi. Ngày trước mỗi lần mình đi qua vùng đất Chăm pa xưa cũ , trong đầu mình cứ vang lên tiếng vó ngựa vang trời, tiếng la hét xen kẽ tiếng gươm đao... Một cuốn phim lịch sử hiện về trong vô thức. Cảm nhận được cái hay của lịch sử oai hùng nhưng đầy bí trang của 2 dân tộc Đại Việt và Chăm pa.
tôi mỗi năm đi qua vài lần mà có thấy gì đâu nhỉ??
Cái giọng ông này cứ man mác buồn,nghe bài nào cũng buồn,thêm quả nhạc nữa là đủ combo
@@hieunguyenvan2421 Khi mình tìm hiểu và yêu lịch sử thì đi qua bất cứ miên đất nào cũng có cảm giác như một bộ phím tai hiện trong đầu.
Dung vay
chăm pa nào đi ngựa cha nội
Cảm ơn ông cha đã mở mang bờ cõi cho con cháu Việt Nam trường tồn và hùng mạnh cùng với thời gian
Lịch sử mãi là lịch sử người việt và người chăm trong quá khứ khôg thể cùg tồn tại nhưg bgio mọi thứ đã khác ae chúng ta 54 dân tộc đều là ae một nhà gác lại quá khứ hướng tới tương lai vì 1 VN hùng cường mọi người trên đất nc chúng ta người nghèo có cái ăn cái mặc ngừoi giàu có của ăn của để, mong mn cùng nhau đoàn kết yêu thương giúp đỡ nhau tránh bị các thế lực chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc. Vì mội Việt Nam thịnh thế❤❤ sẵn sàng🇻🇳🇻🇳🇻🇳
Bây giờ người Chăm pa cũng là một trong cộng đồng dân tộc người Việt Nam. Chúng ta hãy bỏ qua quá khứ đau thương để sống cho hiện tại . Cho đất mẹ Việt Nam
Lịch sử là vậy, cá lớn nuốt cá bé, cá bé nuốt cá bé nữa
Trung quốc cx sẽ nói thế này :))
@@vominhngocAGTrung Quốc làm vậy thì gọi là xâm lược
Pháp cũng nói vậy.
@@anhthe3668 Chăm Pa bị diệt vì hết Phước thôi nước vừa nhỏ vừa yếu mà lại không khôn, Thế chúng mày biết bao nhiêu lần trong ba tấn công đại Việt không, Đánh người không được bị đánh lại thì lại khóc là cái lý lẽ kiểu gì ,Việt Nam tồn tại đến bây giờ là do người Việt khôn ngoan biết đối nhân xử thế khôn khéo mới tồn tại được, Đây cái vương quốc Chăm Pa suốt ngày cướp bóc thì chả bị giã chết là phải
Việt Nam bây giờ đã thống nhất toàn bộ lãnh thổ. Mọi dân tộc đều bình đẳng, người Chăm bây giờ nhiều người là cán bộ , đảng viên công nhân viên chức nhà nước. Nhiều người là công an quân đội. Người Chăm sống thật thà, hiền lành, tôi rất yêu quý họ .
Mình rất mong, thiệt sự rất mong, điện ảnh nước nhà phát triển để làm nên những bộ phim lịch sử thật sự hay và hấp dẫn ( như phim sử Hàn Quốc mấy năm nay làm cực kì hay, mặc dầu so sánh với mấy trận đánh ở Việt Nam, họ có khi lại không bằng ). Để 1 ngày chúng ta sẽ có những bộ phim lịch sử khai thác những chủ đề này, để làm nên vẻ đẹp của vương quốc Champa, để mọi nguời cùng nhau trân quý hiện tại và quý trọng quá khứ, và ngày càng đoàn kết.
cái bạn mong đợi sẽ không bao giờ có đâu, làm phim về lịch sử của các vương triều cũ sẽ phản tác dụng với chính sách đại đoàn kết dân tộc
Tôi vẫn thấy lòng mình yêu mến và ngưỡng mộ đế chế Chăm Pa 💙.
Nếu bạn là người Champa đó là điều đương nhiên.. Nhưng đế chế Champa đã gây rối và đã tấn công Đại Việt của chúng tôi nhiều lần.. Và Champa đã liên kết với Mông Cổ để tấn công Đ.V ..
Đế chế lmao ?😂
Nhà nước hãy có những ưu tiên đặc biệt để bảo vệ, giữ gìn truyền thống văn hóa và bản sắc của người Chăm, người Khmer, người đồng bào Tây Nguyên...
Bọn cán bộ bây giờ chỉ là những kẻ tồi bại, thối rữa
Bình đẳng hết bạn nhé
Dân tộc nào trên đất việt nam đều như nhau hết
Có làm thì mới có ăn
Những cái loại ko làm mà đòi có ăn thì chỉ có ăn DB ok
Biết mỗi năm nhà nước đầu tư cho dân tộc thiểu số bao nhiêu tiền không.Tiền t đóng thuế để tụi nó có ngày quay lại cắn t à
Nghe mà buồn não ruột.. thương cho dân tộc Chăm pa.
Đất nước Champa, một vương quốc cổ nằm ở miền Trung và Nam Trung Bộ Việt Nam, đã tồn tại từ thế kỷ thứ 2 cho đến khi chính thức bị sáp nhập vào Đại Việt (nay là Việt Nam) vào cuối thế kỷ 17. Trong khoảng thời gian cuối cùng của lịch sử Champa, từ khoảng năm 1692 đến năm 1725, người dân Champa đã trải qua nhiều biến động quan trọng:
1. **Cuộc xâm lược của Nguyễn Phúc Chu (1692)**:
Năm 1692, chúa Nguyễn Phúc Chu tiến hành cuộc xâm lược Champa. Vương quốc Champa lúc này đang suy yếu, không đủ khả năng chống lại lực lượng của chúa Nguyễn. Sau cuộc tấn công, chúa Nguyễn Phúc Chu đã chiếm được thành Vijaya (Bình Định ngày nay) và bắt đầu quá trình sáp nhập lãnh thổ Champa vào Đại Việt.
2. **Sáp nhập và kháng cự (1693 - 1697)**:
Sau cuộc xâm lược, Champa chính thức bị sáp nhập vào Đại Việt vào năm 1693. Vua Po Saktiraydapatih của Champa bị bắt và đưa về Phú Xuân (Huế). Người dân Champa đã tổ chức nhiều cuộc nổi dậy chống lại sự cai trị của chúa Nguyễn. Tuy nhiên, những cuộc kháng cự này đều bị đàn áp một cách tàn nhẫn. Đến năm 1697, Champa chính thức bị đổi tên thành Thuận Thành trấn, trở thành một phần lãnh thổ của Đại Việt.
3. **Hòa nhập và đồng hóa (1697 - 1725)**:
Sau khi bị sáp nhập, người dân Champa bắt đầu quá trình hòa nhập và đồng hóa với xã hội Đại Việt. Nhiều người Champa đã di cư đến các vùng đất khác, một số khác thì phải chấp nhận sống dưới sự cai trị của người Việt. Quá trình đồng hóa diễn ra một cách mạnh mẽ, văn hóa và ngôn ngữ Champa dần bị mai một. Tuy nhiên, người Champa vẫn cố gắng duy trì một số tập quán và truyền thống của mình.
4. **Di sản và tàn tích**:
Mặc dù Champa đã biến mất khỏi bản đồ chính trị, nhưng di sản văn hóa và tôn giáo của người Champa vẫn còn để lại dấu ấn sâu sắc. Các đền tháp, di tích kiến trúc như Tháp Bà Ponagar ở Nha Trang, các tháp Chăm ở Bình Định và Ninh Thuận là những minh chứng rõ ràng về sự phát triển văn hóa và nghệ thuật của Champa.
Trong suốt 33 năm cuối cùng, người dân Champa đã trải qua những biến đổi lớn lao, từ một vương quốc độc lập trở thành một phần của Đại Việt. Họ đã phải thích nghi và hòa nhập với xã hội mới, nhưng vẫn giữ gìn được một phần bản sắc văn hóa của mình.
Hay nè
Champa mãi là một vầng sáng trong trang sử Việt. Luôn nhớ về nền văn minh ấy 😇
Lịch sự chăm khác lịch Việt Nam khác.
Kết buồn cho 1 dân tộc có văn hóa rất đặc sắc
Nhớ nhà thơ Chê lan Viên
Ta có chờ đâu có đơi đâu
Dem chi thu goi thêm sầu
Với ta tất cả như vô nghĩa
Tất cả không ngoài nghĩa khô đau
Sầu han cũ tim ta ai biết được
Người vui tuoi ta mãi mãi căm hơn
A MI ĐÀ PHẬT 🙏🙏🙏...😥
Tội người Chăm quá. Nghe buồn thảm quá.
tội nghiệp thật. vì họ sống ngay thẳng, và ko xâm lược đất đai của nước bạn. dân họ có tự trọng là ko ăn ở trên đất của nước bạn
@@kenth6140 Mày không học sử à Mà không biết Chăm Pa đánh Việt Nam bao nhiêu lần mạnh được yếu thua lúc ông đánh được người ta thì ông cướp bóc vào lúc thua thì đi lại đi khóc trẻ con
@@kenth6140nếu họ chấp nhận phục tùng đại việt thì đâu đến nỗi họ liên tục quấy phá vùng biên suốt từ thời nhà Lý rồi đến thời của Chế Bồng Nga đánh Đại Việt ác cỡ nào đến thời Lê Thánh Tông ông tức quá nên mới đập một phát thật đau để champa khuất phục luôn trận đánh khiến champa mãi ko thể vực dậy đc nữa
@@kenth6140căn bản là thù hằn nhiều đời rồi nên mới mạnh tay vậy
@@tunganhnguyen6738300 năm có Huệ Champa chinh phục cả Đại Việt nhé 😂
Giọng đọc rất truyền cảm, phù hợp với nội dung sử buồn của Champa. Càng thấy vua Gia Long thật tuyệt vời.
Ngài xứng đáng là bậc Minh Vương.
Tuyệt cái bầu đuồi
Chúa Tiên là tuyệt vời nhất, Gia Long chỉ đáng xách dép cho Chúa Tiên
Gia long chỉ là thấy sức, uy tín mình và thời cơ chưa đến thôi, nên ông mới tạm chia các vùng để trị. Chứ ổng chả tốt đẹp gì đâu.
Đến đời minh mệnh, gã chia nhỏ ra nữa, từ các vùng tớ thành các tỉnh nhỏ toàn tập luôn.
@@ntt2942 Thật đáng thương cho bạn
Lịch sử là những thứ đã qua đi, mong mọi thứ sẽ tốt hơn với tất cả chúng ta.
Vương quốc chăm pa hồi xưa mạnh lắm,,, thế bây giờ lại mất nước, tôi rất đâu lòng lắm,, tôi cũng là người chăm đây,, huhuhu
Ngụy Vong Nô xưa cũng mạnh lắm ...Giờ Khát Nước ! Tiến Trình Lịch Sử là vậy không có gì là Vui hay Buồn
VN rồi cũng sẽ thuốc về TQ thôi, có gi đâu mà bùn
người chăm cũng là ngoại lai ko phải bản địa. gốc ở quần đão mã lai
@@nghuan7225 Giờ thành 1 Dân Tộc Việt Nam rồi..Nghe Sử cho có kiến thức thôi..Chứ còn nghĩ gì nữa ?
@@musicinyrlife1799giấc mơ k đánh thuế đâu thằng ngụy tàu.
Biết làm sao. Chiến tranh gắn liền với lịch sử loài người.
Người Chăm h là 1 trong 54 dân tộc ae, thời hiện đại, sống cuộc sống như bao người dân khác. tất nhiên, nếu là 1 người con Chăm, họ có quyền buồn về lịch sử dân tộc, nhưng rõ ràng cuộc sống là tốt.
Nhưng 2200 năm trước, người Việt cũng từng mất nước vào tay người Hán, tổ tiên người Việt thì ko đc may mắn như vậy, chỉ đc tính là nô lệ, vì vậy ý thức hệ của họ mới mạnh đến điên rồ như vậy, còn nếu 2200 năm trc, ng Hán đối xử vs ng Việt như cách mà ng Kinh đối xử vs ng Chăm ngày nay, thì có lẽ cả Chăm và Kinh sẽ thành dân tộc thiểu số của TQ.
Giả sử bằng 1 cách thần kì nào đó, vương quốc Champa duy trì đc đến thời nay, thì họ cũng vẫn sẽ có mối họa trung quốc, nhưng với tiềm lực yếu hơn nhiều, chứ k phải là toàn thể 100 tr dân VN ngày nay.
Người Chăm từ sau 1471 đã yếu thế rồi sự cố gắng chỉ là theo thời gian mà thôi. Tôi là người Việt cũng tiếc nền văn hoá này nhưng sau khi nước Việt sáp nhập và người Chăm biết nên trung thành với ai thì sẽ không bị như vậy. Số phận sẽ thay đổi nếu năm 1394 vua Chế BỒNG Nga đánh Chân Lạp và hoà hảo với nước Việt nhưng người Chăm không thích. Thiên báo đây là câu kết còn việc đồng hoá là việc mọi người đều làm, nhưng người Chăm vẫn giữ được bản sắc của họ và trở thành 1 phần không thể tách rời của Việt
người viet thích cuộc sống lang bang. ăn nằm nước bạn. là dân đen. ko biết xấu hổ tự trọng. vậy thôi chứ có gì tự hào. dứoi triều nguyễn và nguyên huệ nguyễn lữ nên càng cực đoan.
người viet dứoi triều lý, lê, trần mới là hoà bình.
Đa số dân tộc Chăm đã chạy qua Cam - Thái - Maylai và Miến Điện rồi. Ở VN chỉ là số nhỏ còn sót lại thôi.
Họ giết hết rồi còn gì, diệt chủng mà… lòng căm thù sẽ không bao giờ hết, lịch sử sẽ lập lại thôi
@@trongnguyenvan9350huyền Trân đẹp quá kêu chồng làm gì thì chồng cũng phải làm, làm rồi hối hận ko kịp
@@LaChâu-x6q đẹp thì chả biêt vì các cô gái thời này đẹp tùy thuộc nhiều thứ lắm á. trước Trần Anh Tông hay ai còn vi vu dưới Chăm 1 năm mới về vì mê cả phụ nữ các kiểu của Chăm mà
Chiêm từng rất hùng mạnh nhưng không may lại ở gần Đại Việt nhưng lại muốn quấy phá Đại Việt đó là kết cục tất yếu.
Xưa mà Chiêm k chọc bị gạo thục bánh xe nước Việt thì chắc k có chuyện đấy. Toàn chờ nước Việt rối ren xong lên cướp phá . Chứ hàng xóm láng giềng chả muốn đánh . Có lần chế Mân súyt nữa là thôn tính hẳn nước Việt , kể từ đó trong mắt các đế chế của người Việt nước Chăm trở thành cái gai cần phải bỏ
VN mới đc hoà bình mấy chục năm. Đây cũng là khoảng time ổn định nhất. Đc sinh h thời bây h là một điều may mắn
Clip như này dễ thổi bùng ngọn lửa quật cường trong tâm người Hời đó quý vi
Quật giùm cái người Kinh lại tát cho vỡ alo 😅😅😅😅
@@anhminhshorts ngài nên nhớ. Họ theo đạo Hồi
@@vietphuongbui2194 đạo hồi chỉ đc cái đặc sản khủng bố thôi chứ chiến tranh thì đánh được ai
Rất hay ad ơi
Vua Minh Mạng thật tuyệt vời ❤
😅😅😅
Anh ở nước nào vậy?
Tôi người dân chiêm Thành ❤
Giọng chủ kênh nghe uy tín quá ❤
chủ kênh người Lào
@@nkt166 thật á? Thế thì chủ kênh quá tuyệt vời. 🇻🇳🤝🇱🇦
Cho đến bây giờ bài hát Hận Đồ Bàn của Chế Linh vẫn bị cấm hát ở Việt Nam.Xem lại lịch sử thì tui mới biết tại sao.
Tôi người raglai tôi biết rõ về lịch sử Champa.. người Champa xưa mạnh về nghành nghề hàng hải họ giao thương với Indonesia Philippines ấn Độ kể cả Pakistan Tây á... họ cướp bóc trên biển rất tàn ác..vua chăm pa suy tàn thua đại việt vì nội bộ chăm pa không đoàn kết.. lúc thời thế yên bình thì nội bộ đấu đá...vua 5 thê 7 thiếp ăn chơi xa đọa.. lại uy hiếp những bộ tộc nhỏ lẻ yếu kém khác.. nhà vua bắt người dân cống tế cho nhà vua trâu bò lợn gà vàng bạc đá quý rượu vv không có thì vua ra lệnh giết..... vua Chăm pa thời xưa mạnh nhưng không đoàn kết với bộ tộc nhỏ lẻ khác như Êđê raglai k-ho các đồng bào Tây Nguyên và miền trung nếu đồng lồng thì sẽ đánh bại giặc..do chia rẽ phân biệt mạnh ai nấy sống... nên Champa nhìu lần thua cao miên... chứ Champa đánh với đại việt ít hơn là đánh với cao miên..😊
😢😢😢nhưng khong thê tuỵet chung nhu vay?!
@@Vanhoavaamthuctaynguyen thì đâu có tuyệt chủng.. bây giờ đâu ai tuyệt chủng.. nghĩ đi nhìu lần dâng đất cho đại việt+ thêm cao miên xiêm la đánh từ phía tây nam thì Champa suy tàn thôi
@@Vanhoavaamthuctaynguyenôi.! Thật là đạo đức giả đến tột cùng cùng khi xem comment này.!😭
Bản chất vương quốc Chăm pa là hợp thành của các tiểu quốc nhỏ trong lòng, mỗi tiểu quốc có sắc tộc khác nhau nên nội bộ dễ lục đục và sự đoàn kết tuyệt đối không tồn tại.
@@lngochai Champa lớn nhất trong các tiểu quốc nhỏ thời xưa.. người t'rin ở Lâm Đồng ngày nay .. ngày xưa nghe ông bà kể không ai dám đi gần lãnh thổ của ng t'rin vì họ ăn thịt người.. đầu và và tay chân họ treo trước cửa nhà.. chứng minh thị uy sự man rợ của họ đến thời nhà Nguyễn chiếm được vùng đất phía nam thì các tiểu quốc nhỏ tan rã.. và từ đó ng t'rin bỏ dần tục ăn thịt người
ad ơi cho tôi xin tên nhạc nền đi mà 😭 ( ai biết thì tôi xin với ạ )
"Erev Shel Shoshanim" bạn nhé.
Sau cuộc trinh phạt của Vua Lê Thánh Tông cham pa ko gượng dậy được nữa và chết dần chết mòn. Đến năm 1832 thì đứt
Từ khi Việt giành độc lập thì trừ đời Ngô và Đinh để chống cát cứ. Còn các triều đại sau đều đánh Chăm Pa để gặm đất. Các triều đại từ tiền Lê đến hậu Lê còn di dân có tổ chức để gặm đất. Kinh đô đầu tiên của Chăm Pa ở vùng Huế, sau bị đánh Chăm Pa lui kinh đô về thành Đồ Bàn. Chúa Nguyễn ít dân không di dân có tổ chức mà lập ra các làng Minh Hương để dùng người Hán gặm đất. Các vua Nguyễn cũng không di dân có tổ chức nên phải rút khỏi Trấn Tây của Khơ Me.😅
Nghe sử mà mang mác buồn
Hay quá
Giọng đọc và nhạc nền cũng vào hàng “ám ảnh”😊
Xin lỗi chứ MC có phải là người Chăm ko vậy ? Giọng bạn khá đặc biệt 👍.
Lào
Chủ kênh nó đâu chứ chắc chắn không phải người Việt
Giọng đọc hay quá
Sư phụ tôi TRÀ VĂN THỚI .NAM VIỆT TRUYỀN Y
Từ thuở mang gươm đi mở cõi
Ngàn năm thương nhớ đất Thăng Long
Cha ông ta đi mở cõi mà mang gươm theo để chi?
Bao nhiêu cũng đủ hiểu là " mạnh hơn yếu thua" là quy luật của tạo hóa là như vậy
Kẻ khóc người cười
hay quá bạn
thắng làm vua thua diệt tộc😢
Mình cũng muốn sau này các đồng chí tham quan ô lại và gia đình bị trừng phạt như vậy 😅😅😅
Sao mở nhạc làm gì nghe chia trí quá
Những người Chăm bây giờ như thế nào nhỉ, thật buồn cho họ, có tổ chức hay ai đó quan tâm đến họ không nhỉ
Em người Việt gốc Chămpa nè bây giờ là người Việt Nam hết rồi lịch sử là để nghe chuyện quá khứ mình để nhớ và bây giờ chả có cái tên Đại Việt hay ChămPa nào ở đây cả 😊 hoan hỉ vui vẻ đón nhận hiện và tương lai...
Giờ chỉ còn là người Việt Nam. Dân tộc: Chăm thôi bạn ạ! Và họ đều sống và sinh hoạt như bao người khác tại VN! Còn để nhận dạng thì chịu! Vì lai tứ lung tung rồi! Có thể bạn có 1 ít gen người chăm trong người mà ko biết đấy!😊
@@NguyenLong1104-h7m ít lai lắm, chủ yếu người kinh di cư vào, còn người chăm vẫn có khu riêng và bản sắc riêng.
@@NguyenLong1104-h7mỞ đồng bằng sông Hồng gần như không có lai gen với chủng tộc nào khác... Người Champa có đạo hồi rất dễ nhận biết
@@NguyenLong1104-h7m các nhà khoa học đã nghiên cứu và kết luận : hầu hết cư dân miền Trung đều có dong mau và hậu duệ người Chăm pa đó bạn. Họ nói thứ tiếng Việt đặc trưng là vậy.
Ơ cứ tưởng Việt Nam bao gồm 54 dân tộc anh em sống trong hòa bình hạnh phúc 😂😂
Ô người Champa xinh đẹp thế sau 🎉
Thương chamba
Lịch sử bài học kinh điển ✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️✌️
Lịch sử là lịch sử ,trên thế giới có nước nào hiện hữu mà không được xây dựng trên máu và nước mắt ? ( kể cả Mỹ )
Trời ơi ông đọc nghe như buồn ngủ😊
Không thích tiếng nhạc, nghe khó chịu
Sự tàn khốc của chiến tranh luôn là vậy thôi thì bây giờ đã cùng chung một quốc gia cũng trải qua bao thăng trầm chiến tranh cùng nhau chung sống hòa bình gây dưng quốc gia này mạnh mẽ để sau này con cháu đỡ bị cảnh như vậy
A Di Đà Phật, những người hủy diệt một quốc gia sẽ bị quả báo đời đời, kiếp kiếp ở trong địa ngục không được siêu thoát.trích hòa thượng tịnh không giải giải.A di đà phật
Vua Minh Mạng tuy là vị vua giỏi nhưng quá tàn bạo. Ngay cả đồng bào của ông là người Kinh mà ông còn bóc lột và tàn sát thì không thể tránh được ông tàn sát người Chăm như vậy
Cha này là người chăm chắc luôn. Người kinh k ai nghe giọng khác lạ vậy
Quan trọng bạn ấy có một kiến thức lịch sử uyên sâu và đang nể đó.
Bình luận của bạn thật khiếm nhã. Trong khi người dẫn truyện muốn chia sẻ, phổ cập kiến thức để mọi người hiểu và trân trọng những giá trị lịch sử thì bạn lại vào bình phẩm những thứ mang biểu hiện của phân biệt và cá nhân.
@@tuyennguyenminh4748 bạn có nhạy cảm quá không ? Mình nghĩ j nói vậy thôi sao phải suy diễn
@@anhle-fo5oulà người lào đó
Nếu đúng thì lúc đó cho champa làm 1 nước bán tự trị, phụ thuộc vào nhà nguyen.
Giờ nó đòi độc lập là loạn
Buồn quá
Sai lầm của Chế Bồng Nga..
Nếu ông mở rộng về phía nam lấy toàn bộ đất của Kho me và đừng đụng đến Đại Việt thì hay hơn.Nhưng văn hóa Chăm chưa đủ văn minh để tránh được sai lầm đó.Pôn pót cũng chơi bài giống Chế Bồng Nga với Việt Nam nhưng may cho Cam là ở vào thời hiện đại nên không bị mất nước như Cham pa.
Cứ quấy phá với Đại Việt thấy im nào ngờ Đại Việt đánh một phát san bằng bằng. Thằng Cam cũng vậy đánh một phát polpob chạy hẳn sang đất thái
Tôi có một góp ý như thế này: Tôi thấy rất nhiều kênh về lịch sử đều có một sai lầm khi dùng từ như sau: khi nói về Chiêm Thành hay Chămpa thì nên dùng từ Đại Việt hoặc nước Việt xưa hoặc một niên hiệu nào đó cũng thời với 2 đất nước trên. Chứ không nên dùng từ Việt Nam. Bởi vì sao, Việt Nam ngày nay là đất nước bao gồm rất nhiều dân tộc sinh sống và lãnh thổ trải dài trên nhiều vùng đất mà xưa kia là lãnh thổ của nhiều quốc gia như Đại Việt, Chăm Pa, Phù Nam ( sau này là Khơme), Nam Bàn, v.v. Trong lịch sử các quốc gia này đều đấu tranh lẫn nhau và kết quả là sau này họ đều trở thành một phần của một đất nước lớn hơn là Đại Nam và hiện nay là Việt Nam. Việt Nam hiện nay được xây dựng và bảo vệ cũng như phát triển từ sự hy sinh xương máu của 54 dân tộc anh em trải dài trên khắp mọi miền Tổ quốc và Việt Nam là ngôi nhà chung của 54 dân tộc hiện nay. Không nên dùng cái tên Việt Nam để đại diện cho Đại Việt và xem cái tên Chămpa như là kẻ địch thù. Bởi vốn dĩ hai quốc gia này chính là tiền thân và là những phần kiến tạo lên đất nước Việt Nam hiện nay. Nói Việt Nam thay vì Đại Việt thì khác gì nói Chămpa không phải là một phần của Việt Nam ngày nay sao? Khác gì nói đồng bào Chăm ngày này là kẻ thù của Việt Nam sao.
Thời điểm này tên Việt Nam đã ra đời rồi, không còn là Đại Việt nữa ông ơi.
@@-br1nb tên nước Việt Nam ra đời từ thời Gia Long. Lúc này vương quốc chăm Pa chỉ còn là hư danh và là một trấn tự trị trong đất nước Việt Nam. Lúc này lãnh thổ Việt Nam trải dài trên hầu hết lãnh thồ Việt Nam hiện tại
Chuẩn
Sách lịch sử cấp 2 đã bỏ phần này ra rồi, trước xem sách đứa cháu ko thấy nữa
Từ thời mình đã ko có thấy
Ai dám bỏ vào,nếu có thì dạy cho thế hệ con cháu cướp bóc và chém giết…😢😢😢
Bảo sao giờ không còn mấy di tích của người Champa hay các thư tịch liên quan tới họ bằng tiếng chăm của họ.
Dân chăm pa có quyền nổi dậy khởi nghĩa giống như Việt Nam nổi dậy giành độc lập khi bị Trung Quốc đô hộ 1000 năm.
dân sô người Chăm ở VN còn có 178 ngàn người. người Kinh và các dân tộc anh em có quan hệ di truyền gần 100 triệu người. Nhổ nước bọt cũng chết ở đấy mà khởi nghĩa
Nhưng không thành công thế thôi vì yếu còn Việt Nam mạnh
nổi cái gì Champa luôn đem quân đáng người Việt .... đánh hoài thì 1 bên phải bị tiêu diệt thôi !?
Ko thể nổi dậy đc vì giờ họ là dân tộc thiếu số. Người việt xưa bị dô hộ nhưng lại dông nên khác bây giờ nhá
Vậy đợi 1000 năm nữa lịch sử sẽ thay đổi 😅😅😅
Cho em xin link nhạc đi anh
"Erev Shel Shoshanim" bạn nhé.
Cá lớn nuốt cá bé! Đó là lẽ thường tình thôi .
dân số chăm pa còn bao nhiêu nhỉ, so với người Kinh có tý hy vọng phục quốc ko nhỉ
Pháp, Mỹ, Trung còn bị Việt đánh cho chim cút thì bác nghĩ Champa còn sống được chắc?
Ngớ ngẩn.. Đến các cường quốc hàng đầu người Kinh chúng tao còn không ngán.. Nói gì đến mấy bộ tộc nhỏ lẻ nếu cần đối phó chỉ cần 10 chiến sĩ đặc công của QĐND VN là đủ
@@lamlinh4113 đánh người ta thì thì là mở mang bờ cõi, bị đánh thì kêu người khác đi xâm lược :) Mồm kêu 54 dân tộc ae. nhưng lại không có tý quyền hành nào :)
@@nguyenhuy5858 Champa gây sự và tàn sát người Kinh trước và nhiều lần.. Đây là điều không chối cãi.. Vòng quay của lịch sử mạnh sống yếu diệt vong..Thời kỳ mạnh nhất của Champa họ chỉ biết chém giết và cướp bóc sống theo kiểu người dân Nam Á không có địa chính lập phủ.. Còn hiện tại người dân tộc thiểu số được ưu ái mọi vấn đề hơn rất nhiều người Kinh chúng tôi và chúng tôi hoàn toàn ủng hộ họ phát triển kinh tế
@@nguyenhuy5858nếu có trình độ và nhân cách cao nhà nước sẵn sàng ủng hộ.. Hỏi bạn họ có trình độ cao không
Nghe lịch sử của người chăm mà sao buồn thế một dân tộc hiền lành nhưng không có lòng tự tôn của dân tộc nên bị diệt vòng rất nhanh nên bây giờ nghe những lời hát điệu múa của người chăm lúc nào cũng cất lên Nỗi buồn man mát lịch sử là như vậy nên tổng lao hùng mạnh sẽ còn dân tộc nào yếu đuối sẽ mất đi đấy là lịch sử của thế giới còn lại
Hiền lành mà đánh đại việt , bao nhiêu lần cướp bóc thăng long
Giọng đọc hay không đụng hàng 😂❤❤😂
Ai biết tên nhạc là gì cho mình xin vs ạ
33 năm cuối cùng của đất nước champa 1802-1835
Chăm Pa biến mất đó là chuyện của quá khứ, còn hiện tại ta nên bình đẳng với họ.
thì có ai làm gì. nói như kiểu người champa bị kì thị vậy. việt nam hiện tại bình đẳng nhé.
Giờ Việt Nam dân nào chả bình đẳng. Thậm chí đồng bào còn được ưu tiên hơn
❤❤❤
Anh ta đó 😊
Nghe champa mà nghĩ tới nếu năm xưa Lê Thái Tổ không giành lại được giang sơn. Thì có lẽ....
Giờ k có bn đó
Thành dân châu quận của trung quốc và bị người Hán chèn ép,áp bức, bóc lột,tìm mọi cách, mưu hèn kế bẩn để đồng hoá văn hoá.
Những trang sử bi thương mà không dễ gì được dạy lại cho con cháu. Người Việt mình cũng từng có những thời điểm cực kỳ tàn bạo khát máu. Tiêu diệt phe khác và những triều đại, chế độ đối địch 1 cách tàn nhẫn
Từ một nền văn minh riêng biệt mà giờ thành dân tộc thiểu số trên chính quê cha đất tổ😢
Nghe buồn ngủ quá
Nhớ "Hận Đồ Bàn"
Mình góp ý là đến cực đại thì lãnh thổ Champa đến 2/3 Nghệ An và cả vùng Bà Rịa Vũng Tàu
Thông tin này mình thấy cũng ko chắc, kiêm chứng lại. Hình như nghệ an là đất của một tiểu vương quốc có liên hệ với Lào thì phải?
Đại việt xưa lãnh thổ đến đèo ngang Hà Tĩnh rồi bạn
Chế Bồng Nga đánh chiếm được Nghệ An. Nhưng cái này chắc chỉ xem là tạm chiếm trong một thời gian ngắn.
lãnh thổ chăm pa từ quảng bình tới đồng nai và 1 phần bên lào và tây nguyên cũng là lãnh thổ cũ của người chăm
@@danhthaitran1833 ở thành phố Vinh có ngôi chùa được xây trên nền phế tích Chăm đó là chùa Phong Phạn bây giờ chùa vẫn còn giữ bức tượng thần Murugan Champa và thành Phật Thệ
Do chế mân lấy công chúa huyền Trân nên mất
Tôi ko nhầm thì Chế Mân lấy Huyền Trân công chúa đã phải hiến cho Đại Việt nhiều đất rồi. Khi Chế Mân mất, Đại Việt đem quân giải cứu Huyền Trân công chúa đưa về Đại Việt ( Vì theo tục lệ Chăm hồi đó, chồng chết, vợ cũng phải lên giàn hỏa thiêu cùng chồng)
@@xahoi5191 lúc chế mân rớt cái đầu là đại Việt qua rớt huyền Trân về, dòg họ tui ở bình Định hồi xưa kể lại, đất chúng tôi từ quảng Bình bây gio thì chuyển về bình thuận, những nguoi gan dạ mới còn xót lại tỉnh Bình Thuận và ninh Thuận! và còn giữ phong tục của mình
vây ai nói người việc kg ác đâu ác tàn ác đó
Đồng Hóa Tuyệt đối
CNCS có lẽ là sự trừng phạt cho cách đối xử người Việt với người Champa!?
7:32 làm vua nên biết thể hiện sự khoan dung lấy Đức trị nước để được lòng dân. Minh Mạng đã ko làm theo điều này
Tất cả nguồn lực đổ vào đền đài thì còn sức đâu
Minh Mạng lên ngôi cái bọn m tới số với ta rồi😂😂
Nếu ngày xưa, hoặc Đại Việt, hoặc Champa là nước thống nhất toàn mảnh đất chữ S này, thì vận mệnh lịch sử chung vẫn sẽ xảy ra, Pháp vẫn sẽ xâm lược, và chính quyền lãnh đạo mảnh đất chữ S vẫn sẽ dần dần thua trận và vẫn sẽ thành thuộc địa trong hơn 100 năm, vẫn sẽ phải đánh Mỹ.
Bài học lịch sử từ thời Xuân Thu-Chiến Quốc bên Tàu, là 1 nền văn minh nó trải qua hàng trăm năm nội chiến đánh nhau, tư duy quân sự và bộ máy cầm quyền của nó sẽ phát triển mạnh.
Sau hơn 1000 năm bắc thuộc, chính người Việt cũng đã lĩnh hội đc bài học, đôi khi ko phải bạn muốn yên ổn thì hàng xóm sẽ k ko xâm lấn bạn.
Đứng ở vị trí lãnh đạo Đại Việt khi đó, phía bắc là TQ khổng lồ, phía nam ko phải là dân tộc AE champa, mà là ngoại bang lúc nào cũng lăm le tiến đánh, vậy nên chỉ 1 trong 2 được tồn tại tiếp, rõ ràng kinh nghiệm đánh trận lớn hàng trăm năm cùng hệ thống chính trị ổn định, bài bản của phong kiến tập quyền đã giúp Đại Việt thắng.
Nếu ngày nay, mảnh đất S này chia 3, rõ ràng tiềm lực đất nước sẽ yếu đi rất nhiều.
Ngày Lê Thánh Tông tiến vào thành Đồ Bàn thì Chiêm Thành đã chỉ còn là cái xác không hồn
Còn Tây Nguyên tổ bố dó
@@PhuNguyen-qy9qeít thôi. Chủ yếu chạy sang Kam và Malay. Có 3 tộc người Chăm chạy lên Tây Nguyên cũng ít người. Tộc Êđê còn giữ bí quyết của người Chăm chế tạo ra sắt từ đất sét, trong khi người Việt mua sắt từ Trung Quốc.
buồn nhỉ
Đệm đàn to khó chịu nghe muốn điên đầu ...muốn nghe mà nghe không nổi ...
Minh Mạng thù dai độc đoán ghê quá
Ông ta ko độc đoán thế giờ việt nam có rộng như thế ko 😑😑😑 hiền lành thân thiện thì bị xoá bỏ vs nhân dân rơi vào cảnh lầm than như chăm-pa bạn ak
Thời vua Minh Mạng,lãnh thổ VN rộng gấp đôi bây giờ,nhiều phong trào nổi dậy,ông ko mạnh tay thì sao bình định được
@@hoabinh6509 hoàn toàn có thể thu phục lòng người,tránh cảnh đổ máu, tàn sát
@@52than63 hoàn toàn có thể thu phục lòng người,tránh cảnh đổ máu, tàn sát
@@namcao3317 thằng ngu như mày thì đừng phát biểu
một dân tộc hen yếu không đoàn kết thì ko tranh khỏi diệt vong đất nước Việt cũng ko tư nhiên mà có
Tất yếu quy luật lịch sử thế giới: Cá lớn nuốt cá bé. Dòng chảy ko thể cuộn ngược
Sao ông đọc chuyện nghe ngang ngang làm sao ý. Thiếu kiến thức?
Anh thấy chúng mình cũng có nhiều tội lắm chứ ko phải là ít đâu. Người Chăm vẫn sống như bây h nhờ một nhánh theo đạo Hồi và Ấn giáo còn tồn tại.