Praistorijski Rudnik u Srcu Šumadije | Arheološki Lokalitet Prljuša (Dron Snimci 4K)

Arheološka istraživanja praistorijskog rudnika na lokalitetu Prljuša na Malom Šturcu traju, sa prekidima, skoro 20 godina. Prljuša je bogato nalazište bakarne rude, prvenstveno malahita. Istraživanja su pokazala da je ovaj rudnik bio u funkciji tokom kasnog eneolita i ranog bronzanog doba (2500-2000. g. p.n.e.), iako se veruje da je rudnik možda i stariji, za šta još uvek nema potvrđenih dokaza.
Rudarska aktivnost na Prljuši je bila intenzivna, što dokazuje veliki broj pronađenih rudarskih batova i vidljivih starih rudarskih okana. U gornjem delu lokaliteta nalazi se najmanje 15 starih rudarskih radova vidljivih na površini terena, čija veličina i hronološka pripadnost nisu detaljno istraženi. Eksploatacija rude je vršena na rudnim žicama bliže površini terena, što je dovelo do tankih tavanica u oknima koje su se obrušile nakon napuštanja. Neka od ovih starih rudarskih okana su impresivnih dimenzija i imaju po nekoliko ulaza.
Geofizičkim metodama u donjem delu lokaliteta identifikovano je 20 većih anomalija, što ukazuje na postojanje rudnih radova ispod površine. Ovi radovi nisu vidljivi na površini jer su pokriveni nanosom koji na nekim mestima dostiže debljinu do 10 metara. Ovaj nanos sadrži otpadni materijal, uključujući komade malahita i brojne rudarske batove različitih oblika, veličina i stepena istrošenosti.
Pretpostavlja se da je rudnik na Malom Šturcu možda počeo da funkcioniše već tokom vinčanske kulture, u vreme metalurškog buma na centralnom Balkanu početkom 5. milenijuma p.n.e. Do sada nisu otkriveni tragovi koji potvrđuju rudarenje u tom periodu niti dokazi da je ruda sa ovog lokaliteta korišćena u izradi bakarnih i bronzanih predmeta na Balkanu. Veruje se da je eksploatacija počela od najnižih delova rudišta, pa se preciznije hronološko određivanje početaka rudarenja može očekivati tek nakon istraživanja okna u podnožju padine.
Tekst je preuzet sa fenomenalnog sajta: sveoarheologiji.com.
Za više informacija posetite:
sveoarheologiji.com/praistori...
sveoarheologiji.com/arheolosk...
----------------------------------------------
Planina Rudnik predstavlja centar poznate geografske regije Šumadije i najviša je planina koja se nalazi u njoj. Ima preko osam vrhova viših od 1000m, od kojih je najviši Cvijićev vrh (1132m.n.v), ranije poznat i po nazivu Veliki Šturac.