Trải nghiệm làm gốm tại nhà nghệ nhân Phạm Anh Đạo - Bát Tràng | Learn to make pottery by hand

Trải nghiệm làm gốm tại nhà nghệ nhân Phạm Anh Đạo - Bát Tràng | Gốm vuốt tay | Learn to make pottery by hand
Quy trình sản xuất gốm gồm nhiều công đoạn, tổng kết lại gồm 5 khâu chính. Bao gồm: Làm đất; tạo hình sản phẩm; trang trí hoa văn; tráng men và nung đốt.
1. Khâu làm đất (thấu đất):
Trước hết, phải chọn đất sét và đất cao lanh loại tốt. Sau đó, đất được tinh luyện qua nhiều công đoạn để lấy được đất tốt nhất sử dụng vào làm gốm.
Khâu chọn gốm (thấu gốm)
Đất sét khi khai thác, thường bị rắn nên phải tưới nước cho no rồi dùng mai thái mỏng. Loại bỏ tạp chất; dùng chân nhào thật kỹ rồi đắp thành từng đống lớn; thái đi thái lại nhiều lần tạo nên đất có độ mịn, dẻo. Công đoạn này gọi là luyện đất hay thấu đất.
2. Tạo hình sản phẩm gốm (chuốt gốm):
Có 3 phương pháp tạo hình chính là: Tạo hình trên bàn xoay; tạo hình bằng khuôn và nặn đắp bằng tay. Cũng có những sản phẩm được tạo bởi sự kết hợp của cả 3 phương pháp trên. Từng phương pháp cụ thể như sau:
- Tạo hình bằng phương pháp đắp nặn bằng tay:
Kỹ thuật nặn bằng tay được thể hiện rõ ở các con kê; đỉnh gốm, bao nung, lon, vại, các loại linh thú, tượng…
- Tạo hình trên bàn xoay:
Đất luyện kỹ vừa, có độ dẻo. Sau đó đất được nặn thành dây dài to bằng cổ tay, người thợ chuốt ngắt từng đoạn, khoanh trũng giữa bàn xoay, chân phải đạp bàn, hai tay chuốt. Mọi sản phẩm to, nhỏ, dày, mỏng đều do hai bàn tay điều khiển, không có khuôn mẫu nhất định, kích thước từng cỡ do mực mắt, có sai lệch nhưng không đáng kể. Tạo hình bằng bàn xoay, thường dùng để sản xuất những sản phẩm gốm có kích thước lớn như: Chum, lọ, bình, âu…
- Tạo hình bằng khuôn:
3. Trang trí hoa văn:
Sản phẩm gốm chất lượng được trang trí hoa văn bằng nhiều phương pháp như:
- Vẽ trên gốm (vẽ trên men và vẽ dưới men):
Người thợ dùng bút lông vẽ trực tiếp trên nền mộc các hoa văn hoạ tiết. Thợ vẽ gốm phải có tay nghề cao, hoa văn họa tiết phải hài hoà với dáng gốm, các trang trí hoạ tiết này đã nâng nghề gốm lên mức nghệ thuật, mỗi cái là một tác phẩm.
- Cắt gọt và khắc vạch sản phẩm gốm
Sản phẩm gốm sau khi chuốt xong được phơi nắng, khi nào đất se cứng thì tiến hành sửa, gọt, cạo nhẵn… theo đúng ý muốn. Các chi tiết khác như: quai, tai hoặc trang trí các hình động vật nổi, hoa lá… Tất cả đều được thực hiện ở giai đoạn này.
- In hoa văn bằng khuôn:
Một số sản phẩm gốm có hoa văn khắc chìm vào xương gốm được thực hiện bằng phương pháp in khuôn. Điển hình là các sản phẩm gốm men ngọc và gốm men hoa nâu.
4. Tráng men:
Khi sản phẩm mộc đã hoàn chỉnh, người thợ gốm có thể nung sơ bộ sản phẩm ở nhiệt độ thấp rồi sau đó mới đem tráng men hoặc dùng ngay sản phẩm mộc hoàn chỉnh đó trực tiếp tráng men lên trên rồi mới nung.
Kĩ thuật tráng men có nhiều hình thức như phun men, dội men lên bề mặt cốt gốm cỡ lớn, nhúng men đối với loại gốm nhỏ nhưng thông dụng nhất là hình thức láng men ngoài sản phẩm, gọi là “kìm men”, và khó hơn cả là hình thức “quay men” và “đúc men”.
Quay men là hình thức tráng men bên trong và bên ngoài sản phẩm cùng một lúc, còn đúc men thì chỉ tráng men trong lòng sản phẩm. Đây là những thủ pháp tráng men của thợ gốm Bát Tràng, vừa là kĩ thuật vừa là nghệ thuật, được bảo tồn qua nhiều thế hệ, thậm chí đã từng là bí quyết trong nghề nghiệp ở đây.
- Sửa hàng men
Người thợ gốm tiến hành tu chỉnh lại sản phẩm lần cuối trước khi đưa vào lò nung. Trước hết phải xem kĩ từng sản phẩm một xem có chỗ nào khuyết men thì phải bôi quệt men vào các vị trí ấy. Sau đó họ tiến hành “cắt dò”. Tức cạo bỏ những chỗ dư thừa men, công việc này gọi là “sửa hàng men”.
5. Nung đốt sản phẩm gốm:
Đây là công đoạn quan trọng quyết định sự thành công hay thất bại của một mẻ gốm. Có nhiều loại lò được sử dụng. Nhưng phổ biến là lò cóc và lò bầu, gần đây là lò hộp.
Nhiên liệu đun là củi, than cám hoặc gas. Tuỳ theo mỗi loại lò và mỗi dạng gốm cụ thể mà thời gian nung và nhiệt độ nung cũng khác nhau. Gốm đất nung ở nhiệt độ từ 600 - 900 độ C, gốm sành nâu từ 1100 - 1200 độ C, gốm sành xốp từ 1200 - 1250 độ C, gốm sành trắng từ 1250-1280 độ C và đồ sứ từ 1280 - 1350 độ C.
#embéhạnhphúc
========================================­­­­­­­­­==============
EM BÉ HẠNH PHÚC là kênh video giải trí cho các bé, giúp bé vừa chơi mà vừa học, phát triển tư duy, óc sáng tạo và tính tự tin. Bên cạnh đó kênh EM BÉ HẠNH PHÚC cũng chứa rất nhiều thông tin hữu ích cho phụ huynh như cách dạy con, những điểm du lịch dã ngoại cho con cuối tuần....
========================================­­­­­­­­­==============
► Hãy ĐĂNG KÝ (SUBSCRIBE) NGAY ĐỂ CẬP NHẬT VIDEO MỚI NHẤT!
✓ / embehanhphuc7
========================================­­­­­­­­­==============
Video created by Em be hanh phuc
© Copyright all rights reserved