Əsrarəngiz Kaftaran
HTML-код
- Опубликовано: 3 окт 2024
- for English, please scroll down.
Səfərlərimizdən birini Yaxın Qobustanda yerləşən Kaftaran platosunun cənub yamacından saldıq.
Kaftaran adını, yaxınlıqdakı eyniadlı qışlaqdan götürür. Alınma şəkilçisi ilə "Kaftarlar" mənasına gəlir.
Bəli,yırtıcılar fəsiləsindən olan bu növ, daha dəqiq desək zolaqlı kaftar (Hyaena hyaena) Azərbaycan ərazisində də yayılıb və rast gəlinirdi. Sonradan nəsli kəsildiyindən, qara kitaba salınmışdır.
Plato, əslində doğma dilimizdə yayla sözü olsa da, firəng dilindən alınma "plateau" sözündən istifadə edirik. Plato geomorfu, adətən ətraf əraziyə nəzərən nisbətən hündürlük fərqi olur. Məsələn, Kaftaran platosu ətraf əraziyə nəzərən ~190 metr fərq edir. Şimaldan cənuba doğru 4, qərbdən şərqə isə 2.5 km uzunluğunda bir platodur. Yəni siz, bu platoya şərqdən baxanda 4 km uzunluğunda bir divar görürsünüz.
Platonun zirvəsi və ya "üstü" düz olmalıdır. Kaftaran cənuba doğru alçalan hündürlüyə malikdir. Lakin bu alçalma 4 km uzunluğunda hiss edilmir. Plato, yuxarıda qeyd edildiyi kimi şimal cənub istiqamətində daha ensizdir, buna baxmayaraq bu məsafə 2,5 km məsafədədir.
Azərbaycanın şərq hissəsinin aerokosmik şəkillərinə baxdıqda, Kaftaran aydın görünür.
Platonun üst hissəsində əsasən əhəng - qum daşı laylarından ibarətdir. Denudasiya və digər errozion faəliyyətlər nəticəsində, torpaq qatı da əmələ gəlmişdirki, burda da müxtəlif ot və kol bitgiləri bitmişdir.
Platonun qalxması, tekto vulkanik proseslər nəticəsində olmuşdur və güman ki bu proses region oken - dəniz altında olan zaman baş vermişdir.
Plaronun yanlarında sıldırılmar yaranmışdır və çox vaxt da platonun əsasında yumşaq torpaq olduğundan, çoxlu zağa və mağaralar yaranmıdır. Kaftaranın cənubuna doğru mağaralar daha böyük və əzəmətlidir.
Kaftarandan başqa Qobustan regionunda, Qucur, Papaqdağ, Utəlgi və s. və s. platolar da vardır. Lakin onlardan ən əzəməli və zirvəsinin düzlüyünə görə Kaftaran seçilir.
Bu qədər...
We embarked on one of our journeys from the southern slope of the Kaftaran plateau located in the vicinity of Gobustan.
The name Kaftaran is derived from the nearby nomad of the same name. With its acquisition suffix, it means "hyenas."
Yes, this species, belonging to the family of predators, the striped hyena (Hyaena hyaena), was once widespread and encountered in the territory of Azerbaijan. However, it has been included in the endangered species list since its population declined.
In geology and physical geography, a plateau (/pləˈtoʊ, plæˈtoʊ, ˈplætoʊ/; French: [plato]; pl.: plateaus or plateaux),[1][2] also called a high plain or a tableland, is an area of a highland consisting of flat terrain that is raised sharply above the surrounding area on at least one side. (Wikipedia)
Geomorphologically, a plateau usually has a relative elevation difference concerning the surrounding terrain. For example, the Kaftaran plateau has an elevation difference of approximately ~190 meters compared to the surrounding area. It is a plateau that is 4 km long from north to south and 2.5 km wide from west to east. So, when you look from eastward, you see a 4 km-long wall.
The top or "upper part" of the plateau should be flat. Kaftaran descends to the south. However, this descent is not noticeable over the length of 4 km. Despite being narrower in the north-south direction, the plateau is still 2.5 km in distance. When we look at the aerospace images of the eastern part of Azerbaijan, Kaftaran is clearly visible.
The upper part of the plateau is mainly composed of rock layers. As a result of denudation and other erosion activities, the soil layer has been exposed, and various grass and shrub species have grown here.
The uplift of the plateau occurred due to tectonic volcanic processes, and it is presumed that this process occurred when the region was underwater, beneath an ocean.
On the sides of the plateau, terraces have formed, and often, due to the soft soil at the base, numerous gorges and caves have been created. Caves towards the south of Kaftaran are larger and more imposing.
Apart from Kaftaran, there are other plateaus in the Gobustan region, such as Gujur, Papagdagh, Utalgi, and so on. However, Kaftaran is chosen as the most prominent and flat at its summit.
That's it...
Həqiqətən çox gözəldi.
Təşəkkürlər!
Bura necə getmək olar?
İzah etmək istəsəm belə çətin olacaq, halbuki Abşerona yaxın meqastrukturdur.
@@UzeyirMikayil təxmini ərazi desəz taparam çox yeri tanıyıram mən.Bəzi yerləridə sizin sayənizdə tanımışam.
Səngəçal - Çeyildağ yaxınlarındadır. Xəritədən baxanda, gözəl görünür. Böyük yerdir. Şimalında da Qucur platosu yerləşir.