Bu sefer normalden daha uzun bir şekilde, nispeten az kesilmiş bir bölüm yaptık. Çok mu uzun oldu bilemedik, bölsek mi ve ardı ardına iki parça olarak mı yayına girse bilemedik. Eleştiri ve önerilerinizi yazarsanız çok sevinirim. Bölümle ilgili bir kaç not düşmek istiyorum: * Plato/Eflatun, Sokrat ve Aristo diyecekken hangi beyin hücrelerim aynı kişiyi iki kere söyletti bilemiyorum. * Contact filminde radyo dalgaları daha Jüpiter civarında bitiyor. Bu tabi olayı görselleştirmek için yapılmış bir tercih, Jüpiter ile aramız sadece 35 ışık dakikası civarında (ya da yörüngelerimizde ters taraflarda olduğumuzda bile 1 ışıksaati ölçeğinde). * 1936 Berlin Olimpiyatları'ndan önce de televizyon yayınları var ve tabi radyo yayınları da. Ancak güçlü bir yayın olduğu için ve ilk canlı olimpiyat olduğu için filmle ilgili yanlış hatırlamışım. * Bu arada bir ucundan diğer ucuna Samanyolu Galaksisi, 100 bin ışık yılı ölçeğinde. O yüzden 80 ışık yılı hiçbir şey sayılmaz, galaksimizde dahi. * Radyo dalgalarını ne mesafeden sonra artık ölçemezler sorusuyla ilgili şunu da söylesem daha iyi olurdu sanırım: Pratikte tabi Heisenberg belirsizlik prensibinin kısıtlamasına inmeye gerek kalmadan başka kısıtlar devreye girmiş olacak. Örneğin kozmik mikrodalga ışımasının fotonları baskın gelecek. Ancak bir ileri seviye sinyal işleme ile karacisim ışımasından ayıklarlar diye düşünebiliriz belki. Üstüne düşünmek lazım. * Star Trek'de karadelik bulup giderler demişim, kara delik değil solucan deliği demem gerekirdi. * Fotonlara "dokunmamıza" gerek yok. Gidebilecekleri tek hız maksimum hız. * Slinky'nin ağırlık merkezi tam ortasında (boşlukta). Üzerindeki bir nokta değil yani, yanlış anlaşılmasın. * Dolanıklığı anlatırken verdiğim örnekte, farklı eksenlere göre yapılan ölçümlerin birbirini etkileyebildiğini ifade etmemişim. Mesela x eksenine göre ölçülünce sağa dönüyor diyeceğimiz bir elektron, z eksenine göre aynı anda sağa ve sola dönüşlerin sahip olur (çift yarıkta her iki yarıktan geçebilme gibi). Heisenberg belirsizlik ilkesini konuştuğumuzda, nasıl ki momentum ve konum aynı anda istediğimiz hassaslıkta ölçülemiyorsa, x ve z eksenindeki dönmelerin ölçümü de aynı anda yapılamıyor. * Slinky ismini Betty James'in sözlükleri karıştırarak uydurduğunu söylemiştim. Dr. Oktay Doğangün, sözcüğün aslında daha önceden uydurulduğuna dair uyardı. Hakikaten "slink" fiilinden slinky sözcüğü kısa bir süre önce türetilmiş durumdaymış. etymonline.com sözlüğüne göre 1921'de başka bir anlamda kullanılmaya başlanmış. Yani tamamen yapay bir sözcük değilmiş. www.etymonline.com/search?q=slinky * Evrenin genişleme hızının nasıl ışık hızından fazla olabileceği epeyce soruldu. Buna tek tek çeşitli yorumlar altında yanıt verdim ama buraya da ekleyeyim, çünkü yüzlerce yorumun arasında sanırım kayboluyor: Evrenin "genişleme hızı", bir cismin hareket hızı gibi bir şey değil. Uzay-zamanın adeta ölçüsü değişiyor. Uzaydaki iki cismin arası 10cm olsun, 1sn sonra 11cm oluyor mesela. İki cisimden birinin tepesinde oturan, diğer cismin kendisinden saniyede 1cm hızla uzaklaşıyor olduğunu söyleyebilir. Bu ölçek değişikliği uzay-zamanda homojen gerçekleşiyorsa, o zaman birbirinden 100cm uzaktaki iki cismin arası da 1sn sonra 110cm'e çıkacaktır. Bu sefer cisimler birbirilerinden 10cm/sn hızla "uzaklaşıyor" gibi algılayacağız. Aslında bu cisimler gene bir yere "gitmiyorlar" aralarındaki uzaklığın kendisi (uzay) artıyor. Eğer birbirinden çok uzak cisimler varsa, o zaman aralarındaki bu uzaklığın birim zamandaki artış miktarı ışık hızından yüksek olabilecek. Gene, aslında cisimler ışık hızından hızlı hareket etmiyorlar, aralarındaki uzay genişliyor. [Bu duruma klasik analoji olarak şu gösterilir genelde: bir balonun üzerine boyanmış noktalar düşünelim. Noktalar aslında balon yüzeyinde kaymazlar ama balon şiştikçe birbirlerine olan uzaklık artar.] Gözden kaçırmış olabileceğim başka noktaları veya yanlış anlamaya sebep olabileceğini düşündüklerinizi her zaman olduğu gibi lütfen paylaşın. Ha bir de tabi slinky için güzel bir Türkçe sözcük bulalım. Benim önerim: "yürüyi". :-)
Erkcan Hocam kariyerine yurtdışında da devam edebilirdi. Fakat o burayı seçti. O yüzden böyle kaliteli videolarını türkçe dinleyebiliyoruz. Minnettarız hocam size...
Bu videodaki anlatım ve çıkarımlar "Denizler de birikmiş çöp dağlarını aklıma qetirdi" ve tabi "insanlar ne kadar duyarsız-şimdi bu çöpler nasıl temizlenecek-demir, plastik, camlar nasıl ayrılacak-çöpleri toplamada qörev dağılımları, ne kadar sürede ne kadar çöp toplanacak-toplam ne kadar zaman, iş qücü ve maddi imkan lazım olacak" vs qibi bir çok sorunun akıllara dolduğu" karmaşık, zorlu ve maliyetli problemleri de tabi akla qetiriyor. Oysa Denizler de ki çöp dağları, insanların Denizlere çöp dökmesiyle oluşmuyor. Şiddetli yağmurların sel ile birlikte Karadan sürüklediği çöpler ile oluşuyor. Sonuç olarak yine temizlenmesi qereken çöp dağları oluşuyor, değişen bir şey yokmuş sanılsa da, aslında asıl yapılması qerekeni yapmayı enqelliyor. Yani ilk çöp dağları temizlenecek olsa, insanların ikinci defa çöp dağları oluşturması bir sonra ki temizliği bekleyişin ana temelini oluşturur. Oysa yanlış bir tespit var. Bu sebeple, çöp dağları meselesi kısır bir dönqü ile problem uzun yıllar sürekli tartışılmaya devam edecektir. Tek yapılması qereken, sel sularının Denizlere açılan noktalarını çöpleri arıtacak şekil de düzenlemek. Bu kısır dönqüyü kıracak adımdır. Yani demek istediğim, uzun yıllar boyunca çöp düzeyinde konular ile uğraşmanın bir anlamı yok. Lüzumsuz kalabalığın önünü kesmek yeterli, ki çok önemli konuları tartışmak mümkün olabilsin. Ayrıca, ortalama 70 yıllık ömürler için ışık ile yarışmak çok önemli olmasa qerek, standart paket 2015 yada 2020 model bir doblo panelvan yeterli olur.. Ve 13.5 milyar değil. 3.22 milyar yıldır.
Sizin gibi egolarından arınmış hocalarımız olması çok güzel. Bazı hocalar ne yazık ki ben biliyorum tavırlarında oluyorlar. Bilim insanı nasıl olur örnek olduğunuz için teşekkürler hocam.
Işık hızından daha hızlı hareket eden galaksileri ne yapacağız, Bir de fizik öğreten biri olarak size bir sorum var, ana akım fizik bilgileri ile kendi gözlem ve deneylerinizi ana akim teorileri dışında farklı deneyler ile yaptınız mı? Bir de dünya güneş etrafında dönüyor mu?
17:15'i dinlerken aklıma ESG geldi, ışıktan daha hızlı bilgi iletmeye çalışıyordu. x0.75 hızında zamanı bükerek dinliyordum. Çok güzel programdı teşekkürler.
@@zkusagi2000 Çok afedersiniz ışıktan hızlı bir şeyi hangi ölçüm aracı yöntemi yada teknolojisi ile ölçmüş acaba ? Benim bildiğim ışıktan hızlı bir şey varsa onu ölçmek imkansız öyle bir teknoloji yok.
Fizik gibi derin ve karmaşık bir mevzu ; sohbet içerisinde ancak bu denli sıkmadan ve anlaşılır hale getirerek sunulabilirdi herhalde...Bu keyifli ve bilgilendirici videolar için teşekkürler..
Karşılık önerim: YAYIK "Yayıklarını basamaklara fırlatan çocuklar mutlulukla bağrışıyorlardı." Yayık'ın TDK Sözlüğü'ndeki ikinci anlamına uygun: 2. ön ad Yayılmış, yayvan. Uzatmak anlamında "Yayık yayık" belirtecine de uyuyor: Heceleri uzatarak (konuşmak): "Yayık yayık anlatıyordu."
Bize fiziği böyle anlatan hocalarımız oldu da, biz mi öğrenmedik... Valla emeğinize sağlık, bu yaştan sonra hem fiziği merak ettim hem de anladım, anlattıkça daha çok merak ettim.. Muhteşemsiniz, çok teşekkürler. ❤
Dolanıklık konusunu açmayacak sorumu hazırlayım diyordum ki ilerleyen sürede bu konuyu da açmış farkındalık seviyemi harika bir anlatımda bir üst dereceye tırmandırmıştır. Değerli katkılarından dolayı Sayın Prof Erkcan Özcan hocama çok teşekkür ediyorum. Sevgi ve saygılarımla.
Ilker Hocam, Erkcan Hoca gibi mukemmel bilgili insanlarla bizleri bir araya getirdigin icin cok cok tesekkur ederim...
3 года назад
Erkcan Hoca her zamanki gibi muhteşem bir enerjiyle dolu. İlker ve Serpil Hocalar da tam sevdiğim saçmalıkta sorularla tadınman yenmez kıldılar programı.
Erkcan Özcan hocamızı dinlemek inanılmaz keyifli, harika anlatım ve betimlemelerle böylesi karmaşık konuları anlaşılır yapabilmek müthiş bir beceri, ve aynı zamanda ne kadar donanımlı bir altyapıya sahip olunduğunun göstergesi. Daha çok, daha sık böyle yeni videolar görmeyi umuyorum Erkcan hocanın anlatımlarıyla, ve sonsuz teşekkür ediyorum.
Böylesi konuları bu kadar keyifli ve anlaşılır sunduğunuz için çok teşekkür ederim. Erkcan hocam, İlker bey ve emek veren herkese sonsuz şükran.. Umarım bu seri devam eder uzun süre.. Saygılar...
Bu kadar bilgiye rağmen izlemekten kendimi alamıyorum. Bazen devreler yansa da bu seri hiç bitmesin istiyorum. Elinize ve yüreğinize sağlık. Erkcan hocam gibi bir hocam olsa kesinlikle tahsil hayatım daha renkli olurdu.
gergit olsun adı. bu arada yaygın uzattığımızda elde ettiğimiz gerilme kuvveti bir potansiyel oluşturuyor yayda ve yerçekimine bu potansiyel bir miktar dayanıyor, yaydaki potansiyel, cisme uygulanan yerçekimine yenildiğinde düşme başlıyor.
Hocam sabırla anlattığınız için çok teşekkürler. Bilmekle öğretebilmek çok farklı alanlar. Anlatıcı kendi bildiği şeyi karşı taraf da biliyormuş gibi süratlice anlatıp geçince bir süre sonra olaydan kopuyor insan. Sonra ne oluyor? "Fizikle aram hiç yok" oluyor elbette... Böyle tatlı tatlı, kendi biliyor olduğunu bir kenara koyup, dinleyicilerin bilmediğinin, hatta altyapılarının olmadığının sürekli farkındalığı ile öğretmeye çalışan emektar öğretmenlere çok şey borçluyuz.❤🌹🥀🌺🌻🍀
Garip bi şey yaşıyorum, bi ayrılık yaşadım. Kendimi çok kötü hiss ediyordum ve kafa dağıtmak için flu tv izleyim dedim. Gerçekten çok iyi geldi ve düşüncemi video boyunca farklı bi noktaya yönlendirdi. 21 yaşına yeni girdim ve sevmediğim bi bölüm okudum. Neyi severek yapabileceğimi de çözemiyordum. Ama şimdi düşünüyorum da, fizik ayrıldığımı bile unutturacak kadar merakla dinlediğim, üzerine kafa yorduğum bişeymiş. Bana 1 ocakta yeni bi bakış kazandırdığınız için çok teşekkür ederim flu tv..
Bir sacmalik da nacizane ben ekleyeyim: M31, Andromeda'daki büyük gök ada... Bizden (Samanyolu) yaklasik 3.6 milyar yil daha genc... Uzayin genislemesine verilen bilindik bir model vardir, üzerine noktalar yapilmis bir balonun sisirilmesi... Balon sisirildikce noktalar birbirlerinden uzaklasmaktadirlar. E, o halde M31 ne demeye 4- 10 milyar yil zarfinda hem de Günes'e nokta hedefli üzerimize geliyor? Eger Big Bang (Urknall) varsayimi temelinde aktivite kazanan evrensel materyallerin radyal hareketlerine ragmen tanjantsal bir yön izleyerek birbirlerine ilismemeleri beklenmez mi?
Erkcan hoca fiziği o kadar şehvetle anlatıyor ki; hepimize anlayabilecekmişiz hissi geliyor önce...bölüm bitince anlamadığımızı anlıyoruz. Hiiiç numara yapmayın olm.
O yay bana çizgi filmlerde uçurumdan düşmesi gerektiğini görünce farkeden kahramanları hatırlattı. 😄 Çok eğlenceli bir bölümdü. Her zamanki gibi harikasınız. Teşekkürler
15 TEMMUZ DEMOKRASİ VE ŞEHİTLER VE RECEP TAYYİP ERDOĞAN VE KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN VE FATİH SULTAN MEHMET OSMANLI YAYI kısaca TDŞRTEKSSFSMOY diyebiliriz Müslüman kardeşim
Sonlarda kafam yandı duman çıktı ama yine çok keyif aldım, teşekkürler ağzınıza sağlık. İlker hoca sen de iyi ayak uyduruyorsun ha, şu konulara soru sormak bile olay; ben olsam koyun gibi melerim.
Yaaa bende teorik/astro fizikçi olmak istiyordum. Yaşamın ama başka planları varmış bizim için. Ama yine de yüzeysel de olsa kafam bastığı kadar takip etmeye çalışıyorum. Bu videonuza bugün tesadüfen rastladım. Böyle türkçe videoların olması çok faydalı. Almanya'da büyümüş ve hala yaşayan birisi olarak türkçe teknik terimlerin de karşılığını öğreniyorum. Hocamız da konuları amatörlerin bile anlayabileceği şekilde anlatıyor ve kendisi de çok sempatik. :) Teşekkür ederim hepinize.
3:24 güdüsel fizik. bu kavramı öğrendiğim için şu an kendimi bugünlük olmuş sayıyorum. keşke ilkokulda iken de bilseydim. fizik problemlerini sürekli böyle, aklımda canlandırarak çözüyordum ama kimseye anlatamıyordum :/
Serpil hanım o kadar iyi sorular soruyor ki... Siz de fark ettiniz mi arkadaşlar? Neredeyse her bölümde Erkcan hoca da güzel soru diyip açıklıyor. Çok da iyi cümlelere döküyor.
soruların önceden hazırlandığını ya da soru soranların aşırı zeki olduğunu düşünüyorum günlük dinliyorum anlamasam da Teşekkürler hocamıza ve ekipteki herkese
Işık hızı evrendeki en hızlı olguysa, evren ışık hızından daha hızlı nasıl genişliyor? Kütlesi olan bir şeyden bahsettiğimiz için ışık hızından daha yavaş genişlemesi/hareket etmesi gerekmiyor mu?
A ve B noktaları zıt yönlerde ışık hızının %51 hızında hareket ettiğini düşünelim.B noktasındaki gözlemci için A noktası ondan ışık hızının %102'si olarak uzaklaştığını görecektir. A noktasından hareket eden bir parçacık max ışık hızında hareket edeceği için. B noktasına hiç bir zaman varamayacaktır.
@@ecore9929 Işık hızının %102 si olamaz. Işık hızıyla bir birine zıt yönde hareket eden iki foton birbirlerinden ışık hızıyla uzaklaşırlar. Yani ışık hızı referans çerçevelerinden bağımsızdır. Saygılar.
@@fatihkaya2647 evet haklısınız. Yanlış bir örnek vermişim. O zaman cevap olarak şu yazıdaki mantıklı olabilir kanımca. “ Evreni noktalarla kaplı bir balonun yüzeyi olarak hayal edebilirsiniz. Balon şiştikçe, her nokta diğer noktalardan uzaklaşır ve iki nokta birbirinden ne kadar uzakta başlarsa, birbirlerinden o kadar hızlı uzaklaşıyor gibi görünürler. Aslında noktaların kendisi aslında hareket etmiyor, aralarındaki boşluk büyüyor. Benzer şekilde, galaksilerde hız olarak ölçtüğümüz şey aslında galaksilerin hareket etmesi değil, aralarındaki boşlukların büyümesidir. Aslında ışıktan daha hızlı hareket eden hiçbir şey yoktur, bu nedenle Einstein'ın - bize hiçbir şeyin ışıktan daha hızlı hareket edemeyeceğini söyleyen - görelilik teorisi ihlal edilmemektedir.” Ref: askanastronomer.org/bhc/faq/2015/11/09/is-space-expanding-faster-than-light/
@@fatihkaya2647sunu demek ıstemıs senle ben yana duruyoruz ıkımız yan yana ıken ortamızda bır bomba patladı bunun ortaya cıkardıgı basıncla sen sag tarafa dogru ısık hızının yarısından bır tık fazla yanı yuzde 55 ı kadar hızla savruldun bende sol tarafa dogru basıncın etkısıyle aynısı kadar yanı ısık hızının yuzde 55 ı hızla savruldum ıkımızde bırbırımızden bu hızla uzaklastıgımızda sen o sırada cebınden bır fener cıkarıp bana dogru nısan aldın ve yaktın feneri .ısık bana dogru yol almaya basladı ama sen hala ısık hızının yarısından fazlası bır hızla uzaklasıyosun benden. fenerdekı ısık bana dogru son lımıtıyle gelıyo ama bende senden ısık hıznın yarısından bıraz fazla hızla uzaklasıyorum hala senden .bu durumda bızım hızımız kesılmedıgı surece o fenerdekı ısık asla bana ulasamaz cumkı ıkımızın toplamının katettıgı hız lımıtı toplamda ısıgın katedecegı lımıtten fazlası edıyo .ondandırkı evrenın bır görunen evren bırde hıc bır zaman göremeyecegımız bır evren olarak ıkı kısmı vardır buyuk patlamadan bu yana süre gelen .
@@aknuguz810 Evet demek istediğim o şekildeydi fakat maalesef Fatih beyin dediği gibi yanlış bir hipotez. Evet ışık referans çerçevelerinden bağımsızdır ve geçilemez. Işık hızının %99'u hızla ilerleyen bir trenin içerisinde ışık hızının %3'ü ile koşmaya başlarsanız. Dışarıdan bakan gözlemciye göre %102 olmanız gerekiyor. Fakat "Time Dilation - Special Relativity" (Özel görelilik) kanunu gereği zaman sizin için yavaşlar (hızlanıkça daha da yavaşlar) ve hızınız dışarıdaki gözlemciye göre hiç bir zaman ışık hızını geçemez.
20:27 “Aramızdaki mesafe, sinyalin gelme hızından daha hızlı bir şekilde uzadığı için...” yani evren ışıktan daha hızlı genişliyor. Peki ışık hızı limit ise evrenin genişleme hızı nasıl ışık hızından fazla oluyor hocam? 🤔Kafam karıştı.
Evrenin "genişleme hızı", bir cismin hareket hızı gibi bir şey değil. Uzay-zamanın adeta ölçüsü değişiyor. Az önce uzaydaki iki cismin arası 10cm olsun, diyelim 1sn sonra 11cm oluyor mesela. İki cisimden birinin tepesinde oturan, diğer cismin kendisinden saniyede 1cm hızla uzaklaşıyor olduğunu söyleyebilir. Şimdi bu ölçek değişikliği uzay-zamanda homojen gerçekleşiyorsa, o zaman birbirinden 100cm uzaktaki iki cismin arası da 1sn sonra 110cm'e çıkacaktır. Bu sefer cisimler birbirilerinden 10cm/sn hızla "uzaklaşıyor" gibi algılayacağız. Aslında bu cisimler gene bir yere "gitmiyorlar" aralarındaki uzaklığın kendisi (uzay) artıyor. Eğer birbirinden çok uzak cisimler varsa, o zaman aralarındaki bu uzaklığın birim zamandaki artış miktarı ışık hızından yüksek olabilecek. Gene, aslında cisimler ışık hızından hızlı hareket etmiyorlar, aralarındaki uzay genişliyor.
@@Erkcan Erkan hocam gezegenler veya cisimler sabit hızıyla devam ederken uzay boşluğu deyim yerindeyse lastik gibi uzuyor diyorsunuz anladığım kadarıyla. Ama sonuç olarak bu da gezenlerin net hızını artırmaz mi mesela ben 1000 km/sa hızla giden bir uçağın içinde 20 km/sa hizla koşuyor olsam yerel hızım 20 ama net hızım 1020 olduğu gibi bir sonuç çıkaramaz mıyız.
ilköğretim mezunuyum , ders çalışmaktan , kitap okumaktan hiç haz almadım lakin sizin videolarınıza kadar hocam . videolarınızı severek dinliyorum arayı bu kadar açmayalım lütfen erkcan hocam
Evrenin genişleme hızının ışık hızından daha fazla olduğunu söylediniz. 1- bu nasıl mümkün oluyor 2- bu genişlemenin hızı kaçtır? Cevaplarsanız sevinirim
ışık hızı bilimsel olarak ölçüm yapılıp bildiğimiz bir hız. bazı şeylerin hızının yada mesafesini ışık hızı kullanarak bulabiliyoruz. ışığı gönderip o ışık geri dönmüyorsa ki evrenin büyüklüğü olarak sadece şu an ölçtüğümüz tahmini bir mesafe ama büyüme hızı ışık hızından büyük olduğu için bizim ışığımız asla o son noktaya ulaşamıyor. büyümenin hızını bende araştırdım ancak böyle bir bilgi malesef yok. ışık hızı ile sınırlıyız. hatta şöyle söyliim ışık hızında giden bir araç sellektör yapsa 2 ışık hızı olmuyor çünkü o araç zaten bir ışık.
@@eternallife4663 öncelikle açıklama için teşekkürler. Sondan başlarsak zaten ışık hızıyla gidiyorsak bizi geçebilecek bir hız yok, örneğinizi destekle ışık hızıyla giden bir uçaktan atılan füze o uçaktan daha ileri gidemez, hiç ateslenmemis gibi uçağa eşlik eder. Biz ışığı gönderdiğimiz de asla son noktaya ulaşamaz çünkü hem bir son yok hemde zaten ondan daha önce yola çıkan ışığa yetişmesi imkansız. Sonuçta evrende şuan için en hızlı şey ışık, ondan da hızlısı varmıdır? Neden olmasın sadece biz onu henüz kesfedemedik yada olcemedik. Zaten bu konu makroevrenle sınırlı. Kuantum evreninde hız ve zaman muamma. Zamanın olmadığı yerde ya hızdan bahsedilemez yada hız sonsuzdur. Bilimle kalın...
Ercan Serhat ışık hızı bir gözlemcinin ışık fotonunu İzlemeye başladığı nokta ile, gözlemi sonlandırdığı nokta arasında ki (gözlemcinin sayı değeri atfettiği) mesafenin kendidir (saniye de 299 bin gibi) zaman ise o gözlemin kendisine verilen isimdir aslında yani, ışık fotonu izlenmeye başladığında atfedilen o rakamlar aslında mesafe ile zaman dialektiğiyle birlikteliğidir. şöyle ki; big bang'ten bu yana 13.8 milyar yıl kabul edişi aslında başlangıç olan tekillikten şimdi ki bunu yazan bana kadar ki katedilen yayılmadır. evrenin yayılma hızı ışık fotonun bir saniyede aldığı mesafeden daha hızlı kabul edişimizden daha büyük olmasının sebebi ise genişleme/yayilma gerçekliği bizim içinde yaşadığımız evrendeki fizik kurallarının geçerli olduğu gerçeklikten farklı olarak, sanki kozmik boyutta bir kara deliğin Olay ufku"nu geçmişizde bize sonrasını anlamamıza engel oluyor gibi. kaldıki bu gözlemleyemediğimiz, ölçüm yapamadığımız hata anlayamadığımız yapbozun parçalarını tam olarak oturduğumuzda bir parçada olsa anlam kazanıyor. Belki de büyük patlamamız aslında evren dediğimiz ve içinde yaşadığımız bu kozmik baloncu'nun içinde olduğu daha kudretli bir evrenin içindeki bir yıldızın hiper nova"sıydı. 13.8 milyar yıl ise zaman bükülemesi yüzünden neredeyse duran uzay-zaman gerçekliğinde ki bizim cihazlarımızla elde edebildiğimiz miktardı. Bu arada eğlenceli de zira çoklu evren teorisine inanılmaz farklı bir anlam kazandırıyor zira geçtiğimiz olay ufku evrenin yayılma dediğimiz aslında yayılma olmayan sadece bir kara deliğin olay ufkunu geçtikten sonraki Çıldır'an bizim alıştığımız fizik kurallarını veremediğimiz bir açıklamadır Öte yandan evrenin genişlemesi olarak kabul ettiğimiz her yönden gerçekleştiğini de kabul ettiğimiz bu yayılma durumu belki de gitgide hızlanan bir düşmedir. Kara deliğin kendisine ulaştığımızda ise biz ve evren ve her şey yani bilgi yok olmak yerine ulaşabileceğimiz en küçük boyutumuz olan plank boyumuzda tıpkı bir sürü fotoğraf video şarkı film vs gibi her şeyin hard diske kaydedilmesi gibi minik bilgiler olarak Karadeliklere kaydedilip onların bir parçada olsa büyümelerine yardımcı olacağız ancak kaybolmayacağız çünkü biz bilgiyiz :) Karadelik se kozmik hard diskler :)
Evren ile ilgili bir yanılgı var: Evrenin bazı bölgelerinin bize göre boş olması onu kuralsız yapmıyor. Evreni hava gibi düşün, havanın içinde rahatça hareket edebiliyorsun ama havanın kaldırma kuvvetinin neden olduğu sen ne kadar yüksekten düşersen düş aşamayacağın bir hız limiti var. Ancak evrenin dışında veyahut örneğimizde dünya dışında daha az limitleyici unsur olduğundan daha hızlı hareket edebiliyoruz. Uzay zaman da gerçek boşlukta yada başka bir evrenin içindeki evrencik olarak -artık her neyse- daha hızlı hareket ediyor. Havanın vakumlanmış ortama hızla geçmesi gibi. Oysaki birbirine yakın partiküller havanın hareketi kadar birbirinden uzaklaşmıyorlar.
Işık hızı aşıldığı zaman, zamanda yolculuk edilebilir. Diyelimki 70 ışık yılı uzaklıkta bir yıldız var. Biz o yıldıza baktığımız zaman onun 70 yıl önceki halini görüyoruz. Diyelimki ışık hızını geçtik ve 1 yılda o yıldıza gittik. Ve biz o yıldızın 69 sene önceki haline gitmiş oluyoruz. Sonra o yıldızdan dünyaya baktığımız zaman dünyanın 70 yıl önceki halini görmüşoluyoruz. Tekrar dünyaya 1 yılda gelmek istediğimiz zaman, biz o yıldıza gidene kadar 69 yıl geçmişti, geri gelene kadar 138 yıl geçmiş olacağı için ışık hızıyla geçirmiş olduğumuz zaman sırasında dünyada ki zamanın 138 yıl önceki haline gelmiş oluyoruz.
Zamanda yolculuk yapmış olmuyorsunuz sadece size geç gelen görüntü yerine o andaki halini görürsünüz. Mantığı tamamen yanlış anlamışsınız. Şu anda önüünzdeki bilgisayar bakınca anlık durumunu görüyorsunuz. Zamanda yolculuk mu yapmış oldunuz şimdi:) Geç gelen görüntüyü daha hızlı giderek erken görmek size zamanda yolculuk yaptırmış olmaz.
@@serkanylmaz5211 arkadaşım, 70 ışık yılı uzaklıkta ki bir yıldıza baktığımız zaman 70 yıl önceki halini görüyor muyuz evet. Bir saniyede oraya gidebildigimizi düşün. 70 sene önceki haline gitmiş oluyoruz. Böyle birsey tabiki mümkün değil ama teoride doğru. Benim önümde ki bilgisayarla ne alakası var, burda 1 ışık saniyesi ve üstü mesafelerden bahsediyoruz. Biraz mantık..
@@asknkocabas7618 70 sene önceki haline gitmiş olmuyorsun arkadaşım. sen o cismi görmek için ışığın sana ulaşma hızı nedeniyle 70 sene beklemen gerekirken beklemeyip anlık görüntüsünü görüyorsun. Niye bir türlü anlamıyorsun. Görüntüye anlık ulaşmak zamanda yolculuk değil. önündeki bilgisayar örneği o yüzden verdim. Lütfen biraz fizik öğren öyle tartışalım tekrar.Bir de biraz mantık yazmışsın:))
@@asknkocabas7618 Şöyle düşün. Şu anda bize 100 ışık yılı uzaktaki biri bakıyor olsun. Bizim görüntümüz 100 yıl sonra ona ulaşacağı için adam bizim 100 yıl önceki halimizi görecek. Aslında adam ışık ona ulaştığında dünyanın şu andaki halini değil 100 yıl önceki halini görecek. Diyelim ki bu adam sonsuz hızda dünyüyü geldi. o zaman dünyanın o andaki görüntüsünü görme imkanı olacak. geçmişe gitmiş olmuyor sadece normalde ışığın gelmesini beklediği için geçmişimizi görebiliyordu. sonsuz hıza ulaşınca şimdiki halini görme imkanı oluyor. Zamandan yolcukuluk falan yapmıyor:) Lütfen iyi düşünün komik oluyorsunuz
@@serkanylmaz5211 peki neden ışık hızını geçtiğimiz zaman zamanda yolculuk yapilabiliyor deniyor. Sen nasıl bir yolculuk sanıyorsun, geleceğe dönüş filminde ki gibi bir tarih yazıp o tarihe mi gideceğini sanıyorsun. :))) Sen iyi düşün, ışık hızını aştığında zaman yavaşlar, sen ne kadar hızlı gidersen o kadar yavaşlar. Diyelim 100 ışık yılı bir mesafeye 1 yılda gideceksin. Senin ömründen sadece 1 sene gider, ama sen oraya gidene kadar 100 yıl geçmiş olur. Yani geride bıraktığın herkes ölmüş olur ama sen sadece 1 sene yaşlanmış olursun. İşte bahsi edilen zamanda yolculuk budur.
erkcan hoca fizikçi olmasa seslendirme sanatçısı olabilirmiş çizgi filmleri falan iyi seslendirirmiş gibi geliyor gerçekten çok güzel anlatıyor hocam erkcan hocayı keyifle dinliyorum
Hocam evrenin genişleme hızının ışık hızından daha hızlı olması ışık hızı maksimumunu ihlal etmiyor mu? Gerçekten ontolojik olarak genişliyor bile olsa bizim genişlemenin hızını biliyor olmamız bilginin bu durumda ışık hızından daha hızlı iletildiği anlamına gelmiyor mu?
hayır bu durum lanrange ve hamilton mekaniğininde konu alanı evren genişlediğini kırmızıya kayma ve ışık spekturumu gibi alanda sadece evt genişliyor diyebilir ama baktığında eğer zaten ışık evrenden yavaş ise belli kütle kayma kuramından dolayı kendinini yok etmeye başlar pozitron gibi karşı kutbu leptonlar parçalar evren bir modelleme üstündeyse kütle 0 gösterir bu da sadece duran cisimlerde olcaktır oyuzden ışık mı hızlı yoksa evren mi bilmek ilerki yıllarda bilebilirirz ama bana göre ışık geçilemez bişey değil
Evrenin ışık hızından fazla genişlemesi ile ilgili anladığım kadarıyla iki şey söyleyebilirim İlk olarak eğer evren mesela bir uctan ışık hızında ilerliyor ve diğer uçta ışık hızında ilerliyorsa aslında evren 2 ışık hızında genişlemiş olur. Mesela A ve Byıldızları 2/3c hızlarında birbirlerine zıt yönde uzaklaşırlarsa toplamda 3/2c hızında genişleme olur(c:ışık hızı) İkınci olarak hocanın kast ettiği şey enflasyon teorisi ile de alakalı olabilir. Anladığım kadarıyla evrenin ilk zamanlarında evrenin çok çok hızla genişlediği bir dönem var bunun etkisinden de bahsediyor olabilir.
Evrenin genişlemesinde uzay-zamanda hareket eden bir şey yok, uzay-zamanın metriğinin kendisi değişiyor. Bizden uzaklaşma hızı eksi ışık hızı, Hubble küresinin genişleme hızından yüksek olan yerlerden de bize bilgi ulaşmıyor.
En güzel yorum bu.. bende değişik açıdan ekleme yapayım.. bahsettiğin genişlik ve evrenin yaşını hayal edebiliyor oluşumuz.. yani bunun içimizde yarattığı görünün görünüyor olması ışık hızının da geçilebilir olduğunu anlatıyor bize.. düşünce hızı.. ışık hızından daha hızlı..
Hocamız evren ile ilgili mevcut fizik bilgilerine göre çok güzel anlatmış. Ama mevcut kelimesinin altında yatan başka bir durum var. Bilinmeyen ve henüz keşfedilmemiş bilgiler, bilinen fizik kurallarını alt üst edebilir. Bilimin güzelliği de bu.
49 dakika şu gibi akıp geçti. Güzel anlatımıniz için teşekkürler. İkiye bölünen elektronlarin birbirine bağlı olduğunu söyleyebilirim. İsterseniz başka bir galaksiye gönderin, periyotları aynı olduğu sürece aralarında göremediğimiz bir bağ var
Yayın parçaları arasında aktarılan "abi bizi bıraktılar" bilgisi hayatımda duyduğum en komik şeylerden biri. herkese teşekkürler bu mükemmel yayını izleme şansı yarattıkları için.
Valla hocam ağzınıza sağlık. Gecenin 2'sinden 3'üne kadar kafamdaki kablolar yanasıya kadar izledim ve hayranı olduğum hep uğraşmak istediğim fiziğe tekrar ilgi duydurduğunuz için teşekkür ederim. Sizi dinlemeye devam edersem bir üniversitede fizik için okumam gerekecek:)
Hiç bir şey Kesin olamaz diye bakılmamalı. O zaman Bilim gelişmez. Bizi bu bakış açısına alıştırarak Bilimde ilerlememiz Engelleniyor. Işık Hızı, bu günkü bildiğiniz bilgiye göre aşılamaz gibi gösteriliyor. Ama Işınlanma yapılabilirse Işık Hızını geçmiş olursun. Işınlanma da MÜMKÜN. Işınlanmanın Bilimini bulmaya çalışmak Lazım..
Soruları soranın çok güzel bir düşünce yapisi var. Cevaptan çok sorular daha önemli bence. Einstein' ın "mesafeler arası korkunç olay" dediği iki parcacik hareketini ayrı bir videoda incelemeniz daha güzel olur diye düşünüyorum. Teşekkurler emeğinize👏
Alatımınız çok güzel.Öyle büyük bir kainatta yaşıyoruz ki ışık hızına ulaşsak bile ömrümüz yolculuk yapmaya yetmiyor.Yani ışık hızının çoooooooook ötesine geçmek lazım.Mesala ışıktan 90700 kat daha hızlı olan enerjinin hızı.....Kura-ı kerim ayetleri Işığında bazı hesaplamalar paylaşmak istedim.Zaman-mekân ve hız üçlüsü birbirinden ayrılmayan zaman-mekân ve hız birliği içindedirler. Hız, zaman ile mekân arasında aralığı kısaltmaktadır. Ne zaman gözlemcinin hızı artarsa aynı anda, zaman ve mekândaki mesafeler de kısalmış olur. Hızın sonsuz olması halinde yani düşünce hızında, zaman ve mekân sonsuz yavaşlayıp büzülecektir. 22/HACC-47: Ve azabı senden acele istiyorlar. Ve Allah, asla vaadinden dönmez. Ve Rabbinin katındaki bir gün, sizin saydığınız bin sene gibidir. İndi ilâhideki bir gözlemci için sahip olduğu hız sebebiyle bin yıllık dünya zamanı bir gün olmuştur. Ne zaman gözlemcinin hızı azalırsa zaman ve mekânın mesafesi artar. Dünyadaki bir gözlemcinin hızı alt hız kanununa tâbi olduğu için indi ilâhideki bir gün bin yıl kadar genişlemiş olur. Bu nedenledir ki hız, zaman ve mekândaki mesafeleri kısaltan çift etkili bir fren gibi çalışmaktadır. Hız kanunlarının varlığına bağlı olarak değişik mekân ve zamandan söz edebiliriz. 32/SECDE-5: Gökten arza kadar emri (Allah'tan gelen ve Allah'a dönen herşeyi) tedbir eder (düzenler). Sonra bir günde O'na yükselir ki, (o bir günün) süresi, sizin (dünya ölçülerine göre) saymanızla 1000 senedir. 70/MEÂRİC-4: Melekler ve ruh, O'na, süresi elli bin yıl olan bir günde yükselir. Dünyada bir gün, dünyanın, kendi ekseni etrafında 23 saat 56 dakika ve 4 saniyede bir devrini tamamlamasıyla meydana gelir. Yıl ise, dünyanın güneş etrafında 365 gün 5 saat 4 dakika ve 46 saniyede tam devrini tamamlamasıyla oluşur. Bir yıl 31.470.786 saniyeye eşittir. Bir dünya saniyesi dünyanın güneş etrafında seyrettiği yörüngenin 31.470.786 saniyesinde bir parçasıdır. Diğer bir tabirle dünya saniyesi dünyanın güneş etrafındaki yörüngesinde 29.8 km/sn bir hareketi temsil eder. Bir ilâhi günün 50.000 seneye tekabül ettiği zikredilen Mearic suresindeki zaman 1,5735393x1012 sn ve 46,89147114x1012 km ye eşdeğerdir. Melekler ve ruh bu mesafeyi 86164 sn.de aldıklarına göre hızları 544.211.865 km/sn olup ışık hızından 1814 kat daha büyüktür. Secde Suresinin 5. âyet-i Kerime'sinde belirtildiği gibi aynı mesafeyi enerji 1000 yılda aldığına göre, enerjinin hızı, ışık hızından 90700 kat daha büyük olur.
Yeteri kadar insan, baştan sona bu kanaldaki içeriklerinizi dinleseydi, dünyada insanlar için ne siyaset ne de yoksunluğa maruz kalmak olurdu. Eksik olmayasınız lütfen. Bu bir dilek değil; benim ricam, sizin ise sorumluluğunuz. Gönülden teşekkürler.
mimarım ve atalet kavramını mimarlık sayesindde öğrenmeyi başardım. keşke lisede veya daha öncesinde fiziği bizlere böyle anlatabilen kişiler tanısaydım ve fizikten daha erken zevk alabilseydim hayatım farklı bir yön alabilirdi.
Bu sefer normalden daha uzun bir şekilde, nispeten az kesilmiş bir bölüm yaptık. Çok mu uzun oldu bilemedik, bölsek mi ve ardı ardına iki parça olarak mı yayına girse bilemedik. Eleştiri ve önerilerinizi yazarsanız çok sevinirim.
Bölümle ilgili bir kaç not düşmek istiyorum:
* Plato/Eflatun, Sokrat ve Aristo diyecekken hangi beyin hücrelerim aynı kişiyi iki kere söyletti bilemiyorum.
* Contact filminde radyo dalgaları daha Jüpiter civarında bitiyor. Bu tabi olayı görselleştirmek için yapılmış bir tercih, Jüpiter ile aramız sadece 35 ışık dakikası civarında (ya da yörüngelerimizde ters taraflarda olduğumuzda bile 1 ışıksaati ölçeğinde).
* 1936 Berlin Olimpiyatları'ndan önce de televizyon yayınları var ve tabi radyo yayınları da. Ancak güçlü bir yayın olduğu için ve ilk canlı olimpiyat olduğu için filmle ilgili yanlış hatırlamışım.
* Bu arada bir ucundan diğer ucuna Samanyolu Galaksisi, 100 bin ışık yılı ölçeğinde. O yüzden 80 ışık yılı hiçbir şey sayılmaz, galaksimizde dahi.
* Radyo dalgalarını ne mesafeden sonra artık ölçemezler sorusuyla ilgili şunu da söylesem daha iyi olurdu sanırım: Pratikte tabi Heisenberg belirsizlik prensibinin kısıtlamasına inmeye gerek kalmadan başka kısıtlar devreye girmiş olacak. Örneğin kozmik mikrodalga ışımasının fotonları baskın gelecek. Ancak bir ileri seviye sinyal işleme ile karacisim ışımasından ayıklarlar diye düşünebiliriz belki. Üstüne düşünmek lazım.
* Star Trek'de karadelik bulup giderler demişim, kara delik değil solucan deliği demem gerekirdi.
* Fotonlara "dokunmamıza" gerek yok. Gidebilecekleri tek hız maksimum hız.
* Slinky'nin ağırlık merkezi tam ortasında (boşlukta). Üzerindeki bir nokta değil yani, yanlış anlaşılmasın.
* Dolanıklığı anlatırken verdiğim örnekte, farklı eksenlere göre yapılan ölçümlerin birbirini etkileyebildiğini ifade etmemişim. Mesela x eksenine göre ölçülünce sağa dönüyor diyeceğimiz bir elektron, z eksenine göre aynı anda sağa ve sola dönüşlerin sahip olur (çift yarıkta her iki yarıktan geçebilme gibi). Heisenberg belirsizlik ilkesini konuştuğumuzda, nasıl ki momentum ve konum aynı anda istediğimiz hassaslıkta ölçülemiyorsa, x ve z eksenindeki dönmelerin ölçümü de aynı anda yapılamıyor.
* Slinky ismini Betty James'in sözlükleri karıştırarak uydurduğunu söylemiştim. Dr. Oktay Doğangün, sözcüğün aslında daha önceden uydurulduğuna dair uyardı. Hakikaten "slink" fiilinden slinky sözcüğü kısa bir süre önce türetilmiş durumdaymış. etymonline.com sözlüğüne göre 1921'de başka bir anlamda kullanılmaya başlanmış. Yani tamamen yapay bir sözcük değilmiş. www.etymonline.com/search?q=slinky
* Evrenin genişleme hızının nasıl ışık hızından fazla olabileceği epeyce soruldu. Buna tek tek çeşitli yorumlar altında yanıt verdim ama buraya da ekleyeyim, çünkü yüzlerce yorumun arasında sanırım kayboluyor: Evrenin "genişleme hızı", bir cismin hareket hızı gibi bir şey değil. Uzay-zamanın adeta ölçüsü değişiyor. Uzaydaki iki cismin arası 10cm olsun, 1sn sonra 11cm oluyor mesela. İki cisimden birinin tepesinde oturan, diğer cismin kendisinden saniyede 1cm hızla uzaklaşıyor olduğunu söyleyebilir. Bu ölçek değişikliği uzay-zamanda homojen gerçekleşiyorsa, o zaman birbirinden 100cm uzaktaki iki cismin arası da 1sn sonra 110cm'e çıkacaktır. Bu sefer cisimler birbirilerinden 10cm/sn hızla "uzaklaşıyor" gibi algılayacağız. Aslında bu cisimler gene bir yere "gitmiyorlar" aralarındaki uzaklığın kendisi (uzay) artıyor. Eğer birbirinden çok uzak cisimler varsa, o zaman aralarındaki bu uzaklığın birim zamandaki artış miktarı ışık hızından yüksek olabilecek. Gene, aslında cisimler ışık hızından hızlı hareket etmiyorlar, aralarındaki uzay genişliyor. [Bu duruma klasik analoji olarak şu gösterilir genelde: bir balonun üzerine boyanmış noktalar düşünelim. Noktalar aslında balon yüzeyinde kaymazlar ama balon şiştikçe birbirlerine olan uzaklık artar.]
Gözden kaçırmış olabileceğim başka noktaları veya yanlış anlamaya sebep olabileceğini düşündüklerinizi her zaman olduğu gibi lütfen paylaşın. Ha bir de tabi slinky için güzel bir Türkçe sözcük bulalım. Benim önerim: "yürüyi". :-)
Uzun da hiç fena olmamış
Hiç uzun değil hocam. Kanalınızdan da videolar paylaşsanız keşke.
Hocam lütfen bir sonraki bölüm solucan deliği ile ilgili olsun lütfen. Saygilar sevgiler
Daha iyi olmuş
affedin hocam 1 soruyla bogazici fizigi kacirmisim :(
Bu seri hiç bitmesin. Erkcan hoca çok güzel anlatıyor.
Hayır, bitecek.
Öğrencileri çok şanslı....
Çok yorucu, daha kısa anlatılamaz mıydı ?
@@sumeyrakurt7501 Hem şanslı hem çalışkan diyebiliriz. Boğaziçi'nde okumak zor olsa gerek
@@butterflylady195 istiyorsunki bilgi hap olarak verilsin, 5 dakikada öğren. Bu hizmet sizin gibilere fazla
Erkcan Hocam kariyerine yurtdışında da devam edebilirdi. Fakat o burayı seçti. O yüzden böyle kaliteli videolarını türkçe dinleyebiliyoruz. Minnettarız hocam size...
Stres ya da gökkuşağı yayı denilen slinky'nin Türkçesi ne olmalı?
* Yürüyi (yürüyebilen yay)
* Yayşak (gevşek bir yay, kafamıza gelinceye kadar havada asılı kalıyoruz)
* Helikan (Helix şeklinden türetilmiş)
* Yayo (90'larda İzmir'de kullanılan isim)
* Yayık (yayılmış, yayvan)
Serpil'den bir öneri:
*Nazlı
Gülse'den öneriler:
*Solucan
*Geriçek
*Akordeon
*Yaylanmaç
YAYGAN olsun
"Sinsi"
Yay + Amortisör = Yaysör
Yayşak favorim👌
Zıplangaç.
Fiziği bu şekilde Türkçe dinlemek harika bir şey. Teşekkürler Erkcan hocamız.
Bu videodaki anlatım ve çıkarımlar "Denizler de birikmiş çöp dağlarını aklıma qetirdi" ve tabi "insanlar ne kadar duyarsız-şimdi bu çöpler nasıl temizlenecek-demir, plastik, camlar nasıl ayrılacak-çöpleri toplamada qörev dağılımları, ne kadar sürede ne kadar çöp toplanacak-toplam ne kadar zaman, iş qücü ve maddi imkan lazım olacak" vs qibi bir çok sorunun akıllara dolduğu" karmaşık, zorlu ve maliyetli problemleri de tabi akla qetiriyor.
Oysa Denizler de ki çöp dağları, insanların Denizlere çöp dökmesiyle oluşmuyor. Şiddetli yağmurların sel ile birlikte Karadan sürüklediği çöpler ile oluşuyor. Sonuç olarak yine temizlenmesi qereken çöp dağları oluşuyor, değişen bir şey yokmuş sanılsa da, aslında asıl yapılması qerekeni yapmayı enqelliyor.
Yani ilk çöp dağları temizlenecek olsa, insanların ikinci defa çöp dağları oluşturması bir sonra ki temizliği bekleyişin ana temelini oluşturur. Oysa yanlış bir tespit var. Bu sebeple, çöp dağları meselesi kısır bir dönqü ile problem uzun yıllar sürekli tartışılmaya devam edecektir. Tek yapılması qereken, sel sularının Denizlere açılan noktalarını çöpleri arıtacak şekil de düzenlemek. Bu kısır dönqüyü kıracak adımdır.
Yani demek istediğim, uzun yıllar boyunca çöp düzeyinde konular ile uğraşmanın bir anlamı yok. Lüzumsuz kalabalığın önünü kesmek yeterli, ki çok önemli konuları tartışmak mümkün olabilsin. Ayrıca, ortalama 70 yıllık ömürler için ışık ile yarışmak çok önemli olmasa qerek, standart paket 2015 yada 2020 model bir doblo panelvan yeterli olur.. Ve 13.5 milyar değil. 3.22 milyar yıldır.
30 yıllık fizik öğretmeni olarak ve popüler bilim kitaplarını da okuyan biri olarak çok istifade ettim. Teşekkürler. Hocamız Harika. Saygılar
Sizin gibi egolarından arınmış hocalarımız olması çok güzel. Bazı hocalar ne yazık ki ben biliyorum tavırlarında oluyorlar. Bilim insanı nasıl olur örnek olduğunuz için teşekkürler hocam.
Hocam fizik ogretmenleri fizikci gibi fizik ogreniyor mu yoksa ogretmen oldugu icin daha temel düzey bir egitim mi alıyor
@@fryldzben de merak ettim bu soruyu
@@kemalturgut9127cevabı açık değil mi
Işık hızından daha hızlı hareket eden galaksileri ne yapacağız,
Bir de fizik öğreten biri olarak size bir sorum var, ana akım fizik bilgileri ile kendi gözlem ve deneylerinizi ana akim teorileri dışında farklı deneyler ile yaptınız mı?
Bir de dünya güneş etrafında dönüyor mu?
Özledik erkcan hocayı daha sık bekleriz :)
17:15'i dinlerken aklıma ESG geldi, ışıktan daha hızlı bilgi iletmeye çalışıyordu. x0.75 hızında zamanı bükerek dinliyordum. Çok güzel programdı teşekkürler.
20 yıllık bir fizikci olarak diyorum ki "ışık hızı aşılamaz" açıklamasını bu kadar güzel anlatan görmedim. Süpersiniz hocam
*düşünce hızı 2,8 milyon km/sn
prof dr ismail hakkı aydın
Aşılır hocam
@@zkusagi2000 Çok afedersiniz ışıktan hızlı bir şeyi hangi ölçüm aracı yöntemi yada teknolojisi ile ölçmüş acaba ? Benim bildiğim ışıktan hızlı bir şey varsa onu ölçmek imkansız öyle bir teknoloji yok.
@@zkusagi2000 Fiziksel olarak ışık hızı aşılamaz. Çünkü ışık hızı A noktasından B noktasına zamansız gider.
fiziksel olarak aşmak imkansız fakat dolanık iki atomun arasındaki iletişim hızı ışık hızından fazla yani sonsuz kuantum dolanıklığı deniyor
arka arkaya aydınlanmanın keyfi azalmasın diye durdurup izliyorum - müthiş biri Erkcan hoca
Sorulardan sonra hocanın gözlerindeki, " soru geyik mi , ciddi mi analizi" tarifsiz.
Çok tatlı😄
Fizik gibi derin ve karmaşık bir mevzu ; sohbet içerisinde ancak bu denli sıkmadan ve anlaşılır hale getirerek sunulabilirdi herhalde...Bu keyifli ve bilgilendirici videolar için teşekkürler..
Karşılık önerim: YAYIK
"Yayıklarını basamaklara fırlatan çocuklar mutlulukla bağrışıyorlardı."
Yayık'ın TDK Sözlüğü'ndeki ikinci anlamına uygun:
2. ön ad Yayılmış, yayvan.
Uzatmak anlamında "Yayık yayık" belirtecine de uyuyor:
Heceleri uzatarak (konuşmak):
"Yayık yayık anlatıyordu."
Bu cefrinin lafi cefri telif atsin hemen:) yayik agizli
Bunun bi adı var zaten. KORDON !
Bence bu alete “yayşak” denmeli. Bağlı olsak düşeceğimizi bilmeden takılcaz bir süre havada coyote gibi. Çok yayşakça.
Normal yaya göre biraz gevşek de zaten. 😁
Yayrak diyelim
yavşak sandım
Böyle “Türkçe bir karşılığı yok” yorumlarına inanılmaz ayar oluyorum.
Sağol Toprak. Türkçede bir ismi var artık. Yayşak.
@@pinhan4145 rica ederim 😂
Bize fiziği böyle anlatan hocalarımız oldu da, biz mi öğrenmedik... Valla emeğinize sağlık, bu yaştan sonra hem fiziği merak ettim hem de anladım, anlattıkça daha çok merak ettim.. Muhteşemsiniz, çok teşekkürler. ❤
Hocam isim önerim: "Helikan", pelikan gibi. Türkçe isimlerde -an ile bitmesi çok yaygın.
Etimolojik olarak da helix'e bağlarız.
kayargaç olurmu
harika bir öneri bu
Gerilgeç bence en uygun isimdir hocam... Şimdiden hayırlı olsun ;)
Dolanıklık konusunu açmayacak sorumu hazırlayım diyordum ki ilerleyen sürede bu konuyu da açmış farkındalık seviyemi harika bir anlatımda bir üst dereceye tırmandırmıştır. Değerli katkılarından dolayı Sayın Prof Erkcan Özcan hocama çok teşekkür ediyorum. Sevgi ve saygılarımla.
Bu bölümü üç defa falan izlemem lazım. En sevdiğim seri, teşekkürler :)
Ilker Hocam, Erkcan Hoca gibi mukemmel bilgili insanlarla bizleri bir araya getirdigin icin cok cok tesekkur ederim...
Erkcan Hoca her zamanki gibi muhteşem bir enerjiyle dolu. İlker ve Serpil Hocalar da tam sevdiğim saçmalıkta sorularla tadınman yenmez kıldılar programı.
Hocamız o kadar hakim ki en basit hali ile açıklıyor, ibretlik 👍
Fizik konuları çok ilgi çekici .Bizi aydınlattığınız için teşekkür ederim.Tabiki FLU TV ekibinede teşekkürler
Erkcan Özcan hocamızı dinlemek inanılmaz keyifli, harika anlatım ve betimlemelerle böylesi karmaşık konuları anlaşılır yapabilmek müthiş bir beceri, ve aynı zamanda ne kadar donanımlı bir altyapıya sahip olunduğunun göstergesi. Daha çok, daha sık böyle yeni videolar görmeyi umuyorum Erkcan hocanın anlatımlarıyla, ve sonsuz teşekkür ediyorum.
Yani Flu tv muhteşem, Erkcan hocanın anlatımı və İlker beyin kurgusu ile bu program daha da muhteşem!
Erkcan müəllim elə həvəslə və entuziazm ilə izah edir ki, o entuziazm mənə keçir 💜
Son yıllarda gördüğün en kaliteli programlardan biri . Teşekkürler
3.Felsefi boyuta bayıldım. ‘Sürekli bir kapı var’ ne kadar umut verici bir durum. Erkcan hoca milli servetimiz.🙌🙌🙌
Gerçekten çok kaliteli ve keyifli bir anlatım. 49:31 DK boyunca aynı heyecan ve keyifle izledim. Ağzınıza sağlık.
Fizikten bir türlü anlayamıyorum ama hocam müthiş anlatıyor. Nasil naif nasil bilgi dolu. Harika
Böylesi konuları bu kadar keyifli ve anlaşılır sunduğunuz için çok teşekkür ederim. Erkcan hocam, İlker bey ve emek veren herkese sonsuz şükran.. Umarım bu seri devam eder uzun süre.. Saygılar...
Bu kadar bilgiye rağmen izlemekten kendimi alamıyorum. Bazen devreler yansa da bu seri hiç bitmesin istiyorum. Elinize ve yüreğinize sağlık. Erkcan hocam gibi bir hocam olsa kesinlikle tahsil hayatım daha renkli olurdu.
Aydınlattınız bizi. Cok uzakta olsanız bile düşünceleri değiştirebiliyor olmak mümkün.
Hocam süpersiniz lütfen yks fiziğine de bir el atalım😅 sizi dinlemek çok keyifli öğrenirken eğleniyorum
gergit olsun adı. bu arada yaygın uzattığımızda elde ettiğimiz gerilme kuvveti bir potansiyel oluşturuyor yayda ve yerçekimine bu potansiyel bir miktar dayanıyor, yaydaki potansiyel, cisme uygulanan yerçekimine yenildiğinde düşme başlıyor.
Hocam sabırla anlattığınız için çok teşekkürler. Bilmekle öğretebilmek çok farklı alanlar. Anlatıcı kendi bildiği şeyi karşı taraf da biliyormuş gibi süratlice anlatıp geçince bir süre sonra olaydan kopuyor insan. Sonra ne oluyor? "Fizikle aram hiç yok" oluyor elbette... Böyle tatlı tatlı, kendi biliyor olduğunu bir kenara koyup, dinleyicilerin bilmediğinin, hatta altyapılarının olmadığının sürekli farkındalığı ile öğretmeye çalışan emektar öğretmenlere çok şey borçluyuz.❤🌹🥀🌺🌻🍀
Böyle uzun bölümler çok güzel oluyor ❤
Her şeyi fizikle anlayabilmeyi keşke lisede böyle hocalarımız olsaydı da anlatsaydı
Garip bi şey yaşıyorum, bi ayrılık yaşadım. Kendimi çok kötü hiss ediyordum ve kafa dağıtmak için flu tv izleyim dedim. Gerçekten çok iyi geldi ve düşüncemi video boyunca farklı bi noktaya yönlendirdi.
21 yaşına yeni girdim ve sevmediğim bi bölüm okudum. Neyi severek yapabileceğimi de çözemiyordum. Ama şimdi düşünüyorum da, fizik ayrıldığımı bile unutturacak kadar merakla dinlediğim, üzerine kafa yorduğum bişeymiş. Bana 1 ocakta yeni bi bakış kazandırdığınız için çok teşekkür ederim flu tv..
En sevdiğim saçmalıklar bu serilerde :), devam etsin lütfen, teşekkürler.
Bu konu saçmalık değil ki
Bir sacmalik da nacizane ben ekleyeyim: M31, Andromeda'daki büyük gök ada... Bizden (Samanyolu) yaklasik 3.6 milyar yil daha genc... Uzayin genislemesine verilen bilindik bir model vardir, üzerine noktalar yapilmis bir balonun sisirilmesi... Balon sisirildikce noktalar birbirlerinden uzaklasmaktadirlar. E, o halde M31 ne demeye 4- 10 milyar yil zarfinda hem de Günes'e nokta hedefli üzerimize geliyor? Eger Big Bang (Urknall) varsayimi temelinde aktivite kazanan evrensel materyallerin radyal hareketlerine ragmen tanjantsal bir yön izleyerek birbirlerine ilismemeleri beklenmez mi?
@@elliottelliott3902 alt yazı lütfen...
Erkcan hoca fiziği o kadar şehvetle anlatıyor ki; hepimize anlayabilecekmişiz hissi geliyor önce...bölüm bitince anlamadığımızı anlıyoruz. Hiiiç numara yapmayın olm.
Ben anlıyorum videodan sonra da.
O yay bana çizgi filmlerde uçurumdan düşmesi gerektiğini görünce farkeden kahramanları hatırlattı. 😄 Çok eğlenceli bir bölümdü. Her zamanki gibi harikasınız. Teşekkürler
En sevdiğim flu tv programı 😍
15 TEMMUZ DEMOKRASİ YAYI
15 TEMMUZ DEMOKRASİ VE ŞEHİTLER VE RECEP TAYYİP ERDOĞAN VE KANUNİ SULTAN SÜLEYMAN VE FATİH SULTAN MEHMET OSMANLI YAYI kısaca TDŞRTEKSSFSMOY diyebiliriz Müslüman kardeşim
8DNEBSVWKEHMS
SİLİVRİDEN MEN EDİLDİNİZ
TEBRİKLER !!!
Çekirdek çitletirken sesli güldüm... Çekirdeğin içi düştü... bulamadım.. alacağım olsun...
Kusarak güldüm
Sorulan soruya saçlamadın kelimesini kullanmadan harika bir cevap verilerek karşıdakine saçmaladığı anlatılmış, tebrikler :)
Elinize sağlık yine çok güzel bir bölüm olmuş umarım devamı gelir
Sonlarda kafam yandı duman çıktı ama yine çok keyif aldım, teşekkürler ağzınıza sağlık. İlker hoca sen de iyi ayak uyduruyorsun ha, şu konulara soru sormak bile olay; ben olsam koyun gibi melerim.
Yaaa bende teorik/astro fizikçi olmak istiyordum. Yaşamın ama başka planları varmış bizim için. Ama yine de yüzeysel de olsa kafam bastığı kadar takip etmeye çalışıyorum.
Bu videonuza bugün tesadüfen rastladım. Böyle türkçe videoların olması çok faydalı. Almanya'da büyümüş ve hala yaşayan birisi olarak türkçe teknik terimlerin de karşılığını öğreniyorum. Hocamız da konuları amatörlerin bile anlayabileceği şekilde anlatıyor ve kendisi de çok sempatik. :) Teşekkür ederim hepinize.
Hocam, zamaninda fizik hocalarimiz sizin kadar berrak anlatabilseydi su an bambaska isler yapiyor olurduk. Harikasiniz, lutfen daha cok anlatin!
Hangi düzeyde fizik Hocalari?
Lise? Univ?
3:24
güdüsel fizik. bu kavramı öğrendiğim için şu an kendimi bugünlük olmuş sayıyorum. keşke ilkokulda iken de bilseydim. fizik problemlerini sürekli böyle, aklımda canlandırarak çözüyordum ama kimseye anlatamıyordum :/
Sevdiği işi emek vererek yapan ve paylaşan insanlar kurtaracak ruhlarımızı... ❤🎉 Emeklerinize sağlık ☆
Serpil hanım o kadar iyi sorular soruyor ki...
Siz de fark ettiniz mi arkadaşlar?
Neredeyse her bölümde Erkcan hoca da güzel soru diyip açıklıyor. Çok da iyi cümlelere döküyor.
Bozmamak için öyle diyor :)
Benim önerilerim:
*İletgeçli düşürgeç 🙂
*Spiryay
*Dalgayay
*İletyay
Dalgayay mantıklı
soruların önceden hazırlandığını ya da soru soranların aşırı zeki olduğunu düşünüyorum günlük dinliyorum anlamasam da Teşekkürler hocamıza ve ekipteki herkese
Işık hızı evrendeki en hızlı olguysa, evren ışık hızından daha hızlı nasıl genişliyor? Kütlesi olan bir şeyden bahsettiğimiz için ışık hızından daha yavaş genişlemesi/hareket etmesi gerekmiyor mu?
A ve B noktaları zıt yönlerde ışık hızının %51 hızında hareket ettiğini düşünelim.B noktasındaki gözlemci için A noktası ondan ışık hızının %102'si olarak uzaklaştığını görecektir. A noktasından hareket eden bir parçacık max ışık hızında hareket edeceği için. B noktasına hiç bir zaman varamayacaktır.
@@ecore9929 Işık hızının %102 si olamaz. Işık hızıyla bir birine zıt yönde hareket eden iki foton birbirlerinden ışık hızıyla uzaklaşırlar. Yani ışık hızı referans çerçevelerinden bağımsızdır. Saygılar.
@@fatihkaya2647 evet haklısınız. Yanlış bir örnek vermişim.
O zaman cevap olarak şu yazıdaki mantıklı olabilir kanımca.
“ Evreni noktalarla kaplı bir balonun yüzeyi olarak hayal edebilirsiniz. Balon şiştikçe, her nokta diğer noktalardan uzaklaşır ve iki nokta birbirinden ne kadar uzakta başlarsa, birbirlerinden o kadar hızlı uzaklaşıyor gibi görünürler. Aslında noktaların kendisi aslında hareket etmiyor, aralarındaki boşluk büyüyor. Benzer şekilde, galaksilerde hız olarak ölçtüğümüz şey aslında galaksilerin hareket etmesi değil, aralarındaki boşlukların büyümesidir. Aslında ışıktan daha hızlı hareket eden hiçbir şey yoktur, bu nedenle Einstein'ın - bize hiçbir şeyin ışıktan daha hızlı hareket edemeyeceğini söyleyen - görelilik teorisi ihlal edilmemektedir.”
Ref: askanastronomer.org/bhc/faq/2015/11/09/is-space-expanding-faster-than-light/
@@fatihkaya2647sunu demek ıstemıs senle ben yana duruyoruz ıkımız yan yana ıken ortamızda bır bomba patladı bunun ortaya cıkardıgı basıncla sen sag tarafa dogru ısık hızının yarısından bır tık fazla yanı yuzde 55 ı kadar hızla savruldun bende sol tarafa dogru basıncın etkısıyle aynısı kadar yanı ısık hızının yuzde 55 ı hızla savruldum ıkımızde bırbırımızden bu hızla uzaklastıgımızda sen o sırada cebınden bır fener cıkarıp bana dogru nısan aldın ve yaktın feneri .ısık bana dogru yol almaya basladı ama sen hala ısık hızının yarısından fazlası bır hızla uzaklasıyosun benden. fenerdekı ısık bana dogru son lımıtıyle gelıyo ama bende senden ısık hıznın yarısından bıraz fazla hızla uzaklasıyorum hala senden .bu durumda bızım hızımız kesılmedıgı surece o fenerdekı ısık asla bana ulasamaz cumkı ıkımızın toplamının katettıgı hız lımıtı toplamda ısıgın katedecegı lımıtten fazlası edıyo .ondandırkı evrenın bır görunen evren bırde hıc bır zaman göremeyecegımız bır evren olarak ıkı kısmı vardır buyuk patlamadan bu yana süre gelen .
@@aknuguz810 Evet demek istediğim o şekildeydi fakat maalesef Fatih beyin dediği gibi yanlış bir hipotez. Evet ışık referans çerçevelerinden bağımsızdır ve geçilemez. Işık hızının %99'u hızla ilerleyen bir trenin içerisinde ışık hızının %3'ü ile koşmaya başlarsanız. Dışarıdan bakan gözlemciye göre %102 olmanız gerekiyor. Fakat "Time Dilation - Special Relativity" (Özel görelilik) kanunu gereği zaman sizin için yavaşlar (hızlanıkça daha da yavaşlar) ve hızınız dışarıdaki gözlemciye göre hiç bir zaman ışık hızını geçemez.
20:27 “Aramızdaki mesafe, sinyalin gelme hızından daha hızlı bir şekilde uzadığı için...” yani evren ışıktan daha hızlı genişliyor. Peki ışık hızı limit ise evrenin genişleme hızı nasıl ışık hızından fazla oluyor hocam? 🤔Kafam karıştı.
ruclips.net/video/9udKv1NXm7w/видео.html
Evrenin "genişleme hızı", bir cismin hareket hızı gibi bir şey değil. Uzay-zamanın adeta ölçüsü değişiyor. Az önce uzaydaki iki cismin arası 10cm olsun, diyelim 1sn sonra 11cm oluyor mesela. İki cisimden birinin tepesinde oturan, diğer cismin kendisinden saniyede 1cm hızla uzaklaşıyor olduğunu söyleyebilir. Şimdi bu ölçek değişikliği uzay-zamanda homojen gerçekleşiyorsa, o zaman birbirinden 100cm uzaktaki iki cismin arası da 1sn sonra 110cm'e çıkacaktır. Bu sefer cisimler birbirilerinden 10cm/sn hızla "uzaklaşıyor" gibi algılayacağız. Aslında bu cisimler gene bir yere "gitmiyorlar" aralarındaki uzaklığın kendisi (uzay) artıyor. Eğer birbirinden çok uzak cisimler varsa, o zaman aralarındaki bu uzaklığın birim zamandaki artış miktarı ışık hızından yüksek olabilecek. Gene, aslında cisimler ışık hızından hızlı hareket etmiyorlar, aralarındaki uzay genişliyor.
@@Erkcan çok teşekkürler hocam süpersiniz
Işık hızının yarısı kadar hızda uzaklaşsalar birbirlerinden ışık hızı kadar uzaklaşmış olurlar mı o zaman?
@@Erkcan Erkan hocam gezegenler veya cisimler sabit hızıyla devam ederken uzay boşluğu deyim yerindeyse lastik gibi uzuyor diyorsunuz anladığım kadarıyla. Ama sonuç olarak bu da gezenlerin net hızını artırmaz mi mesela ben 1000 km/sa hızla giden bir uçağın içinde 20 km/sa hizla koşuyor olsam yerel hızım 20 ama net hızım 1020 olduğu gibi bir sonuç çıkaramaz mıyız.
ilköğretim mezunuyum , ders çalışmaktan , kitap okumaktan hiç haz almadım lakin sizin videolarınıza kadar hocam . videolarınızı severek dinliyorum arayı bu kadar açmayalım lütfen erkcan hocam
Evrenin genişleme hızının ışık hızından daha fazla olduğunu söylediniz. 1- bu nasıl mümkün oluyor 2- bu genişlemenin hızı kaçtır? Cevaplarsanız sevinirim
ışık hızı bilimsel olarak ölçüm yapılıp bildiğimiz bir hız. bazı şeylerin hızının yada mesafesini ışık hızı kullanarak bulabiliyoruz. ışığı gönderip o ışık geri dönmüyorsa ki evrenin büyüklüğü olarak sadece şu an ölçtüğümüz tahmini bir mesafe ama büyüme hızı ışık hızından büyük olduğu için bizim ışığımız asla o son noktaya ulaşamıyor. büyümenin hızını bende araştırdım ancak böyle bir bilgi malesef yok. ışık hızı ile sınırlıyız. hatta şöyle söyliim ışık hızında giden bir araç sellektör yapsa 2 ışık hızı olmuyor çünkü o araç zaten bir ışık.
@@eternallife4663 öncelikle açıklama için teşekkürler. Sondan başlarsak zaten ışık hızıyla gidiyorsak bizi geçebilecek bir hız yok, örneğinizi destekle ışık hızıyla giden bir uçaktan atılan füze o uçaktan daha ileri gidemez, hiç ateslenmemis gibi uçağa eşlik eder. Biz ışığı gönderdiğimiz de asla son noktaya ulaşamaz çünkü hem bir son yok hemde zaten ondan daha önce yola çıkan ışığa yetişmesi imkansız. Sonuçta evrende şuan için en hızlı şey ışık, ondan da hızlısı varmıdır? Neden olmasın sadece biz onu henüz kesfedemedik yada olcemedik. Zaten bu konu makroevrenle sınırlı. Kuantum evreninde hız ve zaman muamma. Zamanın olmadığı yerde ya hızdan bahsedilemez yada hız sonsuzdur. Bilimle kalın...
Ercan Serhat ışık hızı bir gözlemcinin ışık fotonunu İzlemeye başladığı nokta ile, gözlemi sonlandırdığı nokta arasında ki (gözlemcinin sayı değeri atfettiği) mesafenin kendidir (saniye de 299 bin gibi)
zaman ise o gözlemin kendisine verilen isimdir aslında yani, ışık fotonu izlenmeye başladığında atfedilen o rakamlar aslında mesafe ile zaman dialektiğiyle birlikteliğidir. şöyle ki; big bang'ten bu yana 13.8 milyar yıl kabul edişi aslında başlangıç olan tekillikten şimdi ki bunu yazan bana kadar ki katedilen yayılmadır.
evrenin yayılma hızı ışık fotonun bir saniyede aldığı mesafeden daha hızlı kabul edişimizden daha büyük olmasının sebebi ise genişleme/yayilma gerçekliği bizim içinde yaşadığımız evrendeki fizik kurallarının geçerli olduğu gerçeklikten farklı olarak, sanki kozmik boyutta bir kara deliğin Olay ufku"nu geçmişizde bize sonrasını anlamamıza engel oluyor gibi.
kaldıki bu gözlemleyemediğimiz, ölçüm yapamadığımız hata anlayamadığımız yapbozun parçalarını tam olarak oturduğumuzda bir parçada olsa anlam kazanıyor. Belki de büyük patlamamız aslında evren dediğimiz ve içinde yaşadığımız bu kozmik baloncu'nun içinde olduğu daha kudretli bir evrenin içindeki bir yıldızın hiper nova"sıydı.
13.8 milyar yıl ise zaman bükülemesi yüzünden neredeyse duran uzay-zaman gerçekliğinde ki bizim cihazlarımızla elde edebildiğimiz miktardı. Bu arada eğlenceli de zira çoklu evren teorisine inanılmaz farklı bir anlam kazandırıyor zira geçtiğimiz olay ufku evrenin yayılma dediğimiz aslında yayılma olmayan sadece bir kara deliğin olay ufkunu geçtikten sonraki Çıldır'an bizim alıştığımız fizik kurallarını veremediğimiz bir açıklamadır Öte yandan evrenin genişlemesi olarak kabul ettiğimiz her yönden gerçekleştiğini de kabul ettiğimiz bu yayılma durumu belki de gitgide hızlanan bir düşmedir. Kara deliğin kendisine ulaştığımızda ise biz ve evren ve her şey yani bilgi yok olmak yerine ulaşabileceğimiz en küçük boyutumuz olan plank boyumuzda tıpkı bir sürü fotoğraf video şarkı film vs gibi her şeyin hard diske kaydedilmesi gibi minik bilgiler olarak Karadeliklere kaydedilip onların bir parçada olsa büyümelerine yardımcı olacağız ancak kaybolmayacağız çünkü biz bilgiyiz :) Karadelik se kozmik hard diskler :)
Evren ile ilgili bir yanılgı var: Evrenin bazı bölgelerinin bize göre boş olması onu kuralsız yapmıyor. Evreni hava gibi düşün, havanın içinde rahatça hareket edebiliyorsun ama havanın kaldırma kuvvetinin neden olduğu sen ne kadar yüksekten düşersen düş aşamayacağın bir hız limiti var. Ancak evrenin dışında veyahut örneğimizde dünya dışında daha az limitleyici unsur olduğundan daha hızlı hareket edebiliyoruz. Uzay zaman da gerçek boşlukta yada başka bir evrenin içindeki evrencik olarak -artık her neyse- daha hızlı hareket ediyor. Havanın vakumlanmış ortama hızla geçmesi gibi. Oysaki birbirine yakın partiküller havanın hareketi kadar birbirinden uzaklaşmıyorlar.
Işık hızı aşıldığı zaman, zamanda yolculuk edilebilir.
Diyelimki 70 ışık yılı uzaklıkta bir yıldız var. Biz o yıldıza baktığımız zaman onun 70 yıl önceki halini görüyoruz. Diyelimki ışık hızını geçtik ve 1 yılda o yıldıza gittik. Ve biz o yıldızın 69 sene önceki haline gitmiş oluyoruz.
Sonra o yıldızdan dünyaya baktığımız zaman dünyanın 70 yıl önceki halini görmüşoluyoruz. Tekrar dünyaya 1 yılda gelmek istediğimiz zaman, biz o yıldıza gidene kadar 69 yıl geçmişti, geri gelene kadar 138 yıl geçmiş olacağı için ışık hızıyla geçirmiş olduğumuz zaman sırasında dünyada ki zamanın 138 yıl önceki haline gelmiş oluyoruz.
Zamanda yolculuk yapmış olmuyorsunuz sadece size geç gelen görüntü yerine o andaki halini görürsünüz. Mantığı tamamen yanlış anlamışsınız. Şu anda önüünzdeki bilgisayar bakınca anlık durumunu görüyorsunuz. Zamanda yolculuk mu yapmış oldunuz şimdi:) Geç gelen görüntüyü daha hızlı giderek erken görmek size zamanda yolculuk yaptırmış olmaz.
@@serkanylmaz5211 arkadaşım, 70 ışık yılı uzaklıkta ki bir yıldıza baktığımız zaman 70 yıl önceki halini görüyor muyuz evet.
Bir saniyede oraya gidebildigimizi düşün. 70 sene önceki haline gitmiş oluyoruz. Böyle birsey tabiki mümkün değil ama teoride doğru.
Benim önümde ki bilgisayarla ne alakası var, burda 1 ışık saniyesi ve üstü mesafelerden bahsediyoruz. Biraz mantık..
@@asknkocabas7618 70 sene önceki haline gitmiş olmuyorsun arkadaşım. sen o cismi görmek için ışığın sana ulaşma hızı nedeniyle 70 sene beklemen gerekirken beklemeyip anlık görüntüsünü görüyorsun. Niye bir türlü anlamıyorsun. Görüntüye anlık ulaşmak zamanda yolculuk değil. önündeki bilgisayar örneği o yüzden verdim. Lütfen biraz fizik öğren öyle tartışalım tekrar.Bir de biraz mantık yazmışsın:))
@@asknkocabas7618 Şöyle düşün. Şu anda bize 100 ışık yılı uzaktaki biri bakıyor olsun. Bizim görüntümüz 100 yıl sonra ona ulaşacağı için adam bizim 100 yıl önceki halimizi görecek. Aslında adam ışık ona ulaştığında dünyanın şu andaki halini değil 100 yıl önceki halini görecek. Diyelim ki bu adam sonsuz hızda dünyüyü geldi. o zaman dünyanın o andaki görüntüsünü görme imkanı olacak. geçmişe gitmiş olmuyor sadece normalde ışığın gelmesini beklediği için geçmişimizi görebiliyordu. sonsuz hıza ulaşınca şimdiki halini görme imkanı oluyor. Zamandan yolcukuluk falan yapmıyor:) Lütfen iyi düşünün komik oluyorsunuz
@@serkanylmaz5211 peki neden ışık hızını geçtiğimiz zaman zamanda yolculuk yapilabiliyor deniyor. Sen nasıl bir yolculuk sanıyorsun, geleceğe dönüş filminde ki gibi bir tarih yazıp o tarihe mi gideceğini sanıyorsun. :)))
Sen iyi düşün, ışık hızını aştığında zaman yavaşlar, sen ne kadar hızlı gidersen o kadar yavaşlar.
Diyelim 100 ışık yılı bir mesafeye 1 yılda gideceksin. Senin ömründen sadece 1 sene gider, ama sen oraya gidene kadar 100 yıl geçmiş olur. Yani geride bıraktığın herkes ölmüş olur ama sen sadece 1 sene yaşlanmış olursun. İşte bahsi edilen zamanda yolculuk budur.
erkcan hoca fizikçi olmasa seslendirme sanatçısı olabilirmiş çizgi filmleri falan iyi seslendirirmiş gibi geliyor gerçekten çok güzel anlatıyor hocam erkcan hocayı keyifle dinliyorum
Hocam evrenin genişleme hızının ışık hızından daha hızlı olması ışık hızı maksimumunu ihlal etmiyor mu? Gerçekten ontolojik olarak genişliyor bile olsa bizim genişlemenin hızını biliyor olmamız bilginin bu durumda ışık hızından daha hızlı iletildiği anlamına gelmiyor mu?
hayır bu durum lanrange ve hamilton mekaniğininde konu alanı evren genişlediğini kırmızıya kayma ve ışık spekturumu gibi alanda sadece evt genişliyor diyebilir ama baktığında eğer zaten ışık evrenden yavaş ise belli kütle kayma kuramından dolayı kendinini yok etmeye başlar pozitron gibi karşı kutbu leptonlar parçalar evren bir modelleme üstündeyse kütle 0 gösterir bu da sadece duran cisimlerde olcaktır oyuzden ışık mı hızlı yoksa evren mi bilmek ilerki yıllarda bilebilirirz ama bana göre ışık geçilemez bişey değil
Evrenin ışık hızından fazla genişlemesi ile ilgili anladığım kadarıyla iki şey söyleyebilirim
İlk olarak eğer evren mesela bir uctan ışık hızında ilerliyor ve diğer uçta ışık hızında ilerliyorsa aslında evren 2 ışık hızında genişlemiş olur. Mesela A ve Byıldızları 2/3c hızlarında birbirlerine zıt yönde uzaklaşırlarsa toplamda 3/2c hızında genişleme olur(c:ışık hızı)
İkınci olarak hocanın kast ettiği şey enflasyon teorisi ile de alakalı olabilir. Anladığım kadarıyla evrenin ilk zamanlarında evrenin çok çok hızla genişlediği bir dönem var bunun etkisinden de bahsediyor olabilir.
Evrenin genişlemesinde uzay-zamanda hareket eden bir şey yok, uzay-zamanın metriğinin kendisi değişiyor. Bizden uzaklaşma hızı eksi ışık hızı, Hubble küresinin genişleme hızından yüksek olan yerlerden de bize bilgi ulaşmıyor.
@@hakankarabag4393 antimadde bir kanıt&çözümdür :) absence of evidence is not evidence of absence
Evrenin genişlemesi dediğimiz şey cisimler arasındaki “mesafenin’ genişlemesidir.
İsim önerim Yayık! Ayrıca ayran sevdiğim de doğrudur.
Yayık diye bir kelime var ve Ayran ile özdeşleşmiş durumda. Slinky gibi sıfırdan adlandırma istiyoruz.
Süre uygun bence. Tek parça benim fikrim. Bilginin sunuş şekli ve arada attığım kahkahalar için teşekkürler.
Adamın Onca stajyeri var adam macro center poşetlerini doldurmuş başını öne eğmiş Zorlu ya doğru gidiyordu 2 dk once gördüm.
Evrenin yaşı 13,5 milyar yıl çapı 93 milyar yıldır sebebi ise ışık bize ulaşana kadar Evren'in de genişliyor olmasıdır.
En güzel yorum bu.. bende değişik açıdan ekleme yapayım.. bahsettiğin genişlik ve evrenin yaşını hayal edebiliyor oluşumuz.. yani bunun içimizde yarattığı görünün görünüyor olması ışık hızının da geçilebilir olduğunu anlatıyor bize.. düşünce hızı.. ışık hızından daha hızlı..
Hocamız evren ile ilgili mevcut fizik bilgilerine göre çok güzel anlatmış. Ama mevcut kelimesinin altında yatan başka bir durum var. Bilinmeyen ve henüz keşfedilmemiş bilgiler, bilinen fizik kurallarını alt üst edebilir. Bilimin güzelliği de bu.
Erkcan hocam keşke Boğaziçi'nin rektörü olsaydı, kayyumlar yerine.
Yayyip diyelim Hocam, yerli ve milli slinky miz
😂😂😂
Aman, o nursuzun ismini çağrıştıracak hiçbir objeye isim vermeyin. Biz kurtulma derdindeyiz. Birde kitap yaz(dır??)mış
youtubeda izlediğim izleyebileceğim en iyi videolardan, inanılmaz
49 dakika şu gibi akıp geçti. Güzel anlatımıniz için teşekkürler. İkiye bölünen elektronlarin birbirine bağlı olduğunu söyleyebilirim. İsterseniz başka bir galaksiye gönderin, periyotları aynı olduğu sürece aralarında göremediğimiz bir bağ var
50 dakika 5 dakika gibi geçti. Bilim mükemmel bir şey. Siz de daha eğlenceli ve ilginç bir hale getiriyorsunuz. Çok teşekkürler.
Yayın parçaları arasında aktarılan "abi bizi bıraktılar" bilgisi hayatımda duyduğum en komik şeylerden biri. herkese teşekkürler bu mükemmel yayını izleme şansı yarattıkları için.
Teşekkürler. 5.kez dinliyorum
Lütfen yeni bölümler gelsin.
erkan özcan hocamızı daha sık ve dah uzun görmek isityoruz
Muazzam ötesi gerçekten çok kaliteli bir içerik. RUclips'da İngilizce videolar arasında dahi en üst seviye bir içerik.
Iller Bey sizi tebrik ederim. Böyle güzel bir yayinla. Beynimizi tatmin ettiginiz icin.
Adım adım konuyu muhteşem bir şekilde ilerletip harika şekilde anlattınız hocam
Gerçekten bilim konuşulan güzel bir seri herbokolog olmayan bir bilim insanı görmek gelecek adına bizi umutlandırıyor
30 yaşından sonra fizik okumaya heveslendiren insan, muhteşemsiniz
Sorulan sorularında erkcan hoca hazırlasa keşke
Valla hocam ağzınıza sağlık. Gecenin 2'sinden 3'üne kadar kafamdaki kablolar yanasıya kadar izledim ve hayranı olduğum hep uğraşmak istediğim fiziğe tekrar ilgi duydurduğunuz için teşekkür ederim. Sizi dinlemeye devam edersem bir üniversitede fizik için okumam gerekecek:)
15:45 ya gerçekten katılıyorum size bu kadar net açıklanamazdı bu. Hayatımda gördüğüm en zeki insan bu adam olabilir şakasız
Bazı kısımlarını anlayamadım ama müthiş bir program olmuş.
Hiç bir şey Kesin olamaz diye bakılmamalı. O zaman Bilim gelişmez. Bizi bu bakış açısına alıştırarak Bilimde ilerlememiz Engelleniyor.
Işık Hızı, bu günkü bildiğiniz bilgiye göre aşılamaz gibi gösteriliyor. Ama Işınlanma yapılabilirse Işık Hızını geçmiş olursun. Işınlanma da MÜMKÜN. Işınlanmanın Bilimini bulmaya çalışmak Lazım..
Konsept, ekip harkulade. Bayıldım...
Hocam hem bilginiz hem öğretmenliğiniz hayranlık uyandırıcı, lütfen daha sık görelim sizi
Fiziği yalnız bu kadar muhteşem anlatmak mümkün olurdu...
ilk defa izledim. gerçekten çok anlaşılır anlatıyorsunuz.hayran kaldım.aboneniz oldum.teşekkürler.
Çok güzel anlatım, harika bir video. Hak ettiğiniz övgüyü takdim etmeden geçmeyeyim. Tebrik ederim.
Fizigin temel prensiplerini hic bu kadar anlasilir sekilde ve keyifle dinlemedim 🙂
Erkcan hocayı saatlerce dinleyebilirim
Soruları soranın çok güzel bir düşünce yapisi var. Cevaptan çok sorular daha önemli bence. Einstein' ın "mesafeler arası korkunç olay" dediği iki parcacik hareketini ayrı bir videoda incelemeniz daha güzel olur diye düşünüyorum. Teşekkurler emeğinize👏
hocam kalan aklımızı da sen aldın sahurda kafamız oldu sayende :) varol...
Alatımınız çok güzel.Öyle büyük bir kainatta yaşıyoruz ki ışık hızına ulaşsak bile ömrümüz yolculuk yapmaya yetmiyor.Yani ışık hızının çoooooooook ötesine geçmek lazım.Mesala ışıktan 90700 kat daha hızlı olan enerjinin hızı.....Kura-ı kerim ayetleri Işığında bazı hesaplamalar paylaşmak istedim.Zaman-mekân ve hız üçlüsü birbirinden ayrılmayan zaman-mekân ve hız birliği içindedirler. Hız, zaman ile mekân arasında aralığı kısaltmaktadır. Ne zaman gözlemcinin hızı artarsa aynı anda, zaman ve mekândaki mesafeler de kısalmış olur. Hızın sonsuz olması halinde yani düşünce hızında, zaman ve mekân sonsuz yavaşlayıp büzülecektir.
22/HACC-47:
Ve azabı senden acele istiyorlar. Ve Allah, asla vaadinden dönmez. Ve Rabbinin katındaki bir gün, sizin saydığınız bin sene gibidir.
İndi ilâhideki bir gözlemci için sahip olduğu hız sebebiyle bin yıllık dünya zamanı bir gün olmuştur. Ne zaman gözlemcinin hızı azalırsa zaman ve mekânın mesafesi artar. Dünyadaki bir gözlemcinin hızı alt hız kanununa tâbi olduğu için indi ilâhideki bir gün bin yıl kadar genişlemiş olur. Bu nedenledir ki hız, zaman ve mekândaki mesafeleri kısaltan çift etkili bir fren gibi çalışmaktadır.
Hız kanunlarının varlığına bağlı olarak değişik mekân ve zamandan söz edebiliriz.
32/SECDE-5:
Gökten arza kadar emri (Allah'tan gelen ve Allah'a dönen herşeyi) tedbir eder (düzenler). Sonra bir günde O'na yükselir ki, (o bir günün) süresi, sizin (dünya ölçülerine göre) saymanızla 1000 senedir.
70/MEÂRİC-4:
Melekler ve ruh, O'na, süresi elli bin yıl olan bir günde yükselir.
Dünyada bir gün, dünyanın, kendi ekseni etrafında 23 saat 56 dakika ve 4 saniyede bir devrini tamamlamasıyla meydana gelir. Yıl ise, dünyanın güneş etrafında 365 gün 5 saat 4 dakika ve 46 saniyede tam devrini tamamlamasıyla oluşur. Bir yıl 31.470.786 saniyeye eşittir. Bir dünya saniyesi dünyanın güneş etrafında seyrettiği yörüngenin 31.470.786 saniyesinde bir parçasıdır. Diğer bir tabirle dünya saniyesi dünyanın güneş etrafındaki yörüngesinde 29.8 km/sn bir hareketi temsil eder. Bir ilâhi günün 50.000 seneye tekabül ettiği zikredilen Mearic suresindeki zaman 1,5735393x1012 sn ve 46,89147114x1012 km ye eşdeğerdir. Melekler ve ruh bu mesafeyi 86164 sn.de aldıklarına göre hızları 544.211.865 km/sn olup ışık hızından 1814 kat daha büyüktür.
Secde Suresinin 5. âyet-i Kerime'sinde belirtildiği gibi aynı mesafeyi enerji 1000 yılda aldığına göre, enerjinin hızı, ışık hızından 90700 kat daha büyük olur.
yer çekimi gücü ve yayın kendi çekim gücü birbirini karşıyor . güzel paylaşım
Soluksuz izledim harika süper muazzam anlatım ve konu
Yeteri kadar insan, baştan sona bu kanaldaki içeriklerinizi dinleseydi, dünyada insanlar için ne siyaset ne de yoksunluğa maruz kalmak olurdu. Eksik olmayasınız lütfen. Bu bir dilek değil; benim ricam, sizin ise sorumluluğunuz. Gönülden teşekkürler.
Bize fiziği sevdirdiğiniz için gerçekten öncelikle hocama sonrada sizlere teşekkürler.
mimarım ve atalet kavramını mimarlık sayesindde öğrenmeyi başardım. keşke lisede veya daha öncesinde fiziği bizlere böyle anlatabilen kişiler tanısaydım ve fizikten daha erken zevk alabilseydim hayatım farklı bir yön alabilirdi.
sizde her şeyi dışardan bekliyonuz. keşke anlatsalardı şöyle böyle. einsteina kim anlattı acaba kimse
İlk olkul mezunu biri olarak nerdeyse %90nin anliya biliyorum teşekkür ederim