Dlaczego czas spowalnia, a czasoprzestrzeń się zakrzywia?
HTML-код
- Опубликовано: 19 июн 2024
- Dlaczego czas spowalnia, a czasoprzestrzeń się zakrzywia? - wykład Filipa Jurczaka, członka Klubu Astronomicznego Almukantarat w cyklu wykładów pt. „EVERYONE DESERVES THE CHANCE TO FLY!” zorganizowanym przez Planetarium Przyszłość. Wykład odbył się 3 marca. W ramach zbiórki charytatywnej zebrano 2 885.5 zł, więcej o zbiórce poniżej.
ROZPISKA CZASOWA:
Wstęp (0:00:00).
Jak to się zaczęło? (0:06:50).
Szczególna Teoria Względności: dylatacja czasu, paradoks bliźniąt... (0:18:09).
Ogólna Teoria Względności: zakrzywienie czasoprzestrzeni, grawitacja... (1:01:48).
Dowody doświadczalne i zastosowania (1:17:00).
ABSTRAKT:
Być może słyszałeś/aś kiedyś, że czas jest względny, lub że masa zakrzywia czasoprzestrzeń. Na moim wykładzie wytłumaczę jak to się dzieje i z czego to wynika. Poruszę zagadnienia związane ze Szczególną oraz Ogólną Teorią Względności. Podam również przykłady zastosowania tych teorii. Wszystko przy niewielkiej ilości matematyki.
O WYKŁADOWCY:
Jestem absolwentem Fizyki Technicznej na Politechnice Krakowskiej z tytułem inżyniera. Obecnie studiuję Fizykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Interesuję się astronomią oraz popularyzacją nauki.
O ZBIÓRCE:
Coraz więcej dzieci napotyka problemy związane z opuszczeniem przez rodziców. Wychowywanie się bez nich pozostawia trudne do zamazania ślady na psychice dziecka. Negatywnie wpływa na jego rozwój społeczny i emocjonalny.
Opuszczenie nie musi mieć wymiaru dosłownego, może wiązać się z brakiem wsparcia, zaburzonymi relacjami w rodzinie, trudną sytuacją finansową, uniemożliwiającą normalne funkcjonowanie.
Jako grupa licealistów, która wkracza w dorosłość, widzimy problemy naszych rówieśników i nie możemy zostawić ich bez pomocy. Dlatego organizujemy zbiórkę, by ich wesprzeć w trudnych chwilach.
LINKI:
Planetarium Przyszłość, organizator zbiórki:
everyonedeservesthechancetofl...
profile.php?...
/ planetarium.przyszlosc
Klub Astronomiczny Almukantarat:
almukantarat.pl/
/ almukantarat
/ klubastronomicznyalmuk...
Temat super ,wyklad chaotyczny, Jurczak spiety ,speszony, sprawia wrazenie ze " nauczyl " sie na pamiec . Nie kazdy potrafi ciekawie opowiadac na trudne tematy i sprzedac to co wie....
płyta mu się ciągle zacina, tragedia
Dziękuję, bardzo dobry wykład. Nie znalazłem tych materiałów po polsku do tej pory
Na plus: kilka kolejnych cegiełek wiedzy ułożyło mi się w głowie - za to bardzo dziękuję.
Natomiast faktycznie, trochę trudno się słucha, wykład nie był potoczysty. No i na minus - sprawa gps. Nasze telefony niczego do satelitów nie nadają. Satelita wysyła sygnał podając swoje 4 współrzędne (x, y, z, t). Telefon odbiera sygnały od 4 (a nie 3) satelitów i oblicza 4 równania z 4 niewiadomymi. Wiedząc w jakim czasie i gdzie były satelity wysyłając swoje sygnały, można policzyć ile czasu zajęło światłu dotarcie do nas, a stąd obliczyć nasze 4 współrzędne. Gdybyśmy mieli ze sobą zegar atomowy, wystarczyłyby nam 3 satelity.
Oczywiście bardzo dziękuję za wykład. Sporo mi się ułożyło.
A ja ma takie pytanie. Czy okres połowicznego rozpadu pierwiastków zmienia się, jeżeli obiekt z tym pierwiastkiem porusza się z prędkościami zbliżonymi do "c".
Dokładnie tak jest, dzięki temu np. wysokoenergetyczne cząstki promieniowania kosmicznego (np miony) powstając wysoko w atmosferze, docierają do powierzchni Ziemi i możemy je rejestrować pomimo tego, że ich czas połowicznego rozpadu by na to nie pozwalał, to znaczy bez dylatacji czasu rozpadałyby się zdecydowanie za wysoko.
@@KAAlmukantarat Ciekawie opowiedziane ale słuchanie boli. Ciągłe ym, mmm, em i chrząknięcia trzeba wyeliminować.
15:54 - to urządzenie mierzy różnicę prędkości światła rozchodzącego się w dwóch prostopadłych kierunkach a nie samą prędkość światła. Proszę ewentualnie o wyprowadzenie mnie z błędu.
Nie wytrzymałem z tymi przerywnikami choć może ciekawe
Jestem laikiem w tym temacie, ale jedno mnie zastanawia, natomiast jeżeli grawitacja spowalnia czas to skąd wiemy ile lat ma czarna dziura, przecież tam inaczej czas płynie, to gwiazdy krążące koło niej też powinny być starsze niż je widzimy, po drugie jeżeli do prędkości światła jest potrzebna nieskonczona energia, to skąd czarna dziura bierze energię żeby nie dać światłu uciec, to może te dziury mają nieskończoną masę...
jak już, to obiekty krążące koło czarnej dziury są młodsze z punktu widzenia obserwatora spoza tego układu (obejrzyj Interstellar).
Nieskończona energia potrzebna jest do nadania prędkości światła cząsteczkom posiadającym masę. Promień światła (foton) jej nie ma, więc nie podlega tej regule.
Czy czarne dziury mają nieskończoną masę? Nie. Przecież to kiedyś były gwiazdy o pewnej, określonej masie.
Jak pomysle jak nauka poszla do przodu od czsow konca moich studiow w 1991 to glowa jest za mala zeby to nadrobic
Prelegent chyba nie do końca rozumie na czym polegało doświadczenie Michelsona-Morleya. W tym doświadczeniu źródłem światła nie były gwiazdy tylko lampa.
Teoria względności jest fałszywa, ostatnio zauważyłem że ja spowalniam a czas mi przyspiesza.
Zmień dealera 🎉
Autor wykładu nie uwzględnił dylatacji czasu od prędkości. W GPS poprawki są do obu dylatacji. Czyli wynika z tego że Einstein postulując zasadę równoważności miał na myśli obserwatora na ziemi i rakietę która unosi się nad powierzchnią ziemi (ich zegary odmierzają to samo). W rakiecie daleko od ziemi przyspieszającej jednostajnie z siłą jeden G czas będzie biegł coraz wolniej bo prędkość rośnie. Paradoks bliźniąt nie jest paradoksem, gdy rakieta z przyspieszeniem jeden G poleci od ziemi w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu ziemi na orbicie wokół słońca i w połowie drogi zacznie hamować z siłą jeden G to spotka się z bliźniakiem na ziemi to mimo że oboje ciągle byli w przeciążeniu jeden G bliźniak w rakiecie będzie młodszy.
Skoro prędkość światłą jest zawsze taka sama doświadczenie nie mogło udowodnić braku eteru.
a moze czas nie spowalnia lecz w raz z zakrzywieniem przestreni się rozciąga?
czyli czas po rozciagnieciu po prostu sie wydluza co daje efekt spowolnienia....
To jest to samo tylko inaczej nazwane.
W jaki sposób prędkość, przyspieszenie z jaką się porusza człowiek w rakiecie oddziałuje na spowolnienie procesów życiowych w komórkach? Jakie mechanizmy są za to odpowiedzialne?
Wpływ prędkości na tempo upływu czasu, w tym również spowolnienie procesów życiowych (względem umownego układu spoczynkowego, czyli obserwatora na Ziemi) opisują równania Szczególnej Teorii Względności Einsteina omówione w wykładzie, więcej informacji na ten temat można znaleźć wyszukując frazę "dylatacja czasu". Wpływ grawitacji lub przyśpieszeń jest trochę bardziej skomplikowany i opisuje je Ogólna Teoria Względności. Warto pamiętać, że oba te efekty, które powodują spowolnienie upływu czasu w takiej rakiecie, są zazwyczaj drastycznie niewielkie i niewidoczne gołym okiem, ale już dobrze dostrzegalne przy użyciu dokładnej aparatury i uwzględnianie ich jest koniecznie przy różnych technologiach, które wymagają bardzo dużej dokładności, takich jak np. GPS.
Odpowiadając na ostatnie pytanie, dylatacja czasu jest efektem wynikającym z tego, że prędkość światła w każdą stronę zawsze jest stała, niezależnie od naszej prędkości - tzn. jaki układ odniesienia przyjmiemy. To właśnie od eksperymentu, który pokazał, że prędkość światła w każdą ze stron jest taka sama, rozpoczął się ciąg kolejnych odkryć i obliczeń, które doprowadziły do powstania teorii względności Einsteina, które dziś są już wielokrotnie potwierdzone i mają zastosowanie w technologii, ale tak jak wspomniałem, są to w codziennym życiu bardzo niewielkie poprawki do wzorów Newtona, gdyby były większe - odkrylibyśmy je jako ludzkość znacznie wcześniej.
Dzięki za odpowiedź.
Czyli można wnioskować, że w przypadku tzw. paradoksu bliźniąt, samo przyspieszenie, lub pole grawitacyjne (które imituje przyspieszenie) ma jakiś wpływ na spowolnienie procesów życiowych w organizmach żywych... (?) Ciekawe jakie mechanizmy za to odpowiadają..
A odnośnie samego wzoru Lorentza na dylatację czasu przy dużej prędkości i rysunku, który był pokazany w wykładzie, mam następującą wątpliwość:
Z obserwacji wiemy, że w układzie poruszającym się prostoliniowo ze stałą prędkością (samochód, statek, rakieta), podrzucona piłka, czy kula wystrzelona z pistoletu, nie zmienia kierunku w związku z poruszaniem się samego układu odniesienia. Nie robimy na to poprawek. Papuga latająca wewnątrz samolotu także nie zakrzywia swego lotu z uwagi na to, że samolot (jako układ odniesienia) się porusza. Układ poruszający się jednostajnie prostoliniowo jest nie do odróżnienia od układu spoczywającego. Dlatego nie rozumiem, czemu ta sama zasada nie dotyczy przykładu ze światłem, który był zobrazowany na rysunku przy wyprowadzeniu wzoru Lorentza.
Dziękuję.
@@pacanosiu sztuczna inteligencja na takie zagadnienia nie odpowiada prawidłowo.
@@pacanosiu Pytam, bo nie wiem. Wiem natomiast, że chat GPT jest modelem językowym, który w trudnych kwestiach konfabuluje, a wypluwa to, co jest dostępne w sieci. Dziwię się, że tego nie wiesz.
Sądzę że czsoprzestrzeń nie jest płaszczyzną kturą da się zakrzywić Masa nie zakrzywia czasprzstrzeni w okół siebie, rozpycha ją i rozżedza .Można powiedzić w pewnym sensie rociąga , tworząc balon żadszej przestrzeni wokół siebie w tak zwanym eterze.
0:39 u nich czas mierzony jest tak samo. to obserwatorowi będącemu poza tamtym układem odniesienia wydaje się, że tam czas płynie inaczej
Istnienia eteru nie da się moim zdaniem udowodnić ,gdyż nie składa się z materii, materia jest jego zakłuceniem i reaguje tylko na zakłucenia ośrodka .Teoretycznie gdy ośrodek jest w spoczynku ,poza istniejącą w nim materią i falami jest dla materii i fal przezroczysty pod każdym względem.Dla zakłóceń istnieją tylko zakłucenia.
a gdzie wyliczenie , udowodnienie zagadnienia stalej predkosci swiatla dla roznych obserwatorow autoi pieszy?
CZAS nie jest z gumy,nie spowalnia ani nie przyspiesza
a jak to sie ma do obserwacji galaktyk?
obserwujemy młody obraz galaktyki.
ale gdybysmy zaczeli poruszac sie w strone tej galaktyki obraz by pokazywał coraz bardziej aktualną rzeczywistosc...
wiec... czy to nie jest tak ze tylko obraz jest efektem dylaczacji czasu a sam stan faktyczny jest rowny obserwatorowi?
To prawda, że poruszając się do jakiejś galaktyki szybciej, niż ucieka od nas w wyniku rozszerzania się Wszechświata, zaczniemy widzieć coraz bardziej aktualną jej wersję, ale wynika to z prostego faktu, że prędkość światła jest skończona i potrzebuje czasu, by do nas dotrzeć, i lecąc w jej stronę, doganiamy to światło. Dylatacja czasu jest innym efektem i nie jest iluzją, tylko prawdziwą, mierzalną różnicą w upływie czasu, która jest właściwością transformacji Lorentza, która opisuje zmiany układów odniesienia.
@@KAAlmukantarat no dobrze.. prędkości światła sie nie dodają.
ale długość czasu chyba juz tak.
np.. postać flasz
zatem z prędkością świta przebiegnie dłuży dystans równy czasu samej podróży?
czyli spotykam flasza.. mowie mu zeby przebiegł odlegosc predkosci swiatla.
czas jego biegu bedzie rowny czasu mojego oczekiwania jego powrotu?
@@KAAlmukantarat albo inaczej...
kaze biec fleszowi przez 2 lata z predkocia swiatla..
czy on wruci do mie za te 2 lata?
@@GregorySeko Nie da się rozpędzić nic, co ma masę, do prędkości światła, można tylko do niewiele mniejszych prędkości jak 99% prędkości światła. Ale poza tym tak, jeśli taka postać wyruszy w taką podróż i pokona rok świetlnym tam i z powrotem, to wróci na Ziemię za 2 lata (z perspektywy naszej na Ziemi), jedynie z jego perspektywy minie znacznie mniej czasu, czyli wróci w takim samym wieku, a nie o 2 lata starszy. To powoduje, że podróż w czasie w przyszłość jest możliwa tak jak na takim przykładzie.
@@KAAlmukantarat jest jakis wzor na to by wyliczyc...
ile czasu musi biec aby pokonac dystans 5 lat?
fajny tylko błąd w x x=vt" a nie x=vt
Też to zauważyłem 👍
Czy jesteście pewni że światło porusza się wraz ze statkiem? Czy zatem poruszająca się żarówka, podróżuje z własną aureolą? Mało prawdopodobne, gdzie w tym wszystkim jest miejsce na zmianę długości fali, czyli przesunięcie ku czerwieni?
porusza sie wraz z osrodkiem....
roznica w osrodkach decyduje o efektach..
@@GregorySeko Światło porusza się ze stałą prędkością c=299792458m/s niezależnie od układu odniesienia. Pomimo pozornej prostoty tego zdania jest to główny powód, przez który mamy dylatację czasu czy kontrakcję odległości, czyli całą transformację Lorentza, ponieważ nie ważne, czy obserwujesz światło z Ziemi, czy z rakiety oddalającej się od Ziemi z v=99%c, z obu perspektyw światło oddala się od was z tą samą prędkością c. To odkrycie z przełomu XIX i XX wieku spowodowało właśnie, że porzucono w fizyce eter, czyli jakiś hipotetyczny ośrodek, po którym rozchodziłoby się światło, ponieważ w wyniku powstania teorii względności eter stał się niepotrzebny, niewykrywalny, nieużywany w fizyce. Czyli nie, światło nie porusza się wraz ze statkiem, światło porusza się niezależnie od tego, czy jest w jakimś statku, czy poza nim, zawsze z tą samą prędkością.
@@KAAlmukantarat no dobrze.... ale w wodzie czy w powietrzu predkosci sa inne.
a mgławice czy inne gazowe obiekty sa uwzgledniane w tych wzorach?
@@KAAlmukantarat no dobrze, a jak to będzie wyglądało gdy np poruszający się obiekt wyemituje krótki impuls światła, taki kwant czy foton, więc ta fala będzie od niego uciekać, prędkością C, następnie ten obiekt się zatrzyma, to jak zmieni się prędkość tej fali?
@@ryszardryszard2719 Gdy obiekt, który wyemitował światło się zatrzyma, nie ma to wpływu na prędkość tych wyemitowanych fotonów. Prędkość obiektu emitującego po prostu nie ma wpływu na prędkość emitowanego światła, nieważne czy obiekt porusza się w lewo, prawo, z jaką prędkością, zawsze emitowane przez niego światło porusza się w każdą stronę z prędkością c (czyli jeśli obiekt z perspektywy Ziemi poruszałby się z v=99%c, to w kierunku ruchu prawie doganiałby swoje własne światło, stąd efekt Dopplera, ale z perspektywy tego emitera znów prędkość światła w każdą stronę wynosiłaby c, co wynika ze wzorów transformacji Lorentza).
39min 40 sek - w rakiecie, w opisanej sytuacji podrzucona piłeczka nie spadnie chyba na "to samo" miejsce ? To chyba lapsus językowy (albo czegoś nie rozumiem)
A na Ziemi spadnie na to samo miejsce? Przecież Ziemia (tak samo jak rakieta) porusza się względem bardzo różnych układów (obiektów) - porusza się względem innych planet, Słońca, gwiazd, galaktyk. Odpowiedź na to pytanie jest więc względna. W układzie Ziemi piłka spadnie na to samo miejsce, ale w układzie Słońca, Marsa, Księżyca to będą różne miejsca, a odległość miedzy tymi miejscami zależy od tego, względem jakiego układu mierzymy.
Zasada względności (na której opiera się teoria względności) mówi, że wszystkie układy inercjalne są równoprawne. To znaczy, że każdy układ (rakieta, Ziemia, Słońce) ma swój układ współrzędnych (który jest związany z tym układem, tzn. porusza się razem z nim) i to względem danego układu określamy, czy np. dwa zdarzenia zaszły w tym samym miejscu, czy w różnych miejscach. W teorii względności nie ma układu wyróżnionego (uniwersalnego).
Jest taka fajna zagadka, która sprawdza, czy rozumie się zasadę względności:
Mamy dwa zdarzenia. Jedno z nich zaszło w Warszawie o godz. 8.00, a drugie w Nowym Jorku o godz. 18.00. Czy może istnieć układ, względem którego te dwa zdarzenia zaszły w tym samym miejscu?
@@pawegawe4887 obejrzyj jeszcze raz ten obrazek. Rakieta porusza się w kosmosie ruchem jednostajnym. Dlaczego podrzuconz piĺeczka w ogóle miałaby gdzieś spadać ?
@@kristofforos1007 Ach, o to ci chodzi. Że niby stan nieważkości i nic nie powinno spadać? :)
W tego typu eksperymentach myślowych nie zwracamy uwagi na takie detale. Jak byśmy tak chcieli dzielić włos na czworo, to równie dobrze można się przyczepić do tego, że człowiek na powierzchni Ziemi jest nieproporcjonalnie duży w stosunku do planety i jego wpływ grawitacyjny jest na tyle istotny, że piłka nie spadnie na to samo miejsce na Ziemi. Tak samo można przyczepić się do tego, że ani Ziemia (która kręci się wokół własnej osi i orbituje wokół Słońca), ani rakieta (która ma przecież włączone silniki, więc nie porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym) nie są układami inercjalnymi.
Wyobraź sobie po prostu, że rakieta ma wyłączone silniki (porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym), a jej masa jest rozłożona nierównomiernie (na dole jest większa) i oddziałuje grawitacyjne na piłkę, albo że piłka odbija się od sufitu.
@@pawegawe4887 w popularnonaukowych audycjach trzeba pamiętać że oglądają je laicy i musi wszystko współgrać. Lepiej byłoby.użyc obrazka planetoidy lub jakiegoś ciala niebiekiego. Bo ja od razu wyobraziłem sobie rakietę np typu księżycowej Apollo w której kosmonauta podrzuca piłkę i mi to nie zagrało
thX
Dylatacja czasu
Zauważam kilka fundamentalnych błędów w koncepcji wytłumaczenia zjawiska dylatacji czasu i bardzo proszę autora wykładu o rzetelną wypowiedź w kwestiach, które chciałbym tu poruszyć.
Jest ich więcej niż jedna dlatego, dla zachowania przejżystości jak mam nadzieję wynikłej stąd dyskusji, będę je przedstawiał ‘one at the time”.
1. „Zegar lustrzany” nie wystepuje/nie działa w sposób przedstawiony na pierwszej części rysunku (strona lewa) ponieważ:
a) nie istnieje takie miesjsce we wszechświecie (czasoprzestrzeni), które znajduje się w stanie spoczynku, nie-inercji, bowiem cały wszechświat jest w stanie ciągłego ruchu - panta rhei.
b) z powyższego wynika, że nawet obserwator znajdujący się w „rakiecie” musiałby zaobserwować zjawisko dylatacji czasu, co się przekłada na fakt, że pomimo iż trajektoria światła jest bezwzględna prosta prostopadła do powierzchni luster, to wiązka emitowana i wiązka powracająca będą zawsze stanowiły dwie proste równoległe oddalone od siebie o odcinek x, w orientacji prostopadłej do powierzchni luster.
Zatem gdyby rozdzielczość postrzegania tych zmian, których minuskularny rząd czyni je de facto niewidocznymi dla ludzkiego obserwatora, umożliwiałaby mu jednak obserwację tego zjawiska, to widziałby dokładnie to samo co i obserwator oglądający ten „lustrzany zegar” znajdujący się poza i w dużej odległości od rakiety.
Nb. ten drugi obserwator (poza rekietą) nie może zaobserwować odbitej wiązki światła poruszającej się pod kątem innym niż ten, pod którym została ona wyemitowana. Jeśli została wyemitowana w kierunku prostopadłym do lustra, to odbiła się od niego pod tym samym kątem, a więc jego trajektoria NIE JEST taka, jak ją przedstawia prawa strona rysunku.
c) Innym powodem, dla którego obserwator w rakiecie musiałby zaobserwować odbitą wiązkę docierającą do innego punktu niż ten, z którego została ona wyemitowana jest to, że rakieta nie stanowi dla wiązki światła lokalnego punktu odniesienia.
Przedstawiona na lewej stronie rysunku trajektoria swiatła odzwierciedlałaby faktyczy stan istnienia wtedy i tylko wtedy gdyby:
1) wiązka światła była zintegrowaną częścią lokalnego układu odniesienia (wnętrza rakiety) i
2) ta „istniejąca w absolutnym bezruchu” rakieta znajdowałaby się w stanie spoczynku, a właściwie stagnacji w odniesieniu do całego wszechświata.
Oba te założenia są fałszywe, a zatem i rzeczywistość i obraz jaki przedstawia lewa strona ilustracji nie są prawdziwe.
Bardzo proszę o komentarz.
Wyobraź sobie, że jedziesz pociągiem i podrzucasz piłkę, która odbija się od sufitu wagonu i trafia ponownie do twoich rąk. Jaki będzie tor tej piłki z twojej perspektywy, a jak będzie go widział obserwator stojący na peronie?
@@pawegawe4887 Nasz (ludzki) zmysł widzenia funkcjonuje w taki sposób, że postrzega obiekt obserwacji w kontekście układu odniesienia najbliższego obiektowi obserwacji, skąd obserwator na zewnątrz pociągu będzie widział ten sam tor piłki, jaki widzi osoba żonglująca tą piłką. Obserwator zewnętrzyny może mieć świadomość tego, że ta piłka zmienia swoje położenie w kierunku ruchu pociągu, ale ta zmiana zachodzi względem otoczenia pociągu, a nie w najlbiższym układzie odniesienia piłki tj w pociągu, a on (ten zewnętrzny obserwator) widzi tę piłkę wewnątrz pociągu właśnie, a nie poza nim.
NB
Czy widziałeś kiedyś promienie słoneczne docierajace do Ziemi w takiej konfiguracji (pod kątem w stosunku do źródła ich pochodzenia), jak to jest przedstawione na omawianym rysunku?
A przecież wyemitowane światło słoneczne potrzebuje około 8 min żeby dotrzeć do źrenicy naszego oka, a w tym czasie nasza pozycja względem słońca zmienia się w kierunku prostopadłym do linii światła o około 200km!
Jak z powyższego wyraźnie widać, te opowieści o rzekomym postrzeganiu toru światła tak jak to przedstawia omawiany rysunek to takie pseudo naukowe dyrdymały, które nie wytrzymują próby ich konfrontacji z realną rzeczywistością i najwyższy już czas zacząć o tym mówić otwarcie.
Przyjmijmy, że w układzie wagonu piłka pokonuje w sumie odległość 4m (2m do góry i 2m w dół) w ciągu 1 sekundy. W układzie peronu ta piłka w ciągu tej 1 sekundy pokonuje te 4m w pionie i jeszcze jakąś odległość w poziomie (np. 10m). A zatem w układzie peronu piłka pokonuje w tym samym czasie (1 sekunda) znacznie większą odległość niż w układzie wagonu, a co za tym idzie, ma w układzie peronu większą prędkość. A teraz zastąp piłkę światłem, pamiętając, że światło w każdym inercjalnym układzie odniesienia (i wagonu i peronu) ma tę samą prędkość. Skoro światło ma tę samą prędkość w obu układach, a w układzie peronu pokonuje większą odległość (4m w pionie i 10m w poziomie), to logiczną konsekwencją tego faktu jest to, że czas jaki potrzebuje światło na pokonanie większej odległości musi być dłuższy. Piłka może mieć różne prędkości względem różnych układów - światło nie.
@@pawegawe4887 Jak uprzednio wspomniałem, porównywanie ruchu światła (prędkość 300 000 km/s) do ruchu piłki (prędkość 4 m/s) jest nieporozumieniem, na którym żerują „naukowcy” bujający w obłokach. Drogę, którą pokonuje piłka w 1 s, światło pokonuje w 1,2 x 10 do (-)9-wiątej s.
Porównójąc te dwa przypadki sugeruje, że posiadasz zdolność zaobserwować (w całości, jako odrębny odcinek długości) promień światła o długości 300 000 000 metrów, a także uchwycić zmianę jego długości mniejsza niż 1 m - tego ludzkie oko nie jest w stanie „zaobserwować”.
Już raz pytałem: Czy widziałeś kiedyś promienie słoneczne docierajace do ziemi w takiej konfiguracji (pod kątem w stosunku do źródła ich pochodzenia), jak to jest przedstawione na omawianym rysunku?
Dlaczego nie odpowiadasz na to pytanie?
Ilustracja obrazująca ruch światła w „zegarze lustrzanym”, jak i interpretacja zachodzących tam zmian, nie są zgodne z rzeczywistymi zmianami tam zachodzącymi w czaso-przestrzennym kontekście.
Dopóki nie rozprawimy się z zawartymi tam błędami, będziemy trwali w złudnym przeświadczeniu, że mamy rację.
"Jak uprzednio wspomniałem, porównywanie ruchu światła (prędkość 300 000 km/s) do ruchu piłki (prędkość 4 m/s) jest nieporozumieniem "
Przecież to jest tylko kwestia skali - mechanizm działania jest ten sam.
Wyobraź sobie że wagon ma wysokość 150 tys. km i porusza się w przestrzeni kosmicznej. W układzie takiego kosmicznego wagonu światło potrzebuje sekundy na pokonanie drogi w obie strony. W układzie kosmicznego peronu (względem którego porusza się wagon) to samo światło będzie potrzebowało dłuższego czasu, bo droga światła będzie dłuższa.
"Porównując te dwa przypadki sugeruje, że posiadasz zdolność zaobserwować"
Nie posiadam. To eksperyment myślowy, który ma tyko zobrazować mechanizm powstawania dylatacji czasu. Jeśli światło pokonuje w ciągu 1 sekundy 300 tys. km (w układzie wagonu), to nie może w ciągu 1 sekundy pokonać dłuższej drogi (a w układzie peronu ta droga będzie dłuższa), bo światło musiałoby przekroczyć prędkość światła.
"Czy widziałeś kiedyś promienie słoneczne docierajace do ziemi w takiej konfiguracji (pod kątem w stosunku do źródła ich pochodzenia)
Światło dociera do powierzchni Ziemi pod bardzo różnymi kątami chociażby z tego powodu, że Ziemia jest kulista. Kąt padania światła słonecznego nie ma nic wspólnego z omawianym zagadnieniem.
hm.. nawet, nawet - tylko, że to co mówisz, nie do końca jest prawdą, ponieważ mocno upraszczasz. Nie wspominasz nic o rotacji obiektów wynikającej z prędkości relatywistycznych., co związane jest z czasoprzestrzenią Minkowskiego opartej o przekształcenia Lorenza.
Nie ma takiej możliwości żeby czas spowalniał. To co nazywamy czasem "porusza się" swoim jednostajnym rytmem, jedynie nasze subiektywne odczucia powodują że nie raz czas nam się dłuży, a innym razem się wlecze.
Sam temat jest bardzo interesujący. Jeszcze nigdzie nie znalazłem "łopatologicznego" tłumaczenia STW oraz OTW. Zdecydowanie popieram by tłumaczyć te zagadnienia "od początku" historycznie, tzn. od równań Maxwela a nawet wcześniej od czasów gdy odkryto zjawiska elektromagnetyczne. Naświetlić z jakimi problemami spotykali się fizycy i jakie podstawowe pytania sobie zadawali. Niestety wytrzymałem tylko kwadrans. Wykładowca nie mówi jasno i płynnie lecz irytująco "duka" , przynudza i czasami używa idiotycznych sformułowań. Pochwalam za to że wzmiankował nieśmiało o tym, że Einstein "w zasadzie" tylko podsumował, "zebrał do kupy" wiedzę już znaną ( moim zdaniem to i tak jest za mało powiedziane bo Einstein był zwyczajnym plagiatorem, oszustem ) Pominięcie nazwiska Poincare faktycznego twórcy STW troszkę dyskwalifikuje.
On, tzn. prowadzący wykład mógł sobie Poincare'a pominąć, ale świat naukowy i co bardziej zainteresowani tematem, tak dziś jak i wtedy, dokładnie znają tą historię. Zresztą nie tylko tą. Dlatego Einstein nie dokonał żadnego plagiatu. Nikomu, niczego pokryjomu nie zabrał. Dla fizyków tamtej epoki te fakty były dobrze znane i nie tylko Albert, ale wielu przed i po, również dziś postępuje podobnie. Na tym polega pewien geniusz, że duch kolejnych pokoleń prowadzi do rozwoju. Zebrał więc ówczesną wiedzę i dostrzegając pewne analogie potrafił to ze sobą połączyć w jedną spójną całość. Stąd dzisiaj możesz być taki niby mądry 😉 Dwa razy podchodziłem do tego filmiku przed snem, ale niestety po 20 min. zasnąłem. Do trzech razy sztuka, dam więc prowadzącemu i sobie jeszcze jedną szansę. Wtedy ocenie czy duka i mówi niejasno, czy to tylko próba doboru odpowiednich sformułowań. W takich tematach trudno o płynny i spójny przekaz dla mas, jeżeli jednocześnie nie jesteś dobrym językoznawcą i powieściopisarzem z odpowiednią wyobraźnią. Po 15 min. ponad godzinnego wykładu nie można ocenić. Takie jest moje zdanie.
Ja bym nie umniejszał zasług Einsteina. Zwłaszcza mając na uwadze późniejszą Ogólną Teorię Względności
wolałbym gdyby to czytała AI
Nie przesadzaj. Od strony lektorskiej bardzo dobrze.
Tragedia. Już wiem dlaczego większość nie lubi fizyki w szkole. Porównując formę przekazu treści przez takich propagatorów nauki jak Krzysztof Meissner czy Andrzej Dragan których wykładów słucham po kilka razy, to ten materiał jest totalnie przynudzający i nudny jak flaki z olejem.
Większość moze nie lubić wzorków i wykresików...
Meissner i Dragan w materialach pubikowanych w necie daja Ci glownie ostatecznie oglone konkluzję ktore Kowalsi i Nowak przyswajajac jest w stanie przetrawic...
Ale fakt słucha sie dobrze
Wystarczy to rozumieć
@@SzymonWeiss
Zawsze mozna zapytać o roznice pomiedzy wiedzieć a rozumieć... 😉
Taka troszke analogia jak z nauka dzieci tabliczki mnozenia...
Nauka wiedzenia (na pamięć) :
3 x 3 = 9
Nauka rozumienia:
3 + 3 + 3 = 3 x 3 = 9
* pamietajmy o opcji:
9 to 9 ale skad to sie wzięło...?? 😅
@@jakubsobka2621 No ja nie szukam treści których nie jestem w stanie przetrawić. Nie byłoby w tym żadnej logiki. A materiały publikowane w necie są właśnie dla przysłowiowego Kowalskiego. Jeśli ktoś chce dogłębnie poznać teorię względności idzie na studiować fizykę, po prostu
@@majeranek09
"Musi tak"
Tu masz przyklad raczej typowego materialu uczelnianego.
Ale jeżeli pozwoliles sobie na obejrzenia materialow Dragana lub Meissnera i zaszczepili Ci ziarno ciekawości, pojawilo sie pytanie "Ale ze jak?" i chcesz glebiej wejsc w temat, a nie koniecznie myslisz o studiach to tu masz taka opcje...
Stek teoretycznych bzdur, bez wartości dla ludzkości.
Dziękuję, bardzo dobry wykład. Nie znalazłem tych materiałów po polsku do tej pory
A ja ma takie pytanie. Czy okres połowicznego rozpadu pierwiastków zmienia się, jeżeli obiekt z tym pierwiastkiem porusza się z prędkościami zbliżonymi do "c".
Ha! zależy od punktu odniesienia, z jakiego obserwujemy ten rozpad. Natomiast to samo pytanie staje się dużo ciekawsze, w przypadku układu przyspieszającego. Zgodnie z tym, że czas realnie spowalnia w takich układach, rozpad powinien zachodzić wolniej. Tym samym rozpad w silnym polu grawitacyjnym oraz daleko od jakiejkolwiek masy, powinien zachodzić przy różnych prędkościach. Jest to o tyle zastanawiające, że we wzorze na czas połowicznego rozpadu nie ma żadnego czynnika uwzględniającego poprawkę relatywistyczną.
@@Tomasz_Kowalski To jest problem, czy go nie ma? Fizycy widzą tutaj jakąś niespójność? Ja na pewno nie obejmę tego rozumem., ale chyba wydaje się że rozpad pierwiastka jest tylko i wyłącznie procesem statystycznym, na który nie powinna mieć wpływu, prędkość obserwatora, czy obiektu, czy tak?
@@mariuszskiba8548 Nie mam pojęcia. Wydaje mi się, że czas połowicznego rozpadu powinien być jednak inny. Statystyka dotyczy tego, że nie wiadomo które atomy się rozpadają, ale wiadomo, że połowa z nich rozpadnie się po pewnym czasie.
Ja mam też wiele pytań do fizyków. Zapytałem osobiście na pewnym wykładzie prof. Bajtlika o kilka kwestii, to mi nie odpowiedział. A raczej tak odpowiadał, żeby nie odpowiedzieć.
@@mariuszskiba8548 Nie ma tutaj niespójności, rzeczywiście, gdy cząstki poruszają się z bardzo dużą prędkością, z naszej perspektywy na Ziemi ich rozpad jest wolniejszy zgodnie ze wzorem na dylatację czasu. Powoduje to, że możemy na Ziemi obserwować miony tworzone w wyższych warstwach atmosfery, pomimo faktu, że ich średni czas życia jest za krótki, by dotarły do powierzchni Ziemi - ale przez dylatację czasu ich rozpad zachodzi wolniej, i możemy je zaobserwować nawet w naszym telefonie przy pomocy aplikacji detektora cząstek CREDO. Niespójności nie ma, ponieważ zmieniając układ na układ mionów, one wtedy stoją w miejscu, więc nie wpływa na nie dylatacja czasu, ale za to kontrakcji odległości ulega cała droga do powierzchni Ziemi i w konsekwencji droga do pokonania jest krótsza, przez co finalny efekt jest ten sam - miony docierają do Ziemi. W ten sposób efekt dylatacji czasu i kontrakcji odległości uzupełniają się w pewien sposób w różnych układach odniesienia.
@@Tomasz_Kowalski taki układ zawsze będzie przyspieszał. Pomyśl przez chwilę dlaczego.