Μονή Θάρρι, Ρόδος

Υπάρχουν ενδείξεις πως, στα προχριστιανικά χρόνια, στο χώρο αυτό υπήρχε ναός του θεού Απόλλωνα, στα ερείπια του οποίου χτίστηκε, κατά τον 5ο αιώνα, παλαιοχριστιανική βασιλική εκκλησία. Ο υπάρχων ναός που είναι αφιερωμένος στον Ταξιάρχη Μιχαήλ, χρονολογείται μεταξύ 9ου και 11ου αιώνα και είχε ξύλινη στέγη. Κατά τον 12ο ή στις αρχές του 13ου αιώνα έγιναν οι πιο δραστικές μετασκευές, διαμορφώνοντας τον αρχιτεκτονικό τύπο του ναού σε ελεύθερο σταυρό με τρούλο με εγγεγραμμένο το βραχύ ανατολικό σκέλος και εκτεταμένο το δυτικό.
Ο ναός προκαλεί ενδιαφέρον και για τις τοιχογραφίες του που χρονολογούνται από τον 12ο έως τον 18ο αιώνα. Στα σπαράγματα των τοιχογραφιών στα ανατολικά του ναού έχει εντοπιστεί η ανεικονική διακόσμηση της ξυλόστεγης βασιλικής εκκλησίας. Χρονολογούμενες στα τέλη του 12ου αιώνα είναι οι τοιχογραφίες δυο ολόσωμων Ιεραρχών, του αγίου Ελευθερίου και του αγίου Γρηγορίου του Ακραγαντινού, που βρέθηκαν στο εσωτερικό του ιερού βήματος. Το 1971 αποτοιχίστηκαν και πλέον φυλάσσονται στη Βυζαντινή συλλογή του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου στη Ρόδο.
Στο α΄ μισό του 13ου αι. χρονολογείται η τοιχογραφία που εκτείνεται από το ιερό μέχρι τον τρούλο. Στην κορυφή εικονίζονται ο Παντοκράτορας και στους δυο ομόκεντρους κύκλους οι άγγελοι προσκυνούντες στον Θρόνο. Στο νότιο και βόρειο τοίχος απεικονίζονται ο Νιπτήρας και ο Μυστικός δείπνος αντίστοιχα, ενώ στην Καμάρα απεικονίζονται ανατολικά τρία θαύματα του Χριστού, οι Ιάσεις του εκ γενετής τυφλού, του παραλυτικού της Βηθεσδά και των δέκα λεπρών, η Σαμαρείτιδα και δυτικά η Ανάληψη.
Στις επόμενες φάσεις αποκαλύφθηκαν ελάχιστες τοιχογραφίες, στις οποίες απεικονίζονται κάποιοι Άγιοι από τον 14ο έως τον 18ο αιώνα. Ο Αρχάγγελος Μιχαήλ τιμάται σε τοιχογραφία επιβλητικού μεγέθους, κατεστραμμένη στο μεγαλύτερο μέγεθος της, με την σημαντική επιγραφή «[Ο ΑΡΧΩΝ ΜΙΧΑ]ΗΛ Ο ΘΑΡΙΝΟΣ» (μόνο μερικώς σωζόμενη). Για την διατήρησή των τοιχογραφιών κρίθηκε απαραίτητη η συντήρησή τους, που έγινε το 1965 και το 1966.
Θεωρείται πως τουλάχιστον από τον 13ο αιώνα υπήρξε μοναστική κοινότητα στο Θάρρι, όμως από το βυζαντινό μοναστηριακό συγκρότημα διασώθηκε μόνο το καθολικό (ο ναός του αρχαγγέλου Μιχαήλ). Ο παλαιότερος γνωστός ηγούμενος της μονής είναι ο ιερομόναχος Γρηγόριος (†1473). Η μονή είχε μια διαχρονική παρουσία μέχρι τον 20ο αιώνα. Μετά την κοίμηση του ηγουμένου Ιγνάτιου (†1916), η μονή περιήλθε σε παρακμή και εγκαταλείφθηκε.
Η αναβίωση ήρθε το 1989, όταν ηγούμενος ανέλαβε ο τότε αρχιμανδρίτης Αμφιλόχιος Τσούκος. Έκτοτε, έχει γίνει εκτενής προσπάθεια επισκευών, επεκτάσεων και εξωραϊσμού του περιβάλλοντα χώρου του ναού, που σήμερα πλαισιώνεται από το Ηγουμενείο, την Τραπεζαρία, το μαγειρείο, τον ξενώνα, καθώς και τις εγκαταστάσεις του τηλεοπτικού σταθμού. Τέλος, επί ηγουμενίας του Αμφιλόχιου οικοδομήθηκε, περίπου 150 μ νοτιοδυτικά του καθολικού, το κοινοβιακό συγκρότημα με πυρήνα τον ναό του αγίου Ελευθερίου.

[@user-ef9dq9wp1z]

κρίμα που δεν το επισκεφτήκαμε όταν ήμουν στη Ρόδο τότε που ήταν φοιτητής ο γιος μου