एन्जाइटी किन हुन्छ, कसरी गर्ने उपचार?
HTML-код
- Опубликовано: 18 окт 2024
- मुटु काम्ने श्वास फेर्न गाह्रो हुने हुन्छ, कतै एन्जाइटी त भएन?
#Anxiety disorders # Dr. Pushpa Prasad Sharma # Nepal Health #Setopati Health #Mental Health#Om Hospital & Research Center
एन्जाइटीका विभिन्न प्रकारहरू छन्, जसमा प्रत्येक प्रकारको चिन्ता र लक्षण केही फरक हुन्छन्। यहाँ एन्जाइटीका प्रमुख प्रकारहरू प्रस्तुत छन्:
१. जनरलाइज्ड एन्जाइटी डिसअर्डर (GAD)
यसमा व्यक्ति अत्यधिक र लगातार कुनै विशेष कारणबिना पनि चिन्तित रहन्छ। दैनिक जीवनका सामान्य गतिविधिहरूबारे धेरै तनाव वा डर हुन्छ।
लक्षणहरू: थकान, निद्रा समस्या, चिडचिडापन, शारीरिक तनाव।
२. सामाजिक एन्जाइटी डिसअर्डर (Social Anxiety Disorder)
यो प्रकारको एन्जाइटीमा व्यक्ति सामाजिक परिस्थितिहरूमा आफूलाई असहज, लाजमर्दो, वा आलोचना हुने डर महसुस गर्छ।
लक्षणहरू: भीडमा डर, सार्वजनिक रूपमा बोल्न डर, अपरिचितहरूसँग अन्तरक्रिया गर्न गाह्रो महसुस।
३. प्यानिक डिसअर्डर (Panic Disorder)
प्यानिक डिसअर्डरमा व्यक्ति अचानक प्यानिक आक्रमण (अत्यधिक डर र तनावको अवस्था) अनुभव गर्छ। यस्तो बेला शारीरिक लक्षणहरू (जस्तै छातीको दुखाइ, चक्कर आउने, हृदयगति बढ्ने) पनि देखिन्छ।
लक्षणहरू: शारीरिक डर, अचानक हुने त्रास, नियन्त्रण गुमाउने डर।
४. विशिष्ट फोबिया (Specific Phobia)
यसमा व्यक्ति कुनै विशेष वस्तु, परिस्थिति, वा ठाउँसँग असामान्य डर अनुभव गर्छ। यो डरले दैनिक जीवनमा असर पुर्याउन सक्छ।
उदाहरण: उचाइको डर (Acrophobia), पानीको डर (Aquaphobia), वा बन्द ठाउँको डर (Claustrophobia)।
५. अगोराफोबिया (Agoraphobia)
अगोराफोबियामा व्यक्ति खुला ठाउँमा, भीडमा, वा कुनै ठाउँबाट भाग्न गाह्रो हुने स्थितिमा डर अनुभव गर्छ। यसले गर्दा उनीहरू घरबाट बाहिर निस्कन पनि डराउँछन्।
लक्षणहरू: भीडमा वा सार्वजनिक स्थानमा डर, एक्लै बाहिर जान डर।
६. सेपरेशन एन्जाइटी डिसअर्डर (Separation Anxiety Disorder)
प्रायः बच्चाहरूमा देखिने यो समस्या वयस्कहरूमा पनि हुन सक्छ। यसमा व्यक्ति कुनै नजिकको मानिसबाट छुटिनुपर्ने डर वा चिन्ता अनुभव गर्छ।
लक्षणहरू: प्रियजनबाट छुटिनुपर्दा अत्यधिक चिन्ता, उनीहरूलाई केही नहुने डर।
७. ओब्सेसिभ कम्पल्सिभ डिसअर्डर (OCD)
यसमा व्यक्ति कुनै विचारहरू (Obsessions) बारम्बार सोचिरहन्छ र तिनलाई कम गर्न वा रोक्न कुनै निश्चित क्रियाकलापहरू (Compulsions) बारम्बार गरिरहन्छ।
लक्षणहरू: सरसफाइको अति मनोवृत्ति, बारम्बार कुनै वस्तु जाँच्नु, कुनै निश्चित गतिविधि बारम्बार गर्नु।
८. पोस्ट-ट्रौमेटिक स्ट्रेस डिसअर्डर (PTSD)
यो गम्भीर मानसिक अवस्था हो जुन व्यक्तिले कुनै ट्रौमाटिक घटना (जस्तै दुर्घटना, युद्ध, वा हिंसा) पछि अनुभव गर्छन्।
लक्षणहरू: डरावना सपना, फ्ल्यासब्याक्स, घटनासँग सम्बन्धित परिस्थितिहरूबाट बच्ने प्रयास।
९. हेल्थ एन्जाइटी (Health Anxiety)
यसमा व्यक्तिले आफ्नो स्वास्थ्यको बारेमा अत्यधिक चिन्ता गर्छन् र सधैं आफूलाई कुनै गम्भीर रोग भएको डर राख्छन्।
लक्षणहरू: सधैं शरीरको सानातिना लक्षणहरूलाई गम्भीर ठान्नु, बारम्बार चिकित्सककहाँ जानु।
प्रत्येक प्रकारको एन्जाइटीका लक्षण र उपचार विधि फरक हुन सक्छ। यदि कुनै प्रकारको एन्जाइटीले दैनिक जीवनमा धेरै असर पुर्याउँछ भने, विशेषज्ञको सहयोग
जानकारी को लागि धन्यवाद छ डाक्टर साब
🎉🎉🎉
❤
Sir ma ni yo roga bat pidit xu😮😮
Important content ......! Awaiting such a videos. 🌺🌺🌺.
Sahi ho sir❤❤❤❤🎉
एन्जाइटीका लक्षणहरू मानसिक, शारीरिक, र भावनात्मक रूपमा विभिन्न तरिकाले देखिन सक्छन्। यहाँ केही सामान्य लक्षणहरू छन्:
मानसिक लक्षणहरू:
1. लगातार चिन्ता: कुनै विशेष कारणबिना पनि अत्यधिक चिन्तित महसुस हुनु।
2. केन्द्रित हुन कठिनाइ: ध्यान दिन वा कुनै कार्यमा फोकस गर्न गाह्रो हुनु।
3. अशान्ति: सधैं असहज महसुस गर्नु, शान्त हुन नसक्नु।
4. डर र आतङ्क: सानो समस्यामा पनि ठूलो त्रास हुनु।
शारीरिक लक्षणहरू:
1. हृदयगति बढ्नु: छाती ढुकढुक गर्नु वा हृदयगति असामान्य रूपमा बढ्नु।
2. सास फेर्न गाह्रो: चाँडो-चाँडो सास फेर्नुपर्ने अनुभव हुनु।
3. मांसपेशीमा तनाव: शरीरको कुनै भागमा कठोरपन वा दुखाइ महसुस हुनु।
4. पसीना आउने: अत्यधिक पसीना आउने, विशेष गरी तनावको समयमा।
5. कमजोरी वा थकान: निरन्तर थकान महसुस गर्नु, शरीरमा शक्ति नहुनु।
भावनात्मक लक्षणहरू:
1. चिडचिडापन: सानो कुरामा पनि झर्को लाग्नु।
2. धैर्य नहुनु: कुनै काममा लामो समयसम्म ध्यान दिन नसक्नु।
3. अशान्त निद्रा: निन्द्रा राम्रोसँग नआउनु वा निद्रामा बारम्बार बिउँझनु।
एन्जाइटीको लक्षणहरू व्यक्ति अनुसार फरक हुन सक्छन्, र कहिलेकाहीँ यी लक्षणहरू गम्भीर हुन सक्छन्। यदि यी लक्षणहरू लामो समयसम्म रहन्छन् भने, मानसिक स्वास्थ्य विशेषज्ञसँग परामर्श लिनु राम्रो हुन्छ।
एन्जाइटीको समाधानका लागि विभिन्न उपायहरू छन्, जसमा व्यक्तिगत जीवनशैली परिवर्तनदेखि चिकित्सा उपचारसम्म समावेश छन्। यहाँ केही प्रभावकारी उपायहरू छन्:
१. जीवनशैली सुधार
नियमित व्यायाम: शारीरिक गतिविधिले तनाव कम गर्न र मस्तिष्कमा राम्रो रसायन (एन्डोर्फिन) को उत्पादन बढाउन मद्दत गर्छ।
योग र ध्यान: ध्यान र योगले मानसिक शान्ति र आत्मनियन्त्रण बढाउन मद्दत गर्छ।
नियमित निन्द्रा: पर्याप्त र गुणस्तरीय निन्द्राले एन्जाइटीलाई नियन्त्रणमा राख्न सहयोग गर्छ।
स्वस्थ आहार: स्वस्थ र सन्तुलित आहारले शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्य सुधार गर्छ। क्याफिन र चिनीको मात्रा कम गर्नुपर्छ।
सामाजिक सम्बन्धहरू: प्रियजनसँग समय बिताउनु, सहयोगी सामाजिक सम्बन्ध बनाउनु एन्जाइटीलाई कम गर्न मद्दत पुर्याउँछ।
२. मनोवैज्ञानिक उपचार
संज्ञानात्मक व्यवहारिक थेरापी (CBT): यो उपचारले व्यक्ति कसरी सोच्ने, महसुस गर्ने, र व्यवहार गर्नेमा ध्यान दिन्छ। यसले नकारात्मक विचारहरूलाई नियन्त्रण गर्न र सकारात्मक दृष्टिकोण अपनाउन मद्दत गर्छ।
माइन्डफुलनेस थेरापी: वर्तमानमा केन्द्रित भएर ध्यान दिने अभ्यासले एन्जाइटीलाई कम गर्न सक्छ।
थेरेपिस्टसँग परामर्श: नियमित रूपमा मनोवैज्ञानिकसँग परामर्श लिँदा एन्जाइटीको कारण बुझ्न र समाधानका उपायहरू विकास गर्न सहयोग हुन्छ।
३. दवाइ उपचार
गम्भीर अवस्थामा, चिकित्सकले एन्जाइटीको उपचारका लागि औषधि (जस्तै एन्टिडिप्रेसन्ट्स वा एन्टी-एन्जाइटी दवाईहरू) सिफारिस गर्न सक्छन्। यी औषधिहरूले मस्तिष्कमा रसायनहरूको सन्तुलन कायम गर्न मद्दत गर्छन्।
औषधि लिने बेलामा चिकित्सकको निगरानीमा रहनु महत्त्वपूर्ण छ।
४. आराम गर्ने अभ्यासहरू
दीर्घ सास फेर्ने अभ्यास: गहिरो सास फेर्ने र छोड्ने अभ्यासले तनाव कम गर्छ र मस्तिष्कलाई शान्त पार्न मद्दत पुर्याउँछ।
प्रोग्रेसिभ मसल रिलेक्सेसन: शरीरको विभिन्न मांसपेशी समूहलाई बिस्तारै तनावमुक्त पार्ने अभ्यासले शरीरलाई शान्त बनाउँछ।
५. ट्रिगर पहिचान र नियन्त्रण
आफ्नो एन्जाइटी बढाउने ट्रिगरहरू (जस्तै, विशेष परिस्थितिहरू, कामको तनाव, वा व्यक्तिगत समस्या) पहिचान गर्नु र तिनलाई कसरी नियन्त्रण गर्ने भन्नेबारे रणनीति विकास गर्नु महत्त्वपूर्ण छ।
एन्जाइटीलाई नियन्त्रण गर्नका लागि दीर्घकालीन प्रयास आवश्यक हुन सक्छ, र यदि यो अवस्था गम्भीर छ भने, विशेषज्ञहरूको सहयोग लिँदा दीर्घकालीन समाधानमा मद्दत पुग्न सक्छ।
Dr pp sharma....❤❤
❤❤
किशोर को तुलनामा किशोरीलाई बढी किन देखिन्छ सर
Molai pani yestoi hunxa
Malai pani yastai hunchha!! tara ma hypo thyrod baat grasita chhu.
एकदम राम्रो सङ्ग बुजौनु भो सर म पनि anxity पीडित हु
मलाइ नि यस्तै भको 4 महिना भयो कसरी निको हुन्छ निको हुन्छ भन्नू न पिलिज😢😢😢😢😢
मलाई नि 1 साल हुन लाग्यो राती निन्द्रा नै लाग्दैन नसुतेको 1 साल हुन लाग्यो😢😢
Same chakkar pani lagxa malai tw@@dilliBudhathoki-oe1jd
नमस्ते सर
malai pani yastoi hunxa
Great..information
Yeah
Jay hos hajur
सर म पनि याे राेग बाट पिडित छु।
Sam
मेरो त 5/6 महिना भयो टाउको पुराइ भारी हुने खुल्ला खुसी महसुस त 1 मिनेट हुदैन गिडि नै बिग्रेयोकि जस्तो लाग्छ ?
मेरो 1 साल भयो
@@PRODEEP917आउनुस कुरा गरौ
Ma pani yo rog bata pidit xu
सर हजुरको नबर दिनुन तपाईं सग बोल्छुकाम छ कुन ठाऊमा हुनुहुन्छ भदि दिनु परो सर 🙏🙏🙏
Dr pp sarma lai vetna ktm om hospital januhola
Anxiety ko symptoms kasto hunxa
Ma ni yo bata pidit xu
Number pauna sakinxa doctor hajurko ??
🙏🙏🙏🙏🙏😭😭😭😭😭😭
😭😭😭😭
🙏🙏🙏🙏🙏😭😭😭😭😭
No please Dr saab ko
😭😭😭😭🙏🙏🙏🙏🙏🙏🙏
😭😭😭😭😭😭😭😭😭
Hjr lai kun haspitalma vetna sakinxa
Chabahil om hospital
नबर दिनुन हजुर 😭😭😭🙏🙏🙏
Chabahil om hospital
Budo le kura ghumayera vano maile buzeena🙄
Sir ma ni yo roga bat pidit xu😮😮
❤❤❤
😭😭😭😭
😭😭😭😭