Wolpertinger. Co kryją lasy gospodarcze nadleśnictwa Spychowo? | OBLICZA LASÓW

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 25 дек 2024

Комментарии • 122

  • @aswsae4697
    @aswsae4697 2 года назад +1

    Pan Kruszewicz, klasa sama w sobie. Pomysł, aby Go zaprosić, jeszcze lepszy. Brawo, pozdrawiam.

  • @annakowalska6125
    @annakowalska6125 3 года назад +22

    Dziękuję Panowie za dzisiejszy odcinek- dzięki Wam będę patrzeć na las inaczej. Nawet nie zdawałam sobie sprawy, że pozostawione ścięte drzewo ma takie ważne znaczenie dla zwierząt. Pozdrawiam Was i czekam z niecierpliwością na kolejny odcinek.

    • @NygussMusic
      @NygussMusic 3 года назад +4

      Bo wszędzie się wciska tylko kit że lasy się wycina i niszczy przyrodę nic więcej 🤣

    • @annakowalska6125
      @annakowalska6125 3 года назад +4

      Zgadzam się z Tobą; właśnie dlatego takie filmy są potrzebne,żeby uświadamiać ,że wszystko w lesie ma swój cel.

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад +2

      Dziękujemy :) Las skrywa wiele tajemnic, również tych pozornie niewidocznych działań leśników :) Pozdrawiamy serdecznie.

  • @dagmara.dorota
    @dagmara.dorota 3 года назад +14

    Dziękuję za kolejną dawkę interesującej wiedzy! Pozdrawiam pana doktora Andrzeja, pana Adama oraz całą ekipę EL z Zielonej Góry! 🌄 Dzięki temu filmikowi inaczej spojrzę na nasze piękne zielonogórskie lasy 💚

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад +3

      Dzięki serdeczne, również pozdrawiamy całą ekipą :)

  • @maciejchabowski2530
    @maciejchabowski2530 2 года назад +1

    Brawo za kolejną dawkę promowania rzetelnej wiedzy na temat lasów i ich ekosystemu. Nawiązanie do wolpertingera świetne! Pozdrowienia z otoczonej lasami Bydgoszczy.

  • @scyzorpl
    @scyzorpl 3 года назад +3

    oczywisty kciuk w gore pozdrawiam z Nowego Jorku

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад

      Dzięki wielkie, również pozdrawiamy! :)

  • @grzegorzpiasecki6051
    @grzegorzpiasecki6051 3 года назад +7

    Witam bardzo merytoryczna rozmowa

  • @romualdulanowski8485
    @romualdulanowski8485 3 года назад +14

    Dobry odcinek Darz Bór 🌳🌲

  • @niebieskamarzycielka5899
    @niebieskamarzycielka5899 3 года назад +15

    Super odcinek. Przeszłabym się z Panami po lesie i posłuchała jeszcze ciekawych rzeczy. Zwłaszcza, że u mnie nadleśnictwo ma w planach wycięcie znacznych połaci drzewostanu i szykują się protesty społeczeństwa w związku z tym. A ja z jednej strony wiem, że to las gospodarczy i ma służyć do pozyskiwania drewna, a z drugiej jest mi jednak tak strasznie smutno, że już nie dożyje czasu, by w miejscu, w którym chodziłam na leśne spacery, by ponownie zobaczyć tam las. 😖

    • @wojw4032
      @wojw4032 3 года назад +5

      Ale jak najbardziej słuszne jest w takiej sytuacji protestowanie. Las w Pani nadleśnictwie może i jest gospodarczy - ale ile procent w Polsce nie jest? A przecież las spełnia też inne funkcje niż produkcja drewna - choćby funkcję społeczną. Czyli właśnie ma zapewniać ludziom możliwość odpoczynku na łonie przyrody. I ta potrzeba jest coraz ważniejsza, bo coraz więcej osób żyje w miastach i potrzebuje kontaktu z przyrodą. A tymczasem na pierwszym miejscu jest funkcja gospodarcza (przy czym eksport drewna z Polski rośnie), a nam pozostaje się smucić, kiedy nasz ulubiony kawałek lasu idzie pod piły i nic nie możemy z tym zrobić. A nie musi tak być!

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад +1

      Rozumiem, nawet pozornie zwykły kawałek lasu może mieć dla kogoś znaczenie emocjonalne i wtedy trudno się argumentuje, kiedy przyszedł czas na jego użytkowanie. Z pewnością każdy, kto trochę wędruje po swoich okolicznych lasach, ma taki ulubiony fragment lasu. Myślę, że zawsze warto rozmawiać z danym nadleśnictwem, szczególnie na etapie tworzenia nowego Planu Urządzania Lasu - wtedy można mieć realny wpływ podczas konsultacji społecznych na to, co się będzie działo w kolejnych 10 latach. Najtrudniejsze jest właśnie łączenie wszystkich 3 funkcji lasu: gospodarczej, przyrodniczej i społecznej i wiadomo, że nie każdy jeden kawałek lasu będzie spełniał na równo wszystkie te funkcje. W jednym fragmencie będzie dominowała funkcja gospodarcza, ale obok już przyrodnicza lub właśnie społeczna. Mam nadzieję, że jakoś to w naszym kraju mimo wszystko działa :) Z pozdrowieniami :)

  • @andrzejnikt8771
    @andrzejnikt8771 2 года назад +1

    Dużo się dowiedziałem oby więcej.

  • @helpfulgamer7426
    @helpfulgamer7426 Год назад

    Jeeeejuuu więcej Pana Andrzeja, jak on mądrze mówi, bardzo miło się jegomościa słucha :)

  • @annaka100
    @annaka100 2 года назад +2

    Super odcinek. Teraz już wiem, co powiedzieć, jak ktoś się będzie dziwował, że leśnicy, to albo "tną na potęgę", albo "bałagan w lesie zostawiają" 😁 Niech żyje edukacja leśna 😍

  • @dejwonv
    @dejwonv 2 года назад +2

    Super MEGA merytoryczny i z humorem odcinek! Super realizacja, no a Pan dr to wisienka na torcie :) :) pozdrawiam z Górnego Śląska!

  • @miroslawamarcinkowska1953
    @miroslawamarcinkowska1953 3 года назад +4

    pięknie....pozdrawiam serdecznie

  • @Sokolmeister
    @Sokolmeister 2 года назад

    Andrzej! Dlaczego dopiero teraz zauważyłem ten odcinek!? Pozdrowienia dla szanownego Pana Andrzeja! Uściski i buziaki :)

  • @krzysztofk.2194
    @krzysztofk.2194 3 года назад +3

    Witam Panów serdecznie.

  • @marekzuzelski3237
    @marekzuzelski3237 3 года назад +2

    Pozdrowienia z Mławy dla pracowników nadleśnictwa Spychowo.Często wędruję w okolicach Kolonii,Spychowa i Świętajna (pochodzę z Kolonii).

  • @marcinmarcin6050
    @marcinmarcin6050 2 года назад

    Super odcinki Adama z Panem Andrzejem!

  • @piotr9568
    @piotr9568 3 года назад +1

    Jak zwykle super👍

  • @fotopuapkabieszczady976
    @fotopuapkabieszczady976 3 года назад +1

    bardzo ciekawy reportaż, pozdrawiam

  • @szeryf7983
    @szeryf7983 3 года назад +1

    Witam zacnych panów pozdrawiam serdecznie 🤗👍👏🐺🐾

  • @danasobolewska1701
    @danasobolewska1701 3 года назад +1

    Dziekuje za kolejny interesujacy odcinek! Pozdrawiam serdecznie i czekam na nastepna dawke wiadomosci z lasu!🌳🌲

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад +1

      Dziękuję i również pozdrawiamy :)

  • @sorencja7760
    @sorencja7760 3 года назад +1

    Dziękuję i pozdrawiam. 🐞🌱

  • @artur1991pl
    @artur1991pl 2 года назад +1

    Fajny filmik. Dobrze dowiedzieć się czegoś nowego o lesie. :)

  • @gosiafajertag2667
    @gosiafajertag2667 3 года назад

    Super. Bardzo lubię was słuchać

  • @adamkosz93
    @adamkosz93 3 года назад +1

    Solidna porcja ciekawych i nieoczywistych informacji. Będzie czemu się przyglądać wychodząc do lasu : D Pozdro!

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад

      Bardzo nas to cieszy :) Pozdrawiamy serdecznie :)

  • @wojtekzielinski1047
    @wojtekzielinski1047 2 года назад

    Super produkcje robicie. Dobra robota. Zróbcie film o wycince lasów

    •  2 года назад

      Zachęcamy do zapoznania się ze wszystkimi odcinkami "Obliczy Lasów", poruszaliśmy już ten temat parokrotnie i będziemy o tym na pewno robić kolejne odcinki, także zaglądaj na nasz kanał :)

  • @krisj1024
    @krisj1024 2 года назад

    Fajny odcinek, wartka akcja, ciekawa wiedza połączona z humorem :-)

  • @AgnieszkaKazmierska
    @AgnieszkaKazmierska 3 года назад +2

    Panowie A i A, super ekipa ❤

  • @robertkrzeski4712
    @robertkrzeski4712 3 года назад +4

    ............👍...........
    Super

  • @senator967
    @senator967 3 года назад +2

    Dobra robota LP. Ptaszki bieliki się odrodziły.

  • @pakula1989
    @pakula1989 2 года назад

    Pozdrawiam z München, to ciekawa historia związana z Wolpertingerem^^

  • @TheMaecki
    @TheMaecki 2 года назад

    Ale ładny las 8:51, piękny.

  • @ewa-ewa
    @ewa-ewa 3 года назад +3

    Cześć ....tu Ewa 😄
    Pozdrawiam serdecznie 🖐⛄

  • @ChinyDZIENNIK
    @ChinyDZIENNIK 2 года назад

    Oglądamy i pozdrawiamy z Chin!

  • @marekjanicki8535
    @marekjanicki8535 3 года назад +7

    Kłaniam się nisko Szanowni Panowie 👊

  • @sorrygregory5032
    @sorrygregory5032 3 года назад

    Chociaż u Was są normalne wiadomości. Miło odetchnąć.

  • @Motodiablo6
    @Motodiablo6 3 года назад +2

    Co oznaczają takie żółte przerywane linie namalowane na drzewach jak np. na tym filmie od 16:19 s tam w tle ?

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад +1

      Są to granice tzw. gospodarczych drzewostanów nasiennych, z których zbierane są nasiona drzew do produkcji sadzonek na szkółce leśnej.

  • @jacobpolish
    @jacobpolish 3 года назад +5

    Takie ścięte drzewo traci też cos bardzo ważnego, wagę. W transporcie każdy kilogram sie liczy. Pozdrawiam

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад +2

      Wiadomo, woda swoje waży :) Pozdrawiam!

  • @andrzejterlikowski1416
    @andrzejterlikowski1416 3 года назад

    Ooooo Rybołowy 🐦🐓 czekamy ☺💪

  • @MEDJON
    @MEDJON 2 года назад

    3:45 operator kamery TOP :)

  • @projectclub7029
    @projectclub7029 3 года назад +4

    Kupa😉 wiedzy...

  • @adamtrojanowski3972
    @adamtrojanowski3972 3 года назад

    Pan doktor to mądry gość.

  • @pawelszczech6847
    @pawelszczech6847 2 года назад

    Czy mozecie Zrobic cos o np. Znaleziskach z wojny w waszych lasach? Pozdrawiam

  • @wiesawszwedka845
    @wiesawszwedka845 3 года назад +2

    Gdzie te owocujące krzewy?

  • @mateuszuczak6925
    @mateuszuczak6925 3 года назад +2

    7:13 - coś mi tutaj nie pasuje. Czy przypadkiem owocniki, które zbieramy nie można porównać do np. jabłek na jabłoni ? Zrywając nie szkodzimy przecież grzybni a zakładam, że niszczenie grzybów po prostu powoduje, że jakiś zwierzak nie może z tego skorzystać.

    • @bsnufkin929
      @bsnufkin929 3 года назад +4

      @Mateusz Łuczak usunięcie każdego owocnika grozi wyschnięciem grzybni. Dlatego grzybiarze zawsze zakrywają otwór po grzybie ściółką i przydeptują. A przynajmniej ci, którzy to wiedzą. Do tego usuwając owocniki nie pozwalamy za rozsianie się z nich zarodników, które stanowiłyby zalążek nowej grzybni w okolicy.

    • @przygody
      @przygody 3 года назад +3

      @@bsnufkin929 Z drugiej strony, zamiast z miejscowym wysuszeniem grzybni po wyrwaniu owocnika, możemy mieć do czynienia z jej nadgniciem gdy taki owocnik zostawimy lub wprowadzeniem się dodatkowych szkodników. Tak więc czy jedno czy drugie - jeden grzyb! Grzybnia sobie poradzi. Już bardziej przemawia do mnie możliwość rozsiania zarodników w bezpośrednim sąsiedztwie.

    • @bsnufkin929
      @bsnufkin929 3 года назад +2

      @@przygody ​cenna uwaga! I tu mam zagwózdkę. Może ktoś mnie skoryguje ale z tego, co obserwuję, to starzejące sie grzyby kapeluszowe stanowią pokarm dla całej masy owadów i ich larw, wiadomo. Tylko same owocniki raczej nie pleśnieją ale zamieniaja się w maź, ktora stanowi dla nich pożywkę i zaopatruje glebę w składniki mineralne. Chyba każdy widział takie smrodliwe czarne błotko na trawniku, które jeszcze kilka dni wcześniej bylo jakimś tam niejadalnym grzybkiem. W tej mazi można często zaobserwować larwy, żuki, czy jakieś tam inne owady.
      Chyba nie ma tu mowy o pleśniejącym owocniku, ktory infekuje i powoduje zamieranie grzybni. Jak mało (o ile wogóle) mielibysmy grzybów jeśli każdy niezebrany/niezjedzony owocnik miałby infekować i zabijac grzybnię?
      Tylko...dziwna sprawa ale mam wrażenie, że ta moja Teoria Mazi (zwał jak zwał, nie oceniajcie mnie haha :D ) dotyczy większości grzybów blaszkowych, a przynajmniej tych.. jak to nazwać?; wiotkich? ... Grzyby rurkowe, czyli te, które mają większą proporcję masy do objętości wydają się tylko pleśnieć. Ktoś tutaj widział starego podgrzybka albo borowika zamieniającego się w maź? Ja widuję tylko spleśniałe. Więc dlaczego ta pleśń nie powoduje zamierania grzybni? Co roku widuję podgrzybki w tym samym miejscu mimo, że duża część na pewno pleśnieje...
      Może jest tu specjalista (Mykolog?), który rzuci światło na pytanie: czy wszystkie grzyby kapeluszowe zamieniają się w maź? A jeśli nie, to dlaczego te pleśniejące nie powodują zamierania gatunku?
      Tak, wiem. Mam dużo wolnego czasu :D Pozdrawiam dociekliwych w mało ważnych tematach! :D

  • @holy883
    @holy883 3 года назад +1

    Panie Adamie mam pytanie. Jest Pan fachowcem od wilków jak Pan Andrzej od ptaków. Czy wie Pan coś o sprawie Kosego? Nie mogę znaleźć żadnej informacji.

    • @szeryf7983
      @szeryf7983 3 года назад

      Też już pytałam najgorsze że takich makabrycznych zdarzeń jest o wiele więcej 😢 pozdrawiam

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад

      Niestety nie mam wiedzy w sprawie Kosego. Sprawą zajmuje się bodajże Stowarzyszenie dla Natury Wilk, trzeba by było do nich się odezwać.

  • @marcinp4769
    @marcinp4769 3 года назад

    Ważne pytanie. Co robić a czego nie, gdy w lesie spotkamy / przybiegnie do nas pies / psy ?

  • @marekk9003
    @marekk9003 3 года назад

    Kurcze ciekawe czy jest to ten cypelek gdzie było kiedyś pole namiotowe jeśli tak to też go widziałem ale był biały i podobny do myszki

  • @Brunonov
    @Brunonov 3 года назад +3

    A może dr Kruszewicza ze Zdobkiem wypuścić w las 🤔🤔

  • @Dzbaneeek
    @Dzbaneeek 3 года назад +1

    Dodawanie funkcji i zasadności dla rębni zupełnej wielkopowierzchniowej moim zdaniem nie ma sensu. Minusy w sposób znaczy przewyższają plusy. Wyjałowienie gleby, uwalnianie dwutlenku węgla z gleby, azotu. Przez (w przypadku sosny) 100 lat wytwarza się specyficzna gleba, którą las traci przy rębni wielkopowierzchniowej. Proponowałbym film dotyczący rębni przerębowej i pocisnąć leśników, żeby trochę się wysili :) Może odnowić trochę naturalnie (gdzie się da), może nie grodzić. Fakt rębni wielkopowierzchniowych, grodzenia i odnawiania drzewkami ze szkółek to w większości wypadków pójście na łatwizne a nie "ostateczność". Pozdrawiam.

  • @zdzisawdyrman4235
    @zdzisawdyrman4235 3 года назад

    Zimą kleszcze też atakują? Czy to był żart?

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад

      Serio, kilka z siebie zdjęliśmy tego dnia.

    • @zdzisawdyrman4235
      @zdzisawdyrman4235 3 года назад

      @@adamgedon3334 A to bydlaki te kleszcze. Sporo jeżdżę po lasach rowerem więc zaszczepiłem się na KZM, bo wiem co to może zrobić z człowiekiem. Film jak zwykle świetny. Pozdrawiam i życzę Panom wszystkiego najlepszego w nowym roku :)

  • @rejmons1
    @rejmons1 3 года назад

    A propos lasów gospodarczych. Zdałem niegdyś piękny sosnowy bór na wysokim szczycie moreny czołowej. No, ale las stał się "porzucony". Znaczy, rośnie jak chce. No i z siedliska pełnego mchów i porostów zamienił się w dziką dżunglę pełną nawłoci i amerykańskich dereni.

  • @pawesadowski6813
    @pawesadowski6813 2 года назад +2

    Szef Lasów Państwowych Józef Kubica kupił dom za 5 proc. wartości. Zapłacił Lasom Państwowym jedynie 9,9 tys. zł

    • @piotrw2108
      @piotrw2108 2 года назад

      Zgodnie z prawem ustanowionym w latach 90tych. Do kogo masz żal? Nie skorzystał byś?

    • @pawesadowski6813
      @pawesadowski6813 2 года назад +1

      @@piotrw2108 Nie mam żalu nikogo. Informuję, aby społeczeństwo wiedziało jak chore prawo mamy.. Łudzę się natomiast, że to coś zmieni.

  • @Puchacz83
    @Puchacz83 2 года назад

    Ostatnie 3-4 lata jakoś bardzo mocno zmieniły obraz moich lasów w mojej okolicy 30-50 km. Ilość wycinek, szczególnie starodrzewi jest zastraszająca. Nigdy tego nie było. Lasy Państwowe dostały nakaz zwiększenia produkcji kosztem utrzymania status quo w lesie?

    • @eldorado1679
      @eldorado1679 2 года назад +1

      Może już 20 lat wstecz była zaplanowana wycinka "w twojej okolicy"?

  • @tofik2450
    @tofik2450 3 года назад +2

    Z tym wolpertingerem miałem takie WTF?? :D A tak poważnie, jakie najdziwniejsze czy najrzadsze zwierzęta macie w nadleśnictwie?

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад +6

      Chyba najrzadszym jest ryś, a najdziwniejszym człowiek ;)

  • @grzegorzgaming9235
    @grzegorzgaming9235 3 года назад +1

    4:26 ja mam bobry na 0,5 kilometra od domu

  • @doriskob9347
    @doriskob9347 3 года назад

  • @auburnadler6756
    @auburnadler6756 3 года назад

    Wreszczie cos od Was. Pozdrawiam.

  • @marcinc.1663
    @marcinc.1663 3 года назад

    👍👍

  • @piotrszwarclos866
    @piotrszwarclos866 3 года назад

    to chyba z Sapkowskiego(Boży bojownicy)

  • @MrMetjuu
    @MrMetjuu 2 года назад +1

    Ciekawy film propagandowy. Niby merytoryczny, ale zabawnie się słucha jak panowie nawzajem próbują się przekonywać jaka wspaniała jest ta nasza polska gospodarka leśna. No nic tylko piać z zachwytu. Gdyby tylko zwierzęta i drzewa potrafiły mówić, to na pewno dołączyły by się do tej litanii pochwał i podziękowań. Panów z filmu zawsze uważałem za sympatycznych i inteligentnych i bardzo mnie intryguję czy na prawdę wierzą w to co mówią, czy robią to tylko dla pieniędzy. Swoją drogą, mam dla Panów ciekawostkę przyrodniczą. Polskie lasy zaatakował nowy gatunek grzyba. Grzyb ma intensywny kolor żółty, pomarańczowy lub zielony i porasta korę polskich drzew na wysokości ok 1,5m. Zwykle ma kształt kropki lub kilkunasto-centymetrowej kreski. W ostatnich latach grzyb ten agresywnie się rozprzestrzenia atakując zarówno młodniki, rezerwaty, parki narodowe, uroczyska i lasy naturalne. Podpowiedź - grzyb pojawia się cały rok i nie waży na pory lęgowe ptaków i wartość PRZYRODNICZĄ drzewostanu. Co to takiego?

    • @eldorado1679
      @eldorado1679 2 года назад

      Rozumiem, że masz alternatywę dla drewna?

    • @MrMetjuu
      @MrMetjuu 2 года назад

      @@eldorado1679 proponuję alternatywną gospodarkę leśną, z szacunkiem dla przyrody, gdzie wartość przyrodnicza i społeczna ma wieszką wartość niż wartość wyrażona w PLN za m3 drewna i wskaźniki ekonomiczne. Gospodarkę świadomą wartości biologicznej lasu i która nie promuje maksymalizacji konsumpcji drewna, "bo to super surowiec" oraz która 3 razy się zastanowi zanim wytnie każde drzewo. Oczywiste jest, że drewno jest potrzbne, ale to nie znaczy, że musimy go wycinac coraz więcej, bo de facto zyskują na tym głównie pracownicy LP, a nie społeczeństwo i zwierzęta.

    • @eldorado1679
      @eldorado1679 2 года назад

      @@MrMetjuu a jak wyglądają statystyki jeżeli chodzi o wyręb lasów w Polsce?

  • @1987macgaw
    @1987macgaw 3 года назад +2

    Dobra, ale gdzie są dziewczyny? Żądamy powrotu Dominiki i Julki. 🤷

  • @jolkafasolka154
    @jolkafasolka154 3 года назад

    🥰🌲🌲🌲

  • @RobRoy1978
    @RobRoy1978 2 года назад

    Dla czego niszczycie Polskie lasy?

  • @Zibikolove
    @Zibikolove 3 года назад

    Jeszcze trochę i będzie Polin Lasy, a raczej nie będzie lasów, bo wszystko pójdzie do Żda,

  • @vpol3174
    @vpol3174 3 года назад +3

    Tu jest fajnie. Ale proszę pojechać do Puszczy Noteckiej - to jest w 100% fabryka desek sesnowych, żadnego podszytu i próchna.

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад

      Muszę kiedyś tam się wybrać, tym bardziej że jest to ciekawy obszar wykorzystywany przez wilki :)

  • @marszczelec3014
    @marszczelec3014 3 года назад +3

    Pierwszy :D

  • @grazynamaria5157
    @grazynamaria5157 3 года назад +2

    gdzie dziewczyny ? wylecialy mialy inne zdanie/ nie nadawaly sie do obecnej politiki/😡

    • @piotrw2108
      @piotrw2108 2 года назад

      Imię zobowiązuje. Wyp....j.

  • @tlusty1990
    @tlusty1990 3 года назад +2

    Operatorzy muszą troszkę potrenować, reszta super!

    • @adamgedon3334
      @adamgedon3334 3 года назад

      Pewnie się stresowali troszkę :D

  • @marcinkarczewski1793
    @marcinkarczewski1793 2 года назад

    Zientarski i lasy ...motoryzacja już się znudziła

  • @bieniaz1604
    @bieniaz1604 Год назад

    Wy jako lowcy!!~!powinniscie wiedziedz,ZNAC!!!!slowa
    idzcie i czyncie sobie ziemie poddana!!!!