Што адкрыў даследчык беларускіх гаворак замежжа | Беларусские говоры за границами Беларуси

Поделиться
HTML-код
  • Опубликовано: 11 дек 2024

Комментарии • 111

  • @belsat_history
    @belsat_history  2 года назад +18

    Падпішыся на канал, каб быць у курсе! goo.gl/cfiYTj
    00:00 Чым паляка зацікавілі беларусы
    03:03 Балцкая спадчына ў беларускай мове
    05:11 Гаворкі і сёння паказваюць межы ВКЛ
    08:07 Поўная русіфікацыя Смаленшчыны і Пскоўшчыны
    08:39 Латвія: росквіт і заняпад беларускае мовы
    11:46 Як сучасная Польшча спрыяе развіццю беларускае мовы
    12:38 Балтызмы: не толькі мянташка, але і лайдак, дылда і крумкач
    15:12 Узбройцеся ў дыктафоны - яшчэ шмат матэрыялу для даследаванняў

  • @aliaftsinacharnak7914
    @aliaftsinacharnak7914 9 месяцев назад +3

    Дзякуем за размову. ❤❤❤❤❤❤

  • @Vlados2000_
    @Vlados2000_ 9 месяцев назад +3

    Вельмі добрая гутарка атрымалася пра гэту тэму, дзякуй вялікі за вельмі цікавую інфармацыю

  • @СтараліцьвінзСтаралітвы

    Дзякуй за вельмі цікавую размову, з задавальненнем паслухаў пра нашую родную мову.

  • @VialikajeKniastvaLitouskaje
    @VialikajeKniastvaLitouskaje 11 месяцев назад +3

    Вялікі дзякуй за размову па гэтай тэме, вельмі цікава было паслухаць

  • @kulturnykot5926
    @kulturnykot5926 2 года назад +14

    Як добра паляк беларускую ведае! супер!👍👍👍і пра балтау́ цікава, дзякуй за перадачу.

  • @АльгердГедымінавіч

    👍 дзякуй за вельмі цікавую размову

  • @tatjanade5480
    @tatjanade5480 2 года назад +9

    Паляк вучаць мову, а для нас сорамна? Размауляйце на роднай мове!!!! Дзякуй за файная вiдыо!!!

  • @loghhirruthe-67j0
    @loghhirruthe-67j0 6 месяцев назад +1

    Ведущему высшую языковую награду Беларуси! Такой приятный ведущий, мастер (специалист, профессионал, но это иностранные слова).
    Дзякую за доброго гостя!

  • @Dark-cn3ip
    @Dark-cn3ip 7 месяцев назад +2

    Дзякуй вялікі за відэа! Прыемна чуць родную мову)
    А яшчэ прыемна разумець, што не мне аднаму трасянка здаецца вартым аб'ектам для навуковых даследванняў

  • @satseek
    @satseek 2 года назад +14

    Прышпільна! Дзякуй вялікі! З задавальненнем паглядзелі і чакаем наступнага выпуска;)

  • @tatjanade5480
    @tatjanade5480 2 года назад +10

    Зрабiце лекцыю па тэме: Паланiзмы i германiзмы у беларускай мове. Гэта таксама вельмi цiкава. Здякуй за Вашу працу, дзякуй усiм, хто робiц гэтыя вiдыо!

  • @uj7223
    @uj7223 2 года назад +12

    Дзякуй за вельмі цікавага суразмоуніка!

  • @LitvinGrodno
    @LitvinGrodno 2 года назад +46

    Дзякуй за цікавую інфармацыю. Толькі вось балцкія словы трапілі ў нашую мову не ад суседзяў, а ад нашых жа прамых продкаў, а менавіта ад Дняпроўскіх Балтаў, Яцвягаў, Літвы, часткова Латгалаў, і ад прышлых Прусаў. Усе гэтыя плямёны жылі на тэрыторыі сучаснай Беларусі. А Гістарычная Літва знаходзілася практычна ва ўсёй Заходняй частцы сучаснай Беларусі уключаючы Вільню, і нават даходзіла да Менска. У мяне дзед родам з Валожына, дык ён казаў што мы Ліцьвіны, а беларусы жывуць на ўсходзе краіны, ад Менску да Смаленску. А Ліцьвіны жылі мол ад заходняй часткі Меншчыны да Вільні.
    Мы славнізаваныя Балты.

    • @владимирприболовец-ю8ч
      @владимирприболовец-ю8ч 2 года назад

      Кривичи и голядь тоже балты . Литва была до Можайска, просто Восточные области первые попали под оккупацию России и там сделали Белоруссию и белоруссов. В исторических диспутах ссылаться на дедов смешно.

    • @владимирприболовец-ю8ч
      @владимирприболовец-ю8ч 2 года назад +2

      И еще, Литва это не племя а дружины воинов, как русь или франки.

    • @LitvinGrodno
      @LitvinGrodno 2 года назад +6

      @@владимирприболовец-ю8ч Літва гэта племя з воінаў

    • @LitvinGrodno
      @LitvinGrodno 2 года назад +7

      @@владимирприболовец-ю8ч гэта ВКЛ было каля Мажайска, але сама Этнічная Літва знаходзілася ад Вільні да Меншчыны

    • @frantiszek9433
      @frantiszek9433 2 года назад +3

      Гаворка пра іншае - ёсць два народы, якія жылі і жывуць побач: славяне і балты. Тэрыторыі, якія яны займалі ў розныя часы былі іншыя. Калі лічыць беларусаў славянамі, то атрымліваецца, што балты - іх суседзі.
      Іншая справа, калі мы гаворым, што беларусы - сумесь народаў, як грамадзяне ЗША. Тады, сапраўды, цяжка казаць пра суседства

  • @ДенисАдамин-х8в
    @ДенисАдамин-х8в 2 года назад +21

    Дзякуй, сябры! Трэба беларусам і палякам дараваць адзін аднаму гістарычныя крыу́ды

    • @elenalea3523
      @elenalea3523 8 месяцев назад

      Палякі яшчэ нічога, адукаваныя, літувісы ўпартыя і робяць глупствы.

  • @zyhimontkiejstutavic83
    @zyhimontkiejstutavic83 2 года назад +26

    Дзякуй за цікавую размову. Трэба больш расказваць народу, што мы Беларусы і Украінцы зусім асобныя народы ад расейцаў. Гэта зараз вельмі важна. Бо лукашэнкаўская і расейская прапаганда зараз выпускае ролікі пра "гісторыю" дзе расказваюць міфы пра "трыядзіны народ" і гэтак далей. Трэба змагацца з прапагандай і з імперскімі шавіністамі з Расеі. Украінцы хоць добра ведаюць сваю сапраўдную гісторыю, а беларусы не ведаюць сваю сапраўдную гісторыю, а толькі ведаюць савецкую ці імперскую канцэпцыю, таму шмат і ватнікаў сярод Беларусаў, якія думаюць што яны рускія.

  • @aaarbt
    @aaarbt 2 года назад +15

    Паднялі ўзровень! Прыемна глядзець , дзякуй за працу

  • @dukeofthemapping1671
    @dukeofthemapping1671 2 года назад +23

    першы лайк з Беларусі

  • @ЛиораЦевокнис
    @ЛиораЦевокнис 2 года назад +15

    Дзякуй за вашу працу!!!

  • @paetka65
    @paetka65 2 года назад +6

    Дзякуй за цудоўную сустрэчу! Як гэта сумна, што ў нас мову забываюць! Але гэта толькі таму, што на дзяржаўным узроўні вырашылі адукацыю праводзіць на рускай мове. Мае бабулі і дзяды размаўлялі па-беларуску, а бацькі ўжо размаўлялі чыста па-руску, бо вучыліся ў рускіх школах у раённых цэнтрах. Гаворка маёй прабабулі , а таксама суседак у вёсцы, дзе яна нарадзілася, была вельмі прыгожая, асабістая, і нават праз шмат гадоў я па размове пазнаю людзей, якія выраслі ў нашай мясцовасці. Яшчэ ў пачатку 2000-х гадоў у вясковых школах навучанне вялося на беларускай мове, але цяпер гэта, нажаль, адыйшло ў нябыт. Тры ўрока на тыдзень мовы і літаратуры, і бывай беларуская мова ... Хто вучыўся ў школе дрэнна, той і не будзе яе ведаць. Мая беларуская мова - гэта вынік школьных ведаў. Нажаль, размаўляць на ёй німа з кім. Нават родныя казалі: "Не выделывайся!" - калі я пачынала на ёй размаўляць у пачатку вайны. Але можна на ёй перапісвацца з тымі, хто хоча яе ведаць. І ў слоўнік даводзіцца часам заглядаць.
    Тут узгадалі слова "ночвы". Мая прабабуля яго ўжывала. Ночвы, начоўкі - ацынкаваны доўгі посуд, у якім бялізну мылі. Цяпер іх не прадаюць. А яшчэ прабабуля казала "краскі" на кветкі, што мяне вельмі здзівіла ў дзяцінстве.

    • @cheerful_panda
      @cheerful_panda Год назад +3

      Калі мы з мужам перайшлі на беларускую мову і сталі час ад часу ў слоўнік па словы беларускія зазіраць, ён стаў узгадваць словы з дзяцінства ад сваёй беларускамоўнай бабулі. Нажаль, у мяне такой не было, але мяне вельмі грэюць і цешаць такія яго ўспаміны. Спадзяюся, што здолею перадаць беларускую мову свайму сыночку, ён толькі пачынае размаўляць.

  • @user-rh1sv4sz6e
    @user-rh1sv4sz6e 2 года назад +23

    Дзякуй ! Вельмі цікава і пазнавальна !

  • @Ve4ar
    @Ve4ar 2 года назад +23

    Дзякуй за працу!
    Жыве Беларусь!✌

  • @callsignoffice5652
    @callsignoffice5652 2 года назад +20

    Перший лайк - з України. :))

    • @retnuhtsohg
      @retnuhtsohg 2 месяца назад

      з України вподобайки чи вподобанки.

  • @МішаКіт-ы4ф
    @МішаКіт-ы4ф 2 года назад +7

    Хай живе Білорусь

  • @КастусьКаліноўскі-п3т

    Дзякуй!
    Гэта вельмі прыгожа

  • @pallerpaller1967
    @pallerpaller1967 2 года назад +15

    Дзякую 🙇‍♂️

  • @Nenarodec
    @Nenarodec 2 года назад +6

    Дзякуй за падтрымку мовы!

  • @Litvin_BLR
    @Litvin_BLR Год назад +1

    Вельмі цікава

  • @juanitatudoi3849
    @juanitatudoi3849 3 месяца назад

    Вельмi цікавы выпуск! Дзякую!

  • @dzmitry149
    @dzmitry149 2 года назад +7

    вельмі цікава, даведаешся новыя словы. Вывучаеш беларускую мову.

  • @Counter-Strike-m8x
    @Counter-Strike-m8x Год назад

    Вельмі цікава было паслухаць пра гэтую тэму, дзякуй вялікі за гутарку

  • @ВялікаеКнястваЛітоўскае

    Мы Беларусы і ёсць славянізаваныя Балты. Усю тэрыторыю сучаснай Беларусі засялялі нашы продкі Балты. А Яцвягі і Літва якія жылі ў летапіснай Літве ў панямонні, стварылі нашу гістарычную дзяржаву ВКЛ

  • @alesyurkoits2755
    @alesyurkoits2755 2 года назад +20

    ⚪🔴⚪ Цікава!

  • @cheerful_panda
    @cheerful_panda Год назад +1

    Дзякуй, вельмі цікава! Вучу якраз цяпер літоўскую мову, вельмі прыемна сустракаць у ёй знаёмыя словы. Сёння, напрыклад, вывучалі слова kišenė. Але не заўсёды словы трапляюць у мову дакладна ў першапачатковым значэнні. Напрыклад,, слова валындацца, відаць, паходзіць ад літоўскага valanda - гадзіна. Альбо вось слова варта і літоўскае vartai (вараты). А з польскай мовы (альбо нават з нямецкай праз польскую) колькі словаў трапіла ў беларускую мову! Даследваць пазычанні - сапраўды вельмі цікавы занятак.

  • @ПахнеЧабор-ф9ъ
    @ПахнеЧабор-ф9ъ 2 года назад +19

    Раней Беларусы/Літвіны жылі ад Беластоку, Вільні да Пскоўшчыны, Смаленшчыны і Браншчыны, а цяпер Беларусы жывуць у Польшчы, бо Беларусь акупавалі расейскамоўныя рускія. На мой погляд, Беларус гэта той, хто гаворыць на беларускай мове, а астатнія ўсе рускія. Нават у Польшчы беларускамоўных людзей больш чым у Беларусі.

    • @Ялнка-д7ы
      @Ялнка-д7ы 2 года назад +15

      Далёка не ўсе выехалі. А яшчэ шмат трасянкі, лічу не трэба яе саромецца, лепш трасянка чым расейская.

    • @ПахнеЧабор-ф9ъ
      @ПахнеЧабор-ф9ъ 2 года назад +13

      @@Ялнка-д7ы Згодзен, але толькі вось у нас 95% грамадзян размаўляюць на расейскай мове, а расейскамоўны "Беларус" гэта Рускі. На дадзены момант нават у вёсках ужо не размаўляюць на трасянцы, а беларускую мову дык увогуле не ведаюць. Гэта ўсё дзякуючы русіфікацыі і прарасейскай палітыцы

    • @vadzimaleksandrovic337
      @vadzimaleksandrovic337 2 года назад +4

      Nia vàrta imho błytać pajmò "rùski/ rùskaja" z paniàtkam "rasiejski/ rasièjec"

  • @iharklimchanka388
    @iharklimchanka388 2 года назад +7

    Цікава-цікава ...якія з навукоўцаў сьцвяржаюць і што за славяне сяліліся з 4 стагоддзя - якія з плямёнаў "навукоўцы" лічаць за славянаў. Калі славянства (дакладней для разуменьня - славянамоўнасьць ) упершыню згадваецца з 6 стагоддзя на тэрыторыі поліэтнічнага Аварскага каганата. Нехта з гэтых "навукоўцаў" знайшоў на Беларусі ў пахаваньнях 4-6 стагоддзя новы, адрозны ад папярэдняга антрапалагічны від , або не прасочвае пераемнасьцьі культураў на гэтай тэрыторыі ? Паводле падлікаў, зробленых на аснове вялікай колькасьці антрапагенэтычных і генадэмаграфічных матэрыялаў, беларусы (папуляцыі карэнных жыхароў) вядуць свой радавод цягам ня меней за 130-140 каленаў, што адпавядае пэрыяду амаль 1500 год да н. э. [А.Мікуліч] . І адкуль узялася тое "перасяленьне" ? А адсюль бачым , што некаторыя словы ў нас не запазычаныя ад балтаў , а засталіся ад нашых продкаў пасля славянізацыі (дарэчы , завершылася яна толькі ў 14-15 ст.ст.)

  • @butterbread8831
    @butterbread8831 2 года назад +4

    Я прачытау з iншымi кропкпaмi-коскамi: "Ад" - смаленшчыне, "да"- Латвii. 🤣

  • @alexsandrkuntsevith4577
    @alexsandrkuntsevith4577 2 года назад +19

    Беларусы, гэта сапраўдныя балты, Таму і спадчына балтская.

  • @kastus9188
    @kastus9188 2 года назад +3

    асіміляцыя была з большага моўная, то бок тыя балты, што жылі на тэрыторыі сучаснай Беларусі і ёсьцека нашымі продкамі

  • @Trasheater
    @Trasheater 2 года назад

    з Зэльвы з любоўю!

  • @alesyurkoits2755
    @alesyurkoits2755 Месяц назад

    👍👍👍💖

  • @cb7951
    @cb7951 2 года назад +7

    калi зараз беларусы пачнуць размаўляць на "балцкай мове", то ўсе стане на свае месцы

  • @Oleksa-Derevianchenko
    @Oleksa-Derevianchenko 2 года назад +1

    14:24 ДЫЛДА! 😳 Це таке знайоме слово, виявляється, з'явилося завдяки балтам!

  • @Anton_Danylchenko
    @Anton_Danylchenko 2 года назад +16

    Клуня, скирта і відлига - ці слова є і в українській мові

  • @elenaraschina1347
    @elenaraschina1347 10 месяцев назад

    Звяртаюся да ўсіх , хто ведае мову . Як перакладаецца слова "цаль" ? Вычытала ў расказе , але не знайшла ў слоўніку . Слова азначае меру даўжыні. Буду ўдзячная , калі хтосьці дапаможа . Дзякуй.

  • @владимирприболовец-ю8ч

    Микулич А. " Беларусы в генетичном пространстве ". Беларусы - потомки людей живших на этих землях 3500 - 4000 лет назад. К беларусам по генетике относятся восточные поляки, западные русские, северные украинцы, аукштайты Литвы и латгаллы Латвии. Нет славян, есть славяноязычные народы.

  • @істота
    @істота Год назад +1

    А ад жамойтаў што нам дасталося?... ім та ад нас Вільня дасталася.

  • @kastus9188
    @kastus9188 2 года назад +5

    дык а чаму ад суседзяў кажаце?? беларусы ж таксама балты

  • @Gomants
    @Gomants 2 года назад +11

    Уласнае аўтахтоннае насельніцтва назваць суседзямі-гэта навуковы ўзровень. Жах.

  • @elenalea3523
    @elenalea3523 8 месяцев назад +1

    Я вось не магу ўцяміцы, чаму балты суседзі?) Беларусы паходзяць са смяшення балтаў і славянаў. Да гэтага, большасці балцкіях плямёнаў, якія жылі на нашых землях ужо наўпрост не існуе. Мы балты на адметную частку. Вось і ўсе спречкі наконт ВКЛ, Міндоўга, Радзівілаў і г.д.

  • @kuzvankuz2763
    @kuzvankuz2763 6 месяцев назад

    А чые назвы гарадоу́, Ліда, Ошмяны, Пінск, Орша, балтскіе ці славянскіе?

  • @nadezhda4061
    @nadezhda4061 9 месяцев назад

    Патаму шта беларуская мова усюды в Европе. В моей деревне говорят налистники. я думала, что это местное наречие. И только взрослой приятель сказал, что ездит по европе и гврбату, або каву с налисниками заказвае. А дах есть крыша и в Бел.мове и в нямецкай. Я не знаю - ни разу никуда не езжу.

  • @aliaksandrmakovich9
    @aliaksandrmakovich9 2 года назад +3

    ruclips.net/video/avlIwPhdNRo/видео.html Арестович: Украина и Беларусь во время войны

  • @andrey8500
    @andrey8500 2 года назад +2

    Спасибо большое! Но следите за своей мовой! Значэнне это чистая трасянка! Сэнсы слоу!

    • @КастусьКаліноўскі-п3т
      @КастусьКаліноўскі-п3т 2 года назад +4

      Размаўляйце калі ласка па Беларуску

    • @retnuhtsohg
      @retnuhtsohg 2 месяца назад

      щось узкагаварящєє вчитиме білорусів мові? пензлюй вчити білоруську!

  • @kulturnykot5926
    @kulturnykot5926 2 года назад +2

    Асоба - гэта личность,лицо, напрыклад: фізічная і юрыдычная асоба , т е физическое и юридическое лицо или мне не вядомая асоба гэтага чалавека - мне не известна личность этого человека. Как то так ))

  • @EUGEN093
    @EUGEN093 2 года назад +2

    Я из этих слов только пуня и кумпяк слышал :)

    • @LitvinGrodno
      @LitvinGrodno 2 года назад +1

      З такім сцягам на аве, табе расейскі імперскі шавініст і нацык, няма чаго тут рабіць. Так што шуруй услед за расейскім ваенным караблём

  • @alexsandrkuntsevith4577
    @alexsandrkuntsevith4577 Год назад

    Беларусы- гэта балты , якія удзельнічалі ў стварэнні так званых слоў (мовы), пасля вялікага перасялення народаў у сярэдіне першага тысячагоддзя. Пры гэтым свае этнатапонімы і гідронімы практычна не змянілі, яны засталіся балтскімі, так як у Летуве і Латвіі - фінаугорскімі, не гледзячы на тое што напрыклад, балтская назва Вілля не перабіла Няріс, а Дзвіна -Даугаву.

  • @serhiyvedmid1776
    @serhiyvedmid1776 Год назад

    Русь знаходилась на території сучасної України,Києва, Переяслава та Чернігова 😊. Сучасна росія не має права себе називати так званими "руzzzкімі"вони по національності росіяни.

    • @retnuhtsohg
      @retnuhtsohg 2 месяца назад

      московити, якщо вже так, до Руси не мають жодного стосунку, ані в назві, ані фактично.

  • @user57675
    @user57675 2 года назад +3

    Дзірван - здзірванелая, па-руску "одеревенелая" зямля. Які ж гэта балтызм? Мясцовая гаворка, здаецца.

    • @LitvinGrodno
      @LitvinGrodno 2 года назад +10

      дык гэтае слова ў расейскую мову прыйшло ад нас

    • @kulturnykot5926
      @kulturnykot5926 2 года назад

      dirvas па літоу́ску рыхлая зямля

    • @EUGEN093
      @EUGEN093 2 года назад +1

      @@LitvinGrodno Господи, "лингвист".
      Очень древнее общеславянское слово, связанное с индоевропейской основой «дэр-». Она встречается и в литовском «дэрва» - «сосна», и в кельтском «дэрвос» - «дуб», и в греческом «дори» - «древко копья», и в санскритском «да́ру», «дру» - «дерево».

    • @kazimierasstirbys7375
      @kazimierasstirbys7375 Год назад

      ​@@EUGEN093 ты неверно говориш.

  • @Lime-r9n
    @Lime-r9n День назад

    Чаму запазычанні з балцкай? Можа проста неславязаваныя яшчэ былі словы?

  • @DonCossackRu
    @DonCossackRu 2 года назад

    Чем дальше за рубеж, тем еще больше кривляния и коверкания русского языка?

    • @janvovk9275
      @janvovk9275 Год назад +3

      "Русскій язык," у сваёй аснове, гэта славянска-цюркскае койна. Так бы мовіць, каля славянская "мова". Дарэчы, для славяніна, нешта не натуральнае, жахлівае і сьмешнае.

    • @DonCossackRu
      @DonCossackRu Год назад

      @@janvovk9275 твоей унтерпольской мове письменность и правописание только при советской власти придумали. К языку Статутов ВКЛ твой сельский диалект, испорченный польским влиянием, никакого отношения не имеет.

  • @kazimierasstirbys7375
    @kazimierasstirbys7375 Год назад

    Белорусы это словяне по языку и культуре. Так определяет самоидентичность народа. Когда словяне пришли на земли Днепровских балтов то их было не менше 50% от балтов ,которые прожывали на большой територии. Плотность не более 2чел на км2. Славяне заняли главные реки и лутшее места для проживания,для зтого истребили и вытеснили балтов на периферию. Так началось совместное проживания словян с балтами,фино-уграми,иранцами и алтайцами,тюрками на юге. За 6-9век,совместного проживания и контактов,балты асимилировались и переходили на словянские диалекты. Топонимика сохранялась,чястично подгонялось понятней для словян. Начало 6-7в экспансий было быстрым процесом. Словяне достигли области совр. Пскова за короткий период,по реке Днепр и разделили ареал балтов . На востоке около Москвы балты голядь упоминается еще в 12в. На западе на 9в ареалы балтов прусов,ятвягов,литовцев,латгалов и фино-угров в Эстоний стабилизировался. Образовались порубежья 10-15км из трудно проходимых лесов и болот. Что словяне что балты жыли на примерно одном культурном и политическом уровне. Контакты были военно-торговые и политически культурные. Внешние факторы то воздействие на восточных словян степных кочевников,они проникали и в совр. Беларусь и Литву. На западе на словян и балтов воздействовали германцы готы и дрг. Уже с 7в появляются скандинавы из Готланда и Швеций. За 9-10в скандинавы живут среди восточных словян и ведут дальнюю торговлю по Волге с Восточными странами через Булгар(Казань) Основывают факторий на берегах Балтиского моря,на землях западных словян и балтов.Но закрепится как в Древней Руси неполучается. Контакты сводятся к торговле-грабежам и культурно политическим. От 10-11в.действует открытые русами торговые пути по Днепру в Константинополь и сухопутный из Киева через Краков,Прагу с Майнц в Германий. Словяне в Польше и Руси в 10веку создают государства и принимают християнство. Западные словяне в вост.Германий завоеваны и крещены Немецкими правителями.Это дало время полякам и чехам создать свой сильные государства. На рубежах с балтами теперь уже государства Польша и Русь проводят экспанцию против балтов,которые живут в догосударственном строе. Ятвяги завоевани и колонизируется в 10-13в. Продолженние следует.

  • @GTA-cx3hi
    @GTA-cx3hi 9 месяцев назад +2

    Вельмі цікава было паслухаць пра гэту тэму, дзякуй вялікі за гутарку