අපට කරන්න වෙන දේවල් එහෙමමයි ඒවා වෙනස් කරන්න නෙමෙයි ධර්ම මාර්ගය ඒවා මම මගේ නොකර ජීවත්වීමට පුරුදුවීම

ජීවත්වෙන කාලය ආයු කාලය තුළ අපට කරන්න වෙන දේවල් එහෙමමයි. ඒක වෙනස්වීම නෙමෙයි මේ ධර්ම මාර්ගයේ කියන්නේ.
වෙන දේවල් ස්වභාවයක්, ඒවා පරිහරණය කරන මමත් ස්වභාවයක්. ස්වභාවය අනිවාර්යෙන්ම වෙනස් වීම, අනිත්‍ය. ඒ අනිත්‍ය වෙන්න ඇරලා, අපි වෙනමම ඒවා මම මගේ නොකර ජීවත්වීමට පුරුදුවීමයි මාර්ගය.
ඒක නිකන් කරන්න බැහැ. ඒකයි මේ භාග්‍යවතුන් වහන්සේ ශ්‍රී සද්ධර්මය උපකාරී කරගන්න වෙන්නේ සහ ඒ ධර්ම න්‍යායයන් අපේ ජීවිතය තුළින් සිහි පිහිටුවා දකිමින් ජීවත් වෙන්න කියන්න.
මේ සතිපට්ඨානය කියන්නේම අවසානයේ මේ අනිත්‍යය සිතිවිලි මොහොතක් නිසා හැදෙන ඉවර වෙන මම ඉන්නවා කියන හැගීම මිස කිසිසේත්ම නිත්‍යතාවයක් නැති සිදුවීම් වෙනවා.
අභ්‍යන්තර හෝ බාහිර වශයෙන් අපිට පාවිච්චි කරන්න පුරුදුවීමක් තිබුනත් ඇත්තටම මේ වෙන සිදුවීමක මම එක විදිහටම ඉන්නවද නැත්තං බාහිර යමක් එක විදිහටම තියෙනවාද කියන සත්‍යය දකිමින් සිතිවිලි අනුව ක්‍රියාත්මක වීමක් එහෙම නැත්නම්, චේතනාහං භික්ඛවේ කම්මං වදාමි කියන සත්‍යය සමග වාසේ.
සිතිවිල්ලක් නිසා වැඩ කරන ක්‍රියාකරන මම මේ බාහිර කයක ඉන්නවා හුස්ම උණුසුම ඇති තාක්.
රූපය පෙණ පිඬු, වින්දනය දිය බුබුළු, සංඥා මිරිගු දිය, සංකාර කෙසෙල් කඳක්, විඤ්ඤාණ මායාකාරයෙක් විදිහට දකින්න කීවේ ඒකයි.
මම අභ්‍යන්තර පවතින කෙනෙක්, මගේ හෝ මගේ නොවන බාහිර අරක මේක, එයා මෙයා විදිහට දකින තාක් අපට ඇලෙන්න ගැටෙන්නට වෙන නිසාමයි මේ විදියට යථාභූත ඤාණය පහළ වීම අත්‍යාවශ්‍ය.
මෙවෙලේම අත් හරින සිතිවිල්ලක් පමණක් නම් මේ පරිහරණය කරන දේ හෝ පුද්ගලයා, ඒ අය ඉක්මවා යන්න කරන තරගය කරයිද ඒ අවබෝධය එක්ක? එනිසාම ගැටීමට හේතු සකස් වෙයිද? වෙනමම ඇලීමට හේතු සකස් වෙයිද?
සංයුක්ත නිකායේ ඉන්දික සූත්‍රය තවදුරටත් බලන්න.